Педагог мәртебесі туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2019 жылғы 27 желтоқсандағы № 293-VІ ҚРЗ.   

   Осы Заң педагог мәртебесін айқындайды, педагогтің құқықтарын, әлеуметтік кепілдіктерін және шектеулерін, міндеттері мен жауапкершілігін белгілейді.

 

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) педагог – педагогтік немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білімі бар және білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, білім беру қызметін әдістемелік қолдау немесе ұйымдастыру бойынша педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адам;

      2) педагогтік әдеп – педагогтердің Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасында белгіленген мінез-құлық нормалары;

      3) педагогтік әдеп жөніндегі кеңес – білім беру ұйымында құрылатын, педагогтердің педагогтік әдепті сақтау мәселелерін қарайтын алқалы орган;

      4) тәлімгерлік – педагогтің орта білім беру ұйымында педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен адамға кәсіптік бейімделуіне практикалық көмек көрсету жөніндегі қызметі.

2-бап. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

     2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғандардан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

     Осы Заңның күші мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында, орта (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта), техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында, мамандандырылған, арнаулы білім беру ұйымдарында, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарында, балаларға қосымша білім беру ұйымдарында, сондай-ақ әдістемелік кабинеттерде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтерге қолданылады.

     Әскери оқу орындарының педагогтеріне осы Заңның күші "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген ерекшеліктермен қолданылады.

4-бап. Педагог мәртебесі

     1. Қазақстан Республикасында педагогтің ерекше мәртебесі танылады, бұл оның кәсіптік қызметін жүзеге асыруы үшін жағдайды қамтамасыз етеді.

     2. Білім беру саласында кәсіптік қызметін жүзеге асырған және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тиісті ұйыммен еңбек қатынастарында болған кезеңде адам педагог мәртебесіне ие болады.

     3. Педагог лауазымдарының тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

5-бап. Педагогтік әдеп

     1. Педагогтік әдеп заңдылық, адалдық, жауапкершілік, жеке адамның ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеу қағидаттарына негізделеді.

     2. Педагогтік әдепті бұзу тәртіптік теріс қылық болып табылады және педагогті Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес тәртіптік жауаптылыққа алып келеді.

     3. Педагогтік әдепті білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

6-бап. Педагогтің кәсіптік қызметін қамтамасыз ету

     1. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыс беруші педагогке ол кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін жағдайды қамтамасыз етеді.

     2. Педагог кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде:

     1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, оны кәсіптік міндеттерімен байланысты емес жұмыс түрлеріне тартуға;

     2) одан Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасында көзделмеген есептілікті не ақпаратты талап етіп алдыруға;

     3) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделмеген тексерулер жүргізуге;

     4) оған тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша міндетті жүктеуге жол берілмейді.

     3. Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының педагогтерін олар кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде мемлекеттік емес ұйымдардың іс-шараларын өткізуге тартуға жол берілмейді.

7-бап. Педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезіндегі құқықтары

     1. Кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде педагогтің:

     1) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде кәсіптік қызметті ұйымдастырудың тәсілдері мен нысандарын еркін таңдауға;

     2) лауазымды адамдар және басқа да тұлғалар тарапынан заңсыз араласудан және кедергі келтіруден қорғалуға;

     3) білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан кәсібіне құрметпен қаралуына және тиісінше мінез-құлық көрсетілуіне;

     4) кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуге және қажетті жағдайлардың жасалуына;

     5) ғылыми, зерттеу, шығармашылық, эксперименттік қызметті жүзеге асыруға, педагогтік практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізуге;

     6) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде шығармашылық бастамаға, оқыту мен тәрбиелеудің авторлық бағдарламалары мен әдістерін әзірлеуге және қолдануға, оқыту мен тәрбиелеудің жаңа, неғұрлым жетілдірілген әдістерін дамытуға және таратуға;

     7) білім беру бағдарламасына сәйкес оқыту мен тәрбиелеудің оқу құралдарын, материалдарын және өзге де құралдарын таңдауға;

     8) білім беру бағдарламаларын, оқу жоспарларын, білім беру қызметінің әдістемелік материалдары мен өзге де құрауыштарын, сондай-ақ оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу құралдарын әзірлеуге қатысуға;

     9) жұмыс орны бойынша сайланбалы лауазымға сайлануға және оны атқаруға;

     10) білім беру сапасын жетілдіруге бағытталған, оның ішінде білім беру ұйымының қызметіне қатысты мәселелерді талқылауға қатысуға;

     11) білім беру ұйымын басқарудың алқалы органдарының жұмысына қатысуға;

     12) бес жылда бір реттен сиретпей біліктілігін арттыруға;

     13) үздіксіз кәсіптік дамуға және біліктілікті арттыру нысандарын таңдауға;

     14) біліктілік санатының мерзімінен бұрын берілуіне;

     15) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке педагогтік қызметке;

     16) кәсіптік қызметіндегі табыстары үшін көтермеленуге;

     17) "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әскери қызметке шақыруды кейінге қалдыруға;

     18) Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен және шарттарда кәсіптік дағдыларын сақтап-тұру және арттыру үшін "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өтуге;

     19) өзіне қатысты қабылданатын ұйым басшысының актілеріне, әрекеттеріне және шешімдеріне жоғары тұрған лауазымды адамдарға немесе сотқа шағым жасауға;

     20) білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан ар-намысы мен қадір-қасиетіне құрмет көрсетілуіне құқығы;

     21) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтары бар.

     2. Педагогтің осы баптың 1-тармағында көзделген құқықтарын жүзеге асыру басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын бұзбауға тиіс.

8-бап. Педагогтің материалдық қамтамасыз етілу құқығы

     1. Мемлекеттік ұйымдарда кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке еңбегіне ақы төлеу жүйесі, лауазымдық айлықақылар, қосымша ақылар, үстемеақылар және ынталандыру сипатындағы басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалады.

     Жекеменшік білім беру ұйымдарында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің еңбегіне ақы төлеуді олардың құрылтайшылары немесе соған уәкілеттік берілген адам Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындайды.

     2. Мемлекеттік ұйымдар педагогтерінің жалақысын есептеу қағидаларын білім беру саласындағы уәкілетті орган еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша бекітеді.

     3. Мемлекеттік білім беру ұйымдарында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің айлық жалақысын есептеу үшін бір аптаға нормативтік оқу жүктемесі:

     1) 16 сағат – орта білім беру ұйымдары үшін;

     2) 18 сағат:

     техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін;

     білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымдары үшін;

     мамандандырылған және арнаулы білім беру ұйымдары үшін;

     3) 24 сағат:

      мектепке дейінгі ұйымдар, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мектепалды топтары, білім беру ұйымдарының мектепалды сыныптары үшін;

     балалар мен жасөспірімдердің спорттық білім беру ұйымдары үшін;

     4) 30 сағат – интернаттық ұйымдардың, демалыс лагерьлерінің, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары жатақханаларының тәрбиешілері үшін;

     5) 25 сағат – арнайы білім беру ұйымдарының және жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының тәрбиешілері үшін белгіленеді.

     4. Мемлекеттік ұйымдардың педагогіне негізгі жұмыс орны бойынша:

     философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі үшін – республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 17 еселенген мөлшерінде;

     ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі үшін – республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 17 еселенген мөлшерінде, ғылым докторы ғылыми дәрежесі үшін айлық есептік көрсеткіштің 34 еселенген мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.

     5. Мемлекеттік орта білім беру ұйымында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке негізгі жұмыс орны бойынша ғылыми-педагогикалық бағыт бойынша магистр дәрежесі үшін республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 10 еселенген мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.

     6. Жергілікті атқарушы органдар педагогтерге республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің кемінде 300 еселенген мөлшерінде сыйақы түрінде қосымша ынталандыру төлемдерін белгілеуге құқылы.

9-бап. Педагогтің көтермеленуге құқығы

     1. Адал еңбегі және өзінің кәсіптік міндеттерін үлгілі орындағаны үшін педагогке Қазақстан Республикасының заңнамасында, сондай-ақ ұйымның ішкі тәртіп қағидаларында көзделген көтермелеулер қолданылады.

     2. Педагогтің аса үздік жетістіктері және Қазақстан Республикасына сіңірген айрықша еңбегі үшін оған "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік наградалар, оның ішінде "Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы" құрметті атағы беріледі.

     "Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы" құрметті атағына ие болған педагог республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 1000 еселенген мөлшерінде біржолғы төлем алады.

     3. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасындағы халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың және спорттық жарыстардың жеңімпазын, жүлдегерін дайындаған педагогке тиісті мемлекеттік білім беру ұйымының қызметі бойынша үнемдеу есебінен үш лауазымдық айлықақы мөлшерінде біржолғы сыйақы төленеді.

     4. Жергілікті атқарушы органдар біржолғы сыйақы төлей отырып немесе онсыз, жергілікті ерекшелік белгілері мен құрметті атақтарды тағайындау және ынталандырудың өзге де нысандары арқылы, оның ішінде Қазақстан Республикасында белгіленген мерекелік күндерге орай педагогтерді көтермелеудің қосымша шараларын белгілеуге құқылы.

     Жергілікті ерекшелік белгілері мен құрметті атақтардың сипаттамасын, оларды беру тәртібін, оның ішінде біржолғы сыйақы төлемдерінің мөлшерін жергілікті атқарушы орган айқындайды.

     5. Жыл сайын республикалық бюджет қаражаты есебінен "Үздік педагог" атағын иеленушіге Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын мөлшерде және тәртіппен сыйақы төленеді.

10-бап. Педагогтік қайта даярлау

     1. Педагогтік білімі жоқ, тиісті бейіні бойынша педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кірісетін кәсіптік білімі бар адамдар жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының базасында педагогтік қайта даярлаудан өтеді.

     2. Педагогтік қайта даярлау тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

     3. Осы баптың нормалары қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адамдарға қолданылмайды.

11-бап. Педагогтің кәсіптік қызметімен айналысуға қол жеткізуді шектеу

     Педагогтің кәсіптік қызметіне:

     1) соттың заңды күшіне енген үкіміне сәйкес педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыру құқығынан айырылған;

     2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп танылған;

     3) медициналық қарсы көрсетілімдері бар, сондай-ақ психикалық, мінез-құлықтық, оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты бұзылушылықтары (аурулары) бар, психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдарда есепте тұрған;

     4) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі туралы құжаттары жоқ адамдар;

     5) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген өзге де шектеулер негізінде жіберілмейді.

12-бап. Әлеуметтік кепілдіктер

     1. Педагогтерге:

     1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғынжайға, оның ішінде қызметтік тұрғынжайға және (немесе) жатақханаға;

     2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер учаскелеріне кепілдік беріледі.

     Ауылдық елді мекендерде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтерге жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер учаскелерін беру Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басымдық тәртіппен жүзеге асырылады;

     3) ұзақтығы күнтізбелік 56 күн жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысына;

     4) өздеріне кезекті еңбек демалысы берілген кезде күнтізбелік жылда бір рет кемінде бір лауазымдық айлықақы мөлшерінде сауықтыруға арналған жәрдемақыға кепілдік беріледі.

     2. Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктері білім беру саласындағы уәкілетті орган тиісті саланың уәкілетті органдарымен келісу бойынша бекітетін қағидаларда айқындалады.

     3. Педагогтердің балаларына тұрғылықты жері бойынша мектепке дейінгі ұйымдардан орындарды жергілікті атқарушы органдар бірінші кезектегі тәртіппен береді.

     4. Педагог Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес денсаулық сақтау саласындағы құқықтарды қамтамасыз ететін әлеуметтік кепілдіктерді иеленеді.

     5. Ауылдық елді мекенде кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогке:

     1) жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша қала жағдайында кәсіптік қызметін жүзеге асыратын педагогтердің ставкаларымен салыстырғанда айлықақылар мен тарифтік ставкалар кемінде жиырма бес пайызға арттырылып белгіленеді;

     2) жергілікті өкілді органдар бекіткен тәртіппен және мөлшерде бюджет қаражаты есебінен коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу және отын сатып алу бойынша әлеуметтік қолдау көрсетіледі.

     6. Ауылдық елді мекендерге кәсіптік қызметін жүзеге асыру және тұру үшін келген педагогке жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша көтерме жәрдемақы және тұрғын үй сатып алу немесе салу үшін әлеуметтік қолдау көрсетіледі.

     7. Жергілікті атқарушы органдар педагогке тұрғынжайды жалдау (жалға алу) үшін және коммуналдық көрсетілетін қызметтерге өтемақы төлемдерін, санаторийлік-курорттық емделуге және демалуға жолдама сатып алу үшін толық немесе ішінара төлемдер, сондай-ақ педагогті әлеуметтік қолдауға бағытталған өзге де жеңілдіктер белгілеуге құқылы.

13-бап. Тәлімгерлік

     1. Орта білім беру ұйымында кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен педагогке бір оқу жылы кезеңіне тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагог бекітіліп беріледі.

     Тәлімгерлікті жүзеге асырғаны үшін педагогке Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы төленеді.

     2. Тәлімгерлікті ұйымдастыру тәртібін және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптарды білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

14-бап. Педагогке біліктілік санатын беру (растау)

     Педагогтерге біліктілік санаттар білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен беріледі (расталады).

15-бап. Педагогтің міндеттері

     1. Педагог:

     1) өз қызметінде тиісті кәсіптік құзыреттерді меңгеруге;

     2) оқыту мен тәрбиелеудің педагогтік қағидаттарын сақтауға, оқыту мен тәрбиелеудің сапасын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарында көзделген талаптардан төмен емес деңгейде қамтамасыз етуге;

     3) өзінің кәсіптік шеберлігін, зерттеу, зияткерлік және шығармашылық деңгейін үздіксіз жетілдіруге, оның ішінде біліктілік санаты деңгейін бес жылда бір реттен сиретпей арттыруға (растауға);

     4) педагогтік әдепті сақтауға;

     5) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен міндетті мерзімдік медициналық қарап-тексерулерден өтуге;

     6) білім алушылардың, тәрбиеленушілердің және олардың ата-анасының немесе өзге де заңды өкілдерінің ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеуге;

     7) балаларды заңға, адамның және азаматтың құқықтарына, бостандықтарына, ата-анасына, үлкендерге, отбасылық, тарихи және мәдени құндылықтарға, мемлекеттік рәміздерге құрмет көрсету, жоғары имандылық, патриоттық, қоршаған ортаға ұқыпты қарау рухында тәрбиелеуге;

     8) білім алушылар мен тәрбиеленушілердің өмірлік дағдыларын, құзыреттерін, өздігінен жұмыс істеуін, шығармашылық қабілеттерін дамытуға және саламатты өмір салты мәдениетін қалыптастыруға;

     9) білім беру ұйымының басшылығына өмірлік қиын жағдайда жүрген баланың анықталу фактілері туралы дереу хабарлауға;

     10) құқық қорғау органдарына және білім беру ұйымының басшылығына қылмыстық не әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар әрекеттерді (әрекетсіздікті) кәмелетке толмағандардың жасау немесе оларға қатысты жасалу, оның ішінде білім беру ұйымынан тыс жерде кәсіптік қызметіне байланысты өзіне белгілі болған фактілер туралы дереу хабарлауға;

     11) білім алушылар мен тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша ата-анасына немесе өзге де заңды өкілдеріне консультация беруге міндетті.

     2. Педагог білім беру процесін саяси үгіттеу, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді саяси, діни немесе өзге де сенім-нанымдарды қабылдауға не олардан бас тартуға мәжбүрлеу үшін, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық немесе діни алауыздықты қоздыру, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни немесе тілдік тиесілік белгісі, дінге көзқарасы бойынша азаматтардың ерекшелігін, астамшылығын не кемшіндігін насихаттайтын, оның ішінде білім алушыларға Қазақстан Республикасының ұлттары мен ұлыстарының тарихи, ұлттық, діни және мәдени дәстүрлері туралы анық емес мәліметтерді хабарлау арқылы үгіттеу үшін, сондай-ақ білім алушыларды Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келетін әрекеттерге итермелеу үшін пайдалануға құқылы емес.

16-бап. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңес

     1. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің қызметі білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің жұмысын ұйымдастырудың үлгілік қағидалары негізінде білім беру ұйымы айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

     2. Педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің шешімдері ұсынымдық сипатта болады.

     Педагогті тәртіптік жауаптылыққа тарту туралы шешім педагогтік әдеп жөніндегі кеңестің ұсынымы ескеріле отырып, білім беру ұйымы басшысының актісімен қабылданады.

     3. Педагогтік әдепті сақтау туралы мәселе қаралған кезде педагогтің:

     1) қаралып отырған мәселе туралы ақпаратты жазбаша түрде алуға;

     2) қаралып отырған мәселе бойынша барлық материалдармен танысуға;

     3) өз құқықтары мен заңды мүдделерін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке өзі немесе өкілі арқылы заңға қайшы келмейтін барлық тәсілдермен қорғауға;

     4) шешімді жазбаша түрде алуға;

      5) қабылданған шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

     4. Педагогке қатысты талқылаулар және олардың негізінде қабылданған шешімдер оның келісімімен ғана жариялануы мүмкін.

17-бап. Педагогті кәсіптік даярлау

     1. Педагогті кәсіптік даярлау техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

     2. Педагогтерді кәсіптік даярлаудың білім беру бағдарламалары педагогтің кәсіптік стандартының талаптары негізінде әзірленеді.

18-бап. Педагогтің біліктілігін арттыру

      1. Педагог бұрын алған кәсіптік құзыреттерін сақтап-тұру және дамыту мақсатында біліктілігін арттыру курстарынан өтеді, олардан өту тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

     2. Педагогтің біліктілігін арттыру мақсатында қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша оқыту бір жолы немесе кезең-кезеңмен жекелеген бағыттар мен пәндерді (модульдерді) меңгеру арқылы, сондай-ақ "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өту жолымен жүзеге асырылады.

     3. Педагогтер алған білімін практикада іске асыруы үшін біліктілікті арттыру курстарын өткізетін ұйымдар білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен педагогтер қызметін курстан кейінгі қолдауды тегін жүзеге асырады.

19-бап. Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының педагог мәртебесі туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа алып келеді.

20-бап. Өтпелі ережелер

      Осы Заңның 8-бабы 3-тармағы 2) тармақшасы екінші абзацының қолданысы 2021 жылғы 1 қыркүйекке дейін тоқтатыла тұрсын, тоқтатыла тұру кезеңінде осы абзац мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:

     "орта білім беру ұйымдары мен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін;".

21-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң, 2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап қолданысқа енгізілетін 8-баптың 3-тармағының 1) тармақшасын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 

 Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған  МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАСЫ

      1-бөлім. Бағдарламаның паспорты

 

Бағдарламаның атауы	Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама)
Әзірлеу үшін негіздеме	"Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы; Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2017 жылғы 12 сәуірдегі "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" атты мақаласы;  "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 29 қарашадағы № 790 қаулысы; Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 10 қаңтардағы  "Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері" атты Қазақстан халқына Жолдауы;   "Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын бекіту және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2018 жылғы 15 ақпандағы № 636 Жарлығы; Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 5 қазандағы "Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру" атты Қазақстан халқына Жолдауы; Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 21 қарашадағы "Ұлы даланың жеті қыры" атты мақаласы; Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2019 жылғы 23 қаңтардағы Жастар жылының ашылуында және 2019 жылғы 27 ақпандағы "Nur Otan" партиясының XVIII съезінде берген тапсырмасы;  Қазақстан Республикасы Президентінің "Игілік баршаға! Сабақтастық. Әділдік. Өрлеу" сайлауалды бағдарламасын және "Бірге" жалпыұлттық акциясы барысында алынған ұсыныстарды іске асыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2019 жылғы 19 маусымдағы № 27 Жарлығы; Қазақстан Республикасының Президенті Қ.К. Тоқаевтың 2019 жылғы 2 қыркүйектегі "Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі" атты Қазақстан халқына Жолдауы.
Бағдарламаны әзірлеуге  жауапты мемлекеттік орган	Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Бағдарламаны іске асыруға жауапты мемлекеттік органдар	Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі;  Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі; Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі; Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі; Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі; Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі; Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі; Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі; Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі; Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі; Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі; Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі; Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі; Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі; Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі; Облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының әкімдіктері.
Бағдарламаның мақсаты	1. Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту. 2. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру.
Міндеттері	1. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту. 2. Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту. 3. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету. 4. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу. 5. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес оқытудың, кәсіптік даярлықтың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету. 6. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету.  7. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру. 8. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу. 9. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту. 10. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру. 11. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету.
Іске асыру мерзімдері	2020 – 2025 жылдар
Нысаналы индикаторлар	1. 1-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен 85,3 %, 3-6 жас аралығындағы балаларды 100 % қамту. 2. PISA (Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (бұдан әрі – ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі 15 жастағы қазақстандық оқушылардың нәтижелері – математика – 480 балл, оқу – 450 балл, ғылым және жаратылыстану – 490 балл. 3. Қазақстан Республикасындағы балалардың әл-ауқаты индексі – 0,73 балл. 4. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша техникалық және кәсіптік білім беретін (бұдан әрі – ТжКБ) оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі – 75 %. 5. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орындарын (бұдан әрі – ЖОО) бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған түлектердің үлесі –75 %. 6. Ғылымға ЖІӨ-ден жұмсалатын шығыстардың үлесі – 1 %. 7. Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстардың деректері бойынша 2018 жылы (4873 бірлік) жарияланымдардың жалпы санынан рейтингтік басылымдардағы қазақстандық жарияланымдардың өсімі – 88 %. 8. Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы (Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі (бұдан әрі – ДЭФ ЖБИ) – 63 орын.
Қаржыландыру көздері және көлемі	Бағдарламаны іске асыру үшін 2020 – 2025 жылдары 11 578 млрд. теңге (республикалық бюджет (бұдан әрі – РБ) – 9 565 млрд. теңге, (жергілікті бюджет (бұдан әрі – ЖБ) – 716 млрд. теңге, Дүниежүзілік банк (бұдан әрі – ДБ) – 13 млрд. теңге, жеке инвестициялар – 1 284 млрд. теңге) мөлшерінде бюджет қаражаты жұмсалатын болады, оның ішінде: 2020 – 1 161 млрд. теңге 2021 – 1 336 млрд. теңге 2022 – 1 708 млрд. теңге 2023 – 2 311 млрд. теңге 2024 – 2 383 млрд. теңге 2025 – 2 679 млрд. теңге сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да қаражат.

 

      Бағдарламаны қаржыландыру көлемі тиісті қаржы жылдарына арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді бекіту кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес республикалық және жергілікті бюджеттердің кіріс бөлігінің, мемлекеттік жекешелік әріптестіктің мүмкіндігіне қарай және басқа да балама көздерді тарта отырып нақтыланатын болады.

      2-бөлім. Кіріспе

      Қазақстанда білім беруді және ғылымды дамыту бойынша жүйелі шаралар кешені іске асырылуда. 2015 жылы республика өзіне Біріккен Ұлттар Ұйымының 2030 жылға дейінгі тұрақты даму мақсаттарына, оның ішінде бәрін қамтитын және әділ сапалы білім беруді және баршаға арналған өмір бойы оқу мүмкіндігін ынталандыруды қамтамасыз етуді көздейтін 4-мақсатына қол жеткізу бойынша міндеттемелерді қабылдады. Оған қол жеткізу үшін әлемдегі білім беруді дамытудың негізгі бағыттары айқындалды: мектепалды даярлықты қамтамасыз ету, 12 жылдық мектеп білімінің моделі, оқушылардың бойында 21 ғасыр дағдыларын дамыту, арзан және сапалы ТжКБ мен жоғары білімге тең қол жеткізу. Аталған бағыттар қазақстандық білім беру жүйесі үшін де басым болып табылады.

      2017 жылы Қазақстан ЭЫДҰ-ның екі бейінді комитеті – Білім беру саясаты комитеті мен Ғылыми және технологиялық саясат комитетінің қатысушысы болды, бұл қазақстандық білім жүйесі жетістіктерінің халықаралық танылғанын куәландырады.

      Алайда отандық білім және ғылым жүйесінде шешуді талап ететін бірқатар өзекті мәселелер бар. Қазақстан халқының сауаттылық және құзыреттілік деңгейін бағалау әлемнің көптеген елдерінен елеулі артта қалғанын куәландырады. ЭЫДҰ-ның ересектердің (16-65 жас) құзыреттілігін халықаралық бағалау бағдарламасының (PIAAC) нәтижелері бойынша Қазақстан оқу бойынша 34-орынды, математикалық сауаттылықтан (39 елдің ішінен) 33-орынды және ақпараттық-коммуникативтік технологиялар саласындағы сауаттылық бойынша (36 елдің ішінен) 32-орынды иеленді. Қазақстанның нәтижелері ЭЫДҰ-ға қатысушы елдердің және Ресей Федерациясының орташа көрсеткішінен (оқу бойынша 9-орын және математикалық сауаттылық бойынша 15-орын) әлдеқайда төмен. Білім және ғылым жүйесіндегі бұл жағдай өзгермейтін болса, таяу перспективада ұлттық адами капитал одан әрі нашарлап, кәсіби кадрлардың азаюы және еліміздің экономикалық әлеуетінің төмендеуі орын алады.

      Үздік отандық және әлемдік практикаларға сәйкес білім және ғылым жүйесін одан әрі дамыту жөнінде шұғыл шаралар қажет. Мысалы, ЭЫДҰ-ға мүше елдер мен әріптестердің саясатына жасалған шолуға (Education Policy Outlook 2018) сәйкес білім берудегі мемлекеттік саясаттың басты назары алты салада шоғырланады: (1) теңдік және сапа, (2) білім алушыларды болашаққа дайындау, (3) білім беру ұйымдарын жақсарту, (4) бағалау жүйесі, (5) басқару және (6) қаржыландыру. Бұл ретте елдер ағымдағы даму деңгейіне және қолда бар мүмкіндіктерге байланысты өздерінің күш-жігерін аса маңызды міндеттерді шешуге бағыттайды. Көрсетілген салалар шеңберінде көптеген елдер мынадай басымдықтарды белгілейді:

      отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесіне қарамастан білім алушылардың мүмкіндіктерін теңестіру;

      түлектер дағдыларының экономика талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету;

      педагогтердің кәсіби дамуы және жоғары мәртебесі;

      жұмыс берушілерді кадрлар даярлауға тарту;

      білім беру жүйесін және білім беру ұйымдарын бағалау;

      басқарудың тиімді құрылымын құру;

      мүдделі тараптармен қарым-қатынас құру;

      қаржы ресурстарын тиімді пайдалану.

      ЭЫДҰ STIP Compass деректер базасына сәйкес ғылым, технологиялар және инновациялар саласындағы саясаттың негізгі мәселелері басқару, қаржыландыру, зерттеушілік мансап, PhD және постдокторантура бағдарламалары болып саналады.

      Халықаралық бағалар мен практикаларды, алынған міндеттемелер мен қол жеткізілген нәтижелерді ескере отырып, Қазақстан таяудағы 6 жылда білім және ғылым сапасын жақсарту жөнінде түбегейлі шаралар қабылдауы қажет. Осыған байланысты Бағдарлама негізгі анықталған проблемаларды шешуге, білім және ғылым жүйесінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру және ЭЫДҰ елдерінің үздік практикаларына жақындау үшін оны дамытуға бағытталған.

      Білім және ғылым сапасын жақсарту жөніндегі шараларды іске асыру нәтижесінде 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен 100 % қамтуға, 3 ауысымда оқытуды жоюға, ауылдық жерлерде тірек мектептерді интернаттармен 100 % қамтамасыз етуге, 150 және одан да көп оқушы оқитын мектептерде дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін жағдай жасауға қол жеткізу күтіледі, кабинеттер мен мұғалімдер 100 % компьютерлік техникамен қамтамасыз етіледі, 180 тірек колледжін қазіргі заманғы жабдықтармен және бағдарламалармен 100 % қамтамасыз ету, жоғары білімді қаржыландыру 2 есеге, ғылымды қаржыландыру 7 есеге (43-тен 358 млрд. теңгеге дейін) ұлғаяды.

 

      3-бөлім. Ағымдағы жағдайды талдау

 

      Білім беруді және ғылымды дамытудың 2016 – 2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының (бұдан әрі – 2016 – 2019 жылдарға арналған  бағдарлама) қорытындылары қойылған мақсаттар мен міндеттердің 93,4 %-ға орындалғанын көрсетеді. Мысалы, 2019 жылға қарай 2016 – 2019 жылдарға арналған  бағдарламаның 5 бағыты бойынша 8 нысаналы индикатор мен 52 көрсеткішке қол жеткізу, 170 іс-шараны орындау жоспарланды. Барлық 8 нысаналы индикаторға қол жеткізілді, оның ішінде 2-еуі асыра орындалды. Есепті кезеңге жоспарланған 50 көрсеткіштің 46-сына (92 %) жоспарлы түрде қол жеткізілді, 1-еуіне (6 %) қол жеткізілген жоқ, 3-еуі (2 %) ішінара орындалды.

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарлама іске асырылған 3 жылда мектепке дейінгі ұйымдардың желісі 1480 бірлікке (2016 жылы – 9 410, 2017 жылы – 9 828, 2018 жылы – 10 334) ұлғайды. Нәтижесінде 3-6 жастағы балалардың 95,2 %-ы мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтылды (2016 жылы – 85,8 %, 2017 жылы – 90,5 %, 2018 жылы – 95,2 %).

       Орта білім беруде жаңартылған оқу мазмұнына көшу жоспарлы түрде жүзеге асырылуда. 372 жаңа мектеп пайдалануға берілді. 437 мемлекеттік мектеп жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшті. Мемлекеттік тапсырысты 80 жекеменшік мектеп алды.

      "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасы шеңберінде 94,8 мың орынға мемлекеттік тапсырыс бөлінді. Жоғары оқу орындарының академиялық және басқару дербестігін кеңейту туралы заң қабылданды. 3 жылдың ішінде шетелдік студенттер саны 8,9 мың адамға артты (2016 жылы – 12 837 адам, 2017 жылы – 13 898 адам, 2018 жылы – 21 727 адам).

       Әлемнің үздік университеттерінің QS халықаралық рейтингіндегі қазақстандық ЖОО саны 10-ға дейін өсті. Times Higher Education рейтингіне алғаш рет екі қазақстандық жоғары оқу орны кірді.

      Бизнес тарапынан ғылыми қызметті бірлесіп қаржыландыру үлесі артты. Бизнестің ғылымға қосқан үлесі 3 жыл ішінде 4,8 млрд. теңгені құрады.

      Білім және ғылым саласының ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызметтерді ұсыну, ғылыми гранттарға өтінім беру және есептерді қабылдау бойынша бірқатар рәсімдер цифрландырылды.

      Бағдарламаны талдамалық және ақпараттық-медиалық сүйемелдеу.

      Халықтың және нысаналы аудиториялардың (ата-аналар, педагогтер, білім алушылар және т.б.) білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясатты оң қабылдауы мен түсінуін қалыптастыру, сондай-ақ мемлекеттік органдардың бұқаралық ақпарат құралдарындағы теріс және резонанстық тақырыптарға ақпараттық ден қоюы жөнінде шаралар қабылдау үшін 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны талдамалық және ақпараттық-медиалық сүйемелдеу бойынша жоба (бұдан әрі – PR-жоба) іске асырылды.

      PR-жобаның алдыңғы жылдары іске асырылуын талдау білім және ғылым саласындағы жаңалықтарға қоғамның теріс реакциясының алдын алу, жұртшылық тарапынан айтылатын сынға уақтылы ден қою және халықтың нысаналы топтары арасында Бағдарламаның идеяларын жалпы ілгерілету бойынша өткізіліп жатқан іс-шаралардың тиімділігін көрсетті.

      PR-жоба шеңберінде білім және ғылым саласында жүргізіліп жатқан саясатқа халықтың қанағаттану деңгейіне әлеуметтік сауалнама жүргізу көзделген. Нәтижелерге сәйкес сұралғандардың 22,3 %-ы толық қанағаттанғанын, жартысынан астамы (50,2 %) қанағаттануы мүмкін екенін айтқан. Алайда респонденттердің төрттен бір бөлігі теріс баға берген, оның ішінде 20,1 %-ы білім беру жүйесінің дамуымен қанағаттанбауы мүмкін екенін және 7,5 %-ы мүлдем қанағаттанбайтынын жеткізген.

      Мына мәселелер өзекті болып қалуда.

       Педагог кәсібінің мәртебесін көтеру және педагогикалық білім беруді жаңғырту

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде педагог кадрлардың саны жарты миллион адамнан асты. Бұл ретте жыл сайын білім беру саласындағы мамандардың жаппай даярланып шығарылуына қарамастан, педагог кадрларға деген қажеттілік әлі де сақталуда. Мектептерге, атап айтқанда, ауылдық жерлердегі мектептерге білікті мұғалімдерді тарту және ұстап қалу бойынша пәрменді тетіктер жоқ: жол және тұрғын үй субсидиялары, жеңілдіктер мен преференциялар және т.б. Педагогикалық мамандықтарға көбінесе Ұлттық бірыңғай тестілеуде (бұдан әрі – ҰБТ) төмен балл алған талапкерлер түседі. Білім беру жүйесі талантты мұғалімдерді ұстап қалуға ықпал етпейді. Педагогтердің 35 %-ы басқа салаларға кетеді. Ынталы үміткерлер үшін педагогикалық кәсіппен айналысудың балама тетіктері жоқ.

      Мұғалімнің мансаптық өсуінің жаңа жүйесін (педагог, педагог-модератор, педагог-сарапшы, педагог-зерттеуші, педагог-мастер) енгізудің арқасында жалақы лауазымдық жалақыдан 30%-дан 50%-ға дейін ұлғайды. Сонымен қатар пәндерді ағылшын тілінде оқытатын мұғалімдерге базалық лауазымдық жалақыдан 200 % мөлшерінде қосымша ақы белгіленді.

      Алайда білім беру саласындағы жалақы экономика бойынша ең төменгілердің бірі болып қалуда (102 875 мың теңге, еліміз бойынша орташа еңбекақы 163 мың теңге), бұл білікті кадрлардың келуін тежейтін жағымсыз фактор болып табылады. ЭЫДҰ TALIS-2018 зерттеуінің нәтижелеріне сәйкес қазақстандық мұғалімдердің 96 %-ы өздерінің жалақысын арттыру білім беру бюджетін ұлғайту кезінде ең басым міндет болуы тиіс деп есептейді.

      Мұғалімдерді оларға тән емес функциялардан босату бойынша шаралар қабылданды. 2017 жылдан бастап жалпыға бірдей оқыту шеңберінде шағын аудандарда аулаларды аралау жойылды, пән мұғалімдері толтыруға жататын құжаттардың тізбесі бекітілді. Алайда мұғалімдерді оларға тән емес жұмысқа тарту жалғасуда. TALIS-2018 нәтижелері бойынша 48 қатысушы елдің ішінде қазақстандық мұғалімдер жүктемелері көптердің қатарына жатады (2-орын). Бұл ретте осы жүктеменің негізгі бөлігін (69 %) сабақтан тыс қызмет (ЭЫДҰ бойынша орташа алғанда – 47 %) құрайды. Қазақстандық мұғалімдердің шамадан тыс жүктемесі көп жағдайда жұмыс уақытын нақты нормалаудың болмауына байланысты.

      Мектепке дейінгі білім беруде педагог қызметкерлердің 41,8 %-ының "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша білімі жоқ, 54 %-ының біліктілік санаты жоқ. Қосымша білім беретін 22 мың педагог үшін біліктілікті арттыру жүйесі қарастырылмаған.

      4 жыл ішінде ТжКБ жүйесіндегі арнайы пәндер оқытушылары мен шеберлеріне деген қажеттілік 2,5 есеге өсті.

      Осылайша, педагог кадрларды даярлау және біліктілігін арттыру жүйесіндегі оң өзгерістерге қарамастан, білікті педагог кадрларды тартуға және ұстауға кері әсер ететін бірқатар проблемалар сақталуда. Осыған байланысты Бағдарламада елдің педагогикалық әлеуетін дамытуға кедергі келтіретін проблемаларды шешу жөнінде шаралар көзделген.

       Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту

      Халықаралық зерттеулерде мектепке дейінгі ұйымға бару және мектептегі білім жетістіктерінің нәтижелері арасындағы оң байланыс анықталды. PISA зерттеуі ЭЫДҰ елдерінде кемінде бір жыл балабақшаға барған бала мектепте өз құрдастарынан 1,5 жылға (PISA-2015: +50 балл) алда болатынын көрсетеді. Қазақстанда бұл көрсеткіш екі жарым есе төмен (+20 балл), бұл мектепке дейінгі білім беру сапасының төмендігін куәландырады. Мектепке дейінгі білім беру қызметтерінің сапасы да ата-аналар тарапынан көптеген шағымдар тудырады (ЭЫДҰ, 2018). ЭЫДҰ сарапшыларының ұсынымдарына сәйкес Қазақстан сәби жасындағы балаларға ерекше назар аударуы және 3 жасқа толмаған балаларға арналған мектепке дейінгі білім беруді белсенді түрде ілгерілетуі қажет. Сондықтан 1 жастан бастап бірінші сыныпқа қабылданғанға дейін мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын қамтамасыз ету талап етіледі.

      Халықаралық салыстырмалы зерттеулердің нәтижелері мектепте білім беру сапасында үлкен алшақтық сақталып отырғанын куәландырады. Мысалы, Қазақстан ЭЫДҰ-ның 15 жастағы білім алушыларды бағалау жөніндегі PISA (2009, 2012, 2015, 2018) халықаралық бағдарламасына және білім беру сапасын бағалау жөніндегі IEA халықаралық қауымдастығының оқу, жаратылыстану және математикалық сауаттылық бойынша TIMSS (2007, 2011, 2015, 2019) зерттеуіне төрт рет қатысты. Зерттеу қорытындысы өңірлер, аумақтар (қала-ауыл), оқыту тілі мен отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесі бойынша үлгерімдерде айтарлықтай алшақтық бар екенін анықтады. Мысалы, өңірлер бөлінісінде PISA-ның ең төмен және жоғары көрсеткіштері арасындағы айырмашылық 3 оқу жылына сәйкес келеді. Унитарлық мемлекет үшін мұндай жағдайдың қалыптасуына жол берілмейді.

      Білім берудегі теңсіздік қазіргі әлемде рөлі артып келе жатқан қосымша және формальды емес білімге қол жеткізудегі теңсіздікпен күшейе түседі. Бүгінгі таңда жас адамның өмірінде оқытудың 70 %-ға жуығы формальды емес білім беру жағдайында: отбасында, құрдастар тобында, жастар ұйымдарында, үйірмелерде өтуде. ЭЫДҰ-ның 22 елінде және ЭЫДҰ-ға әріптес 14 елде сыныптан тыс ғылыми іс-шаралар көп өткізілетін мектеп оқушыларының осындай іс-шара аз өткізілетін мектептің оқушыларына қарағанда PISA-дағы жаратылыстану ғылыми сауаттылық деңгейі анағұрлым жоғары екенін көрсетті. ЭЫДҰ елдерінде орташа есеппен оқушылардың 56 %-ы ғылыми жарыстарға қатысады, оқушылардың 48 %-ы сыныптан тыс ғылыми жобаларға барады.

      Қазақстанда 2018 жылы 993 779 бала (2016 жылы – 651 409 адам, 2017 жылы – 947 327 адам) мектептен тыс қосымша білім беретін ұйымдарда білім алды және 1 645 295 бала (2016 жылы – 977 125, 2017 жылы – 1 417 639) мектеп үйірмелеріне барды. Сонымен қатар ауылдық жерлердегі балаларды (35,5 %), аз қамтылған отбасылардағы балаларды (68,0 %), сондай-ақ ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларды (54,7 %) қосымша біліммен қамту төмен деңгейде сақталуда. Ақылы қосымша қызметтердің басым болуы қосымша білімнің қолжетімділігін шектейтін фактор болып табылады. Мектептен тыс ұйымдарда балалардың тек 22,5 %-ы ғана ақысыз негізде қосымша білім алады. Осыған байланысты қосымша білім беруде жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу қажет.

       ТжКБ бағдарламаларына барынша кең қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін 2017 жылдан бастап "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасы іске асырылуда. Сонымен қатар колледж студенттерінің жатақханаларға мұқтаждығы сақталуда. 2018 жылы жатақхананы қажет ететін студенттердің 26 %-ы қамтамасыз етілмеген.

      Жоғары білім алуға қол жеткізу соңғы жылдары айтарлықтай кеңейе түсті. Мемлекеттік білім беру гранттарының саны артуда. Алайда оларды бөлу кезінде талапкердің отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесі ескерілмейді, ал талапкердің үлгерімі іс жүзінде жалғыз анықтаушы өлшемшарт болып табылады, ол әртүрлі әлеуметтік топтардан шыққан жастардың жоғары білім алуына қол жеткізуде теңсіздікті күшейтеді.

      Осыған байланысты барлық деңгейлерде білім беру сапасындағы алшақтықты қысқарту және оған қол жеткізу бойынша кешенді шаралар қабылдау қажет.

       Балалардың қауіпсіз және жайлы өмір сүру жағдайларын жақсарту

      Балалардың, оның ішінде өмірде қиын жағдайға тап болған балалардың құқықтарының бұзылуына уақтылы ден қоюдың жеткілікті дамымаған жүйесі, білім беру ұйымдарының едәуір бөлігінде инклюзивті білім беру және қарапайым ыңғайлылық үшін жағдайлардың болмауы балалардың қауіпсіз және жайлы өмір сүруіне қауіп төндіреді.

      ЮНИСЕФ-тің 2017 жылғы зерттеулерінің деректеріне сәйкес Қазақстанда мектеп оқушыларының үштен екісі оқушылар немесе мұғалімдер тарапынан зорлық-зомбылықты бастан кешіреді немесе куәгерлер болып табылады. Жыл сайын ішкі істер органдарының есебінде тәуекел аймағында тұрған 7 мыңға жуық кәмелетке толмаған, 10 мың тұрмысы қолайсыз отбасы тұр. 3 мыңнан астам бала қылмыс жасайды. 2018 жылы балаларға қатысты 2125 қылмыс жасалды, 2277 кәмелетке толмаған бала құрбан болды (2017 жылға қарағанда 5,5 %-ға жоғары).

       Балалар суицидінің өсуі сақталуда (2018 жылы балалар арасында жасалған өз-өзіне қол жұмсау саны 178 жағдайды құрады, бұл 2017 жылмен салыстырғанда 6,6 %-ға көп).

      Балабақшалардың тек 20 %-ы, мектептердің 60 %-ы, колледждердің 30 %-ы ғана инклюзивті білім беруге жағдай жасаған. Сапалы инклюзивті білім берумен мектепке дейінгі жастағы балалардың бар-жоғы 28,2 %-ы және ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар мектеп оқушыларының 46,5 %-ы қамтылған. Инклюзивті ортада балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу үшін мамандардың тапшылығы 64 %-ды құрайды.

      2018 жылдың деректері бойынша 2535 мектепте тек ауладағы дәретханалар бар, 1629 мектепте су тасымалданады, 1093 мектепте ыстық су жоқ, 1800 мектеп бейнекамерамен қамтылмаған.

      2018 жылы халықаралық және қазақстандық тәжірибені ескере отырып, балалардың қауіпсіздігін, қолайлы жағдайлары мен әл-ауқатын жүйелі мониторингілеу, проблемаларды уақтылы анықтау және шешімдерді жедел қабылдау үшін көрсеткіштер жүйесі мен Балалардың әл-ауқатының индексі әзірленді. Бұл индекс барлық өмірлік маңызды салаларды қамтиды: материалдық әл-ауқат, денсаулық, білім беру, қауіпсіздік және тәуекелдер, әлеуметтендіру.

      Жаһандық әл-ауқат индексі бойынша елдерді салыстыру үшін "0"-ден "1"-ге дейінгі шкала қолданылады, мұнда "1" – ең жоғары әл-ауқат деңгейі.

      2017 жылдың нәтижелері бойынша елдердің рейтингінде Швейцария бірінші орынды иеленді, оның индексі 0,83 балды құрады. Соңғы орын 0,38 балмен Нигерияға тиесілі.

      Қазақстанда 2018 жылдың пилоттық жобасының қорытындысы бойынша Балалардың әл-ауқатының индексі 0,68 балды құрады.

       Сонымен қатар 2019 жылғы 10 айда балаларға қатысты салалардың көптеген бағыттары бойынша оң динамика және мемлекет қабылдаған шараларға байланысты өмір сүру сапасын жақсарту үрдісі байқалады.

      Осыған байланысты 2022 жылы индекстің бастапқы есебі 0,70 балл, 2025 жылға қарай 0,73 балл болады деп болжануда.

      Индексті енгізу Қазақстанға балалардың қаншалықты қолайлы жағдаймен қамтамасыз етілгенін анықтауға, балалардың түрлі салалардағы жағдайын жақсарту жөніндегі ұлттық саясаттың тиімділігін қадағалауға, балалық шақ саласындағы халықаралық рейтингтерде барынша жоғары деңгейге көтерілуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ Қазақстанның әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына енуіне ықпал ететін болады.

      Индексті кейіннен сынақтан өткізу және толық ауқымды енгізу қажет.

      Бұдан басқа балалар үшін қауіпсіз және жайлы орта құруға арналған мемлекеттік шығындардың тиімділігін арттыру үшін үздік әлемдік практиканы пайдалану қажет. Бүгінгі таңда Қазақстанда балалық шақты қаржыландыру түрлі мемлекеттік органдардың бюджеттік бағдарламаларымен жүзеге асырылады. Халықаралық практикада мемлекеттік бюджеттің атаулы шығысының тиімді құралы шоғырландырылған балалар бюджеті болып табылады. Мұндай бюджетті қалыптастыру әдістемесін әзірлеу және оның жыл сайынғы өсуін қарастыру қажет.

       Білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалау жүйесін жетілдіру

      Жаңартылған мазмұн шеңберінде білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың өлшемшарттық жүйесі енуде, ол өңірдің, мектептің орналасқан жеріне және оқыту тіліне қарамастан оқушылардың оқу жетістіктерін объективті және тең бағалауды қамтамасыз етеді.

      Орта білім беру сапасын бағалаудың тиімділігін арттыру үшін ҰБТ екі кезеңге бөлінді: мектептегі қорытынды аттестаттау және жоғары оқу орнына түсу емтиханы. 2019 жылдан бастап ҰБТ ақылы негізде ЖОО-ға түсу үшін жылына 4 рет өткізіледі. Жоғары білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз етудің балама тетігі ретінде негізгі немесе қайта тестілеу нәтижелері бойынша шекті деңгейден өтпеген талапкерлер үшін ЖОО-ға "шартты түрде қабылдау" жүйесі енгізілді.

      Бұл ретте білім алушыларды бағалау жүйесі жетілдіруді қажет етеді. Атап айтқанда, PIRLS, PISA, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулерінің құралдарына, сондай-ақ SAT тестілеріне ұқсас функционалдық сауаттылық пен құзыреттілікті өлшеуге бағытталған сұрақтарға қатысты ҰБТ, оқу жетістіктерін сырттай бағалау (бұдан әрі – ОЖСБ) мазмұнын қайта қарау қажет.

      2018 жылдың мамыр айынан бастап қазақстандық педагогтер аттестаттаудың жаңа жүйесіне көшті. Жаңа жүйе бойынша педагог кадрлардың 42,5 %-ы аттестаттаудан өтті (14,1 % – педагог-зерттеуші және педагог-шебер санаты, 15,6 % – педагог-сарапшы санаты, 12,8 % – педагог-модератор санаты).  Жинақталған тәжірибе мен халықаралық практиканы ескере отырып, педагог кадрларды аттестаттау жүйесін одан әрі жетілдіру талап етіледі.

      Жекеменшік мектепке дейінгі ұйымдар желісінің өсуін ынталандыру үшін 2011 жылдан бастап мектепке дейінгі білім беру ұйымдарын лицензиялау тоқтатылды. Осы кезеңде мектепке дейінгі ұйымдар желісі 1,5 есе өсті, бұл ретте жекеменшік ұйымдар 7 еседен асты (2011 ж. – 449 бірлік, 2018 ж. – 3749 бірлік). Сонымен қатар жұртшылық тарапынан балабақшалардың материалдық-техникалық жабдықталуына және ондағы тәрбие процесінің сапасына қатысты  сын айту жағдайлары жиілеп кетті.

       2017 жылдың қаңтарынан бастап жоғары оқу орындарын мемлекеттік аттестаттау халықаралық аккредиттеумен алмастырылды, ал 2018 жылдан бастап мектепке дейінгі ұйымдарды, мектептер мен колледждерді мемлекеттік аттестаттау профилактикалық-алдын алу сипатына қайта бағдарланды және одан әрі жетілдіруді талап етеді.

      Қосымша білім беру ұйымдарын бағалау жүйесі және оның оқушылардың жетістіктеріне әсері жоқ. Осыған байланысты қосымша білім беру сапасына қол жеткізу факторлары мен шарттарын айқындау бойынша зерттеулер жүргізу қажет.

       Экономиканың және өңірлердің қажеттілігіне сәйкес білім беру мен кәсіби даярлықтың сабақтастығын, үздіксіздігін қамтамасыз ету

       Білім берудің әрбір деңгейіндегі оқыту мазмұны жалпы әдіснамалық шеңберге біріктірілмеген әртүрлі мақсаттар мен күтілетін нәтижелерге құрылады. Қажетті білім, дағды және құзыреттер жиынтығына ие Қазақстан азаматының моделін (бейнесін) айқындайтын өмір бойы оқытудың бірыңғай тұжырымдамасы жоқ.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұны 5 білім беру саласы бойынша құзыреттерді қалыптастыруға бағытталған: денсаулық, коммуникация, таным, шығармашылық және социум. Мектептер кезең-кезеңімен жаңартылған бағдарламаларға өтуде, ол кең спектрлі дағдыларға баса назар аударады: білімді функционалдық және шығармашылық тұрғыдан қолдану, сыни ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, АКТ пайдалану, коммуникацияның әртүрлі тәсілдерін қолдану, топта және жеке жұмыс істей білу, проблемаларды шешу және шешімдер қабылдау. Техникалық және кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары білім алушылардың кәсіби құзыреттерін дамытуға бағытталған. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу кезінде студент оқытудың 5 нәтижесін көрсетуі тиіс: оқып жатқан саласындағы білім және түсінік; кәсіби деңгейде қолдану, дәлелдерді қалыптастыру және проблемаларды шешу; ақпаратты жинау мен түсіндіруді жүзеге асыру; ақпаратты, идеяларды, шешімдерді хабарлау; оқуды өз бетінше жалғастыру дағдысы.

      Осылайша білім берудің әртүрлі деңгейлерінде алынатын негізгі дағдылар мен құзыреттер жиынтығындағы айырмашылықтар мен келіспеушіліктер өмір бойы оқу (lifelong learning) жүйесін құруға кедергі жасайды. Мектепке дейінгі білімнен бастап жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету мәселелерін пысықтау қажет.

       Білім алушылардың кәсіби бағдарына бірыңғай көзқарастың болмауы білім берудің үздіксіздігі проблемаларын күшейте түседі. Қазіргі уақытта мектеп оқушылары арасындағы кәсіптік бағдар беру жұмыстары негізінен жарнама түрінде жүргізіледі, колледждер мен ЖОО-лар даярланатын мамандықтар туралы хабардар ету үшін мектептерге баруды ұйымдастырады. Аталған іс-шаралардың негізгі мақсаты контингентті тарту болып табылады. Қорытындысында 2016 жылғы "Болашақ – менің таңдауым" (Білім – Орталық Азия) әлеуметтік зерттеу нәтижелері бойынша жоғары сынып оқушыларының 15 %-ы болашақ кәсіби қызметін анықтай алды. KASIPTEST кәсіптік диагностикасы 11-сынып оқушыларының 75 %-ы оқытудың бейіндік бағытын дұрыс таңдамағанын көрсетті.

       Кәсіптік бағдарлау жұмысының әлсіздігі жұмысшы кәсіптері беделінің төмендігімен қатар жастардың ТжКБ жүйесімен аз қамтылуына себеп болады, бұл, өз кезегінде, кадрларды даярлау сапасына кері әсер етеді. ДЭФ ЖБИ-2018 сәйкес жұмыс берушілер ТжКБ жүйесінің сапасын 3,7 балға (орташадан төмен) бағалайды. Нәтижесінде жұмыс берушілер болашақ кадрларды оқытуға инвестиция салуға мүдделі емес. 2018 жылы жұмыс берушілер есебінен білім алатын студенттердің үлесі білім алушылардың жалпы контингентінің бар-жоғы 0,2 %-ын құрады. Колледж студенттерін дуальды оқытумен қамту да жоғары емес – 8 %.

      Жоғары білім беру тиімділігі көрсеткіштерінің бірі оның интернационалдануы және жоғары оқу орындарының әлемдік рейтингтерден көрінуі болып табылады. 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі 4 %-ға дейін өсті. Қазақстандық жоғары оқу орындары алғаш рет Times Higher Education рейтингтік басылымы тарапынан танылды. QS WUR рейтингінде белгіленген қазақстандық ЖОО-лар саны 10-ға жетті.

      Алайда жоғары білім беруде ДЭФ ЖБИ-2019 "Түлектердің дағдылары" индикаторы бойынша Қазақстан 141 елдің ішінен 95-орында тұр. Әлеуметтік сауалнама жұмыс берушілердің 70 %-ы олардың дағдыларына қанағаттанбағанын көрсетті. Бұл ретте колледждер мен жоғары оқу орындарының түлектерін жұмысқа орналастыру мониторингі статистикалық деректер негізінде жүргізіледі және бітірушілердің кері байланысын көздемейді.

       Жоғары білім сапасы студент жастардың шетелдік жоғары оқу орындарына кетуіне әсер етеді. Қазақстанда соңғы 7 жылда шетелге шығатын студенттердің саны 2 есеге өсті. 100 мыңнан астам қазақстандық әлемнің 130 елінде жоғары білім алуда.

      Аталған проблемаларды шешу үшін кәсіптік бағдар беру қызметінің бірыңғай тәсілдерін әзірлеу, мамандарды даярлау және кәсіптік білім беруді интернационалдандыру процесіне жұмыс берушілерді тарту қажет.

       Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету

      Бәсекеге қабілетті тұлға мен маманды қалыптастырудың негізі отбасында, қоғамда және білім беру жүйесінде қалыптасатын құндылықтар болып табылады. Қазақстанда "Рухани жаңғыру" бағдарламасын іске асыру жағдайындағы тәрбиенің тұжырымдамалық негіздері бекітілді. "Туған жер", "Қазақстанның киелі географиясы", "Жаһандық әлемдегі қазіргі қазақстандық мәдениет", "Қазақстанның 100 жаңа тұлғасы", "Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық" жобасы, "Өзін-өзі тану" адамгершілік-рухани білім беру бағдарламасы іске асырылуда. "Жас қыран" (1-4-сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10-сыныптар) балалар мен жасөспірімдер қозғалысы, "Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубы (колледж, ЖОО) жұмыс істейді.

      Сонымен қатар, "Nur Otan" партиясының Қоғамдық саясат институтының зерттеу деректері бойынша патриотизм Қазақстан азаматтарының маңызсыз  құндылықтарының бірі болып табылады. Сауалнамаға қатысқандардың 13 %-ы ғана патриотизмді маңызды құндылық ретінде атап өтті. ЭЫДҰ елдерінің негізгі орта білім беру стандарттары мен оқу бағдарламаларына енгізілген 39 құндылықтың ішінде Қазақстанда тек алтауы ғана енгізілген.

      Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының әлеуметтанушылық зерттеу деректері бойынша ата-аналардың 62 %-ы өз балаларына жеткілікті уақыт бөлмейді, 43 %-ы балаларының проблемаларына аз мән береді, 50 %-ы мектеп ортасына деструктивті діни ағымдарды енгізудің алдын алу мәселелері бойынша педагог-психологтың консультациясын қажет етеді, 70 %-ға дейіні балалардың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша қосымша көмекті қажет етеді.

      Балалар мен жасөспірімдер қылмысының және жоғарыда көрсетілген суицид жағдайларының өсуі тәрбие жұмысын күшейтудің қажеттілігін растайды.

      Осыған байланысты білім беру процесі мен білім алушылардың бос уақытын ұйымдастыру қызметі барысында тәрбие жұмысын жоспарлау мен іске асырудың түбегейлі жаңа тәсілдері, оларды қолдану мен сақтаудың түсінікті тетіктері бар мінез-құлық стандарттарын әзірлеу талап етіледі.

       Білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы мен  цифрлық инфрақұрылымын дамыту

      Білім беру жүйесінің инфрақұрылымын дамыту авариялық, үш ауысымды білім беру ұйымдарының санын қысқартуға, шағын жинақталған мектептер (бұдан әрі – ШЖМ) мәселелерін шешуге, студенттерді жатақханалармен қамтамасыз етуге, сондай-ақ цифрландыруға бағытталған.

      5 жылда авариялық жағдайдағы мектептердің саны 4 есеге қысқарды, алайда оларды толығымен жою мүмкін болмай отыр. Табиғи тозу салдарынан 2018 жылы 31 мектеп (2016 жылы – 64 бірлік, 2017 жылы – 45 бірлік) авариялық деп танылды. Күрделі жөндеуге жататын мектептер саны 2016 жылы 793-тен 2018 жылы 842-ге дейін көбейді. Оның ішінде мектептердің 8 %-ы (71 бірлік) ғана жөндеуден өткізілді. Мектеп ғимараттары мен құрылыстарына қызмет көрсетудің техникалық регламенттерін бұзу оларды авариялық жағдайға әкелуі мүмкін. Сонымен қатар 13 қосымша білім беру ұйымы авариялық жағдайда, ал 198 ұйым күрделі жөндеуді талап етеді.

      Осыған байланысты жергілікті атқарушы органдардың өзекті міндеті білім беру ұйымдарының техникалық жай-күйіне мониторинг жүргізу және олардың авариялығын болдырмау бойынша қажетті алдын алу жұмыстарын жүргізу болып табылады.

      Соңғы үш жыл ішінде үш ауысымда сабақ жүргізетін мектептердің үлесі 1,8 % көлемінде өзгеріссіз қалып отыр, тиісінше, оқушы орындарының тапшылығы сақталуда.

      Үш ауысымды және авариялық мектептер, оқушы орындарының тапшылығы мәселелерін шешу үшін шаралар кешенін, оның ішінде жаңа мектептер құрылысы үшін жеке инвесторларды тарту, білім берудің барлық деңгейлерін жан басына шаққандағы қаржыландыруды және қаржыландырудың ваучерлік жүйесін енгізу бойынша шаралар кешенін қабылдау қажет.

      ШЖМ-ны инфрақұрылымдық дамыту үшін қазіргі уақытта 185 тірек мектеп (ресурстық орталық) жұмыс істейді. Оларға 605 магниттік ШЖМ бекітілген (барлық ШЖМ-ның 21 %-ы). Тек 70 тірек мектептің жанында мектеп жанындағы интернаттар жұмыс істейді. Барлық ШЖМ толық қамтылғанға дейін тірек мектептер мен мектеп жанындағы интернаттар желісін дамытуды жалғастыру қажет.

      Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың тапсырмасы бойынша студенттерге арналған жатақхана салу, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарттарымен салу басталды. 2022 жылдың соңына дейін кемінде 75 мың, 2025 жылға қарай 90 мың орындық студенттік жатақхананы пайдалануға беруді қамтамасыз ету қажет.

      Қазіргі білім беру жүйесінің ажырамас бөлігі дамыған цифрлық  инфрақұрылым болып табылады. Бүгінде көптеген қазақстандық білім беру ұйымдары интернет жылдамдығының төмендігіне, цифрлық инфрақұрылымның жетіспеуіне немесе сәйкес келмеуіне байланысты қиындықтарға тап болып отыр. Мектепке дейінгі ұйымдардың 60 %-ы, мектептердің 10 %-ы және колледждердің 18 %-ы әлі күнге дейін жылдамдығы 4 Мбит/с кем интернет желісіне қосылған. 2018 жылы мектептердің оқу процесінде 305 мың компьютер пайдаланылды, оның 30,3 %-ы ауыстырылуға жатады. Сондықтан білім беру ұйымдарында ІТ-инфрақұрылымды, цифрлық білім беру ресурстарын, ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын дамыту, мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді автоматтандыру қажет.

       Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің транспаренттілігін және тиімділігін арттыру 

      2016 – 2019 жылдары білім беру ұйымдары қызметінің тиімділігі мен айқындылығын арттыру үшін алқалы басқару органдары: мемлекеттік жоғары оқу орындарында – байқау кеңестері, мектепке дейінгі ұйымдарда, мектептерде және колледждерде – қамқоршылық кеңестер құрылды.

      Жоғары білім беруде ректорларды сайлау қағидаты бойынша тағайындаудың жаңа қағидалары енгізілді. Жоғары оқу орындары академиялық, басқарушылық және кадрлық  мәселелерде дербестікке көшті.

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде қаржыландыру жүйесінде бірқатар оң өзгерістер байқалды. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуда жан басына шаққандағы қаржыландыру тетіктерін енгізу, сондай-ақ лицензиялауды жою жеке бизнесті мектепке дейінгі білім беруге айтарлықтай тартуға мүмкіндік берді. Бүгінгі таңда мектепке дейінгі ұйымдар желісінің үштен бірінен астамы жекеменшік болып табылады. Сонымен қатар
1-3 жас аралығындағы балаларға жан басына шаққандағы қаржыландыруды тарата отырып және көрсетілетін қызметтердің сапасына байланыстыра отырып, мектепке дейінгі ұйымдарда мемлекеттік тапсырысты қаржыландырудың тиімділігі мәселесі пысықтауды талап етеді.

       Жан басына шаққандағы нормативке өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. Атап айтқанда, жалпы білім беретін сыныптардағы ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалар үшін жан басына шаққандағы нормативтің жеке мөлшері айқындалды; айтарлықтай нақты контингенті бар, бала саны шамадан тыс көп мектептер үшін түзету (төмендету) коэффициенті енгізілді. Жаңадан пайдалануға енгізілетін жекеменшік мектептер үшін жан басына шаққандағы нормативтің мөлшері айқындалды. Нормативке жеке инвесторлардың жаңа оқушы орындарын енгізуі үшін ынталандырушы компонент енгізілді. Еліміздегі колледждер де жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшуде. ЖОО-лар қаржылық мәселелерде дербестік алды.

      Қосымша білім беруге жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу балаларды сабақтан тыс оқытумен және тәрбиелеумен қамтуды кеңейтуге мүмкіндік берер еді.

      Алайда Қазақстанда ЖІӨ-ден білім беруге арналған шығыстардың үлесі бұрынғыдай төмен күйінде қалып отыр – 3,3 %. Көрсеткіш серпіні 2012 жылдан бастап 3,5 %-дан аспай бір деңгейде сақталуда. Бұл ЭЫДҰ-ның орташа көрсеткіш деңгейінен (5 %) және ЮНЕСКО ұсынған 4-6 % деңгейден төмен.

       Білім және ғылым, сондай-ақ ғылыми-техникалық және инновациялық даму саласындағы мемлекеттік саясатты тиімді жоспарлау және іске асыру қаржыландыруды ЖІӨ-нің 5 %-ына дейін ұлғайтуды және Білім және ғылым министрлігі, барлық деңгейдегі салалық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар арасында жүйелі өзара байланыс құруды талап етеді.

       Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

      Жыл сайын PhD докторларын даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы ұлғаюда. 2018 жылы түлектердің саны алдыңғы жылмен салыстырғанда 619-дан 721 адамға (+14 %) дейін жетті. "Болашақ" халықаралық стипендиясы ғылыми-зерттеу әлеуетін қалыптастыруға белсенді үлес қосуда: стипендиаттардың 93 %-ы магистратура және докторантура бағдарламалары бойынша оқиды.

      2018 жылы ғылыми зерттеулермен және әзірлемелермен 384 ұйым айналысты (2016 ж. – 383 бірлік, 2017 ж. – 386 бірлік). Оның 39 %-ы экономиканың кәсіпкерлік секторына, 27 %-ы мемлекеттік секторға, 25 %-ы жоғары білім беру ұйымдарына, 9 %-ы ғылымның коммерциялық емес секторына тиесілі болды.

      2018 жылы ғылым саласына тартылған қызметкерлердің ішінде 55 жастан асқан зейнеткерлік алдындағы және зейнеткерлік жастағы мамандардың үлесіне жалпы контингенттің 30 %-ына дерлігі тиесілі. Жас ғалымдар контингенттің 35 %-ға жуығын құрады. Соңғы жылы 35-тен 54 жасқа дейінгі жас тобындағы ғалымдардың үлесі жалпы ғалымдар санының 40 %-ын құрады.

      Сонымен қатар талантты жастар мен жоғары білікті мамандарды ғылымға тарту және ұстап қалу проблемасы сақталуда. Ғылыми кадрлардың зерттеу дағдылары жеткіліксіз, ағылшын тілін меңгеру деңгейі төмен және технологиялық даму мен инновация саласындағы дағдылары әлсіз.

       Елімізде 1 млн. халыққа 662 ғалымнан келеді, бұл Ресейге қарағанда (2852) 4,3 есе, Беларуське қарағанда (1805) 2,7 есе және АҚШ-қа қарағанда (4256) 6,4 есе аз.

      Бұдан басқа, қазіргі уақытта ғылым саласында ғылыми қызметкерлерге еңбекақы төлеудің төмен деңгейі және ғылыми-зерттеу қызметін ынталандыру тетіктерінің болмауы; ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар (бұдан әрі – ҒЗТКЖ) нәтижелілігінің төмендігі және индустрия мен бизнес тарапынан ғылыми нәтижелердің талап етілмеуі; бизнестің инновациялық белсенділігі үлесінің төмен болуы; ғылыми саланың инвестициялық тартымдылығының аздығы және ғылыми зерттеулерді қаржыландыру мен қоса қаржыландырудың төмендігі сияқты проблемалар бар.

      Ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды гранттық қаржыландыру бойынша орташа жалақы 287 мың теңгені, бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша 157 мың теңгені, базалық қаржыландыру бойынша 72 мың теңгені құрайды. Ең төменгі жалақы гранттық қаржыландыруда – 51 мың теңге. 2018 жылы ғылымның мемлекеттік секторындағы жалақы 119 мың теңгені құрады, бұл еліміз бойынша орташа көрсеткіштен (163 мың теңге) төмен.

      ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығыстар  көлемі салыстырмалы түрде біршама аз болып қалуда. Қазақстанда 2015 жылдан бастап ҒЗТКЖ шығындары 2018 жылы ЖІӨ-нің 0,17 %-ынан 0,12 %-ына дейін қысқарды. ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын ішкі шығындарды қаржыландырудың ең көп бөлігі республикалық бюджет қаражатына тиесілі - 51,3 %, кәсіпорындардың меншікті қаражаты 40,9 %-ды және басқа да көздер 7,8 %-ды құрайды.

       Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және ғылымды цифрландыру

       ҒЗТКЖ-ны іске асыратын мемлекеттік жоғары оқу орындарының, ғылыми-зерттеу институттарының (бұдан әрі – ҒЗИ) ғылыми жабдықтары біртіндеп жаңартылуда (13 %). Жоғары білім беру ұйымдарында және ҒЗИ-да коммерцияландыру офистері, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, енгізу бөлімшелері құрылды. Алайда ғылыми инфрақұрылым ғылыми зерттеулерді іске асырудың қазіргі талаптарына сәйкес келмейді.

      Ғылыми ұйымдардың бірыңғай деректер базасы жоқ. Ғылыми бағыттар мен ғылыми мектептер Қазақстан дамуының басым бағыттарына жеткіліксіз шоғырланған, сондай-ақ ғылымның зияткерлік әлеуеті мемлекеттің стратегиялық міндеттеріне сәйкес келмейді.

       Ғылыми әзірлемелердің қажеттілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялау

      Ғылыми зерттеулер Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссия айқындаған ғылымды дамытудың жеті басымдығы шеңберінде іске асырылады.

      Қазіргі уақытта 2018 – 2020 жылдарға арналған гранттық қаржыландыру бойынша 1076 ғылыми жоба іске асырылуда. 2019 жылға қаржыландыру сомасы 9,5 млрд. теңгені құрайды.

      Еліміз бойынша 2018 – 2020 жылдарға арналған бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде 144 ғылыми-техникалық бағдарлама іске асырылуда. 2019 жылға қаржыландырудың жалпы көлемі 23 млрд. теңгені құрайды.

