ӘДЕП КОДЕКСІ

«№5 қосымша білім беру мектеп-орталығы» КММ

ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1. №5 ҚББМО КММ әдеп кодексі (бұдан әрі - Кодекс) Қазақстан Республикасы заңнамасының ережелеріне сәйкес Халықаралық Еңбек Ұйымының, Жарғының және басқа да ішкі құжаттардың талаптарын ескере отырып әзірленген және ұйым қызметкерлерін басшылыққа алатын принциптер мен ережелер жиынтығы болыптабылады.
2. Осы Кодекстің мақсаты - Ұйымдағы корпоративті мәдениетті дамыту және мінез-құлықтың ең жақсы тәжірибесін қолдану арқылы мүдделі тараптармен тиімді өзара әрекеттесудіқалыптастыру.
3. Ұйым лауазымды адамдармен және қызметкерлермен, басқа да мүдделі тараптармен қарым-қатынас кезінде стратегиялық маңызды және Ұйымның лауазымды тұлғалары мен қызметкерлері кездесетін күнделікті жағдайларда шешімдер қабылдау үшін осы Кодекстің талаптарын қабылдайды жәнесақтайды.
   1. Осы Кодексте келесі ұғымдар мен терминдерқолданылады:

Этика - лауазымды адамдар мен қызметкерлерді өз қызметінде басқаратын этикалық қағидалар мен іскери жүріс-тұрыс нормаларының жиынтығы;

Мүдделі тұлға - бұл заңнамада және Жарғыда көзделген құқықтарды жүзеге асыратын тұлға

Мүдделер қақтығысы - қызметкердің немесе лауазымды адамның жеке мүдделері оның міндеттерін бейтарап орындауына әсер ететін немесе әсер етуі мүмкін жағдай;

Қызметкер - бұл еңбек қатынастарында тұрған және еңбек шарты бойынша жұмысты тікелей орындайтын адам.

1-ТАРАУ. ҚҰНДЫЛЫҚТАР ЖӘНЕ ЭТИКАЛЫҚ ПРИНЦИПТЕР

1. Негізгі корпоративтіқұндылықтар:
2. Меритократия: әркімнің үлесі мен жетістіктерін бағалаудағы әділдікпен объективтілік.
   • Құрмет: басқа топ мүшелеріне құрметпенқарау.
   • Адалдық: серіктестеріңізге адалболу.
   • Ашықтық: байланыстар мен серіктестергеашықтық.
3. Топтық рух: бірлескен іс-шаралар нәтижесінде жақсы нәтижелергеқол жеткізу үшінынтымақтастық.
   • Сенім: өзара көмек пен сенім мәдениетін ұстану.
   • Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл, сыбайлас жемқорлыққатөзбеушілік.
4. Ұйым қызметі этикалық талаптар мен тәртіп ережелерін сақтауға негізделген ұйым мен барлық мүдделі тараптар арасындағы қатынастарға негізделген. Өзара міндеттемелерді орындау - сындарлы жұмыстыңалғышарты.

2-ТАРАУ. ЭТИКАЛЫҚ ҚАТЫНАС

2.1.Ұйымның лауазымды адамдары менқызметкерлері

1. Ұйым өзіне келесі міндеттемелердіалады:
2. адам құқықтарының сақталуын және құрметтелуін қамтамасыз етеді;
3. мүдделі тараптармен барлық қарым-қатынастарының өзара тиімді болуын қамтамасыз етугетырысады;
4. қызметкерлерді оқыту және біліктілігін арттыру бағдарламаларына сәйкес өзін-өзі тәрбиелеуге және кәсіби өсуге ұмтылатын қызметкерлердің кәсіби дамуына тең жағдайларжасайды;
5. жұмысшыларға біліктілігі деңгейіне, орындалатын жұмыстың күрделілігі мен сапасына байланысты жұмыс үшін сыйақы төлеуді қамтамасызетеді;
6. нәсілдік, діни, этникалық, жыныстық, жастық, саяси және басқа белгілер бойынша кемсітуге жол бермейді; кадрларды іріктеу және жоғарылату тек біліктілік талаптарына сәйкестік негізінде, кәсіптік қабілеттерін, білімі мен дағдыларын ескере отырып жүзегеасырылады;
7. қолданыстағы заңнамаға сәйкес қызметкерлердің қауіпсіздігі мен денсаулығын қамтамасыз ету үшін барлық шараларды қабылдайды, сонымен қатар қызметкерлерге қауіпсіз еңбек жағдайларынжасайды;
8. заңнамада және ішкі құжаттарда белгіленген шекте құпия ақпаратты жария етпеуді қамтамасызетеді;
9. жанжалдар туындаған кезде лауазымды адамдар мен қызметкерлер арасындағы ашық және сенімді диалог үшін жағдай жасайды, еңбек даулары мен қақтығыстардың алдын алу / болдырмау бойынша алдын-алу шараларын қолданады, медиация рәсімдерінқолданады»;
10. іске асыру оң нәтиже беретін қызметкерлердің бастамалық идеялары мен ұсыныстарын бағалайды жәнекөтермелейді;
11. жекелеген лауазымды адамдар мен қызметкерлерге заңды негіздерден басқа кез-келген артықшылықтар мен жеңілдіктер беруге, бәріне бірдей мүмкіндіктер міндетті түрде берілуіне жолбермейді;
12. осы процестің кез келген сатысында мүдделер қақтығысынан босатылған шешімдер қабылдауға жауапкершілікті лауазымды адамнан бастап шешім қабылдаған кез келген қызметкерге дейінкөтереді;
13. Мемлекеттікоргандар
14. Ұйымның мемлекеттік органдармен өзара әрекеті Қазақстан Республикасы заңнамасының, Жарғының, осы Кодекстің және басқа да ішкі құжаттардың талаптарына сәйкес, тараптардың тәуелсіздігі негізінде, мемлекеттік органдар тарапынан да, лауазымды адамдар тарапынан да, сыбайлас жемқорлықтың және өзге де заңсыз әрекеттердің алдын алу қағидаттарын сақтай отырып жүзеге асырылады.жұмысшылар.

