«Үйде баланың сөйлеу қабілетін дамыту жолдары»
Үйде баланың сезімдерін атауға үйрету «Сен қазір ренжулі сияқтысың», «Қуанып тұрсың ба?» Бұл эмоционалдық сауаттылықты қалыптастырады. Сезімін басуға емес, түсіндіруге көмектесу «Жылауға болады, айтшы не болды?»
Режимнің тұрақтылығы тұрақты таңғы, түскі, ұйқы уақыты балаларға қауіпсіздік сезімін береді.
Әлеуметтік дағдыларды дамыту, ойын арқылы қарым-қатынасқа үйрету. Бірлескен ойындар (лего, дүкен, дәрігер) қарым-қатынасты дамытады.“Кезек күту”, “Сөйлесіп шешу” дағдыларын үйретіңіз. Қақтығыстарды шешуді көрсету. Агрессиясыз айтуға бағыттаңыз:«Маған бұл ұнамады», «Өтінемін, берші».Танымдық процестерді дамыту. Есте сақтау ойындары. Суреттерді табу «Не өзгерді?» ойыны. Жұмбақ шешу. Назарды дамыту.Мозаика, пазлдар. Қарапайым нұсқаулықтарды орындау: «Алдымен кубикті ал, сосын үстелге қой».
Логикалық ойлау. Салыстыру: «Қайсысы үлкен?», «Қайсысы артық?» Тізбектер құрастыру.
Сөйлеу дағдыларын қолдау, күнде сөйлесу, кітап оқып, суреттер бойынша әңгімелету. Ашық сұрақтар «Саған не ұнады?», «Қалай ойлайсың?» Шығармашылық дамуды күшейту
Саусақ жаттығулары
Пластилин, сурет салу, қиып-жапсыру
Өзін-өзі көрсету еркіндігі әр жұмысына баға емес, қолдау беріңіз: «Қандай қызық түстер таңдадың!»
Мінез-құлық дағдылары «Ойыншықтарды қазір жинаймыз ба, әлде 5 минуттан кейін?» деп баланың жауабын тыңдау.
Стресс пен уайымды азайту,тыныс алу жаттығулары, қарапайым: «Терең дем алып, ақырын шығарайық».
Егер балада:
жиі эмоцияны басқара алмау,
замандастарымен байланыс орната алмау,
қатты қорқу, әлеуметтік оқшаулану,
сөйлеудің айқын кешеуілдеуі байқалса психологтан жеке кеңес алған дұрыс.
Өлең, тақпақ, ән айту
Қайталауға жеңіл өлеңдер есте сақтауды және дыбыстық естітуін дамытады.
Ырғақты қозғалыспен айту (шапалақтау, қимыл) нәтиженің жақсы болуына көмектеседі.
Ойын арқылы дамыту, “Суретті көрсет”, “Не дыбыс шығарды?” сияқты ойындар.Үйдегі заттарды атап шығу: «Бұл қандай зат?», «Түсі қандай?».
Құрастыру ойындары, рөлдік ойындар (дәрігер, дүкенші, аспаз) сөйлеуді белсендіреді.
Тоқмолдаева Ж.Т.