      2018 – 2020 жылдары 8 министрліктің 101 ұйымы қаржыландырылады. 2019 жылы базалық қаржыландыру көлемі 4,6 млрд. теңгені құрады.

      Қазіргі уақытта ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру бойынша гранттық қаржыландыруға өткізілген конкурстардың қорытындысы бойынша жалпы сомасы 38 млрд. теңгені құрайтын 153 жоба іске асырылуда, қоса қаржыландыру 5 млрд. теңгеден асты, яғни 14,5 %-ды құрайды (2017 жылы – 2,1 млрд. теңге, 2018 жылы – 2,3 млрд. теңге, 2019 жылы – 2,5 млрд. теңге). 2018 жылдың қорытындысы бойынша 25 жоба аяқталды. 36 жоба бойынша өндірістерді іске қосу ұйымдастырылды, одан түскен табыс 2019 жылдың бірінші тоқсанында "Ғылым қоры" АҚ-ның деректері бойынша шамамен 1 млрд. теңгені құрады.

      Қазақстанда жыл сайын мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырылатын ғылыми жобалар мен бағдарламалардың нәтижелілігіне бағалау жүргізіледі. Ғылыми-практикалық нәтижелілік деңгейі жоғары және орташа ғылыми жобалар мен бағдарламалар саны 2016 жылы 64,9 %-дан 2018 жылы 72,4 %-ға дейін артты. Қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санынан коммерцияланатын жобалардың үлесі үш жылда 6,8 %-ға өсті және 2018 жылы 23,5 %-ды құрады. 2016 жылдан бастап берілген қорғау құжаттарының саны 2,5 есеге артты. Бұл ретте ғылыми зерттеулер экономика мен қоғамның өзекті қажеттіліктеріне жеткілікті бағдарланбаған, бұл қоғамда ғылымға деген көзқарасқа кері әсер етеді, ғылыми нәтижелерді коммерцияландыру әлеуетін және бизнес тарапынан ғылыммен ынтымақтастыққа деген қызығушылықты төмендетеді.

       11 ЖОО-ның инновациялық және ғылыми қызметтен түсетін табысының үлесі 9 %-дан 12,4 %-ға дейін өсті. Алайда жоғары оқу орындары, ҒЗИ, бизнес-қоғамдастық, мемлекет және басқа да мүдделі тараптар (делдал ұйымдар, азаматтық қоғамдастық және т.б.) арасындағы ынтымақтастықтың әлсіз екені байқалады.

      Білім мен ғылымды қаржыландыру көлемі жоғары деңгейдегі дағдыларды дамытуда, ғылыми әлеуеттің бәсекеге қабілеттілігін арттыруда, ЭЫДҰ елдерінің қағидаттары мен стандарттарына сай келетін елдің стратегиялық міндеттеріне сәйкес келмейді. Осыған байланысты Қазақстан Президенті Қ.К. Тоқаев Бағдарламада білім мен ғылымға арналған жалпы шығыстарды ЖІӨ-ден 5 %-ға дейін ұлғайтуды қарастыруды тапсырды.

      Білім беру жүйесін SWOT-талдау

      1. Күшті жақтары

      1) педагог қызметкерлердің үздіксіз кәсіби дамуын қамтамасыз ету;

      2) білім беру мазмұнын жаңарту;

      3) жан басына қаржыландыруды кезең-кезеңімен енгізу;

      4) ТжКБ жүйесінде дуальды оқытуды енгізу;

       5) "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру;

      6) ЖОО-лардың академиялық еркіндігін кеңейту;

       7) оқытушылық-профессорлық құрамның (бұдан әрі – ОПҚ) және ғалымдардың жарияланымдық белсенділігінің өсуі;

      8) өсу нүктелерінің болуы – "Назарбаев Университеті" ДБҰ – әлемдік деңгейдегі университет, "Назарбаев Зияткерлік мектептері" ДБҰ;

      9) Болон процесіне мүшелік;

      10) "Болашақ" бағдарламасы;

      11) ашықтық;

      12) халықаралық әріптестікке ұмтылу;

      13) көптілді білім беру;

      14) академиялық ұтқырлық және шетелдік топ-менеджерлер мен ғалымдарды тарту бағдарламасын мемлекеттің қаржыландыруы;

      15) кадрларды даярлаудың үш деңгейлі жүйесі;

      16) ЖОО-ларда қос дипломды білім беру бағдарламаларының болуы;

      17) қабылданатын шешімдердің айқындылығы;

      18) ғылыми деректер базаларына жазылудың болуы.

      2. Әлсіз жақтары

      1) дәрежелері бар кадрлардың қартаюы;

      2) сенімді білім беру статистикасы жүйесінің болмауы;

      3) білім беру жүйесін толық қаржыландырмау;

       4) білім беруге жұмсалатын шығындар 3,8 %-ды құрайды, ал ЮНЕСКО-ның ұсынғаны 5-7 %;

      5) білім беру гранттарының біркелкі бөлінбеуі;

      6) өңірлік даму қажеттіліктеріне сәйкес келмейтін көп бейінді университеттер санының артық болуы;

      7) кадрлар даярлаудағы сәйкессіздік;

      8) оқу орындарында ақпараттық жүйелердің жетілмегендігі;

      9) оқытушылардың орташа жалақысы әлемдегі ең төменгі жалақылардың бірі болып табылады;

      10) жоғары білім беру ұйымдарының инфрақұрылымы қатты ескірген;

      11) білім беру бағдарламалары мазмұнының теңгерімсіздігі;

      12) ғылым мен салалық ғылыми зерттеулерді бірыңғай орган үйлестірмейді;

      13) ғылым, білім және өндірістің нашар байланысы;

      14) педагогикалық білім сапасының төмендігі;

      15) бітірушілер бейіні құзыреттерінің кәсіби қауымдастық талаптарына сәйкес келмеуі;

      16) ішкі академиялық ұтқырлық кезіндегі кедергілер – оқу құнының әртүрлі болуы;

      17) алдыңғы деңгейдегі оқыту нәтижелерін тану жүйесінің жетілмегендігі;

      18) ҚР жоғары білім беру жүйесінде ғылыми қызметкерлерді еңбекке ынталандыру деңгейінің төмендігі;

      19) біліктілікті арттырудың жоспарлы жүйесінің болмауы;

      20) ОПҚ-ның шет тілдерін меңгеруінің нашар деңгейі;

      21) ОПҚ-ның және зерттеушілердің ғылыми деректер базасын жеткіліксіз пайдалануы;

      22) PhD бағдарламалары бойынша білім алушылар саны жоғары білім беру ұйымдарының және ҒЗИ-дың дәрежеленген кадрларға деген қажеттілігін өтемейді.

      3. Мүмкіндіктері

      1) білім беру жүйесіне мемлекеттің назары;

       2) мемлекеттік-жекешелік әріптестікті (бұдан әрі – МЖӘ) дамыту;

      3) халықаралық ұйымдар мен жұмыс берушілер тарапынан білім мен ғылымды инвестициялық қолдау;

      4) халықаралық гранттар мен бағдарламалар бойынша оқыту;

      5) жергілікті бюджет қаражатынан жоғары білімді қаржыландыру;

      6) Орталық Азия елдерімен ынтымақтастықты кеңейту.

      4. Қауіптер

      1) бірқатар өңірлерде NEET жастарының жоғары үлесі;

      2) таланттылардың елден кетуі;

      3) білім берудің жаһандануы салдарынан бәсекелестіктің өсуі;

      4) IT дамуына байланысты күндізгі оқыту қажеттілігін төмендету;

      5) еңбек ресурстарының теңгерімсіздігі;

      6) қоғамдық тетіктер мен азаматтық қоғам институттарының қалыптаспауы;

      7) жоғары білім сапасын қамтамасыз етудегі стейкхолдерлердің пассивтілігі;

      8) шетелдік студенттер үшін қазақстандық білім берудің тартымсыздығы;

      9) кәсіптік қоғамдастықтың білім беру процесіне қатысуға және мамандарды сертификаттауға дайын болмауы;

      10) ресейлік жоғары және орта білімнен кейінгі білім беретін оқу орындары және басқа бәсекелестер тарапынан белсенді бәсекелестік;

      11) кадрлардың басқа салаларға кетуі.

      4-бөлім. Бағдарламаны іске асырудың мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары мен нәтижелерінің көрсеткіштері

       1-мақсат: Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту.

      Осы мақсатқа қол жеткізу мынадай нысаналы индикаторлармен өлшенетін болады:

 

Р/с №	Нысаналы индикаторлар	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	1-6 жас аралығындағы	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	77,1	81	81,7	82,6	83,5	84,6	85,3	ЖАО, БҒМ
	3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамту			95,2	100	100	100	100	100	100
2.	PISA (ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі 15 жастағы қазақстандық оқушылардың нәтижелері	балл	ЭЫДҰ-ның есебі	PISA-2018: математика-423, жаратылыстану – 397, оқу-387			PISA-2021: математика – 470, жаратылыстану – 465, оқу – 440			PISA-2024: математика – 480, жаратылыстану – 490                  оқу – 450	ЖАО, БҒМ
3.	Балалардың әл-ауқаты индексі	0-ден 1-ге дейінгі шкала (балл)	әлеуметтік зерттеулердің нәтижелері	0,68			0,70	0,71	0,72	0,73	БҒМ, ЖАО
4.	Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша ТжКБ оқу орындарын бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі	%	ЗТМО деректері	62	64	66	68	70	72	75	ЖАО, БҒМ,  Еңбекмині, ДСМ, АШМ, МСМ,
5.	Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орнын бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі	%	ЗТМО деректері	69	70	71	72	73	74	75	БҒМ, Еңбекмині, ЖОО

 

      Қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін мынадай міндеттерді орындау қажет:

       1-міндет. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту.

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Педагогтер жалақысының экономика бойынша орташа жалақыға арақатынасы (%)	%	БҒМ	63,2	63,5	73,7	79,9	103	103	102,9	БҒМ, ЖАО, Қаржымині
2.	Мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының, әдіскерлерінің, тәрбиешілерінің жалпы санынан  "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік және жоғары білімі бар педагогтердің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	58,2	60	62	65	68	71	72	ЖАО, БҒМ
3.	Кәсіптік стандарттар негізінде әзірленген, педагогикалық мамандықтар бойынша енгізілген білім беру бағдарламаларының үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	70	85	95	100	-	-	-	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)
4.	Орта білім беру педагогтерінің жалпы санындағы шебердің, зерттеушінің, педагог-сарапшының және  педагог модератордың біліктілік деңгейі бар педагогтердің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	42,6	50	60	70	75	80	85	ЖАО, БҒМ

 

      2-міндет. Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту.

 

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1	ЭЫДҰ және IEA қала/ауыл арасында жүргізген халықаралық зерттеулердегі қазақстандық оқушылар нәтижелерінің алшақтығы	балл	ЭЫДҰ, IEA есебі	PISA-2018 математика- 22; оқу- 38; жаратылыстану- 32	TIMSS-2019 математика-4 - сынып – 25; 8- сынып –   30; жаратылыстану – 4 – сынып-27; 8- сынып – 33;		PISA-2021  математика- 18; оқу- 22; жаратылыстану - 15. PIRLS-2021 оқу-5		TIMSS -2023 математика- 4- сынып – 15; 8- сынып – 17; жаратылыстану -4- сынып – 12; 8- сынып – 18	PISA-2024 математика – 13; оқу – 15; жаратылыстану –9.	БҒМ, ЖАО
2.	Қосымша біліммен қамтылған мектеп оқушыларының  үлесі, оның ішінде:	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	61,5	62	63	64	65	66	67	ЖАО, БҒМ
	қалада			35,1	35,3	35,5	35,7	35,9	36,1	36,3
	ауылда			26,4	26,7	27,5	28,3	29,1	29,9	30,7

 

      3-міндет. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету

Р/с№	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	ЖБ және РБ-ның әлеуметтік салаға шығындарының көлемінде "Балалар бюджетінің" үлесін  ұлғайту (жыл сайын)	өткен жылға қарағанда %	МО деректері	-	-	5	5	5	5	5	БҒМ ДСМ Еңбекмині ІІМ АҚДМ МСМ  ЦДИАӨМ ЖАО
2.	Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдар тәрбиеленушілерінің осы санаттағы балалардың жалпы санынан үлесі	%	РДҚ деректері	20,1	20	19	18	17	16	15	ЖАО, БҒМ
3.	Инклюзивті білім беру үшін жағдай жасаған білім беру ұйымдарының үлесі:	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері								ЖАО, БҒМ
	мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдар			20,1	45	60	70	80	90	100
	мемлекеттік жалпы білім беретін мектептер			60,4	75	80	85	90	95	100
	мемлекеттік ТжКБ ұйымдары			30,1	45	50	55	60	65	70
	азаматтық ЖОО			12	15	35	50	60	65	70
4.	Мыналармен қамтамасыз етілген білім беру ұйымдарының үлесі:	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері								ЖАО, БҒМ
	Бейнебақылаулар (ішкі және сыртқы)			75	80	85	90	95	100	-
	турникеттер			7,4	10	15	20	25	30	35

 

      4-міндет. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Орта білім беру сапасын сараптамалық шолудың қорытындылары бойынша өз санатын жоғарыға көтерген мектептердің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректер	-	-	20	22	24	26	28	ЖАО, БҒМ
2.	Білім беру мониторингісінің қорытындылары бойынша бастауыш және негізгі орта білім беру оқушыларының оқу жетістіктерінің нәтижелері	балл	Мониторинг нәтижесі	-	4- сынып- 18 балл,             9- сынып – 45 балл	4- сынып -18,6 балл, 9- сынып – 46,5 балл	4- сынып -19,2 балл, 9-сынып – 48 балл	4- сынып - 19,8 балл, 9- сынып – 49,5 балл	4- сынып - 20,4 балл, 9- сынып – 51 балл	4 –сын ып - 21 балл, 9- сынып – 52,5 балл	ЖАО, БҒМ
3.	WorldSkills стандарттарын ескере отырып, демонстрациялық емтихандарды өткізетін техникалық және технологиялық бейіндегі мемлекеттік колледждердің үлесі	%	Әкімшілік деректер	0	10	20	40	60	80	100	ЖАО, БҒМ "Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)
4.	QS-WUR топ-200 рейтингісінде белгіленген Қазақстан ЖОО саны	бірл.	QS-WUR ресми ақпараты	0	-	2	2	2	2	3	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)

 

      5-міндет. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес оқытудың, кәсіптік даярлаудың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету.

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Мектепте оқыту үшін мектепалды жасындағы балалардың дайындық деңгейі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	74,2	81,1	82,5	84,5	86	94,7	95	ЖАО,БҒМ
2.	12 жылдық оқыту моделіне көшкен мектептердің үлесі (2024 жылы – 1-сынып; 2025 жылы – 2-сынып)	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	0	-	-	-	-	100	100	БҒМ, ЖАО
3.	Дуальды оқытумен қамтылған мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитын техникалық және кәсіптік білім беру студенттерінің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	12,7	18	20	23	25	28	35	ЖАО, БҒМ
4.	Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанушылық (композитті индексі)	%	Әлеуметтік зерттеу нәтижелері	-	45	50	55	60	65	70	БҒМ ЖОО (келісу бойынша)
5.	Интернационалдандыру стратегиясы шеңберінде шетелдік әріптестермен бірлескен білім беру бағдарламаларын, академиялық алмасуларды іске асыратын жоғары оқу орындарының үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	28	30	40	45	50	55	60	БҒМ
6.	Студенттердің жалпы санындағы жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі	%	ҰЭМ КС статистикалық деректері	4	5,3	6	7	8	9	10	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)

 

      6-міндет. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету.

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	"Жас қыран" қозғалысына қатысатын 1-4-сынып оқушыларының үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	59,9	62	64	66	68	70	72	ЖАО
2	"Жас Ұлан" қозғалысына қатысатын 5-10 сынып оқушыларының үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	64,3	66	69	71	74	77	80	ЖАО
3	"Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубының қозғалысына қатысатын колледждер оқушыларының саны	адам	БҒМ-ның әкімшілік деректері	15 000	20 000	25 000	35 000	40 000	45 000	50 000	ЖАО
4	Азаматтылық пен патриотизмнің жоғары деңгейін көрсеткен оқушылардың үлесі	2020 жылға қарай % өсім	Әлеуметтанушылық зерттеу	-	-	5	5	5	5	5	БҒМ, ИҚДМ, ЖАО
5.	Мектептен тыс ұйымдарда және жалпы білім беретін мектептерде спорт секцияларымен қамтылған білім алушылардың үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	32	34	35	36	37	39	42	ЖАО

 

      7-міндет. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру

Р/с№	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы авариялық жағдайдағы мектептердің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	0,5	0,4	0,3	0,2	0,2	0,1	0,05	ЖАО
2.	Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы үш ауысымда оқытатын мектептердің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	1,8	1,5	1,3	1,1	0,8	0,6	0,4	ЖАО
3.	ТжКБ ұйымдары мен ЖОО жатақханаларында енгізілген  төсек-орындарының саны	орын	БҒМ-ның әкімшілік деректері	2217	20 000	45 000	75 000	80 000	85 000	90 000	БҒМ, ЖАО, ЖОО (келісу бойынша)
4.	Орта білім беру ұйымдарының жалпы санындағы қазіргі заманғы жабдықтармен жарақталған оқу кабинеттерінің үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	30,7	33,8	37	40	42	44	45,5	ЖАО, БҒМ
5.	"Жас маман" жобасы шеңберінде қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақталған колледждердің саны	бірлік	БҒМ-ның әкімшілік деректері	0	80	100	-	-	-	-	ЖАО
6.	Құрылыс (қосымша құрылыс) / білім беру объектілерін ашу есебінен құрылған жұмыс орындарының саны	бірлік	БҒМ-ның әкімшілік деректері	0	5846	6954	9660	5718	6143	5346	ЖАО, БҒМ

 

      8-міндет. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Толық жиынтықты мектептердің жалпы санындағы жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшкен мемлекеттік күндізгі жалпы білім беретін мектептердің үлесі	%	БҒМ-ның есептік ақпараты	1,7	22,6	22,6	22,7	61,1	100	-	ЖАО, БҒМ
2.	Менеджмент саласында біліктілігін арттырудан өткен  жоғары оқу орындары басшыларының үлесі	%	БҒМ-ның әкімшілік деректері	10	20	40	60	80	100	-	БҒМ
3.	ЖІӨ-ден білім беру мен ғылымға арналған шығыстардың үлесі (2019-3,3%)	%	ҰЭМ мен БҒМ деректері	3,3	5,1	5,6	6,2	6,6	6,8	7	Қаржымині, БҒМ

 

      2-мақсат: Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру

      Аталған мақсатқа қол жеткізу мынадай нысаналы индикаторлармен өлшенетін болады:

Р/с №	Нысаналы индикатор	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Ғылымға арналған шығыстардың ЖІӨ-дегі үлесі (барлық көздерден)	%	ҰЭМ СК Статистикалық деректері	0,12	0,13	0,15	0,2	0,35	0,49	1	БҒМ,  Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)
2.	Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы	ЖБИ-дағы орын	ДЭФ ЖБИ нәтижелері	82	80	78	74	70	66	63	БҒМ,  Қорғанысмині, АШМ, ДСМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)
3.	Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстар деректері бойынша 2018 жылы жарияланымдардың жалпы санында рейтингтік басылымдардағы қазақстандық жарияланымдардың өсімі (4 873 бірлік)	%	Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) деректер базаларының ақпараты	-	25,1	37,7	50,3	62,9	75,5	88	БҒМ,  Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ДСМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

 

      Қойылған мақсатты іске асыру үшін мынадай міндеттерді шешу көзделеді:

      1-міндет. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	2018 жылы зерттеушілердің жалпы санындағы зерттеушілер санының өсуі (17 454 адам)	%	ҰЭМ КС статистикалық деректері	-	2,8	3,3	3,8	4,3	4,8	5,2	БҒМ,   Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ,  МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша
2.	2018 жылы зерттеушілердіңжалпы санындағы 35 жасты қоса алғанға дейінгі жас ғалымдар санының өсімі (6 566 адам)	%	ҰЭМ КС статистикалық деректері	-	2	3,6	5,1	6,6	8,1	9,6	БҒМ,  Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша

 

      2-міндет. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру.

р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауапты орындаушылар
1.	ҒЗТКЖ іске асыратын мемлекеттік ЖОО-ның, ҒЗИ-дің жаңартылған сертификатталған ғылыми жабдықтарының үлесі	%	БҒМ есептік ақпараты	13	13,5	13,7	14	14,3	14,5	15	БҒМ, ҒЗИ (келісім бойынша), ЖОО (келісім бойынша)

 

       3-міндет. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету.

Р/с №	Нәтижелер көрсеткіштері	Өлш.бірл.	Ақпарат көзі	2018 факт	2020	2021	2022	2023	2024	2025	Жауап ты орын даушылар
1.	Қорғау құжаттары мен авторлық куәліктердің өсімі (2018 ж. жалпы санынан – 3200 бірлік)	%	ҒЗИ деректері	-	7,8	9,4	12,5	15,6	18,7	21,9	БҒМ,   Қорғанысмині, АШМ,  Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша
2.	ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығындардың жалпы көлеміндегі кәсіпкерлік сектор шығыстарының үлесі	%	ҰЭМ СК статистикалық деректері	32,3	48,8	50,6	52,4	54,2	55,8	57,4	БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТСМДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ,ЦДИАӨМ, МСИ ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша
3.	Аяқталған қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санындағы коммерцияланатын жобалардың үлесі	%	ҰЭМ СК статистикалық деректері	23,5	25	26	27	28	29	30	БҒМ,  Қорғанысмині, АШМ, ДСМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,  ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша

 

      5. Бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар

      Аталған Бағдарламаның негізгі бағыттары мыналар болып табылады:

      білім және ғылым жүйесінің кадрлық әлеуетін дамыту;

      барлық деңгейдегі білім беру мазмұнын жаңғырту;

      білім мен ғылым инфрақұрылымын дамыту және цифрландыру;

      білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесін трансформациялау;

      ғылыми-зерттеу қызметін жаңғырту;

       1-мақсат. Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту

       Міндеттер:

      5.1.1. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту

       1. Оқыту және тәрбиелеу сапасын арттыруға педагогтерді ынталандыруды күшейту үшін олардың еңбек жағдайын жақсарту

      Педагог еңбегінің беделін арттыру мақсатында Қазақстанның білім беру жүйесінде материалдық және материалдық емес ынталандыру шараларының кешені іске асырылатын болады.

      Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру  педагогтерінің еңбекақысы 2020 жылдан бастап төрт жыл ішінде екі есеге ұлғайтылатын болады. Бұдан басқа, әдіскерлерге, мектепке дейінгі, мектеп, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру педагогтеріне, сондай-ақ тәлімгерлік, магистр дәрежесі және т.б. біліктілік деңгейі үшін қосымша ақы есебінен еңбекке ақы төлеуді саралап арттыру мүмкіндігі көзделеді.

      Сондай-ақ Қазақстан Республикасының "Педагог мәртебесі туралы" және "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне педагог мәртебесі, мұғалім мен оқушыға жүктемені төмендету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңдарын іске асыру шеңберінде педагогтің әлеуметтік пакетін кеңейту шаралары көзделеді.

      Оқытуды, оқу-әдістемелік, оқу-тәрбие, ұйымдастыру-педагогикалық қызметті қамтитын мұғалімнің еңбегін нормалау жүйесі зерделенеді және әзірленеді.

      Барлық білім беру деңгейіндегі ұйымдардың педагогтері білім беру деңгейлері арасындағы сабақтастықты қамтамасыз ету бойынша педагогикалық шеберлікті жетілдіруге мүмкіндік беретін аудиториялық және қашықтықтан оқыту нысанында біліктілікті арттыру курстарынан өтетін болады. Курстан кейінгі жүйелі сүйемелдеуді, оқыту практикасын одан әрі өзгертуді және жетілдіруді көздейтін үздіксіз кәсіби дамуды қамтамасыз ету жағына педагогтердің біліктілігін арттыру тәсілі өзгереді.

      Біліктілікті арттыру курстары бағдарламаларының мазмұны педагогикалық қызметтің барлық түрлерін іске асыру үшін педагогке қажетті пәндік, психологиялық-педагогикалық, әлеуметтік және басқа да құзыреттердің оңтайлы арақатынасын қамтитын болады. Курстардың бағдарламалары педагогтің алған білімдері мен дағдыларын педагогикалық ұжымда каскадтық таратуды қамтамасыз етуге арналған компоненттен тұратын болады. Курс бағдарламаларының сапалы мазмұны білім алушылар білімдерінің сапалы өсуіне ықпал етеді.

      Бұдан басқа, біліктілікті арттыру жүйесі ваучерлік жүйе негізінде курс провайдерін таңдау мүмкіндігін көздейді.

      Орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) қорытындылары бойынша жоғары баға алған мектептерге оқыту мектебі (TEACHING SCHOОLS) болуға, өз тәжірибесін басқа мектептерге таратуға мүмкіндік беріледі.

      Педагогтер Action Research және Lessen Study арқылы оқытудың дербес практикасын жетілдіреді, сондай-ақ басқа педагогтермен тәжірибе алмасады.

      Білім беру ұйымдарының латын графикасына көшуі шеңберінде педагогтер үшін курстар өткізу жоспарланған.

       Қазақстандық педагогтердің TALIS (ЭЫДҰ) – сабақ беру мен оқудың халықаралық зерттеуіне қатысуы жалғастырылады.

       Республикалық пән педагогтері қауымдастығы, сондай-ақ әрбір өңірде пән педагогтері қауымдастығы құрылатын болады, олар педагогтердің кәсіби шеберлігін арттыруға жәрдемдесетін болады.

      Білім беру жүйесінің барлық әдістемелік қызметтерінің жұмысы қайта қаралатын болады.

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы әдістемелік инновациялардың орталығына айналады. Республикалық оқу-әдістемелік кеңес педагогикалық ЖОО-мен тығыз өзара қарым-қатынаста еліміздің барлық оқу-әдістемелік қызметтерінің, пән мұғалімдері қауымдастығының қызметін біріктіретін және үйлестіретін болады.

      Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы халықаралық және отандық мониторингтер мен зерттеулер негізінде ЭЫДҰ мен IEA пайдаланатын зерттеу құралдары мен әдіснамалық тәсілдерге ие болады.

      Жыл сайын пән мұғалімдерінің форумдары мен слеттері өткізіледі.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде өндірістік оқыту шеберлерінің жетіспеушілік мәселесін шешу үшін өндірістен мамандарды тарту жөнінде қосымша шаралар қабылданатын болады. Олар үшін педагогика және оқыту әдістемесі бойынша қайта даярлау ұйымдастырылады, біліктілікті растау қорытындылары бойынша біліктілік санаты үшін қосымша жалақы белгіленеді.

      Өндірістік оқыту шеберлерінің кәсіпорындарда тағылымдамадан өтуі көзделеді. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының рейтингі, құзыреттілік орталықтарын дамыту, бейіндеу, корпоративтік басқару, сондай-ақ қайта қаралған біліктілік талаптары сұранысқа ие кадрларды даярлауға жәрдемдесетін болады.

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруде мемлекеттік білім беру грантының құнын көбейту жоғары оқу орындарына ОПҚ-ның және жоғары білімі бар қызметкерлердің жалақысын айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді. Жоғары оқу орындарының коммерциялық емес акционерлік қоғамдарға ауысуы олардың қаржы ағындары мен кіріс көздерін әртараптандыру үшін қолайлы жағдай жасайды, бұл ОПҚ үшін әлеуметтік пакеттер беруге, жоғары білім беру жүйесінің оқытушылары мен қызметкерлерін кәсіби дамыту үшін қаражатты жоспарлауға мүмкіндік береді.

      Кәсіптің беделін арттыруға ықпал ететін ақпаратты орналастыру, "Үздік педагог", "Үздік оқытушы", "Қазақстанның үздік мұғалімі" республикалық конкурстарын өткізу арқылы педагогтің оң бейнесін қалыптастыру бойынша кешенді жұмыс жүргізілетін болады. 2020 жылдан бастап  "Әлем мұғалімі" халықаралық конкурсына "Үздік педагог", "Үздік оқытушы" республикалық конкурсының жеңімпаздары арасынан мұғалімдер қатысады.

      Қазақстан Республикасының "Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы"  мемлекеттік наградасы және меценаттар есебінен білім беру ұйымдарының педагогтері арасында жыл сайынғы "Ұлағат" ұлттық сыйлығы тағайындалатын болады.

       Педагогикалық қоғамдастықты білім берудің және талантты педагогтерді қолдаудың өзекті мәселелерін талқылауға белсенді тарту мақсатында сараптамалық және кәсіптік қоғамдық бірлестіктерді қалыптастыру үшін жағдайлар жасалатын болады.

      2. Педагогикалық білім беруді, кәсіпке кірісу жүйесін және педагогтің үздіксіз кәсіби дамуын жаңғырту

      Педагогикалық білім беруді жақсарту мақсатында педагогикалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерді бейіндеу жүргізілетін болады. Бұл үшін педагогтер даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерге қойылатын біліктілік талаптары күшейтілетін болады.

       Жоғары оқу орындары мен колледждердің мектепке дейінгі ұйымдармен және мектептермен тығыз ғылыми-практикалық өзара іс-қимылы жолға қойылады.

      2022 жылға қарай педагог кадрларды даярлаудың бағдарламалары кәсіби стандартқа сәйкес 100 %-ға жаңартылады.

      Педагогикалық практиканың ұзақтығын ұлғайту және мемлекеттік білім беру тапсырысы мен білім беру гранттары есебінен практикаға басшылық жасағаны үшін педагогтердің еңбегіне ақы төлеу көзделеді.

      2021 жылдан бастап педагогикалық мамандықтардың түлектері кәсіби шеберлікке сертификаттаудан өтеді.

       Педагогикалық мамандықтарға түсу үшін балдарды кезең-кезеңімен ұлғайту көзделетін болады. Педагогикалық мамандықтар бойынша шығармашылық емтихан тапсыру кезінде кәсіпке жұмыс істеуге бейімділігі мен дайындығын анықтайтын өлшемшарттар өзгереді.

      Педагог қызметкерлерді сертификаттау жүйесін енгізу шеңберінде біліктілік талаптарына сәйкес келген кезде Ұлттық біліктілік тестілеу  мазмұнын, тапсыру тетіктерін жетілдіру, цифрландыру және біліктілікті арттыру мен растаудың дербес құқығы жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

      Жоғары оқу орындарында үш тілде оқытуды ұйымдастыру үшін пәндерді ағылшын тілінде оқытатын мұғалімдерді даярлау жалғастырылатын болады. Көптеген жоғары оқу орындары шетелдік әріптестерге ие болады.

      Колледждердің түлектері арасынан жоғары оқу орындарының базасында арнайы пәндер оқытушыларын және өндірістік оқыту шеберлерін даярлау ұйымдастырылатын болады.

       Сондай-ақ педагогикалық қайта даярлау шарттары (кіру талаптары, мерзімдері, педагогикалық мамандықтар т.б.) пысықталатын болады, оның арқасында педагогикалық білімі жоқ тұлғалар (PGCE педагогикалық қайта даярлау ережелеріне сәйкес) педагогикалық қызметпен айналысу құқығын алады.

      Жаңа өндірістік технологияларды зерделеу мақсатында шетелдік және отандық компаниялар ТжКБ ұйымдарының педагогтеріне тағылымдамаларды, мастер-кластарды, тренингтерді, курстық оқытуды ұйымдастыру, сондай-ақ оқу-әдістемелік әзірлемелер мен құралдарды ұсыну үшін тартылатын болады.

       5.1.2 Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім беру сапасындағы алшақтықты қысқарту

      1. Нәтижелілігі төмен білім беру ұйымдарын, білім алушылардың әлеуметтік осал санаттарын қолдау тетігін әзірлеу

      Орта білім берудің сапасын арттыру мақсатында оның ғылыми негізі әзірленіп, практикаға енгізілетін болады.

      Білім алушылардың білім жетістіктерінің мүмкіндіктерін теңестіру және алшақтықты қысқарту мақсатында нәтижелілігі төмен мектептерді қолдауға, инклюзивті білім беруді дамытуға, әлеуметтік жағынан осал отбасылардан шыққан балаларды техникалық және кәсіптік, сондай-ақ жоғары білім беруге неғұрлым кеңірек тартуға күш жұмсалатын болады.

      Менеджмент, педагогикалық қолдау, оқу-әдістемелік мазмұн және табысты тәжірибені тарату мәселелерінде нәтижелілігі төмен мектептерге мықты мектептердің "қамқорлығы" мәселесі пысықталатын болады. "Мобильді мұғалім" (шағын жинақты мектептерде оқытуды қолдау және оның сапасын арттыру) және "Уақытша отбасы" (тірек мектебі орналасқан елді мекенде оқушылардың отбасында тұруы) жобалары маңызды шара болып табылады. ШЖМ-да жұмыс істейтін мұғалімдер мынадай әдістемелік қолдаумен қамтамасыз етіледі: бірлескен сыныптардағы оқушылармен жұмыс бойынша курстар, семинарлар және тренингтер.

      ШЖМ жағдайында педагогтерге еңбекақы төлеу жүйесі өзгертілетін болады.

      Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасын іске асыру шеңберінде ауылдық жалпы білім беретін және "осал" мектептерді оқыту материалдарымен, компьютерлік жабдықтармен және цифрлық техникамен жарақтандыру көзделген.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға тең жағдайларды және қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін мемлекеттік жекеменшік әріптестік (бұдан әрі – МЖӘ) мен жан басына шаққандағы қаржыландыру тетігі есебінен мектепке дейінгі ұйымдар мен мектептер желісін одан әрі кеңейту, сондай-ақ үйде ("әлеуметтік бала күтуші"), оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдардың штаты жанынан тәрбиешілер институтын құру ұсынылады.  Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру  жұмысы жалғастырылады.

      Бұдан басқа, аз қамтылған және көп балалы отбасылардан, мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардан шыққан 1-2 жастағы балаларды оқыту және тәрбиелеу үшін жұмыс істеп тұрған мектепке дейінгі ұйымдарда қысқа мерзімде болу топтарын құру жөнінде ұсынымдар әзірленетін болады.

      Мектепке дейінгі біліммен қамтылмаған балалардың ата-аналары үшін консультациялық пункттердің желісі кеңейтіледі, онлайн оқыту және мобильді қосымшалар әзірленетін болады.

       Таланттар мен көшбасшыларды анықтау және қолдау жөніндегі Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Қорының
"Еl Umiti" бастамасы іске асырылатын болады. Бастама шеңберінде білім басқармалары жанындағы таланттарды анықтау және қолдау орталықтары, "Мың бала" ұлттық зияткерлік турнирі" жобасы, көрсетілген патриотизм мен белсенді азаматтық ұстаным үшін сыйақы беру жүйесі дамитын болады.

      Ақпараттық теңсіздікті төмендету және әртүрлі өңірлердегі балалар үшін тең мүмкіндіктер жасау мақсатында еліміздің үздік жаттықтырушыларымен түрлі деңгейдегі пәндік олимпиадаларға онлайн дайындық ұйымдастырылады.

      Үздік еңбегі үшін, оның ішінде ең беделді халықаралық пәндік олимпиадалардағы жеңісі үшін жоғары оқу орындарына түсудің жеңілдетілген тетіктерін пысықтау жоспарлануда. Жоғары оқу орындары дербестік шеңберінде түрлі салаларда талантты талапкерлерге атаулы артықшылықтар беруге құқылы.

      Дарынды балаларды қолдау және олардың әлеуетін ел экономикасы үшін пайдалану мақсатында тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін халықаралық олимпиадалардың, республикалық пәндік олимпиадалардың, шығармашылық конкурстар мен спорттық жарыстардың жеңімпаздары қорытынды емтихандардан, ҰБТ-дан босатылатын болады және ЖОО-ға тікелей қабылданатын болады.

      Бірыңғай емтихан тапсыру қорытындылары бойынша 9, 11-сынып бітірушілеріне мамандық пен колледжді таңдау жолымен ТжКБ-мен кадрлар даярлауға мемлекеттік тапсырысты орналастырудың жаңа жүйесі енгізілетін болады. Бірыңғай емтихан тапсырған 11-сынып бітірушілері  мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру конкурсына қатысады.

      ТжКБ жүйесінде кезең-кезеңімен кредиттік жүйе, жан басына қаржыландыру енгізілетін болады.

      Жергілікті бюджет қаражаты есебінен жұмысшы кадрларды және орта буын мамандарын даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын бөле отырып, "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру жалғастырылады.

       NEET санатындағы жастарды, аз қамтылған, көп балалы отбасылардың балалары, ауыл жастарын тегін ТжКБ-мен қамтуды кеңейту жоспарлануда. Олар үшін орта буындағы мамандықтарға мемлекеттік білім беру тапсырысы көзделеді.

      "Мәңгілік ел жастары – индустрияға!" ("Серпін")  жобасы мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жалғасатын болады. "Серпін" жобасының түлектері оқу өңірінде жұмыспен және мемлекеттік қолдаумен қамтамасыз етіледі.

      Жастар үшін жоғары білімнің қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында жергілікті атқарушы органдар, жұмыс берушілер есебінен, оның ішінде нысаналы топтар үшін (әлеуметтік осал және табысы төмен санаттар) гранттар саны ұлғайтылатын болады. Талапкердің академиялық жетістіктерінің (merit-based) ғана емес, оның әлеуметтік-экономикалық мәртебесінің (need-based) пайдасына мемлекеттік білім беру гранттарын бөлу жүйесін қайта қарау жоспарлануда.

      Жоғары білім алу үшін мемлекеттік гранттардың оқу жетістіктері мен әлеуметтік мәртебесіне байланысты бірнеше түрі болады.

       2. Сапалы қосымша білім алуға қол жеткізуді арттыру

      "Қосымша білім беру навигаторы" бағдарламалық қамтамасыз ету әзірленіп, іске асырылады, ол ата-аналар мен балаларға пайдаланушы немесе сараптамалық бағалауды көруге және қосымша білім беру ұйымдарын қалауы бойынша таңдауға мүмкіндік береді. Навигатордың ақпараттық модулінің әдіснамасын әзірлеу қосымша білім беру сапасына қол жеткізу факторлары мен шарттарын зерттеу нәтижелеріне (қосымша білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы, педагогтердің сапалық құрамы, қосымша білім беру қызметтеріндегі ата-аналардың сұраулары) негізделетін болады.

      "Ұшқыр ой алаңы" оқушылардың дебаттық қозғалысы" жалпыұлттық мәдени-білім беру жобасын іске асыру жоспарлануда. Еліміздің барлық өңірлерінде дебаттық орталықтар мен клубтар ашылады.

      Өскелең ұрпақты театр өнері әлеміне тарту мақсатында "Балалар мен театр" ағартушылық жобасы іске асырылатын болады.

      "Қоғамға қызмет" волонтерлер жобасының әлеуметтік жобаларын іске асыру жоспарлануда.

      "Ашық жүрек" жобасы бойынша колледждерде волонтерлер клубтарын құру, волонтерлердің өңірлік слеттерін өткізу қарастырылған.

      Әлеуметтік студенттік кредит беру түрінде студенттерді материалдық көтермелеу арқылы жеке және (немесе) заңды тұлғалардың мүддесінде ерікті әлеуметтік бағытталған, қоғамға пайдалы қызметке тартылған жоғары оқу орындары студенттерінің үлесін арттыру үшін "Студенттік әлеуметтік кредит" жобасы іске асырылатын болады.

      Барлық өңірлерде жергілікті бюджет және демеушілік қаражат есебінен Оқушылар сарайлары базасында балалар технопарктері мен бизнес-инкубаторлар желісін дамыту жалғасады.

      Елдің жоғары оқу орындарының базасында қазіргі заманғы балалар мен жастардың инновациялық жобалау-конструкторлық инжинирингтік орталықтары, зерттеу алаңдары желісі құрылатын болады.

      Колледждер мен жоғары оқу орындарының студенттерін өзін-өзі басқару органдарына, студенттік парламенттерге, клубтарға, Жастар ісі жөніндегі комитеттерге, волонтерлер мектептеріне, спорттық секциялар мен іс-шараларға тарту жөніндегі жұмыс жалғасатын болады.

       5.1.3. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету

      Туғаннан бастап кәмелетке толғанға дейін балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимылын қамтамасыз ету, балаларды оқыту мен қорғаудың қауіпсіз және жайлы ортасын қаржыландыру мәселелері бойынша барлық мүдделі мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру мақсатында "Әлеуметтік шығындарға арналған ЖБ және РБ көлеміндегі балалар бюджетін" есептеу әдістемесі әзірленетін болады.

      "Балалар бюджеті" – бұл балаларды қолдауға арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді және балалардың мүддесінде мемлекеттік шығыстың тиімділігін бағалауды қамтитын шоғырландырылған бюджеттің өлшемі. "Балалар бюджетін" енгізу балалардың әл-ауқаты мен құқықтарын қамтамасыз етуге бағдарланған, балалар мүддесіндегі бюджет шығындарының деңгейін айқындауға, сондай-ақ мемлекеттік және жергілікті органдардың назарын балалардың барлық салалардағы мүдделері мен қажеттіліктерін есепке алуға аударуын күшейтуге мүмкіндік береді.

      "Балалар бюджетін" иемдене отырып, мемлекеттік органдар бюджет саясатындағы басымдықтарды, оның биліктің әлеуметтік міндеттемелеріне сәйкестігін анықтау құралына ие болады. "Балалар бюджетін" есептеу әдістемесін әзірлеу балаларға бөлінетін мемлекеттік бюджеттің жалпы сомасының мониторингін енгізуге мүмкіндік береді.

      Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдар жүйелерінің деректер базаларын біріктіру жүзеге асырылатын болады.

      Балалардың әл-ауқатын бағалауға және жағдайын жақсартуға көп өлшемшартты тәсіл қолдану үшін 2020 жылы Баланың әл-ауқатының индексі қосымша сынақтан өткізіліп, 2022 жылы енгізіледі.

      Балаларға қатысты және олардың арасындағы зорлық-зомбылықты жасырмау үшін жыл сайын кәмелетке толмағандарға қатысты және олардың арасында зорлық-зомбылық деңгейін айқындау бойынша тиісті әлеуметтік зерттеулер жүргізілетін болады.

      Мектептердегі зорлық-зомбылықтың алдын алу және оған ден қою, сондай-ақ оқушылар арасындағы зорлық-зомбылық туралы хабардарлықты арттыру үшін өмірлік дағдыларды қалыптастыру және суицидтің алдын алу жөніндегі бағдарламалар іске асырылатын болады.

      Қауіпсіз жағдайлардың алдын алу және жасау мақсатында білім беру ұйымдарын бейнебақылау жүйесімен, оның ішінде мектеп ас блоктарымен жарақтандыруды 100 %-ға дейін жеткізу, сондай-ақ қолайлы жағдайлармен, мектепке қауіпсіз тасымалдаумен және т.б. қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

      Қауіпсіз кіріп-шығу, мамандандырылған күзет және бақылау жүйесі қамтамасыз етілетін болады.

      Мектеп асханаларының жағдайы, оның ішінде МЖӘ есебінен жақсаратын болады. Мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру балалар мен ата-аналардың қажеттіліктерін ескере отырып өзгереді.

      Тамақтану нормалары мен рационы қайта қаралатын болады. Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуға кезең-кезеңімен көшіріледі, мектеп ас блоктары бейнебақылаумен қамтамасыз етіледі, бракераждық комиссиялардың қызметі жандандырылады.

       "Тәуекел тобындағы" балаларды ерте анықтау және оларға уақтылы көмек көрсету, буллингті болдырмау мақсатында білім беру ұйымдарының психологиялық қызметі мен мектептердегі татуласу қызметтері күшейтіледі.

      Қала сыртындағы балалар лагерьлерінің желісі, оның ішінде МЖӘ есебінен дамитын болады. Қала сыртындағы балалар демалысын ұйымдастыру басым бағытқа ие болады. Жергілікті атқарушы органдар әлеуметтік жағынан осал, аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға, "тәуекел тобындағы" балаларға, девиантты мінез-құлықты балаларға арналған жазғы лагерьлердің тақырыптық ауысымдарын ұйымдастыратын болады.

      Өмірлік қиын жағдайға тап болған балалары бар отбасыларға әлеуметтік-құқықтық және психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету жөніндегі орталықтар мен психологиялық қызметтер желісін дамыту (балалар үйлерін трансформациялау) жалғастырылады.

      Балаларды рухани дамуына зиян келтіретін ақпарат пен материалдардан қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу және енгізу жоспарлануда.

      Білім беру ұйымдарының тәрбие жұмыстарының жоспарлары балалардың кибермәдениеті мен кибергигиенасы бойынша жұмысты қамтитын болады.

       Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдардың түлектерін жұмысқа орналастыру үшін бизнес пен үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері тартылатын болады.

      Ата-аналарға немесе оларды алмастыратын адамдарға құқықтық және консультациялық көмек көрсету бойынша асырап алушы ата-аналар мектептерін дамыту жұмысы жалғастырылатын болады.

      Сондай-ақ жетім балаларды және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қазақстандық азаматтардың отбасыларына орналастыру мәселелері бойынша коммерциялық емес және үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жүргізу жалғасады.

       Арнайы және инклюзивті білім беру саласында мемлекеттік қызметтер көрсету оңтайландырылады және автоматтандырылады, оның шеңберінде денсаулық сақтаудың және әлеуметтік қорғаудың ақпараттық жүйелері интеграцияланады. Бұл психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияларға (бұдан әрі – ПМПК) "медициналықтан" "педагогикалық" үлгіге көшуге мүмкіндік береді. ПМПК қызметі балалардың білім алу қажеттіліктерін айқындауға бағытталатын болады.

      ПМПК мен психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінің (бұдан әрі – ППТК) қызметін күшейту мақсатында оларды орналастыру нормалары пысықталады, психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуге құжаттар қабылдау автоматтандырылады, сондай-ақ инклюзивті практикаларды дамыту және педагогтермен тәжірибе алмасу үшін мектептер базасында ресурстық орталықтар құрылады. ППТК мен ПМПК желісі кеңейтіледі. Мектептер мен колледждер ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар инклюзивті ортада балаларды сүйемелдейтін тиісті мамандармен қамтамасыз етілетін болады.

       Педагогтерге, ата-аналарға, ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға мобильді консультациялық-әдістемелік көмек енгізілетін болады.

      Кәсіби стандарт негізінде инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін педагогтер (пән мұғалімдері, педагогтер, педагог-ассистенттер және басқалар) үшін біліктілік талаптары жаңартылады.

      Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларды түзеу арқылы педагогикалық қолдау мақсатында мемлекеттік тапсырысты орналастыру кезінде жан басына шаққандағы қаржыландыру (әлеуметтік рюкзак) нормалары әзірленетін болады.

      Білім беру ұйымдары ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар білім алушыларға жағдай жасауды қамтамасыз ету (арнайы жабдықтармен, жиһазбен, кадрлармен, оқулықтармен және оқу-әдістемелік кешендермен, пандустармен, көтергіштермен, лифтілермен және т.б. жарақтандыру) жұмысын жалғастыратын болады.

      Балалармен іс-шаралар, оның ішінде туристік жорықтар, экспедициялар және білім алушылармен экскурсиялар өткізу қауіпсіздігі жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру шаралары қабылданатын болады.

       5.1.4. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу

      Білім беру сапасын бақылаудан оны қамтамасыз етуге көшу мақсатында білім беру ұйымдарының сапасын бағалау және әдістемелік қолдау жүйесінің тетіктері жетілдіріледі.

      Мектепке дейінгі ұйымдар ұсынатын білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін олардың қызметін кезең-кезеңімен лицензиялауды енгізу жоспарлануда. Мектепке дейінгі ұйымдардың рейтингі сынақтан өткізіліп, оған ата-аналар бағалауы енгізіледі.

      Білім беру қызметінің сапасы төмен мектептерді анықтау және оларға атаулы қолдау көрсету мақсатында мектептердің білім беру саласындағы заңнама талаптарына сәйкестігі бойынша орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) институты енгізілетін болады. Орта білім беру ұйымдарын бағалау өлшемшарттары жетілдірілетін болады. Сондай-ақ білім беру қызметіне, мектептерге, гимназияларға, лицейлерге, колледждер мен жоғары оқу орындарына қойылатын жаңа біліктілік талаптары енгізілді.

      Орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) нәтижелері бойынша оқу-әдістемелік қолдауды, педагогтердің әлеуетін арттыруды, материалдық-техникалық жарақтандыруды және т.б. қоса алғанда, білім беру сапасын жақсарту жөніндегі стратегиялар әзірленетін болады. Білім беру жөніндегі инспектор мамандардың, консультант-инспекторлардың және білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі мамандардың әлеуеті мен мәртебесін арттыру жүзеге асырылатын болады.

      Халықаралық тәжірибені ескере отырып, білім беру ұйымдарының білім алушыларын сыртқы бағалау тетігі жетілдірілетін болады.

      Балаларға қосымша білім беретін мектептен тыс мемлекеттік ұйымдарды аккредиттеу, лицензиялау жөніндегі мәселелер пысықталады, қосымша білім беру педагогтерін аттестаттау жүйесі жетілдіріледі, аттестаттау және біліктілік санатын беру үшін бағалау құралдары әзірленетін болады.

      Орта, техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру деңгейінде мемлекеттік бақылауды жетілдіру мәселесі пысықталатын болады, бұл жоғары оқу орындарының желісін оңтайландыруға алып келеді.

       Білім беру ұйымдарына әкімшілік жүктемені төмендету және анықталған бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын беру мақсатында оларға бармай-ақ профилактикалық бақылау жүргізу енгізілетін болады.

       Мектепте өлшемшарттық бағалау жүйесі жетілдірілетін болады. Оқушыларды ішкі бағалаудың (формативті және жиынтық бағалар, балдар) объективтілігін арттыру жұмысы жалғасады.

      Оқу бағдарламаларындағы өзгерістер мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына күтілетін нәтижелеріне сәйкес бағалау құралдарын жүйелі қайта қарауды талап етеді. Қорытынды аттестаттауды өткізудің тапсырмалары мен форматы, PIRLS, PISA, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулерінің, сондай-ақ SAT тестінің құралдарымен ұқсастығы бойынша функционалдық сауаттылық пен құзыреттілікті өлшеуге бағытталған сұрақтарды қоса отырып, ҰБТ мазмұны және т.б. қайта қаралатын болады.

      Орта білім берудің әрбір деңгейінде (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің) репрезентативтік іріктеу негізінде білім алушылардың дағдыларын меңгеру срезі енгізілетін болады. Функционалдық сауаттылықты бағалаудың басымдықтары математикалық, жаратылыстану-ғылыми, оқырман және компьютерлік сауаттылық болады.

      Қазақстандық оқушылардың PISA, TIMSS, PIRLS, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулеріне, сондай-ақ Қазақстанның PIAAC қатысуы жалғасады. Жекелеген мектептерді объективті және тәуелсіз бағалау үшін қазақстандық білім алушылар жыл сайын PISA-based Test for Schools қатысады.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде WorldSkills тәсілі бойынша студенттердің практикалық дағдыларын сапалы және кешенді бағалауға бағытталған демонстрациялық емтихан түрінде студенттерді қорытынды бағалаудың жаңа жүйесі енгізілетін болады.

      Қазақстан колледждерінің қызметін бағалау және ТжКБ білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін бәсекелестік пен ынталандырудың қосымша құралын жасау мақсатында ТжКБ ұйымдары арасында рейтинг өткізу бойынша жұмыс жалғастырылады. Мемлекеттік органдар, білім басқармалары үшін рейтингтік көрсеткіштер жүйесі басқарушылық шешімдерді қабылдаудың негізі болады.

      "Атамекен" ұлттық кәсіпкерлер палатасы тізілімінде тіркелген сертификаттау орталықтарында реттелетін кәсіптер мен мамандықтар бойынша ТжКБ түлектерін тәуелсіз сертификаттауды енгізу практикасы кеңейтіледі.

      Жоғары оқу орындарына халықаралық стандартталған SAT, ACT, GMAT, GRE сертификаты негізінде ҰБТ-мен, кешенді тестілеумен және магистратура мен докторантураға түсу емтихандарымен бірдей баламалы қабылдау тетігі енгізілетін болады. Талапкерлердің білім деңгейі мен олардың отбасы табыстарын ескере отырып, гранттар беру моделін жетілдіру жоспарлануда.

      Студенттердің білімін бағалау жүйесінің сапасын жақсарту үшін Академиялық адалдық лигасына кіретін жоғары оқу орындарының санын толықтыруды жалғастыру қажет.

      Жоғары оқу орындарының білім беру қызметтерінің сапасын ішкі және сыртқы қамтамасыз ету жүйесін жаңғырту көзделуде. Аккредиттеу тиімділігін арттыру мақсатында сапаны сыртқы қамтамасыз етудің рәсімдеріне және қолданылатын стандарттарына қойылатын талаптар пысықталатын болады. Бұл ретте жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу жүзеге асырылатын болады. Бұл ретте жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу жөніндегі мәселе пысықталатын болады.

      Сыбайлас жемқорлық сипатындағы бұзушылықтардың алдын алу және болдырмау, жоғары оқу орындарын басқарудың ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында студенттердің, бітірушілердің, ОПҚ және жұмыс берушілердің қатысуымен ЖОО-да сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін анықтау және академиялық адалдықты сақтау тұрғысынан тәуелсіз зерттеу жүргізіледі.

      Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтерін аттестаттау Педагогтің кәсіби стандартының талаптары негізінде жүргізілетін болады.

       5.1.5. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес кәсіптік даярлықтың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету

      1. Өмір бойы білім алу қағидаты негізінде мектепке дейінгі білім беруден жоғары оқу орнынан кейінгі білімге дейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету.

      Білім беру деңгейлері арасындағы мазмұнның сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында бүкіл білім беру траекториясы бойы  жинақталатын өтпелі негізгі құзыреттер айқындалатын болады. Бұл құзыреттер білім берудің барлық деңгейлеріндегі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының құндылығы мен мазмұндылығын, білім беру саласындағы басқа да негіздемелік құжаттарды (салалық біліктілік шеңбері, кәсіби стандарттар) айқындау үшін негіз болады.

      Негізгі құзыреттілік ретінде үш тілде білім алушылардың коммуникативтік дағдылары дамитын болады. Мектептерде педагог кадрлардың дайындығына қарай және оқушылар мен ата-аналардың қалауын ескере отырып, жекелеген пәндерді үш тілде оқытуға біртіндеп көшу қамтамасыз етіледі. "Ағылшын тілі"  пәні бойынша мектепте әрбір оқу жылынан кейін тілді меңгеру деңгейіне, оқыту әдістеріне қатысты өзгерістер енгізілетін болады.

      Мемлекеттік тілді басым дамыту білім беруді әдіснамалық және ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу, оның ішінде қазақ тілі мен әдебиетін тереңдетіп оқыту есебінен күшейтілетін болады. Ол үшін гуманитарлық пәндерді тереңдетіп оқытатын Абай атындағы мектептер мен мектеп-интернаттарының желісі құрылатын болады.

      Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі бойынша әрбір оқу жылынан кейін тілді меңгеру деңгейіне қойылатын талаптар айқындалатын болады.

      Сабақтастықты қамтамасыз ету үшін формальды және формальды емес білім берудің оқыту нәтижелерін танудың интеграцияланған жүйесі құрылатын болады. Цифрлық білім беру ресурстарын, бұқаралық ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын (MOOCs) дамыту жөніндегі жұмыс жалғасады.

      Ересектерге кәсіптік дамуға бағытталған "өмір бойы білім алу" қағидаты бойынша білім беру үшін жоғары оқу орындарының базасында "күміс университеттердің" жұмыс істеу тетіктері пысықталатын болады.

      Техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының жанынан балаларға Soft Skills және World Skills дағдыларын үйрету үшін үйірмелер, студиялар, шеберханалар, зертханалар ашу мәселесі пысықталатын болады.

      Әрбір студенттің онлайн-курстарға қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін жоғары оқу орындарын "Қазақстанның ашық университеті" платформасына қосу жұмысы жандандырылатын болады.

      Олардың сапасын қамтамасыз ету бойынша тетіктерді әзірлей отырып, прокторинг және қашықтық технологиялар элементтерімен онлайн оқытуды кезең-кезеңімен енгізу жоспарлануда.

      Мектепке дейінгі және бастауыш білім беру арасындағы сабақтастықты күшейту шеңберінде мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы қайта қаралады және жазғы айларда мектепалды даярлық күшейтілетін болады. Жазғы айларда мектепалды даярлық мазмұнында сауатты және математикаға оқыту қарастырылады.

      Орта білім берудің жаңартылған мазмұнға көшуі аяқталғаннан кейін 12 жылдық оқытуға кезең-кезеңімен көшу басталады. 12 жылдық мектептің жоғарғы сатысы болашақ кәсіпті таңдау үшін элективті пәндерге бейінделеді. Оқу бағдарламалары, оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер жаңартылады. Республикалық оқу-әдістемелік кеңестердің жұмыс істеуіне қойылатын талаптар жетілдірілетін болады.

      Білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету шеңберінде оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер әзірлеудің, сараптаудың және басып шығарудың жаңа жүйесі енгізілетін болады. Қазіргі заманғы оқулықтың тұжырымдамалық моделі әзірленеді, сарапшылардың біліктілігін арттыру курстары ұйымдастырылады, құпиялылықты сақтай отырып, оқытылған және сертификатталған сарапшылар қатарынан сарапшылар базасы қалыптастырылады. Оқулықтарды әзірлеу, талқылау және сараптау және оларды білім беру ұйымдарына онлайн-режимде жеткізуді бақылау үшін цифрлық  платформа құрылатын болады. Қолданыстағы оқулықтарды кезең-кезеңімен қайта басып шығару көзделеді. Барлық оқулықтар цифрланып, ашық платформаларда орналастырылады. Қағаз оқулықтарды пайдаланумен қатар электрондық оқулықтарға біртіндеп көшу жүзеге асырылатын болады.

      "Әліппе" пәні Ахмет Байтұрсыновтың әдістемесі негізінде 1-сыныпта латын графикасы негізінде оқытылады.

      Латын графикасына көшу жоспарлы тәртіппен кезең-кезеңімен жүзеге асырылатын болады.

       Білім берудің жаңартылған мазмұнын бекіту және одан әрі жетілдіру мақсатында жетекші ғалымдарды, сарапшыларды және практиктерді тарта отырып, ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу, мониторинг, талдау және бағалау қамтамасыз етілетін болады. Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы "Назарбаев Зияткерлік мектептері" дербес білім беру ұйымдарымен және басқа да даму институттарымен, педагогикалық жоғары оқу орындарымен бірлесіп, ұзақ мерзімді қолданбалы зерттеулер жүргізу және Қазақстанның орта білім беру жүйесін ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу үшін күш біріктіретін тораптық орталық құрады.

      Білім берудің жаңартылған мазмұнын енгізуге ауқымды зерттеу жүргізілетін болады.

      Бірыңғай білім беру траекториясы шеңберінде колледждердегі жалпы білім беретін пәндердің мазмұны жалпы орта білімнің жаңартылған мазмұнына сәйкес қайта қаралатын болады. ТжКБ ұйымдарының түлектерін оқыту нәтижелері жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алған кезде ескерілетін болады. Бұл үшін жоғары білімнің 1-2-курсының бағдарламаларымен интеграцияланған орта білімнен кейінгі білім беру (қолданбалы бакалавриат) бағдарламаларын енгізу жұмысы жалғасатын болады.

      Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтары мен біліктілігінің сыныптауышы Білім беру халықаралық стандарттар жүктемесі мен Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мамандықтарының сыныптауышын ескере отырып өзектендіріледі. Оқыту нәтижелері бойынша сынақ бірліктерінің еуропалық жүйесінің (ECVET) әдіснамасын бейімдеу негізінде білім беру бағдарламаларының тізілімі және оқу нәтижелерін бағалау, тану, жинақтау және аудару ұлттық жүйесі құрылатын болады.

      WorldSkills халықаралық талаптарын ескеретін модульдік-құзыреттілік тәсілге негізделген бағдарламаларды енгізу жалғастырылады.

      Аталған бағдарламалар студентке әр біліктілікті алғаннан кейін еңбек нарығына шығу мүмкіндігімен бір оқу мерзімі шеңберінде бірнеше біліктілік алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар студенттің біліктілік деңгейін арттыру үшін оқуын жалғастыру мүмкіндігі болады.

       Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді жаңғырту
ХХІ ғасырдың жаһандық және пәнаралық құзыреттері (оның ішінде волонтерлік, азаматтық және әлеуметтік жауапкершілік, көшбасшылық, коммуникативтік, зерттеу дағдылары, іскерлік және т.б.) және орта білім берудің жаңартылған мазмұны контекстінде жүзеге асырылады.

      Жаңа білім беру бағдарламалары өмір бойы оқытуды болжайтын, тез өзгермелі VUCA әлемінде қажетті икемді және кәсіби дағдыларды (soft skills, hard skills) қалыптастыруға бағдарланатын болады.

      Жоғары білім берудің ұлттық біліктілік шеңберін өзектілендіру және оны Еуропалық жоғары білім кеңістігінің (бұдан әрі – ЕЖБК) қазақстандық академиялық дәрежелер мен біліктіліктерді тануға бағытталған ЕЖБК біліктілік шеңберіне (Ұлттық біліктілік шеңберінде өзін-өзі сертификаттау) сәйкес келтіру жоспарланып отыр.

      Реттелетін кәсіптер бойынша сертификаттау жүйесін енгізу шеңберінде біліктілікті және оқыту нәтижелерін растауға бағытталған Ұлттық біліктілік тестін тапсыру әдіснамасын жетілдіру жөніндегі жұмыс жалғасатын болады. Бұл ретте педагогтердің біліктілігін арттыру және тәуелсіз сертификаттау жүйесі еңбек нарығының қажеттіліктеріне және ел педагогтерінің жеке кәсіби қажеттіліктеріне сай келетін болады.

      2021 жылдан бастап ЖОО түлектеріне жеке үлгідегі диплом беріледі. Диплом беру тәртібі өзгереді.

       Білім беру саясатын уақтылы түзету және ұлттық деңгейде оқуды аяқтағаннан кейін түлектердің жұмыспен қамтылуын арттыру үшін
2020 жылдан бастап ЖОО түлектерін даярлау сапасына қанағаттануға баға берілетін болады.

      Сот және құқық қорғау жүйелерін институционалдық қайта құру шеңберінде заңтану саласында кадрлар даярлаудың сапасын күшейту шаралары қабылданатын болады. Елімізде заңдық білімді жаңғырту үшін заңдық білім беру стандарттары жетілдірілетін болады.

       2. Техникалық және кәсіптік білім берудің тартымдылығын арттыру

      Ел экономикасын технологиялық жаңғырту жағдайында еңбек нарығы үшін құзыреттіліктің әмбебап жиынтығы, белсенді азаматтық ұстанымы, тұлғааралық дағдылары мен жүйелі ойлау қабілеті бар кадрлар қажет.

      "Қазақстан Республикасы колледждерінің топ-100 студенті" жобасын іске қосу, сондай-ақ WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics қозғалыстарына оқушылар мен студенттерді кеңінен тартуды қамтамасыз ету жоспарлануда. Ұлттық құраманың, оның ішінде әлемдік чемпионаттың сарапшылары мен қатысушыларының кәсіби және тілдік даярлық деңгейін арттыру арқылы олимпиадалық резерв мектебі қағидаты бойынша WorldSkills өңірлік және республикалық чемпионаттарын ұйымдастыру және өткізу жүйесі жетілдірілетін болады. Ұлттық құраманы қазіргі заманғы құралдармен жарақтандыру, оның ішінде жұмыс берушілер есебінен жарақтандыру, WorldSkills, Hi-TechSkills, DigitalSkills, AgroSkills чемпионаттарында ұлттық құрамаға қатысушылардың жаттығуларын қамтамасыз ету көзделетін болады.

       WorldSkills халықаралық чемпионаттарының жүлдегерлері жергілікті бюджет және демеушілер есебінен жоғары оқу орындарында оқуға грант алу мүмкіндігіне ие болады.

      "Атамекен" ұлттық кәсіпкерлер палатасымен және "Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі" қауымдастығымен бірлесіп, салалық кәсіпорындардың қызметкерлері арасында "WorldSkills" қозғалысы дамитын болады.

      ТжКБ студенттері арасында таланттарды ашу үшін бос орындар жәрмеңкелерінің және алаңдардың баламаларын құру мақсатында шетелдік және отандық компаниялармен бірлесіп, жыл сайын цифрлық дағдыларды – Хакатон қолдана отырып, түрлі салаларда IT-шешімдерді әзірлеу бойынша өңірлік және республикалық идеялар конкурстары өткізілетін болады.

      Жастарды колледждерге тарту үшін оқушылар арасында ерте кәсіптік бағдар беру жұмысы жүйесі құрылады, жұмысшы кәсіптерін және орта буындағы білікті мамандарды танымал ету бойынша ауқымды PR-науқан өткізіледі.

      "Мектеп-колледж" кешенін құру бойынша жұмыс жалғастырылатын болады.

       3. Қазақстандық жоғары білімнің халықаралық тартымдылығын арттыру

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің тартымдылығын арттыру және қазақстандық жоғары оқу орындарының халықаралық білім беру кеңістігіндегі (QS WUR, Times Higher Education және т.б.) орнын белгілеу мақсатында оқыту үшін қолайлы жағдай жасауды (инфрақұрылым, әлеуметтік пакет, гранттар, стипендиялар, т.б.), оқу кезеңінде шетелдік студенттің келуін ұйымдастыру жүйесін, ақпараттандыру тетіктерін, студенттік визаны алуды оңайлатуды, оқуды аяқтағаннан кейін жұмысқа орналастыруды қамтитын интернационалдандыру стратегиясы іске асырылатын болады.

      Жоғары оқу орындарының бәсекеге қабілеттілігін және олардың ұстанымдарын әлемдік деңгейде, сондай-ақ өңірлік деңгейде күшейту үшін жоғары оқу орындарының "Халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті", "Ұлттық деңгейде бәсекеге қабілетті" және "Өңірлік деңгейде бәсекеге қабілетті" топтарын қалыптастыру үшін өлшемшарттар пысықталатын болады.

      Өңірлік білім беру хабын құру және үздік жоғары оқу орындарына шетелдік оқытушылар мен шетелдік студенттерді тарту жұмысы жалғасады. Сондай-ақ, екі дипломды бағдарламаларды, студенттер мен жоғары оқу орындары ОПҚ-ның сыртқы және ішкі академиялық ұтқырлығының әртүрлі нысандарын дамыту, қазақстандық университеттер базасында жетекші шетелдік жоғары оқу орындарының кампустарын ашу жоспарлануда. Жалпы бұл талантты жастардың кетуін қысқартуға мүмкіндік береді.

      Білім беру қызметтерінің экспортын шетелде жетекші қазақстандық жоғары оқу орындары филиалдарының жұмыс істеуі арқылы жүзеге асыру жоспарланып отыр.

      Сапаны қамтамасыз ету мақсатында шетелдік студенттерге білім беру қызметтерін көрсететін қазақстандық жоғары оқу орындарының тізілімін қалыптастыру тәсілдері мен оларға қойылатын талаптар, сондай-ақ Қазақстан аумағында білім туралы құжаттары танылатын шетелдік жоғары оқу орындары үшін өлшемшарттар пысықталатын болады.

      Шетелдік студенттердің кеңес алуы үшін алаң ұйымдастыру мақсатында "Education in Kazakhstan" бірыңғай сайтының базасында онлайн портал енгізілетін болады.

      Шетелдік студенттер мен қазақ диаспорасына арналған стипендиялық бағдарлама іске асырылатын болады. Бұл бағдарлама шетелдік студенттерді тарту үшін катализатор болуға тиіс.

      Ғылыми әлеуеті жоғары жоғары оқу орындарын қолдау моделіне қосымша университеттерді зерттеу университеттеріне ауыстыру пысықталатын болады.