3-ТАРАУ. ҰЙЫМНЫҢ ЛАУАЗЫМДЫ АДАМДАРЫ МЕН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ МІНДЕТТЕРІ

1. Ұйымның лауазымды адамдары менқызметкерлері:

• мемлекеттік   рәміздерге   -   Мемлекеттік   Туға,   Мемлекеттік   Елтаңбаға, Мемлекеттік Әнұранға құрметпенқарайды;
• жалпы қабылданған моральдық-этикалық нормаларды сақтауға, мемлекеттік тілді және басқа тілдерді, дәстүрлер мен салттықұрметтеуге;
  • сыпайлылық пен құрметкөрсетеді;
  • немқұрайлылық пен дөрекіліккетөзбейді;
  • әріптестеріне қолдау мен көмек көрсетеді;
  • көмек көрсетілгені үшін әрдайым ауызша алғысайтады;
• Ұйымның лауазымды адамдары мен қызметкерлері келесі міндеттемелерді алады:
• осы Кодексте белгіленген этика мен жүріс-тұрыс ережелерін мұқият зерделеп, түсініп, адалұстануға;
• өзінің қызметтік функциялары мен міндеттерін адал, кәсіби, тиімді және бейтарап орындауға;
• мәртебесі мен лауазымына қарамастан, қабылданған міндеттемелер үшін жауап беруге;
  • этикалық және этикалық бұзушылықтарды тергеугекөмектесу;
• басқа жеке және заңды тұлғаларға олардың қадір-қасиеті мен қадір-қасиетіне әсер етуі мүмкін тікелей немесе жанама сипаттамаларды бермеу, олардыңар-намысы, қадір-қасиеті мен беделін, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында, әлеуметтік желілер арқылы қорғауға бағытталған сот ісін жүргізуге алып келуі;
• Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін басқару шешімдерін қабылдауға;
  • мысал арқылы Кодекстің талаптарына адалдығынкөрсету;
• бағыныштылар арасында корпоративті рухты қалыптастыруға уақыт бөлу, Ұйымның жалпы миссиясы, құндылықтары мен принциптерімен біріктірілген командаға топқұру;
  • қарамағындағыларға кеңес беру және тәлімгерболу;
• шешім қабылдаған кезде ашықтық пен бейтараптық принциптерін басшылыққа алукерек;
• құпиялылық стандарттарын бұзбай және шешімдер мен актілерді, Ұйымның ішкі құжаттарын ескере отырып, уақтылы сенімді ақпаратберу;
• Ұйым қызметкерлері этикалық талаптар мен өзін-өзі ұстау ережелерін сақтамауына алаңдаушылық білдіретін мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеу. Мысал ретінде этика мен өзін-өзі ұстау ережелерін ұстануғашақырыңыз.
  • еңбек тәртібінсақтауға;
• жұмыс орнында еңбек қауіпсіздігі мен қауіпсіздігі, өрт қауіпсіздігі, өндірістік қауіпсіздік және өндірістік санитария талаптарынсақтауға;
  • өз мүлкіңізге мұқиятқарау;
• жұмыс берушіге адамдардың өмірі мен денсаулығына, жұмыс беруші мен қызметкерлердің мүлкінің қауіпсіздігіне қауіп төндіретін жағдай туралы, сондай-ақ тоқтап қалу жағдайлары туралыхабарлауға;
• мемлекеттік құпияларды, қызметтік, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияларды құрайтын, оған өзінің қызметтік міндеттерін орындауға байланысты белгілі болған мәліметтердіжарияламауға;

• жұмыс берушіге келтірілген зиянды Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектердеөтеуге;
• өз құзыреті шегінде Ұйымдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі мақсатты жұмысты жүзегеасырады;
• өз    қызметінде    Қазақстан    Республикасының    сыбайлас    жемқорлық заңнамасының нормаларын сақтауды қамтамасызету;
• сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша шаралар қабылдау;
• Ұйым     қызметінде     сыбайлас    жемқорлыққа    қарсы     стандарттарды қалыптастырады және олардың орындалуын қамтамасызетеді;
• Ұйым   қызметкерлеріне  жүктелген   міндеттемелердің   адал   орындалуын қамтамасызету;
• Ұйымда мемлекеттік сатып алу процедураларын қатаң Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жүргізуді қамтамасызету;
• қамқоршылық кеңеспен бірге студенттердің ата-аналары, көпшілік алдында, оның ішінде бюджеттік және бюджеттен тыс қорлардың шығыстары, сондай-ақ Ұйымның қаржылық-экономикалық қызметі туралы есеп беру кездесулерінөткізуге;
• Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарын ескере отырып, тарифтер мен штат кестесін Ұйымның ресми интернет-ресурстарында жариялауды қамтамасызету;
• қызметтік құпияны жария етпеу, сондай-ақ қызметтік ақпараттарды тарату бойынша шараларқабылдау;
• жұмыс берушімен іссапармен, жоғары тұрған органдарға өтініштермен, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланымдармен жазбашакелісу.

4-ТАРАУ. КОРПОРАТИВТІ МӘДЕНИЕТ

4.1Корпоративті мәдениет

• Ұйым қызметкерлері этика қағидалары, іскерлік қатынастардың қабылданған ережелері туралы білімдерін ортаға салып, этика талаптарын сақтай отырып және құқық бұзушылықтардың алдын-ала отырып, басқа этика кодексінің талаптарын ескере отырып, Ұйымдағы корпоративті мәдениеттің дамуына өз үлесін қосуы керек.
• Ұйым қызметкерлері корпоративті рухты қалыптастырып, Кодекске сәйкес келу жолдарын сақтауыкерек:
  • қарамағындағылармен жеке түсіндірукездесулері;
• өзіңіздің жеке мысалыңыз, яғни сіздің мінез-құлқыңызды қызметкерлерге үлгі ретіндеқолдану;
• жұмыс орнында жұмыс істеу үшін маңызды екендігі туралы жалпы түсініктің болуын қамтамасызетіңіз.
• Ұйым қызметкерлері өздерінің қызметтік міндеттері кезінде іскери стильді ұстануыкерек.
• Ұйым қызметкерлері келіссөздер кезінде дұрыс және құрметпен сөйлеуі керек.
• Ұйымның барлық қызметкерлері корпоративті ойын-сауық немесе спорттықшараларғақатысаалады.Сондай-ақ,оларіс-шаралардыөткізутуралы

өздері ұсыныстар жасай алады, олардың мақсаты қызметкерлер арасында корпоративті рухты арттыру болып табылады.

1. Ұйым қызметкерлері Ұйымның құжат айналымы туралы ережелерін сақтауға және барлық қажетті құжаттаманы тәртіпте ұстауға міндетті. Барлық жұмысшылар жұмыс орнын ұқыпты және көрнекті ұстауыкерек.

4.2.Көпшілікпенқарым-қатынас

• Ұйым қоғаммен және бұқаралық ақпарат құралдарымен қарым-қатынаста жоғары этикалық стандарттардың сақталуын қамтамасыз етеді. Ұйым басшылардың, оның ақпараттық-жарнамалық материалдарының немесе басқа да қоғамдық қатынастардың іс-шараларында жалған ақпарат таратуға, фактілерді жасыруға және / немесе бұрмалауға жолбермейді.
• Ұйымның уәкілетті лауазымды адамдары мен қызметкерлері ғана көпшілік алдында сөйлеуге, Ұйым оқиғаларына түсініктеме беруге немесе бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде әлеуметтік желілерде Ұйым атынан кез-келген мәлімдеме жасауға құқылы, бұл кезде бұл ашық мәлімдемелерді жұмыс берушімен келісу.
• Ұйым атынан сөйлеген кезде қызметкерлер кәсіби мінез-құлық пен әдептің жалпыға бірдей қабылданған стандарттарын сақтауы, тек сенімді ақпарат таратуы, сондай-ақ әлеуметтік, нәсілдік және ұлттық араздықты қоздыратын ақпараттың таралуына жол бермеуікерек.