      Ғылыми экожүйенің жұмыс істеуі үшін жағдай жасау және зерттеу жоғары оқу орындарында постдокторантура бағдарламасын дамыту жұмысы жалғастырылады. Жоғары оқу орындарындағы ОҚП-ның Clarivate Analytics компаниясының Journal Citation Reports деректері бойынша 1-ші, 2-ші және 3-ші квартильге кіретін немесе Scopus деректер базасында Сite Score бойынша процентиль көрсеткіші бар басылымдардағы жарияланымдарын көбейту, сондай-ақ постдокторлық бағдарламалар шеңберінде жобалық менеджмент саласында сертификатталған зерттеушілерді даярлау күтілуде.

      Академиялық адалдық пен зерттеу этикасының қағидаттарын енгізу жетекші халықаралық жоғары оқу орындарының және Назарбаев университетінің тәжірибесіне сәйкес институционалдық және академиялық деңгейлерде жүзеге асырылатын болады. Сонымен қатар барлық жазбаша жұмыстарды тексеру үшін танылған халықаралық антиплагиат ақпараттық жүйесін қолдану білім алушылар мен оқытушылардың жауапкершілігін арттырады. Жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар Scopus және Web of Science деректер базасына енгізу мақсатында бәсекеге қабілетті қазақстандық ғылыми басылымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдайтын болады, бұл отандық ғалымдардың мақалаларын жариялау рәсімдерін жеңілдетеді және оларға әлемдік қауымдастық үшін қолжетімділікті кеңейтеді.

       4. Экономика талаптарына кадрларды даярлауға әріптестердің қатысуын арттыру

      Республикалық кәсіптік бағдар және мансап орталығы құрылатын болады. Барлық өңірлерде талапкерлерге болашақ кәсіпті таңдауда көмек көрсету үшін "Кәсіптер навигаторы" мобильдік қосымшасы қолжетімді болады. Барлық мемлекеттік колледждерде жұмысқа орналастыру және мансап орталықтарын құру бітірушілердің жеке кәсіби даму траекториясын құруға ықпал етеді.

      ТжКБ жүйесіне халықаралық салалық стандарттарды енгізу мәселесі пысықталатын болады. ТжКБ құзыреттері орталықтарының осы стандарттар бойынша салалық аккредиттеу рәсімінен өтуі халықаралық үлгідегі сертификатты одан әрі беру үшін міндетті шарт болады.

      Құзыреттілік орталықтары үздіксіз білім беруге және өз құзыреттері мен перспективаларын кеңейтуге, оның ішінде онлайн-курстар мен қашықтықтан оқыту арқылы кеңейтуге дайын студенттер мен мамандардың кәсіби өсуіне ықпал етеді. Орталықтар базасында инновациялық жобаларды қолдау үшін стартап-алаңдар, халықаралық стандарттарды іске асыру үшін жаттығу полигондары мен лагерьлер жұмыс істейтін болады.

      WorldSkills қамқоршылық кеңесін құру арқылы ірі бизнесті тарту жолымен бизнес пен техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің бірлескен күшін шоғырландыру болжанып отыр.

      2020 жылдан бастап дуальды оқыту бойынша кадрлар даярлауға қатысатын кәсіпорындарды ынталандыру үшін олардың тәлімгердің еңбегіне ақы төлеу шығындарын, мемлекеттік білім беру тапсырысы есебінен жан басына шаққандағы қаржыландыру шеңберіндегі шығыс материалдарын өтеу жоспарлануда.

      Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар кадрларды даярлау сапасын арттыру мақсатында мүдделі тараптардың өзара тиімді әріптестігінің әлемде танылған нысандары (желілік білім беру, салалық кластерлер, ірі және орта бизнес субъектілерінің оқу орындарына қамқорлығы, оқушылар, шарттық қатынастар және т.б.) енгізілетін болады. Жекелеген жағдайларда оқу орындарын сатып алу құқығынсыз және өңірдің қажеттілігіне қарай МЖӘ тетіктері арқылы ірі қала құраушы кәсіпорындарға кадрлар даярлау үшін олардың бейінін өзгертпей сенімгерлік басқару мәселелері пысықталатын болады.

      Индустриялық кеңестерді енгізу әлеуметтік әріптестермен белсенді ынтымақтастыққа ықпал ететін болады.

       5.1.6. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету

      Білім берудің барлық деңгейлеріндегі тәрбие мен оқыту жүйесі бірыңғай идеологиялық және құндылық тәсілдеріне құрылады. Тәрбие жұмысы барлық мүдделі тараптарды: отбасын, білім беру ұйымы мен қоғамды кеңінен тарта отырып, кешенді түрде жүргізілуі тиіс. Бұл ретте білім беру ұйымдары білім алушылардың ата-аналарымен және заңды өкілдерімен тұлғааралық өзара іс-қимылдарды кеңейтуге және өзара жауапкершілік қағидаты бойынша ынтымақтастық құруға назар аударған жөн.

      Тәрбие жұмысының негізін Елбасының адамгершілік мұрасы – "Болашаққа көзқарас: қоғамдық сананы жаңғырту" және "Ұлы даланың жеті қыры" атты бағдарламалық мақалалары құрайды. "Туған елге тағзым" жалпыреспубликалық экспедициясын қамтитын "Ұлы дала мұрагерлері" жобасы, "Тарих тағылымы" (қалалар мен ауылдардың, көшелердің тарихын және мемлекеттің дамуына үлес қосқан тұлғаларды зерттеу) және "Қазақ мәдениетінің антологиясы" (ақындар, жырау, күйші шығармашылығы арқылы ұлттық фольклорды зерттеу) әлеуметтік жобалары жалғасатын болады. Басты рөл білім беру ұйымдарының педагогикалық ұжымына беріледі, ол білім алушылардың "моральдық компасты" – дұрыс пен бұрысты ажырата білу сезімін және бақытты өмір сүруге қажетті берік мінез-құлықты бойға сіңірудегі пайымын айқындайды мен  көшбасшылық қасиетін қамтамасыз етеді.

       Білім алушыларды ұйымдасқан қоғамдық қызметке тарту "Жас қыран"
(1-4 сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10 сыныптар) балалар-жасөспірімдер қозғалысына, сондай-ақ "Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубына (колледж, ЖОО) кең және тұрақты мүшелікке ену жолымен қамтамасыз етілетін болады.

      Білім беру ұйымдарының оқу-тәрбие процесінде отбасы құндылықтары мен отбасы институтының маңыздылығы дәріптелетін болады. Zhastar KZ жобасы шеңберінде "Ата-аналар мектебі" бастамасын іске асыру жалғасады, отбасылық тәрбие мәселелерінде психологтардың, сынып жетекшілерінің және директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасарларының біліктілігін арттыру енгізіледі. Білім беру ұйымдарында "Жастар мен жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау", "Аналар мектебі", "Әкелер мектебі" жобалары енгізілетін болады, "Менің болашақ отбасым" тақырыбында эссе жазу бойынша өңірлік конкурстары енгізіледі.

      Барлық мектептер мен колледждерде ұлттық және отбасылық құндылықтарды дамытуға, балаларды тәрбиелеуде отбасының рөлін арттыруға бағытталған "Құндылықтарға негізделген білім беру" жобасы іске асырылатын болады, сондай-ақ "Білім-инновация" лицейлерінің тәжірибесі негізінде мектеп пен ата-аналардың өзара іс-қимылының жаңа форматы енгізілетін болады. Оқыту мен тәрбиеге құндылық-бағдарлы көзқарас мектеп климатында, мәдениетінде, барлық қызметкерлердің мінез-құлқында және қарым-қатынасында көрініс беретін мектептердің барлық мектеп жүйесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бұл бағдарлама өзін-өзі тану, өзін-өзі дамыту, әлеуметтік жауапкершілік пен оқушылардың әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл бағдарлама құндылықтардың оқу бағдарламаларының мазмұнына кірігуін көздейді. Бағдарламаны іске асыру шеңберінде директорлардың, директорлар орынбасарларының, оқытушылардың, психологтардың оқытуда құндылық-бағдарлы тәсілді енгізу мәселелері бойынша біліктілігін арттыру енгізілетін болады.

      Білім алушыларға патриоттық тәрбие беру мақсатында әскери-патриоттық клубтардың рөлі күшейтіледі, олардың қызметін облыстық білім басқармалары деңгейінде үйлестіру жүзеге асырылады.

      Оқушыларды бұқаралық спорт түрлерімен қамтуды арттыру жұмыстары жалғастырылады. Мектептерде спорттық мүкәммалдар жаңартылып, спорт залдарын орналастыру, оның ішінде тез салынатын құрылымдар есебінен орналастыру мәселесі шешілетін болады. Сондай-ақ әрбір мектеп спорт залымен қамтамасыз етіледі. Ұлттық және бұқаралық спорт түрлері бойынша ұлттық спорт лигалары, қысқы және жазғы спорт түрлері бойынша оқушылар спартакиадасы дамитын болады.

      ТжКБ ұйымдарының студенттерін спортпен айналысуға тарту мақсатында спорт түрлері бойынша жыл сайынғы спартакиада өткізілетін болады.

      Жоғары оқу орындарының спорт клубтары институционалдық мәртебеге, оның ішінде МЖӘ есебінен ие болады.

      2020, 2022, 2024 жылдары балалар спортын танымал ету және дамыту  мақсатында Қазақстан оқушылар арасындағы Дүниежүзілік жазғы гимназиядаға қатысады.

      Экологиялық тәрбие, қоршаған ортаға ұқыпты қарау, қаржылық және кәсіпкерлік дағдыларды дарыту тәрбиелік іс-шаралар кешені арқылы жүзеге асырылатын болады.

      Колледждер мен жоғары оқу орындарында білім беру процесін автоматтандыру жолымен парасаттылық қағидаттарын енгізу, оның ішінде білім алушыларға "бір терезе" қағидаты бойынша қызмет көрсету,  оқуға түсу және мемлекеттік қызметтерді алу кезінде ашықтықты қамтамасыз ету жалғастырылатын болады.

       5.1.7. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру

      1. Авариялық және үш ауысымды мектептерді қысқарту, оқушы орындарының тапшылығын төмендету, сондай-ақ оқу кезеңінде студент жастардың өмір сүруі үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету

      Демографиялық өсу мен урбанизациялауды ескере отырып, оқушы орындарының тапшылығы туралы деректер негізінде мектептер желісін кеңейту, оның ішінде МЖӘ есебінен кеңейту жұмысы жалғастырылатын болады. Орта білім беру объектілерін салуды, реконструкциялауды қаржыландырудың жаңа әдістемесі енгізілетін болады. Құрылысқа қаржыландыруды бөлу кезінде ғимараттың табиғи тозуы, ғимараттың авариялығы, күрделі жөндеуге қажеттілік, үш ауысым, оқушы орындары тапшылығының болуы, халықтың табиғи өсімі мен көші-қоны басымдықтар болады. Қаржыландыру көлемі өңірдегі бір оқушыға арналған нормативке сүйене отырып айқындалатын  болады.

      Мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру жалғастырылады және құрылыс немесе оқушы орнын қайта жаңарту жолымен, оның ішінде МЖӘ шеңберінде жаңадан енгізілген әрбір жекеменшік орта білім беру ұйымдары ғимараттарының амортизациясына арналған шығыстарды төлеу енгізілетін болады.

      Студенттердің, магистранттар мен докторанттардың өмір сүру жағдайын жақсарту мақсатында МЖӘ тетігі есебінен жатақханаларда төсек-орын енгізу жалғастырылады. 2025 жылға дейін 90 мың төсек-орын енгізу жоспарлануда.

      2. Ерекше мұқтаж білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық жарақтандырылуы мен цифрлық инфрақұрылымын жақсарту

      Шағын жинақты мектептердің проблемаларын шешу үшін оларды ашудың орындылығы мен өңірдегі қажеттілігіне қарай ресурстық орталықтарды басқару, қаржыландыру, кадрлық қамтамасыз ету және олардың жұмыс істеуі мәселелерін қамтитын әртүрлі модельдер әзірленіп, сынақтан өткізілетін болады. Орталықтан басқарылатын шағын жинақты әріптес мектептер үшін тірек мектептер жұмыс істейтін болады. Тірек мектептердің жанынан мектеп жанындағы интернаттар салу көзделген, бұл мектептері немесе тиісті деңгейдегі мектептері жоқ елді мекендердегі балаларды оқытумен қамтамасыз ету проблемасын шешеді.

       Білім беру ұйымдарының цифрлық инфрақұрылымын (сымсыз коммуникациялар, бұлтты технологиялар, микросерверлер, компьютерлер мен перифериялық жабдықтар, жергілікті желі, кеңжолақты интернетке қол жеткізу және т.б.) дамыту жұмысы жалғастырылады. Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасын іске асыру шеңберінде 5 000-нан астам мектеп
100 000 ноутбукпен және 20 000 принтермен қамтамасыз етіледі. Интернетке қосылмаған не қосылу жылдамдығы төмен 2 500-ден астам мектеп 1200 деректерді өңдеу орталығына ие болады. Нәтижесінде барлық педагогтерді компьютерлермен қамтамасыз ету бойынша "1 мұғалім – 1 компьютер" жобасы іске асырылады.

      Мектептер химия, биология, физика пәндері кабинеттерімен, STEM-кабинеттермен жарақтандырылады. Еңбекке оқыту кабинеттері жаңғыртылатын болады.

      Мектебі жоқ елді мекендерде тұратын балаларды мектепке дейін және кері үйге жеткізуді ұйымдастыру жұмысы жалғастырылатын болады. Балаларды сапалы және қауіпсіз тасымалдау үшін балаларды тасымалдауды, оның ішінде МЖӘ арқылы тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік паркі жаңартылып, толықтырылатын болады. Сондай-ақ балалардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды арттыру мақсатында балаларды тасымалдау тәртібі де өзгертілетін болады.

      Білім беру ұйымдарында интернаттарды жаңғырту, оларда болу жағдайларын жақсарту, оның ішінде МЖӘ тетіктері есебінен жақсарту жұмыстары жүргізілетін болады.

      Инфрақұрылымдық проблемаларды шешу мақсатында құрылыста модульдік конструкциялар технологиясы, оның ішінде аз қоныстанған ауылдық мекендерде қолданылатын болады.

      Ірі типтік мектептердің жобалары әзірленетін болады.

      Білім берудің барлық деңгейлерінде ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар білім алушылар үшін қолжетімділік пен жеке тұлғаға бағдарланған орта құру жұмысы жалғасатын болады. Сондай-ақ арнайы білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы жақсаратын болады.

      Білім беру ұйымдарын жарақтандыру кезінде жиһаз бен жабдықтардың денсаулық сақтау сипаттамаларына ерекше назар аударылатын болады.

      Қосымша білім беру ұйымдарын жабдықтармен және жиһазбен жарақтандыру жөніндегі заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер жетілдірілетін болады.

      Мектептен тыс ұйымдарды жаңғырту, оларда балалардың болу жағдайларын жергілікті атқарушы органдардың қаражаты есебінен жақсарту  жұмысы жүргізілетін болады.

      Жергілікті атқарушы органдар кең бейінді мектептен тыс ұйымдар желісін (оқушылар сарайлары, үйлері, орталықтары, өнер мектептері, аула клубтары және т.б.) дамытудың Жол картасын әзірлейді және іске асырады.

      Оқушылар сарайларында балаларға арналған технопарктер мен бизнес-инкубаторлар ашылады.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде инфрақұрылымды жаңғырту "Жас маман" жобасы шеңберінде жүзеге асырылатын болады. Жоба қорытындысы бойынша әрбір өңірде дамыған материалдық-техникалық базасы, шетелдік әріптестері мен оқытушылары, жаңа оқу жоспарлары мен бағдарламалары бар, сондай-ақ "АРЕС Petro Technic" жоғары колледжі қағидаты бойынша бизнес ортамен әріптестігі бар кемінде 5 заманауи колледж жұмыс істейді. Аталған оқу орындары білім берумен қатар құзыреттілік орталығына айналады. 2025 жылға қарай экономика салалары бойынша 180 колледжді жаңғыртуды қамтамасыз ету көзделіп отыр.

      "Жас маман" бағдарламасы шеңберінде ОПҚ мен білім алушылардың зерттеу және академиялық қызметін жүзеге асыру үшін тиімді орта құру мақсатында 20 жоғары оқу орнының базасында қазіргі заманғы зертханалар, сондай-ақ 10 "Академиялық басымдықтар орталығын" құру көзделеді.

       5.1.8. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін  енгізу

       1. Барлық деңгейлерде білім беру саласын басқаруды жаңғырту

      Білім беру жүйесінің барлық буындарында коммуникация мен басқарудың тиімділігін арттыру мақсатында аудандық және қалалық білім бөлімдерінің облыстық білім басқармаларына тікелей бағынуы арқылы басқару вертикалі оңтайландырылатын болады.

      Елдің стратегиялық міндеттерін іске асыру және жоғары оқу орындарында академиялық, кадрлық, ұйымдастырушылық және қаржылық дербестікті кеңейту үшін инновациялық менеджмент енгізіледі, ұйымдастырушылық-әкімшілік ортаның және шешімдер қабылдау жүйесінің редизайны жүргізілетін болады.

      Білім беру ұйымдары қызметінің тиімділігі мен ашықтығын арттыру үшін басқарудың алқалық органдарын: байқау кеңестерін, мемлекеттік жоғары оқу орындарындағы директорлар кеңестерін, мектепке дейінгі ұйымдардағы, мектептер мен колледждердегі қамқоршылық кеңестерін дамыту жалғастырылады.

       Білім беру ұйымдары "Ашық бюджеттер" жобасын қолдайды, олардың сайттарында тиісті ақпарат қолжетімді болады.

       Білім берудің барлық деңгейлерінде өз саласындағы көшбасшылар қатарынан басқарушылардың кадрлық резерві – "Жаңа формация жетекшісі" және "ТжКБ көшбасшыларының корпусы" бағдарламасы қалыптастырылады. Білім беру ұйымдары басшыларының КРІ бойынша қызметін бағалау, сондай-ақ білім беру ұйымдары басшыларын ротациялау тетігі пысықталатын және енгізілетін болады. Білім беру ұйымдарының басшыларын тағайындау жүйесі, сондай-ақ білім алушылардың контингентін, біліктілік санаттары мен басқа да өлшемшарттарды ескере отырып, мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының басшыларына, басшыларының орынбасарларына еңбекақы және қосымша ақы төлеу тетіктері қайта қаралатын болады. 

      Білім беру ұйымдарының басшылары үшін менеджмент бойынша сертификатталған біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру, оның ішінде бюджеттен тыс қаражат және Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы есебінен ұйымдастыру жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

       Икемді білім беру бағдарламаларын әзірлеу және іске асыру кезінде колледждердің академиялық дербестігі үшін жағдайлар жасалатын болады.

      Тең құқықтарды, балаларды мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарына бөлу және қабылдау рәсімдерінің ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызмет көрсетуді жаппай цифрландыру жалғастырылады. Электрондық үкімет порталы арқылы мемлекеттік қызмет көрсетумен қамтылған мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарының үлесі артады.

       ТжКБ ұйымдарының білім беру процесін басқарудың автоматтандырылған жүйесі құрылатын болады, ол талапкерлерді қабылдаудан бастап студенттердің бітіруіне дейінгі процестерді қамтиды.

      Колледждерді кәсіпорындарға басқаруға берудің нормативтік құқықтық базасы әзірленетін болады.

      Қазақстандық жоғары оқу орындары білім берудің цифрлық экожүйесін қалыптастырады. Бұл үшін жоғары оқу орындары басқарудың цифрлық және интеллектуалды сервистеріне көшеді.

      Халыққа білім беру ұйымдары, олардың ресурстық қамтамасыз етілуі мен нәтижелілігін талдау нәтижелері, бос орындардың болуы, дипломдарды онлайн-тексеру және т.б. туралы ақпарат бере отырып, барлық білім беру ұйымдарының интерактивті онлайн-картасы құрылатын болады.

      WorldSkills жобалық кеңсесі, үйлестіруші орган құрылатын болады, ол WorldSkills ұлттық құрамасының жаттығу лагерлерінде, WorldSkills шетелдік чемпиондарында дайындығын, сарапшыларды оқыту мен сертификаттауды, бизнес-қоғамдастықпен өзара іс-қимылды, кәсіптік бағдар беруді және оқушыларды WorldSkills қозғалысына тартуды жүйелі негізде реттейтін болады.

      Объективті білім беру мониторингін құру мақсатында мемлекеттік органдардың деректер базасымен және бөлінген білім беру жүйелерімен, оның ішінде жоғары оқу орындарымен интеграциялай отырып, Ұлттық білім беру деректер қорын (бұдан әрі – ҰБДҚ) дамыту жұмысы жалғастырылады. ҰБДҚ-да білім беруді басқару жүйесінің транспаренттілігі мен тиімділігін арттыру үшін мектепке дейінгі білім беруден бастап жұмысқа орналасу сәтіне дейінгі оқушының білім беру процесінің қозғалыс траекториясының мониторингі жүзеге асырылатын болады. 2020 жылдан бастап ҰБДҚ онлайн-режимде жұмыс істейді. Блокчейн-технологиялар негізінде білім туралы құжаттардың түпнұсқалылығын тексеру жүйесі жұмыс істейтін болады.

      Барлық мүдделі тараптарға объективті ақпарат беру үшін білім беру жүйесінің жай-күйі мен дамуы туралы Ұлттық баяндаманы, сондай-ақ өңірлік білім беру жүйесінің дамуы туралы жыл сайынғы баяндамаларды дайындау жалғастырылады.

      Қоғамдық тыңдау онлайн-режимде ата-аналар қауымдастығының алдында оқу тоқсанының қорытындысы бойынша жалғасады. Ата-аналардың, жұртшылықтың, үкіметтік емес ұйымдардың қатысуымен "Мектеп өмірінің бір күні" жобасын іске асыру жоспарлануда.

      2. Орта білімді жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшіру және білім беруде ваучерлік жүйені енгізу

      Барлық деңгейдегі білім беру қызметтерін алушылар бойынша қаржыландыру дербестендіріледі, яғни қаражатты алушыларға тікелей эскроу-шотқа бөлуге көшу жүзеге асырылған.

      Мектепке дейінгі ұйымдарда мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы жан басына шаққандағы қаржыландыру нормативі бойынша бөлінетін болады. Көрсетілетін қызметті алушылар меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мектепке дейінгі ұйымның кезектілігін басқарудың автоматтандырылған жүйесінде өз бетінше таңдайды. Нәтижесінде мектепке дейінгі ұйымдардың бәсекелестігі мен білім беру қызметтерінің сапасы артады.

      Орта білім беруде 2020 жылы қала мектептерінің жан басына шаққандағы қаржыландыруға толық көшуі жүзеге асырылатын болады. Кейіннен ауылдық мектептерге кезең-кезеңімен көшу жоспарлануда.

      Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету арқылы меншік нысанына қарамастан қосымша білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырысты орналастыру жолымен балаларды қосымша біліммен барынша қамту мәселесі пысықталатын болады.

      Техникалық және кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру жүйесіне жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу жұмысы жалғастырылатын болады.

      Қаржылық жағдайларды қамтамасыз ету және жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді тұрақты дамыту үшін жетекші әлемдік практикалар (сараланған гранттар; нәтижеге бағдарланған бюджеттеу, кредиттік-жан басына қаржыландыру) негізінде қаржы менеджментіне жаңа тәсілдер пысықталатын болады. Мемлекеттік тапсырыс құнын арттыру, сондай-ақ құжаттарды қабылдау рәсімін цифрландыруға көшу (online admission) көзделеді.

       Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру гранты студентке ваучер арқылы басқа жоғары оқу орнына өту құқығымен қосымша ақы төлеу шартымен беріледі.

      Педагог кадрлардың біліктілігін арттыру жүйесінде педагогке жан басына шаққандағы норматив негізінде қаржыландырылатын ұйымды, оқытудың мазмұны мен мерзімдерін таңдау мүмкіндігін беретін ваучерлік-модульдік тәсіл зерделенеді және сынақтан өткізіледі.

       2-мақсат. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру.

      Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарында ғылымға арналған шығыстарды жалпы ішкі өнімнен 1 %-ға дейін ұлғайту көзделген. Оның ішінде 0,34 %-ын республикалық бюджет қаражатынан және бірлесіп қаржыландыру есебінен, 0,66 %-ын жеке инвестициялар қаражаты есебінен қаржыландыру жоспарлануда. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды ұлғайту 2021 жылдан бастап қаржыландыруды бөлу тетіктерін реформалаудан кейін кезең-кезеңімен жүргізілетін болады. Бұл ретте 2025 жылы бірлесіп қаржыландыру үлесі ғылыми зерттеулерді бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде 1 %-ды, ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыру шеңберінде 1 %-ды, ғылыми және/немесе ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін (бұдан әрі – ҒҒТҚН) коммерцияландыру жобаларын гранттық қаржыландыру шеңберінде 50 %-ға дейін құрайды.

       Тұтас алғанда, ғылымға арналған шығыстарды 2025 жылы ЖІӨ-ден
1 %-ға дейін жеткізу үшін барлық мемлекеттік емес көздерден ғылымды қаржыландыруды ұлғайту шаралары қабылданатын болады.

      Атап айтқанда, бизнестің ғылымға инвестиция салуға мүдделілігін арттыру үшін ғылыми зерттеулердің нәтижелілігін арттыру (халықаралық патенттерді алу, жаңа технологияларды әзірлеу) жөнінде шаралар қабылданатын болады. Бұдан басқа уәкілетті мемлекеттік органдармен бірлесіп, жер қойнауын пайдаланушылардың өндіруге арналған шығыстарының бір пайызының қаражатын бөлу процесін бақылау тетіктері әзірленетін болады.

       Міндеттер:

       5.2.1. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

      Жас ғалымдарды қолдау гранттық қаржыландыруға арналып өткізілетін конкурстар шеңберінде, сондай-ақ тікелей жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар ішінде жүзеге асырылатын болады. Жас ғалымдарды барлық кезеңдерде белсенді қолдау PhD мен тағылымдамаларға арналған гранттар санын ұлғайту, жас ғалымдар топтары үшін ғылыми гранттар бөлу, қазақстандық жобаларды іске асыру үшін шетелдік ғалымдарды тарту арқылы жүзеге асырылатын болады.

      Жастарды ғылымға белсенді тарту мақсатында жас ғалымдар қауымдастығы құрылады, ал ғылымды танымал ету және жас ғалымдардың санын арттыру үшін өңірлік ғылыми форумдар өткізіледі, ғылыми-танымал журналдар жасалады және ғалым кәсібінің беделін барынша насихаттау жүзеге асырылады.

       Мемлекеттік ғылыми ұйымдардағы жаңа кадр саясатының мақсаттары
(1) стратегиялық HR-менеджментті енгізу, (2) лауазымдардың жаңа архитектурасы, (3) бәсекеге қабілетті еңбекақы төлеу болып табылады.

      Үш бағыт: ғылыми әлеуетті дамыту, кадр резервін күшейту және көшбасшыларды дамыту бойынша стратегиялық HR-менеджментті енгізу жөніндегі жұмыстар кешені жүргізілетін болады. Бұл ретте ғылыми ұйымдарды трансформациялау корпоративтік басқаруды, икемді қаржыландыруды және басқарушылық дербестікті енгізу жолымен жүргізілетін болады.

      Ғылыми ұйымдардың кадрлық және басшылық құрамын қайта даярлау және шетелдік табысты ғалымдарды ғылыми ұйымдарға тарту бағдарламалары іске асырылады, сондай-ақ басшылық құрамның резерві қалыптастырылатын болады. Ғылыми ұйымдардың басшылары мен олардың орынбасарларын тағайындау кезінде нақты өлшенетін өлшемшарттармен ашық конкурс рәсімдерін енгізу жоспарланып отыр.

      Ғылыми қызметкерлер шетелдік сарапшыларды тарта отырып, ғылыми жобалар бойынша өтінімдер дайындаудың кәсіби дағдыларына оқытудан өтеді.

      Мемлекеттік ғылыми ұйымдарда жоғары ғылыми жетістіктерді ынталандыруға, жас таланттар мен неғұрлым нәтижелі ғалымдарды ғылымға тартуға және орнықтыруға үлкен назар аударылатын болады. "Ғылыми тәлімгер/Научный наставник" институты енгізілетін болады, бұл жас ұрпақ пен тәжірибелі ғылыми қызметкерлер арасындағы сабақтастықты қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Магистратура және PhD докторантура бағдарламалары ағылшын тілінде академиялық сауаттылыққа оқыту, ғылыми зерттеулер әдіснамасы бөлігінде жетілдірілетін болады. Докторанттарға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша докторантураны бітіргеннен кейін 3 жыл ішінде диссертация жұмысын тегін аяқтау және оны қорғау мүмкіндігі беріледі. Сондай-ақ постдокторантура бағдарламасы, бірінші кезекте, зерттеу жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдарда дамитын болады.

      Лауазымдардың жаңа архитектурасын енгізу халықаралық практикаға сәйкес келетін лауазымдарды енгізуді көздейді.

       PhD докторы дәрежесін дербес беру бойынша ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орындарының тәжірибесі зерделенеді, бұдан әрі осы тәжірибені басқа жоғары оқу орындарына трансляциялау жөнінде шаралар қабылданатын болады. PhD докторанттарының жарияланымдарына қойылатын талаптар, академиялық адалдық қағидаттарын сақтау бөлігінде дәрежелер беру қағидалары жетілдірілетін болады; сондай-ақ шетелдік дипломдарды автоматты түрде тану өлшемшарттары қайта қаралады. 

      Ғалымдардың жалақысын арттыру жөніндегі шаралар қайта қаралатын болады. Базалық, гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі шығыстарды жоспарлау кезінде зерттеу тобының құрамындағы әрбір позиция үшін жалақының ең төменгі және ең жоғары мөлшерін белгілей отырып, еңбекақы төлеу нормативтері енгізілетін болады. Ғалымның жеке жетістіктеріне және оның зерттеу тобының немесе құрылымдық бөлімшенің құрамындағы ұжымдық жетістіктеріне байланысты жалақыға үстемеақы белгілеу жүйесі әзірленетін болады.

       5.2.2. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру

       Цифрландыру трендтерін ескере отырып, ғылыми инфрақұрылымды жаңарту және жаңғырту жөніндегі шаралар кешені әзірленетін болады.

      Ғылым инфрақұрылымын жаңғырту (күрделі жөндеу жүргізу, жабдықтарды жаңарту, веб-ресурстарды, ғылыми ұйымдардың ақпараттық жүйелерін әзірлеу, лицензиялық бағдарламалық қамтылым, GLP, GSP халықаралық сертификаттау және стандарттау жүргізу) және ғалымдардың цифрлық дағдыларын дамыту (сертификатталған тренингтер) шаралары пысықталатын болады.

      Ғылымды цифрландыруды дамыту мақсатында Қазақстан ғылымының бірыңғай ақпараттық жүйесі құрылатын болады. Жүйенің мүмкіндіктері ғалымдардың өзекті дербес бейіндерін құруға және қолдауға, әрбір ғалымның мемлекеттік көздерден қаржыландырылатын зерттеулерге қатысу тарихын қалыптастыруға, оңтайлы ғылыми әріптестікті ұсынуға, қаржыландыруға өтінімдер мен ғылыми зерттеулер туралы есептерді жіберуге, сараптамадан өту мониторингін жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

      Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды және олардың орындалуы жөніндегі есептерді есепке алу, ғылым саласындағы сыйлықтарды, мемлекеттік ғылыми стипендияларды алуға жұмыстарды қабылдау, мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптама жүргізу, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерін аккредиттеу және т.б. бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметтер автоматтандырылады. Енгізу нәтижесінде ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет саласында көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы артады.

      ЭЫДҰ-мен ынтымақтастықты дамыту шеңберінде ҒЗТКЖ, өнеркәсіп, технологиялар арасындағы байланыстар бойынша деректер базасы қалыптастырылады, сондай-ақ Қазақстан қосылған ЭЫДҰ-ның құқықтық құралдарының қағидаттары, атап айтқанда, мемлекеттік қаражат есебінен алынған деректерге ашық қолжетімділікті қамтамасыз ету бойынша енгізіледі. Қазақстанның білім беру саясаты және ғылыми және технологиялық саясат жөніндегі ЭЫДҰ комитеттеріне қатысуын қамтамасыз ету жөніндегі ұлттық үйлестірушінің жұмысы жалғастырылады.

       5.2.3. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету

      1. Ғылым нәтижелілігін арттыру

      Ғылым, технологиялар, инновациялар саласындағы болашақ көкжиегін анықтау және болжау жөніндегі әлемдік практиканы ескере отырып, форсайт-зерттеулер мен әртүрлі ғылыми бағыттардағы өзекті ғылыми үрдістерге мониторинг жүргізілетін болады. Форсайт және талдау нәтижелері бойынша нақты нарық қажеттіліктеріне бағдарланған ұзақ мерзімді кезеңге арналған басым ғылыми бағыттардың, пәнаралық ғылыми бағдарламалардың, түйінді өнімдердің, қызметтердің, технологиялардың өзектендірілген тізбесі қалыптастырылатын болады.

       Ғылым нәтижелілігін арттыру жөніндегі шаралар кешені қабылданатын болады. Ол үшін ҒЗТКЖ-ның түпкілікті нәтижелілігіне және индустрия мен бизнес тарапынан ғылыми нәтижелердің қажеттілігін арттыруға бағытталған тиімділіктің негізгі көрсеткіштері әзірленеді және енгізіледі. Ғылыми зерттеулер нәтижелерінің елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына әсерін тұрақты бағалау жүргізілетін болады.

      Ғылыми қызметтің негізгі нәтижелерін жариялау үшін басылымдарға қойылатын талаптар, атап айтқанда міндетті "көрмей" рецензиялау, қажетті техникалық стандарттарды сақтау, редакциялық алқалар мен рецензенттердің деңгейін арттыру және т.б. қайта қаралатын болады. Ғылыми жарияланымдардың сапасын арттыру нәтижесінде қазақстандық 50 ғылыми журнал халықаралық ғылыми деректер базаларында индекстелетін болады.

      Ғылыми зерттеулердің басым міндеттерін шешуге мемлекеттік қаржыландыруды бағдарлау үшін нормативтік құқықтық актілерге ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға қойылатын талаптарды нақтылау, сондай-ақ олардың арасындағы нақты шектеуді белгілеу бөлігінде өзгерістер енгізілетін болады.

      2021 жылдан бастап гранттық қаржыландыруға арналған конкурстар жыл сайын өткізілетін болады, бұл әрбір мамандандырылған ғылыми бағыт шеңберінде перспективалы идеялардың көп санын қолдауды қамтамасыз етеді, ғылымға мемлекеттік қаржыландыруды жоспарлы түрде ұлғайту үшін жағдай жасайды, кадрлардың ғылыми ортадан кетуін қысқартады.

      Елдің жетекші университеттерінің базасында ҒҒТҚН және технологияларды коммерцияландыру офистерін дамыту саясаты жалғасатын болады.

      Мүдделі бизнес-әріптестер тарапынан қолданбалы ғылыми зерттеулерді бірлесіп қаржыландыру практикасы жалғасатын болады. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобалары үшін жобаны іске асыруға бизнестің қосқан үлесінің болуы туралы талаптар жобаның жалпы құнынан 50%-ға дейін кезең-кезеңімен ұлғайтылатын болады.

      Бұған қоса ғылымды өңірлердің жергілікті міндеттерін шешуге бағдарлау мақсатында жергілікті атқарушы органдарға ғылыми зерттеулерді қосымша қаржыландыру, оның ішінде зерттеулерді гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде не басқа да көздерден бірлесіп қаржыландыру жөніндегі өкілеттіктерді беру мәселесі пысықталатын болады.

      2. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды тиімді және ашық бөлу және ғылыми ұйымдарда жоспарлау жүйесін жетілдіру

      Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарында ғылымға арналған шығыстарды жалпы ішкі өнімнен 1 %-ға дейін ұлғайту көзделген. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды ұлғайту 2021 жылдан бастап қаржыландыруды бөлу тетіктерін реформалаудан кейін кезең-кезеңімен жүргізілетін болады. Бұл ретте мемлекеттік емес көздерден ғылымды қаржыландыру үлесі 2025 жылға қарай 35 %-ға дейін ұлғайтылатын болады.

       (1) Ғылыми ұйымдарды дамытуды ұзақ мерзімді жоспарлау, (2) ғылыми зерттеулердің тұтастай алғанда ғылыми ұйымдарды дамытумен өзара байланысын қамтамасыз ету және (3) ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды пайдаланудың айқындылығын арттыру мақсатында ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды қамтитын мынадай үш деңгейлі жүйені енгізу қажет:

      1) 10 жылға арналған миссия, пайымдау және стратегия;

      2) 5 жылға арналған даму бағдарламасы (нақтыланған стратегия);

      3) жыл сайынғы қызмет жоспарлары.

      Ұлттық ғылыми кеңестерді іргелі және қолданбалы зерттеулерге бағдарлау жөніндегі мәселелер пысықталатын болады.

      3. Ғылымды интернационалдандыру

      Ғылым саласындағы халықаралық ынтымақтастық қазақстандық ғылыми қызметкерлердің ірі шетелдік зертханалық кешендерде жұмыс жүргізетін халықаралық ұжымдарға қатысуын көздейді. Ғылыми ұйымдардың халықаралық ғылыми орталықтармен стратегиялық әріптестігі жалғасатын болады.

      Ғылым саласындағы халықаралық ынтымақтастықты қолдау үшін жетекші шетелдік ғылыми орталықтар мен университеттерде жұмыс істейтін отандастарды тарту үшін арнайы бағдарламалар әзірленетін болады.

      Халықаралық зерттеулерді гранттық қаржыландыруға жекелеген конкурстар көзделетін болады, бұл ғылыми қызметкерлердің өндірістік және нәтижелі қызметке деген ынтасын, кәсіби өсуі мен ұтқырлығын арттыруға алып келеді.

      Халықаралық ғылыми гранттар мен жобалар туралы ақпараттың интернет-платформа – агрегаторын құру аяқталатын болады, 2020 жылдың соңына дейін оған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің барлық аккредиттелген субъектілері үшін қол жеткізу қамтамасыз етілетін болады.

      Қазақстандық ғылымның әлемдік ғылыми қоғамдастыққа кірігуін тереңдету мақсатында халықаралық зерттеулерге арналған гранттарға қосымша ғалымдарды ағылшын тіліне, жоғары технологиялық ортада жұмыс істеуге және халықаралық және шетелдік қорлар қаржыландыратын ғылыми зерттеулерге өтінімдер беру рәсімдеріне оқыту жалғастырылатын болады.

 

       6-бөлім. Қажетті ресурстар

      2020 – 2025 жылдары білім мен ғылымға арналған бюджет шығыстарын кезең-кезеңімен ұлғайту, 2025 жылға қарай олардың жалпы ішкі өнімдегі үлесінің дамыған елдердің орташа деңгейіне дейін өсуін қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

       Болжанатын қаржылық шығындар (күрделі және ағымдағы)

                    млрд. теңге 

Жылдар бойынша	Барлығы	Республикалық бюджет	Жергілікті бюджет	Басқа көздер	Жеке инвестициялар
Жиыны:	11 578	9 565	716	13	1284

 

      2020 – 2025 жылдарға арналған Бағдарламаны қаржыландыру көлемі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті қаржы жылдарына арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді бекіту кезінде нақтыланатын болады. Жергілікті атқарушы органдар іске асыратын іс-шаралар жоспарлы кезеңге арналған жергілікті бюджеттерде көзделген қаражат шегінде орындалатын болады.

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына қосымша

 Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

Р/с № 1.	Атауы	Өлшем бірлігі	Аяқталу нысаны	Орындау мерзімі	Орындауға жауаптылар	Оның ішінде жылдар бойынша (млн. теңге)							Қаржыландыру көздері	Бюджеттік бағдарлама коды
						2020	2021	2022	2023	2024	2025		Барлығы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12		13	14				15
1-мақсат:  Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру, жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту
1.	1-нысаналы  индикатор.  1-6 жас аралығындағы	%			ЖАО, БҒМ	81	81,7	82,6	83,5	84,6	85,3
	3-6 жас аралығындағы  балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамту					100	100	100	100	100	100
2.	2-нысаналы индикатор. 15 жастағы қазақстандық оқушылардың PISA (ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі нәтижелері	балл			ЖАО,   БҒМ			PISA-2021:  математика – 470, жаратылыстану – 465, оқу – 440			PISA-2024: математика – 480, жаратылыстану – 490,                 оқу – 450
3.	3-нысаналы индикатор.  Балалардың әл-ауқаты индексі	0-ден 1-ге дейінгі шкала (балл)			БҒМ, ЖАО			0,70	0,71	0,72	0,73
4.	4-нысаналы индикатор. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша ТжКБ оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі	%			ЖАО,  БҒМ, Еңбек мині, ДСМ, АШМ,  МСМ	64	66	68	70	72	75
5.	5-нысаналы индикатор. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі	%			БҒМ, Еңбек мині, ЖОО (келісу бойынша)	70	71	72	73	74	75
1-міндет: Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту
1.	1-нәтиже көрсеткіші. Педагог жалақысының экономика бойынша орташа еңбекақыға арақатынасы (%)	%			БҒМ, ЖАО, Қаржы мині	63,5	73,7	79,9	103	103	102,9
2.	2-нәтиже көрсеткіші. Мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының, әдіскерлерінің, тәрбиешілерінің жалпы санындағы  "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік және жоғары білімі бар педагогтердің үлесі	%			ЖАО, БҒМ	60	62	65	68	71	72
3.	3-нәтиже көрсеткіші. Кәсіптік стандарттар негізінде әзірленген, педагогикалық мамандықтар бойынша енгізілген білім беру бағдарламаларының үлесі	%			БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	85	95	100	-	-	-		-
4.	4-нәтиже көрсеткіші.  Орта білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санындағы  педагог-шебердің, педагог - зерттеушінің, педагог-сарапшының және педагог-модератордың біліктілік деңгейі бар педагогтердің үлесі	%			ЖАО, БҒМ	50	60	70	75	80	85
Іс-шаралар
1.	"Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңынан туындайтын нормативтік құқықтық актілерді қабылдау		білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер	2020 жылғы маусым	БҒМ, Еңбек мині, Қаржы мині,  ҰЭМ, ЖАО	талап етілмейді
2.	Педагогтердің еңбекақысын 25%-ға арттыру	млн. тг.	Үкімет қаулысы	2020 -2025 жылдардың қаңтары	БҒМ, Қаржы мині, Еңбек мині, ЖАО	295 131	580 899	879 941	1 192 604	1 192 604	1 192 604		5 333 783	РБ				098 099 203
3.	Мұғалімнің еңбегін нормалау жүйесін зерделеу және әзірлеу		бұйрық	2020 жылдың 1- жартыжылдығы	БҒМ, Еңбек мині, ҰЭМ, ЖАО	талап етілмейді
4.	Мұғалімдердің TALIS халықаралық зерттеуіне қатысуын пысықтау		ЭЫДҰ-мен шарт	2021 жылғы желтоқсан	БҒМ, Қаржы мині	талап етілмейді
5.	Біліктілікті арттыру  курстары және курстан кейінгі қолдау бағдарламаларының форматын өзгерту		бұйрық	2020  жылдың 1-жартыжылдығы	БҒМ	талап етілмейді
6.	Пән мұғалімдерінің республикалық қауымдастығын құру және оның жұмыс істеуі		Ы.Алтынсарин атындағы ҰБА Оқу-әдістемелік кеңесінің шешімі	2020 жылдың 1- жартыжылдығы	БҒМ	талап етілмейді
7.	Әр өңірде  пән мұғалімдерінің қауымдастығын құру		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылдың 1- жартыжылдығы	ЖАО	талап етілмейді
8.	Пән мұғалімдерінің форумын өткізу		ұсынымдар	2020-2025 жылдардың 1- жартыжылдығы	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
9.	Педагогикалық мамандықтарға түсу үшін балдарды кезең-кезеңімен ұлғайту және педагогикалық мамандықтар бойынша шығармашылық емтихандарды тапсыру кезінде өлшемшарттарды өзгерту бөлігінде жоғары оқу орындарына қабылдаудың үлгілік қағидаларына өзгерістер енгізу		бұйрық	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
10.	"Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы", "Үздік педагог" жыл сайынғы республикалық конкурсын өткізу	млн. тг.	Үкімет қаулысы	2020 -2025 жылдардың ІІІ-IV тоқсаны	БҒМ, ЖАО	1 180	1 239	1 299	1 351	1 405	1 463		7 937	РБ				001
11.	Жаңа формат бойынша мектепке дейінгі, орта, қосымша білім беру және ТжКБ ұйымдары педагогтерін аттестаттау нәтижелері негізінде санатты беру / растау кезінде педагогикалық шеберлігі үшін қосымша ақы белгілеу	млн. тг.	Үкімет қаулысы	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	94 412	161 380	197 103	197 103	197 103	197 103		1 044 204	РБ				098 099 203
12.	Орта білім беру ұйымдарының педагогтеріне тәлімгерлік, магистр дәрежесі үшін қосымша ақы белгілеу	млн. тг.	Үкімет қаулысы	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	3 956	4 698	6 208	8 183	11 057	15 367		49 468	ЖБ
13.	ТжКБ ұйымдарында жұмыс істеу үшін өндірістен мамандарды тарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
14.	Педагогикалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерді бейіндеу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
15.	Білім беру ұйымдарының латын графикасына көшуі шеңберінде педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын өткізу	млн. тг.	курстар	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ,  ЖАО, ЖОО (келісу бойынша)	600	614	1 243	1 142	1 037	630		5 266	РБ				222  223 224
16.	Колледж түлектері арасынан ЖОО базасында арнайы пәндер оқытушыларын және өндірістік оқыту шеберлерін даярлау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, БҒМ	мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде жоғары білімі бар кадрларды даярлауға көзделген қаражат шеңберінде
17.	Педагогикалық емес  немесе кәсіптік білімі бар адамдарды қайта даярлауды ұйымдастыру жөнінде шаралар қабылдау		бұйрық	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ,  ЖАО, ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
18.	Кәсіпорындар базасында  ТжКБ  ұйымдарының педагогикалық қызметкерлерінің тағылымдамасын ұйымдастыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша)	жұмыс берушілердің қаражаты есебінен
19.	Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын өткізу, оның ішінде ШЖМ жағдайында және  онлайн өткізу	млн. тг.	біліктілікті арттыру курстары	2020-2025 жылдардың  желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	6 586	3 960	3 983	2 836	2 836	2 836		23 037	РБ				221,  222, 223, 227
20.	ЖОО-ның педагогикалық мамандықтары үшін 30 білім беру бағдарламасын әзірлеу және сынақтан өткізу	млн. тг.	білім беру бағдарламалары	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	БҒМ,  Дүниежүзілік банктің ЖБТ (келісу бойынша)	276	381						657	ДБ				227
1.2-міндет: Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту
1.	1-нәтиже көрсеткіші. ЭЫДҰ және IEA қала/ауыл арасындағы жүргізген халықаралық зерттеулердегі қазақстандық оқушылар нәтижелерінің алшақтығы	балл			БҒМ, ЖАО	TIMSS-2019 математика – 4- сынып – 25; 8 -сынып – 30; жаратылыстану  – 4- сынып – 27; 8- сынып – 33.		PISA-2021 математика- 18; оқу- 22; жаратылыстану - 15. PIRLS-2021 оқу-5.		TIMSS -2023 математика – 4 –сынып- 15; 8- сынып – 17; жаратылыстану − 4- сынып –   12; 8 – сынып – 18.	PISA-2024 Математика – 13; оқу – 15; жаратылыстану – 9.
2.	2-нәтиже көрсеткіші.  Қосымша біліммен қамтылған мектеп оқушыларының  үлесі, оның ішінде:	%			ЖАО, БҒМ	62	63	64	65	66	67
1.	қалада					35,3	35,5	35,7	35,9	36,1	36,3
1.	ауылда					26,7	27,5	28,3	29,1	29,9	30,7
Іс-шаралар
21.	Менеджмент, педагогикалық қолдау, оқу-әдістемелік мазмұн және табысты тәжірибені тарату мәселелерінде нәтижелілігі төмен мектептерге мықты мектептердің "қамқорлығы" мәселесін пысықтау		Үкіметке ұсыныс	2020 жылғы наурыз	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
22.	"Мобильді мұғалім" пилоттық жобасын енгізу мәселесін пысықтау (шағын жинақты, ауылдық мектептерде оқыту сапасын арттыру және қолдау)		Үкіметке ұсыныс	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
23.	"Уақытша отбасы" жобасын енгізу мәселесін пысықтау  (оқушылардың тірек мектебі орналасқан елді мекендегі отбасында тұруы)		Үкіметке ұсыныс	2020- жылғы желтоқсан	БҒМ,  ЖАО	талап етілмейді
24.	Шағын жинақты мектептер жағдайында педагогтерге еңбекақы төлеу жүйесін өзгерту мәселесін пысықтау		Үкіметке ұсыныс	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
25.	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру	млн. тг.	БҒМ-ға есеп	2020-2025 жылдардың  желтоқсаны	ЖАО	63 148	69 083	73 354	76 873	81 929	83 926		448 314	РБ ЖБ
26.	Үй тәрбиешілері институтын (әлеуметтік бала күтуші) енгізу, оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдардың штаттық кестесіне енгізу		әдістемелік ұсынымдар                 БҒМ-ға есеп	2020 жылғы 1- тоқсан – әдістемелік ұсынымдар әзірлеу   2021-2025 жылдардың қаңтары – енгізу	БҒМ                       ЖАО	талап етілмейді                       жергілікті бюджет қаражаты есебінен
27.	Аз қамтылған және көпбалалы отбасылардан, мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардан шыққан 1-2 жастағы балаларды оқыту және тәрбиелеу үшін жұмыс істеп тұрған мектепке дейінгі ұйымдардың жанынан қысқа мерзімді болу топтарын құру жөнінде ұсынымдар әзірлеу		әдістемелік ұсынымдар	2020 жылғы  желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
28.	Балалары (1-2 жас) мектепке дейінгі ұйымдарға бармайтын ата-аналар үшін консультациялық пункттер құру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
29.	МЖӘ тетігі және жан басына шаққандағы  қаржыландыру есебінен мектепке дейінгі ұйымдар мен мектептер желісін кеңейту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
30.	Барлық өңірлерде балаларды  мектепке дейінгі ұйымдарға кезекке қою және жолдама беру рәсімін автоматтандыру		БҒМ-ға есеп	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
31.	"Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен, "Еңбек" бағдарламасы қаражаты шеңберінде
32.	Еңбек нарығының қажеттіліктеріне және жұмыс берушілердің болжамдарына сәйкес  мемлекеттік білім беру тапсырысы есебінен ТжКБ мекемелерінде кадрлар даярлау	млн. тг.	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың IV тоқсаны	ЖАО,  Еңбекмині, ДСМ, МСМ, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша)	1 136	1 028	877	679	679	679		5078	РБ				203 100
33.	Жергілікті атқарушы органдар, жұмыс берушілер есебінен жоғары оқу орындарына түсу үшін, оның ішінде нысаналы топтар үшін (табысы төмен әлеуметтік осал санаттар, ауылдық мектептер түлектері,   халықаралық олимпиада жеңімпаздары, патриотизм мен белсенді азаматтық ұстаным танытқаны үшін ерекшелік белгісі иегерлері) гранттар санын бөлу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың II тоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
34.	Кейіннен жергілікті атқарушы органдарда енгізуі үшін "Қосымша білім беру навигаторы"  бағдарламалық жасақтамасын әзірлеу	млн. тг.	бағдарламалық жасақтама	2020 жылғы  желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	40	-	-	-	-	-		40	РБ				001 104
35.	"Ұшқыр ой алаңы" мектеп оқушыларының дебаттық қозғалысы"  жалпыұлттық мәдени-білім беру жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
36.	"Балалар және театр" ағартушылық жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
37.	Оқушылардың қажеттілігін ескере отырып, қосымша білім беру бағыттарын кеңейту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
38.	Балалардың "Қоғамға қызмет" әлеуметтік волонтерлік жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО	талап етілмейді
39.	Еріктілер қозғалысы шеңберінде "Әлеуметтік студенттік кредит" жобасын іске асыру	млн. тг.	меморандум	2020-2025 жылдардың  желтоқсаны	БҒМ, "Қаржы орталығы" АҚ (келісу бойынша)	3 179	3 771						6950	РБ				204 117
40.	Колледждерде еріктілер клубтарын құруды көздейтін "Ашық жүрек" жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО	талап етілмейді
41.	Оқушылар сарайларының базасында балалар технопарктері мен бизнес-инкубаторларының желісін дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
42.	Колледж студенттерін өзін-өзі басқару органдарына, жастар ісі жөніндегі комитеттерге, еріктілер мектептеріне, спорттық секциялар мен іс-шараларға тарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, АҚДМ, МСМ	талап етілмейді
1.3-міндет: Оқытудың  қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету
1.	1-нәтиже көрсеткіші.  Әлеуметтік салаға ЖБ және РБ шығындарының көлемінде Балалар бюджетінің үлесін ұлғайту (жыл сайын)	өткен жылға %			БҒМ, ДСМ, Еңбекмині, ІІМ, АҚДМ, МСМ,  ЦДҚАӨМ, ЖАО		5	5	5	5	5
2.	2-нәтиже көрсеткіші. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың жалпы санындағы осы санаттағы балаларға арналған білім беру ұйымдары тәрбиеленушілерінің үлесі	%			ЖАО, БҒМ	20	19	18	17	16	15
3.	3-нәтиже көрсеткіші. Инклюзивті білім беру үшін жағдай жасаған білім беру ұйымдарының үлесі:	%			ЖАО,   БҒМ
1.	мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдар					45	60	70	80	90	100
1.	мемлекеттік  жалпы білім беру мектептері					75	80	85	90	95	100
1.	мемлекеттік ТжКБ ұйымдары					45	50	55	60	65	70
1.	азаматтық ЖОО					15	35	50	60	65	70
4.	Мыналармен:	%			ЖАО, БҒМ
	бейнебақылаумен (ішкі және сыртқы)					80	85	90	95	100	-
	турникеттермен қамтамасыз етілген білім беру ұйымдарының үлесі					10	15	20	25	30	35
Іс-шаралар
43.	Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдар жүйелерінің деректер базасын интеграциялау	млн. тг.	келісім	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	БҒМ,  ДСМ, Еңбекмині, ЖАО	40	40						80	РБ				001 104
44.	Балалардың әл-ауқаты индексін сынау және енгізу	млн. тг	әлеуметтанушылық зерттеу қорытындысы	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	40	40						80	РБ				001
45.	Кәмелетке толмағандарға қатысты және кәмелетке толмағандар арасында зорлық-зомбылық деңгейін және білім алушылардың суицидтік мінез-құлқын айқындау жөнінде әлеуметтанушылық зерттеу жүргізу	млн. тг.	әдістемелік құрал	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	5	5	5	5	5	5		30	РБ				001 103
46.	Мектептердегі зорлық-зомбылықтың профилактикасын және оған ден қою, сондай-ақ өмірлік дағдыларды қалыптастыру және суицидтің алдын алу жөніндегі бағдарламаны әзірлеу және іске асыру	млн. тг.	бағдарлама           БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан – әзірлеме     2021-2025 жылдардың желтоқсаны – енгізу	БҒМ       ЖАО	400	400	400	400	400	400		2400	РБ				001
47.	Әлеуметтік салаларға ЖБ және РБ шығындарының көлемінде Балалар бюджетін есептеу әдістемесін әзірлеу	млн. тг.	есептеу әдістемесі	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ДСМ, Еңбекмині, ІІМ, АҚДМ, МСМ, ИИДМ,  ЦДҚАӨМ, ЖАО	20							20	РБ				001
48.	Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының түлектерін жұмысқа орналастыру үшін бизнес және үкіметтік емес ұйымдардың өкілдерін тарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
49.	Ата-аналарға немесе оларды алмастыратын адамдарға құқықтық және консультациялық көмек көрсету бойынша баланы қабылдаушы ата-аналар мектептерін дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
50.	Балалар құқықтары бойынша бейнероликтер, иллюстрацияланған альбомдар, журналдар, ашық хаттар, кітаптар, (суретшілердің балалар туралы картиналары, табысты тәрбиеленушілер және т.б.) әзірлеу және шығару		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
51.	Қолайсыз отбасылардан шыққан балаларға, "тәуекел тобындағы" балаларға, девиантты мінез-құлықты балаларға арналған жазғы лагерьлердің тақырыптық ауысымын ұйымдастыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
52.	Туғаннан бастап кәмелетке толғанға дейін балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимыл алгоритмін әзірлеу		бірлескен бұйрық "Кәсіби стандарттар"	2020-жылғы желтоқсан	БҒМ, ДСМ, Еңбекмині, ІІМ	талап етілмейді
53.	Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарының тәрбиенушілері мен оқушылары үшін жайлы жағдай жасау, оның ішінде  бейнебақылау жүйелерімен,  жеке шкафтармен жарақтандыру, сондай-ақ сапалы тасымалдаумен, ауызсумен   қамтамасыз ету және санитариялық және гигиеналық  жағдай жасау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
54.	Мектепке дейінгі ұйымдар, балалар үйлері тәрбиеленушілерінің және ТжКБ білім алушыларының тамақтану нормасы мен рационын қайта қарау		Үкімет қаулысы	2020 жылдың желтоқсаны	БҒМ, ДСМ, ЖАО	талап етілмейді
55.	Мектептегі тамақтануды ұйымдастыру кезінде қолма-қол ақшасыз есеп айырысуға кезең-кезеңімен көшу		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
56.	Қала сыртындағы балалар лагерьлерінің желісін дамыту, оның ішінде МЖӘ есебінен дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет және  МЖӘ қаражаты есебінен
57.	Тамақтану қызметін көрсету сапасын жақсарту және бракераждық комиссиялардың жұмысын күшейту		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылдың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
58.	Өмірлік қиын жағдайға тап болған балалары бар отбасыларға әлеуметтік-құқықтық және психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету жөніндегі орталықтар мен психологиялық қызметтер желісін дамыту (балалар үйлерін трансформациялау)		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
59.	Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қазақстандық азаматтардың отбасына орналастыру мәселелері бойынша коммерциялық емес және үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
60.	Балаларды олардың тәрбиесіне және рухани дамуына зиян келтіретін ақпарат пен материалдардан қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу және енгізу		әдістемелік ұсынымдар     БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан     2020-2025 жылдардың  желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
61.	Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалардың білім алу қажеттіліктерін бағалау өлшемшарттарын әзірлеу жөніндегі мәселені пысықтау		Үкіметке ұсыныс	2021-2022 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
62.	ПМПК деректер базасын  автоматтандыру және ҰБДҚ-мен ДСМ-мен, Еңбекминімен интеграциялау		бұйрық	2020 жылғы  ІІ тоқсан	БҒМ, ДСМ, Еңбекмині, ЦДИАӨМ	талап етілмейді
63.	ПМПК және ППТК орналастыру бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормаларға өзгерістер енгізу		ИИДМ-ге ұсыныстар енгізу	2020 жылғы ІІІ тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
64.	Инклюзивті білім беруді қолдаудың ресурстық кабинеттер желісін кеңейту	млн. тг.	БҒМ-ға ақпарат	2020  жылғы желтоқсан	ЖАО	53							53	РБ				099
65.	ПМПК және ППТК желісін  кеңейту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет көзделген қаражат шегінде
66.	Ерекше білім берілуіне  қажеттіліктері бар инклюзивті ортада балаларды сүйемелдеуді қамтамасыз ету бөлігінде  мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгілік штаттарына және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу (үлгілік штаттарға педагог-ассистентті қосу)		Үкіметтің қаулысы	2020 жылғы І тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
67.	Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларға арналған оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу	млн. тг.	оқу-әдістемелік кешендер	2020 -2022 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	365	221	197					783	РБ				099
68.	Ауылдық мектептердегі  педагогтерге, ата-аналарға,  ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларға мобильді консультациялық-әдістемелік көмек көрсету жөнінде ұсынымдар әзірлеу		ұсынымдар, ЖАО-ға хат	2020 жылғы І тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
69.	ЕБҚ бар балаларды түзеу арқылы педагогикалық қолдауға мемлекеттік тапсырысты орналастыру кезінде жан басына шаққандағы қаржыландыру нормаларын (әлеуметтік рюкзак) әзірлеу		бұйрық	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
70.	Инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін педагогтер (арнайы педагогтер, мұғалімдер, педагог ассистенттері және т. б.) үшін біліктілік талаптарын жаңарту		бұйрық	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
71.	Үздік халықаралық практикаларды ескере отырып, ЕБҚ бар балалармен жұмыс бойынша педагог кадрларды даярлау бағдарламаларын өзектілендіру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	ЖОО-ның өз қаражаты есебінен
1.4-міндет. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу
1.	1-нәтиже көрсеткіші.   Орта білім беру сапасын сараптамалық шолудың қорытындылары бойынша өз санатын жоғарыға көтерген мектептердің үлесі	%			ЖАО, БҒМ	-	20	22	24	26	28
2.	2-нәтиже көрсеткіші. Білім беру мониторингі қорытындылары бойынша бастауыш және негізгі орта білім беру ұйымдары оқушыларының оқу жетістіктерінің нәтижелері	балдар			ЖАО, БҒМ	4-сынып – 18 балл,               9-сынып – 45 балл	4- сынып – 18,6 балл, 9- сынып – 46,5 балл	4-сынып –19,2 балл, 9- сынып – 48 балл	4- сынып – 19,8 балл, 9 сынып – 49,5 балл	4 сынып – 20,4 балл, 9-сынып – 51 балл	4- сынып – 21 балл, 9-сынып – 52,5 балл
3.	3-нәтиже көрсеткіші.   WorldSkills стандарттарын ескере отырып демонстрациялық емтихандар өткізетін техникалық және технологиялық бейіндегі мемлекеттік колледждердің үлесі	%			БҒМ, ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)	10	20	40	60	80	100
4.	4-нәтиже көрсеткіші.  QS-WUR топ-200 рейтингінде белгіленген Қазақстанның ЖОО саны	бірлік			БҒМ, ЖОО (келісу  бойынша)	-	2	2	2	2	3
72.	Мектепке дейінгі ұйымдарды лицензиялауды енгізу мәселесін пысықтау		ҚР Үкіметіне ұсыныс	2020 жылғы маусым	БҒМ, ҰЭМ, ЖАО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша)	талап етілмейді
73.	Ата-аналар бағалауын енгізе отырып, мектепке дейінгі ұйымдарды рейтингтік бағалауды пысықтау және енгізу		сайт, әдістемелік ұсынымдар	2021 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
74.	Ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасына сараптамалық шолу жүргізу тетігін енгізу және орта білім беру ұйымдарының деңгейін айқындайтын өлшемшарттарды жетілдіру		заң	2020 жылғы маусым	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
75.	Орта білімді сырттай бағалауды өткізу тетігін жетілдіру		бұйрық	2020 жылғы қыркүйек	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
76.	Мектеп оқушыларының білімін өлшемшарттық бағалау тетігін жетілдіру (формативті және жиынтық бағалар, бағалау шкаласы)		бұйрық	2020 жылғы қыркүйек	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
77.	Білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарын жетілдіру		бұйрық	2020 жылғы І тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
78.	Тәуекелдерді бағалау жүйесі бойынша анықталған білім беру ұйымдарына профилактикалық бақылау жүргізу		Үкіметке ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
79.	Қорытынды    аттестаттау мен ҰБТ өткізу форматы мен тапсырмаларын жетілдіру	млн. тг.	бұйрық	2020-2025 жылдардың мамыры	БҒМ	1 858	1 788	1 805	1 805	1 805	1 805		10 866	РБ				204 109
80.	Қазақстандық білім алушылардың PISA-based Test for Schools-ға қатысу мәселесін пысықтау		Үкіметке ұсыныс	2020 жылғы  І тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
81.	ТжКБ ұйымдарының оқу процесіне  WorldSkills бағалау жүйесін енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО, БҒМ	талап етілмейді
82.	ҰБТ-мен қатар халықаралық стандартталған SAT, ACT, GMAT, GRE- тестілер сертификатына  ұқсас ЖОО-ға балама қабылдау тетігін енгізу	млн. тг.	бұйрық	2020-2025 жылдардың маусымы	БҒМ	57	38	39	39	39	39		251	РБ				204 109
83.	Білім деңгейін және әлеуметтік санатты ескере отырып, жоғары оқу орындарында мемлекеттік гранттар беру моделін жетілдіру		Үкіметке ақпарат	2020-2022 жылдардың маусымы	БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині	талап етілмейді
84.	Жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу  мәселесін пысықтау		Үкіметке ұсыныс	2021 жылғы мамыр	БҒМ	талап етілмейді
85.	Педагогтердің тест тапсырмаларын әзірлеу және ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу	млн. тг.	біліктілік санаттарын беру/растау туралы куәлік	2020-2025 жылдардың қаңтар-желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	757	606	587	587	587	587		3 711	РБ				098 099 203
1.5-міндет   Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес білім беру мен кәсіптік даярлаудың сабақтастығын, үздіксіздігін қамтамасыз ету
1.5.1. Өмір бойы білім алу қағидаты негізінде мектепке дейінгі білім беруден жоғары оқу орнынан кейінгі білімге дейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету
1.	1-нәтиже көрсеткіші. Мектепте білім алу үшін мектепалды жасындағы балалардың дайындық деңгейі	%			ЖАО, БҒМ	81,1	82,5	84,5	86	94,7	95
2.	2-нәтиже көрсеткіші.  12 жылдық оқыту моделіне көшкен мектептер үлесі (2024 жылы – 1-сынып, 2025 жылы – 2-сынып)	%			БҒМ, ЖАО	-	-	-	-	100	100
3.	3-нәтиже көрсеткіші.  Дуальды оқытумен қамтылған техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитын студенттер үлесі	%			ЖАО, БҒМ	18	20	23	25	28	35
4.	4-нәтиже көрсеткіші. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанушылық (композиттік индекс)	%			БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	45	50	55	60	65	70
5.	5-нәтиже көрсеткіші.  Интернационалдандыру стратегиясы шеңберінде шетелдік әріптестермен бірлескен  білім беру бағдарламалары, академиялық алмасуларды іске асыратын жоғары оқу орындарының үлесі	%			БҒМ	30	40	45	50	55	60
6.	6-нәтиже көрсеткіші. Студенттердің жалпы санындағы  жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі	%			БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	5,3	6	7	8	9	10
Іс-шаралар
86.	Мектептердің дайындығын, ата-аналар мен оқушылардың тілектерін ескере отырып, мектептерде үш тілде оқытуды кезең-кезеңімен енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың тамызы	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
87.	Гуманитарлық пәндерді тереңдетіп оқытатын Абай мектептері мен мектеп-интернаттарының желісін құру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың тамызы	ЖАО, БҒМ	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
88.	Жоғары оқу орындарында цифрлық білім беру ресурстарын, бұқаралық ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын (MOOCs) дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
89.	Жоғары оқу орындары базасында "күміс университеттердің" жұмыс істеу тетіктерін пысықтау		ересектерге арналған білім беру бағдарламалары	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
90.	"Қазақстанның ашық университеті" платформасына жоғары оқу орындарын қосу бойынша жұмысты жандандыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
91.	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасына өзгерістер енгізу		бұйрық	2020 жылғы тамыз	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
92.	Жазғы айларда мектепалды даярлықты күшейту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қыркүйегі	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
93.	Орта білім берудің жаңартылған мазмұнына көшуді аяқтау		БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
94.	12 жылдық орта білім беруге кезең-кезеңімен көшу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу		МЖМБС, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламалары	2020-2023 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
95.	Орта білім беру деңгейлері бойынша оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер дайындаудың, сараптаудың, сынаудың, мониторингілеудің, басып шығарудың жаңа жүйесін әзірлеу		бұйрық	2020 жылғы  II тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
96.	Негізгі орта және жалпы орта білім берудің базалық оқулықтарының атауларын айқындау		оқулықтар тізбесі	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
97.	Базалық оқулыққа қойылатын талаптарды әзірлеу	млн. тг.	Дүние жүзілік банктің ЖБТ есебі	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	105							105	ДБ				227
98.	Білім берудің жаңартылған мазмұнын енгізуге зерттеу жүргізу		талдамалық есеп	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
99.	Оқыту нәтижелері бойынша сынақ бірліктерінің еуропалық жүйесінің әдіснамасын бейімдеу негізінде оқыту нәтижелерін бағалау, тану, жинақтау, аудару жүйесін (EСVET) құру және енгізу		әдістемелік ұсынымдар	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
100.	Кәсіптік стандарттар негізінде үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын өзектілендіру	млн. тг.	білім беру бағдарламалары	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО	154							154	РБ				203
101.	Бітірушілердің біліктілігін және оқыту нәтижелерін растауға бағытталған ұлттық біліктілік тестілеуін тапсыру әдіснамасын жетілдіру	млн. тг.	әдістемелік ұсынымдар	2020 жылғы қыркүйек	БҒМ, Еңбекмині	56							56	РБ				204
102.	ЖОО-ның өз  үлгісіндегі дипломдарын ұсынуы		БҒМ-ға ақпарат	2021-2025 жылдардың шілдесі	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
103.	Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанудың композиттік  индексін әзірлеу	млн. тг.	әлеуметтік сауалнама қорытындысы	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	70							70	РБ				204
104.	Заңтану саласында кадрлар даярлаудың сапасын күшейту жөнінде шаралар қабылдау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қыркүйегі	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
105.	"Қазақстан Республикасы колледждерінің топ-100 студенті" жобасы бойынша іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу	млн. тг.	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	жұмыс берушілердің қаражаты есебінен
106.	Мектеп оқушылары мен студенттерді WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics қозғалысына кеңінен тартуды қамтамасыз ету		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді
107.	WorldSkills халықаралық чемпионаттарына қатысу үшін Қазақстан ұлттық құрамасының қатысушылары мен сарапшыларын жаттығу лагерьлерінде дайындау бойынша жұмысты ұйымдастыру. WorldSkills жобалық офисін құру.	млн. тг.	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	790	790	790	790	790	790		4 740	РБ				203 110
108.	Республикалық чемпионатты ұйымдастыру мен өткізу және WorldSkills халықаралық кәсіби шеберлік конкурсына қатысу	млн. тг.	орындалған жұмыстың актісі	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	456	432	432	432	432	432		2 616	РБ				203 110
109.	Жұмыс берушілерді тарта отырып, WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics өңірлік чемпионаттарын ұйымдастыру және өткізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
110.	Салалық кәсіпорындардың қызметкерлері арасында "WorldSkills" қозғалысын дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдың желтоқсаны	"Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), "Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі" қауымдастығы (келісу бойынша), "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	жұмыс берушілердің қаражаты есебінен
111.	Хакатон – цифлық  дағдыларды қолдана отырып, IT-шешімдерді әзірлеу бойынша өңірлік және республикалық идеялар конкурстарын ұйымдастыру және өткізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), "Шетелдік инвесторлардың "Қазақстандық кеңесі" қауымдастығы (келісу бойынша)	жұмыс берушілердің қаражаты есебінен
1.5.3 Қазақстандық жоғары білімнің халықаралық тартымдылығын арттыру
112.	Интернационалдандыру стратегиясын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
113.	Өңірлік білім беру хабын құру және жоғары оқу орындарына шетелдік ғалымдар мен шетелдік студенттерді тарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
114.	Шетелдік азаматтар үшін стипендиялық бағдарламаны іске асыру	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	383	782	1 223	1 659	1 873	1 875		7 795	РБ				204 118
115.	Қос дипломды бағдарламаларды және  ЖОО-ның студенттері мен  профессор-оқытушылар                                                                                                    құрамының академиялық ұтқырлығын дамыту	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	666	666	666	666	666	666		3 996	РБ				204 100
116.	Жоғары оқу орындарының "Халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті", "Ұлттық деңгейде бәсекеге қабілетті" және "Өңірлік деңгейде бәсекеге қабілетті" топтарын қалыптастыру үшін өлшемшарттарды пысықтау		әдістемелік ұсынымдар	2020 жылдың 2-жартыжылдығы	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
117.	Шетелдік студенттерге білім беру қызметтерін ұсынатын қазақстандық жоғары оқу орындарының тізілімін, сондай-ақ Қазақстан аумағында білім туралы құжаттары танылатын шетелдік жоғары оқу орындары үшін өлшемшарттарды қалыптастырудың тәсілдері мен талаптарын пысықтау		әдістемелік ұсынымдар	2020 жылдың 2-жартыжылдығы	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
118.	Зерттеу экожүйесінің жұмыс істеуіне жағдай жасау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	ЖОО-ның жеке қаражаты есебінен
119.	Зерттеу ЖОО-ларында пост-докторантура бағдарламасын дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	ЖОО-ның өз қаражаты есебінен
120.	Жоғары оқу орындарында, оның ішінде антиплагиаттың                   танылған халықаралық ақпараттық жүйелерін қолдана отырып, академиялық адалдық қағидаттарын енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша), ҒЗИ (келісу бойынша)	ЖОО-ның өз қаражаты есебінен
121.	Scopus және Web of Science дерекқорына енгізу мақсатында бәсекеге қабілетті қазақстандық ғылыми басылымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	ЖОО-ның өз қаражаты есебінен
1.5.4 Экономика талаптарына сәйкес кадрларды даярлауға әлеуметтік әріптестердің қатысуын арттыру
122.	Республикалық кәсіптік бағдар және мансап орталығын құру	млн. тг.	бұйрық	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)	57	57	57	57	57	57		342	РБ				203
123.	Мемлекеттік колледждерде жұмысқа орналастыру және мансап орталықтарын құру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
124.	ТжКБ ұйымдарында халықаралық салалық стандарттарды енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021  жылдардың желтоқсаны	ЖАО	ТжКБ ұйымдарының қаражаты есебінен
125.	WorldSkills қамқоршылық кеңесін құру		ҚР Премьер-Министрінің өкімі	2020 жылғы сәуір	БҒМ, мүдделі МО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), жұмыс берушілердің салалық бірлестіктері, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ" (келісу бойынша)	талап етілмейді
126.	ТжКБ жүйесінде дуальды оқытуды дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
1.6-міндет: Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету
1.	1-нәтиже көрсеткіші. "Жас қыран" қозғалысына қатысатын 1-4 сынып оқушыларының үлесі	%			ЖАО	62	64	66	68		70	72
2.	2-нәтиже көрсеткіші. "Жас Ұлан" қозғалысына қатысатын 5-10 сынып оқушыларының үлесі	%			ЖАО	66	69	71	74		77	80
3.	3-нәтиже көрсеткіші. "Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубының қозғалысына қатысатын колледж оқушыларының саны	адам			ЖАО	20 000	25 000	35 000	40 000		45 000	50 000
4.	4-нәтиже көрсеткіші. Азаматтылық пен патриотизмнің жоғары деңгейін көрсеткен оқушылардың үлесі	2020 жылға % өсім			БҒМ, АҚДМ, ЖАО	-	5	5	5		5	5
5.	5-нәтиже көрсеткіші.   Мектептен тыс ұйымдарда және жалпы білім беретін мектептер жанында спорт секцияларымен қамтылған білім алушылардың үлесі	%			ЖАО	34	35	36	37		39	42
Іс-шаралар
127.	Білім алушыларды "Жас қыран" (1-4 сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10 сыныптар), "Жас Сарбаз" (колледж) ұйымдастырылған қоғамдық қызметіне тарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
128.	Орта және ТжКБ ұйымдарында "Жастар мен жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау", "Аналар мектебі", "Әкелер мектебі" жобаларын, "Менің болашақ отбасым" тақырыбында өңірлік эссе конкурстарын енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, БҒМ	талап етілмейді
129.	ТжКБ ұйымдарында "Zhastar kz" жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
130.	Орта және ТжКБ ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру"  жобасын іске асыру арқылы мектептің, колледждің және ата-аналардың өзара іс-қимылының жаңа форматын енгізу		Әдістемелік ұсынымдар           БҒМ-ға ақпарат	2020 жылғы желтоқсан –әдістемелік ұсынымдар әзірлеу   2021-2025 жылдардың желтоқсаны – енгізу	БҒМ                 ЖАО	талап етілмейді
131.	Білім беру ұйымдарында әскери-патриоттық клубтардың рөлін күшейту		БҒМ-ға ақпарат	2020 -2025 жылдардың қарашасы	ЖАО	талап етілмейді
132.	Орта білім беру ұйымдарында бұқаралық спорт түрлерін, оның ішінде ұлттық спорт лигаларын дамыту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қарашасы	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
133.	Мектептердің спорттық мүкәммалын жаңарту		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қарашасы	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
134.	Орта білім беру ұйымдары оқушыларының экологиялық тәрбиесі, қоршаған ортаға ұқыпты қарауы, қаржылық және кәсіпкерлік дағдыларын дарыту жөнінде шаралар кешенін қабылдау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қарашасы	ЖАО	талап етілмейді
135.	ТжКБ ұйымдары мен жоғары оқу орындарында парасаттылық қағидаттарын енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	ТжКБ ұйымдары қаражаты есебінен
1.7-міндет:  Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру
1.	1-нәтиже көрсеткіші. Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы  авариялық  жағдайдағы мектептердің үлесі	%			ЖАО	0,4	0,3	0,2	0,2	0,1	0,05
2.	2-нәтиже көрсеткіші. Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы үш ауысымда оқытатын мектептердің үлесі	%			ЖАО	1,5	1,3	1,1	0,8	0,6	0,4
3.	3-нәтиже көрсеткіші. ТжКБ ұйымдары мен ЖОО жатақханаларының енгізілген төсек-орындарының саны	орын			БҒМ	20 000	45 000	75 000	80 000	85 000	90 000
4.	4-нәтиже көрсеткіші. Орта білім беру ұйымдарында қазіргі заманғы жабдықтармен жарақтандырылған оқу кабинеттерінің  олардың жалпы санындағы үлесі	%			ЖАО, БҒМ	33,8	37	40	42	44	45,5
5.	5-нәтиже көрсеткіші. "Жас маман" жобасы шеңберінде қазіргі заманғы  материалдық-техникалық базамен жарақтандырылған колледждердің саны	бірлік			ЖАО	80	100	-	-	-	-
6.	6-нәтиже көрсеткіші.  Білім беру объектілерін салу (қосымша құрылыс) / ашу есебінен құрылған жұмыс орындарының саны	бірлік			ЖАО, БҒМ	5 846	6 954	9 660	5 718	6 143	5 346
Іс-шаралар
1.7.1 Авариялық және үш ауысымды мектептерді қысқарту, сондай-ақ оқушы орындарының тапшылығын төмендету
136.	Үш ауысымды оқыту, авариялық және  оқушы орындарының тапшылығы проблемаларын шешу басымдығымен жан басына шаққандағы қаржыландыру арқылы мектептерді салуды және күрделі жөндеуді қаржыландыру тетігін өзгерту		қаржыландыру әдістемесі	2020 жылдың желтоқсаны	БҒМ, Қаржымині, ҰЭМ, ИИДМ, "Қаржы орталығы" АҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді
137.	Үш ауысымды оқытуды, авариялық мектептерді және оқушы орындарының тапшылығын жою мақсатында мектептер салу	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың маусымы, желтоқсаны	ЖАО	87 116	95 734	103 999	116 838	126 347	136 479		666 513	ЖБ
									67 510	68 099	73 792		209 401	РБ
138.	Жекеменшік мектептерде мемлекеттік тапсырысты орналастыру	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, БҒМ	16 451	19 416	20 300	29 570	38 471	47 544		171 752	РБ
1.7.2. Оқу кезеңінде студент жастардың тұруы үшін жағдай жасау
139.      1	Студенттерді, магистранттарды және докторанттарды жатақханалардағы орындармен қамтамасыз етуге мемлекеттік тапсырысты орналастыру	млн. тг	"Қаржы орталығы" АҚ есептік ақпараты	2020-2022 жылдың желтоқсаны	БҒМ, "Қаржы орталығы" АҚ (келісу бойынша)	5408	12548	21936	25242	28777	32519		126430		РБ
1.7.3. Ерекше мұқтаж білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық жарақтандырылуы мен цифрық инфрақұрылымын жақсарту
140.      1	Спутник ШЖМ білім алушыларын тірек мектептерге тасымалдаумен, тамақтандырумен және тұрумен қамтамасыз ету		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қыркүйек-маусымы	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
141.      1	Тірек мектептер жанынан интернаттар (boarding school) салу	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың қыркүйек-маусымы	ЖАО		16 236	15 773	8 350	6 495	6 031		52885		РБ			099
142.      1	Балаларды тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік паркін жаңарту, толықтыру,  оның ішінде МЖӘ арқылы орындау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсан	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
143.	"Қауіпсіз мектеп автобусы" республикалық акциясын өткізу (жыл сайын)		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың  желтоқсан	ЖАО	талап етілмейді
144.	Орталықтан басқарылатын "Мектеп-спутник" пилоттық жобасын енгізу		БҒМ-ға ақпарат	2021-2025 жылдардың қыркүйегі	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
145.	Білім беру ұйымдарындағы интернаттарды жаңғырту, оларда болу жағдайларын жақсарту, оның ішінде МЖӘ тетіктері есебінен орындау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
146.	Мектептерді пәндік кабинеттермен, оның ішінде STEM кабинеттерімен жарақтандыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
147.	Арнайы білім беру ұйымдарын материалдық-техникалық базамен жарақтандыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
148.	Коллеждердің оқу-өндірістік шеберханалары мен зертханаларын ("Жас маман" жобасын қоспағанда) қазіргі заманғы жабдықтармен жарақтандыру жөнінде шаралар қабылдау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
149.	Оқушылар саны 150 және одан асатын орта білім беру ұйымдарында спорт залдарын салу	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	ЖАО		31 828	26 269	20 819				78 916	РБ
150.	"Жас маман" жобасы шеңберінде ТжКБ ұйымдарын жаңғырту	млн. тг	БҒМ-ға ақпарат	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	27 792	30 074						57 866	РБ
151.	"Жас маман" жобасы шеңберінде 20 ЖОО базасында заманауи зертханалар құру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	жоғары оқу орындарының өз қаражаты есебінен
152.	10 "Академиялық басымдық орталығын" құру	млн. тг.	Академиялық басымдық орталықтары	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)		3 150	8 400	8 400	1 050			21 000	РБ
153.	Ауылдық мектептерді компьютерлермен, принтерлермен, деректерді өңдеу орталықтарымен жарақтандыру, оның ішінде "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы шеңберінде  жарақтандыру	млн. тг	Дүниежүзілік банктің ЖБТ есебі	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО		38 325	38 141	32 933	32 933	32 933		175 265	ДБ РБ
1.8-міндет:  Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу
1.8.1 Барлық деңгейдегі білім беру саласын басқаруды жаңғырту
1.	1-нәтиже көрсеткіші. Толық жинақты мектептердің жалпы санындағы жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшкен мемлекеттік күндізгі жалпы білім беретін мектептердің үлесі	%			ЖАО, БҒМ	22,6	22,6	22,7	61,1	100	-
2.	2-нәтиже көрсеткіші. Менеджмент саласында біліктілігін арттырудан өткен жоғары оқу орындары басшыларының үлесі	%			БҒМ	20	40	60	80	100	-
3.	3-нәтиже көрсеткіші. ЖІӨ-ден білім беруге арналған шығыстардың үлесі (2019 – 3,8%)	%			Қаржы мині, БҒМ	5,1	5,6	6,2	6,6	6,8	7
Іс-шаралар
154.	Білім бөлімдерін басқару және білім беру саласындағы бюджеттік қаражатты әкімшілендіру функцияларын қалалық және аудандық деңгейден облыстық деңгейге қайта бөлу		нормативтік құқықтық актілер	2020 жылғы І тоқсан	БҒМ, ҰЭМ, Қаржымині, ЖАО	талап етілмейді
155.	Білім берудің барлық деңгейлерінде өз саласындағы көшбасшылар қатарынан қызметкерлер мен басқарушылардың кадрлық резервін қалыптастыру		кадрлық резерв бойынша деректер қоры	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО, ЖОО (келісу бойынша), "НЗМ" АҚ, "Өрлеу" БАҰО" (келісу бойынша)	талап етілмейді
156.	"ТжКБ көшбасшыларының корпусы" жобасы бойынша іс-шараларды іске асыру	млн. тг.	кадрлық резерв бойынша деректер  қоры	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ЖАО, "Кәсіпқор"холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	453	453						906		РБ			203
157.	Тиімділіктің түйінді көрсеткіштері бойынша білім беру ұйымдары басшыларының қызметін бағалауды  әзірлеу және енгізу		1. Заң   2. бұйрық	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
158.	Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының басшыларын тағайындау жүйесін қайта қарау және ротация тетігін енгізу		бұйрық	2021 жылғы желтоқсан	БҒМ,  ЖАО	талап етілмейді
159.	Білім беру ұйымдарының басшылары үшін менеджмент бойынша біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру, оның ішінде Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы есебінен ұйымдастыру	млн. тг	біліктілікті арттыру курстары	2020-2025 жылдың желтоқсаны	БҒМ, Дүниежүзілік банктің ЖБТ (келісу бойынша), "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)	273	615	652	286	286	286		2 398		РБ ДБ
160.	Білім беру ұйымдарында алқалы басқару органдарының сапалық құрамын жақсартуға баса назар аудара отырып, олардың жұмыс істеуі		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
161.	Орта білім беру ұйымдарына балаларды қабылдау бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді автоматтандыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	жергілікті бюджет қаражаты есебінен
162.	Инновациялық менеджментті енгізу және ұйымдастыру-әкімшілік орта мен шешімдер қабылдау жүйесін қайта қарау		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
163.	Мемлекеттік білім беру грантының құнын арттыру	млн. тг.	Үкімет қаулысы	2020-2025 жылдардың қыркүйегі	БҒМ	5 375	21 502	37 628	53 754	62 466	63 115		243 840		РБ
164.	Құжаттарды қабылдау рәсімін цифрландыруға (online admission) көшу		БҒМ-ға ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	ЖОО (келісу бойынша)	ЖОО-ның өз қаражаты есебінен
165.	ТжКБ ұйымдарының білім беру процесін басқарудың автоматтандырылған жүйесін құру		автомат тандырылған жүйе	2021 жылғы желтоқсан	БҒМ, "Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді
166.	Блокчейн-технологиялар негізінде білім туралы құжаттардың түпнұсқалығын тексеру жүйесін жасау		ақпараттық жүйе	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
167.	Ата-аналардың, қоғамның, үкіметтік емес ұйымдардың қатысуымен "Мектеп өмірінің бір күні" жобасын іске асыру		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	талап етілмейді
1.8.2. Орта білім беруді жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшу және ваучерлік жүйені енгізу
168.	Мектепке дейінгі  тәрбие мен оқытуға мемлекеттік тапсырысты орналастыру қағидаларын өзгерту		бұйрық	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
169.	Ваучерлік жүйе бойынша педагогтердің біліктілігін арттыруды енгізу		бұйрық	2021 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖАО	талап етілмейді
170.	Қалалық мектептерде жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу	млн. тг.	БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО	27  455	51 406	54 217	59 020	61 752	64 597		318 447	РБ				099 110
171.	"Білім туралы" 2007 жылғы             27 шілдедегі  Қазақстан Республикасы ның Заңына орта білім беру деңгейінде қашықтықтан оқыту бойынша өзгеріс енгізу		Заң	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
172.	Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету жолымен меншік нысанына қарамастан қосымша білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырысты орналастыру арқылы балаларды қосымша біліммен барынша қамтамасыз ету мәселесін пысықтау		нормативтік құқықтық актілер	2020-2022 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
2-мақсат:  Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру
1.	1-нысаналы индикатор.   Ғылымға арналған шығыстардың ЖІӨ-ден үлесі (барлық көздерден)	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДҚАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	0,13	0,15	0,2	0,35	0,49	1
2.	2-нысаналы индикатор. Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы	ЖБИ-дегі орын			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДҚАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	80	78	74	70	66	63
3.	3-нысаналы индикатор. Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстар деректері бойынша 2018 жылғы жарияланымдардың жалпы санындағы  (4873 бірлік) рейтингтік басылымдарда қазақстандық жарияланымдардың өсуі	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДҚАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	25,1	37,7	50,3	62,9	75,5	88
2.1-міндет:  Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту
1.	1-нәтиже көрсеткіші. 2018 жылы зерттеушілердің жалпы санына қарағанда                   (17 454 адам) зерттеушілер санының өсуі	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДҚАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	2,8	3,3	3,8	4,3	4,8	5,2
2.	2-нәтиже көрсеткіші.   2018 жылы зерттеуші мамандардың     (6 566 адам) жалпы санына қарағанда 35 жасты қоса алғанға дейінгі жас ғалымдар санының өсуі	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДҚАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	2	3,6	5,1	6,6	8,1	9,6
Іс-шаралар
173.	Гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша ғылыми жобалар мен бағдарламаларды іске асыру	млн. тг.	ғылыми және / немесе ғылыми-техникалық қызметтің есептері	2020-2025 жылдардың ақпаны	БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ	53 991	56 223	72 769	242 399	330 454	430 959		1 186 795	РБ
174.	Ғалымдарға ғылыми идеяларды  іске асыру үшін қаражат табуға көмектесетін сервистің жұмыс істеуі		онлайн -платформа	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
175.	Ғылым саласында мемлекеттік саясатты қалыптастыруға жас ғалымдарды тарту		жас ғалымдар кеңесі отырысының хаттамалары	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ	талап етілмейді
176.	Кәсіпорындардан технологиялық міндеттерді жинауды жүзеге асыру		есептік деректер	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
177.	Жетекші ғалымдар мен мамандарды тарта отырып, ғылыми зерттеулердің халықаралық әдістерін пайдалану бойынша тренингтер өткізу		сертификаттар, дипломдар	2020-2025 жылдардың III-IV тоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша)	талап етілмейді
178.	"Ғылыми тәлімгер/Научный наставник" институтын енгізу		ҒЗИ бұйрығы	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша)	талап етілмейді
179.	Аяқталған ғылыми жобаларды/бағдарламаларды іске асыру тиімділігін, мультипликативтік әсерді және ғылымның елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына қосқан үлесін бағалау жүйесін енгізу		әдістемелік ұсынымдар, ғылыми жобалардың іске асырылуын бағалау туралы есеп	2020 жылғы IV тоқсаны –әдістемені бекіту     2023 жылғы             І тоқсан –әдістемелік ұсынымдарды енгізу	БҒМ "ҰҒТМСО" АҚ (келісу бойынша), "Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді
180.	ҒЗИ-ге корпоративтік басқаруды, икемді қаржыландыруды және басқарушылық дербестікті енгізу		ҒЗИ жарғыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу	2021 жылғы IV тоқсан	БҒМ,  АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
181.	Мүдделі бизнес-әріптестер тарапынан қолданбалы ғылыми зерттеулерді қоса қаржыландыру		шарттар, меморандумдар	2020-2025 жылғы І тоқсан	БҒМ,  АШМ,  Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
182.	Ғылым саласындағы мемлекеттік ғылыми стипендиялар мен сыйлықтарды беру	млн. тг	бұйрық	2020-2025 жылдардың                       І тоқсаны	БҒМ	111	116	121	126	131	137		742			РБ
183.	Әл-Фараби атындағы ғылым мен техника саласындағы сыйлықты беру	млн. тг	ҚР Президентінің Жарлығы	2021, 2023, 2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	-	130	-	130	-	130		390			РБ
184.	Ғалымдардың жалақысын арттыру жөніндегі мәселені пысықтау		Еңбек миніне, Қаржыминіне ұсыныстар	2020 жылғы І тоқсан	БҒМ,  АШМ,  Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
185.	Ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орындарының PhD доктор дәрежесін дербес беру бойынша қызметіне мониторинг жүргізу		ҚР Үкіметіне ақпарат	2020-2021 жылдардың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
186.	PhD докторанттарының жарияланымдарына қойылатын талаптар, академиялық адалдық қағидаттарын сақтау, шетелдік дипломдарды автоматты түрде тану өлшемшарттарын сақтау бөлігінде дәрежелер беру қағидаларын жетілдіру		бұйрық	2020 жылғы  І-тоқсан	БҒМ	талап етілмейді
2.2 міндет: Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру
1.	1-нәтиже көрсеткіші. ҒЗТКЖ-ны іске асыратын мемлекеттік жоғары оқу орындарының, ҒЗИ-дың жаңартылған сертификатталған ғылыми жабдықтарының үлесі	%			БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	13,5	13,7	14	14,3	14,5	15
Іс-шаралар
187.	ҒЗИ-ға стратегиялық HR-менеджментін енгізу		ҒЗИ есептері	2021 жылғы І тоқсан	БҒМ,  ҒЗИ (келісу бойынша)	талап етілмейді
188.	Ғылыми ұйымдардың кадрлық және басшылық құрамын қайта даярлау және шетелдік табысты ғалымдарды ҒЗИ-ға тарту бағдарламаларын енгізу		семинарлар, вебинарлар	2020-2025 жылдардың III-IV тоқсандары	БҒМ,   ҒЗИ (келісу бойынша)	талап етілмейді
189.	Халықаралық практикаға сәйкес келетін ҒЗИ-да лауазымдардың жаңа архитектурасын жүргізу жөніндегі мәселені пысықтау		Еңбекминіне ұсыныстар	2021 жылғы І тоқсан	БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині, АШМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
190.	Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту жөніндегі бағдарламаны іске асыру  (ғылыми ұйымдардың ғылыми-зертханалық және материалдық-техникалық базасы)		бағдарлама	2022-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша)	талап етілмейді
191.	Халықаралық ғылыми гранттар мен жобалар туралы ақпараттың интернет-  платформасы –агрегаторын құру		интернет-платформа	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, "Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді
192.	ҒЗТКЖ, өнеркәсіп, технологиялар арасындағы байланыстар бойынша дерекқор қалыптастыру		дерекқор	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, "ҰҒТМСО"  АҚ (келісу бойынша) "Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша), Еңбек мині, Қаржы мині, АШМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
2.3 міндет:  Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялауды қамтамасыз ету
1.	1-нәтиже көрсеткіші.  Қорғау құжаттары мен авторлық куәліктердің өсімі (2018 ж. жалпы санынан – 3200 бірлік)	бірлік			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбек мині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	7,8	9,4	12,5	15,6	18,7	21,9
2.	2-нәтиже көрсеткіші. ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығындардың жалпы көлеміндегі кәсіпкерлік сектор шығыстарының үлесі	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	48,8	50,6	52,4	54,2	55,8	57,4
3.	3-нәтиже көрсеткіші.  Аяқталған ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санынан коммерцияланатын жобалардың үлесі	%			БҒМ, Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	25	26	27	28	29	30
Іс-шаралар
193.	Шет мемлекеттермен халықаралық әріптестік ғылыми-техникалық байланыстарды дамыту		келісімдер, шарттар	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
194.	Ғылыми, ғылыми-техникалық және ғылыми-педагогикалық ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету, оның ішінде ғылыми-техникалық ақпараттың халықаралық базасына қол жеткізуді қамтамасыз ету		дерекқор	2020-2025 жылдардың І тоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
195.	Ғылыми қызметтің негізгі нәтижелерін жариялау үшін басылымдарға қойылатын талаптарды жетілдіру, оның ішінде міндетті "көрмей" рецензиялау		бұйрық	2020 жылдың желтоқсаны	БҒМ	талап етілмейді
196.	Халықаралық ғылыми деректер қорында қазақстандық ғылыми журналдарды индекстеу жөнінде шаралар қабылдау		халықаралық ғылыми деректер қорынан есеп	2020-2025 жылдар дың желтоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
197.	Ғылыми гранттар бөле отырып, отандық жас ғалымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдау	млн. тг	ғылыми есептер	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	3 000	3 000	3 000	3 000	3 000	3 000		18 000	РБ				217
198.	Қазақстандық ғылыми қызметкерлердің ірі шетелдік зертханалық кешендерде жұмыс жүргізетін халықаралық ұжымдарға қатысуы		келісімдер, меморандумдар	2020-2025 жылдардың І тоқсаны	БҒМ, ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)	талап етілмейді
199.	Ұлттық ғылыми кеңестерді іргелі және қолданбалы зерттеулерге бағдарлау жөніндегі мәселелерді пысықтау		ұлттық ғылыми кеңестің шешімі	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ	талап етілмейді
200.	Шетелдік жетекші ғылыми орталықтар мен университеттерде жұмыс істейтін отандастарды тарту үшін арнайы шаралар әзірлеу		шарттар	2022 жылғы І тоқсан	БҒМ, Еңбек мині, Қаржы мині, АШМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
201.	Ғылыми-техникалық ынтымақтастық туралы келісімдер негізінде, оның ішінде МЖӘ тетіктері арқылы халықаралық әріптестік ғылыми-техникалық байланыстарды дамыту		келісімдер, меморандумдар	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині, АШМ,  ЭГТРМ, ДСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
202.	Ғалымдарды ағылшын тіліне, халықаралық және шетелдік қорлар қаржыландыратын ғылыми зерттеулерге өтінім беру рәсімдеріне оқыту	млн. тг	сертификаттар	2020 жылғы желтоқсан	БҒМ, ЖБТ	талап етілмейді
203.	Ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жөнінде лицензиялық келісімдер жасау және РСТ (Patent Cooperation Treaty) рәсімі бойынша өтінімдер беру		лецензиялық келісімдер, өтінімдер	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині, АШМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині	талап етілмейді
204.	Өңірлік проблемаларды шешу кезінде Назарбаев Университетімен бірлесіп жергілікті ғылыми ұйымдар мен жоғары оқу орындарының әлеуетін пайдалану		БҒМ-ға ақпарат	2020-2025 жылдардың желтоқсаны	ЖАО, АШМ, БҒМ, ДСМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ ЭМ, ЭГТРМ	жергілікті атқарушы органдардың көзделген қаражаты шеңберінде
	Шығындардың жиыны:					611 949	1106 358	1456 852	2 030 567	2 118 159	2 240 940		9 564 825	РБ
						91 072	100 432	110 207	125 021	137 404	151 846		715 982	ЖБ
						381	6 882	6 355					13 618	Басқа көздер
						457 800	121 900	134 700	155 300	127 600	286 700		12 840 00	Жеке инвестициялар
						1 161 202	1 335 572	1 708 114	2 310 888	2 383 163	2 679 486		11 578 425	Барлығы

 

      Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:

 

АҚДМ	– Қазақстан Республикасының Ақпарат жəне қоғамдық даму министрлігі
АШМ	– Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
БҒМ	– Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
ДСМ	– Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі
Еңбекмині	– Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі
ИИДМ	– Қазақстан Республикасының Индустрия жəне инфрақұрылымдық даму министрлігі
Қаржымині	– Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi
МСМ	– Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі
Қорғанысмині	– Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлiгi
ҰЭМ	– Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі
ЦДИАӨМ	– Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар жəне аэроғарыш өнеркəсібі министрлігі
ІІМ	– Қазақстан Республикасының Iшкi iстер министрлiгi
СИМ	– Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі
ЭГТРМ	– Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі
ЭМ	– Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі
"Атамекен" ҰКП	– "Атамекен" Қазақстан Республикасы ұлттық кәсіпкерлер палатасы
ЖБТ	– жобаны басқару тобы
ҒЗИ	– ғылыми зерттеу институты
РҚБ	– республикалық қоғамдық бірлестік
"Ғылым қоры" АҚ	– "Ғылым қоры" акционерлік қоғамы
"Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ	– "Кәсіпқор" холдингі" коммерциялық емес акционерлік қоғамы
"Назарбаев университеті" ДБҰ	–  "Назарбаев университеті" дербес білім беру ұйымы
"Өрлеу" ҰБАО АҚ	– "Өрлеу" ұлттық біліктілікті арттыру орталығы" акционерлік  қоғамы
"ҰҒТМСО" АҚ	– "Ұлттық ғылыми-техникалық мемлекеттік сараптау орталығы" акционерлік қоғамы
ЖОО	– жоғары оқу орны
ЖБ	– жергілікті бюджет
ЖАО	– жергілікті атқарушы орган
АҚ	– акционерлік қоғам
ШЖМ	– шағын жинақты мектептер
РБ	– республикалық бюджет
ҰБТ	– ұлттық бірыңғай тестілеу
ОПҚ	– профессор-оқытушылар құрамы
ҒЗТКЖ	– ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар
МО	– мемлекеттік органдар
ТжКБ	– техникалық және кәсіптік білім беру
ПМПК	– психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация
ППТК	– психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті
ЕБҚ	– ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар
ЖІӨ	– жалпы ішкі өнім

 

Педагогтік қайта даярлау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 17 наурыздағы № 110 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 20 наурызда № 20147 болып тіркелді.

       "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 2 тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. Қоса беріліп отырған Педагогикалық қайта даярлау курстарын өткізу қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуден өткен күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде электронды түрде қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

       4) осы бұйрық мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Респуликасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2), және 3) тармақшаларында көзделеген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі М.М. Дәуленовке жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Педагогтік қайта даярлау қағидалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы Педагогтік қайта даярлау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және тиісті бейін бойынша педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кірісетін педагогикалық білімі жоқ тұлғаларды педагогикалық қайта даярлау (бұдан әрі –курстар) тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      тыңдаушы – педагогтік білімі жоқ, тиісті бейіні бойынша педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кірісетін кәсіптік білімі бар адамдар жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының (бұдан әрі – ЖОО) базасында педагогтік қайта даярлаудан өтеді.

 2-тарау. Педагогтік қайта даярлау тәртібі

       3. Педагогикалық білімі жоқ, тиісті бейін бойынша педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кірісетін адамдар үшін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 13 қазандағы № 569 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 17 қазанда № 17565 болып тіркелген) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрларды даярлау бағыттарының жіктеуішіне сәйкес "Педагогикалық ғылымдар" даярлау бағыты бойынша білім беру қызметін жүргізуге "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" 2014 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес лицензиясы бар ЖОО-ның базасында қайта даярлау курстары өткізіледі

      4. Педагогикалық кадрларды қайта даярлау курстары күндізгі оқу нысаны бойынша жүргізіледі.

      5. ЖОО-да басшының шешімімен қабылдау комиссиясы құрылады. Қабылдау комиссиясының құрамына ЖОО-ның ректоры, проректорлары, құрылымдық бөлімдерінің басшылары мен профессор-оқытушылар құрамының өкілдері кіреді. Қабылдау комиссиясының сандық құрамы тақ саннан тұрады. Қабылдау комиссиясының төрағасы ЖОО-ның басшысы болып табылады. Хатшы қабылдау комиссиясының құрамына кірмейді. ЖОО басшысының бұйрығымен қабылдау комиссиясының жауапты хатшысы тағайындалады.

      6. Курсқа түсуші адамдар ЖОО-ның қабылдау комиссиясына мынадай құжаттарды тапсырады:

      1) еркін нысанда ЖОО басшысының атына өтініш;

      2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

      3) білімі туралы құжаттың көшірмесі;

      4) 3x4 сантиметр көлеміндегі алты фотосурет;

       5) "Денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2010 жылғы 21 желтоқсанда № 6697 болып тіркелген) бекітілген 086-У нысанындағы медициналық анықтама;

      6) мына құжаттардың біреуін:

       Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2019 жылғы 30 мамырдағы № 292 бұйрығымен (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 31 мамырда № 18764 болып тіркелген) бекітілген педагогтің кәсіби стандартының (бұдан әрі – педагогтың кәсіби стандарты) 5-ші деңгейіне сәйкес оқу нәтижелері көрсетілген техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі туралы құжат;

      педагогтің кәсіби стандартының 6-деңгейіне сәйкес оқу нәтижелерін көрсетілген жоғары білім туралы құжат;

      педагогтің кәсіби стандартының 7-ші деңгейіне сәйкес оқу нәтижелерін көрсетілген жоғары оқу орнынан кейінгі білімі туралы құжат.

      Сонымен қатар, осы тармақта көрсетілген құжаттардың көшірмелерімен бірге салыстырып тексеру үшін олардың түпнұсқалары ұсынылады. Салыстырып тексеру жүргізілгеннен кейін түпнұсқалар қайтарылады.

      Осы тармақта көрсетілген құжаттар толық ұсынылмаған жағдайда ЖОО-ның қабылдау комиссиясының хатшысы құжаттарды қайтарады.

       7. Осы Қағидалардың 6-тармағында көрсетілген құжаттар тізбесі толық ұсынылған жағдайда қабылдау комиссиясының шешімімен және ЖОО басшысының немесе міндетін атқарушы адамның бұйрығымен педагогикалық қайта даярлау курсына қабылдау жүзеге асырылады.

      8. Қайта даярлау курсына қабылданғаннан кейін, ЖОО мен тыңдаушы арасында шарт жасалады.

       9. "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 43-1-бабы 2-тармағының 1) тармақшасына сәйкес нарықтың қажеттілігін, жұмыс берушілердің үміттерін және тыңдаушылардың жеке қызығушылықтарын ескере отырып, Педагогтің кәсіби стандартына сәйкес педагогтік қайта даярлаудың білім беру бағдарламасын ЖОО дербес айқындайды.

      10. Педагогикалық қайта даярлаудың білім беру бағдарламасын меңгеру жоғары оқу орны айқындайтын нысанда тыңдаушыларды қорытынды аттестаттаумен аяқталады.

       11. Осы Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес педагогикалық қайта даярлау бағдарламасынан сәтті өткен тыңдаушыларға ЖОО сертификаты беріледі.

"Үздік педагог" атағын иеленушіге сыйақы төлеу қағидаларын және оның мөлшерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 14 сәуірдегі № 204 қаулысы

       "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы 9-бабының 5-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

       1. Қоса беріліп отырған "Үздік педагог" атағын иеленушіге сыйақы төлеу қағидалары бекітілсін.

       2. "Үздік педагог" атағын иеленушіге 1000 еселенген айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде сыйақы белгіленсін.

      3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

 "Үздік педагог" атағын иеленушіге сыйақы төлеу қағидалары 1. Жалпы ережелер

       1. Осы "Үздік педагог" атағын иеленушіге сыйақы төлеу қағидалары "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы 9-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленді және "Үздік педагог" атағын иеленушіге (бұдан әрі – иеленуші) сыйақы төлеу тәртібін айқындайды.

      2. Сыйақы білім беру саласындағы уәкілетті органға (бұдан әрі – уәкілетті орган) аталған мақсаттарға тиісті қаржы жылына көзделген бюджет қаражаты есебінен жүргізіледі, ол иеленушінің ағымдағы шотына бір рет аударылады.

      3. Сыйақы 1000 еселенген айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде төленеді.

 2. "Үздік педагог" атағын иеленушіге сыйақы төлеу тәртібі

      4. Конкурс нәтижелері жарияланған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде иеленуші сыйақы алу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды ұсынады:

      1) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

      2) иеленушінің таңдауы бойынша екінші деңгейдегі банктерде ашылған ағымдағы шот нөмірі туралы мәліметтер.

      5. Құжаттар толық және дұрыс болған жағдайда құжаттар түскен күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күннен кешіктірілмейтін мерзімде иеленушінің ағымдағы шотына сыйақыны аудару жүргізіледі.

Педагог лауазымдарының тізбесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 15 сәуірдегі № 145 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 15 сәуірде № 20400 болып тіркелді

       "Педагогтің мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. Педагог лауазымдарының тізбесін осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Педагог лауазымдарының тізбесі

      Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарының мұғалімдері, білім беру ұйымдарының оқытушылары;

      Мектепке дейінгі ұйымның, орта білім беру (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта), техникалық және кәсіптік, мектептен кейінгі білім беру ұйымының, мамандандырылған білім беру ұйымының, арнайы білім беру ұйымының, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымның, балалар мен ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдарының, оқу (ғылыми)-әдістемелік (әдістемелік) орталықтардың (кабинеттердің), дарынды балалармен жұмыс бойынша орталықтардың, қосымша білім беру (орталық, кешен), біліктілікті арттыру институттарының (филиалдары) басшылары (басшы, директор, меңгеруші);

      Алғашқы әскери және технолгиялық дайындық оқытушы-ұйымдастырушысы (білім беру мекемесінде әскери жетекші, техникалық және кәсіптік, мектептен кейінгі білім беру ұйымының алғашқы әскери оқытушы-ұйымдастырушысы);

      Құрылымдық бөлімшенің (бөлімнің, бөлімшенің) жетекшісі (меңгеруші, басшы);

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, ғылыми, оқыту, ғылыми-практикалық (орталық), оқу өндірістік, оқу-тәрбиелік, оқу-әдістемелік, оқу-сауықтыру жұмысы және қосымша білім беру (орталықтың, кешеннің), тәрбие жұмысы, ақпараттандыру, алғашқы әскери және технологиялық даярлық бойынша, инновациялық білім (технологиялар) бойынша, бейінді оқыту бойынша, кәсіптік оқыту бойынша, оқу-әдістемелік бірлестігі бойынша басшының орынбасары;

      Интернат, зертхана, білім беру ұйымы кабинетінің, білім беру ұйымдарындағы бөлімше, оқу-өндірістік, оқу әдістемелік, оқу-тәрбиелік қызметпен айналысатын; жаппай ұйымдастыру жұмысының, ғылыми-зерттеу жұмысының, оқу бөлімінің, секторының, білім беру ұйымының оқу өндірістік (оқу) шеберханасының меңгерушісі;

      Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) кафедра меңгерушісі;

      Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) аға оқытушысы;

      Әлеуметтік педагог;

      Педагог-ассистент;

      Қосымша білім беру педагогы;

      Педагог-психолог, психолог;

      Арнайы білім беру педагогі (дефектолог-мұғалімі, дефектолог, логопед-мұғалімі, логопед, олигофренопедагогы, сурдопедагог, тифлопедагог);

      Педагог-ұйымдастырушы, алғашқы әскери және технологиялық дайындық мұғалімі;

      Тәрбиеші: аға тәрбиеші, тәрбиеші (білім беру ұйымдарында), жатақхана тәрбиешісі; ана-тәрбиеші;

      Оқытушы, спорт бойынша жаттықтырушы-оқытушы, спорт бойынша жаттықтырушы-аға оқытушы; тікелей оқу-оқытушылық қызметпен айналысатын спорт бойынша аға жаттықтырушы-оқытушы;

      Аға вожатый, вожатый;

      Жастар ісі жөніндегі инспекторы;

      Аудармашы-дактилолог (білім беру ұйымдарында сурдоаудармашы);

      Мәдени ұйымдастырушы (білім беру ұйымдарындағы);

      Нұсқаушы: еңбек бойынша (білім беру ұйымдарында); дене тәрбиесі бойынша, соның ішінде арнайы білім беру ұйымдарында тікелей оқу-тәрбие қызметімен айналысатын; дене-спорттық ұйымдардың нұсқаушы-әдіскері, жүзу-әдіскер нұсқаушысы, туризм бойынша нұсқаушы-әдіскер;

      Аға шебер, өндірістік оқыту шебері; шебер-өндірістік оқытудың оқытушысы;

      Мектепке дейінгі ұйымның, орта білім беру (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта), техникалық және кәсіптік, мектептен кейінгі білім беру ұйымының,

      Мектепке дейінгі білім беру ұйымы, қосымша білім беру ұйымы; техникалық және кәсіптік, мектептен кейінгі білім, оқу-әдістемелік (әдістемелік) орталықтың (кабинеттің), дарынды балалармен жұмыс бойынша орталықтың, арнайы білім беру ұйымының әдіскері (аға әдіскер);

      Музыкалық жетекші, аккомпаниатор, тікелей оқу-тәрбиелік қызметпен айналысатын хореограф, концертмейстер, көркемдік жетекшісі.

 

"Үздік педагог" атағын беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 16 қаңтардағы № 12 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 23 сәуірдегі № 157 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 24 сәуірде № 20472 болып тіркелді

       "Білім туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 5-бабының 8-6) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. "Үздік педагог" атағын беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 16 қаңтардағы № 12 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10279 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылы 5 наурызда жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

       "Үздік педагог" атағын беру қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

       3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 "Үздік педагог" атаған беру қағидалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы "Үздік педагог" атағын беру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 8-6) тармақшасына сәйкес әзірленген және меншік нысандарына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан білім беру ұйымдарының педагогтеріне "Үздік педагог" атағын беру тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) Конкурстық комиссия – аудандық (қалалық), облыстық деңгейде Конкурстың аталған кезеңінің жеңімпазын айқындау және Конкурстың келесі кезеңдеріне қатысу үшін ұсыным ұсыну үшін құрылатын комиссия (бұдан әрі – Комиссия).

      2) Конкурсқа қатысушы – осы Қағидаларға сәйкес Конкурсқа қатысуға құжаттарын ұсынған білім беру ұйымының штаттағы педагогі;

      3) педагог портфолиосы – педагогтің білім беру қызметіндегі жеке кәсіби жетістіктері, оқушыларының оқуы мен тәрбиесі және дамуының нәтижелері, педагогтің белгілі бір уақыт аралығындағы білім беру жүйесін дамытуға қосқан үлесі ұсынылған жеке папкасы;

      4) Республикалық конкурстық комиссия – Конкурс жеңімпазын айқындау және оған "Үздік педагог" атағын беру үшін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі құратын комиссия (бұдан әрі – Республикалық комиссия);

      5) сыйақы – Конкурста жеңіске жеткен білім беру ұйымының педагогіне қайтарымсыз берілетін ақша;

      6) эссе – ұсынылған тақырып бойынша жеке әсерді, идеяларды білдіретін шағын көлемді ойлар, шығарма.

 2-тарау. "Үздік педагог" атағын беру тәртібі

      3. "Үздік педагог" атағы білім беру ұйымдарының педагогтеріне жыл сайын конкурстық негізде беріледі.

      4. "Үздік педагог" атағы бір адамға он жыл ішінде бір реттен артық берілмейді.

      Конкурсқа мынадай өлшемшарттарға сәйкес келетін білім беру ұйымдарының педагогтері қатысады:

      білім беру ұйымдарының штаттағы педагогтері болып табылатын;

      Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды тапсыру сәтінде кемінде бес жыл үзіліссіз педагогикалық өтілі бар.

      5. Эссе тақырыбын көрсете отырып, Конкурс өткізу туралы хабарландыруды Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі (бұдан әрі – Министрлік) Конкурстың I кезеңін өткізу басталғанға дейін бір ай бұрын Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды, сондай-ақ Министрліктің интернет-ресурсына орналастырады.

       6. Конкурс жыл сайын үш кезеңде өткізіледі.

 1-параграф. "Үздік педагог" атағын беру конкурсының І кезеңін өткізу тәртібі

      7. Конкурстың I кезеңі – аудандық (қалалық), жыл сайын сәуір айында өткізіледі, онда екінші кезеңге қатысуға ұсынылған Конкурс жеңімпаздары айқындалады.

      8. Конкурстың I кезеңін өткізу туралы хабарландыруды білім бөлімі (бұдан әрі – Бөлім) Конкурстың I кезеңін өткізу басталғанға дейін он бес күн бұрын аудан (қала) аумағына таралатын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды, сондай-ақ Бөлімнің интернет-ресурсына орналастырады.

      9. Педагогтерді бағалау үшін құрамы Бөлімнің бұйрығымен бекітілетін аудандық (қалалық) Комиссия құрылады.

      10. Комиссия Бөлімнің қызметкерлерінен, тәжірибелі педагогтерден, педагогикалық шеберлік кәсіби конкурстарының жеңімпаздарынан, әдістемелік қызмет, біліктілікті арттыру институттарының қызметкерлерінен, сондай-ақ білім беру саласындағы қоғамдық ұйымдардың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерінен құрылады.

      11. Комиссия мүшелерінің саны кемінде он бес адамды құрайды. Комиссия отырыстары оның мүшелерінің кемінде үштен екісі болған жағдайда заңды деп саналады.

      12. Комиссия төрағасы, төраға орынбасары Комиссия мүшелерінен сайланады. Хатшы оның мүшесі болып табылмайды.

       13. Конкурстың І кезеңіне қатысу үшін жыл сайын Бөлімдерге білім беру ұйымдары электронды форматта мынадай құжаттар мен материалдар ұсынады:

       1) Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Конкурсқа қатысуға арналған өтінім;

       2) білім беру ұйымдарының басшылары растаған педагогке арналған ұсыныс;

      3) жұмыс орны бойынша расталған кадрларды есепке алу жөніндегі жеке іс парағы;

      4) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

      5) білім беру ұйымының Комиссия отырысының хаттамасынан үзінді және қазақ және орыс тілдерінде ұсыныс;

      6) электронды тасымалдағыштағы жазылған оқу сабақтары;

       7) оқыту тіліндегі портфолио (педагогтің портфолиосының құрылымы осы Қағидаларға 2-қосымшада келтірілген);

      8) эссе; эссе тақырыбын жыл сайын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі айқындайды.

       9) осы Қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген техникалық шарттарға сәйкес бейнеролик.

       14. Педагогтердің кәсіби қызметіндегі жетістігі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес өлшемшарттар бойынша бағаланады.

      15. Комиссияның аудандық (қалалық) "Үздік педагог" атағын беру туралы шешімі Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен қабылданады. Комиссия мүшелерінің дауыстары тең болған жағдайда, Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      16. Комиссия шешімі хаттамамен ресімделеді.

      17. Комиссияның шешіміне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

      18. Конкурстың І кезеңінің қорытындылары Конкурс аяқталғаннан кейін күнтізбелік он күннен кешіктірілмей ауданның (қаланың) аумағына таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланады, сондай-ақ ауданның (қаланың) білім бөлімінің интернет-ресурсында орналастырылады.

       19. Конкурс қорытындысы бойынша жеңімпаздарға Комиссияның шешімі қабылданған күннен бастап күнтізбелік он бес күннен кешіктірілмейтін мерзімде ауданның (қаланың) "Үздік педагог" атағы беріледі және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес куәлік табыс етіледі.

 2-параграф. "Үздік педагог" атағын беру конкурсының ІІ кезеңін өткізу тәртібі

      20. Конкурстың I кезеңінің қорытындысы бойынша жеңімпаздар екінші кезеңге қатысуға жіберіледі.

      21. Конкурстың II кезеңі – облыстық, республикалық маңызы бар қалалар және астана, жыл сайын мамыр айында өткізіледі, онда үшінші кезеңге қатысуға ұсынылған Конкурс жеңімпаздары анықталады;

      22. Конкурстың II кезеңін өткізу туралы хабарландыруды облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың Білім басқармалары (бұдан әрі – Басқарма) Конкурстың II кезеңін өткізу басталғанға дейін күнтізбелік он бес күн бұрын облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың аумағына таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды, сондай-ақ Басқарманың интернет-ресурсына орналастырады.

      23. Педагогтерді бағалау үшін құрамы Басқарманың бұйрығымен бекітілетін облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың Комиссиялары құрылады.

      24. Комиссия Басқарманың қызметкерлерінен, тәжірибелі педагогтерден, педагогикалық шеберлік кәсіби конкурстарының жеңімпаздарынан, әдістемелік қызмет, біліктілікті арттыру институттарының қызметкерлерінен, сондай-ақ білім беру саласындағы қоғамдық ұйымдардың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерінен құрылады.

      25. Комиссия мүшелерінің саны кемінде он бес адамды құрайды. Комиссия отырыстары оның мүшелерінің кемінде үштен екісі болған жағдайда заңды деп саналады.

      26. Комиссия төрағасы, төраға орынбасары Комиссия мүшелерінен сайланады. Хатшы оның мүшесі болып табылмайды.

       27. Конкурстың ІI кезеңіне қатысу үшін жыл сайын облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың Басқармаларына ауданның (қаланың) Бөлімдері электронды форматта мынадай құжаттар мен материалдарды ұсынады:

       1) Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Конкурсқа қатысуға арналған өтінім;

       2) Білім бөлімінің басшысы растаған педагогке арналған ұсыныс;

      3) жұмыс орны бойынша расталған кадрларды есепке алу жөніндегі жеке іс парағы;

      4) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

      5) Білім бөлімінің Комиссия отырысының хаттамасынан үзінді және қазақ және орыс тілдерінде ұсыныс;

      6) электронды тасығыштардағы жазылған оқу сабақтары;

       7) оқыту тіліндегі портфолио (педагогтің портфолиосының құрылымы осы Қағидаларға 2-қосымшада келтірілген);

      8) эссе; эссе тақырыбын жыл сайын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі айқындайды.

       9) осы Қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген техникалық шарттарға сәйкес бейнеролик.

       28. Педагогтердің кәсіби қызметіндегі жетістігі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес бағаланады.

      29. Комиссияның облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың "Үздік педагогі" атағын беру туралы шешімі Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен қабылданады. Комиссия мүшелерінің дауыстары тең болған жағдайда, Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      30. Комиссия шешімі хаттамамен ресімделеді.

      31. Комиссияның шешіміне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

      32. Конкурстың II кезеңінің қорытындылары конкурс аяқталғаннан кейін күнтізбелік он күннен кешіктірілмей облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың аумағына таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланады, сондай-ақ Басқарманың интернет-ресурсына орналастырылады.

       33. Конкурс қорытындысы бойынша жеңімпазға облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың "Үздік педагог" атағы беріледі және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес куәлік табыс етіледі.

       34. "Үздік педагог" атағының иегеріне "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабының 6-тармағына сәйкес жергілікті атқарушы органдар "2020-2021 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы" 2019 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңымен белгіленген кемінде айлық есептік көрсеткіштің 300 еселенген мөлшерінде сыйақы төлейді, ол оның ағымдағы шотына бір уақытта аударылады.

 3-параграф. "Үздік педагог" атағын беру конкурсының ІІІ кезеңін өткізу тәртібі

      35. Конкурстың IІ кезеңінің нәтижелері бойынша жеңімпаздар үшінші кезеңге қатысуға жіберіледі.

      36. Конкурстың III кезеңі – республикалық, жыл сайын тамыз-қыркүйек айларында өткізіледі, онда Конкурстың жеңімпаздары анықталады.

      37. Конкурстың республикалық кезеңін төрағасы Министрліктің бірінші басшысы немесе бірінші басшы айқындаған тұлға болып табылатын Республикалық комиссия өткізеді.

      38. Төраға болмаған жағдайда төрағаның міндетін атқару оның орынбасарына жүктеледі.

      39. Республикалық комиссия Министрлік қызметкерлерінен, тәжірибелі педагогтерден, кәсіби педагогикалық шеберлік конкурстарының жеңімпаздарынан, әдіскерлерден, біліктілікті арттыру институттарының қызметкерлерінен, сондай-ақ республикалық қоғамдық ұйымдардың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерінен құрылады.

      40. Комиссия мүшелерінің саны кемінде он бес адамды құрайды. Комиссия отырыстары оның мүшелерінің кемінде үштен екісі болған жағдайда заңды деп саналады.

      41. Республикалық комиссияның дербес құрамы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің бұйрығымен бекітіледі.

      42. Конкурстың ІII кезеңіне қатысу үшін жыл сайын тамызда Министрлікке Білім басқармалары электронды форматта мынадай құжаттар мен материалдарды ұсынады:

       1) Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша "Үздік педагог" атағын алу үшін конкурсқа қатысуға арналған өтінім;

       2) Білім басқармасының басшысы растаған педагогке арналған ұсыныс;

      3) жұмыс орны бойынша расталған кадрларды есепке алу жөніндегі жеке іс парағы;

      4) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

      5) педагогтің карточкалық базадағы 20 таңбалы қолданыстағы ағымдағы шоты туралы хабарлама;

      6) Білім басқармасының Комиссия отырысының хаттамасынан үзінді және қазақ және орыс тілдерінде ұсыныс;

      7) электронды тасығыштардағы жазылған оқу сабақтары;

   8) оқыту тіліндегі портфолио (педагогтің портфолиосының құрылымы осы Қағидаларға 2-қосымшада келтірілген);

      9) эссе; эссе тақырыбын жыл сайын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі айқындайды.

   10) осы Қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген техникалық шарттарға сәйкес бейнеролик.

       43. Педагогтердің кәсіби қызметіндегі жетістігі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес бағаланады.

   44. Комиссияның "Үздік педагог" атағын беру туралы шешімі Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен қабылданады. Комиссия мүшелерінің дауыстары тең болған жағдайда, Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

      45. Комиссия шешімі хаттамамен ресімделеді.

 46. Комиссияның шешіміне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

      47. Конкурстың республикалық кезеңінің қорытындылары Конкурс аяқталғаннан кейін күнтізбелік он күннен кешіктірілмей Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланады, сондай-ақ уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады.

       48. Конкурс қорытындысы бойынша жеңімпазға Комиссияның шешімі қабылданған күннен бастап күнтізбелік он бес күннен кешіктірілмейтін мерзімде "Үздік педагог" атағы беріледі және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес куәлік, осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес төсбелгі табыс етіледі.

       49. "Үздік педагог" атағының иегеріне "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабының 5-тармағымен белгіленген мөлшерде және тәртіпте сыйақы төленеді.

Тәлімгерлікті ұйымдастыру қағидаларын және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 24 сәуірдегі № 160 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 25 сәуірде № 20486 болып тіркелді.

       "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. Қоса беріліп отырған Тәлімгерлікті ұйымдастыру және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

       3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министрі Ш. Т. Кариноваға жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Тәлімгерлікті ұйымдастыру қағидаларын және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы Тәлімгерлікті ұйымдастыру қағидалары және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және орта білім беру ұйымдарында тәлімгерлікті ұйымдастыру және тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге талаптар белгілеу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) тәлімгерлік – педагогтің орта білім беру ұйымында педагогтің кәсіптік қызметіне алғаш рет кіріскен адамға кәсіптік бейімделуіне практикалық көмек көрсету жөніндегі қызметі;

      2) педагог – педагогтік немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білімі бар және білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, білім беру қызметін әдістемелік қолдау немесе ұйымдастыру бойынша педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыратын адам.

 2-тарау. Тәлімгерлікті ұйымдастыру тәртібі

      3. Орта білім беру ұйымына кәсіптік қызметке алғаш рет кіріскен педагогке (бұдан әрі – педагог) бір оқу жылы кезеңіне тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагог (бұдан әрі – тәлімгер) бекітіледі.

      4. Тәлімгердің кандидатурасы педагогикалық кеңестің отырысында қаралады және педагог жұмысқа қабылданған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей орта білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі.

      Бір педагогке бір тәлімгер бекітіледі.

      5. Тәлімгерлікті ұйымдастыруды үйлестіруді орта білім беру ұйымы басшысының оқу ісі жөніндегі орынбасары (бұдан әрі – басшының орынбасары) жүргізеді және ол:

      тәлімгерлікті тағайындау туралы бұйрық жарияланған педагогті таныстырады;

      бейімдеу жоспарын жасауға практикалық көмек көрсетеді және оның орындалуын бақылауды қамтамасыз етеді;

      тәлімгерлікті ұйымдастыру тәжірибесін зерделейді және қорытады, тәлімгерлікті одан әрі жетілдіру үшін орта білім беру ұйымының басшысына негізделген ұсыныстар енгізеді.

      6. Тәлімгерлік процесін ұйымдастыру үш негізгі кезеңді қамтиды.

      Бірінші кезең (кіріспе): тәлімгер күнтізбелік 10 (он) күн ішінде педагогтің кәсіби дайындық деңгейін анықтайды.

      Бірінші кезеңнің қорытындысы бойынша тәлімгер 5 (бес) жұмыс күні ішінде педагогтің дайындық деңгейін және жеке қажеттіліктерін анықтау бойынша диагностика жүргізеді, сондай-ақ диагностиканың нәтижелерін ескере отырып, бір оқу жылы кезеңіне арналған тәлімгерлік жоспарын (бұдан әрі – Тәлімгерлік жоспары) әзірлейді, ол басшының оқу ісі жөніндегі орынбасарымен келісіледі және орта білім беру ұйымының басшысымен бекітіледі.

      Екінші кезең (негізгі): тәлімгер Тәлімгерлік жоспарын іске асырады және бір оқу жылы ішінде кәсіби даму және психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу бойынша жұмыс жүргізеді.

      Үшінші кезең (қорытынды): тәлімгер оқу жылының қорытындысы бойынша педагогикалық кеңестің отырысына тәлімгерлік нәтижелері туралы есеп дайындайды, онда Тәлімгерлік жоспарының іс-шараларын іске асыру қорытындылары көрсетіледі және іс-әрекетте практиканы жетілдіру үшін ұсынымдар береді.

      7. Тәлімгерлік кезеңінде педагог:

      1) өзінің кәсіби деңгейін, ұйымдастырушылығын, тәртібін арттыру, практикалық дағдыларды меңгеру үшін үнемі жұмыс істейді;

      2) тәлімгерден жұмыстың тиімді формалары мен әдістерін қолданады;

      3) лауазымдық міндеттерін орындау кезінде тәлімгердің ұсынымдарына сүйенеді;

      4) орта білім беру ұйымының тәлімгері мен басқа да педагогтерінің сабақтарын бақылайды және оларды талқылауға қатысады;

      5) ынтымақтастықтың аралық нәтижелерін бағалау үшін әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестердің отырыстарында өз жұмысын ұсынады;

      6) басшының орынбасарына тәлімгерлермен жұмысты жетілдіру бойынша ұсыныстарды қарауға енгізеді;

      7) ұжымның қоғамдық өміріне белсенді қатысады;

      8) Тәлімгерлік жоспарында көзделген іс-шараларды орындайды.

      8. Тәлімгерлік жоспары мыналарды қамтиды:

      1) кері байланыс беру арқылы педагогтің сабақтарына қатысу (айына 2 реттен кем емес);

      2) педагогтердің жекелеген санаттарының, оның ішінде сынып жетекшілері үшін міндетті құжаттарды бірлесіп ресімдеу және толтыру;

      3) кәсіби қалыптасу мәселелері бойынша педагогтің консультациясы:

      лауазымдық міндеттерін атқару кезінде пайдаланылатын нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге оқыту;

      педагог кәсібін, сабақтарды сапалы өткізудің практикалық әдістері мен тәсілдерін меңгеру;

      білім беру процесін ұйымдастыруда оқытудың белсенді нысандары мен әдістерін қолдану;

      4) педагогпен кәсіби әңгімелесу және / немесе жеке коучинг;

      5) сабақты, әдістемелік семинарларды, мастер-кластар мен тренингтерді зерттеу бойынша мектеп топтарына қатысу;

      6) педагогтің кәсіби дамуына, моральдық және іскерлік қасиеттеріне, оның жұмысқа, ұжымға және білім алушыларға қарым-қатынасына мониторинг жүргізу;

      7) орта білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің отырысында аралық есеп (оның ішінде электрондық) және бейнеролик (1-жартыжылдықта) ұсыну.

      9. Тәлімгер мынадай жағдайларда ауыстырылады:

      1) тәлімгер жұмыстан босатылса немесе басқа жұмысқа ауысса;

      2) тәлімгер дәлелді себеппен жұмыста екі аптадан артық болмаса;

      3) тәлімгердің оны тәлімгерліктен босату туралы негізделген жазбаша өтініші болса;

      4) педагогтің тәлімгерді ауыстыру туралы негізделген жазбаша өтініші болса.

      10. Тәлімгерді тәлімгерліктен босату және педагогке жаңа тәлімгерді бекіту арасындағы кезең бес жұмыс күнінен аспайды.

      11. Тиімді тәлімгерлік тараптардың өзара мүдделілігі, тәлімгерлік процесін әкімшілік бақылау және ынтымақтастықтың аралық нәтижелерін шығару жағдайында жүзеге асырылады.

      12. Тәлімгерге тәлімгерлікті жүзеге асырғаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы төленеді.

       13. Тәлімгерлер резервін педагогикалық кеңес осы Қағидалардың 14, 15-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес, орта білім беру ұйымының басшысы мен басшының орынбасарларын қоспағанда, барлық жұмыс істейтін педагогтер қатарынан әдістемелік бірлестіктердің ұсынысы бойынша қалыптастырады.

 3-тарау. Тәлімгерлікті жүзеге асыратын педагогтерге қойылатын талаптар

      14. Шағын жинақты мектептегі тәлімгерден басқа, тәлімгер мынадай талаптарға сәйкес болуы қажет:

      1) "педагог-зерттеуші" не "педагог-шебер" біліктілік санаты;

      2) педагогикалық этиканың негізгі қағидаттары мен нормаларын сақтауы;

      3) соңғы үш жыл ішінде оқытатын пән бойынша білім алушылардың білім сапасы кемінде 60% - 70% .

      15. Шағын жинақты мектептегі тәлімгер мынадай талаптарға сай болуы қажет:

      1) "педагог-зерттеуші" не "педагог-шебер" біліктілік санаты;

      2) педагогикалық этиканың негізгі қағидаттары мен нормаларын сақтауы;

      3) соңғы үш жыл ішінде оқытатын пән бойынша білім сапасы кемінде 50% - 60%.

Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктерін айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 21 сәуірдегі № 153 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 22 сәуірде № 20449 болып тіркелді.

       "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. Қоса беріліп отырған Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктерін айқындау қағидалары бекітілсін.

       2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктерін айқындау қағидалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктерін айқындау қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және тиісті типтегі және түрдегі білім беру ұйымдары қызметінің ерекшеліктерін ескере отырып, педагогтердің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимін айқындау тәртібін белгілейді.

 2-тарау. Педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимінің ерекшеліктерін айқындау тәртібі

      2. Жұмыс уақытының тәртіптемесін және демалыс күндерін беруді қамтитын педагогтердің жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимі білім беру ұйымының қызмет режимін (білім алушылардың, тәрбиеленушілердің тәулік бойы болуы, олардың белгілі бір уақыт, маусым ішінде болуы, оқу сабақтарының, ауысымдылығы және басқа да білім беру ұйымы қызметінің ерекшеліктері ескерілетін жұмыс кестесі) ескере отырып айқындалады.

      3. Педагогтердің жұмыс уақыты атқаратын лауазымына, сондай-ақ білім беру ұйымдарының типі мен түріне қарай: оқу (оқытушылық), тәрбие жұмысын, білім алушылармен жеке жұмысты, лауазымдық міндеттерімен және (немесе) оқу-тәрбие жұмысының жоспарларымен көзделген ғылыми, шығармашылық және зерттеу жұмысын қамтиды.

       4. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес педагогтер үшін жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығына байланысты жұмыс уақыты белгіленеді.

       5. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 70-бабына сәйкес білім беру ұйымдарының басшылары мен педагогтері арасында жазбаша келісім бойынша толық емес жұмыс уақыты белгіленеді.

      Білім беру ұйымының басшысы жүкті әйелдің, үш жасқа дейінгі баласы (балалары) бар ата-ананың біреуінің (бала асырап алушының) жазбаша өтініші бойынша толық емес жұмыс уақытын белгілейді.

      6. Толық емес жұмыс уақыты жағдайларында жұмыс істеу жұмыскер үшін Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде, еңбек, ұжымдық шарттарда, келісімдерде белгіленген жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысының ұзақтығын, еңбек өтілін есептеуде және еңбек саласындағы басқа да құқықтарын шектеуге әкеп соқтырмайды.

      7. Күзгі, қысқы және көктемгі каникул уақыты, сондай-ақ кезекті демалысқа сәйкес келмейтін жазғы каникул уақыты білім беру ұйымдарының педагогтері үшін жұмыс уақыты болып табылады.

      8. Педагогтерге оқу жылы аяқталғаннан кейін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жұмыс істеген кезеңі үшін жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы беріледі.

      9. Кезекті еңбек демалысы және заңнамада көзделген басқа да демалыс түрлері еңбек заңнамасына сәйкес педагогтердің жеке өтініштері негізінде беріледі.

      10. Білім беру ұйымдарында типтері мен түрлеріне қарай педагогтердің нақты жүктемесін, оқу-тәрбие жұмысының жоспарын, оқу кестесін және қолда бар материалдық-техникалық, кадрлық ресурстарды ескере отырып, бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасы белгіленеді.

      11. Бес күндік жұмыс аптасы режимінде жұмыс істейтін педагогтер үшін оқу-тәрбие жұмысының жоспарын, оқу кестесін ескере отырып демалыс күндері сенбі және жексенбі болып табылады.

      Алты күндік жұмыс аптасы режимінде жұмыс істейтін педагогтер үшін оқу-тәрбие жұмысының жоспарын, оқу кестесін ескере отырып демалыс күндері жексенбі болып табылады.

      12. Каникул уақытында алты күндік жұмыс аптасы бойынша жұмыс істейтін педагогтерге оқу-тәрбие жұмысының жоспарын, оқу кестесін ескере отырып, екі демалыс күнімен - сенбі, жексенбі бес күндік жұмыс аптасы белгіленеді.

      13. Педагогтер үшін демалыс және жұмыс істемейтін мереке күндері білім беру ұйымдарының типтері мен түрлеріне байланысты оқу жүктемесі мен оқу сабақтарының ауысымдық кестесі ескеріле отырып белгіленеді.