4.2.3 Ұйымның лауазымды адамдары мен қызметкерлері жалпы ұйымның қызметі туралы өз пікірін көпшілік алдында білдірмеуі керек, егер ол:

• Ұйым қызметінің негізгі бағыттарына сәйкескелмейді;
• Ұйымның ресми ақпаратынашады;
• Ұйымның     лауазымды    тұлғаларына    қатысты     этикаға     жатпайтын мәлімдемелердіқамтиды.

4.3.Бақылаушаралары

• Ұйым қызметкерлері Кодекс талаптарын қатаң сақтауға және талаптардың бұзылғандығы туралы хабарлауғаміндетті.
• Ұйымның қызметкерлері стратегиялық мақсаттарға қол жеткізу үшін негізгі шешімдер мен этика қағидаларын ескере отырып іскери шешімдер қабылдайды және оларға жүктелген міндеттердің орындалуына толық жауапбереді.
• Ұйымның тиісті қызметкерлері өз құзыретіне сәйкес (этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілдер) этика талаптарын бұзумен байланысты мәселелерге жауап беругеміндетті:
• жағдайды  түзету  және   кемшіліктерді  жою  бойынша  уақтылы  шаралар қабылдау;
• заңнамада белгіленген тәртіппен тиімді тәртіптік шараларды қабылдау / ұсыну;
• тиісті құрылымдық бөлімшелермен / органдармен консультациялар өткізу, оларға қажетті ақпараттыберу.

Бұл әрекеттер ішкі рәсімдерге сәйкес ресімделуі керек.

4.3.4 Ұйым қызметкерлерді көтермелейді және оларды жақсарту бойынша сындарлы ұсыныстарға оң көзқараспен қарайды.

4.3.5.Кодекстің  талаптарына  және   /   немесе   жұмыс  барысында  туындаған этикалық   мәселелерге,   сондай-ақ           Кодекс      талаптарын              бұзушылық,                                    сыбайлас

жемқорлық және басқа заңсыз әрекеттер фактілері бойынша сұрақтар бойынша Ұйымның лауазымды адамдары мен қызметкерлері, сондай-ақ мүдделі адамдар байланысуға құқылы:

• тікелей менеджерге, этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегіомбудсменге;
• Ұйым қызметкерлері бұзған жағдайларды, бекітілген этикалық талаптарды анықтаған жағдайда, шешім қабылдау үшін материалдар кадрлар бөліміне қарауға жіберіледі.

5-ТАРАУ. СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛ МЕН ӘДЕП УӘКІЛІНІҢ ИНСТИТУТЫ

5.1.Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілдің құқықтары мен міндеттері

• Әдеп жөніндегі уәкілді Ұйым басшысы 2 жылда бір реттағайындайды.
• Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілдің негізгі функциялары Кодекстің ережелерін сақтамау туралы ақпарат жинау, Кодекс ережелері бойынша қызметкерлер мен лауазымды адамдармен кеңесу, Кодекс ережелерін бұзу туралы дауларды қозғау және оларға қатысу болыптабылады.
  1. Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегіуәкілдің:
• Келіп түскен өтініштер негізінде де, өз бастамалары бойынша да Кодекстің бұзушылықтарын анықтау рәсімдерінбастауға;
• Кодекске сәйкес келмеу мәселелері бойынша қызметкерлерге, лауазымды адамдарға жекежүгінуге;
• қызметкерлерге, лауазымды адамдарға Кодекстің ережелерін түсіндірумен және түсіндірумен қамтамасызету.
  1. Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегіуәкіл:
• Кодекстің талаптарын бұзу туралы дауларды қарау процедуралары кезеңінде қызметкерлерді қорғауды (еңбек заңнамасында белгіленген рәсімдер шеңберінде), егер мұндай істерді қараудың басталуына байланысты оларды мәжбүрлеп жұмыстан шығаруға жағдайжасалса;
  • Кодекске сәйкес келмейтін мәселелерді қарауғақатысу;
• қызметкерлерден, лауазымды адамдардан, сондай-ақ іскери серіктестерден және мүдделі тұлғалардан Кодекстің ережелерін сақтамау туралы сұраныстарының есебін жүргізу;
• 5 (бес) жұмыс күні ішінде Ұйым қызметкерлеріне олардың талаптары бойынша Кодекс ережелеріне түсініктемелербереді;
• Кодексті сақтамау туралы дауларды шешуде тәуелсіздік пен бейтараптықты сақтауға;
• Кодекстің ережелерін бұзу туралы өтініш білдірген қызметкердің, лауазымды тұлғаның жасырын болуын қамтамасыз ету (егер ол жасырын қалғысыкелсе).

6-ТАРАУ. ҚОРЫТЫНДЫ

1. Ұйымның басшылығы осы Кодекстің талаптарын жаңарту және жетілдіру, қайта қарау және жетілдіру мақсатында олардың іс жүзіндеқаншалықты жүзеге