      Білім алушылардың тәулік бойы болуы және белгілі бір уақыт, маусым ішінде болуы көзделген білім беру ұйымдарының педагогтері үшін білім беру ұйымдарының типтері мен түрлеріне, оқу сабақтарының ауысымдылығына және жұмыс кестесіне байланысты кемінде 12 сағат көлемде ауысымаралық демалыс беруді ескере отырып, жұмыс уақыты белгіленеді.

      14. Педагогтер үшін оқу (сабақтар) арасындағы үзіліс кезінде білім алушылармен бір мезгілде демалыс және тамақтану уақыты Білім беру ұйымының ішкі тәртіптемесі қағидаларымен айқындалады.

      15. Төтенше жағдайлар режимі туындаған кезде педагогтің жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимі төтенше жағдайлар режимін регламенттейтін нормативтік құқықтық актілерге сәйкес айқындалады.

 

"Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы"

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 30 сәуірдегі № 169 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 30 сәуірде № 20551 болып тіркелді

       "Білім туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 5-бабының 34) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. "Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығына (Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5750 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2009 жылғы 17 тамызда жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

       Педагог лауазымдарының типтік біліктілік сипаттамалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

     3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

     4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Педагог лауазымдарының типтік біліктілік сипаттамалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы Педагог лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі "Білім туралы" Заңына сәйкес әзірленді және мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік (орта білімнен кейінгі), арнайы, мамандандырылған, қосымша білім беру ұйымдарының меншігіне, ведомстволық бағыныстылығы мен ұйымдастыру-құқық нысанына қарамастан қолдануы үшін міндетті.

      2. Білім беру ұйымдары қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамасы (бұдан әрі - Сипаттама):

      білім беру ұйымдарындағы олардың орны мен рөлін анықтайтын құрылымдық бөлімшелер туралы ережелер жасауға;

      педагогтердің міндеттерін, құқықтарын және жауапкершіліктерін белгілейтін лауазымдық нұсқаулықтарды әзірлеуге;

       кадрларды іріктеу мен орналастыру, оларды пайдалануда дұрыстығына бақылауды жүргізуге;

      білім беру ұйымдары педагогтерінің біліктілік санаттарын беру (растау) рәсімдерін өткізуге негіз болады.

      3. Педагогтер лауазымының атаулары білім беру ұйымдарының штат кестесінде осы Сипаттамада көрсетілген лауазымдық атауларға сәйкес келуі қажет.

      4. Мамандардың лауазымдық міндеттер мен білім талаптарына (бас есепші, бас инженер, есепші, инженер, экономист және тағы басқалар) лауазымдары бойынша заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген қызметтің барлық саласына арналған жалпы біліктілік сипаттамасының негізінде анықталады.

      5. Басшылар, педагогтер біліктілік санаттары білім басқармасы органдары белгілейді.

 1-бөлім. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру, арнаулы ұйымдар мен қосымша білім беру ұйымдары педагогтерінің лауазымдықтық біліктілік сипаттамалары

 2-тарау. Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту

 1-параграф. Мектепке дейінгі ұйымның басшысы

       6. Лауазымдық міндеттері. нормативтік құқықтық актілерге сәйкес мектепке дейінгі оқыту және тәрбие ұйымның (бұдан әрі - МДҰ) қызметін басқарады.

       Педагогикалық кеңес жұмысын басқарады.

       Оқу жұмыс жоспарларын, қосымша мектепке дейінгі білім беру бағдарламаларын әзірлеуді және бекітуді ұйымдастырады, ішкі тәртіп ережелерін бақылайды.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес білім беру бағдарламаларының іске асырылуын қамтамасыз етеді, оқу-тәрбие процесі барысында білім беру ұйымдарының тәрбиеленушілері мен қызметкерлерінің денсаулығы мен өмірінің қауіпсіздігіне қажетті жағдайлар жасайды.

      Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы тәрбиелеу және дамыту мәселелерінде балалар мен ата-аналарға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуді қамтамасыз етеді.

      Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды тәрбиелеу мен оқытуды ұйымдастыру, оның ішінде кедергісіз орта құру үшін арнайы жағдайлар жасайды.

       Білім беру ұйымын басқару құрылымын анықтайды, қаржылық, шаруашылық, ғылыми, әдістемелік және басқа да мәселелерді шешеді.

      Тәрбиеленушілердің контингентін қалыптастырады, оларды әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етеді.

       Қоғамдық педагогикалық ұйымдар мен әдістемелік бірлестіктердің қызметіне ықпал етеді.

       Тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтау мен нығайту, тамақтандыру және балаларға дәрігерлік қызмет көрсету үшін ұйымды қажетті жағдайлармен қамтамасыз етеді.

       Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымының мүлкі мен қаражатына заңнамада белгіленген тәртіппен иелік етеді, жыл сайын құрылтайшылардан түскен қаражат пен оның жұмсалуы туралы есеп береді.

       Оқу-материалдық базаны сақтау мен нығайтуды, есеп жүргізуді, санитарлық-гигиеналық тәртіптің, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Жұртшылықпен, ұйымдармен, ата-аналармен (оларды алмастырушылармен) өзара байланысты жүзеге асырады.

       Педагог кадрларды және көмекші қызметшілерді іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, қызметкерлердің лауазымдық нұсқаулықтарын әзірлейді.

       Кадрлардың кәсіби шеберліктерін арттыруға жағдай жасайды.

      Белгіленген тәртіппен қызметкерлердің біліктілік санатын беру (растау) жүргізеді.

       Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізу.

       Білім беру ұйымдарының туралы қажетті есепті дайындауды және ұсынуды жүзеге асырады.

       7. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Заңдарын және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді;

       педагогика мен психология негіздерін;

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық қызметін,

     еңбек туралы заңнаманы, еңбекті қорғауды, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелерін, санитарлық ережелер мен нормаларды, дәрігерге дейінгі медициналық көмектің негіздерін.

      8. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі;

      үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі: қалалық жерде - 5 жыл, оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдарда 2 жыл, ауылдық жерде – 3 жыл, оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдарда 1 жыл;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының немесе педагог - сарапшының, педагог - зерттеушінің, педагог - шебердің біліктілік санатының болуы, педагогикалық жұмыстың өтілі кемінде 5 жыс..

 2-параграф. Мектепке дейінгі ұйымның әдіскері

      9. Лауазымдық міндеттері. Білім беру қызметін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырады.

     Оқу, оқу-тақырыптық жоспарлар және бағдарламаларды құрастырады.

        Балаларға арналған білім беру бағдарламаларын таңдауға (әзірлеуге) қатысады.

      Жас ерекшелік топтары бойынша сабақты жасайды.

      Тәрбие мен оқытудың мазмұнын, нысанын, әдістері мен құралдарын анықтауға көмек көрсетеді.

      Оқу-әдістемелік құжаттамаларды әзірлеуді, рецензиялауды және бекітуге дайындауды ұйымдастырады.

      Жаңартылған педагогикалық тәжірибелерді анықтауды, зерделеуді, таратуды және енгізуді қамтамасыз етеді.

     Оқу әдістемелік құралдармен, ойындармен, ойыншықтармен топтарды жабдықтауды ұйымдастырады.

      Оқу-әдістемелік және тәрбие жұмыстарының жағдайына талдау жасайды.

     Тәрбиешілер үшін ашық сабақтар, семинарлар, жеке және топ бойынша консультациялар, конкурстар мен көрмелер өткізеді, шығармашылық топтардың жұмысын ұйымдастырады.

      Оқу-педагогикалық және әдістемелік әдебиеттердің деректер банкін жүргізеді, есепке алу және есеп беру құжаттамаларын уақытылы ресімдейді.

     Тәрбиешілердің, психологтардың, логопедтердің, музыкалық жетекшілердің, басқа да ұйым мамандарының өзара әрекеттесуін үйлестіреді.

     Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің қызметін үйлестіреді.

      Тәрбиеші лауазымына және олардың көмекшілеріне кадрларды іріктеу бойынша ұсыныстар енгізеді.

     Біліктілікті арттыру және біліктілік санаттарын беру (растау), педагогтарды аттестаттау бойынша жұмысты үйлестіреді.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізу.

      10. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

      мектепке дейінгі оқыту мен білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

      дидактика принциптерін, педагогика негіздерін, психологияны, жалпы және жеке оқыту және тәрбиелеу әдістерін,

      еңбек туралы заңнама негіздерін, еңбекті қорғау нормалары мен ережелерін, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелері мен нормаларын,

     әдістемелік және ақпараттық материалдың жүйелендірудің қағидаларын.

      11. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

     тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік білімі; мектепке дейінгі ұйымдардағы педагогикалық жұмыс өтілі: қалалық жерде - соңғы 5 жылдан кем емес, ауылдық жерде - соңғы 3 жылдан кем емес;

     педагог-шебер үшін тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім; мектепке дейінгі ұйымдардағы педагогикалық жұмыс өтілі: қалалық жерде - соңғы 5 жылдан кем емес, ауылдық жерде - соңғы 3 жылдан кем емес;

     педагог-модератор, педагог-эксперт, педагог-зерттеуші үшін бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі бар жағдайда педагогикалық жұмыс өтілі: қалалық жерде - соңғы 5 жылдан кем емес, ауылдық жерде - соңғы 3 жылдан кем емес.

     12. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

     Мектепке дейінгі ұйым әдіскеріне қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы керек:

      Үлгілік оқу жоспарының, Үлгілік оқу бағдарламаның мазмұны мен құрылымын білу, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың әдістері туралы білімі, балалардың психологиялық және жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу процесін жоспарлау және ұйымдастыру;

      мектепке дейінгі жылдық жоспар құру және әдістемелік жұмысты ұйымдастыру;

      балалардың дағдыларын дамыту сапасын бақылау;

     білім беру ұйымы деңгейінде іс-шаралар ұйымдастырады; меншікті ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті білу.

     2) "педагог-модератор":

      Санаты жоқ "педагог" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауапты болуы керек:

      мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың әдіснамасын білуі керек;

      ұзақ мерзімді жоспар мен циклограмма жасау;

      инновациялық әдістер мен технологияларды қолдану;

      әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың жұмысын ұйымдастыру;

      педагогтерге инновациялық технологияларды практикада қолдану бойынша әдістемелік көмек көрсету;

      өзінің кәсіби біліктілігін арттыру;

     меншікті ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілігін білу.

     3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатына қойылатын жалпы талаптарға сәйкес келуі керек:

      ұзақ мерзімді жоспар мен циклограмма жасау;

      балаларды оқыту мен тәрбиелеуді ұйымдастыруды талдау дағдыларына ие болу;

      тәрбиешілердің аудандық, қалалық кәсіби жарыстарға қатысуын қамтамасыз ету;

      әдістемелік бірлестіктер, кеңестер, семинарлар, конференциялар ұйымдастыру;

      педагогтердің біліктілігін арттыру;

     аудандық/қалалық деңгейдегі ұйым педагогтердің жеке және тәжірибелерін жинақтау, меншікті ақпараттық-коммуникациялық құзіреттілік.

     4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауапты болуы керек, сонымен қатар:

      аудандық, қалалық әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың жұмысына қатысу;

     педагогтердің зерттеу құзіреттілігін дамыту;

      педагогтердің қалалық және облыстық жарыстарға қатысуын қамтамасыз етуге; аудандық, қалалық және облыстық деңгейде әдістемелік жұмыстың тәжірибесін ұсыну;

      практикалық тәлімгерлік;

      көпшілік алдында сөйлеу және аудиториямен қарым-қатынас жасау дағдыларына ие болу;

     мектеп жасына дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеудің заманауи әдістерін қолдануға шығармашылық ізденістер жүргізу; мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың әдістемелік әзірлемелері бар.

     5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі керек, сонымен қатар:

      ұлттық және халықаралық деңгейдегі әдістемелік семинарлар мен конференциялардың жұмысына қатысу;

      оқу, тәрбие әдістерін, оқу бағдарламаларын әзірлеу дағдыларын білу;

      тәрбиешілердің облыстық және республикалық жарыстарға қатысуын қамтамасыз ету;

      практикалық тәлімгерлік және педагогикалық қоғамдастықтың даму стратегиясын конструктивті түрде анықтау;

     облыстық оқу-әдістемелік кеңесінде немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданған, әдістемелік құжаттардың болуы;

      ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету,

     тәлімгерлікті қамтамасыз ету және облыстық деңгейде кәсіби қоғамдастық желісін дамыту; республикалық және халықаралық жарыстарға қатысу.

 3-параграф. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымының музыкалық жетекшісі

      13. Лауазымдық міндеттері: Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талабына сәйкес балаларды эстетикалық дамыту мен музыкалық тәрбиелеуді жүзеге асырады.

     Музыкалық сабақты, балалар мерекелерін және басқа да мәдени-көпшілік іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, музыкалық дарынды балларды анықтайды. Балалармен жеке жұмысты жүргізеді.

      Балалардың ойын әрекеттерін ұйымдастыруға қатысады, түрлі музыкалық және дидактикалық ойындар өткізеді.

      Педагогикалық кеңестерді дайындауға, әдістемелік бірлестіктердің жұмысына қатысады.

      Балалармен жұмыс жасауда инновациялық педагогикалық тәжірибені енгізеді.

      Балаларды музыкалық тәрбиелеу мәселесі ата-аналар мен тәрбиеленушілерге кеңес береді.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізу.

      14. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды,

     балалар репертуарындағы музыкалық шығармалар, музыкалық білім беру әдістерін.

     15. Біліктілік санаттарына қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат немесе тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

      жұмыс өтілі педагог-модератор үшін 3 жылдан кем емес, педагог-эксперт үшін 4 жылдан кем емес, педагог-зерттеуші мен педагог-шебер үшін 5 жылдан кем емес болуы қажет.

     16. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

     Педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс: оқу бағдарламасының мазмұнын және оқыту әдістемесін білу, жұмыс жоспарын құру, білім беру ұйымы деңгейінде іс-шараларды жоспарлау және ұйымдастыру.

     2) "педагог-модератор":

     педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

     тұрақты оң нәтижелерді қамтамасыз ету;

     әр түрлі музыкалық сабақ түрлерін кеңінен қолдану;

     мектепке дейінгі білім беру ұйымының әдістемелік жұмысына қатысу;

     педагогикалық кеңестерде қатысу;

     ашық сабақтар өткізу, білім беру ұйымы ішіндегі іс-шараларға қатысу;

     3) "педагог-сарапшы":

      педагогтерге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар: мектепкі дейінгі жастағы балаларды музыкалық тәрбиелеу мен оқытудың әртүрлі қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі, баланың музыкалық қабілетінің даму диагностикасының элементтерін білуі;

     баланың даму ортасының қалыптасуына белсенді қатысуы тиіс.

      4) "педагог-зерттеуші":

     Педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар: мектепке дейінгі жастағы балаларды музыкалық оқыту мен тәрбиелеудің қазіргі заманғы әдістерін қолданудың өзінің шығармашылық ізденісін жүзеге асыруы, балаларды музыкалық дамытудың өзіндік ерекше әдістерін білуі;

     кәсіби конкурстардың қатысушысы болу.

      5) "педагог-шебер":

     педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      балалардың музыкалық дамуының өзіндік ерекше бірегей әдістемелерінің болуы;

     республикалық (халықаралық) деңгейде кәсіби конкурстардың қатысушысы болып табылады.

 4-параграф. Мектепке дейінгі тәрбиеші

      17. Лауазымдық міндеттері: Балалардың денсаулығын сақтау мен қорғау қызметін қамтамасыз етеді: оларды оқыту мен тәрбие беруде денсаулық сақтайтын технологияларды қолданады.

     Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талабына, жас ерекшелік топтарының үлгілік оқыту жоспары бойынша оқу қызметінің кестесіне сәйкес педагогикалық процесті жүзеге асырады, пәндік-дамытушылық ортанын қалыптастырады, балалардың шығармашылығына (ойындық, танымдық, қозғалыс, көркемөнер, еңбекке баулу) жетекшілік етеді.

      Балалармен жұмыс істеу кезінде жекелей және бағыттық әдісін іске асырады.

      Дамуында ауытқу байқалатын балалармен түзеу қызметі саласында еңбек ететін мамандармен бірлесе жұмыс жасайды, жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, оқу-әдістемелік әдебиеттерді зерделеу негізінде және топтағы балалардың жеке талаптарын ескере отырып тәрбие-білім беру жұмыстарын жоспарлайды.

      Тәрбиелеу мен оқыту қызметін қол жеткен жетістіктерді қорытындылай отырып жоспарлайды.

      Мүмкіндіктері шектеулі балалар мен қалыпты жағдайда дамып келе жатқан балалардың мектеп жасына жеткенде мүмкіндіктерінің тең дәрежеде болуын қамтамасыз ету үшін бірге тәрбиелеу және оқыту арқылы оларды әлеуметтендіруді жүзеге асырады.

     Мамандардың ұсынымдарын ескере отырып, мүмкіндігі шектеулі әрбір баламен жеке жұмыс жүргізеді.

     Отандық және шетелдік ғылыми-зерттеу жұмыстарының, авторлық шығармалардың негізінде педагогикалық қызметтің жаңа бағыттарын зерделеумен және оны жұмыс барысында қолданумен шұғылданады.

      Мектепке дейінгі балаларды тәрбиелеу және оқыту барысында ата-аналарға консультативтік көмек беруді іске асырады. Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғайды.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      18. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" заңдары және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерін;

     психология және педагогика, алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасын, санитарлық ережелерді;

     мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастырудың нормативтік-құқықтық құжаттарын.

     19. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курсынан өткендігін растайтын құжат немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

     Біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-модератор және педагог-сарапшы үшін мектепке дейінгі ұйымның тәрбиешісі лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 2 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 3 жыл, педагог-шебер лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

     Біліктілігі орта деңгейлі болған жағдайда мектепке дейінгі ұйымның тәрбиешісі лауазымында жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 4 жыл.

     20. Тиісті санатты алу үшін жауапкершілікті анықтайтын біліктілік талаптары:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

      педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес келуі керек:

      Үлгілік бағдарламаның мазмұны мен құрылымын білу, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың әдіснамасын білу;

      жас ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру мен оқытуға жеке көзқарас жүргізу;

      бірлескен пресипетивалық жоспар мен циклограмма жасау;

      оқушылардың білім, білік және дағдыларды мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты деңгейінен төмен болмауын қамтамасыз ету;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын адамдармен қарым-қатынас жасау;

     әдістемелік жұмыстарға қатысуға; балалардың дамуын диагностикалау; білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, кәсіби-педагогикалық диалог дағдыларын меңгереді, сандық білім беру ресурстарын қолданады.

     2) "педагог-модератор":

      "педагог" (санаты жоқ) санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі керек:

      Стандартта қарастырылған балалардың білім, бейім және дағдыларды алуын қамтамасыз ету,

     мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың әдіснамасын білу және жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқыту мен тәрбиелеуге жеке көзқарас енгізу,

      перспективалық жоспар мен циклограмма жасау,

      инновациялық әдістер мен технологияларды қолдану,

      аудандық, әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың жұмысына қатысу,

      өзінің кәсіби біліктілігін арттыру, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибе жинақтау,

      білім беру ұйымдары деңгейінде тәжірибені кеңейту,

     білім беру ұйымдары деңгейінде байқаулар мен жарыстарға қатысушылары болуы қажет.

     3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс:

      Стандартта көрсетілген тәрбиеленушілердің білім, бейім және дағдын алуын қамтамасыз ету,

      перспективалық жоспар және циклограмма әзірлеу,

      балаларды, оның ішінде ерекше білім беру қажет балаларды, диагностикалау тетігін меңгеру,

      балалардың зерттеу дағдыларын дамыту,

     балалардың аудандық, қалалық, конкурстарға қатысуын жүзеге асыру,

      әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың қызметіне қатысу, өзінің кәсіби біліктілігін арттыру,

      ұйымдастырылған оқу қызметтерін талдау дағдысын меңгеру,

     тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау, білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау, аудан/қала деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.

     4) "педагог – зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс:

     аудандық, қалалық әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың қызметіне қатысу;

     балалардың зерттеу дағдыларын дамыту;

     балалардың қалалық, облыстық конкурстарға қатысуын жүзеге асыру;

     тәлімгерлікті тәжірибе енгізу;

     көпшілік алдында сөз сөйлеу және аудиториямен қарым қатынас жасау дағдыларын меңгеру;

     мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытудың қазіргі заманғы әдістерін қолдану;

     аудан, қала деңгейінде мектепке дейінгі тәрбие және оқыту мәселелері бойынша әдістемелік әзірлемелердің болуы;

     сабақтарды зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру, тәрбиеленушілердің зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету, тәлімгерлікті жүзеге асыру және аудан, қала деңгейінде Педагогикалық қоғамдастықтағы даму стратегиясын конструктивті анықтау, облыс/республикалық маңызы бар және елорда қалалар деңгейінде тәжірибені жинақтау;

     облыс/республикалық маңызы бар және елорда қалалар деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.

     5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс:

      облыстық және республикалық немесе халықаралық деңгейдегі семинарларға, конкурстар мен конференцияларға қатысу,

      оқу бағдарламаларын, тәрбиелеу және оқыту әдістемелерін әзірлеу бейімі мен дағдыларын меңгеру;

      балалардың қалалық, облыстық, республикалық конкурстарға қатысуын жүзеге асыру,

     тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау, республикалық және халықаралық конкурстардың қатысушысы болып табылады немесе республикалық және халықаралық конкурстарға қатысушыларды даярлау.

 5-параграф. Мектепке дейінгі ұйымның қазақ, орыс тілінің мұғалімі

      21. Лауазымдық міндеттері: қазақ, орыс тілінің мұғалімі оқылатын тілдің ерекшелігін ескере отырып, мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бойынша Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес балаларды оқытуды жоспарлайды және ұйымдастырады.

      Қазақ, орыс тілдерін меңгеру үшін жағдай жасауды қамтамасыз ететін балалармен ұйымдастырылған оқу қызметі жүргізіледі.

     Мектепке дейінгі жастағы балалардың тілдік мәдениетін қалыптастыруға ықпал ету, олардың жеке қабілеттерін анықтайды және дамытуға жәрдемдесу.

     Оқытудың әртүрлі формаларын, әдістерін, тәсілдері мен құралдарын сауатты пайдалану, инновациялық технологияларды меңгергу.

      Жоспарлауға ғылыми-әдістемелік көзқарасты жүзеге асырады, дамытушылық оқытуға орната отырып, сабақтарға бағдарламалық материалдарды пысықтайды және түзете алады.

      Бағдарламалар, оқу-әдістемелік кешендер әзірлейді.

      Әдістемелік бірлестіктердің қызметіне, білім беру ұйымдарында балаларға арналған іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге белсенді қатысады, кәсіби құзыреттілігін арттырады.

     Тәрбиеленушілердің ата-аналарымен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

      Ұйымдастырылған оқу қызметі кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтауға жауапты.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      22. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" заңдары және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерін;

      психология және педагогика, алғашқы медициналық көмек көрсету ережелерін,

     еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасын, санитарлық ережелерді,

     мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастырудың нормативтік-құқықтық құжаттарын.

      23. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бойіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе қайта даярлау курсынан өткендігін растайтын құжат, тиісті бойіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтілі талаптары қойылмайды;

     Біліктілік деңгейі жоғары болған жағдайда педагог-шебердің мамандығы бойынша жұмыс өтілі – 5 жыл;

     мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін 2 жылдан кем емес, педагог-сарапшы үшін 3 жылдан кем емес, педагог-зерттеуші үшін 4 жылдан кем емес.

     24. Тиісті санатты алу үшін жауапкершілікті анықтайтын біліктілік талаптары:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      санаты жоқ қазақ, орыс тілі мұғалімдеріне қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      бағдарламалық материалдың мазмұнын білуі,

      мектепке дейінгі тәрбие әдістемесін білуі,

      жас ерекшеліктерін ескере отырып, балаларды тәрбиелеу мен оқытуды жүзеге асыруы,

      шеберлік пен дағдылардың даму деңгейіне диагностика жүргізуі,

     мектепке дейінгі білім беру ұйымының әдістемелік жұмысына қатысуы,

      инновациялық тәжірибені зерделеуі тиіс,

      баланы дамытудың пәндік-кеңістіктік дамыту ортасын ресімдеуге қатысу,

      ақпараттық-коммуникативтік құзыреттілікті меңгеру,

     тәрбиеленушілердің жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал ету, білім беру ұйымдары деңгейіндегі іс-шараларға қатысу, тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін ескере отырып тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыру, кәсіби-педагогикалық диалог дағдыларын меңгеру, сандық білім беру ресурстарын қолдану.

      2) "педагог-модератор";

     Санаты жоқ "педагог" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс:

     бағдарламалық материалдың мазмұны мен құрылымын білу;

      инновациялық әдістемелер мен технологияларды қолдану,

      әр түрлі жастағы топтарда шеберлік пен дағдылардың даму деңгейіне диагностика жүргізу,

      мектепке дейінгі білім беру ұйымының әдістемелік жұмысына қатысу, білім беру ұйымдарында педагогикалық кеңестерде сөйлеу, баланы дамытудың пәндік-кеңістіктік дамытушылық ортасын қайта құруға белсенді қатысу, әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың қызметіне қатысу,

      білім беру ұйымдарында кәсіби біліктілігін арттыру,

      білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау,

      білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.

      3) "педагог-сарапшы":

     "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес келуі тиіс, сонымен қатар:

     мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыруда әдістемелік жұмысқа, аудан, қала деңгейіндегі іс-шараларға қатысу;

      педагогикалық кеңестерде сөйлеуі, өзінің кәсіби біліктілігін арттыруы,

     ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін талдау дағдысын меңгеру, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау: білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау, аудан/ қала деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушыларының болуы.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы керек, сонымен қатар:

      оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін әзірлеудің дағдылары мен іскерліктерін меңгеруі,

      аудандық, қалалық әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың қызметіне қатысуы,

      балалардың зерттеу дағдыларын дамытуы,

     қалалық, облыстық конкурстарға балалардың қатысуын жүзеге асыруы,

      тәлімгерлікті тәжірибеге енгізу;

      көпшілік алдында сөз сөйлеу және аудиториямен қарым қатынас жасау дағдыларын меңгеруі,

      мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытудың қазіргі заманғы әдістерін қолдану,

      аудан, қала деңгейінде мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыру бойынша әдістемелік әзірлемелердің болуы,

     сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру, тәрбиеленушілердің зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету, тәлімгерлікті жүзеге асыру және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтау, облыстардың/республикалық және елордалық қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтау, облыстардың/ республикалық және елордалық қалалары деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы.

     5) "педагог-шебер":

     "педагог-зерттеуші" санатына қойылатын жалпы талаптарға сәйкес келу, сонымен қатар:

      жаңа бағдарламалар мен педагогикалық технологияларды меңгеру бойынша эксперименттік жұмысқа қатысу;

     республикалық деңгейдегі шығармашылық конкурстарға қатысу қорытындысы бойынша балалрдың көрсеткіштерінің болуы;

      республикалық деңгейдегі әдістемелік жұмыстарға белсенді араласу; республикада тәжірибені трансляциялау және енгізу;

     республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған, авторлық бағдарламасы немесе оқулықтарға, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен автор) бола алуы немесе авторлық бағдарламалары болуы;

      жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етуі; тәлімгерлікті жүзеге асыруы және облыс деңгейінде кәсіби қауымдастық желісін дамытуды жоспарлау,

     халықаралық және республикалық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылуы немесе немесе облыстық білім беру органдарының уәкілмен бекітілген республикалық және халықаралық конкурстарға қатысушыларды даярлайды.

 6-параграф. Арнайы педагог (дефектолог-мұғалім, дефектолог, логопед- мұғалім, логопед, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог)

     25. Лауазымдық міндеттері: Баланың дене, психикалық, сөйлеу, неврологиялық мәртебесін ескере отырып, ерекше білім беру қажеттілігін бағалауды жүзеге асырады, баланың сөйлеу және психофизикалық дамуына тексеру жүргізеді, құжаттаманы жүргізеді және талдайды.

     Жеке оқу, жеке-дамыту бағдарламаларын әзірлейді, әртүрлі білім беру жағдайында ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асырады.

     Тәрбиешілермен және басқа да мамандармен тығыз байланыста топтық және жеке және түзету, бұзылған функцияларды қалпына келтіру және ерекше білім беру қажеттілігі бар тәрбиеленушіні әлеуметтендіру бойынша қызметті жүзеге асырады.

     Педагогтерге, ата-аналарға немесе оларды алмастыратын тұлғаларға балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету жөнінде кеңес береді.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді, стандарт талаптарына сәйкес оқытудың алуан түрлерін, тәсілдерін, әдістері мен құралдарын қолданады.

      Арнайы білім беру бағдарламаларын іске асырады.

      Кәсіби біліктілігін арттырады.

      Әдістемелік бірлестіктердің қызметіне, семинарларға, конференцияларға қатысады.

      Қажетті құжаттаманы жүргізеді.

     Ақпараттық-коммуникативтік құзыреттілікті меңгерген.

      Қоғамның мүмкіндігі шектеулі тұлғаларға толерантты қарым-қатынасын қалыптастыру бойынша жұмыс жүргізеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

     Тәрбие-білім беру процесін ұйымдастыру кезеңінде балалардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

      26. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Қазақстан Республикасы жемқорлыққа қарсы күрес" туралы Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

     өмірлік қиын жағдайға тап болған балаларға арналған арнаулы әлеуметтік қызметтердің мемлекеттік стандарттары;

      арнайы мектепке дейінгі педагогика, арнайы психология,

     оқу-тәрбие процесін жобалау және ұйымдастыру негіздері;

     арнайы білім беру саласындағы жаңа жетістіктер;

     еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау ережелері, санитарлық ережелер.

      27. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Арнайы білім" мамандығы бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі немесе қайта даярлау курсынан өткендігін растайтын құжат немесе "Арнайы білім" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды.

     Біліктілік деңгейі жоғары болған жағдайда педагог-шебердің мамандығы бойынша жұмыс өтілі – 5 жыл.

     Біліктілік орта деңгей болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

     28. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

      дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған балаларды оқыту диагностикасының әдістерін меңгеруі,

     арнайы мектепке дейінгі білім беру саласында инновациялық педагогикалық және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, мотивациялық, диагностикалық, дамытушылық, коммуникативтік және әдістемелік қызметті жүзеге асыру;

      дефектологияның қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі,

     білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы,

      балалардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы;

     балалардың жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету, білім беру ұйымдары деңгейіндегі іс-шараларға қатысу, балалардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке көзқарасты жүзеге асыру, кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын меңгеру, сандық білім беру ресурстарын қолдану.

     2) "педагог – модератор":

     "педагог" (санаты жоқ) санатының жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

     тәрбиеленушілердің дамуындағы ауытқуларды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін пайдалануы, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

     3) "педагог-сарапшы":

     "педагог – модератор" санатының жалпы талаптарына жауап беруі тиіс, сонымен қатар:

     балалардың дамуындағы ауытқушылықтардың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін пайдалануы;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен ынтымақтастықты қамтамасыз етуі;

      инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеуі және енгізуі;

     ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгеруі, тәлімгерлікті жүзеге асыруы және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтауы, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог – сарапшы" санатының жалпы талаптарына жауап беруі тиіс, сонымен қатар:

     дефектология ғылымының жаңа жетістіктерін пайдалану;

     арнайы педагогика және психология;

     еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелерін сақтай отырып, тәрбиеленушілердің қажеттіліктері мен психологиялық-физиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, инновациялық технологияларды, оқыту әдістері мен тәсілдерін қолдану;

     қызмет бағыты бойынша басқа ұйымдармен өзара іс - қимылды қамтамасыз ету;

     облыс деңгейінде қызмет бағыты бойынша әдістемелік әзірлемелердің болуы;

     сабақтарды зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру, тәлімгерлікті жүзеге асыру облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана деңгейінде тәжірибені жинақтау;

     психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

     5) "педагог-шебер":

     "педагог – зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       арнайы педагогиканың жаңа жетістіктерін енгізу;

     педагогикалық зерттеудің негізгі әдіснамалық принциптерін басшылыққа ала отырып, өзінің кәсіби қызметінің рефлексиясын жүзеге асыра білу;

     кәсіби даму траекториясына сәйкес өзін-өзі оқыту дағдыларын меңгеру;

     авторлық бағдарламасы болуы немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болуы;

     білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болып табылуы, облыс деңгейінде әлеуметтік педагогтардың кәсіби қоғамдастығының желісін дамытуды жоспарлауы және тәлімгерлікті жүзеге асыру.

 7-параграф. Мектепке дейінгі білім беру ұйымының педагог-ассистенті

     29. Лауазымдық міндеттері: Жалпы үлгідегі білім беру ұйымдарында ерекше білім беру қажеттілігі бар баланы психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асырады.

     Білім беру ұйымдарында болу уақыты ішінде, олардың дербес қызметі денсаулық жағдайы бойынша шектелген жағдайда, ұйымдастырылған оқу қызметі кезінде ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға көмек көрсетеді.

     Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның ұсынысы бойынша ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға көмек көрсетеді.

     Педагогтың басшылығымен білім беру, дамыту процестеріне қатысады.

     Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметі мамандарының ерекше білім беру қажеттілігі бар баланы тексеруіне, сондай-ақ жеке білім беру бағдарламаларын жасауға қатысады.

     Оқыту және дамыту жұмыстары барысында ерекше білім беру қажеттілігі бар бала туралы деректерді жинауды, білім беру бағдарламасын меңгеру нәтижелерін хаттамалауды, білім беру, әлеуметтік-бейімделу (мінез-құлық) дағдыларын дамыту динамикасын, оқыту процесінің динамикасын мониторингілеу және баланы әлеуметтендіру үшін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мамандарына ақпарат беруді жүзеге асырады және жүргізеді.

     Ерекше білім беру қажеттілігі бар баланың өмір сүру қауіпсіздігі мен денсаулығының қажетті жағдайларын сақтайды, ілесіп жүру кезеңінде қорғау педагогикалық режимін сақтайды.

     Белгіленген нысан бойынша есеп беру құжаттамасын жүргізеді.

     Білім беру процесінің барлық субъектілерінің, оның ішінде балалар отбасының қатысуымен ұйымда "құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын енгізеді.

      30. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін.;

     ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру және ұстау бойынша білім және ғылым саласындағы уәкілетті орган ұсынған әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулық-әдістемелік материалдар;

     еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау ережелері, санитарлық ережелер.

     31. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     "Арнайы білім" бағыты бойынша қосымша білім беру бағдарламасы бойынша жоғары педагогикалық білімі немесе педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе "Арнайы білім" бағыты бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

     және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-шеберге арналған мамандығы бойынша жұмыс өтілі – 6 жыл;

     және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

     32. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) педагог (санаты жоқ):

     ұйымдастырылған оқу және түзету-дамыту іс-әрекетінің барлық түрлерінде эмоциялық-еркі, интеллект, көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған білім алушыларға ілесіп жүру мүмкіндігі болуы тиіс;

     білім беру процесіне қатысушылардың әртүрлі нанымдары мен көзқарастарына төзімділікті, мәдени әр алуандығына ашықтықты көрсету және инклюзивті білім беруді, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарға қоғамның толерантты көзқарасын насихаттауды жүзеге асырады.

     2) "педагог-модератор":

     "педагог-ассистент" біліктілігіне қойылатын кәсіби құзыреттілікті, сондай-ақ:

     дамуында ауытқушылықтың психологиялық-педагогикалық диагностикасының қазіргі заманғы әдістерін білу;

     мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысының болуы;

     тәрбиешінің басшылығымен психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңесінің, консилиумның ұсынымдарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

     3) "педагог-сарапшы":

     "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын кәсіби құзыреттілікті, сондай-ақ:

     дамуында ауытқушылықтың психологиялық-педагогикалық диагностикасының қазіргі заманғы әдістерін білу;

     білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысының болуы;

     мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңесінің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру;

     дамуында бұзылушылықтарды психологиялық-педагогикалық диагностикалау әдістерін қолдана білу, психологиялық-педагогикалық тексеру нәтижелерін талдау және жүргізу;

     білім алушының білім алу қажеттіліктеріне байланысты білім беру бағдарламаларын бейімдеу, жеке-дамытушы (мінез-құлықтық) бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру кәсіби құзыреттеріне ие болу;

     ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы тәрбиелеу, дамыту және оқыту мәселелері бойынша кеңес беру.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын кәсіби құзыреттілікті, сондай-ақ:

     дамуында ауытқушылықтың психологиялық-педагогикалық диагностикасының қазіргі заманғы әдістерін білу;

     мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысының болуы;

     тәрбиешінің басшылығымен психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңесінің, консилиумның ұсынымдарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

     ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеудің мазмұны мен технологиялары бойынша кәсіби құзыреттілікке ие болу;

     мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында педагог-ассистенттің жұмысын үйлестіру дағдысы болу (жеке білім беру және түзету-дамыту бағдарламаларын бейімдеу және іске асыру, ұйымдастырылған қызметтің барлық түрлерінде түзету-дамыту қолдау көрсету));

     педагог-ассистенттер қызметінің тиімділігіне мониторинг жүргізе білу;

     инновациялық педагогикалық және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, мотивациялық, диагностикалық, түзету, коммуникативтік, консультативтік, әдістемелік қызметті жүзеге асыру, жеке білім беру және түзету-дамыту бағдарламаларын сынақтан өткізу бойынша жұмысты жүргізу;

     барлық деңгейдегі инклюзивті білім берудің озық тәжірибесін зерделеу және енгізу;

     5) "педагог-шебер":

     "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

     ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеудің мазмұны мен технологиялары бойынша кәсіби құзыреттілікке ие болу;

     педагог-ассистенттер қызметінің тиімділігіне мониторинг жүргізе білу;

     инновациялық педагогикалық және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, мотивациялық, диагностикалық, түзету, коммуникативтік, консультативтік, әдістемелік қызметті жүзеге асыру, жеке білім беру және түзету-дамыту бағдарламаларын сынақтан өткізу бойынша жұмысты жүргізу;

     барлық деңгейдегі инклюзивті білім берудің озық тәжірибесін зерделеу және енгізу.

 8-параграф. Мектепке дейінгі ұйымның педагог-психологы (психологы)

     33. Лауазымдық міндеттері: Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық және әлеуметтік жағдайын сақтауға және түзетуге бағытталған қызметті жүзеге асырады.

      Мектеп жасына дейінгі балалар тұлғасының дамуына кедергі келтіретін факторларын айқындайды, әртүрлі психологиялық көмек (психикалық түзету, сауықтыру және кеңес беру) көрсету бойынша шараларды қабылдайды.

     Мектепке дейінгі жастағы балаларға, ата-аналарға немесе оларды алмастыратын тұлғаларға, педагогтарға оқу қызметін ұйымдастыру мәселелері бойынша психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетеді.

     Әр түрлі бейіндегі және арналуындағы психологиялық диагностика жүргізеді.

     Психологиялық-педагогикалық тексеруді жүзеге асырады, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар;

     мектепке дейінгі жастағы балалардың жеке және әлеуметтік даму мәселелерін зерделейді қорытындыны ресімдейді және ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен, мектепке дейінгі ұйымның тәрбиешілерімен және педагогтарымен консультациялық жұмысты жүзеге асырады.

     Белгіленген нысан бойынша құжаттаманы жүргізеді және оны мақсаты бойынша пайдаланады.

     Мектепке дейінгі жастағы балалардың жеке және жыныстық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады, олардың өмірлік өзін-өзі анықтаудың әр түрлі жағдайларында бағдарлануға дайындығын дамытуға ықпал етеді.

     Мектепке дейінгі жастағы шығармашылықпен дарынды балаларды психологиялық қолдауды жүзеге асырады, олардың дамуына жәрдемдеседі.

     Педагогикалық, әдістемелік кеңестердің жұмысына, ата-аналар жиналысын, сауықтыру, тәрбие және білім беру ұйымының жұмыс жоспарында қарастырылған басқа да іс-шараларды өткізу жұмыстарына қатысады.

     Кәсіби деңгейін арттырады.

     Тәрбие-білім беру процесінде балалардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

     Қауіпсіздік және еңбекті қорғау,өртке қарсы қорғау ережелерін сақтайды. Білім беру процесінің барлық субъектілерінің, оның ішінде балалар отбасының қатысуымен ұйымда "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын енгізеді.

      34. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерді,

      жалпы психологияны, педагогикалық психология және жалпы педагогиканы, тұлғалық психология мен дифференциалдық психологияны, балалар мен жас ерекшеліктер психологиясын, әлеуметтік психология, медициналық психология, балалар нейропсихологиясы, патопсихология, психосоматиканы,

      дефектология, психотерапия, психодиагностика, психологиялық кеңес және психопрофилактика негіздерін,

      қарым-қатынас жасау әдістерін, әлеуметтік-психологиялық тренингтердің әдістерін, белсенді оқыту әдістерін, жеке және топтық кәсіби консультация берудің қазіргі заманғы әдістерін,

     баланың қалыпты және аномальді дамуын диагностикалау және түзетуді,

      еңбекті қорғау, техникалық қауіпсіздік және өртке қарсы қорғану нормалары мен ережелерін және санитариялық қағидаларды.

     35. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе "Педагог-психолог" бейіні бойынша өзге де кәсіптік білім немесе жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

     Біліктілік деңгейі жоғары болған жағдайда педагог-шебердің мамандығы бойынша жұмыс өтілі – 5 жыл.

     Техникалық және кәсіптік білімі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

     36. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

     педагог-психологқа қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы, сонымен қатар:

      қазіргі заманғы психологиялық әдістерді білуі;

      мектеп жасына дейінгі балалармен диагностикалық, түзету жұмыстарын жүзеге асыруы, балалардың эмоциялық саулығын, тиімді дамуын қамтамасыз етуі;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы; педагогикалық ұжым мен ата-аналарға психологиялық ағартуды жүзеге асыруы тиіс.

      2) "педагог – модератор":

     "педагог" (санаты жоқ) санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы, сонымен қатар:

      жеке-психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, балалармен жұмысты жүзеге асыру;

      балалармен, педагогтермен, ата-аналармен проблемалық (стандартты емес) жағдайларда жұмысты ұйымдастыру;

     ересектердің балалармен өзара қарым-қатынасын қамтамасыз ету және реттеу;

     әлеуметтік бейімделудің белсенді әдістерін қолдану;

     ата-аналар мен педагогтерге консультациялық көмек көрсету.

     3) "педагог-сарапшы":

     "педагог-модератор" санатына сәйкес болуы, сонымен қатар:

      әртүрлі бейіндегі және арналуындағы психологиялық диагностика жүргізу, балалармен жеке жұмысты жүзеге асыру;

     шығармашылық топқа басшылық ету, психологиялық – педагогикалық қызметтің өзекті мәселелері бойынша конференцияларға, семинарларға қатысу;

      мектеп жасына дейінгі балаларды психологиялық қолдау бойынша ұсынымдар әзірлеу;

     білім беру ұйымдары деңгейінде өз және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог-сарапшы" санатына сәйкес болуы, сонымен қатар:

      психологиялық тексеру мен диагностика деректерін ескере отырып, мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс бойынша психологиялық-педагогикалық бағдарламаларды дербес әзірлеуі, психологиялық қорытынды жасауы және түзету жұмыстарын жүргізуі;

      әдістемелік құралдар, оқу-әдістемелік кешендер әзірлеуі;

      психологиялық - педагогикалық жұмысты ұйымдастыру бойынша инновациялық тәжірибені енгізуі;

      мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытуды ұйымдастыру бойынша педагогтерге көмек көрсетуі тиіс;

     психологиялық - педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және даму стратегиясын конструктивті анықтау, Облыс / республикалық маңызы бар және естаналық деңгейдегі қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтау.

     5) "педагог-шебер":

     "педагог-зерттеуші" санатына сәйкес болуы, сонымен қатар:

     авторлық бағдарламасы болуы немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқу-әдістемелік құралдардың, оқу-әдістемелік кешендердің авторы (тең авторы) болуы;

     тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана деңгейінде кәсіптік қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау, білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіптік конкурстардың қатысушысы болып табылады.

 9-параграф. Мектепке дейінгі ұйымның дене шынықтыру (жүзу бойынша) нұсқаушысы

     37. Лауазымдық міндеттері: Балалардың денсаулығын сақтау мен қорғауды қамтамасыз етеді. Денсаулық сақтау функциясы қызметін атқарады. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты талабына сай, Үлгілік оқу жоспары мен медициналық персоналдың ұсынымдарын ескере отырып, дене шынықтыру бойынша оқу қызметін жоспарлайды және жүзеге асырады.

      Дене тәрбиесінен инновациялық технологиялық және оқытудың отандық және шетелдік ғылыми-зерттеу жұмыстарының, авторлық шығармалардың негізінде педагогикалық қызметтің жаңа бағыттарын оқып білумен және оны жұмыс барысында қолданумен шұғылданады.

     Ата-аналардың мектепке дейінгі бала тәрбиесі мен оқыту барысында туындаған сұрақтарына жауап беріп, көмек көрсетеді. Ақпараттық коммуникативтік құзыретті меңгерген.

     Дене шынықтыру-салауатты ортаны дамытуға қатысады, мектепке дейінгі ұйымның педагогикалық ұжымымен бірге, сондай-ақ, ата-аналар мен қоғамдық ұйымдардың көмегімен ұйымдастырушылық-әдістемелік және жұмысты ұйымдастыруды, көпшілік іс-шараларды өткізуді жүзеге асырады. Санитариялық-гигиеналық талаптардың сақталуын және ұйымдастырушылық оқу қызметтерін, спорттық мерекелер және ойын-сауықтарды өткізу кезінде қауіпсіздік шараларды қадағалайды. Арнайы медициналық топқа жатқызылған балалармен қосымша сабақтар өткізеді.

     Оқу, дене шынықтыру-сауықтыру жұмысының есептілігі бойынша белгіленген құжаттарды жүргізеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      38. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

      дефектология негіздерін және тиісті әдістемелерді (кемтар балалармен жұмыс істеу барысында),

     санитария және гигиена негіздерін, жас ерекшеліктер психологиясы мен педагогикасын, алғашқы медициналық көмек көрсетудің ережелерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік ережелерін, санитариялық ережелерді.

      39. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі, қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат;

     жоғары деңгейдегі біліктілік педагог-шебер болған жағдайда мектепке дейінгі ұйымның дене шынықтыру жөніндегі нұсқаушысы лауазымында жұмыс өтілі – 5 жыл.

     орта деңгейдегі біліктілік болған жағдайда мектепке дейінгі ұйымның дене шынықтыру жөніндегі нұсқаушысы лауазымындағы жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

     40. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

     мектепке дейінгі ұйымның дене шынықтыру (жүзу) жөніндегі нұсқаушысының жалпы талаптарына сәйкес келуі, сонымен қатар:

      мектеп жасына дейінгі балалардың дене тәрбиесі мен оқытудың қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі;

     білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы тиіс.

      2) "педагог-модератор":

     "педагог" (санаты жоқ) санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы, сонымен қатар:

      мектепке дейінгі жастағы балалардың дене тәрбиесі мен оқытудың қазіргі заманғы әдістерін білуі;

     бағдарламалық материалдың мазмұны мен құрылымын білуі;

      инновациялық әдістемелер мен технологияларды қолдануы;

      әртүрлі жас топтарында шеберлік пен дағдылардың даму деңгейін диагностикалауды жүргізуі,

     мектепке дейінгі білім беру ұйымының әдістемелік жұмысына қатысуы:

      білім беру ұйымдарында педагогикалық кеңестерде сөйлеуі;

      кәсіби біліктілігін арттыруы;

     білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау, білім беру ұйымы деңгейінде конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.

      3) "педагог-сарапшы":

     "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес келуі, сонымен қатар:

      мектепке дейінгі жастағы балалардың дене қабілеттерін дамыту диагностикасының элементтерін меңгеруі, дене шынықтыру-сауықтыру дамыту ортасын құруға қатысуы;

      мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыруда әдістемелік жұмыстарға, аудан, қала деңгейіндегі іс-шараларға қатысуы: педагогикалық кеңестерде сөйлеуі,

      өзінің кәсіби біліктілігін арттыруы тиіс;

      ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін талдау дағдысын меңгеру, тәлімгерлікті жүзеге асыру және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау:

     білім беру ұйымы деңгейінде өз және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қоса:

      оқу бағдарламаларын, оқыту әдістемелерін әзірлеу дағдылары мен іскерліктерін меңгеруі;

      аудандық, қалалық әдістемелік бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың қызметіне қатысуы;

      тәлімгерлікті тәжірибеге енгізу;

      көпшілік алдында сөйлеу және аудиториямен өзара іс-қимыл дағдыларын меңгеруі;

      мектепке дейінгі жастағы балалардың дене тәрбиесінің қазіргі заманғы әдістерін қолдануы;

      аудан, қала деңгейінде қызмет бағыты бойынша әдістемелік әзірлемелерінің болуы;

     сабақтарды зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дап қоғамдастықтағы даму стратегиясын конструктивті анықтау, Облыс/республикалық маңызы бар және астана қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтау.

     5) "педагог-шебер":

     "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      жаңа бағдарламаларды игеру бойынша эксперименталдық жұмыстарға қатысу; аудандық, қалалық, облыстық және республикалық деңгейдегі әдістемелік жұмыстарға белсенді қатысу;

     облыста, республикада тәжірибені тарату және енгізу; авторлық бағдарламасының болуы немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болуы,

     тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау, республикалық және халықаралық кәсіби конкурстарға қатысу.

 3-тарау. Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру, орта білім беру

 1-параграф. Орта білім беру (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім) ұйымының басшысы (директоры, меңгерушісі)

      41. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымының қызметін оның жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес басқарады.

     Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын педагогикалық және әдістемелік кеңеспен бірлесе отырып іске асыруды ұйымдастырады.

      Педагогикалық кеңесті басқарады.

     Мектептің жұмыс жоспарын, оқу-тәрбие жұмысы жоспарын, жұмыс оқу жоспарын, пән-мұғалімдерінің қысқа мерзімді жоспарларын бекітеді.

     Жұмыс жоспарын, бағдарламалар мен жұмыс жоспарларын бекітеді.

      Бекітілген учаскедегі балаларды жалпыға міндетті оқытумен қамтамасыз ету заңына сәйкес жалпыға міндетті оқытумен қамтамасыз етеді.

      Оқу-тәрбие процесінің ғылыми-әдістемелік және материалдық-техникалық базасын қалыптастырады және жетілдіреді.

      Оқу-тәрбие процесін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырады және жетілдіреді.

     Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың дамуын қамтамасыз етеді.

      Педагогикалық ұйымдар, әдістемелік бірлестіктер, балалар ұйымдары қызметіне ықпал етеді.

      Білім беру құқығына берілген лицензиясына сәйкес оқушылар, тәрбиеленушілер контингентін қалыптастырады, оқушылар мен тәрбиеленушілерді әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етеді.

     Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың арасынан шыққан тәрбиеленушілердің заңды құқығы мен мүдделерін (жеке, мүліктік, тұрғын үй, еңбек және басқа да) қорғайды, олардың туысқандық байланысын қолдау үшін оларға жағдай жасау бойынша шаралар қабылдайды.

      Оқу-тәрбие процесі кезінде білім алушылардың (тәрбиеленушілердің) және білім беру ұйымы қызметкерлерінің өмір қауіпсіздігі мен денсаулығын сақтауға қажетті жағдай жасайды.

     Белгіленген заңнама шегінде білім беру ұйымының мүлкі мен құралдарына иелік етеді, жыл сайын құрылтайшылардың қаржылық және материалдық қаражаттың түсуі және жұмсалуы туралы есебін береді.

     Нормативтік талаптарға сәйкес есеп жүргізіп, оқу-материалдық базаның сақталуын және толықтырылуын қамтамасыз етеді, ішкі еңбек тәртібі ережесін, санитариялық-гигиеналық режимді, еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігін сақтау үшін жауап береді.

      Педагог кадрларды және қосымша қызметшілерді іріктеуді және жұмысқа тартуды жүзеге асырады, басқару құрылымын, қызметкерлердің штаттық кестесін, лауазымдық нұсқаулығын бекітеді, олардың кәсіби шеберлігін арттыру үшін жағдай жасайды.

     Педагогтердің біліктілік санатын беру (растау) рәсімін ұйымдастырады.

     Қызмет барысында айрықша көзге түскен оқытушылар мен білім беру ұйымдарының қызметкерлерін өзінің құзыретіне қарай марапаттауға және көтермелеуге ұсынады және өз құзыретінің шегінде жаза қолданады.

      Педагогикалық этика бойынша кеңестің ұсынымдарын ескере отырып, өз құзыреті шегінде жаза қолданады.

      Өз құзыреті шегінде мектептің басқа да барлық қызметкерлеріне жаза қолданады.

     Қоғаммен байланысты жүзеге асырады, ата-аналармен (немесе оларды алмастырушы адамдармен), қорғаншылық кеңесімен жұмысты үйлестіреді.

      Мемлекеттік және басқа да ұйымдарда білім беру ұйымдарына ұсынады, қажетті есеп құжаттарын дайындау мен ұсынуды қамтамасыз етеді.

      Ақпараттық-коммуникациялық құзіреттілікті меңгерген.

      Өзіндік кәсіби дамуын қолға алады, оның ішінде менеджмент саласында. Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

     Білім беру қызметін ұсыну сапасына жауап береді.

      42. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, педагогика, педагогикалық психология, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      менеджмент негіздерін, қаржы-шаруашылық қызмет туралы заңнамаларды,

     еңбек туралы, еңбекті қорғаудың, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелері мен нормаларын, санитариялық ережелер мен нормаларды.

      43. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және басқа да кәсіптік білімі, немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат;

     Педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 5 жыл, оның ішінде педагогикалық өтілі соңғы 2 жыл, және басшылық лауазымдағы жұмыс өтілі кемінде 1 жыл;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

     1) Мамандандырылған білім беру ұйымдарының басшылары (директорлары) үшін:

     тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі немесе кәсіби білімі, немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

     педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес, оның ішінде облыстық немесе республикалық, немесе халықаралық олимпиадалардың, орындаушылар конкурстарының және спорттық жарыстардың жүлдегерлері мен жеңімпаздарын дайындаған жалпы білім беретін мектептерде, гимназияларда, лицейлерде басшының орынбасары лауазымындағы өтілі, соңғы 1 жылдан кем емес;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

     2) Шағын жинақты мектеп басшысының (директоры) үшін:

     тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

     педагогикалық жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес, оның ішінде білім беру ұйымында соңғы жұмыс өтілі;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

     3) Республикалық әскери мектеп-интернаттың басшысы (директоры)

     облыстық кадет мектеп-интернаттың бастығы (директорына) қосымша білуге міндетті: "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңын.

      Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе қайта даярлау курстарынан өткенін растайтын құжат;

     педагогикалық жұмыс өтілі (немесе қорғаныс саласында) кемінде 5 жыл, оның ішінде басшылық лауазымдағы жұмыс өтілі кемінде 1 жыл (педагогикалық өтілі кемінде бес жыл ЖОО-ның оқытушыларын, қорғаныс саласы қызметкерлерін мемлекеттік қызметшілерді қоспағанда).

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: сарапшы немесе педагог - зерттеуші немесе педагог-шебер біліктілігінің болуы.

 2-параграф. Басшысының (директордың) орта білім беру, бастауыш, негізгі орта, жалпы техникалық және кәсіптік білім беру) ақпараттандыру жөніндегі орынбасары

     44. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарын цифрландыру, ақпараттандыру, оны ресурстық қамтамасыз етуді ұйымдастырады, оқыту процесінде ақпараттық және коммуникациялық технологияларды, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар тұлғаларды енгізеді және пайдаланады, білім беру және басқару қызметінде ақпараттық - коммуникациялық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша сыртқы ұйымдармен байланыс орнатады.

      Жұмыстың тиісті бағытындағы кадрларды іріктеуді жүзеге асырады, оларды басшыға ұсынады.

     Ақпараттық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша педагог кадрларды оқытуды ұйымдастырады;

      Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар саласындағы әдістемелік, зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік және инновациялық жұмыс жүйесін ұйымдастырады және жоспарлайды.

     Білім беру ұйымдарында цифрландыру процессін қамтамасыз етеді.

      Оқу-материалдық базаны қамтамасыз ету, сақтау және жетілдіру, Қызмет көрсету, жөндеу және оны есепке алу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

      Санитарлық-гигиеналық режим, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді, белгіленген есептік құжаттаманың уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      45. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Цифрлық Қазақстан"білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

     мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, ақпараттық технологиялар бойынша қазіргі заманғы ғылым мен практиканың жетістіктерін,

     менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздері;

      еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау жөніндегі ережелер мен нормаларды, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      46. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін және соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілін растайтын құжат,

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша: "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – шебер" біліктілігінің болуы.

 3-параграф. Орта білім беру ұйымдарының басшысының (директорының) оқу ісі жөніндегі орынбасары (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру)

      47. Лауазымдық міндеттері: оқу-тәрбие процесін, білім беру ұйымының қызметін ағымдағы жоспарлауды ұйымдастырады.

      Оқу-тәрбие процесінің, ғылыми-әдістемелік және әлеуметтік-психологиялық қамтамасыз етудің жай-күйін талдайды.

      Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, жұмыс оқу жоспарлары мен бағдарламаларын орындау бойынша педагогтардың жұмысын, сондай-ақ қажетті құжаттарды әзірлеуді үйлестіреді.

      Педагогтердің қысқа мерзімді жоспарын тексереді, басшылыққа бекітуге келіседі және ұсынады;

     Білім беру процесінің сапасын және мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары шеңберінде білімді игеру нәтижелерін бағалаудың объективтілігін бақылауды жүзеге асырады; ағымдағы және қорытынды аттестаттауды өткізуді ұйымдастыру бойынша жұмысты жүзеге асырады.

        Білім беру үдерісіне жаңа тәсілдерді, тиімді технологияларды енгізуді қамтамасыз етеді.

      Пәндер бойынша мектеп ішілік бақылауды ұйымдастырады және іске асырады, білімді шектеуді өткізеді, мектеп ішілік бақылаудың нәтижесі бойынша білім сапасын, бөлімді және тоқсанды суммативтивті бағалауды талдайды.

      Пән бойынша білімді тематикалық бақылаумен қамтамасыз етеді.

      Білім алушылардың оқу жүктемесін бақылауды жүзеге асырады, оқу сабақтарының, курстардың және жұмыс оқу жоспарының вариативті компонентінің сабақтарының кестесін жасайды.

      Білім алушылар мен педагогтардың олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысуын ұйымдастырады.

      Білім беру ұйымының пәндік әдістемелік бірлестіктері мен эксперименттік жұмысын үйлестіруді жүзеге асырады,ғылыми-әдістемелік және әлеуметтік-психологиялық жұмысты және оны талдауды қамтамасыз етеді.

      Педагогтердің тиімді тәжірибесін тарату бойынша шараларды жинақтайды және қабылдайды.

      Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады.

     Тәлімгерлік, біліктілікті арттыру және біліктілік санатын беру (растау) бойынша жұмысты ұйымдастырады.

     Оқу зертханалары мен кабинеттерді қазіргі заманғы жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқытудың техникалық құралдарымен жабдықтау, әдістемелік кабинеттер мен кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру бойынша ұсыныс береді және жұмысты жалғастырады, баламалы оқулықтарды іске асырады, оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерді алуға өтінімді ұйымдастырады, оның ішінде электрондық оқулықтар мен цифрлық ресурстар, әдістемелік кабинеттер мен кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру.

      Кітапхана қорын қажетті әдебиеттермен толықтыруға жыл сайын өтінімді енгізеді.

     Оқу-тәрбие процесінде пайдаланылатын жабдықтардың, аспаптардың, техникалық және көрнекі құралдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      Белгіленген есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

     Кері байланысты ұсына отырыппедагогтердің сабағына қатысады және талдау жасайды.

      Оқу процесін жетілдіру бойынша тренингтер, оқыту семинарларын, оқу әдістемелік сағаттар өткізеді.

      Педагогикалық кеңестің тәртібі мен материалдарын әзірлейді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

     Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      48. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, үлгілік оқу бағдарламаларын, үлгілік оқу жоспарларын, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

     еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      49. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін және соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілін растайтын құжат;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" санатының болуы.

 4-параграф. Орта білім беру ұйымы (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта және техникалық-кәсіптік) басшысының (директорының) тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары

      50. Лауазымдық міндеттері: оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

      Тәрбие жұмысын ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастырады.

      Аға тәлімгерлердің, ұзартылған күн топтары тәрбиешілерінің (бұдан әрі–ҰКТ), сынып жетекшілерінің, педагог-психологтардың, әлеуметтік педагогтар мен қосымша білім беру педагогтерінің қызметін жоспарлауды және бақылауды жүзеге асырады; тәрбие жұмысы, мәдени-тәрбие іс-шараларын дайындау және өткізу бойынша қажетті құжаттарды әзірлеуді қамтамасыз етеді;

      өткізілетін тәрбие процесінің мазмұны мен өткізілу сапасына жүйелі бақылауды жүзеге асырады.

      Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады, педагогтердің біліктілігін және кәсіби құзыреттілігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.

      Тәрбие процесін қамтамасыз ететін білім беру ұйымдары әкімшілігінің, әлеуметтік – психологиялық қызметтері мен бөлімшелерінің қоғам және құқық қорғау органдарының өкілдерімен, ата-аналар қоғамының өкілдерімен өзара іс-қимылын үйлестіреді.

      Білім алушыларға медициналық қызмет көрсету жағдайын бақылауды жүзеге асырады.

      Тәрбие іс-шараларын өткізу кезінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады.

      Білім алушылардың, педагогтардың конкурстарға, слеттерге, конференцияларға қатысуын қамтамасыз етеді.

     Кәсіби бағдарлау жұмысын жүргізеді, есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы тапсырылуын қамтамасыз етеді.

      "Құндылықтарға негізделген білім" -мектеп тұжырымдамасын әзірлейді. Мектеп ұжымының қатысуымен білім беруге бағалы әдіс енгізеді.

      Ата-аналарға арналған педагогикалық консилиумды ұйымдастырады және өткізеді. "Жас қыран", "Жас ұлан" балалар ұйымы жұмысын ұйымдастырады. "Қоғамға қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет", "Ата-анаға құрмет" атты қоғамға пайдалы жұмыстарды ұйымдастырады.

     Рухани-адамгершілік біліммен қамтамасыз етуде "Өзін-өзі тану" пәні мұғалімін алмастырады.

      Білім беру ұйымы түлектері қауымдастығы қызметін құру және қамтамасыз ету бойынша жұмысты үйлестіреді.

      Педагогикалық еңбек ветеранымен ынтымақтастықта болады. Мектеп мұражайының жұмысын ұйымдастырады.

      Дебаттық қозғалысты дамытады.

      Туристік сапарлар мен саяхаттарды ұйымдастырады.

     Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалы отбасылардың қатысуымен енгізеді.

     Білім алушылар, тәрбиеленушілер, педагогтер және тағы басқа қызметкерлер арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      51. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

      "Рухани жаңғыру", "Құндылықтарға негізделген білім беру" бағдарламаларын іске асыру жағдайында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

      педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

     еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      52. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; соңғы 3 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" санатының болуы.

 5-параграф. Орта білім беру ұйымы (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта және техникалық-кәсіптік) басшысының (директорының) бейіндік оқыту жөніндегі орынбасары

     53. Лауазымдық міндеттері: Оқушыларды бейінді оқыту жүйесін іске асыру жоспарын әзірлейді.

     Бейінді оқытуды қолданбалы және элективті курстардың бағдарламаларын әдістемелік-бағдарламалық қолдауды қамтамасыз етеді.

      Жоғары (бейінді) сыныптарды жинақтау үшін объективті негіз ретінде негізгі мектепті бітірушінің қорытынды білім беру рейтингін жасайды.

      Бейінді оқыту, әртүрлі деңгейлі бағдарламарды енгізу бойынша білім беру ұйымдарының қызметін перспективалық болжауды және ағымдағы жоспарлауды ұйымдастырады.

     Педагогтердің кәсіби шеберлігін және біліктілігін арттыру мақсатында педагогикалық ұжымның қызметін алдыңғы қатарлы педагогикалық озық іс-тәжірибені тарату бойынша, оқушыларды диагностикалау жүйесін, бейінді оқыту шеңберінде оқушылар мен ата-аналарға кеңес беру мазмұнын әзірлеуде,

     педагогтердің әдістемелік бірлестігінің жұмысын ұйымдастыруға инновациялық технологияларды ұйымдастыру және сынау бойынша үйлестіреді.

      Түрлі деңгейдегі білім беру бағдарламаларын таңдау мүмкіндігін, "мектеп-жоо", "мектеп-колледж-жоо", "колледж-жоо" үздіксіз білім беру жүйесіндегі оқу жоспарлары бойынша оқытуды, ғылымды зерделеуге кәсіби қабілеттілікті ашуды, әрі қарай білім алу бейінін таңдау мақсатында пәндерді терең меңгеру үшін түрлі циклдерді өзіндік таңдауды қамтамасыз етеді.

     Жоғары, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарымен бірігіп, кәсіби бағдарлау жұмысын жүргізеді.

     Компьютерлік сауаттылықты, ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті меңгерген.

     Есептік құжаттамалардың белгіленген тәртіпте сапалы және уақытылы жасалуын, оның дұрыстығын және берілуін қамтамасыз етеді.

      54. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

        "Рухани жаңғыру", "Құндылықтарға негізделген білім беру" бағдарламаларын іске асыру жағдайында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздерін және басқа да білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді,

     педагогика мен психология негіздерін,

        мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, педагогиканы, педагогикалық психологияны,

      педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

     экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық қызмет туралы заңнамаларды,

     еңбекті қорғаудың, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғанудың ережелері мен нормаларын, санитариялық ережелер мен нормаларды.

      55. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; соңғы 5 жылдан кем емес үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі;

     оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде – қосымша "педагог – сарапшы" немесе "педагог – зерттеуші" немесе "педагог – мастер" біліктілік санатының болуы.

 6-параграф. Барлық мамандықтардың пән мұғалімдері

      56. Лауазымдық міндеттері: Оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, білім алушыларды мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес және "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасының негізінде оқыту мен тәрбиелеуді жүзеге асырады,

     білім алушы мен тәрбиеленуші тұлғасының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал етеді, білім алушының жеке қабілеттерін анықтайды және дамытуға ықпал етеді.

      Оқытудың жаңа тәсілдерін, тиімді түрлерін, әдістері мен құралдарын қолданады.

      Қысқа мерзімді жоспарларды, бөлімдер мен тоқсанның суммативті бағалауға арналған тапсырмаларды жасайды.

      Электронды журналдарды толтырады.

     Жалпыға міндетті білім беру стандарттарында көзделген оқушылар мен деңгейден төмен емес тәрбиеленушілердің пәндік нәтижелерін, отбасылық-қызметтік, тұлғалық жетістіктерін қамтамасыз етеді.

     Оқу бағдарламаларын әзірлеуге және орындауға қатысады, оқу жоспары мен оқу процесінің кестесіне сәйкес олардың толық көлемде іске асырылуын қамтамасыз етеді.

      Әдістемелік бірлестіктердің, әдістемелік кеңестердің, желілік қоғамдастықтардың отырыстарына қатысады.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке қабілеттерін, қызығушылықтары мен бейімділігін зерттейді.

     Арнайы (түзету) білім беру мекемелерінде оқытылатын пәннің ерекшелігін ескере отырып, дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған білім алушыларды, тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу жөніндегі жұмысты жүзеге асырады.

     Кәсіби құзыреттілікті, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті арттырады.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

      Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен ынтымақтастықты жүзеге асырады.

      Жабдықты пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасы талаптарын орындайды.

      Білім беру процесі кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

      Тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен құжаттарды толтырады.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

     Білім алушылар, тәрбиеленушілер, арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      57. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың бағыттары мен перспектикваларын айқындайтын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын және басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психологияны,

      пәнді оқыту әдістемесін, тәрбие жұмысын, оқыту құралдарын және олардың дидактикалық мүмкіндіктерін,

      оқу кабинеттері мен қосалқы үй-жайларды жабдықтауға қойылатын талаптарды,

     еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормаларды.

     58. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік педагогикалық білімі болуы тиіс.

     Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогикалық жұмыс өтілі үшін педагог-шебер – 5 жыл.

     Педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 4 жыл.

     59. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

     оқу пәнінің, оқу-тәрбие процесінің, оқыту және бағалау әдістемесінің мазмұнын біледі;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлайды және ұйымдастырады,

      білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етеді,

     білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асырады

     2) "педагог-модератор":

     "педагог" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

     оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

     3) "педагог-сарапшы":

       "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

     ұйымдастырылған оқу қызметтерін талдау дағдыларын меңгерген,

     конструктивті және тәлімгерлікті іске асырады, білім беру ұйымдары деңгейінде жекелей немеесе ұжым болып кәсіби дамыту басымдықтарын анықтайды:

     қала/өңір деңгейінде тәжірибені жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

     4) "педагог-зерттеуші":

       "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

     сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

      білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

     білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асырады және даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

      облыс/республикалық маңызы бар және астаналық қалалары, Республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      облыс/ республикалық маңызы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог-шебер":

     "педагог-шебер" санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар:

      авторлық бағдарламалары бар болуы және республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған, авторлық бағдарламасы немесе оқулықтарға, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең автор) бола алуы;

      ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      жетекшілік етуді іске асырады және облыс деңгейінде кәсіби бірлестіктердің желісіндамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылуы немесе немесе облыстық білім беру органдарының уәкілмен бекітілген республикалық және халықаралық конкурстарға қатысушыларды даярлауы тиіс.

 7-параграф. Педагог-психологы (психологы)

     60. Лауазымдық міндеттері: оқушылардың психологиялық және әлеуметтік әл-ауқатын сақтауға бағытталған қызметті жүзеге асырады.

      Баланың құқықтарын қорғау жөніндегі Конвенцияға сәйкес жеке адамның құқықтарын қорғауға жәрдемдеседі.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке басын дамытуға кедергі келтіретін факторларды анықтайды және әртүрлі психологиялық көмек көрсету бойынша шаралар қабылдайды (психокоррекциялық, оңалту және консультативтік).

      Білім алушыларға, тәрбиеленушілерге, оқушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын тұлғаларға, педагогикалық ұжымға нақты психологиялық мәселелерді шешуде көмек көрсетеді.

      Әр түрлі бейіндегі және арналуындағы психологиялық диагностика жүргізеді.

     Оқытушылар ұжымын, сондай-ақ оқушылардың ата-аналарын немесе оларды алмастыратын тұлғалардың білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке және әлеуметтік даму мәселелерінде бағдарлау мақсатында зерттеу жұмыстарының материалдары бойынша психологиялық-педагогикалық қорытынды жасайды. Белгіленген нысан бойынша құжаттаманы жүргізеді.

     Инклюзивті білім беру қағидасын дамытады.

     Білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасында киберкультура мен кибергигиенаны дамытады.

     Оқушылардың жеке және гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады, олардың әртүрлі өмірлік жағдайларда бағдарлауға және кәсіби өзін-өзі анықтау мәселелерінде дайындығын дамытуға ықпал етеді

     Дарынды білім алушыларды, тәрбиеленушілерді, ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларды психологиялық қолдауды жүзеге асырады, олардың дамуына жәрдемдеседі.

      Оқушылардың даму дәрежесін анықтайды, балалар мен жасөспірімдердің әлеуметтік дамуының бұзылуына диагностика жасайды, оларға психологиялық-педагогикалық түзету жүргізеді.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагог қызметкерлердің және оқушылардың немесе оларды алмастыратын адамдардың ата-аналарының психологиялық мәдениетін қалыптастырады.

      Білім беру ұйымының қызметкерлеріне білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагогтердің, оқушылардың ата-аналарының немесе оларды алмастыратын адамдардың әлеуметтік-психологиялық құзыреттілігін арттыруға бағытталған психологияны практикалық қолдану мәселелері бойынша кеңес береді.

      Педагогикалық, әдістемелік кеңестердің, ата-аналар жиналыстарының, педагогикалық консилиум, сауықтыру, тәрбие және басқа да іс-шаралардың жұмысына қатысады.

      Кәсіби құзыреттілікті, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті арттырады.

      Буллинг, суицидтің алдын алу жұмыстарын жүргізеді.

      Білім беру процесі кезінде оқушылардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

     Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

     Білім беру ұйымдарында барлық білім беру процессіне субъектілердің қатысуымен "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын енгізеді, оның ішінде отбасылар балалар.

     Білім алушылар, тәрбиеленушілер, арасында академиялық адалдық қағидаларын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      61. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру,

      жеке тұлға психологиясы, дифференциалды балалар мен жас ерекшелік әлеуметтік, медициналық психология, балалар нейропсихологиясы, патопсихологиясы, психосоматикасы,

      Дефектология, психотерапия, сексология, психогигиена, кәсіптік бағдар беру, кәсіптік білім беру және еңбек психологиясы, психодиагностика, психологиялық консультация беру және психопрофилактика,

      белсенді оқыту, әлеуметтік-психологиялық қарым-қатынас әдістері, жеке және топтық консультацияның заманауи әдістері,

      баланың дамуын диагностикалау және түзету,

     еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормаларды.

     62. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     "Психология" мамандығы бойынша жоғары білім немесе бейіні бойынша жоғары медициналық білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

     Және (немесе) орташа біліктілік деңгейі болған кезде педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер кемінде 5 жыл.

     63. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      педагог-психологқа қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы;

      қазіргі заманғы психологиялық әдістерді білуі;

     мектеп жасына дейінгі балалармен диагностикалық, түзету жұмыстарын жүзеге асыруы,

      балалардың эмоциялық саулығын, тиімді дамуын қамтамасыз етуі;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы;

     педагогикалық ұжым мен ата-аналарға психологиялық ағартуды жүзеге асыруы тиіс.

      2) "педагог – модератор":

     "педагог" (санаты жоқ) санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      жеке-психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, балалармен жұмысты жүзеге асыру;

      балалармен, педагогтармен, ата-аналармен проблемалық (стандартты емес) жағдайларда жұмысты ұйымдастыру;

      ересектердің балалармен өзара қарым-қатынасын қамтамасыз ету және реттеу;

      әлеуметтік бейімделудің белсенді әдістерін қолдану;

     ата-аналар мен педагогтарға консультациялық көмек көрсету.

     3) "педагог-сарапшы":

     "педагог-модератор" санатына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      әртүрлі бейінде және бағытта психологиялық диагностика жүргізу, балалармен жеке жұмысты жүзеге асыру;

     шығармашылық топқа басшылық ету, психологиялық – педагогикалық қызметтің өзекті мәселелері бойынша конференцияларға, семинарларға қатысу;

      мектеп жасына дейінгі балаларды психологиялық қолдау бойынша ұсынымдар әзірлеу;

     білім беру ұйымдары деңгейінде өзі және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау және тәлімгерлікті жүзеге асыру, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтау.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог-сарапшы" санатына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      психологиялық тексеру мен диагностика деректерін ескере отырып, мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс бойынша психологиялық-педагогикалық бағдарламаларды дербес әзірлеу,

      психологиялық қорытынды жасауы және түзету жұмыстарын жүргізу;

      әдістемелік құралдар, оқу-әдістемелік кешендер әзірлеу; психологиялық - педагогикалық жұмысты ұйымдастыру бойынша инновациялық тәжірибені енгізу; мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқытуды ұйымдастыру бойынша педагогтарға көмек көрсету;

     психологиялық - педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде тәлімгерлікті жүзеге асыру және даму стратегиясын конструктивті анықтау, Облыс / республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтау.

      5) педагог-шебер:

     педагог-зерттеуші біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға сәйкес келу, сонымен қатар:

      облыстық, республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданған, авторлық бағдарламасы немесе оқулықтарға, оқу-әдістемелік құралдарға авторлық (бірлескен автор) құқығы бар, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етуі;

      тәлімгерлікті жүзеге асыруы және облыс/ республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде кәсіби қауымдастық желісін дамытуды жоспарлау,

      халықаралық және республикалық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылуы немесе халықаралық немесе республикалық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындау.

 8-параграф. Орта білім беру ұйымдарының арайы педагогы (дефектолог, дефектолог-мұғалім логопед, логопед-мұғалім, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог)

      64. Лауазымдық міндеттері: ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен түзету жұмыстарын жүзеге асырады.

      Білім беру ұйымдарында инклюзия қағидаларын дамытады.

      Білім алушылардың психикалық, физикалық және физиологиялық бұзылуларына диагностика жасайды, олардың құрылымы мен айқындылық дәрежесін анықтайды.

      Мұғалімдермен және басқа да мамандармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді, бұзылған функцияларды түзету және қалпына келтіру және мүмкіндіктері шектеулі білім алушыларды әлеуметтендіру бойынша топтық және жеке қызметті жүзеге асырады.

     Балаларға көмек көрсетудің арнайы әдістері мен тәсілдерін қолдану бойынша педагогтарға, білім алушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын адамдарға кеңес береді.

      Тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру стандартының талаптарына сәйкес оқытудың әртүрлі нысандарын, тәсілдерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады.

      Арнайы білім беру бағдарламаларын іске асырады. "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын іске асырады.

      Өзінің кәсіби құзыреттілігін арттырады.

     Әдістемелік кеңестердің, әдістемелік бірлестіктердің, желілік қоғамдастықтардың отырыстарына қатысады. Қажетті құжаттаманы жүргізеді.

     Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен толерантты қарым-қатынасты қалыптастыру бойынша жұмыс жүргізеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын сақтайды.

     Білім беру процесі кезінде балалардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

      65. Білуге міндетті:

      Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Педагог мәртебесі туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін,

      өмірлік қиын жағдайға тап болған балаларға арналған арнаулы әлеуметтік қызметтердің мемлекеттік стандарттарын,

      жас және арнайы педагогика мен психологияны, дефектологияның анатомо-физиологиялық және клиникалық негіздерін, Педагогика және психология негіздерін,

      білім алушылар мен тәрбиеленушілердің дамуында ауытқушылықтың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдері, дефектологиялық ғылым жетістіктері,

     еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғаныс ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер.

     66. Біліктілікке қойылатын талаптар:

     "Арнайы педагогика" бағыты бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі немесе педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

     Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін мамандығы бойынша кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші үшін кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. педагог-шебер үшін-6 жыл.

     67. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

     1) "педагог" (санаты жоқ):

      Арнайы педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған балаларды оқыту диагностикасының әдістерін меңгеруі,

      дефектологияның қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі,

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы,

      балалардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлауы және ұйымдастыруы тиіс;

      балалардың жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету, білім беру ұйымдары деңгейіндегі іс-шараларға қатысу,

      балалардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке көзқарасты жүзеге асыру,

     кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын меңгеру, сандық білім беру ресурстарын қолдану.

     2) "педагог – модератор":

     "педагог" санатының (санаты жоқ) жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

     тәрбиеленушілердің дамуындағы ауытқуларды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін пайдалануы, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

     3) "педагог-сарапшы":

     "педагог – модератор" санатының жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

      балалардың дамуындағы ауытқулардың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін пайдалануы;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен ынтымақтастықты қамтамасыз етуі;

     инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеуі және енгізуі;

        ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгеруі,

     тәлімгерлікті жүзеге асыруы және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтауы, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтауы тиіс.

     4) "педагог-зерттеуші":

     "педагог – сарапшы" санатының жалпы талаптарына жауап беруі, сонымен қатар:

     Дефектология ғылымының жаңа жетістіктерін пайдалануы;

      қызмет бағыты бойынша басқа ұйымдармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етуі;

      облыс деңгейінде қызмет бағыты бойынша әдістемелік әзірлемелердің болуы;

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын игеруі, тәлімгерлікті жүзеге асыруы,

      облыс/республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде тәжірибені жинақтауы;

     психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

     5) "педагог-шебер":

     "педагог – зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс;, сонымен қатар:

      дефектологиялық ғылымның ең жаңа жетістіктерін енгізу;

     авторлық бағдарламасы болуы немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең автор) болуы,

        тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлау,

     білім беру саласындағы уәкілетті органмен бекітілген республикалық және халықаралық кәсіби конкурстардың қатысушысы болуы тиіс.

 9-параграф. Жалпы орта білім беретін ұйымның педагог-ассистенті

      68. Лауазымдық міндеттері: Жалпы үлгідегі білім беру ұйымдарында ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді жүзеге асырады.

      Білім беру ұйымдарында болған барлық уақыт ішінде, олардың дербес қызметі денсаулық жағдайы бойынша шектелген жағдайда, ұйымдастырылған оқу қызметі кезінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға көмек көрсетеді.

      Көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларға орнын ауыстыру, өзіне-өзі қызмет көрсету (киінуге, шешінуге көмек көрсетеді), емдеу-алдын алу іс-шараларына ілесіп жүруге. көмек көрсетеді.

       Мұғалімнің басшылығымен білім беру, түзету-дамыту процестеріне қатысады.

       Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның ұсыныстарына сәйкес мұғалімге, сондай-ақ психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мамандарына көмек көрсетеді.

       Инклюзивті білім беру процесіне қатысушылар арасындағы қақтығыстардың алдын алуға қатысады, сондай-ақ сыныптағы білім алушылардың теріс мінез-құлқын алдын алады және жеңеді.

      Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметі мамандарының ерекше білім алу қажеттіліктері бар оқушыларды тексеруіне, сондай-ақ жеке білім беру бағдарламаларын (оқу жоспарларын), оның ішінде мінез-құлық бағдарламаларын құрастыруға қатысады, оқушының ерекше білім алу қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қысқартылған (бейімделген) оқу бағдарламалары мен оқу материалдарын іске асыруды қамтамасыз етеді.

       Оқыту және түзету-дамыту жұмыстары процесінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушы туралы мәліметтерді жинауды, жеке білім беру бағдарламасын меңгеру нәтижелерін хаттамалауды, оқушының оқу, әлеуметтік-бейімделу (мінез-құлық) дағдыларының даму динамикасын, оқыту процесінің динамикасын және оқушының әлеуметтенуін мониторингілеу үшін психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мұғалімдері мен мамандарына ақпарат беруді жүзеге асырады.

       Ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушылардың өмірі мен денсаулығы қауіпсіздігінің қажетті жағдайларын сақтайды, жүргізу кезеңінде қорғау педагогикалық режимін сақтайды.

      Әртүрлі нанымдар мен көзқарастарға төзімділікті, білім беру процесіне қатысушылардың мәдени әр алуандығына ашықтықты көрсетеді және инклюзивті білім беруді, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар адамдарға қоғамның толерантты көзқарасын насихаттауды жүзеге асырады.

      Белгіленген нысан бойынша есеп беру құжаттамасын жүргізеді.

      Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

       69. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін,

       әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулық-әдістемелік материалдарды, білім саласындағы уәкілетті орган ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру және ұстау, жас және арнайы психология мен педагогиканы,

       Психодиагностика негіздерін, білім алушылардың мінез-құлқын алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін, инновациялық психологиялық-педагогикалық технологияларды, ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен жұмыс істеудің интерактивті әдістері мен тәсілдерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларды.

      70. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      техникалық және кәсіптік білім беру бағыты бойынша "Арнаулы білім" жұмыс өтіліне талап етілмейді немесе техникалық және кәсіби білімі, педагогикалық мамандықтар бойынша, сертификаты болған жағдайда бағыты бойынша біліктілікті арттыру қызметі, бұл ретте үміткер біліктілік санаты педагог.

      Және (немесе) орташа біліктілік деңгейі болған жағдайда педагогикалық өтілі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл болуға тиіс.

      71. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог" (санаты жоқ):

      көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған білім алушыларға ұйымдастырылған оқу және түзету-дамыту іс-әрекетінің барлық түрлерінде көру, өзін-өзі қызмет көрсету кезінде көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған білім алушыларға көру, өзін-өзі қызмет көрсете білуі тиіс.

      2) " педагог-модератор":

       педагог-ассистентке қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

       білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

       Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

       3) педагог-сарапшы:

       педагог-модераторға қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

       білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

       Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

       4) педагог-зерттеуші:

       педагог-экспертке қойылатын кәсіби құзыреттілікті меңгеруі, дамуында ауытқуларды психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың қазіргі заманғы әдістерін білуі,

       білім беру ұйымдарында білім алушылардың білім алу қажеттіліктерін бағалау дағдысын білуі тиіс.

       Мұғалімнің басшылығымен психологиялық-медициналық педагогикалық кеңестің, мектеп консилиумының ұсыныстарын орындай білу және білім беру және түзету-дамыту процесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды жеке психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді ұйымдастыру.

 10-параграф. Әлеуметтік педагог

       72. Лауазымдық міндеттері: жеке тұлғаның психологиялық-медициналық-педагогикалық ерекшеліктерін және оның шағын ортасын, өмір сүру жағдайларын зерделейді, мүдделер мен қажеттілікті, мәселелерді, даулы жағдайларды, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды және оларға уақытылы әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

       Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың міндеттерін, нысандарын, әдістерін, баланың жеке және әлеуметтік проблемаларын шешу тәсілдерін айқындайды, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, балалардың құқықтары мен бостандықтарын іске асыруда әлеуметтік қорғау және әлеуметтік көмек көрсету жөнінде шаралар қабылдайды.

      Білім алушылар, тәрбиеленушілер, балалар және ұйым, отбасы, орта, түрлі әлеуметтік қызметтер, ведомстволар мен әкімшілік органдар мамандары арасында делдал болады.

       Білім беру ұйымдарында және жеке тұлғаның қоғам өміріне бейімделуін қамтамасыз ететін тұрғылықты жері бойынша білім алушыларды (тәрбиеленушілерді) тәрбиелеу, білім беру, дамыту және әлеуметтік қорғау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады.

       Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды, мүмкіндігі шектеулі балаларды, мүгедек балаларды, девиантты мінез-құлықпен оқитын бала кезінен мүгедектерді патронат, тұрғын үймен, жәрдемақылармен, зейнетақылармен, мүліктік және мүліктік емес құқықтармен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

       Сабақтан тыс уақытта білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ақыл-ой және дене қабілеттерін дамыту үшін жағдай жасайды.

       Әлеуметтік ортада адамгершілік қарым-қатынас орнатуға ықпал етеді. Бала мен мемлекеттік, қоғамдық ұйымдар, әлеуметтік қызметтер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді.

       Мұғалімдермен, ата-аналармен және білім алушылардың өзге де заңды өкілдерімен өзара іс-қимыл жасайды.

       Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және іске асыруға қатысады.

       Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       73. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді;

       әлеуметтік саясат негіздерін; жалпы және әлеуметтік педагогиканы; педагогика мен психологияны,

       Валеология негіздерін, әлеуметтік-педагогикалық және диагностикалық әдістемелерді; әлеуметтік-педагогикалық жұмыстарды;

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын; санитарлық ережелер мен нормаларды.

       74. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары педагогикалық білімі; әлеуметтік педагог лауазымындағы жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-модератор үшін-кемінде 3 жыл, педагог – сарапшы үшін-кемінде 4 жыл, педагог-зерттеуші және педагог – шебер үшін-кемінде 5 жыл әлеуметтік педагог лауазымындағы жұмыс өтілі болуға тиіс.

      75. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      озық тәжиребені оқып үйрену,

      озық тәжиребен тәжірибеде енгізу;

       оқу-тәрбие жұмысына талдау жасау,

       білім беру ұйымының әдістемелік топтарының жұмыстарына қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      тәрбие жұмысын талдау әдістерін меңгеру;

      шығармашылық семинарларды басқара білуі, озық тәжірбиелерді енгізуі тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшы педагогқа қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-әдістемелік, эксперименттік жұмыстарды білуі;

       әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалардың, педагогикалық технологияларды құрастыра білуі және олардың жұмысы бойынша апробация жүргізуі,

      әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелермен айналысатын шығармашылық топтың жұмысын басқаруы тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-әдістемелік, эксперименттік жұмыстарды білуі;

       әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалардың, педагогикалық технологиялардың құрастыра білуі және олардың жұмысы бойынша апробация жүргізуі,

       әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелермен айналысатын шығармашылық топтың жұмысын басқаруы тиіс.

 11-параграф. Вожатый, аға вожатый

       76. Лауазымдық міндеттері: "Жас қыран", "Жас ұлан" балалардың қоғамдық ұйымдарының, бірлестіктерінің қызметін дамытуға ықпал етеді.

       Білім алушыларға олардың бірлестіктерінің, ұйымдарының қызметін жоспарлауға көмектеседі, олардың қызметінің мазмұны мен нысандарын жаңартуға ықпал етеді.

       Балалар мен жасөспірімдердің жас ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, жұмысты жүзеге асырады.

       Ұжымдық-шығармашылық қызметті ұйымдастырады.

       Балалар мен жасөспірімдерді жұмыс істейтін ұйымдар, бірлестіктер туралы кеңінен ақпараттандыру үшін жағдай жасайды.

       Білім алушыларға азаматтық және адамгершілік ұстанымдарын көрсетуге, өз мүдделері мен қажеттіліктерін іске асыруға мүмкіндік беретін қолайлы жағдайлар жасайды.

       Білім беру ұйымдарында мәдени-көпшілік, патриоттық жұмыстар жүргізеді, сынып жетекшілерге тәрбие жұмысын, балалардың танымдық бос уақытын ұйымдастыруға көмек көрсетеді.

       Білім алушылардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне қамқорлық жасайды. Демалыс кезінде олардың демалысын ұйымдастырады.

      Білім алушылармен жұмыстың инновациялық тәжірибесін зерделейді және пайдаланады.

      "Қоғамға қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет", "Ата-анаға құрмет" қоғамдық маңызды жұмыстарды ұйымдастырады.

      Балалар ұйымдарының, бірлестіктердің бастапқы ұжымдарының басшыларын (ұйымдастырушыларын) іріктеу және дайындау жөніндегі жұмыстарды жүргізеді.

      Өзін-өзі басқару органдарымен және білім беру ұйымының педагогикалық ұжымымен, қоғамдық ұйымдармен, білім алушылардың ата-аналарымен немесе оларды алмастыратын тұлғалармен тығыз байланыста жұмыс істейді.

        Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      77. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері жөніндегі басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен психологияны, физиологияны, гигиенаны, балалар қозғалысының даму заңдылықтары мен үрдістерін,

       бос уақытты өткізу қызметін, демалысты, ойын-сауықты ұйымдастыру әдістемесін, еңбек туралы заңнама негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік мен өртке қарсы техниканы, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       78. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткендігін растайтын құжат немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда педагог-шеберге арналған вожатый лауазымында жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

       Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы және педагог-зерттеуші үшін кемінде 4 жыл.

      79. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      балалармен жеке және топтық жұмыстарды өз бетімен ұйымдастыра білуі тиіс.

      2) "педагог – сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балалармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыра білу, жасөспірім мен баланың мәселелері бойынша зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру дағдылары болу, өткізіп отырған тәрбие жұмыстарын талдау әдістемесінің өзіндік дағдысы болу, жұмыста озық педагогикалық тәжірибені қолдануға тиіс;

       3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ұйымдастырушылық және әдістемелік қызметке өзіндік технологиялық талдау жүргізе білуі тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      ұйымдастырушылық және әдістемелік қызметке өзіндік технологиялық талдау жүргізе білуі тиіс.

 12-параграф. Білім беру ұйымы жанындағы интернат меңгерушісі

       80. Лауазымдық міндеттері: интернаттың қызметіне басшылық етеді, тұтас оқу-тәрбие процесі шеңберінде тәрбиешілер мен басқа да қызметкерлердің жұмысына бақылауды жүзеге асырады, қажетті оқу-әдістемелік құжаттарды жүргізу жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

      Білім беру процестерінің сапасын бақылауды жүзеге асырады.

       Тәрбиешілерге әдістемелік көмекті қамтамасыз етеді, педагогикалық тәжірибені таратуға, тәрбиешілердің біліктілігін арттыруға, педагогтар мен білім алушылардың шығармашылық бастамаларын дамытуға ықпал етеді. Тәрбиеленушілердің өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

      Оқу-тәрбие, әдістемелік, мәдени-бұқаралық жұмыстарды ұйымдастырады.

       Тәрбиеленушілерге медициналық қызмет көрсету жағдайын, ішкі тәртіп ережелерін, еңбекті қорғау ережелері мен нормаларын, қауіпсіздік техникасын, санитарлық және өртке қарсы ережелерді сақтауды бақылауды жүзеге асырады, интернатта тұратын тәрбиеленушілердің қажетті тұрғын үй-тұрмыстық жағдайларын, тамақтануын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

       Интернаттың, білім беру ұйымдарының және білім алушылардың ата-аналарының немесе оларды алмастыратын адамдардың өзара іс-қимылын ұйымдастырады.

       Интернат қызметі туралы қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       81. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       82. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат;

      немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес.

 13-параграф. Орта білім беру ұйымының оқу-өндірістік (оқу) шеберханасының меңгерушісі

       83. Лауазымдық міндеттері: шеберхананың қызметін басқарады, еңбек (өндірістік) оқытудың оқу кестесінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Шеберхананы оқу процесіне қажетті жабдықтармен, материалдармен, құралдармен, оқытудың техникалық құралдарымен, көрнекі құралдармен жабдықтау бойынша жұмысты ұйымдастырады.

       Оларды пайдалануға, электр және өрт қауіпсіздігіне жабдықтарды уақтылы тексеруге толық жауап береді және есепке алады.

       Жабдықтарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды сабақтарға дайындауды ұйымдастырады.

      Жабдықтарды, оқыту құралдарын қолдану және арнайы киімді пайдалану ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Станоктарды, машиналарды, жабдықтарды, құрал-саймандарды, айлабұйымдарды баптауды және жөндеуді ұйымдастырады, еңбек (өндірістік) оқыту сабақтарында қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамалар өткізуді бақылайды.

       Шеберханада жұмыс істеу кезінде оқушылардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

       Ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікке ие.

       Білім беру ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       84. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді;

       санитария және гигиена негіздерін, жабдықтарды пайдалану, монтаждау, жөндеу ережелерін,

       базаларында практикалық сабақтар мен семинарлар өткізілетін стендтер мен қондырғыларда жұмыс істеу тәртібі мен ережелерін;

      білім беру ұйымының экономика және қаржы-шаруашылық қызметінің негіздерін, еңбекті қорғауды.

       85. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

      немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес.

 4-тарау. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары

 1-параграф. Жетім балалар мен ата – анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының басшысы (директоры)

       86. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарына оның жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес басшылық етеді.

       Білім беру ұйымының оқу-әдістемелік, әкімшілік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметін ұйымдастырады.

       Білім беру ұйымының педагогикалық кеңесімен бірлесіп, жұмыс жоспарлары мен бағдарламаларын, оқу процесінің күнтізбелік кестелерін, ішкі тәртіп ережелерін және өзге де нормативтік актілерді әзірлеуді және бекітуді ұйымдастырады.

       Ұйымның ағымдағы және перспективалық қызметін жоспарлауды ұйымдастырады.

       Кәсіптік - еңбек, оқу - танымдық, дене шынықтыру - сауықтыру бағытындағы компоненттерді қамтитын кәмелетке толмағандарды әлеуметтік бейімдеудің жеке бағдарламаларын әзірлейді және іске асыруды қамтамасыз етеді.

       Тәрбиеленушінің ақыл-ой, эмоциялық және дене бітімінің дамуына ықпал ететін өмір сүру, оқыту және тәрбиелеу үшін қажетті, үй жағдайына жақын қамтамасыз ету, тұлғаның шығармашылық, рухани және физикалық мүмкіндіктерін дамыту, адамгершілік пен салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыру, даралықты дамыту үшін жағдай жасау жолымен интеллектті байыту арқылы мемлекеттік көмекті және қолдауды қажет ететін балалардың білім беру бағдарламаларын игеруі үшін қолайлы жағдайлар жасайды;

       мемлекеттік рәміздерді құрметтеу,

       халық дәстүрлерін құрметтеу, конституцияға қарсы және қоғамға қарсы кез келген көріністерге төзбеушілік, әлемдік және отандық мәдениеттің жетістіктеріне баулу, қазақ және басқа халықтардың тарихын, әдет-ғұрпы мен дәстүрлерін зерделеу, мемлекеттік, орыс, шет тілдерін білу.

      Тәрбиеленушілерді әлеуметтік қорғауды, медициналық-психологиялық-педагогикалық оңалтуды және әлеуметтік бейімдеуді қамтамасыз етеді.

      Қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды белсенді пайдаланады.

       Оқу-тәрбие процесінің материалдық-техникалық базасын ұйымдастырады және жетілдіреді.

       Оқу-тәрбие процесін әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастырады және жетілдіреді.

       Мұғалімдер (педагогикалық) ұйымдарының, әдістемелік бірлестіктердің, балалар ұйымдарының қызметіне жәрдемдеседі.

      Кәмелетке толмағандардың әлеуметтік мәртебесін растау жөніндегі, сондай-ақ тәрбиеленушілерді отбасында одан әрі бейімделуге психологиялық даярлау жөніндегі жұмысты ұйымдастыру жолымен тәрбиеленушілерді отбасына тәрбиелеуге (асырап алуға, қорғаншылыққа немесе қамқоршылыққа, патронатқа, қабылдау отбасына) орналастыруды және беруді қамтамасыз етеді.

       Қабылдаушы ата-аналарды дайындау бойынша мемлекеттік органдармен, үкіметтік емес және өзге де ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды.

       Оқу-тәрбие процесі кезінде білім алушылар (тәрбиеленушілер) мен білім беру ұйымы қызметкерлерінің өмірі мен денсаулығын сақтау және нығайту қауіпсіздігі үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз етеді.

      Кәмелетке толмағандарға, олардың ата-аналарына немесе басқа заңды өкілдеріне жеке психологиялық кеңес беруді ұйымдастыру арқылы өмірлік қиын жағдайды жеңуде әлеуметтік және психологиялық көмек көрсетеді.

       Білім беру ұйымы тәрбиеленушілерінің заңды өкілі болып табылады. Тәрбиеленушілердің заңды құқықтары мен мүдделерін (жеке, мүліктік, тұрғын үй, еңбек) қорғайды, туыстық байланыстарды қолдау үшін жағдай жасау бойынша шаралар қабылдайды. Отбасына реинтеграциялау мақсатында тәрбиеленушілердің жақын туыстарын іздестіруді ұйымдастырады (биологиялық отбасымен қосылу).

      Тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтау және нығайту мақсатында оларды тамақпен және медициналық қызмет көрсетумен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты және бақылауды ұйымдастырады. Заңнамада белгіленген тәртіпте білім беру ұйымының мүлкі мен қаражатын басқарады, құрылтайшылардың қаржылық және материалдық түсімі мен жұмсалуы туралы жыл сайынғы есепті береді.

      Оқу-материалдық базаның есебін, сақталуын және толықтырылуын нормативтік талаптарға сәйкес қамтамасыз етеді, ішкі еңбек тәртібінің, санитарлық-гигиеналық тәртіптің, еңбекті қорғау мен қауіпсіздік техникасының сақталуына жауап береді.

       Педагог кадрлар мен қосалқы персоналды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, штат кестесі мен қызметкерлердің лауазымдық нұсқаулықтарын бекітеді, олардың кәсіби біліктілігін арттыру үшін жағдайлар жасайды. Педагогикалық кеңеске басшылық етеді.

       Белгіленген тәртіппен педагогтерге біліктілік санатын беруді (растауды) жүргізеді.

      Кәсіби жетістіктері бар білім беру ұйымдарының педагогтері мен басқа да қызметкерлерін көтермелеуге ұсынады, өз құзыреті шегінде жаза қолданады.

       Қоғаммен байланысты жүзеге асырады.

      Мемлекеттік және өзге де ұйымдарда білім беру ұйымын ұсынады, қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       87. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       88. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес, білім беру ұйымдарында басшының орынбасары лауазымында 1 жылдан кем емес;

       оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагог - сарапшының, педагог - зерттеушінің, педагог - шебердің біліктілік санатының болуы.

 2-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының оқу жұмысы бойынша басшының орынбасары (директор)

       89. Лауазымдық міндеттері: оқу үдерісін ұйымдастыруды, оқу жоспарларын әзірлеуді қамтамасыз етеді.

       Білім беру ұйымының қызметін ағымдағы жоспарлауды және перспективалық болжауды ұйымдастырады.

       Оқу-тәрбие процесінің, ғылыми-әдістемелік және әлеуметтік-психологиялық қамтамасыз етудің жай-күйін талдайды.

      Оқу жоспарлары мен бағдарламаларын орындау бойынша педагогтардың жұмысын, сондай-ақ қажетті оқу-тәрбие, оқу-әдістемелік құжаттамаларды әзірлеуді үйлестіреді.

       Білім беру процесінің сапасын және білім алушылардың білім беру дайындығының нәтижелерін бағалаудың объективтілігін бақылауды жүзеге асырады.

      Білім алушылардың оқу жүктемесін бақылауды жүзеге асырады.

       Оқу сабақтарының және оқу қызметінің басқа да түрлерінің кестесін жасайды.

       Білім беру процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Қорытынды аттестаттауды дайындау және өткізу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

      Педагогтердің тиімді тәжірибесін тарату бойынша шараларды жинақтайды және қабылдайды.

       Оқу үрдісіне инновациялық технологияларды енгізеді.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке және гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын әзірлеуді жоспарлайды.

       Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады, олардың біліктілігін және кәсіби құзыреттілігін арттыруды ұйымдастырады.

      Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) рәсімін дайындауға және өткізуге қатысады.

      Оқу зертханалары мен кабинеттерді қазіргі заманғы жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқытудың техникалық құралдарымен жабдықтау, әдістемелік кабинеттерді, кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру бойынша жұмысты үйлестіреді.

      Оқу-тәрбие процесінде пайдаланылатын жабдықтардың, аспаптардың, техникалық және көрнекі құралдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      Білім алушыларға медициналық қызмет көрсету жағдайын бақылауды, белгіленген есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы құрастырылуын, дұрыстығын және тапсырылуын жүзеге асырады.

      90. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       арнаулы әлеуметтік қызметтердің мемлекеттік стандарттарын,

       тәрбие процесін ұйымдастыру жөніндегі халықаралық тәжірибені,

       экономика негіздерін,

       еңбекті қорғау, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       91. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі немесе басқа да кәсіби педагогикалық білімі немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; педагогикалық жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес.

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагог-сарапшы немесе педагог-зерттеуші немесе педагог-шебер санаты болуы тиіс.

 3-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымы директорының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары

       92. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарында тәрбиеленушілерді тәрбиелеу және әлеуметтік қорғау жөніндегі іс-шаралар кешенін жүзеге асырады.

       Білім алушылар мен тәрбиеленушілер тұлғасының әлеуметтік-психологиялық ерекшеліктерін зерттейді.

      Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің мүдделерін, қажеттіліктерін, проблемаларын, даулы жағдайларды, мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды және оларға уақытылы әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

      Тәрбие жұмысын ұйымдастыру бойынша ағымдағы және перспективалық жоспарларды әзірлейді, тәрбие процесінің сапасын, тәрбие жұмысының басқа да түрлерін бақылауды жүзеге асырады.

       Қосымша білім беру іаға вожатыйлардың, тәрбиешілердің жұмысын ұйымдастырады және үйлестіреді.

       Тәрбие жұмысы бойынша қажетті құжаттарды жүргізуді, мәдени-тәрбие іс-шараларын өткізуді қамтамасыз етеді.

       Тәрбие процесінің мәселелерін, білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысының жай-күйі мен перспективаларын талдайды.

      Тәрбие процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады, тәрбие жұмысының бағыттары бойынша педагогтердің біліктілігін және кәсіби құзыреттілігін арттыруды ұйымдастырады.

      Тәрбие процесін қамтамасыз ететін білім беру ұйымының әкімшілігі, қызметтері мен бөлімшелері өкілдерінің қоғам, құқық қорғау органдары өкілдерімен және қамқоршылық кеңесімен өзара іс-қимылын үйлестіреді.

      Факультативтердің, үйірмелер мен секциялардың жұмысын үйлестіреді.

      Жүргізілетін әлеуметтік жобалар мен бағдарламалардың ықтимал салдарын болжайды.

      Балаларды әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша тәрбиешілердің кәсіби құзыреттілігін арттыру жөніндегі іс-шаралардың орындалуын ұйымдастырады.

       Жетім балалар мен ата - анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың жәрдемақылары мен зейнетақыларының уақытылы тағайындалуына бақылау жасайды.

       Кәмелетке толмағандардың әлеуметтік қорғалуын, мүліктік және мүліктік емес құқықтарын қамтамасыз етеді (білім алушылар (тәрбиеленушілер) мүлкінің сақталуы, олардың тұрғын үй алу құқығын уақтылы іске асыру).

       Білім алушыларды (тәрбиеленушілерді) әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша тәрбиешілердің жұмысын үйлестіреді және жоспарлайды.

       Тәрбиеленушілер арасында кәсіптік бағдар беру жұмыстарын және интернаттан кейінгі сүйемелдеуді ұйымдастырады.

      Бітірушілерді жұмысқа орналастыру мәселелері бойынша бақылауды қамтамасыз етеді.

      Тәрбие процесінде инновациялық технологияларды енгізеді.

      Тәрбиешілердің ең нәтижелі тәжірибесін тарату бойынша шаралар қабылдайды.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларының сақталуын қамтамасыз етеді.

      Есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы жасалуын, дұрыстығын және белгіленген тәртіпте тапсырылуын қамтамасыз етеді.

       Ұйымдарда "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын әзірлейді.

       Мектеп ұжымының қатысуымен білімге бағалы әдістерді енгізеді.

       "Жас Қыран", "Жас Ұлан" балалар ұйымдарының жұмысын ұйымдастырады.

       "Қоғамға қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет" атты қоғамдық пайдалы жұмыстарды ұйымдастырады.

       Рухани-адамгершілік білімді қамтамасыз етуде "Өзін-өзі тану" пәні педагогтерімен қарым-қатынаста болады.

      Білім беру ұйымдары түлектері ассоциациясының қызметтерін құру және қамтамасыз ету бойынша жұмысты үйлестіреді.

       Педагог ардагерлермен қарым-қатынаста болады.

       Дебаттық қызметтерді дамытады.

      Туристік шерулер мен экскурсияларды ұйымдастырады.

       93. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       арнаулы әлеуметтік қызметтердің мемлекеттік стандарттарын,

      тәрбие процесін ұйымдастыру жөніндегі халықаралық тәжірибені,

        экономика негіздерін,

       техника қауіпсіздігі, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       94. Біліктілік талаптары:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білімі немесе қайта даярлау курстарынан өткендігін растайтын құжат; немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагог – сарапшы немесе педагог – зерттеуші немесе педагог - шебер біліктілік санатының болуы.

 4-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының әдіскері

       95. Лауазымдық міндеттері: Ұйымның оқу-әдістемелік жұмысын ұйымдастырады және талдайды.

       Инновациялық педагогикалық тәжірибені анықтау, қорыту және енгізу бойынша әдістемелік және циклдік комиссиялардың жұмысын үйлестіреді.

       Инновациялық педагогикалық тәжірибені таратуға ықпал етеді және анықтайды,тәжірибеге жаңа тәсілдерді енгізеді;

       авторлық бағдарламаларды әзірлеуге жәрдемдеседі.

       Әдістемелік ұсыныстар, әдістемелік құралдар жасайды.

      Оқытушылардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарын, семинарларды, конференцияларды дайындауға және өткізуге қатысады.

       Әдістемелік кабинеттің жабдықтармен, көрнекі құралдармен жабдықталуын қамтамасыз етеді.

       Белгіленген есеп беру құжаттамасының уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       96. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгiсiндегi балалар ауылы және жасөспiрiмдер үйлерi туралы" және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктері.

       97. Біліктілік талаптары:

      Тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткендігі туралы құжат; немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі соңғы үш жылдан кем емес.

 5-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының педагог-ұйымдастырушысы

       98. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарының білім алушыларының жас және психологиялық ерекшеліктерін, мүдделері мен қажеттіліктерін зерделейді, оларды іске асыру үшін жағдай жасайды.

       Талантты балаларды, ақыл-ой және дене қабілеттерін дамытуға, тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді.

      Клубтардың, үйірмелердің, секциялардың жұмысын, балалар мен ересектердің әртүрлі бірлескен қызметін, балалармен және жасөспірімдермен жеке жұмысты ұйымдастырады.

       Ғылыми-техникалық, көркем-шығармашылық, спорттық-туристік және т. б. бағыттардың бірін басқарады.

       Қосымша білім беру бағыты бойынша жұмысты ұйымдастырады.

      "Халыққа қызмет ету", "Туған елге тағзым", "Үлкенге ізет" қоғамдық-пайдылы жұмысты ұйымдастырады.

       Қолданыстағы заңнамаға сәйкес балалардың қауымдастықтарға, қоғамдық ұйымдарға қатысу құқықтарын іске асыруға ықпал етеді.

       Бос уақытты, мерекелерді, жорықтарды, экскурсияларды, ойын-сауықты ұйымдастырады, оқушылардың әлеуметтік маңызды бастамаларын қолдайды.

       Балалардың мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысуын ұйымдастырады.

       Іс-шараларды өткізу кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       99. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгiсiндегi балалар ауылы және жасөспiрiмдер үйлерi туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      Педагогика және психология, физиология, гигиена, білім алушылардың қызығушылығы мен қажеттіліктерін дамыту ерекшелігі, олардың шығармашылық қызметінің негіздері;

      тәрбие жұмысының әдістемесі, балалар ұжымдары, ұйымдар мен қауымдастықтар қызметінің негіздері.

       100. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткендігі туралы құжат; немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі; жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог лауазымындағы жұмыс өтілі- педагог-шебер үшін – 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі орта деңгейдегі педагог лауазымындағы жұмыс өтілі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 5 жыл.

      101. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогқа қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жасөспірім және балалармен диагностикалық жұмысты ұйымдастыру түрін білу, тәрбие жұмысында тұрақты оң нәтижені қамтамасыздандыру,

      әдістемелік топ, озық тәжірибе мектебінің жұмысына қатысуға тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модератор санатты педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      балалармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыра білу,

        жасөспірім мен баланың проблемалық мәселелері бойынша зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру дағдылары болу,

       өткізіп отырған тәрбие жұмыстарын талдау әдістемесінің өзіндік дағдысы болу,

      жұмыста озық педагогикалық тәжірибені қолдануға тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәжірибелік, ғылыми-зерттеушілік жұмысының әдістемелін білу,

       жаңа озық технологияларды жасау,

       оның апробациясын жүргізу,

      әлеуметтік педагогиканың мәселелері бойынша тәжиребелік топтарды басқара білуге тиіс.

      4) педагог-шебер:

       педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәжірибелік, ғылыми-зерттеушілік жұмысының әдістемесін білу,

      жаңа озық технологияларды жасау,

       оның апробациясын жүргізу,

      әлеуметтік педагогиканың мәселелері бойынша тәжиребелік топтарды басқара білуге тиіс.

 6-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының әлеуметтік педагогы

       102. Лауазымдық міндеттері: жеке тұлғаның психологиялық-медициналық-педагогикалық ерекшеліктерін және оның шағын ортасын, өмір сүру жағдайын зерделейді, мүдделер мен қажеттілікті, мәселелерді, даулы жағдайларды, тәрбиеленушілердің мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды және оларға әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

       Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың міндеттерін, нысандарын, әдістерін, баланың жеке және әлеуметтік проблемаларын шешу тәсілдерін айқындайды, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, балалардың құқықтары мен бостандықтарын іске асыруда әлеуметтік қорғау және әлеуметтік көмек көрсету жөнінде шаралар қабылдайды.

       Білім беру ұйымдарында тәрбиеленушілерді әлеуметтік қорғау бойынша шаралар кешенін жүзеге асырады.

       Тәрбиеленушілердің патронаты, тұрғын үймен, жәрдемақылармен, зейнетақылармен, мүліктік және мүліктік емес құқықтарымен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

       Бала мен мемлекеттік, қоғамдық ұйымдар мен әлеуметтік қызметтер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді.

       Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

       Өңірдегі балалардың өмір сүру жағдайын зерттеу бойынша іс-шаралар кешенін жүзеге асырады, олардың әлеуметтік қызметтерге қажеттілігін, қиындықтар мен проблемаларды, даулы жағдайларды, мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды.

       Білім беру ұйымдарында білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және іске асыруға қатысады.

      Отбасына орналастыру мақсатында органдармен және ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау жолымен олардың әлеуметтік мәртебесін растау үшін тәрбиеленушілердің құжаттарын дайындауды жүзеге асырады.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді. Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

      Тәрбиеленушілердің мәртебесі бойынша жұмыс жүргізеді, олардың мәртебесі бойынша жетім балалардың, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың және балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдауға тілек білдірген адамдардың республикалық деректер банкіне (бұдан әрі – республикалық деректер банкі) өзгерістер енгізеді.

      Республикалық деректер банкінде болу кестесін уақтылы толтырады.

      Республикалық деректер банкінде бала асырап алуға үміткерлердің танысу не оның болмауы, екі апталық қарым-қатынас жасау фактілерін растайды.

       103. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгiсiндегi балалар ауылы және жасөспiрiмдер үйлерi туралы" Заңдарын

       әлеуметтік саясат негіздері; психология, валеология және әлеуметтік гигиена негіздері;

       әлеуметтік-педагогикалық және диагностикалық әдістемелер;

       тәрбие жұмысының әдістемесі, педагогикалық ғылымды дамытудың негізгі бағыттары;

      әлеуметтік-педагогикалық жұмысты талдау мәселлері бойынша нормативтік құқықтық актілерді.

       104. Біліктілік талаптары:

      жоғары педагогикалық білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) жоғары білікті деңгейі болған жағдайда педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер лауазымындағы кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      105. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

        педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       озық тәжірибелерді зерттеу, оны тәжірибеде қолдану,

       оқу-тәрбие жұмысына талдау жүргізе білу,

      білім беру ұйымының әдістемелік топтарының жұмысына қатысуы тиіс;

      2) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       озық тәжірибелерді зерттеу, оны тәжірибеде қолдану,

       оқу-тәрбие жұмысына талдау жүргізе білу,

      білім беру ұйымының әдістемелік топтарының жұмысына қатысуға тиіс;

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәжірибелік жұмысының тәсілдерін білу,

       әлеуметтік тәжибелік бағдарламаларын, педагогикалық технологияларын жасау, оның апробациясын жүргізу,

      әлеуметтік педагогиканың мәселелері бойынша тәжиребелік топтарды басқара білуі тиіс.

      5) "педагог-шебер":

       "педагог-зерттеушіге" қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәжірибелік жұмысының тәсілдерін білу,

       әлеуметтік тәжибелік бағдарламаларын,

      педагогикалық технологияларын жасау, оның апробациясын жүргізу,

      әлеуметтік педагогиканың мәселелері бойынша тәжиребелік топтарды басқара білуі тиіс.

 4-параграф. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының педагог – психологы (психологы)

       106. Лауазымдық міндеттері: Оқушылардың психологиялық және әлеуметтік әл-ауқатын сақтауға бағытталған қызметті жүзеге асырады.

       Баланың құқықтарын қорғау жөніндегі Конвенцияға сәйкес жеке адамның құқықтарын қорғауға жәрдемдеседі.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке басын дамытуға кедергі келтіретін факторларды анықтайды және әртүрлі психологиялық көмек көрсету бойынша шаралар қабылдайды (психокоррекциялық, оңалту және консультативтік).

      Білім алушыларға, тәрбиеленушілерге, оқушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын тұлғаларға, педагогикалық ұжымға нақты психологиялық мәселелерді шешуде көмек көрсетеді. Әр түрлі бейіндегі және арнаулы психологиялық диагностика жүргізеді.

       Педагогикалық ұжымды білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке және әлеуметтік даму мәселелерінде бағдарлау мақсатында зерттеу жұмыстарының материалдары бойынша психологиялық-педагогикалық қорытындылар жасайды.

      Белгіленген нысан бойынша құжаттаманы жүргізеді.

      Тәрбиеленушілерді отбасына орналастыруға дайындығын анықтау үшін жеке консультациялық-диагностикалық жұмысты, психологиялық даярлауды жүргізеді.

       Тәрбиеленушілердің жеке және гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады, олардың түрлі өмірлік жағдайларда бағдарлауға дайындығын және кәсіби өзін-өзі анықтау мәселелерін дамытуға ықпал етеді.

      Шығармашылық дарынды тәрбиеленушілерге психологиялық қолдау көрсетеді, олардың дамуына жәрдемдеседі.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       Тәрбиеленушілердің даму дәрежесін анықтайды, балалар мен жасөспірімдердің әлеуметтік дамуының бұзылуын диагностикалайды, оларға психологиялық-педагогикалық түзету жүргізеді.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагог қызметкерлердің психологиялық мәдениетін қалыптастырады.

       Білім беру ұйымының қызметкерлеріне білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагогтердің, оқушылардың ата-аналарының немесе оларды алмастыратын адамдардың әлеуметтік-психологиялық құзыреттілігін арттыруға бағытталған психологияны практикалық қолдану мәселелері бойынша кеңес береді.

       Білім беру бағдарламасында қарастырылған педагогикалық, әдістемелік кеңестердің, сауықтыру, тәрбие және басқа да іс-шаралардың жұмысына қатысады.

      Кәсіби құзыреттілікті арттырады. Білім беру процесі кезінде оқушылардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

       107. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгiсiндегi балалар ауылы және жасөспiрiмдер үйлерi туралы" Заңдарын және білім,

       әлеуметтік саясат негіздері, педагогика, психология, валеология және әлеуметтік гигиена негіздері,

       әлеуметтік-педагогикалық және диагностикалық әдістемелері,

       тәрбие жұмысының әдістемесі,

      педагогика ғылымын дамытудың негізгі бағыттары,

        әлеуметтік-педагогикалық жұмыстарды талдау және бағдарламалау мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді.

       108. Біліктілік талаптары:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе басқа кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткендігін растайтын құжат;

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-психолог лауазымындағы жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер кемінде 5 жыл.

      109. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       заманауи психологиялық тәсілдерін білу,

       білім беру ұйымының деңгейінде жасөспірім және балалармен психологиялық жұмыста басымдылығын айқындай білу,

       жасөспірім және балалармен психологиялық педагогикалық жұмысының жаңа технологияларын жасауға қатысу,

      білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық озық тәжірибесін меңгеру бойынша әдістемелік жұмысына қатысуға тиіс;

      2) "педагог-сарапшы":

       Педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       санатты балалар мен жасөспірімдермен психологиялық жұмыстың жеке және топтық түрлерін жүргізу,

       тұрақты түрде өз біліктілік санатын арттыру,

      озық тәжиребені игеру бойынша семинардың жұмысын басқаруға тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жасөспірім мен баланың жұмысы бойынша жаңа психологиялық педагогикалық бағдарламаларды өз бетінше құра білуге тиіс.

      4) "педагог-зерттеуші":

       педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жасөспірім мен баланың жұмысы бойынша жаңа психологиялық педагогикалық бағдарламаларды өз бетінше құра білуге тиіс.

 8-параграф. Жетім балалар мен ата – анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымының тәрбиешісі (аға тәрбиешісі)

       110. Лауазымдық міндеттері: Әр баланың жеке басын дамыту мақсатында балалардың жеке қабілеттерін, қызығушылықтарын және бейімділігін зерттейді.

       Әлеуметтік-психологиялық оңалту, әлеуметтік және еңбекке бейімдеу үшін жағдай жасауды қамтамасыз ететін күнделікті жұмыс жүргізеді.

       Тәрбиеленушілердің күн тәртібін орындауын, олардың үй тапсырмаларын дайындауын, қоғамдық пайдалы еңбекке қатысуын ұйымдастырады.

       Оларға оқуға, бос уақытын ұйымдастыруға және қосымша білім алуға көмек көрсетеді.

       Сабақтан тыс уақытта тәрбиеленушілермен тәрбие жұмысын жүргізеді.

       Тәрбиеленушілердің жасын ескере отырып, өзіне-өзі қызмет көрсету, жеке гигиена ережелерін сақтау жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

       Медициналық қызметкерлермен бірлесіп тәрбиеленушілердің денсаулығын сақтау мен нығайтуды қамтамасыз етеді, олардың психофизикалық дамуына ықпал ететін іс-шаралар өткізеді, олардың ұйымда болған уақытында балалардың өмірі мен денсаулығына жеке жауап береді.

       Топқа бекітілген мүліктің, әдістемелік әдебиеттің, құралдардың сақталуын қамтамасыз етеді, оқу жабдықтарының, ойыншықтардың есебін жүргізеді, арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалауды жүргізеді және айқындайды, арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету үшін қажетті жағдайлар жасайды, балалардың арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілігін талдауды жүргізеді.

       Белгіленген есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы жасалуын және тапсырылуын қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       Аға тәрбиешінің міндеттерін орындау кезінде тәрбиешілердің жұмысына басшылық жасайды.

      Тәрбиешілерге әдістемелік көмек көрсетеді, инновациялық педагогикалық тәжірибені жинақтауға, тәрбиешілердің біліктілігін арттыруға, олардың бастамаларын дамытуға ықпал етеді.

       111. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгiсiндегi балалар ауылы және жасөспiрiмдер үйлерi туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      педагогика мен психология негіздерін,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      қауіпсіздік және өртке қарсы қорғау техникасын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       112. Біліктілік талаптары:

      тиісті бейіні бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжаты; тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер үшін кемінде 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

      113. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тұлғаға бағытталған оқыту мен тәрбиелеу технологияларын білу,

       білім беру ұйымының әдістемелік топтарының,

       озық тәжиребе мектебінің жұмысына қатысу,

       өз жұмысында озық тәжіребелерді қолдануға тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбиеленушінің жасын ескере отырып, сараланған тәсілді қолдану арқылы өз бетімен әдістеме жасай білу,

       тәрбие жұмысын талдау тәсілдерін білу,

       шығармашылық семинарларды басқару,

      диагностикалық жұмысты ұйымдастыру түрлерін білуге тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жаңа педагогикалық технологияларды жасау,

       эксперимент жұмыстарды, жаңа педагогикалық технологияларды әзірлеу, оның апробациясы бойынша жұмысты жүргізу,

       ғылыми зерттеушілік жұмыстың тәсілдерін білу,

       озық педагогикалық тәжірибені тарату, оның әдістемелік ұсынысын немесе ғылыми басылымдарын жариялау,

       тәрбие аймағында өзекті мәселелерін дамыту бойынша шығармашылық топтарын басқара білуі тиіс.

      4) "педпгог-шебер":

       педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       жаңа педагогикалық технологияларды жасау, эксперимент жұмыстарды,

       жаңа педагогикалық технологияларды әзірлеу, оның апробациясы бойынша жұмысты жүргізу,

       ғылыми зерттеушілік жұмыстың тәсілдерін білу,

       озық педагогикалық тәжірибені тарату, оның әдістемелік ұсынысын немесе ғылыми басылымдарын жариялау,

       тәрбие аймағында өзекті мәселелерін дамыту бойынша шығармашылық топтарын басқара білуі тиіс.

 9-параграф. Тәрбиеші-ана

       114. Лауазымдық міндеттері: балалардың өмірі мен денсаулығының сақталуын қамтамасыз ететін жағдайлар жасайды, отбасы жағдайына жақындатылған қажетті тұрмыстық жағдайлар жасайды, тәрбиеленушілердің күн тәртібінің сақталуын қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарымен тығыз байланыс жасайды, балаларды тәрбиелеу мәселелерінде сынып жетекшілерімен, олардың даму ерекшеліктерін анықтау, диагноз қою және оқытудың, тәрбиелеудің, жұмысқа орналастырудың жағдайларын анықтау мәселелерінде консультациялық көмек алу үшін психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациямен өзара іс-қимыл жасайды.

      Балалардың адамгершілік-рухани дамуын, интеллектуалдық қабілеттерін, дене денсаулығын дамытуды қамтамасыз етеді.

       Бес-алты жастағы балалардың мектепалды даярлығын қамтамасыз етеді.

       Тәрбиеленушілерді жалпы білім беретін мектепке анықтайды.

       Тәрбиеленушілердің жалпы орта білім алуын уақтылы қамтамасыз етеді.

      Балалардың оқу орындарына баруын, тәрбиеленушілердің күн тәртібін, үй тапсырмаларын орындауын, қоғамдық-пайдалы еңбекке қатысуын, қосымша білім алуды, бос уақытын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

       Тәрбиеленушілердің өзіне-өзі қызмет көрсету, жеке гигиена ережелерін сақтау жөніндегі жұмысын ұйымдастырады.

       Талдау жүргізеді, қажеттілікті анықтайды және арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсетеді.

       Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларының, санитарлық ережелер мен нормалардың сақталуын қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын енгізеді.

       115. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Отбасы үлгісіндегі балалар ауылы және жасөспірімдер үйлері туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       менеджмент, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

       еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникаларын; санитарлық ержелер мен нормаларды.

       116. Біліктілік талаптары:

      тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар тұлғалар, кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейіні бойынша немесе педагогикалық мамандықтар бойынша техникалық және кәсіптік білімі; жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер үшін кемінде 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

      117. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогқа қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тұлғаға бағытталған оқыту мен тәрбиелеу технологияларын білу,

       білім беру ұйымының әдістемелік топтарының,

       озық тәжиребе мектебінің жұмысына қатысу,

       өз жұмысында озық тәжиребелерді қолдануға тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбиеленушінің жасын ескере отырып,

       сараланған тәсілді қолдану арқылы өз бетімен әдістеме жасауды білу,

       тәрбие жұмысын талдау тәсілдерін білу,

       шығармашылық семинарларды басқару,

      диагностикалық жұмыстың ұйымдастыру түрлерін білуге тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбие жұмыстарын талдау әдістерін білуі,

       оқушылардың (тәрбиеленушілердің) жасы мен оларға сараланған әдістерді ескере отырып тәрбие беру әдістерін өз бетінше әзірлей білуі,

       шығармашылық семинарларды басқара білуі,

       ұйымдастырушылық диагностикалық жұмыс нысандарын білуі,

       озық педагогикалық тәжірибені қолдануы тиіс.

      4) "педагог-шебер":

       педагог-зерттеушіге қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбие жұмыстарын талдау әдістерін білуі,

       оқушылардың (тәрбиеленушілердің) жасы мен оларға сараланған әдістерді ескере отырып тәрбие беру әдістерін өз бетінше әзірлей білуі,

       шығармашылық семинарларды басқара білуі,

       ұйымдастырушылық диагностикалық жұмыс нысандарын білуі,

       озық педагогикалық тәжірибені қолдана білуі тиіс.

 5-тарау. Арнайы білім беру ұйымдары

 1-параграф. Арнайы білім беру (түзету) ұйымының басшысы (директоры)

       118. Лауазымдық міндеттері: Қолданыстағы заңнамаға сәйкес психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның (бұдан әрі - ПМПК) және психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінің (бұдан әрі - ППТК) жұмысын жоспарлайды және ұйымдастырады.

       Арнайы ұйымның түрін, оқыту және тәрбиелеу нысанын анықтау және тексеру нәтижелерін талқылау кезінде консультацияның алқалы жұмысын ұйымдастырады, әдістемелік жұмысты жүзеге асырады, құжаттамаларды жүргізуге, ПМПК, ППТК арнайы оқу және медициналық жабдықтармен, компьютерлік техникамен және әдістемелік материалдармен жарақтандыруға жауапты болады.

       Бұқаралық ақпарат құралдарының көмегімен, педагогтардың семинарларында, қайта даярлау курстарында немесе біліктілігін арттыру курстарында педагогтер арасында дефектологиялық білімді халық арасында тарату бойынша жұмысты ұйымдастырады;

       білім беру және денсаулық сақтау ұйымдарымен бірлесіп балалардың аномальды дамуының алдын алу мәселелері бойынша профилактикалық жұмысты ұйымдастырады.

      Балаларды тексерудің жоғары деңгейін, ПМПК және ППТК мамандарының сапалы жұмысын қамтамасыз етеді.

       Ұйымдастыруды білікті кадрлармен қамтамасыз ету, олардың кәсіби білімін дамыту, өмір мен денсаулық үшін қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау, ұжымда қолайлы психологиялық атмосфераны қалыптастыру жөнінде шаралар қабылдайды.

      Оған бағынысты құрылымдық бөлімшелердің қызметін үйлестіреді. Барлық органдарда ПМПК және ППТК мүдделерін білдіреді.

       Қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде оқу процесінің барлық субъектілерінің қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       119. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы" "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша, асыраушысынан- туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін, экономика,

      қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       120. Біліктілікке қойылатын талаптар:

       "Арнайы педагогика" мамандығы бойынша жоғары, жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім немесе қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; педагогикалық жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес, оның ішінде педагогикалық өтілі соңғы 2 жылдан кем емес, арнайы білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы өтілі 1 жылдан кем емес;

      Оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог – шебердің санатының болуы.

 2-параграф. Арнайы білім беру ұйымы директорының орынбасары

       121. Лауазымдық міндеттері: Педагогикалық ұжымның ағымдағы және алдағы қызметін жоспарлауды ұйымдастырады.

       Педагогтардың оқу жоспарлары мен бағдарламаларын орындау және қажетті оқу, сондай-ақ қажетті оқу, оқу-тәрбие, оқу-әдістемелік және бейіндік құжаттамаларды әзірлеу жұмыстарын үйлестіреді.

      Білім беру процесінің сапасын және білім алушылардың білім дайындығы нәтижелерінің объективтілігіне, факультативтерге, үйірме және секция жұмыстарына бақылау жасайды.

       Білім алушылардың оқу жүктемесіне бақылау жасауды жүзеге асырады.

       Оқу сабақтарының және оқу қызмет түрлерінің кестесін жасайды. Оқу процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Тәлімгерлікті, әдістемелік жұмысты ұйымдастырады.

       Оқу-әдістемелік жұмыстың жай-күйіне талдау жасайды және эксперименталды қызметтің нәтижелерін қорытады, педагогтардың тиімді тәжірибесін таратуға жәрдемдеседі.

      Мектепшілік бақылауды ұйымдастырады. БЖБ және ТЖБ негізінде білім алушылардың білім сапасына талдау жасайды.

       Педагогтарға біліктілік санаттарын беру (растау) рәсімін дайындауды және өткізуді қамтамасыз етеді.

       Оқу зертханалары мен кабинеттерін қазіргі заманғы жабдықтармен, оқытудың көрнекі және техникалық құралдарымен жарақтау, әдістемелік кабинеттерді, кітапханаларды оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен толықтыру бойынша жұмысты үйлестіреді.

       Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге медициналық қызмет көрсету жағдайын бақылауға алады.

      Пән педагогтерімен жыл сайын балама оқулықтарды таңдайды.

       Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді тәрбиелеудің арнайы бағдарламаларын құруды қамтамасыз етеді.

       Мәдени-тәрбиелеу іс-шараларын дайындау және өткізу жұмыстарын, арнайы әлеуметтік қызмет көрсетулердегі қажеттіліктерді бағалау және анықтау жүргізу жұмыстарын үйлестіреді.

      Педагог кадрларды іріктеу мен орналастыру жұмыстарына қатысады.

       Қоғамдық және денсаулық сақтау органдарының өкілдерімен, ата-аналармен (және оларды алмастыратын тұлғалармен) тәрбие процесін қамтамасыз ететін әкімшілік, қызметтер мен бөлімшелер өкілдерінің өзара іс-қимылын үйлестіреді.

       Пайдаланылатын жабдықтың, аспаптардың, техникалық және көрнекі құралдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      Белгіленген есеп беру құжаттамасының сапалы және уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

       Инклюзивті білім беру принципін дамытады.

       "Құндылықтарға негізделген білім беру" тұжырымдамасын білім беру процесінде барлық нысандар, оның ішінде балалар отбасыларының қатысуымен енгізеді.

      Оқушылар, тәрбиеленушілер арасында академиялық адалдық қағидалалары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениеттің алдын алады.

       122. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын,

       арнайы педагогиканы, психологияны, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық қызметін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы, санитарлық ережелер мен қағидаларды.

       123. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім "Арнайы педагогика" бағыты бойынша немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; білім беру ұйымдарында соңғы 3 жылдан кем емес.

 3-параграф. Арнайы білім беру ұйымы тәрбиеші (аға тәрбиеші)

       124. Лауазымдық міндеттері: Баланың жеке тұлғасының даму мақсатында баланың жеке қабілеттерін, бейімділігі мен қызығушылығын зерделейді, оның негізінде психологтардың кеңесімен түзете-дамытушылық жұмысты (топпен және жеке) жоспарлайды және жүргізеді.

       Әлеуметтік және еңбекке бейімдеу, әлеуметтік-психологиялық оңалту үшін жағдайлармен қамтамасыз ету, күнделікті жұмыс жүргізеді.

       Пайдалы қоғамдық еңбекке қатысу, үй жұмыстарын, күн тәртібін ұйымдастырады.

       Білім алуға көмектеседі, бос уақыттарын ұйымдастыру мен қосымша білім алуды ұйымдастырады.

       Сабақтан тыс уақыттарда тәрбиеленушілермен тәрбиелік жұмыс жүргізеді.

       Тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктерін ескере отырып өз-өзіне қызмет жасауға, жеке гигиеналық тазалықты сақтауды ұйымдастырады.

       Тәрбиеленушілердің денсаулықтарын нығайту және сақтау бойынша медициналық қызметкерлермен қамтамасыз етеді, психикалық және дене дамуына септігін тигізетін іс-шаралар жүргізеді, баланың мекемеде болу мерзіміне дейін денсаулықтарына жауап береді.

       Дәрігерлік тексеріс алдындағы алғашқы дәрігерлік көмек көрсетеді.

       Топқа бекітілген арнайы құралдарға, оқу-әдістемелерге, оқулықтарға, ойыншықтарға, арнайы әлеуметтік қызметке қажеттіліктерін анықтайды және бағалау жүргізеді, оған қажетті жағдайлар құрады, баланың арнайы әлеуметтік қызметке қажеттіліктерін анықтауға талдау жасайды.

      Ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілікті, компьютерлік коммуникативтік құзыреттілікті меңгерген.

      Интернаттың ұйымның аға тәрбиешісының міндетін атқару кезінде тәрбиешінің жұмыстарын басқаруды ұйымдастырады, бастапқы педагогикалық тәжірибені жалпылауға септігін тигізеді, тәрбиешілердің біліктіліктерін көтеруге қолдау көрсетеді.

       125. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен психология негіздерін, мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, арнайы педагогиканы, психологияны,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

       экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы, санитарлық ережелер мен нормалар..

       126. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе "Арнайы педагогика" қосымша білім немесе жұмыс өтіліне талап қойылмайды, жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік білім немесе "Арнайы педагогика" қосымша білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер үшін кемінде 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

      127. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       санаты жоқ педагогқа қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       оқыту мен тәрбиелеудің жеке бағдарлаушылық технологиясын меңгеруі,

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы, оны практикада қолдана білуі қажет.

       2) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі тиіс, сонымен қатар:

       тәрбиеленушінің жас ерекшіліктерін ескере отырып тәрбиелеудің әдістерін өз бетінше құрастыруы,

       тәрбиелеу жұмыстарын талдаудың әдістерін меңгеруі,

       шығармашылық семинарларына басшылық жасауі,

      диагностикалық жұмысты ұйымдастырудың формаларын меңгеруі қажет.

      3) "педагог-зерттеуші"::

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруге тиісті, сонымен қатар:

        ғылыми-зерттеу әдістерін игеруі,

       оқыту мен тәрбиелеудің әдістерін,

       жаңа бағдарламаларды және дидактикалық материалдарды, педагогикалық технологияларды, әзірлей білуі, оларды сынақтан өткізу жұмыстарын жүргізе білуі,

       арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелер бойынша мақалалардың болуы,

      өзінің өткізетін пәні бойынша шығармашылық топтарға жетекшілік жасауы қажет.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттушіге қойылатын талаптарға жауап беруге тиісті, сонымен қатар:

       эксперименттік жұмыстар жүргізуге,

       жаңа педагогикалық технологияларды, оқыту әдістерін әзірлеу, оларды сынақтан өткізуге,

      педагогикалық (тәжірибелік) республикалық (халықаралық) деңгейде жалпылама жұмыстар жүргізуге.

 4-параграф. Арнайы педагог (Дефектолог-педагог, дефектолог сурдопедагог, олигофренопедагог, тифлопедагог)

       128. Лауазымдық міндеттері: Оқушының физикалық, ақыл-ой, сөйлеу, неврологиялық жағдайын ескере отырып, арнайы білім қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асырады, сөйлеу және психофизикалық дамуға зерттеу жүргізеді, құжаттаманы жүргізеді және талдайды.

      Типтік оқу жоспарлары мен психологиялық, медициналық және педагогикалық кеңестердің ұсыныстарына сәйкес ұйымдастырылған оқу іс-шараларын жоспарлайды және өткізеді.

       Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен дамыту жұмыстарын жүргізеді.

       Типтік оқу бағдарламасы негізінде жеке оқу, даму бағдарламалар әзірлейді, әртүрлі білім беру жағдайында мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетеді.

       Педагогтермен және басқа мамандармен өзара әрекеттесуді қамтамасыз етеді, ерекше қажеттіліктері бар оқушыны дамыту және әлеуметтендіру, бұзылған функцияларды жеңу және орнын толтыру бойынша топтық және жеке жұмыстарды жүзеге асырады.

       Білім берудегі инклюзивтілік қағидатын іске асыруға ықпал етеді.

       Семинарларға, конференцияларға, кәсіби қауымдастықтарға қатысады.

       Ол ата-аналармен (оларды алмастыратын адамдармен) байланыс жасайды, оқушыларға (оқушыларға) көмек көрсетудің арнайы әдістері мен әдістерін қолдану туралы кеңес береді.

       Ол жалпы тұлға мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді, стандарттың бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру талаптарына сәйкес әртүрлі формаларын, білім беру технологияларын, әдістерін, оқыту әдістері мен құралдарын қолданады.

       Ол стандартты бейімделген, арнайы жеке оқу бағдарламаларын жүзеге асырады.

       Ол "Құндылықтарға негізделген білім" тұжырымдамасын жүзеге асырады.

       Кәсіби біліктілігін арттырады. Әдістемелік кеңестердің, әдістемелік бірлестіктердің, кәсіби қауымдастықтардың отырыстарына қатысады. Қажетті құжаттаманы жүргізеді.

       Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарға қоғамның толеранттылық көзқарасын қалыптастыру бойынша жұмыстар жүргізеді.

       Еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын орындайды.

      Оқу процесі кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз етеді.

       129. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектердi әлеуметтiк қорғау туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       арнайы педагогика, психология, жас ерекшелік физиологиясын, мектеп гигиенасын, пәнді оқыту мен тәрбиелік жұмыс әдістемесін,

       бағдарламалар мен оқулықтарды, оқытудың құралдары және олардың дидактикалық мүмкіндігін, педагогика ғылымы мен білім берудің даму перспективасы мен негізгі бағыттарын, еңбек туралы заңнама негіздерін,

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы күрес ережелері мен нормаларды.

      130. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім "Арнайы білім" бағыты бойынша немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; жұмыс өтіліне талап жоқ.

      1) "педагог":

      педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар: білім алушылардың дамудағы сөйлеу кемшілігін диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолданады, білім беру ұйымы деңгейдегі тәжірибені жинақтайды.

       Біліктілікке қойылатын талаптар:

       жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім "Арнайы білім" бағыты бойынша немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат;

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл, педагог-шебер кемінде 6 жыл.

      131. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор"

      санаты жоқ педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      тәрбиеленушілердің дамуында ауытқушылықтарды диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолдану;

      білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау.

      2) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       дамудағы сөйлеу кемшілігін алдын алу және жеңу үшін әдістер мен әдістерді қолдану;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын адамдармен ынтымақтастық жасау,

      инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеу және енгізу;

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын біледі,

        тәлімгерлікті жүзеге асырады, өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдылығын сындарлы түрде айқындайды,

       өз тәжірибесін аудан/қала деңгейінде жинақтайды,

       аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар.

      4) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшы қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      оқу-дидактикалық материалдарды, педагогикалық технологияларды,

      оқыту мен тәрбиелеу әдістерін әзірлеуге, оларды апробациялау бойынша жұмыстар жүргізуге,

      өз пәндері бойынша тәжірибелік тапсырмаларды жасауға,

      арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелерді дамыту бойынша шығармашылық топтарды басқарады,

      арнайы білім мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар,

       сабақты зерттеу дағдыларын және бағалау құралдарын әзірлей біледі, білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және аудан, қала деңгейінде педагогикалық қауымдастықта даму стратегиясын сындарлы түрде айқындайды,

      өз тәжірибесін облыс/республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде жинақтайды,

      облыс/ республикалық маңызы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар;

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу, эксперименттік жұмыстар әдістерін меңгеруі,

       жаңа бағдарламаларды әзірлей білуі, оларды сынақтан өткізу жұмыстарын жүргізе білуі,

       сурдопедагогиканың өзекті проблемаларын әзірлеу жөніндегі шығармашылық топқа жетекшілік ете білуі,

      өзінің кәсіби құзіреттілігінің саласында тиісті теоретикалық және практикалық білімдерді игеруі тиіс.

 5-параграф. Арнайы педагог (логопед-педагог/ логопед)

       132. Лауазымдық міндеттері: Оқушының физикалық, ақыл-ой, сөйлеу, неврологиялық жағдайын ескере отырып, арнайы білім қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асырады, сөйлеу және психофизикалық дамуға зерттеу жүргізеді, құжаттаманы жүргізеді және талдайды.

       Сөйлеу кемшілігін түзету әдістерін көрсетеді, балалардың психофизикалық және сөйлеу күйін ескере отырып, сабақ топтарын толықтырады.

       Дамудағы сөйлеу кемшілігін, сөйлеу қызметінің бұзылуын қалпына келтіру үшін топтық және жеке сабақтар өткізеді.

       Оқушылардың жеке тұлғалық мәдениетін қалыптастыруға және олардың әлеуметтенуіне ықпал етеді.

       Оқытудың әртүрлі нысандарын, әдістерін және құралдарын пайдаланады.

       Арнайы ұйымдарда дамудағы сөйлеу кемшілігін барынша түзетуге бағытталған оқушыларды (тәрбиеленушілерді) оқыту және тәрбиелеу бойынша жұмыстарды жүзеге асырады.

       Жүйелі түрде өзінің кәсіби біліктіліктерін көтереді.

       Компьютерлік сауаттылықты, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгереді.

       Семиналарға, конференцияларға, педагогикалық қауымдастарға қатысады.

       Ата-аналармен (оларды алмастырушы тұлғалармен) байланыс жасайды, балаларға арнайы көмек көрсетудің арнайы әдістері мен тәсілдерін қолдану жөнінде кеңес береді.

      Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығына жауапты болады.

       133. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Бала құқықтары туралы конвенциясын", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Заңдарын мен білім беру мәселелерін,

       педагогикалық және ұйымдастырушылық міндеттерді шешу үшін қажетті көлемде жалпы теориялық пән негіздерін, педагогика, психология, жас ерекшелік физиологиясы, мектеп гигиенасын,

       арнайы педагогика және психология, бағдарламалар мен оқулықтарды, логопед кабинетін жарақтандыру және жабдықтауға қойылатын талаптарды, оқыту құралдары және олардың дидактикалық мүмкіндіктерін, еңбек туралы заңнама негіздерін,

      еңбекті қорғау қағидалары мен нормаларын, санитарлық-эпидемиологиялық нормаларды, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы күрес негіздері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді.

      134. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім "Арнайы білім" бағыты бойынша немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл, педагог-шебер кемінде 6 жыл.

      135. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

       педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       білім алушылардың дамудағы сөйлеу кемшілігін диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолданады,

      білім беру ұйымы деңгейдегі тәжірибені жинақтайды.

      2) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       дамудағы сөйлеу кемшілігін алдын алу және жеңу үшін әдістер мен әдістерді қолдану;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын адамдармен ынтымақтастық жасау инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеу және енгізу;

        ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын біледі,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады, өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдылығын сындарлы түрде айқындайды,

       өз тәжірибесін аудан/қала деңгейінде жинақтайды,

       аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшы қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      оқу-дидактикалық материалдарды, педагогикалық технологияларды, оқыту мен тәрбиелеу әдістерін әзірлеуге, оларды апробациялау бойынша жұмыстар жүргізуге,

      өз пәндері бойынша тәжірибелік тапсырмаларды жасауға, арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелерді дамыту бойынша шығармашылық топтарды басқарады,

      арнайы білім мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар, сабақты зерттеу дағдыларын және бағалау құралдарын әзірлей біледі,

      білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді, тәлімгерлікті жүзеге асырады және аудан, қала деңгейінде педагогикалық қауымдастықта даму стратегиясын сындарлы түрде айқындайды,

      өз тәжірибесін облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде жинақтайды, облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар;

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      арнайы білім берудің жаңа жетістіктерін енгізу;

      авторлық бағдарламасының болуы немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болуы;

      облыс деңгейінде дефектологтардың кәсіби қоғамдастығының желісін дамытуға қатысу және тәлімгерлікті жүзеге асыру;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіптік конкурстардың қатысушысы болып табылады

 6-параграф. Арнайы білім беру ұйымдарының мұғалімдері, жалпы білім беретін мектептердегі арнайы сыныптардың мұғалімдері

       136. Лауазымдық міндеттері: Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқушы контингенті мен оқытылатын пән ерекшеліктерін есепке ала отырып оқытуды және тәрбиелеуді жүзеге асырады.

       Оқушылардың жеке тұлғалық мәдениетін қалыптастыруға және олардың әлеуметтенуіне ықпал етеді.

       Білім алушылар мен тәрбиленеушілердің жеке қабілеттерін дамытуды анықтайды және ықпал етеді.

       Оқу процесінде түзету жұмыстарын жүзеге асырады.

       Оқытудың әртүрлі әдістері мен құралдарын, нысандарын, түрлерін қолданады.

       Оқытылатын пән бойынша қажетті жоспарды жасайды.

       Заманауи білім беру, оның ішінде ақпараттық технологияларын меңгереді.

       Білім алушылардың және тәрбиеленушілердің тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартында қарастырылған деңгейден төмен емес білімді, білікті және дағдыларды алуын қамтамасыз етеді.

       Білім беру бағдарламаларын әзірлеуге және орындауға қатысады, оларды оқу процесінің оқу жоспары мен кестесіне сәйкес толық көлемде іске асыруға жауап береді.

       Жүйелі түрде өзінің кәсіби біліктілігін көтереді.

       Ата-аналармен немесе оларды алмастырушы тұлғалармен байланысты жүзеге асырады.

       Оқу пәнін, сабаққа қатысу режимін қолдайды.

       Жабдықтарды пайдалану кезінде техника қауіпсіздігі талаптарын орындайды.

      Оқыту процесінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін жауап береді.

       137. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және напасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен психология негіздерін, мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты және арнайы педагогика, психология,

       педагогикалық ғылым мен практика жетістіктерін,

       еңбек туралы заңнама негіздерін, қаржы-шаруашылық қызметі,

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігін, өртке қарсы күрес нормалары мен ережелерді, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      138. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім "Арнайы білім" бағыты бойынша немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат; жоғары, жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім, тиісті бейіні бойынша кәсіптік білім; жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл, педагог-шебер кемінде 6 жыл.

      139. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

       педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       білім алушылардың дамудағы сөйлеу кемшілігін диагностикалау мен түзетудің заманауи әдістерін қолданады,

      білім беру ұйымы деңгейдегі тәжірибені жинақтайды;

      білім беру технологияларын, соның ішінде ақпараттық технологияларды меңгеру.

      2) педагог-сарапшы:

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       дамудағы сөйлеу кемшілігін алдын алу және жеңу үшін әдістер мен әдістерді қолдану;

      ата-аналармен немесе оларды алмастыратын адамдармен ынтымақтастық жасау;

      инновациялық педагогикалық тәжірибені зерделеу және енгізу;

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын біледі,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады, өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдылығын сындарлы түрде айқындайды,

       өз тәжірибесін аудан/қала деңгейінде жинақтайды,

       аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар.

      3) педагог-зерттеуші:

      педагог-сарапшы қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      оқу-дидактикалық материалдарды, педагогикалық технологияларды, оқыту мен тәрбиелеу әдістерін әзірлеуге, оларды апробациялау бойынша жұмыстар жүргізуге,

      өз пәндері бойынша тәжірибелік тапсырмаларды жасауға, арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелерді дамыту бойынша шығармашылық топтарды басқарады,

      арнайы білім мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар,

       сабақты зерттеу дағдыларын және бағалау құралдарын әзірлей біледі,

       білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және аудан, қала деңгейінде педагогикалық қауымдастықта даму стратегиясын сындарлы түрде айқындайды,

       өз тәжірибесін облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде жинақтайды,

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары бар;

      3) педагог-шебер:

      педагог-зерттеуші қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      арнайы білім берудің жаңа жетістіктерін енгізу;

      авторлық бағдарламасының болуы немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған бағдарламалардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болуы;

      облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуға қатысу және тәлімгерлікті жүзеге асыру;

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық кәсіптік конкурстардың қатысушысы болып табылады.

 6-тарау. Қосымша білім беру

 1-параграф. Балаларға қосымша білім беру ұйымының басшысы (директоры)

       140. Лауазымдық міндеттері: Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымдарын ұйымның жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес басқарады.

      Мәдени-демалыс қызметі, дене шынықтыру және спортты дамыту саласындағ әлеуметтік, қосымша білім беретін коммуникативті қызметтерді көрсету бойынша құрылымдық бөлімшелердің жұмысын және өзара әрекетін ұйымдастырады.

       Басқарудың заманауи әдістері негізінде жұмысты болжайды және жоспарлайды.

       Шағын аудандарды дамытудың әлеуметтік-педагогикалық бағдарламаларын әзірлеуді және бекітуді ұйымдастырады.

       Білім беру сапасын бақылауды жүзеге асырады, білім беру процесі кезінде ұйымның білім алушыларының мен қызметкерлерінің өмір қауіпсіздігі мен денсаулығына қажетті жағдай жасайды.

      Педагогикалық кеңестің жұмысын басқарады.

      Білім беру және тәрбиелеу мәселелері бойынша алыс және жақын шетелдер балаларына арналған қосымша білім беру ұйымымен өзара тиімді ынтымақтастықты кеңейту бойынша шараларды жүзеге асырады, заманауи ақпараттық технологияларды белсенді пайдаланады және дамытады.

       Басқару құрылымын анықтайды, білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымының қаржы-шаруашылық қызметін басқаруды жүзеге асырады.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің контингентін қалыптастырады.

      Педагогтардың жұмысын үйлестіреді, қамқоршылық кеңес пен қоғамдық ұйымдардың, оның ішінде балалар ұйымдары қызметіне ықпал етеді.

       Оқу-материалдық базаны сақтауды және толықтыруды, санитарлық-гигиеналық режим, еңбекті сақтау және техника қауіпсіздігі қағидаларын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Педагогикалық кадрлар мен қосалқы персоналдарды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, олардың кәсіби шеберлігін арттыру үшін жағдай жасайды.

       Жұртшылықпен байланысты жүзеге асырады, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ата-аналарымен (оларды алмастыратын тұлғалармен) жұмысты үйлестіреді.

       Есептілікті дайындауды және қажетті ұсынуды қамтамасыз етеді.

       Барлық органдарда ұйымның мүддесін қорғайды және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қызметтерді жүзеге асырады.

       141. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын, балаларға қосымша білім беру ұйымының жұмыс бейіні және оның ерекшеліктері,

       Педагогика және психология,

       экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздері,

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормалар.

       142. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білім, немесе қайта даярлау туралы құжат; сондай-ақ білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес, оның ішінде педагогикалық еңбек өтілі сонғы 2 жыл, білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы еңбек өтілі 1 жылдан кем емес;

      Оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы.

 2-параграф. Балаларға қосымша білім беру ұйымы басшысының (директорының) орынбасары

       143. Лауазымдық міндеттері: Педагогикалық ұжым қызметінің ағымдық және перспективті жоспарларын ұйымдастырады.

       Педагогтердың білім беретін оқу жоспарлар мен бағдарламаларды, сондай-ақ қажетті оқу-әдістемелік құжаттамаларды әзірлеу бойынша жұмыстарын үйлестіреді.

       Ұйымдардағы білім беру және тәбиелеу процестерінің сапасына және білім алушылардың, тәрбиеленушілердің білім дайындығы нәтижелерін бағалау объективтілігіне үйірме, секция, клуб және факультатив жұмыстарына бақылауды жүзеге асырады.

      Педагогтарға инновациялық бағдарламаларды игеру және әзірлеу жұмыстарына көмек көрсетеді.

      Емтихандарды, конкурстарды, жарыстарды дайындау және өткізу бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.

       Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге және қызметкерлерге қажетті жағдайларды қамтамасыз етеді, білім алушылар контингентін сақтау бойынша шаралар қабылдайды.

       Ата-аналар арасында ағарту жұмыстарын ұйымдастырады.

       Оқу сабақтарының кестесін құрады.

       Белгіленген есеп беру құжаттамаларын уақтылы жасауды қамтамасыз етеді.

      Педагогикалық кадрларды іріктеуге қатысады, олардың біліктілігі және кәсіби құзыреттілігін арттыруды ұйымдастырады.

      Білім беру процесін жетілдіру бойынша ұсынысты енгізеді.

      Оқу кабинеттерін, аудиторияларды заманауи жабдықтармен, көрнекі құралдар мен оқытудың техникалық құралдарымен жарақтандыру, кітапхананы оқу-әдістемелік және көркем әдебиеттермен, мерзімдік басылымдармен толықтыру бойынша шаралар қабылдайды.

       Білім алушыларға, тәрбиеленушілерге медициналық қызмет көрсету жағдайын бақылауды жүзеге асырады.

       Санитарлық-гигиеналық талаптарды, еңбекті қорғау ережелерінің сақтауды қамтамасыз етеді.

      Қажетті есептерді дайындау және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       144. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және Балаларға қосымша білім беруді дамытудың бағыттары мен физиология және гигиена негіздері,

       Педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктері,

       экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздері,

      Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғаныс, санитарлық ережелер мен нормалар.

       145. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінг педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білім, немесе қайіта даярлау туралы құжат; білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

 3-параграф. Қосымша білім беру педагогы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің педагогы)

       146. Лауазымдық міндеттері: Қосымша білім беру саласында білім алушылардың әртүрлі шығармашылық қызметін ұйымдастырады және қамтамасыз етеді. Үйірме, секция, студия, клуб және басқа да балалар бірлестіктеріндегі білім алушылардың, тәрбиеленушілердің құрамын жинақтайды, оқу мерзімі ішінде оларды сақтау шараларын қолданады. Білім алушыларға, тәрбиеленушілерге қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге және іске асыруға қатысады, сабақтардың жоспарлары мен бағдарламаларын жасайды, олардың орындалуын қамтамасыз етеді. Белгіленген құжаттаманы жүргізеді.

      Психофизиологиялық тұрғыдан алғанда жұмыстың нысандарын, құралдары мен әдістерін педагогикалық негізделген таңдауды қамтамасыз етеді. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің шығармашылық қабілеттерін анықтайды, адамгершілік-рухани дамуына, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің тұрақты кәсіби қызығушылығын қалыптастыруға ықпал етеді. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке қызметін, оның ішінде зерттеушілік жұмысын ұйымдастырады, білім беру процесіне инновациялық технологияларды қосады, оқу практикасына байланысты жүзеге асырады. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жетістіктерін қамтамасыз етеді және талдайды. Компьютерлік технологияларды қолдана отырып, іскерлікті меңгеруді, шығармашылық қызметтің тәжірибесін дамытуды, танымдық қызығушылықты дамытуды ескере отырып, оқытудың тиімділігін бағалайды. Қалыпты кәсіби қызығушылығы мен бейімін қалыптастыруға ықпал етеді, дарынды және талантты білім алушыларды, тәрбиеленушілерді, оның ішінде мүмкіншіліктері шектеулі балаларды дамытуды қолдайды. Балалардың жаппай білім беру іс-шараларына (конкурстар, көрмелер, слеттер, конференциялар, олимпиадалар) қатысуын ұйымдастырады. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің демалыс уақытын ұйымдастыруға қатысады. Оқу сабақтарын жүргізуде еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын сақтауды қамтамасыз етеді, балалардың өмірі мен денсаулығына жауап береді. Ата-аналары мен оларды алмастыратын тұлғаларға, және педагог қызметкерлерге кеңес беріп, көмектеседі. Әдістемелік кеңестердің, бірлестіктердің қызметіне, семинарларға, конференцияларға, кәсіби қоғамдастықтарға қатысады. Жүйелі түрде өзінің кәсіби біліктілігін арттырады.

       147. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және білім беру қызметін реттейтін басқа да нормативтік құқықтық,

       Педагогика және психология негіздері,

      тәрбие жұмысының әдістемесі, өнімді, сараланған, дамытатын оқытудың заманауи педагогикалық технологиялары, құзыреттілік тәсілді іске асыру,

       әртүрлі жастағы білім алушылармен, тәрбиеленушілермен, олардың ата-аналарымен (оларды алмастыратын тұлғалармен),

       педагогтармен қарым-қатынас орнату әдістері,

       даулы жағдайлардың себептерін диагностикалау, олардың алдын алу және шешу әдістері, білім беру ұйымының ішкі еңбек тәртібі ережелері,

      еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелері.

       148. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білім, немесе қайта даярлау туралы құжат; жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе тиісті бейін бойынша техникалық және кәсіптік білімі немесе жұмыс өтіліне талап қойылмайды, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

      149. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       педагогке қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       зерттеу, эксперименттік жұмыстары дағдаларын меңгеруі,

       жаңа әдістемелерді сынау бойынша жұмыстарды жүргізе білуі,

       өңірлік (қалалық) көрмелердің, олимпиадалардың, жарыстардың жеңімпаз балалары ұжымын басқаруы тиіс.

       2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға сай болуы, сонымен қатар:

       халықаралық, республикалық конкурстардың, көрмелердің, олимпиадалардың, жарыстардың балалар ұжымдық жеңімпаздарын басқаруы,

      авторлық әдістемелік әзірлемелер болуы тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға сай болуы, сонымен қатар:

       халықаралық, республикалық конкурстардың, көрмелердің, олимпиадалардың, жарыстардың балалар ұжымдық жеңімпаздарын басқаруы,

      авторлық әдістемелік әзірлемелер болуы тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға сай болуы, сонымен қатар:

       халықаралық, республикалық конкурстардың, көрмелердің, олимпиадалардың, жарыстардың балалар ұжымдық жеңімпаздарын басқаруы,

      авторлық әдістемелік әзірлемелер болуы тиіс.

 4-параграф. Педагог-ұйымдастырушы

       150. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымы білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жас ерекшелігі мен психологиялық ерекшелігін, мүдделерін және қажеттілігін зерделейді және тұрғылықты жері бойынша оларды іске асыру үшін жағдай жасайды.

       Жеке тұлғаның талантын, ойлау және дене даму ерекшеліктерін дамытуға, жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді.

       Клубтардың, үйірмелердің, секциялардың, әуесқой бірлестіктерінің жұмыстарын, балалар мен ересектердің әртүрлі бірлескен қызметтерін ұйымдастырады.

      Мына бағыттардың біріне жетекшілік етеді: ғылыми-техникалық, көркемдік-шығармашылық, спорттық-туристік және тағы да басқа.

      Қолданыстағы заңнамаға сәйкес қауымдастықтарға, қоғамдық ұйымдарға қатысу үшін баланың құқықтарын іске асыруға ықпал етеді.

       Кештерді, мерекелерді, саяхаттарды, экскурсияларды, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің демалысын ұйымдастырады, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің бос уақыт, демалыс, ойын-сауық саласындағы маңызды әлеуметтік бастамаларын қолдайды.

      Балалардың мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысуын ұйымдастырады.

      Іс-шараларды өткізу кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

       151. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       үйірмелер, секциялар, студиялар, клуб бірлестіктері сабақтарының бағдарламалары,

      балалар ұжымдары, ұйымдар мен қауымдастықтар қызметінің негіздері,

      Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормалар.

       152. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіптік білім, немесе педагогикалық қайта даярлау туралы құжат немесе тиісті бейіні бойынша техникалық және кәсіптік білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл.

      153. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог – модератор":

       педагогке қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балалармен және жасөспірімдермен диагностикалық жұмысты ұйымдастыру нысандарын меңгеруі,

       тәрбиелеу процесінде тұрақты оң нәтижелерді қамтамасыз етуі,

       әдістемелік бірлестіктер, озық тәжірибелі мектептер қызметтеріне қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбие жұмысын талдау әдістемесін меңгеруі,

       балалар мен жасөспірімдерді, оларға дифференцияланған тәсілдерді ескере отырып тәрбиелеу әдістемесін өз бетінше білуі,

      жұмыста озық педагогикалық тәжірибелерді пайдалануы тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу, эксперименттік жұмыстар әдістерін меңгеруі,

       жаңа педагогикалық технологиялар, нысаналы бағдарламалар әзірлеуі, оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстарды жүргізуі;

      әлеуметтік педагогиканың өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтарға жетекшілік етуі тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу, эксперименттік жұмыстар әдістерін меңгеруі,

       жаңа педагогикалық технологиялар, нысаналы бағдарламалар әзірлеуі, оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстарды жүргізуі;

      әлеуметтік педагогиканың өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтарға жетекшілік етуі тиіс.

 5-параграф. Әлеуметтік педагог

      154. Лауазымдық міндеттері: Жеке тұлғаның психологиялық-медициналық-педагогикалық ерекшеліктерін және оның шағын ортасын, өмірлік жағдайын зерделейді, білім алушылардың, тәрбиеленушілердің мүдделері мен қажеттіліктерін, проблемаларын, джанжалдық жағдайын, мінез-құлық ауытқуларын анықтайды және оларға әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жеке және әлеуметтік проблемаларын шешу тәсілдерін, міндеттерін, нысандарын, әлеуметтік-педагогикалық жұмыс әдістерін айқындайды, білім алушылардың жеке құқығы мен еркіндігін іске асырудағы әлеуметтік қорғау мен көмек бойынша шаралар қабылдайды.

       Білім алушылар, балалар және мекемелер, отбасылар, орта, әртүрлі әлеуметтік қызметтер, ведомстволар мен әкімшілік органдар мамандары арасында делдал болады.

       Білім беру ұйымдарында білім алушыларды тәрбиелеу, білім беру, дамыту мен әлеуметтік қорғау бойынша және қоғамдағы өмірге жеке тұлғаны бейімдеуді қамтамасыз ететін тұрғылықты жері бойынша шаралар кешенін жүзеге асырады.

       Жетім балалар және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды, мүмкіндігі шектеулі балаларды, мүгедек балаларды, бала кезінен мүгедек балаларды патронатқа алу, тұрғын үймен, жәрдемақымен, зейнетақымен, мүліктік және мүліктік емес құқықтармен қамту бойынша жұмыстарды үйлестіреді.

       Сабақтан тыс уақытта білім алушылардың талантын, ойлау және дене мүмкіндіктерін дамыту үшін жағдай жасайды.

       Әлеуметтік ортада ізгілікті, адамгершілікті, дұрыс қарым-қатынасты қалыптастыруға ықпал етеді.

       Бала мен мемлекеттік, қоғамдық ұйымдар және әлеуметтік қызметтер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді.

       Мұғалімдермен, ата-аналармен және өзге де заңды өкілдермен өзара әрекеттеседі.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

       Білім беру ұйымдарындағы білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және іске асыруға қатысады.

       155. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       үйірмелер, секциялар, студиялар, клуб бірлестіктері сабақтарының бағдарламалары,

      балалар ұжымдары, ұйымдар мен қауымдастықтар қызметінің негіздері,

      Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормалар.

       156. Біліктілікке қойылатын талаптар:

       Жоғары педагогикалық білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі әлеуметтік педагог болған жағдайда: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      157. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       озық тәжірибені зерделеуі, оны практикада қолдануы,

       оқу-тәрбие жұмыстарын талдау дағдыларының болуы,

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын барлық талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбиелеу жұмыстарын талдау әдістерін меңгеруі,

      шығармашылық семинарларға жетекшілік ете білуі, озық тәжірибені қолдануы тиіс.

       4) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу және эксперименттік жұмыстар әдістерін меңгеруі,

       жаңа әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалар, педагогикалық технологияларды әзірлей білуі, оларды сынақтан өткізу жұмыстарын жүргізе білуі,

       әлеуметтік педагогиканың өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына жетекшілік ете білуі тиіс.

       5) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу және эксперименттік жұмыстар әдістерін меңгеруі,

       жаңа әлеуметтік-педагогикалық бағдарламалар, педагогикалық технологияларды әзірлей білуі, оларды сынақтан өткізу жұмыстарын жүргізе білуі,

       әлеуметтік педагогиканың өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына жетекшілік ете білуі тиіс.

 6-параграф. Музыкалық жетекші

       158. Лауазымдық міндеттері: Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес тәрбиеленушілердің музыкалық тәрбиесін және эстетикалық дамуын жүзеге асырады.

      Музыкалық аспапта орындау техникасын кәсіби шеберлікпен меңгереді.

       Музыкалық және басқа да мәдени-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді; балалармен дербес жұмыстар жүргізеді,

      музыкалық жағынан дарынды білім алушыларды, тәрбиеленушілерді анықтайды.

       Дене тәрбиесі сабақтарына, спорттық шараларды ұйымдастыруға қатысады.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ойын жұмыстарын ұйымдастыруға қатысады, түрлі музыкалық-дидактикалық ойындарды өткізеді.

       Педагогикалық кеңестерді дайындауға, әдістемелік кеңестердің, бірлестіктердің жұмысына қатысады.

       Білім алушылармен, тәрбиеленушілермен жұмыс істеу практикасына инновациялық тәжірибе енгізеді.

       Ата-аналар мен тәрбиешілерге музыкалық тәрбиелеу мәселелері бойынша кеңестер береді.

       Тәрбиеленушілердің музыкалық жетілуін бақылап отырады.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

       159. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       әр түрлі дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың музыкалық шығармаларын, сабақтар мен репетицияларды өткізу әдістемесін,

       Педагогика және психология негіздерін, әр жастағы білім алушылардың, тәрбиеленушілердің музыкалық мүмкіндіктерін,

       эмоцияларын, моторикасын және, музыкалық тәрбие әдістемесі, музыкалық аспапты кәсіби меңгеру, дәрігерге дейінгі медициналық көмек негіздері,

      Экономика, Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасы және өрт қауіпсіздігі, санитарлық ережелер мен нормалар.

      160. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары музыкалық білім немесе педагогикалық қайта даярлау туралы құжат; немесе техникалық және кәсіптік (музыкалық) білім, жұмыс өтіліне талап етілмейді.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог болған жағдайда: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      161. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор:

      қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      балаларды музыкалық тәрбиелеу әдістемесін білу;

      балалардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, балаларды музыкалық тәрбиелеу және эстетикалық дамыту бағдарламаларын орындау;

      білім беру ұйымының білім беру бағдарламасы шеңберінде балалармен жаппай іс-шараларды (музыкалық кештер, ойын-сауық, ән айту, хороводтар, би, қуыршақ және көлеңкелі театрды көрсету және басқа да іс-шаралар), балалармен спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысу;

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балаларды музыкалық тәрбиелеу мен оқытудың әртүрлі қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі,

       баланың музыкалық қабілетінің даму диагностикасының элементтерін білуі,

      баланың даму ортасының қалыптасуына белсенді қатысуы тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балаларды музыкалық оқыту мен тәрбиелеудің қазіргі заманғы әдістерін қолданудың өзінің шығармашылық ізденісін жүзеге асыруы,

      балаларды музыкалық дамытудың өзіндік ерекше әдістерін білуі тиіс.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балаларды музыкалық оқыту мен тәрбиелеудің қазіргі заманғы әдістерін қолданудың өзінің шығармашылық ізденісін жүзеге асыруы,

      балаларды музыкалық дамытудың өзіндік ерекше әдістерін білуі тиіс.

 7-параграф. Кабинет меңгерушісі (бөлім)

       162. Лауазымдық міндеттері: Көпшілікке арналған ойындарды, ұжымдық және ойын қарым-қатынасын өткізеді.

       Білім беру ұйымдарында көріністер, көңілді кештер, балалардың бос уақыттарын тиімді ұйымдастырады.

       Сценарийлер, тақырыптық бағдарламалар әзірлеуге, балалардың ұжымдық бос уақытын өткізуге қатысады.

       Өткізілетін іс-шаралардың көркемдік безендірілуін, музыкалық сүйемелдеуді ұйымдастыруға қатысады.

       Дарынды және талантты білім алушыларды, оның ішінде даму мүмкіндігі шектеулі балаларды қолдайды.

       Балалардың мәдени-жалпы іс-шараларға қатысуын ұйымдастырады.

       Еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі мен өрттен қорғау нормалары мен ережелерін сақтауды қамтамасыз етеді.

       Оқу процесі кезінде балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін қажетті жағдайды жасауды қамтамасыз етеді. Өзінің кәсіби біліктілігін арттырады.

       Ата-аналарға және оларды алмастыратын тұлғаларға, сондай-ақ педагогикалық қызметкерлерге консультативтік көмек көрсетеді.

      Әдістемелік кеңестердің, бірлестіктердің, семинарлардың, конференциялардың, педагогикалық қоғамдастықтардың қызметіне қатысады.

       163. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және басқа білім беру мәселелері жөнінде нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика, психология негіздерін,

       білім беру және мәдени-ағарту жұмыстарының мәселелері бойынша жоғары тұрған органдардың басқару құжаттарын,

       тарих пен өнер теориясының негіздерін, ойындар мен ойын-сауықтың пайда болуы және тарихы, олардың әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық қызметін, аудиторияны жандандырудың, ұжымдық ойынға көпшілікті тартудың,

       жалпы ойын-сауық іс-шаралардың драмалық құрылуының,

       дайындықтар мен сабақтарды жүргізудің әдістемесін, мәдени ұйымдастырушылардың озық тәжірибелерін,

       экономика негіздерін,

       еңбек туралы заңнамалар негіздерін, еңбекті қорғау мен техника қауіпсіздігі ережелерін, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       164. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім немесе қайта даярлығын растайтын құжат немесе техникалық және кәсіптік білім, жұмыс өтілі бойынша талаптар қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог болған жағдайда: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      165. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) " педагог-модератор":

      педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       балалармен бұқаралық мәдени іс-шараларды ұйымдастыра білуі,

      әдістемелік бірлестіктердің жұмыстарына қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       тәрбие жұмысын талдау әдістемесін меңгеруі,

       балалар мен жасөспірімдердің даму деңгейін есепке ала отырып тәрбиелеу әдістемесін өз бетінше әзірлей білуі,

      педагогиканың озық тәжірибелерін қолдануы тиіс.

      3) " педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       эксперименттік жұмыстардың әдістемесін меңгеруі,

       жаңа педагогикалық технологияларды, мақсатты бағдарламаларды әзірлеуі, оларды апробациялау жұмыстарын жүргізуі,

      шығармашылық топқа жетекшілік жасауы тиіс.

      4) "педагог-шебер":

       педагог-зерттеушіге қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       эксперименттік жұмыстардың әдістемесін меңгеруі,

       жаңа педагогикалық технологияларды, мақсатты бағдарламаларды әзірлеуі, оларды апробациялау жұмыстарын жүргізуі,

      шығармашылық топқа жетекшілік жасауы тиіс.

 8-параграф. Аккомпаниатор

       166. Лауазымдық міндеттері: Дайындықтар мен концерттерде вокалистер мен аспапшыларды сүйемелдейді, спорттық, көркем гимнастика, мәнерлеп сырғанау, жүзу, аэробика, шейпинг, балдық және спорттық билер бойынша спорттық жарыстарда, білім беру ұйымдарындағы әртүрлі мәдени-бұқаралық іс-шараларда музыкалық сүйемелдеудің кәсіби орындалуын қамтамасыз етеді.

      Білім алушылардың жеке қабілетіне қарай әр қимыл элементіне музыкалық шығарманы тандайды, транспонирует музыкальные произведения, білім алушыларды орындаушылыққа үйретеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын орындайды.

       167. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру, оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика, психология негіздерін,

      әртүрлі жанрдағы, стильдегі дәуірдегі музыкалық шығармаларды,

        музыка тарихы мен теориясын, көркемөнерпаздар репертуарын қалыптастыру принциптерін,

        педагогика, психология негіздері,

       еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасы қағидаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       168. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе қайта даярлығын растайтын құжат немесе техникалық және кәсіптік білім, жұмыс өтілі бойынша талаптар қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог болған жағдайда: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      169. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс (санаты жоқ), сонымен қатар:

       қағаз бетінен тез оқуы,

       дайындықсыз сүйемелдеуі, қысқа мерзімде музыкалық шығармаларды жаттауы, үндестіре білуі,

       орындаушылар репертуарын білу және зерттеу, музыкалық фрагменттерді біріктіре білуі,

      әдістемелік бірлестіктердің жұмысына қатысуы тиіс.

      2) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі тиіс, сонымен қатар:

      қағаз бетіне қарап басқа үндестілікке аударып сүйемелдей алуы,

      музыкалық шығармаларды редакциялауы, партитурадан аударуы тиіс.

      Жұмыста жоғары кәсіптік тәжірбиесі және тұрақты концерттік практикасы,

      конкурстардағы, фестивальдардағы үздік концертмейстердің дипломдары болуы тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруге тиісті, сонымен қатар:

       концертмейстер және аккомпаниатор мамандықтары (мамандандыру) бойынша сабақтар жүргізуін,

       практикалық, әдістемелік тәжірибе жинақтауға,

       жариялауға материалдар дайындауға,

       пәндерді оқыту тақырыптарын, курстарын әзірлеуге,

       ғылыми-зерттеу және әдістемелік жұмыстармен айналысуы, оқу бағдарламаларын,

      оқулықтарды, әдістемелік құралдарды әзірлеуге және апробациялауға қатысуы тиіс.

      4) "педагог-мастер":

       педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруге тиісті, сонымен қатар:

       концертмейстер және аккомпаниатор мамандықтары (мамандандыру) бойынша сабақтар жүргізуін, практикалық,

       әдістемелік тәжірибе жинақтауға,

       жариялауға материалдар дайындауға,

       пәндерді оқыту тақырыптарын, курстарын әзірлеуге,

       ғылыми-зерттеу және әдістемелік жұмыстармен айналысуға;

      оқу бағдарламаларын, оқулықтарды, әдістемелік құралдарды әзірлеуге және апробациялауға қатысуы тиіс.

 9-параграф. Концертмейстер

       170. Лауазымдық міндеттері: Жалпы, арнайы және бейіндік пәндердің оқытушыларымен бірлесіп, тақырыптық жоспарлар мен бағдарламалар әзірлейді, білім алушылармен жеке және топтық сабақтар өткізеді.

      Оқушылардың орындаушылық дағдыларын, ансамбльде ойнау дағдыларын қалыптастырады, олардың көркемдік талғамының дамытуға, музыкалық-бейнелік қабылдауын кеңейтуге және шығармашыл жеке тұлға тәрбиелеуге ықпал етеді.

      Жеке және концерттік жұмыста вокалистерді немесе аспапшыларды сүйемелдейді.

      Сабақтарда, емтихандарда, сынақтарда, концерттерде (спектакльдерде), көрсетілімдерде (спорттық, көркем гимнастика, мәнерлеп сырғанау, жүзу бойынша спорттық жарыстарда) музыкалық материалдардың кәсіби орындалуын қамтамасыз етеді.

       Ноталарды парақтан оқиды, музыкалық шығармаларды үндестіреді.

       Тақырыптық жоспарлар мен бағдарламаларды (жалпы, арнайы, бейінді пәндер) әзірлеуге қатысады.

      Білім беру процесінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын орындайды.

      171. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика мен жасерекшелік психологиясының негіздерін,

       сабақ және дайындық жүргізу әдістемесін,

      оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру тәсілдерін, жалпы және жеке оқыту, әртүрлі дәуірдегі, стильдегі және жанрдағы музыкаық шығармалардың фрагменттерін біріктіру, оларды редакциялау және дәстүрлі түрде орындай білу,

       білім алушылардың жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып, жеке қимыл элементтеріне музыканы таңдау,

      еңбекті қорғау ережелер мен нормаларды, техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы қорғау; санитарлық ережелер мен нормаларды.

       172. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары музыкалық немесе педагогикалық білім жұмыс өтіліне талап қоймастан педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат немесе жұмыс өтіліне талап қоймастан техникалық және кәсіптік (музыкалық) білім.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі педагог-шебер кемінде 6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі педагог болған жағдайда: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      173. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс (санаты жоқ), сонымен қатар:

       қағаз бетінен тез оқи білуі, дайындықсыз сүйемелдеуі,

      қысқа мерізімде музыкалық шығармаларды жаттай білуі тиіс;

      әдістемелік жұмысына қатысу.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       қағаз бетінен оқып басқа үндестілікке аударып сүйемелдеуі,

       музыкалық шығармаларды редакциялауы және партитурадан аударуы тиіс.

      Жұмыста жоғары кәсіби тәжірбиесі және тұрақты концерттік практикасы,

       конкурстардағы, фестивальдардағы үздік концертмейстердің дипломдары болуы тиіс.

      3) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       концертмейстер және аккомпаниатор мамандықтары (мамандандыру) бойынша сабақтар жүргізуі,

       практикалық, әдістемелік тәжірибе жинақтауы,

      жариялауға материалдар дайындауға, пәндерді оқыту тақырыптарын, курстарын әзірлеуге қатысуы тиіс.

      4) "педагог-мастер":

       педагог-зерттеушіге қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       концертмейстер және аккомпаниатор мамандықтары (мамандандыру) бойынша сабақтар жүргізуі, практикалық,

       әдістемелік тәжірибе жинақтауы,

      жариялауға материалдар дайындауға, пәндерді оқыту тақырыптарын, курстарын әзірлеуге қатысуы тиіс.

 10-параграф. Жаттықтырушы-оқытушы

       174. Лауазымдық міндеттері: Жаттықтырушы-оқытушы дене тәрбиесі бағдарламасына және әдістемесіне сәйкес балаларды оқыту жұмысын жүргізеді.

       Балардың жас ерекшегілігін, дайындығын, жеке және психофизикалық ерекшеліктерін ескере отырып, оқытудың міндеттері мен мазмұнын анықтайды.

      Балаларға дене жаттығуларын орындау дағдылары мен техникасын үйретеді, олардың бойында рухани-жігер қасиеттерін қалыптастырады.

      Дене шынықтыру сабақтары мен спорттық іс-шаралар өткізу барысында балалардың толық қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      Дәрігерге дейінгі алғашқы көмек көрсетеді.

      Үнемі санитарлық-гигиеналық нормалардың сақталуын қадағалайды.

       Медицина қызметкерлерімен бірлесе отырып, балалардың денсаулық жағдайын бақылайды және физикалық жүктемесін реттейді.

       Балалардың өмірі мен денсаулығына жауап береді.

       Салауатты өмір салтын насихаттайды.

      Тәрбиешілермен, тәрбиеленушілердің ата-анасымен тығыз байланыста болады.

      Бекітілген құжаттаманы және есептілікті жүргізеді.

       175. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру, дене шынықтыру және спорт, оқушыларды оқыту және тәрбиелеу мәселелері "Дене тәрбиесі және спорт туралы" бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      Қазақстан Республикасының Заңы "Мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактика мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" білім беруді дамытудың бағыттары мен болашағын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілер,

       педагогика, психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты,

       арнайы педагогика, психология, педагогикалық ғылым мен практика жетістіктері,

       экономика негіздері, қаржы-шаруашылық қызметті,

      қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қарсы қауіпсіздік қағидалары.

      176. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе жұмыс өтіліне талап қоймастан педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат;

      және (немесе) жоғары біліктілік санаты болған жағдайда педагог-модератор үшін мамандығы бойынша кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші үшін кемінде 5 жыл, педагог-шебер үшін кемінде 6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      177. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог" (санаты жоқ):

      Педагогке қойылатын жалпы талаптарға сай болуы керек;

      типтік оқу жоспарынын, типтік оқу бағдарламасының мазмұны мен құрылымын білу;

      белсенді оқытудың формалары мен әдістерін қолдану;

      балалардың психологиялық және жас ерекшеліктерін ескере отырып, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен диагностикалық жұмысты ұйымдастыру;

      білім беру ұйымы деңгейінде іс-шаралар ұйымдастыру.

      2) "педагог-модератор":

        педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      пәнді оқытуда әзірленген әдістемені қолдана білу;

      алдыңғы қатарлы әдістері мен тәсілдерін пайдалануы;

      диагностикалық жұмысты ұйымдастыру оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен;

      білім беру ұйымының әдістемелік бірлестігі, шығармашылық топтардың жұмысына белсенді қатысады.

      3) "педагог-сарапшы":

       педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      өз бетінше пәнді оқытудың әдістемесін жасай алады;

      шығармашылық семинарларды, қалалық / аудандық деңгейдегі шығармашылық топтардың жұмысын басқара алады;

      озық педагогикалық тәжірибені өз жұмысында қолдануға;

      жаңа білім беру бағдарламаларын, оқулықтар мен оқу құралдарын іске асыруға белсенді қатысады.

      4) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жаңа оқу жоспарларын, педагогикалық технологияларды, оқыту, тәрбиелеу әдістерін жасай алады және оларды тестілеу бойынша жұмыстар жүргізе алады;

      жоспарға сәйкес эксперименттік тапсырмаларды тұжырымдау;

      оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша авторлық әзірлемелердің болуы;

      білім беру саласындағы өзекті мәселелерді шешуге шығармашылық топтарды басқарады.

      5) "педагог-мастер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      облыстық оқу-әдістемелік кеңесінде немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданған әдістемелік материалдары болуы, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ететін,

      тәлімгерлікті қамтамасыз ететін және облыстық деңгейде кәсіби қоғамдастық желісін дамыту жоспарлары бар, республикалық және халықаралық жарыстарға қатысуы.

 11-параграф. Аға жаттықтырушы-оқытушы

      178. Лауазымдық міндеттері: Оқытушылардың спорттық және дене шынықтыру үйірмелерін ұйымдастырады.

      Дене шынықтыру ісі жөніндегі орынбасарымен бірлесіп, оқу жылына арналған спорттық іс-шаралардың жұмыс жоспарын әзірлейді және оның орындалуын қамтамасыз етеді.

      Әртүрлі спорт түрлері бойынша жаттықтырушы-оқытушылардың жұмыс үйірмелеріне басшылық жасайды, оқу-жаттығу процесін ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді.

      Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің теориялық, дене, моральдық, техникалық және спорттық дайындығын арттыруды, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жоспарланған жаттығу жүктемелері мен спорттық нәтижелерді орындауын қамтамасыз етеді.

      Оқу-жаттығу процесін және спорттық іс-шараларды қауіпсіз өткізуді қамтамасыз етеді.

      Тәрбие жұмысын жүргізеді.

      Тәрбиеленушілердің дәрігерлік-педагогикалық бақылаулардың антропометриялық өлшемдері негізінде бақылау жаттығуларын және медициналық қызметкерлердің нұсқауларын орындауын бақылайды.

      Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жалпы және арнайы дене даярлығы бойынша бақылау нормативтерін қабылдайды.

      Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жарыстарға қатысуын ұйымдастырады, спорттық жетілдіру үшін білім алушылар мен тәрбиеленушілерді іріктеуді жүзеге асырады.

      Бекітілген дайындық жоспарларының орындалуын, бөлімшенің білім алушылары мен тәрбиеленушілерінің сөз сөйлеу қорытындыларын талдайды, алынған мәліметтерді ескере отырып, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді даярлауға түзетулер енгізеді.

      Спорт түрлері бойынша бөлімшелерде жаттықтырушылық кеңестер өткізеді.

      Жүйелі түрде біліктілігін арттырады, әдістемелік оқуларға, конференцияларға, семинарларға қатысады.

      Белгіленген тәртіппен білім алушылар мен тәрбиеленушілер мен жаттықтырушы-оқытушыларды көтермелеу туралы ұсыныстар енгізеді

      Білім алушылар мен тәрбиеленушілерді даярлауға қатысатын ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды.

       179. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Дене тәрбиесі және спорт туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша, асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша және жасына байланысты берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы", "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңдары және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілер;

       педагогика, психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты,

       арнайы педагогика, психология, педагогикалық ғылым мен практика жетістіктері,

       экономика негіздері, қаржы-шаруашылық қызметті,

      қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қарсы қауіпсіздік қағидалары.

       180. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе педагогикалық қайта даярлығын растайтын құжат, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      біліктілігі жоғары деңгейдегі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог – сарапшы үшін кемінде 4 жыл – мүмкіндігінше бейіні бойынша ғылым кандидаты ғылыми дәрежесінің болуы, педагог-зерттеуші үшін кемінде 5 жыл - бейіні бойынша ғылым кандидаты ғылыми дәрежесінің немесе ғылым докторы ғылыми дәрежесінің болуы.

      181. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      өз бетінше пәнді оқытудың әдістемесін құрастыруды білу;

      белсенді оқытудың формалары мен әдістерін қолдану;

      білім алушылармен және тәрбиеленушілермен диагностикалық жұмысты ұйымдастыру;

      оқу-тәрбие процесінде тұрақты оң нәтижелерді қамтамасыз ету;

      шығармашылық топтардың, мектептің әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына белсенді қатысу.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      өз бетінше пәнді оқытудың әдістемесін құрастыруды білу;

      шығармашылық семинарларға, шығармашылық топтардың жұмысына басшылық жасау;

      өз жұмысында озық педагогикалық тәжірибені қолдану;

      жаңа білім беру бағдарламаларын, оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдарды енгізу жұмыстарына белсенді қатысу.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

      жаңа оқу бағдарламаларын, педагогикалық технологияларды, оқыту, тәрбиелеу әдістерін әзірлей білу және оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу;

      өз жоспары бойынша эксперименттік тапсырмаларды қалыптастыру;

      оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша авторлық әзірлемелердің болуы;

      білім беру саласындағы өзекті мәселелерді әзірлеу бойынша шығармашылық топтарды басқара білу.

 12-параграф. Дене шынықтыру (жүзу) нұсқаушысы

      182. Лауазымдық міндеттері: Дене шынықтыру жөніндегі нұсқаушы дене тәрбиесі бағдарламасына және әдістемесіне сәйкес білім алушыларды, тәрбиеленушілерді оқыту жұмысын жүргізеді.

       Балалардың жас ерекшелігін, дайындығын, жеке және психофизикалық ерекшеліктерін ескере отырып, оқытудың міндеттері мен мазмұнын анықтайды.

      Білім алушыларды, тәрбиеленушілерді дене жаттығуларын орындау дағдылары мен техникасын үйретеді, олардың бойында рухани-жігер қасиеттерін қалыптастырады.

       Дене шынықтыру бойынша сабақтар мен спорттық іс-шараларды өткізу барысында білім алушылардың, тәрбиеленушілердің толық қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

       Дәрігерге дейінгі алғашқы көмек көрсетеді.

       Үнемі санитарлық-гигиеналық нормалардың сақталуын қадағалайды.

       Медицина қызметкерлермен бірлесе отырып, балалардың денсаулық жағдайын бақылайды және олардың физикалық жүктемесін реттейді.

       Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің өмірі мен денсаулығына жауап береді.

       Салауатты өмір салтын насихаттайды.

      Тәрбиешілермен, тәрбиеленушілердің ата-анасымен, тығыз байланыста жұмыс істейді. Бекітілген құжаттаманы және есептілікті жүргізеді.

       183. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру, дене шынықтыру және спорт, оқушыларды оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика, психология негіздерін,

       жас ерекшелік физиологиясын, анатомиясын, мектеп гигиенасын,

       дене тәрбиесі әдістемесін, әртүрлі жастағы балаларды жүзуге;

      тәрбие жұмысының әдістемесін; білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтау қағидаларын, дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын өткізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының талаптарын, бағдарламалар мен оқулықтарды, оқу кабинетін жабдықтау мен жабдықтауға қойылатын талаптарды, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қарсы қауіпсіздік қағидалары, санитарлық қағидалар мен нормаларды.

      184. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті мамандық бойынша жоғары білім жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе техникалық және кәсіптік білімі және тиісті мамандығы бойынша жұмыс өтіліне талап қойылмайды жұмыс.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейдегі бар болған жағдайда жұмыс өтілі мамандығы бойынша педагог-шебер – 6 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары немесе орта деңгейдегі бар болған жағдайда педагог-модератор үшін кемінде 3-4 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4-5 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5-6 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      185. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі тиіс (санаты жоқ), сондай-ақ:

      балалардың дене тәрбиесінің ең озық формалары мен әдістерін қолдану және олардың денсаулығын нығайту;

      білім беру ұйымдарының қызметкерлері мен ата-аналар үшін консультациялар өткізу.

      2) "педагог-сарапшы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      балалардың дене тәрбиесі және денсаулығын нығайту бойынша тұрақты нәтижелерді қамтамасыз ету;

      балалармен жеке жұмыс жүргізу;

      балалардың дене тәрбиесі және балалармен спорттық жарыстар өткізу бойынша жеке әдістемелерді әзірлеу.

      3) "педагог-зерттеуші":

      педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      тәжірибелік жұмыс дағдыларын меңгеру;

      балалармен сабақ жүргізудің жаңа бағдарламалары мен әдістерін әзірлеу.

      4) "педагог-шебер":

      педагог-зерттеушіге қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ

      тәжірибелік жұмыс дағдыларын меңгеру;

      балалармен сабақ жүргізудің жаңа бағдарламалары мен әдістерін әзірлеу.

 13-параграф. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының Әдіскері

       186. Лауазымдық міндеттері: Барлық типтегі және түрдегі балаларға қосымша білім беру ұйымдарында (бұдан әрі – ұйым) әдістемелік жұмысты жүзеге асырады.

       Білім беру процесінің нәтижесін ұйымдық-әдістемелік алып жүруді, талдауды және бағалауды, инновациялық педагогикалық тәжірибені топтастырып, таратуды қамтамасыз етеді.

       Педагог кадрлардың шығармашылық өсуіне және олардың кәсіби жетілуіне көмек береді.

       Ұйымдардағы оқу-әдістемелік және тәрбие жұмысының жағдайын талдайды және оның тиімділігін арттыру бойынша ұсыныс әзірлейді.

       Әдістемелік және ақпараттық материалдар әзірлеуге, диагностика жасауға, педагог кадрларды даярлауды, қайта даярлауды және біліктілігін арттыруды болжауға және жоспарлауға қатысады.

      Ұйымның педагог қызметкерлеріне қосымша білім берудің оқу бағдарламасының мазмұнын, нысанын, әдістері мен оқыту құралдарын анықтауға, ұйымның білім беру қызметін ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету жұмысын ұйымдастыруға көмек көрсетеді.

       Балаларға қосымша білім беру ұйымындағы білім беру процесін жетілдіру бойынша ұсыныс енгізеді.

       Білім беру процесіне арналған оқыту-әдістемелік құжаттамалар мен құралдарды, жабдықтардың үлгілік тізбелерін, дидактикалық материалдарды әзірлеуді,

       рецензиялауды және бекітуге дайындауды ұйымдастырады.

       Ұйымның эксперименталдық жұмысының нәтижесін талдайды және жинақтайды.

       Педагог қызметкерлердің мейлінше инновациялық, нәтижелі тәжірибелерін жинақтайды және тарату шараларын қабылдайды.

       Педагог қызметкерлердің әдістемелік бірлестіктерінің жұмысын ұйымдастырады және үйлестіреді, оларға тиісті қызмет ету бағыты бойынша консультативтік және практикалық көмек көрсетеді.

       Қызметкерлердің тиісті бағыттары бойынша олардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау жұмысына, білім беру мазмұнын ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету бойынша, оқу құралдарына, әдістемелік материалдарға арналған тапсырыстың перспективалық жоспарларын әзірлеуге қатысады.

       Балаларға қосымша білім беру саласындағы алдыңғы қатарлы оқыту және тәрбиелеу технологиялары, отандық және әлемдік тәжірибе туралы ақпаратты қорытындылайды және таратады.

       Конкурстар, көрмелер, олимпиадалар, слеттер, жарыстар өткізу бойынша қажетті құжаттама әзірлеп, ұйымдастырады. Әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық-аналитикалық материалдарды жинауды, жинақтауды және жүйелендіруді жүзеге асырады.

      Қосымша білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, сараптауға, қолданыстағысын түзетуге және жаңа білім беру стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттама әзірлеуге қатысады.

       Білім беру ұйымының педагогикалық және өзге де кеңестерінің жұмысына, сондай-ақ әдістемелік бірлестік қызметі мен әдістемелік жұмыстың өзге де түріне қатысады.

       Еңбек қорғау және өрт қауіпсіздігі жөніндегі ережені орындайды.

      Білім беру процесі кезінде білім алушылардың (тәрбиеленушілердің) өмірін және денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

      Әдістемелік қосымшалардың жиынтықтары бар әртүрлі үлгідегі және түрдегі оқу-әдістемелік өнімдерді әзірлейді, рецензиялайды және бекітуге дайындайды.

      Балаларға қосымша білім беруді дамытудың басым бағыттарын іске асыруды қамтамасыз ететін бағдарламалық-әдістемелік өнімдерді баспаға дайындауды жүзеге асырады.

      Қызметкерлердің тиісті қызмет бағыттары бойынша олардың біліктілігін арттыру және қайта даярлауды ұйымдастыру, білім беру мазмұнын ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету, оқу құралдарына, әдістемелік материалдарға тапсырыс берудің перспективалық жоспарларын әзірлеуге қатысады. Әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық-талдау материалдарын жинауды, жинақтауды және жүйелеуді жүзеге асырады.

      Қосымша білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, оларды сараптауға, қолданыстағы білім беру стандарттарын түзетуге және жаңа білім беру стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеуге қатысады.

      Әдістемелік қосымшалар жиынтығымен әр түрлі типтегі оқу-әдістемелік өнімдерді әзірлеуге дайындайды.

      Балаларға қосымша білім беруді дамытудың басым бағыттарының іске асырылуын қамтамасыз ететін бағдарламалық және әдістемелік өнімдерді шығаруға дайындықты жүзеге асырады.

      Қызметкерлердің өз қызметінің тиісті бағыттары бойынша біліктілігін арттыру және қайта даярлауды ұйымдастыруға, білім беру мазмұнын ғылыми-әдістемелік қамтамасыз етуге, оқу құралдарына, оқу материалдарына тапсырыс берудің ұзақ мерзімді жоспарларын жасауға қатысады.

      Әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық және аналитикалық материалдарды жинауды, жинақтауды және жүйелеуді жүзеге асырады.

      Қосымша білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, оларды сараптауға, қолданыстағы құжаттарды жаңартуға және жаңа білім стандарттарын, оқу және бағдарламалық құжаттаманы жасауға қатысады.

      Инновациялық тәжірибені зерттейді және таратады.

      Конкурстарға, көрмелерге, жарыстарға, митингілерге, жарыстарға қажетті құжаттарды ұйымдастырады және әзірлейді.

      Қажетті есептерді дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       Сараптамалық қызметті ұйымдастырады:

       Республикадағы балаларға қосымша білім беру ұйымдары конкурстарға ұсынылатын бағдарламалық-әдістемелік өнімдердің бейінді (бағыты бойынша) сараптамасын.

      Өтінімдер бойынша сараптаманы жүзеге асырады (білім беру ұйымдарынан, жеке тұлғалардан).

       Консалтингтік қызметті ұйымдастырады: педагогикалық кадрлардың шығармашылық өсуіне және олардың кәсіби дамуына ықпал етеді.

       Ұйымдардың педагогикалық қызметкерлеріне балаларға қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұнын, оқыту нысандары, әдістері мен құралдарын анықтауда, ұйымдардың білім беру қызметін ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету бойынша жұмысты ұйымдастыруда көмек көрсетеді.

       Оқыту мен тәрбиелеудің инновациялық технологиялары, қосымша (бейресми) білім беру саласындағы озық отандық және әлемдік тәжірибе туралы ақпаратты жинақтайды және таратады.

       Педагогикалық жетістіктерді насихаттайды (мастер-кластар, педагогикалық шеберханалар, шығармашылық семинарлар ұйымдастыру арқылы).

      Балаларға қосымша білім беру ұйымдарында білім беру процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

       187. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы", "Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру қызметін реттейтін басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

      Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың басым бағыттарын,

       педагогика және психология негіздерін.

       188. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, білім беру жүйесіндегі немесе тиісті бейін бойынша педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 2 жыл.

      Және (немесе) жоғары деңгейлі біліктілік болған жағдайда педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 5 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 7 жыл. педагог-шебер үшін-8 жыл.

      189. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

      мемлекеттік, салалық және өңірлік нормативтік-құқықтық актілерді білуі тиіс;

      педагогикалық қызметте бағдарлау;

      қосымша білім беру тұжырымдамасын зерделеу;

      педагогтарға, ата-аналарға консультациялық көмек көрсету;

      әдістемелік ұсынымдар әзірлеу;

      оқу жоспарларына сараптама жүргізу, білім беру ұйымының қызметіне талдау жүргізу;

        2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      қосымша оқыту бойынша әдістемелік материалдар мен әзірлемелерді жинақтау, жүйелеу және тарату;

      кадрлық құрам дайындау;

      білім беру ұйымы ішінде білім беру бойынша теоритикалық зерттеулерге басшылық жасау;

      педагогтердің қызметін үйлестіруге және жоспарлауға қатысу.

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      аудан / қала деңгейінде білім беру бойынша теоритикалық зерттеулерге басшылық жасау;

      білім беру ұйымы ішінде және аудан/қала деңгейінде қосымша білім беру саласындағы ғылыми зерттеулерге қатысу;

      оқу бағдарламалары мен оқу-әдістемелік кешендерін апробациялауға қатысу;

      эксперименттік алаңдарға қатысу;

      аудандық, қалалық, облыстық деңгейдегі конференцияларға, семинарларға, конкурстарға қатысу және қатысу;

      ғылыми-публицистикалық және әдістемелік бұқаралық ақпарат құралдарында және интернет ресурстарда жарияланымдары болуы;

       4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана деңгейінде білім беру бойынша теориялық зерттеулерге басшылық етуі тиіс;

      білім беру ұйымы ішінде және облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана деңгейінде қосымша білім беру саласында ғылыми зерттеулерге жетекшілік ету;

      педагогтардың аяқталған әзірлемелеріне зерттеу бағасын жүргізу;

      педагогтарды ғылыми-практикалық және әдістемелік сүйемелдеумен айналысу;

      қосымша білім беру бойынша әдістемелік материалдар мен әзірлемелерді тарату;

      кадрлық құрам дайындау, конференцияларда, семинарларда, облыстық, республикалық, халықаралық деңгейдегі конкурстарда сөз сөйлейді;

      ғылыми-публицистикалық және әдістемелік бұқаралық ақпарат құралдарында және интернет-ресурстарда жарияланымдары болуы;

      республикалық сараптау кеңесі мақұлдаған бағдарламалар мен оқу-әдістемелік кешендердің авторлық әзірлемелері болуы тиіс.

      5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеу" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

       қосымша білім беруді дамытудың ықтимал бағыттарын зерттеу және әзірлеу;

      оның келешегін болжау;

      әдіснамалық өнімдерді әзірлеуді ұйымдастыруға басшылық жасау;

      педагогтардың озық тәжірибесін тарату, олардың біліктілігінің өсуіне ықпал етеді;

      әзірленген әдіснамалық өнімдерді енгізу бойынша мастер-класстар мен семинарлар өткізу.

 14-параграф. Қосымша бiлiм беру оқу-әдiстемелiк орталығының (ҚБ ОӘО) әдіскері

       190. Лауазымдық міндеттері: Аналитикалық қызмет: қызмет бағыттары бойынша балаларға қосымша бiлiм беру жүйесiнiң бағдарламалық-әдiстемелiк қамтамасыз етілу жағдайын зерделейді және талдайды, оның тиiмдiлiгiн арттыру бойынша ұсыныс әзірлейді.

       Балаларға арналған қосымша бiлiм беру ұйымдарының кадрлық құрамы мен әдiстемелiк корпусының шығармашылық әлеуеті туралы деректер базасын жинап, талдайды.

       Балаларға қосымша бiлiм беру жүйесінде іске асырылатын бағдарламалық-әдiстемелiк өнім банкін, педагогикалық ақпарат банкін (нормативтік құқықтық, ғылыми-әдiстемелiк, әдiстемелiк) қалыптастырады.

      Республикадағы балаларға қосымша бiлiм беру ұйымдарында іске асырылатын бағдарламалық-әдiстемелiк өнімді жүйелейді.

      Ғылыми-әдiстемелiк қызмет: тұлғаның даму міндеттерін шешудің озық инновациялық тәсілдерін анықтайды және насихаттайды.

       Әдiстемелiк және ақпараттық материалдар, диагностика, болжау және педагогикалық кадрларды даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыруды жоспарлауға қатысады.

       Ұйымдардың эксперименталды және зерттеу жұмысының нәтижелерін талдап, жалпылайды.

       Балаларға қосымша білім беру ұйымдары қызметінің практикасына ғылыми зерттеулерді, алдыңғы қатарлы педагогикалық тәжірибені талдайды және жалпылайды, педагогтердің ғылыми және теориялық құзыреттіліктерін қамтамасыз етеді.

      Түрлі типтегі бағдарламаларды (білімдік, мәдениеттік, эксперименттік жұмыс бағдарламалары) және әдістемелік өнімдердің түрлерін (әдістемелік әзірлемелер, ұсынымдамалар, құралдар) әзірлеу технологияларын жасайды.

       Түрлі типті оқу-әдістемелік өнімдерді және әдістемелік қосымшаларды әзірлейді, рецензиялайды және бекітуге дайындайды.

       Балаларға қосымша білім беруді дамытудың басым бағыттарын іске асыруды қамтамасыз ететін бағдарламалық-әдістемелік өнімдерді басып шығаруға дайындықты жүзеге асырады.

       Тиісті қызметтік бағыттары бойынша, білім беру мазмұнын ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету бойынша қызметкерлердің біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды ұйымдастыру жұмысына, оқу құралдарына, әдістемелік материалдарға тапсырыс беру жоспарын әзірлеуге қатысады.

       Әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық-талдамалық материалдар жинақтауды және жүйелеуді жүзеге асырады.

       Қосымша білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, оларды сараптауға, қолданыстағыларын түзетуге және жаңа білім беру стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттамаларды әзірлеуге қатысады.

      Балаларға арналған қосымша білім беру саласындағы алдыңғы қатарлы әлемдік және отандық тәжірибе, алдыңғы қатарлы оқу және тәрбиелеу технологиялары туралы ақпаратты таратады және жалпылайды.

      Конкурс, көрме, олимпиада, слет, жарыс өткізу бойынша қажетті құжаттарды әзірлейді және ұйымдастырады.

      Қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       Сараптамалық қызметті: балаларға қосымша бiлiм беру ұйымдарының республикалық конкурстарға ұсынатын бағдарламалық-әдiстемелiк өнімдеріне (бағыттары бойынша) бейінді сараптама ұйымдастырады.

      Сараптаманы өтінімдер бойынша жүзеге асырады (бiлiм беру ұйымдары, жеке тұлғалар).

      Консалтингті қызметті ұйымдастырады: педагог кадрлардың шығармашылық өсуіне және олардың кәсіби дамуына ықпал етеді.

       Балаларға қосымша бiлiм беру оқу бағдарламаларының мазмұнын, нысанын, әдісін және оқу құралын анықтауда, ұйымдардың білім беру қызметін ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету жұмысын ұйымдастыруда ұйымдардың педагогикалық қызметкерлеріне көмек көрсетеді.

       Қосымша бiлiм беру саласында оқу-тәрбиенiң инновациялық технологиялары, алдыңғы қатарлы отандық және әлемдік тәжірибе туралы ақпаратты жалпылайды және таратады.

       Педагогикалық жетiстiктерді (мастер-кластар, педагогикалық шеберлік, шығармашылық семинарлар ұйымдастыру арқылы) насихаттайды.

      Балаларға қосымша бiлiм беру ұйымында бiлiм беру процесін жетiлдiру бойынша ұсыныс енгiзедi.

       191. Бiлуге міндетті:

       Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы", "Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және басқа да білім беру қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді,

       Қазақстан Республикасында бiлiм беруді дамытудың басым бағыттарын, балаларға қосымша білім беру ұйымдарының қызметі мәселелері бойынша нормативтік құжаттарды,

       дидактиканың қағидаттарын, педагогика және жас ерекшеліктері психологиясының негiздерiн,

       бiлiм беру процесін немесе қызметтік бағытын әдiстемелiк қамтамасыз ету қағидаттарын, білім беру ұйымдарындағы оқу процесін ұйымдастыру жүйесін,

      оқу-бағдарламалық құжаттаманы әзірлеу принциптері мен тәртібін, оқу жабдықтары мен басқа да оқу-әдістемелік құжаттамалардың үлгілік тізбелерін,

        педагогикалық жұмыстың тиімді түрлері мен мазмұнын анықтау,

      жалпылау және тарату әдістерін, ұйымның педагогикалық қызметкерлерінің әдістемелік бірлестіктері жұмысының мазмұны және ұйымның қағидаларын,

       баспалармен жұмыс негіздерін, әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелендіру қағидаларын, оқытудың аудио бейнелік және интерактивтік құралдарына қойылатын негізгі талаптарды,

       оқытудың қазіргі педагогикалық технологиялары, құзыреттік тәсілдерді іске асыруды,

       даулы жағдайларының себептерін диагностикалау, оларды шешу және алдын алу технологияларын,

       экология, экономика, әлеуметтану негіздерін,

       мәтіндік редактормен, электрондық кестемен, электрондық поштамен және браузермен,

       заңнамасын, білім беру ұйымдарының ішкі еңбек тәртібінің ережелерін,

      еңбек және өрт қауіпсіздігін сақтау ережелерін, санитарлық ережелер мен нормаларды.

      192. Бiлiктiлiкке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша жоғары білім, педагогикалық жұмыс өтілі немесе тиісті бейін бойынша кемінде 2 жыл.

      Және (немесе) жоғары деңгейлі біліктілік болған жағдайда педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 5 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 7 жыл. педагог-шебер үшін-8 жыл.

      193. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

      "педагог" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      қосымша білім беру ұйымы қызметінің тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;

      балаларға қосымша білім беру ұйымдарының кадрлық құрамы мен әдістемелік корпусының әлеуетін талдау;

      бағдарламалық-әдістемелік өнімдерді қалыптастыру;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      әдістемелік және ақпараттық материалдарды әзірлеуге қатысу;

      диагностика жүргізу;

      педагогтарды даярлау мен біліктілігін арттыруды жоспарлау;

      ғылыми зерттеулер мен озық педагогикалық тәжірибені енгізу;

      ұйымдардың эксперименттік және зерттеу жұмыстарының нәтижелерін талдау және қорыту;

      білім беру ұйымдары мен аудан/қала ішінде конкурстар, көрмелер, олимпиадалар, слеттер, жарыстар өткізуді ұйымдастыру және қатысу;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      білім беру, бос уақыт бағдарламаларын, әдістемелік әзірлемелердің, ұсынымдардың, құралдардың әртүрлі түрлерін әзірлеуге қатысу;

      әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық-талдау материалдарын жинауды, жинақтауды және жүйелеуді жүзеге асыру;

      қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұнын анықтауда педагогтарға көмек көрсету.

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      қосымша білім беру саласында озық отандық және әлемдік тәжірибені тарату;

      облыс, республика деңгейінде мастер-кластар, педагогикалық шеберханалар, семинарлар ұйымдастыру;

      қосымша білім беру саласындағы білім беру процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар мен ұсынымдар әзірлеу;

      бағдарламалар мен оқу-әдістемелік кешендерді апробациялауға қатысу.

      5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын талаптарға, сондай-ақ:

      қосымша білім беруді дамытудың басым бағыттарын іске асыру бойынша бағдарламалық-әдістемелік өнімдерді әзірлеу;

      облыстық, республикалық, халықаралық деңгейлерде іс-шараларды ұйымдастыру,

      қосымша білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, оларды сараптауға, қолданыстағы білім беру стандарттарын түзетуге және жаңа білім беру стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеуге қатысу;

      қосымша білім беру саласындағы жетекші мамандардың озық тәжірибесін тарату.

      Қосымша білім беру оқу-әдістемелік орталығы директорының орынбасары (бұдан әрі - ҚБ ОӘО)

       194. Лауазымдық міндеттері: ҚБОӘО жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес құрылымдық бөлімшелерінің қызметін басқарады. ҚБОӘО оқу, ғылыми, әдістемелік қызметін жоспарлайды, ұйымдастырады және бақылайды.

       Өткізілетін іс-шаралардың ақпараттық әдістемелік қамтылу дайындығын басқаруды және бақылауды жүзеге асырады.

       Баспалық қызметті басқарады.

       Құрылымдық бөлімшелерге кадрлар іріктеуді жүзеге асырады және ҚБОӘО директорына ұсынады. ҚБОӘО құрылымдық бөлімшелерінің қызметін бақылауды, аумақтық құрылымдардың қызметкерлеріне кеңес беруді жүзеге асырады. Әдістемелік құрамды аттестаттау жұмысын ұйымдастырады.

       ҚБОӘО қызметінің тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар дайындап, ақпараттық материалдарды жүйелейді және жасайды, балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарының бағдарламаларын және оқу жоспарларын әзірлеп, рецензиялайды және бекітуге дайындайды, аумақтық орталықтар, эксперименттік алаңдар қызметінің нәтижесін талдайды және жалпылайды.

      Қажетті есептерді дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       Әдістемелік, анықтамалық, ақпараттық-талдамалық материалдар жинақтауды және жүйелеуді жүзеге асырады.

      Қосымша білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге, оларды сараптауға, қолданыстағыларын түзетуге және жаңа білім беру стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттамаларды әзірлеуге қатысады.

       195. Бiлуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және басқа да қосымша білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін анықтайтын нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негiздерiн,

      педагогика, педагогикалық психологияны, педагогикалық ғылым мен практика жетiстiктерін, қаржылық-шаруашылық қызмет, еңбек туралы заң негiздерiн.

       196. Бiлiктiлiкке қойылатын талаптар:

      жоғары педагогикалық білім немесе тиісті бейіні бойынша жоғары білім, білім беру ұйымдарында педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 5 жыл немесе басшы лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

 7-тарау. Ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдары

 1-параграф. Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) басшысы (директоры)

       197. Лауазымдық міндеттері: біліктілікті арттыру институтының (бұдан әрі-Институт) оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік, әкімшілік-шаруашылық және қаржы - экономикалық қызметін басқарады.

       Барлық құрылымдық бөлімшелердің жұмысын және тиімді өзара іс-қимылын ұйымдастырады, олардың қызметін дамытуға бағыттайды.

       Институт қызметін ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастырады. Қазақстан Республикасының Білім беру жүйесін әлемдік білім беру кеңістігіне ықпалдастыру, жетекші жоғары оқу орындарымен, таяу және алыс шетел ғалымдарымен білім беру мәселелері бойынша өзара тиімді ынтымақтастықты кеңейту шараларын жүзеге асырады, заманауи ақпараттық технологияларды белсенді пайдаланады және дамытады.

       Институттың Жарғысын, ішкі тәртіп ережелерін, курстардың, семинарлардың оқу-тақырыптық жоспарларын, штат кестесін, Институт қызметкерлерінің лауазымдық нұсқаулықтарын бекітеді.

       Басқа оқу іс-шараларын әзірлеу мен бекітуді ұйымдастырады.

       Тыңдаушылар үшін кадрлардың біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыруға бақылауды жүзеге асырады, бұл үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз етеді.

       Белгіленген заңнама шегінде институттың мүлкі мен қаражатына иелік етеді.

       Оқу-материалдық базаны есепке алуды, сақтауды және толықтыруды, институттың ішкі тәртіп ережелері мен жұмыс тәртібінің сақталуын қамтамасыз ет еді.

      Ғылыми-педагогикалық және тәрбие процесінің қажетті деңгейін қамтамасыз ететін кадрларды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, олардың кәсіби деңгейін арттыру үшін жағдай жасайды. Институт Ғылыми кеңесінің жұмысын басқарады.

      Мемлекеттік, қоғамдық, ғылыми және басқа да ұйымдарда Институт атынан өкілдік етеді, қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       198. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы", "Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

      мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, а

       ндрагогика, синергетика, педагогика, психология, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін, менеджмент негіздерін,

       экономика, қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       199. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен тұлғалар, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 10 жыл.

 2-параграф. Біліктілікті арттыру институты (филиалы) басшысының (директорының) орынбасары

       200. Лауазымдық міндеттері: Нормативтік құқықтық актілерге және Біліктілікті арттыру институтының (бұдан әрі – Институт) жарғысына сәйкес Институт құрылымдарының қызметіне басшылық етеді.

       Институттың оқу, ғылыми, әдістемелік және шаруашылық қызметін жоспарлайды, ұйымдастырады және қадағалайды.

       Курстық және курсаралық іс-шараларды оқу, бағдарламалық-әдістемелік және ғылыми сүйемелдеуге басшылық және қадағалау жүргізеді.

       Баспа ісіне басшылық жасайды.

       Алдыңғы қатарлы жоғары оқу орындарымен және ғылыми-зерттеу орталықтарымен ыңтымақтастықты ұйымдастырады.

       Білім беру ұйымдарының және әдістемелік қызметтердің, білім беру ұйымдарының барлық деңгейіндегі ғылыми-педагогикалық және әдістемелік кадрларының, басшыларының біліктілігін арттырудың үздіксіздігін және сабақтастығын қамтамасыз етуді қадағалайды.

       Институттың құрылымдық бөлімшелеріне кадрлар іріктеуді іске асырып, оларды Институт басшылығына ұсынады.

      Кафедра, әдістемелік кабинеттер және басқа да құрылымдар қызметкерлеріне консультация береді, олардың жұмысын үйлестіреді, әдістемелік құрамды аттестаттауды ұйымдастырады. Қажетті есеп-қисаптың ұйымдастырылуы мен ұсынылуын қамтамасыз етеді.

       201. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Ғылым туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" заңдарын және білім берудің келешегі мен даму жолдарын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       менеджмент негіздерін, экономика, қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін,

       андрогогика, синергетика, педагогика, педагогикалық психология, педагогикалық ғылым мен тәжірибенің жетістіктерін,

      еңбек қорғау нормалары мен ережелерін, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы күрес ережелерін, санитарлық нормалар мен ережелерді.

      202. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен тұлғалар, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 10 жыл.

 3-параграф. Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) әдіскері

       203. Лауазымдық міндеттері: Курстардың, семинарлардың, конференциялардың, педагогикалық оқулардың, конкурстардың, көрмелердің сараланған жабдықталуын және өткізілуін ұйымдастырады.

       Курстарға оқу-әдістемелік материалдарды әзірлейді. Зертханалық-практикалық сабақтарды, тренингтерді, тиісті санаттардың біліктілігін арттырудың (бұдан әрі - БА) өзекті мәселелері бойынша іскерлік ойындарды даярлап, өткізілуін қамтамасыз етеді.

       Жаңа тиімді технологияларды енгізу бойынша арнаулы проблемалық курстарды ұйымдастырады.

       БА курстарына арналған жаңа оқу-тақырыптық жоспарларды, бағдарламаларды әзірлейді.

       Білім беру қызметкерлерінің үздіксіз БА әртүрлі топтарының курстық дайындықтарының тиімділігін анықтайтын педагогикалық инструментарий жұмысын, педагогикалық диагностика, түзетуді іске асыру әдістерін жетілдіру, әдістемелік жұмысты үлгілеу бойынша заманауи әдістерді енгізу жұмысын үйлестіреді.

       Білім беру ұйымдарының дыбыс-бейне және интерактивті оқыту құралдарына мұқтаждығын, қазіргі педагогикалық деректер банкісінің ахуалын саралайды.

       БА курстарының әдістемелік және тәжірибелік қамтамасыз етілуін ұйымдастырады.

       Біліктілік арттыру жоспарының іске асырылуын қамтамасыз етеді, кабинет бейіні бойынша педагог кадрлардың сапалық құрамына мониторингті жүзеге асырады.

       Авторларға оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешеңдердің мақұлдануына, авторлық курстар, семинарлар ұйымдастыру мен өткізуге көмек көрсетеді.

       Тәжірибелік-эксперименталдық жұмыстың нәтижелерін саралайды және жалпылайды.

       Білім беру ұйымдары педагогтарының, әдіскерлерінің, басшыларының нәтижелі жұмыс тәжірибесін зерттеп, жалпылайды және таратады.

       Білім беру қызметкерлеріне, аудандық әдістемелік кабинеттерге консультативтік, әдістемелік және практикалық көмек көрсетеді.

       Курсаралық жұмыстар мен әртүрлі байқаулар, конкурстар, слеттер, олимпиадалар өткізеді.

       Педагогикалық және басқарушылық инновацияларды зерттеп, насихаттайды.

       Педагогика ғылымының заманауи жетістіктерін, педагогикалық әдебиеттің жаңалықтарын қадағалап, олар туралы білім беру ұйымдарын, әдістемелік кабинеттерді хабардар етеді.

      БА жүйесінде маркетингтік зерттеулер және баспа қызметін жүзеге асырады.

      Аймақтық деңгейде жұмысты ұйымдастыру бойынша мұғалімдердің біліктілігін арттыру институттарының тиісті кабинеттерінің қызметін қадағалайды.

       Педагогтердің, білім беру ұйымдарының инновациялық, тәжірибелік-эксперименталдық жұмыстарының және өзіндік зерттеу (ізденіс) қызметінің нәтижелерін жалпылау негізінде ғылым және практиканың ықпалдасу идеяларын енгізу бойынша ұсынымдар әзірлейді.

      Республикалық педагогикалық басылымдарда білім беру мәселелеріне байланысты материалдар жариялайды.

       204. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және білім беру ұйымдары қызметінің мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

      басқарудың инновациялық әдістерін, баспалармен жұмыс істеу негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттаманы әзірлеу тәртібін, білім беру,

       жұмыс тәжірибесін жалпылау және тарату әдістемесін,

       ғылыми-зерттеу және эксперименттік қызметті,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       205. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, педагогикалық жұмыс өтілі, оның ішінде біліктілікті арттыру жүйесінде кемінде 5 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда біліктілікті арттыру жүйесінде жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 7 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 9 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 10 жыл.

      206. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ақпаратты компьютерлік өңдеу технологиясын, педагогикалық саралау әдістерін меңгеруі тиіс.

      2) "педагог-модератор":

       педагогқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       алдыңғы қатарлы білім беру технологиялары бойынша жұмыс тәжірибесін жалпылай және тарата білуі,

       жарияланған әдістемелік материалдарының болуы тиіс.

      3) "педагог-сарапшысы":

      педагог-модераторға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу және тәжірибелік жұмыс дағдыларына ие болуы,

      білім беру процесінің өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтар жұмысына қатысуы тиіс.

      4) "педагог-зерттеуші":

       педагог-сарапшыға қойылатын талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу және тәжірибелік жұмыс әдістерін меңгеруі;

       білім беру процесінің өзекті проблемаларын әзірлеу бойынша шығармашылық топтарға жетекшілік етуі:

       алдыңғы қатарлы білім беру технологиялары бойынша ақпарат таратуы,

      жарияланған әдістемелік материалдарының болуы, мемлекеттік тілді білуі тиіс.

 4-параграф. Кафедра меңгерушісі

      207. Лауазымдық міндеттері: кафедраның даму стратегиясын әзірлейді, сыртқы байланыстарды нығайтады және дамытады.

      Тыңдаушыларды курстық даярлау сапасының кафедраішілік жүйесін әзірлейді.

      Педагогикалық әдістер мен оқыту құралдарын, ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік жұмыс дағдыларын меңгерген.

      Профессор-оқытушылар құрамын оқытуды ұйымдастырады.

      Оқу, ғылыми, әдістемелік жұмыс мәселелері бойынша кафедра отырысын өткізеді.

      Кафедра жұмысын жоспарлайды, кафедра оқытушыларының жеке жұмыс жоспарларын бекітеді.

      Кафедра оқытушылары арасында педагогикалық жүктемені және функционалдық міндеттерді бөлуді жүзеге асырады және олардың уақытында және сапалы орындалуын бақылайды.

      Кафедрада ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді, аяқталған ғылыми-зерттеу жұмыстарын талқылауды және оларды енгізу жолдарын ұйымдастырады.

      Қол жеткізілген ғылыми нәтижелерді жариялау мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      Кафедраның көрнекі құралдары мен оқу-әдістемелік материалдарын дайындауға қатысады, оларға сараптама жүргізеді.

      Кафедра оқытушыларының жеке жоспарларының орындалуын және сапасын бақылайды.

      Кафедра оқытушыларының жұмыс тәжірибесін зерттейді, жинақтайды және таратады.

      Кафедраның Жас оқытушыларына оқу және әдістемелік көмек көрсетеді.

      Кафедра оқытушыларының біліктілігін арттыруды жоспарлайды.

      Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгерген.

      Ғылыми кеңестің жұмысына қатысады.

      Ғылыми-әдістемелік көмек көрсету мақсатында білім беру ұйымдарымен және өзге де ұйымдармен байланыс орнатады.

      Кафедраның, институттың халықаралық қызметіне қатысады және қамтамасыз етеді.

      Кафедра құжаттамалары мен есептілігінің барлық түрлерін жасауды және сақтауды қамтамасыз етеді.

      Кафедра қызметінің қорытындысы бойынша есеп береді.

      Кафедра оқытушыларының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, санитария және өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін орындауын бақылайды.

      Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау жөніндегі ережелерді орындайды.

      208. Білуі тиіс:

      Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі, Қазақстан Республикасының: "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Ғылым туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдары және біліктілікті арттыру жүйесінің жұмыс істеуі мен дамуы мәселелерін реттейтін басқа да нормативтік құқықтық актілер;

      оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеу және бекіту тәртібі, білім беру жүйелерін басқару теориясы мен әдістері;

      педагогиканы, физиологияны, психологияны және кәсіби оқыту әдістемесін, оқыту мен тәрбиелеудің заманауи түрлері мен әдістерін;

      экономика негіздері, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау ережелері.

      209. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе өзге де кәсіптік білім немесе қайта даярлау курстарынан өткенін және ғылыми немесе академиялық дәрежесінің болуын растайтын құжаттың болуы, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 7 жыл.

 5-параграф. Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) Аға оқытушы

       210. Лауазымдық міндеттері: Оқу және оқу-әдістемелік жұмыстарды ұйымдастырады және өткізеді.

       Кафедрадағы ғылыми-зерттеу жұмыстарының бір бағытына қатысады.

       Барлық оқу жұмысының түрлерін жүргізеді.

       Оқытылатын пәндер бойынша оқу бағдарламаларын, оқу-тақырыптық жоспарларын әзірлейді.

      Оқитын пәндерді немесе жекелеген оқу сабақтары, оқу жұмыстары бойынша әдістемелік қамтамасыз етуді жинақтайды және әзірлейді.

       Тыңдаушылардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына қатысады.

      Оқитын пәндерді немесе жекелеген оқу бойынша студенттердің өзіндік жұмысына басшылық жасайды.

       Біліктілікті арттыруды әдістемелік қамтамасыз етеді.

      Кафедраның, институттың ғылыми-әдістемелік жұмыстарына қатысады.

       Сабақтарды, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды өткізуде тыңдаушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақтауына бақылау жасайды.

       Кафедрадағы оқулықтарды, оқу және оқу-әдістемелік құралдарды, әзірлемелерді, жұмыс бағдарламаларын және басқа да оқу-әдістемелік жұмыстардың түрлерін дайындауға қатысады.

       Жеке жоспардың орындалуы туралы есепті дайындайды және ұсынады.

      Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі нормалары мен ережелерін орындайды.

       211. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Ғылым туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және біліктілікті арттыру жүйесінің жұмыс істеуі мен дамуы мәселелерін реттейтін басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       білім беру жүйелерін басқару теориясы мен әдістерін,

       оқу жоспарларын жасау тәртібін,

       оқу жұмысы бойынша құжаттама жүргізу ережесін,

       педагогиканы, физиологияны, психологияны, андрогогиканы, оқыту мен тәрбиелеудің заманауи түрлері мен әдістері, экономика негіздері,

      Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғаныс.

       212. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен тұлғалар және ғылыми немесе академиялық дәрежесінің болуы, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде 7 жыл.

 6-параграф. Біліктілікті арттыру институтының (филиалының) Бөлім басшысы

       213. Лауазымдық міндеттері: Нормативтік, құқықтық актілер мен біліктілікті арттыру институты туралы ережеге сәйкес бөлім қызметіне басшылық жасайды.

       Бөлімнің даму стратегиясын әзірлейді.

       Бөлімнің жұмыс жоспарын және бөлім мамандарының жеке жұмыс жоспарларын бекітеді.

      Бөлім мамандарының арасында функционалдық міндеттерін бөлуді, олардың олардың уақытылы және сапалы орындалуын бақылайды.

       Бөлім қызметінің нәтижесін талдайды. Бөлім мамандарының кәсіби құзыреттілігін арттыруға көмек көрсетеді.

      Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгереді.

      Ішкі тәртіп ережесін сақтайды және бөлімнің жұмыс регламентіне сәйкес құжаттардың орындалуын қамтамасыз етеді.

      Бөлімнің барлық түрлердегі құжаттамаларын, есебін жасауды және сақтауды қамтамасыз етеді.

      Институттың іс-шараларына қатысады, бөлімнің барлық түрдегі қызметін жоспарлайды мен талдайды. Қажетті есепті, бөлім қызметі туралы ақпаратты дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       214. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және білім беру ұйымдары қызметінің мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       баспалармен жұмыс істеу негіздерін, оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу тәртібін;

       пән бойынша жаңа және балама оқулықтардың мазмұны,

       инновациялық жұмыс тәжірибесін жалпылау және тарату әдістемесі, ғылыми-зерттеу және эксперименттік жұмыстар,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары, санитарлық ережелер мен нормалар.

       215. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейін педагогикалық білім немесе тиісті бейіні бойынша кәсіптік білім, педагогикалық қайта даярлаудан өткенін растайтын құжат, педагогикалық жұмысының еңбек өтілі кемінде 7 жыл

 8-тарау. Әдістемелік қызмет

 1-параграф. Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинеттің(орталықтын) (директоры, меңгерушісі) басшысы

      216. Лауазымдық міндеттері: Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес кабинет (орталық) қызметінің барлық бағыттарына жалпы басшылық жасауды жүзеге асырады. Штаттық кестені белгілеп және бекітеді.

      Кабинеттің стратегиясын, даму мақсаты мен міндеттерін белгілейді, даму бағдарламаларының, ішкі тәртіп ережелерінің әзірленуін, бекітілуін және орындалуын ұйымдастырады.

       Бюджет қаражатын ұтымды пайдалануды қамтамасыз етеді.

       Заңнамада белгіленген шекте кабинеттің (орталықтың) мүлкі мен құралдарына иелік етеді.

       Оқу-материалдық базаны есепке алуды, сақтауды және толықтыруды қамтамасыз етеді.

      Республикада және шетелде қоғамдық ұйымдармен (қауымдастықтармен, кеңестермен) өзара әрекеттесуін ұйымдастырады.

       Ғылыми-педагогикалық және тәрбие процесінің қажетті деңгейін қамтамасыз ететін кадрларды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады.

       Қызметкерлердің лауазымдық міндеттерін анықтайды, олардың кәсіби шеберлігін арттыру үшін жағдай жасайды.

      Қызметкерлердің шығармашылық бастамасын марапаттайды және ынталандырады.

       Кабинеттің (орталықтың) оқу-әдістемелік (ғылыми-әдістемелік кеңесінің) жұмысын басқарады.

      Қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       217. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Ғылым туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      қаржы-шаруашылық, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері, санитарлық ережелер мен нормалар.

       218. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 10 жыл.

      қалалар/аудандар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 5 жыл.

 2-параграф. Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинет (орталық) басшысының орынбасары

       219. Лауазымдық міндеттері: Оқу, ғылыми, әдістемелік қызметті жоспарлайды, ұйымдастырады және бақылайды.

       Өткізілетін іс-шараларды оқу, бағдарламалық-әдістемелік және ғылыми сүйемелдеуді дайындауға басшылық пен бақылауды жүзеге асырады.

       Баспа қызметіне басшылық жасайды.

       Құрылымдық бөлімшелер үшін кадрлар іріктеуді жүзеге асырады және оларды басшыға ұсынады.

       Өңірлік құрылымдардың қызметкерлеріне кеңес беруді, олардың қызметін үйлестіруді жүзеге асырады.

       Әдіскерлерді иеленуге (растауға) дайындықты ұйымдастырады.

       Кабинетті (орталықты) әдістемелік қамтамасыз ету тиімділігін арттыру бойынша ұсыныс әзірлейді, ақпараттық материалдар жасайды, білім алушылармен жұмыс бойынша білім беру бағдарламаларын әзірлеуді, рецензиялауды және бекітуге дайындауды ұйымдастырады, аудандық, қалалық әдістемелік кабинеттер, тәжірибелік-эксперименттік, иинновациялық алаңдар қызметінің нәтижелерін талдайды және қорытындылайды.

      Қажетті есептемелерді дайындап және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       220. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді даму бағыттары мен перспективасын белгілейтін басқа да нормативттік құқықтық актілерді,

      педагогика және психология негіздерін,

       білім берудің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарттарын,

       педагогика, педагогикалық психологияны, педагогикалық ғылым мен практика жетістіктерін,

       қаржылық-шаруашылық қызмет,

      еңбек заңнамалар негізін, санитарлық ережелер мен нормаларды.

       221. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау педагогикалық курстарынан өткен, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 7 жыл.

      қалалар/аудандар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 3 жыл.

 3-параграф. Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинеттің (орталық) бөлім басшысы

       222. Лауазымдық міндеттері: Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинет (орталық) бөлімінің қызметін басқарады, қызмет бағыты бойынша ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастырады, жұмыс жоспарының орындалуын бақылауды қамтамасыз етеді, әдіскерлердің жұмысын үйлестіреді.

       Әдіскерлерді, педагогтарды оқытуды қамтамасыз етеді, инновациялық әдістемелік материалдарды, технологияларды, әдістемелерді игеруге және әзірлеуге көмек көрсетеді.

       Білім беру процесін жетілдіру және әдістемелік жұмысты басқару бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Педагогтарды беру (растау) рәсімін дайындауға және өткізуге қатысады. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі жөніндегі ережелерді орындайды.

       223. Білуге міндетті: Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

       педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін,

      қаржы-шаруашылық қызмет негіздерін; санитарлық ережелер мен нормаларды.

       224. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, ғылыми немесе академиялық дәрежесі, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 7 жыл.

      қалалар/аудандар деңгейінде:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 3 жыл.

 4-параграф. Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинет (орталық) секторының меңгерушісі)

       225. Лауазымдық міндеттері: Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинет (орталық) секторының қызметін басқарады, қызмет бағыты бойынша ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастырады, жоспарлы тапсырмалардың орындалуын бақылауды қамтамасыз етеді, әдіскерлердің жұмысын үйлестіреді.

       Әдіскерлерге, педагогтарға инновациялық әдістемелік материалдарды, технологияларды, әдістемелерді меңгеруге және әзірлеуге көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

       Білім беру процесін жетілдіру және әдістемелік жұмысты басқару бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Педагогтарды беру (растау) рәсімін дайындауға және өткізуге қатысады.

       Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтайды.

       226. Білуге міндетті: Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен перспективаларын айқындайтын басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика және психология негіздерін,

       мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын,

      педагогиканы, психологияны, педагогикалық ғылым мен практиканың жетістіктерін, қаржы-шаруашылық

       227. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар деңгейінде:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 5 жыл.

      қалалар/аудандар деңгейінде:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 3 жыл.

 5-параграф. Әдістемелік (оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік) кабинеттің (орталықтың) әдіскері

       228. Лауазымдық міндеттері: Аудан (қала) педагогтерімен әдістемелік жұмысты ұйымдастырады, курсаралық кезеңдегі әдістемелік жұмыстың тиімділігін зерделейді.

       Білім беру ұйымдарын жетекшілік ететін мәселелері бойынша әдістемелік қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

       Мамандықтар бойынша педагогтердің біліктілігін арттыруды болжайды және жоспарлайды.

       Педагогтердің оқу-әдістемелік құжаттарын (дидактикалық материалдарды), семинарларын, конференцияларын, конкурстарын, олимпиадаларын әзірлеуді, рецензиялауды және бекітуге дайындауды ұйымдастырады.

      Педагогтер мен білім беру ұйымдарының инновациялық және тәжірибелік-эксперименттік қызметінің нәтижелерін талдайды және қорытады.

      Білім беру ұйымдарының басшылары мен педагогтарына оқу-әдістемелік және тәрбие жұмысын ұйымдастыруда консультациялық және практикалық көмек көрсетеді.

       Педагогтерге көмек ретінде библиографиялық анықтамалар, әзірлемелер, тестік және басқа да материалдар жасайды, оларды әдістемелік кабинеттерге, аудан (қала) педагогтарының назарына жеткізеді.

       Оқыту мен тәрбиелеудің инновациялық тәжірибесі туралы ақпаратты жинақтайды және таратады.

       Мониторинг жүргізеді және педагогтердің, білім беру ұйымдары басшыларының неғұрлым нәтижелі тәжірибесін таратады.

       Педагогикалық қызметкерлердің әдістемелік бірлестіктерінің жұмысын ұйымдастырады және үйлестіреді.

      ілім алушылардың конкурстарын, көрмелерін, олимпиадаларын, слеттерін, жарыстарын өткізу бойынша қажетті құжаттаманы ұйымдастырады және әзірлейді.

      Қажетті есептіліктерді дайындап, ұсынуды қамтамасыз етеді.

       229. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және білім беру ұйымдары қызметінің мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       білім берудің мемлекеттік стандарттарын,

       педагогика және жас ерекшелік психологиясы негіздерін,

      дидактика принциптерін, жалпы және жеке оқыту әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принципін, еңбекті қорғау,

      қауіпсіздік техникасы мен өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары; санитарлық ережелер мен нормалар.

       230. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      облыс, республикалық маңызы бар қалалар деңгейінде:

      жоғары білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім, немесе тиісті бейіні бойынша өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау педагогикалық курстарынан өткен, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 5 жыл.

      қалалар/аудандар деңгейінде:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі кемінде соңғы 3 жыл.

 2-бөлім. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру жүйесінің педагогтер лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары

 1-параграф. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының басшысы

      231. Лауазымдық міндеттері: Қазақстан Республикасының заңнамасына және білім беру ұйымының жарғысына сәйкес оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік, әкімшілік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметіне басшылық жасайды.

      Оқу жұмыс жоспарлары мен бағдарламаларын, оқу процесінің кестесін, ішкі тәртіп ережесін бекітеді.

       Білім беру ұйымының басқару құрылымын, штаттық кестесін, қызметкерлерінің лауазымдық нұсқаулықтарын бекітеді.

       Білім алушылардың контингентін қалыптастырады, олардың әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз етеді.

       Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында қоғамдық тамақтандыру, медициналық қызмет көрсету ұйымдарының жұмыс істеу және олардың жұмысына бақылауды ұйымдастыру үшін қажетті жағдайлармен қамтамасыз етеді.

      Жұмыс берушілермен және әлеуметтік әріптестермен жүргізілетін жұмысты үйлестіреді.

       Қолда бар мүліктер мен құралдарға билік жүргізеді, оқу-материалдық базаны толтыруды және оның есебі мен сақталуын, санитарлық-гигиеналық ережелер тәртібінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Материалдық-техникалық базаны қайта жарақтауды және қайта құруды ұйымдастырады.

       Педагогикалық кеңестің жұмысын басқарады.

       Білім беру ұйымының оқыту қызметінің саласын дұрыс ұстау және кеңейту мақсатында инновациялық білім технологияларын енгізуді және тартуды қамтамасыз етеді.

      Кадрларды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, педагогикалық және тәрбие процесінің қажетті деңгейін қамтамасыз етеді, олардың біліктілігі мен кәсіби шеберлігін арттыру үшін жағдай жасайды.

       Үздіксіз кәсіптік оқыту жөнінде білім беру ұйымдарымен бірлескен жұмыс бойынша жалпы басшылықты жүзеге асырады.

       Жұртшылықпен байланысты қамтамасыз етеді, ата-аналармен (олардың орнын басушы адамдармен) жүргізілетін жұмысты үйлестіреді.

       Жоғары тұрған, қоғамдық және өзге де ұйымдарда білім беру ұйымының мүддесін білдіреді.

      Әлеуметтік серіктестік және халықаралық ынтымақтастықты кеңейту жөніндегі шараларды жүзеге асырады.

       Уәкілетті органға (құрылтайшыға) оқу, ғылыми және қаржылық қызмет нәтижелері туралы жыл сайынғы есепті ұсынады.

       Еңбекті қорғау, техникалық қауіпсіздік жөніндегі заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілер талаптарын орындауды қамтамасыз етеді және қауіпсіз еңбек етуге жағдай жасайды.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

      232. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       233. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткені туралы құжат ;

      білім беру саласындағы жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес, оның ішінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы еңбек өтілі кемінде 1 жыл немесе тиісті бейіні бойынша кәсіпорындағы еңбек өтілі кемінде 3жыл; оның ішінде басшы лауазымында кемінде 3 жыл;

      оқытушылық қызметті жүзеге асыру кезінде-қосымша педагогтың бірінші немесе жоғары біліктілік санатының немесе педагог - сарапшының, педагог - зерттеушінің, педагог - шебердің біліктілік санатының болуы.

 2-параграф. Басшының ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасары

      234. Лауазымдық міндеттері: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес білім беру ұйымының ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысын басқарады.

       Білім беру ұйымының ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысын ұйымдастырады және жоспарлайды.

       Білім беру ұйымының әдістемелік ұсынымдарын әзірлеу, пәндік (циклдік) әдістемелік комиссия, ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысы жөнінде есептік құжатты дайындау жөніндегі кафедралардың жұмыстарын ұйымдастыру мәселесін үйлестіреді.

      Оқу процесін жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

       Педагог қызметкерлерге авторлық бағдарламаларын, оқулықтарын, оқу-әдістемелік әдебиеттерін әзірлеуде жәрдем көрсетеді, облыстық (қалалық) білім басқармаларының әдістемелік кабинеттерінің, баспалармен ғылыми және оқу-әдістемелік жұмыс жөнінде жинақтарды, нұсқаулықтарды және басқа да басылымдарды дайындау жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

       Оқу және тәрбие процестерін жетілдіруді, оқытудың жаңа технологияларын әзірлеу және енгізуді, педагог қызметкерлердің біліктілігін арттыру және аттестаттау жөнінде жұмыстарды ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

       Оқу-әдістемелік базаның есебін, сақталуын және толықтырылуын қамтамасыз етеді.

      Педагогикалық кадрларды іріктеу мен орналастыруға қатысады.

       Ғылыми және оқу-әдістемелік жұмыстардың жай-күйін ұйымдастырады және талдайды, эксперименттік жұмыстардың нәтижелерін қорытындылайды.

       Оқытудың инновациялық әдістерін зерделейді, таратады және тәжірибеге енгізеді.

       Оқу кабинеттерді, зертханаларды, шеберханаларды қазіргі жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқудың техникалық құралдарымен жарақтау, кітапханаларды оқу әдістемелік және көркем әдебиеттермен, баспасөз басылымдарымен толықтыру жөніндегі жұмыстарды қамтамасыз ету бойынша жұмыстарда жәрдем көрсетеді.

       Ғылыми және ғылыми-әдістемелік кеңестер, семинарлар, конференциялар өткізуді, білім алушылардың ғылыми қоғамдары жұмыстарын ұйымдастырады.

       Еңбекті қорғау, техникалық қауіпсіздік және өртке қарсы ережелер мен нормаларының талаптарын орындауды қамтамасыз етеді.

       Ғылыми және оқу-әдістемелік қызмет нәтижелері туралы есеп береді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

      235. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін, қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін; экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       236. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша кәсіптік білім білім беру саласындағы жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес;

      "басшы" (санаты жоқ) "үшінші санатты басшы", "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы" біліктілік санатының болуы.

 3-параграф. Басшының оқу ісі жөніндегі орынбасары

      237. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымының қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына, білім беру ұйымының жарғысына және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес басқарады.

       Білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыруды, оқу жұмысын ұйымдастыру жөнінде жоспарларды әзірлеуді жүзеге асырады.

       Білім беру ұйымдары жұмысының ағымдағы және стратегиялық жоспарлауын ұйымдастырады, оқу жоспарлары мен оқыту, үлгі оқу бағдарламаларын оқытушылардың орындауы бойынша жұмысын үйлестіреді, сондай-ақ оқу процесінің сапасын қамтамасыз ету үшін қажетті оқу-әдістемелік құжаттамаларды әзірлеуді ұйымдастырады, оны ұйымдастыруда жаңа тәсілдерді қамтамасыз етеді.

       Оқу процесінің сапасын бақылауды, оқу жоспары мен бағдарламалардың орындалуын жүзеге асырады.

       Білім алушылардың ағымдағы бақылауын, аралық және қорытынды аттестаттауын өткізу және дайындау бойынша жұмыстарды ұйымдастыруды жүзеге асырады.

       Педагогтік кадрларды іріктеу мен орналастыруға қатысады.

       Педагог кадрларды аттестаттаудан өткізу және дайындау жұмыстарына қатысады.

       Оқу кабинеттерін және лабораторияларды қазіргі жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқытудың жаңа құралдарымен жарақтау жұмыстарын үйлестіреді.

       Практикаға оқытудың инновациялық технологияларын енгізуді зерделейді және таратады.

       Еңбекті қорғау, техникалық қауіпсіздік және өртке қарсы ережелер мен нормаларының талаптарын орындауды қамтамасыз етеді.

       Оқу жұмысы жөніндегі есептілік құжаттарды уақытылы жасауды, олардың дұрыстығын және тапсырылуын қамтамасыз етеді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

      238. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      құқық, еңбек туралы заңнаманы, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       239. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша кәсіптік білім білім беру саласындағы жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес;

      "басшы" (санаты жоқ), "үшінші санатты басшы", "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы" біліктілік санатының болуы.

 4-параграф. Басшының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары

      240. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымдарында тәрбие процесін ұйымдастыруды жүзеге асырады.

       Тәрбие жұмысын ұйымдастыру жөнінде жоспарлар мен іс-шаралардың әзірленуін, кәсіби бағдар беру жұмыстарының ағымдағы және стратегиялық жоспарлануын қамтамасыз етеді, олардың орындалуына бақылау жасайды.

       Сынып жетекшілерінің, тәрбиешілердің, кітапханашылардың, дене тәрбиесі сауықтыру және көркемдік эстетикалық бағыттағы қосымша білім беру оқытушыларының қызметтерін үйлестіреді.

       Тәрбие жұмысына талдау жасайды.

       Тәрбие жұмысы, мәдени-тәрбиелік іс-шараларды дайындау мен өткізу бойынша әдістемелік құжаттамаларды әзірлеу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастырады; тәрбие процесінің сапасына, үйірмелер, секциялар жұмыстарына және тәрбие жұмысының басқа да түрлеріне, девианттық мінез-құлықты балалармен жүргізілетін жеке тәрбие жұмысына жүйелі түрде бақылауды жүзеге асырады.

      Тәрбие жұмысының мазмұнын, нысанын және әдістерін жетілдіреді.

       Білім алушыларға салауатты өмір салтын енгізу бойынша дене тәрбие процесін, спорттық-сауықтыру және әскери-патриоттық жұмыстарды дамытуды үйлестіру жөніндегі жұмысты жүзеге асырады.

       Білім алушылардың патриоттық, азаматтық, интернационалдық, жоғары моральдық және имандылық сезімін қалыптастыру, жан-жақты қызығушылықтары мен қабілеттерін дамытуға бағытталған жұмысты жүзеге асырады.

       Жетім балалар мен ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балалармен, тәрбиеленушілермен жұмысты ұйымдастырады, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес олардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғайды.

       Жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

       Оқу-материалдық базаны нығайту жөнінде жұмыстарды ұйымдастыруды жүзеге асырады.

       Жұртшылық және құқық қорғау органдары өкілдерімен, ата-аналармен және ата-аналар комитеттерімен тәрбие процесін қамтамасыз ететін білім беру ұйымдарының кызметтері мен құрылымдарының, әкімшілік өкілдерінің өзара іс-қимылын үйлестіреді.

       Білім беру ұйымындағы моральды-психологиялық қолайлы ахуалды қамтамасыз етеді.

       Еңбекті қорғау, техникалық қауіпсіздік және өртке қарсы ережелер мен нормаларының талаптарын орындауды қамтамасыз етеді.

       Тәрбие қызметінің нәтижелері туралы есеп береді.

       241. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Дене шынықтыру және спорт туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       242. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша кәсіптік білім білім беру саласындағы жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес;

      "басшы" (санаты жоқ), "үшінші санатты басшы", "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы" біліктілік санатының болуы.

 5-параграф. Басшының кәсіптік оқыту жөніндегі орынбасары

      243. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымының педагогтік ұжымы қызметін кәсіптік оқыту бойынша ұйымдастырылуын және үйлестірілуін жүзеге асырады.

       Жұмыстың тиісті бағыттарының кадрларын іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, басшыға ұсынады, олардың біліктілігін арттыруды ұйымдастырады.

        Техникалық, қызмет көрсетуші және басқарушы еңбек мамандарының кәсіптік даярлауын, қайта даярлауын және біліктілігін арттыруын ұйымдастырады.

       Өндірістің қазіргі заманғы техникасы мен технологиясын зерделеуді, жаңа кабинеттерді құру және қолданыстағы оқу кабинеттерін, шеберханаларды қайта жабдықтауды ұйымдастырады.

       Әлеуметтік серіктестіктермен жұмысты үйлестіреді. Әлеуметтік серіктестіктермен жасалған келісім-шарттарды әзірлейді және іске асырылуына жауап береді.

       Кадрларды даярлауды жетілдіру бойынша әлеуметтік серіктестіктермен бірлесіп жүргізетін эксперименттік жұмысты ұйымдастырады, бақылайды және талдайды.

       Бітіруші курстардың білім алушыларының біліктілік емтихандарын өткізуді ұйымдастыруды жүзеге асырады. Кәсіптік оқыту және оқытудың инновациялық-дамытушылық элементтерін тәжірибеге енгізу жөнінде педагогтік тәжірибені айқындайды, жалпылайды және таратады.

       Оқу-материалдық базаларды сақтау және толықтыру, есепті қамтамасыз ету бойынша жұмысты, шеберханаларда және кәсіптік зертханаларда санитариялық-гигиена режимдерін, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігін ұйымдастырады.

       Белгіленген есептілік құжаттарының уақытылы құрастырылуын қамтамасыз етеді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

       244. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       245. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша кәсіптік білім білім беру саласындағы жұмыс өтілі соңғы 5 жылдан кем емес немесе кемінде 3 жыл білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін, кәсіби қайта даярлаудың болуы;

      "басшы" (санат жоқ), "үшінші санатты басшы", "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы" біліктілік санатының болуы.

 6-параграф. Басшының ақпараттық технологиялар жөніндегі орынбасары

       246. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымын ақпараттандыру процесін, оның ресурстық қамтамасыз етілуін, оқыту және басқару қызметінде ақпараттық және коммуникациялық технологиялар құралдарын пайдалануды іске асыруды ұйымдастырады.

       Оқу процесінде ақпараттық және коммуникациялық технологияларды енгізеді және пайдаланады.

      Оқыту және басқару қызметінде ақпараттық және коммуникациялық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша сыртқы ұйымдармен байланысты орнатады.

       Жұмыстың тиісті бағыттарының кадрларын іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, оларды басшыға ұсынады.

       Ақпараттық технологияларды пайдалану мәселелері бойынша педагог және басқару кадрларын оқытуды ұйымдастырады.

       Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар саласында әдістемелік, зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік және инновациялық жұмыс жүйесін ұйымдастырады және жоспарлайды.

       Оқу-материалдық базаларды сақтауды қамтамасыз ету және толықтыру, қызмет көрсету, жөндеу және оның есебі бойынша жұмысты ұйымдастырады. Санитариялық-гигиена режимдері, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі ережелерінің сақтауды қамтамасыз етеді.

       Белгіленген есепті құжаттамаларды уақытында жасауды қамтамасыз етеді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

       247. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       құқық негіздерін, еңбек туралы заңнаманы,

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       248. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша өзге де жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) кәсіптік білім және білім беру ұйымдарында кемінде 5 жыл немесе кәсіптік педагогикалық қайта даярлаудың болуымен білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін кәсіпорындарда (ұйымдарда) кемінде 3 жыл жұмыс өтілі;

      "басшы" (санаты жоқ), "үшінші санатты басшы", "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы" біліктілік санатының болуы.

 7-параграф. Басшының оқу-өндірістік жұмыс жөніндегі орынбасары

       249. Лауазымдық міндеттері: Оқу-өндірістік жұмысты жоспарлайды және үйлестіреді.

       Оқу-өндірістік, әдістемелік жұмысты бақылауды және талдауды жүзеге асырады.

      Оқу сабақтарының кестесін жасауға қатысады және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады

      Белгіленген есеп беру құжаттамасының уақтылы жасалуын қамтамасыз етеді.

       Өндірістік оқыту кадрларын іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, басшыға ұсынады, біліктілік пен кәсіби шеберлікті арттыруды ұйымдастырады.

       Өндірістің қазіргі заманғы техникасы мен технологиясын зерделеуді, жаңа кабинеттерді құру және қолданыстағы шеберханаларды, зертханаларды қайта жабдықтауды ұйымдастырады.

       Кәсіптік-техникалық цикл сабақтары мен пәндері бойынша әдістемелік бірлестіктер мен әдістемелік комиссияның және оқу полигонының жұмысын үйлестіреді.

       Өндірістік оқытудың аға шеберінің, өндірістік оқыту шеберінің, өндірістік, кәсіптік және диплом алдындағы тәжірибе жетекшісінің жұмысын басқарады, арнайы пәндер оқытушыларының жұмысын талдайды.

       Білім беру ұйымдары түлектерінің қорытынды біліктілік емтихандарын және кәсіптік шеберлік конкурстарды ұйымдастыруын және өткізуін жүзеге асырады.

       Оқытудың инновациялық-дамытушылық элементтерін зерделейді, таратады және тәжірибеге енгізеді.

       Оқу-материалдық базалардың есебін қамтамасыз ету, сақтау және толықтыру бойынша жұмысты, санитариялық-гигиена режимдері, шеберханаларда және өндірісте еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі ережелерін сақтауды ұйымдастырады.

       Белгіленген есепті құжаттамаларды уақытылы дайындауды қамтамасыз етеді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

      250. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика негіздерін, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       251. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша өзге де жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) кәсіптік білім және білім беру ұйымдарында кемінде 5 жыл немесе педагогикалық қайта даярлаудың болуымен білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін кәсіптік кәсіпорындарда (ұйымдарда) басшылық қызметте кемінде 1 жыл жұмыс өтілі;

 8-параграф. Оқу-әдістемелік бірлестігі басшысының орынбасары

      252. Лауазымдық міндеттері: Қызметтің жетекшілік ететін бағыттарына сәйкес әдістемелік жұмысты тікелей басқаруды жүзеге асырады.

       Әдістемелік кеңестің техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтары бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды, үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларын, оқу-әдістемелік құралдарды, оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен электронды оқулықтарды әзірлеуге қатысуын қамтамасыз етеді.

       Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін жетілдіру бойынша конференциялар, семинарлар өткізуді ұйымдастырады.

       Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің оқу пәндері бойынша оқу-әдістемелік құралдарды, оқытудың қазіргі заманғы технологияларын енгізу жөнінде ұсыныстар мен әдістемелік нұсқаулықтарды әзірлеу бойынша, қазіргі заманғы оқыту технологияларын енгізу бойынша ұсыныстар мен әдістемелік нұсқаулықтарды, білімді бақылау және оқу процесін ақпараттандыруды әзірлеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыруды жүзеге асырады.

       Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқу-әдістемелік жұмыстың қызметін ұйымдастыру тәжірибесін зерделеуді ұйымдастырады.

       Білім алушылардың ғылыми-техникалық шығармашылығын ұйымдастыру, үздік курстық және дипломдық жобалар, мамандықтар бойынша кәсіптік шеберлік конкурстарын ұйымдастыру және өткізу тәжірибесін қорытындылайды.

       Білім беру ұйымдары оқытушыларының республикада және шет елдерде ұқсас кәсіптер мен мамандықтар бойынша халықаралық, республикалық конференцияларға қатысуы және тағылымдамадан өтуі үшін ұсыныстар енгізеді.

      Шеберханаларда және өндірісте санитариялық-гигиена режимдері, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі ережелерін сақтау бойынша жұмысты ұйымдастырады.

       Белгіленген есепті құжаттамаларды уақытылы дайындауды қамтамасыз етеді.

      Біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде қойылатын техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары мен басшылары орынбасарларының тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес келеді.

      253. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       педагогика және психология негіздерін,

       қазіргі педагогтік ғылым мен тәжірибе жетістіктерін;

       басқарудың инновациялық әдістерін;

       экономика, қаржы-шаруашылық мәселелерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелер мен нормаларын.

       254. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім тиісті бейін бойынша және білім беру ұйымдарындағы жұмыс өтілі кемінде 5 жыл.

 9-параграф. Оқу-әдістемелік бірлестігінің әдіскері

       255. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымы оқу-әдістемелік бірлестігінің оқу-әдістемелік жұмыстарын жүзеге асырады және талдайды.

       Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтары бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды, үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларын, оқу-әдістемелік құралдарды, оқулықтарды, оқу-әдістемелік кешендер мен электронды оқулықтарды әзірлеу бойынша жұмыстарды ұйымдастырады.

       Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін жетілдіру жөнінде конференциялар, семинарлар, оқытушылардың біліктілігін арттыру мен қайта даярлау курстарын өткізеді. Озық педагогикалық тәжірибелерді айқындайды және қорытындылайды, оқытудың инновациялық-дамытушылық элементтерін, үздік жаңашыл педагогтардың жұмыс тәжірибелерін практикаға енгізеді, педагогикалық қызметкерлерге авторлық бағдарламалар, оқулықтар мен оқу-әдістемелік әдебиеттер әзірлеуге жәрдемдеседі.

       Жастар мен жұмыспен қамтылмаған халықтың арасында кәсіптік бағдарлау жұмыстарды ұйымдастыру жөнінде нұсқаулықтар әзірлейді.

       Оқу-әдістемелік әдебиетпен, оқытудың педагогикалық құралдарымен, оқу-зертханалық жабдықтармен, оқытудың қазіргі заманғы құрал-жабдықтармен қамтылуын бағалау жағдайы туралы аналитикалық материалдарды әзірлеуге қатысады.

       Оқыту бағдарламалар мәліметтерінің ақпараттық банкін құруын, мамандарды даярлау сапасының мониторингісін ұйымдастырады.

       Шеберханаларда және өндірісте санитариялық-гигиена режимдері, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі ережелерін сақтау бойынша жұмысты ұйымдастырады.

      Белгіленген есепті құжаттамаларды уақытылы дайындауды қамтамасыз етеді.

       256. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін, әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін,

       баспалармен жұмыстың негіздерін, оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      257. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе тиісті бейін бойынша өзге де жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім және техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарындағы жұмыс өтілі кемінде бір жыл.

      Және (немесе) жоғары біліктігі болған жағдайда техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының әдіскері лауазымындағы жұмыс өтілі педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл. педагог-шебер үшін-5 жыл.

      258. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар

      1) "педагог":

      оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысу, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын қолдану;

      2) "педагог-модератор":

       "педагог" біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс,

       бұдан басқа оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

      білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

      ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін,

       аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог - зерттеуші":

       "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады,

       ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды, республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 10-параграф. Әдіскер

       259. Лауазымдық міндеттері: Білім беру ұйымының оқу-әдістемелік жұмыстарын ұйымдастырады және талдайды.

       Озық педагогикалық тәжірибелерді анықтау, жалпылау және енгізу бойынша білім беру ұйымының әдістемелік және циклдік комиссиясы, кафедрасының жұмысын үйлестіреді.

      Оқу-әдістемелік құжаттамаларды дайындау жөніндегі жұмысты бақылайды, оқу-жоспарлау құжаттамаларын жасауға қатысады.

       Озық педагогикалық тәжірибелерді анықтайды және қорытындылайды, оқытудың инновациялық-дамытушылық элементтерін, үздік жаңашыл педагогтардың жұмыс тәжірибелерін практикаға енгізуге, педагогикалық қызметкерлерге авторлық бағдарламалар, оқулықтар мен оқу-әдістемелік әдебиеттер әзірлеуге жәрдемдеседі.

       Білім процестері мен әдістемелік жұмыстардың тиімділігін арттыру жөнінде ұсыныстар әзірлейді.

       Семинарлар, конференциялар, оқытушылардың біліктілігін арттыру мен қайта даярлау курстарын өткізу және дайындау жұмыстарына қатысады.

       Ашық сабақтар өткізуді және оларды талдауды ұйымдастырады. Әдістемелік кабинетті жабдықтармен, көрнекі құралдармен жабдықтауды қамтамасыз етеді.

       Шеберханаларда және өндірісте санитариялық-гигиена режимдері, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі ережелерін сақтау бойынша жұмысты ұйымдастырады.

       Белгіленген есепті құжаттамаларды уақытылы дайындауды қамтамасыз етеді.

       260. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

       261. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі тиісті бейіні бойынша білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл. педагог-шебер үшін-5 жыл.

      262. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі тиіс;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеру,

      сандық білім беру ресурстарын қолдану;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

      оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін,

       аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республика маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республика маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады,

       ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 11-параграф. Бөлімше меңгерушісі

      263. Лауазымдық міндеттері: Бөлімшедегі оқу және тәрбие жұмысын ұйымдастыруды және тікелей басқаруды жүзеге асырады.

       Оқу жоспарлары мен бағдарламаларының орындалуын қамтамасыз етеді.

       Сабақ кестесін жасауға арналған материалдарды дайындайды және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

       Оқу пәндерінің оқыту сапасын қамтамасыз етеді және бақылайды.

       Педагогикалық (әдістемелік) кеңесте қарастыру үшін материалдарды дайындауды қамтамасыз етеді.

       Кәсіптік бағдарлау жұмыстарын өткізуге қатысады, білім алушылар контингентін сақтау жөнінде шаралар қолданады.

       Жаңа оқу жылына, семестрдің, емтихан сессиясының басталуына дайындық бойынша жұмысты ұйымдастырады.

       Оқытушылардың есептілікті уақытында жасауын, қолданыстағы нормаларға сәйкес құжаттамаларды жүргізуді қамтамасыз етеді.

      Оқу-материалдық базалардың дамуы мен нығаюын, жабдықтар мен мүкаммалдардың сақталуын, санитарлық-гигиеналық талаптардың, еңбекті қорғау ережелерін қамтамасыз етеді.

       264. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

       265. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім тиісті бейіні бойынша білім беру ұйымдарында жұмыс өтілі кемінде 1 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл. педагог-шебер үшін-5 жыл.

      266. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін,

       әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін,

      аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды, аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 12-параграф. Оқу бөлімінің меңгерушісі

       267. Лауазымдық міндеттері: Педагогтік ұжым қызметінің ағымдағы және болашақтағы жоспарлауын ұйымдастырады.

       Оқытушылардың, тәрбиешілердің, өндірістік оқыту шеберлерінің және басқа да педагог жұмыскерлердің оқу жоспарлары мен бағдарламаларын орындау жөнінде жұмысын.

       Білім алушылардың оқу жүктемесінің орындалуын, білім беру ұйымының сабақ кестесін жасау үшін материалдардың дайындалуын және олардың орындалуының бақылауын жүзеге асырады.

       Оқыту процесінің сапасын бақылауды және білім алушылардың білім алу даярлығының нәтижесін бағалаудың ақиқаттығын жүзеге асырады.

       Педагог жұмыскерлерге инновациялық бағдарламалар мен технологияларды зерделеу және әзірлеуге көмек көрсетеді.

       Педагогикалық (әдістемелік) кеңесте қарастыру үшін материалдарды дайындауды қамтамасыз етеді.

      Кәсіптік бағдарлау жұмыстарын өткізуге қатысады, білім алушылар контингентін сақтау жөнінде шаралар қолданады.

       Оқу-материалдық базаларды нығайту бойынша, оқу кабинеттерін қазіргі жабдықтармен, көрнекі құралдармен және оқытудың техникалық құралдарымен жарақтау бойынша шаралар қолданады.

      Шеберханаларда және кәсіптік зертханаларда санитариялық-гигиена режимдерін, еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігін ұйымдастырады.

       Жабдықтар мен мүкаммалдардың сақталуын, санитарлық-гигиеналық талаптардың, еңбекті қорғау ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Оқытушылардың есептілікті уақытында жасауын, қолданыстағы нормаларға сәйкес құжаттамаларды жүргізуді қамтамасыз етеді.

      268. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

       269. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім тиісті бейіні бойынша білім беру ұйымдарында жұмыс өтілі талап етілмейді.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 1 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 2 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 3 жыл. педагог-шебер үшін - 4 жыл.

      270. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген, тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды: білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін,

       аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 13-параграф. Дене шынықтыру-бұқаралық жұмыс жөніндегі басшы

      271. Лауазымдық міндеттері:Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында дене тәрбиесі (дене шынықтыру) бойынша оқу, факультативтік және сабақтан тыс сабақтар өткізуді жоспарлайды және ұйымдастырады.

      Дене шынықтыру оқытушыларының жұмысына басшылық жасайды.

      Білім алушылардың дене тәрбиесінің неғұрлым тиімді нысандарын, әдістері мен құралдарын енгізеді, оқытудың барлық кезеңінде олардың денсаулық жағдайы мен физикалық дамуына, кәсіптік-қолданбалы дене даярлығының өткізілуіне бақылау жасауды қамтамасыз етеді.

      Сабақтан тыс және демалыс уақытында Сауықтыру дене шынықтыру іс-шараларын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді, спорттық-сауықтыру лагерьлерінің жұмысын ұйымдастырады.

      Белгіленген нысан бойынша, оның ішінде құжаттаманы жүргізудің электрондық нысандарын пайдалана отырып есептілікті жасайды.

       Білім алушыларда танымдық белсенділікті, дербестікті, бастамашылдықты, шығармашылық қабілеттілікті дамытады, қазіргі заманғы әлем жағдайында азаматтық ұстанымды,

      Еңбек және өмір сүру қабілетін қалыптастырады, білім алушыларда салауатты және қауіпсіз өмір салты мәдениетін қалыптастырады.

       272. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру, дене шынықтыру және спорт, оқушыларды оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       педагогика, психология негіздерін,

       жас ерекшелік физиологиясын, анатомиясын, мектеп гигиенасын, дене тәрбиесі әдістемесін, әр түрлі жастағы балаларды жүзуге;

       білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтау ережесі,

       дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын өткізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының талаптары, бағдарламалар мен оқулықтар,

       оқу кабинетін жабдықтау мен жабдықтауға қойылатын талаптар,

      Қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережесі, санитарлық ережелер мен нормалар.

       273. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім немесе өзге де жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) жоғары біліктілік болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор, педагог-сарапшы, педагог-зерттеуші үшін кемінде 3 жыл, педагог – шебер үшін-4 жыл.

      274. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

      оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі тиіс;

      білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлау және ұйымдастыру;

      білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оның әлеуметтенуіне ықпал ету;

      білім беру ұйымдары деңгейіндегі іс-шараларға қатысу;

      білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асыру;

      кәсіби-педагогикалық диалог дағдыларын меңгеру;

      сандық білім беру ресурстарын қолдану;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс:

      оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдалану;

      білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтау;

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға, сондай-ақ:

      ұйымдастырылған оқу іс-әрекетін талдау дағдысын меңгеру;

      білім беру ұйымы деңгейінде өз және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтау және тәлімгерлікті жүзеге асыру;

      аудан/қала деңгейінде тәжірибені жалпылау;

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы;

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға, сондай-ақ:

      сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгеру;

      білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету;

      тәлімгерлікті жүзеге асыру және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды;

      облыс/республикалық маңызы бар қалалар және Астана, республика деңгейінде тәжірибені жинақтау (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      облыс/республикалық маңызы бар қалалар және Астана, республика деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға, сондай-ақ:

      облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлдау алған авторлық бағдарламасының болуы немесе басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады.;

      ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету;

      тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды;

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындау.

 14-параграф. Жалпы білім беретін пәндердің оқытушысы

       275. Лауазымдық міндеттері: Оқу және тәрбие жұмысын ұйымдастырады және өткізеді.

       Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес оқытылатын пәндерді ескере отырып, оқушыларды тәрбиелеу мен оқытуды жүзеге асырады.

       Білім алушылардың жеке басының жалпы мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді, жеке қабілеттерінің дамуына жәрдемдеседі және айқындайды.

       Оқытудың анағұрлым тиімді формаларын, әдістерін және құралдарын, жаңа педагогтік құралдарды қолданады.

       Білім алушылардың сапалы білім, білік пен дағды алуларын қамтамасыз етеді.

       Оқу процесінің жоспары мен кестесіне сәйкес оқыту бағдарламаларын әзірлеуге және орындауға қатысады.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

      Жабдықтарды пайдалану кезінде техника қауіпсіздігінің талаптарын орындайды.

       276. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      277. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білім және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім тиісті бейіні бойынша білім беру ұйымдарында жұмыс өтілі талап етілмейді.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор, педагог-сарапшы, педагог – зерттеуші кемінде 3 жыл, педагог-шебер үшін - 4 жыл.

      278. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі, сандық білім беру ресурстарын;

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген, тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды: білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін,

       аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

       аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға,

      жарыстарға қатысушылар болады;

      4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республика маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республика маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады,

       ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 15-параграф. Бастауыш әскери дайындықтың (БӘД) оқытушы –ұйымдастырушысы

       279. Лауазымдық міндеттері: Оқытушылардың әскери-патриоттық тәрбиесін ұйымдастырады.

       Басшының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарымен, сынып-жетекшілерімен бірлесе отырып, оқу жылына арналған әскери-патриоттық жұмыстардың жоспарын әзірлейді және оның орындалуын қамтамасыз етеді.

       Білім беру ұйымдарындағы бастауыш әскери дайындықтың материалдық базасын дамыту мен нығайту, жабдықтар мен мүліктердің сақталуы, санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтау бойынша шаралар қолданады.

       Әскери істің негіздерін оқып-үйрену жөніндегі үйірмелерді басқарады, төтенше жағдайлар кезінде әрекет етуге арналған практикалық сабақтар мен жаттығулар өткізеді.

      Білім беру ұйымдарында азаматтық қорғаныс бойынша сабақтар өткізеді, төтенше жағдайлардағы әрекеттер бойынша іс-шараларды жасайды, қорғаныс ғимараттарының дайындығын төтенше жағдайларда азаматтық қорғаныстың жеке құралдарымен қамтамасыз етеді.

       280. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", Қазақстан Республикасының "Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы" Заңдарын, Қазақстан Республикасы азаматтарының әскери есеп мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық актілерін,

       білім алушыларға білім және тәрбие беру мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық актілерін,

       ғылыми-әдістемелік, ұйымдастыру-басқару мәселелерін шешу үшін қажетті көлемде жалпы теориялық пәндер негіздерін;

       педагогика, психология жастық физиология, гигиена негіздерін;

       тәрбие жұмысы мен оқытылатын пәннің әдістемесін,

       оқу жоспарлары мен бағдарламаларын;

      оқу кабинетін жарақтау мен жабдықтау талаптарын; оқу құралдары мен олардың дидактикалық мүмкіндігі; педагогтік ғылымның дамуының негізгі бағыттарын.

       281. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Бастауыш әскери оқыту және дене тәрбиесі оқытушысы" мамандығы бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі, офицерлік құрам лауазымдарында әскери қызмет өткерген, жоғары (орта) әскери немесе педагогикалық қайта даярлау білімі бар запастағы офицерлер жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл, педагог-шебер үшін кемінде 5 жыл.

      282. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

      білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі, сандық білім беру ресурстарын;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін,

       әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады,

       ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 16-параграф. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының педагог-психологы

       283. Лауазымдық міндеттері: Білім алушылардың психикалық және әлеуметтік амандығын сақтауға бағытталған кәсіптік қызметін жүзеге асырады.

       Әр түрлі бейінді және бағыттарда психология-педагогикалық диагностика өткізеді.

       Білім алушылардың жеке тұлғасы мен әлеуметтік мәселелерін шешуге педагогикалық ұжымын бағдарлау мақсатында психология-педагогикалық қорытынды шығарады және оны талдайды.

       Білім алушылардың жеке және жас ерекшеліктерін есепке ала отырып, білім беру қызметінің дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады.

       Білім алушыларға психологиялық қолдау көрсетуді жүзеге асырады, өмірлік және кәсіптік тағдырын өзі шешу де әртүрлі жағдайларда бағдарлануға олардың дайын болуын дамытуға жәрдем етеді.

       Әлеуметтік дизадаптацияның пайда болуын алдын алу іс-шараларын жүзеге асырады, психологиялық көмек көрсету жөнінде шаралар қабылдайды (психокоррекциялық, сауықтыру және консультациялық).

       Психологияны практикалық қолдану мәселелері жөнінде педагогтарға кеңес береді, педагогтардың, ата-аналардың әлеуметтік-психологиялық құзыретін арттыруға жәрдем етеді.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

       Техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы қорғау талаптарын орындайды.

      Есептілік құжаттамаларды белгіленген нысан бойынша жүргізеді.

       284. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

       еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      285. Біліктілікке қойылатын талаптар:

       "Психология" мамандығы бойынша жоғары медициналық білімі және бейіні бойынша жоғары білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер-5 жыл.

      286. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын қолдану;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 17-параграф. Аға шебері

       287. Лауазымдық міндеттері: Техникалық шығармашылық үйірмелер жетекшілерінің, өндірістік оқыту сабақтарының кәсіби жоғары деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі өндірістік оқыту шеберлерінің әдістемелік жұмыстарын үйлестіреді, нұсқау беру, жеке әдістемелік жұмыстар жүргізеді.

       Өндірістік оқытудың мазмұнын, нысанын және әдістемесін жетілдіру бойынша жұмысты ұйымдастырады.

       Оқытудың инновациялық, дамытушылық элементтерін, өндірістік оқытудың үздік шеберлері жұмысының жаңа техникалық жетістіктерін және озық әдістерін практикаға енгізеді және таратады, зерделейді.

      Өндірістік оқыту шеберлерінің біліктілігін арттыруды ұйымдастырады.

       Оқу шеберханаларын жабдықтармен, материалдармен, аспаптармен, техникалық құралдармен, көрнекі құралдармен жарақтау жөніндегі жұмыстарын, станоктарды, машиналарды, жабдықтарды, аспаптарды, қарапайым құралдарды баптау және жөндеуін ұйымдастырады.

       Білім беру ұйымдарының кәсіптік қызметін ұйымдастырады. Электрлік жабдықтарды уақытында сынақтан өткізуді, электр тартылымы мен жермен қосудың жай-күйін, шеберханалар мен жабдықтардың қауіпсіз жай-күйін, оқу шеберханаларындағы, зертханалардағы, цехтардағы техника қауіпсіздігі, санитарлық-гигиеналық ережелердің талаптарын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Техника қауіпсіздігі бойынша нұсқаманың өткізілуіне бақылауды жүзеге асырады.

       Өндірістік оқыту журналдарының жүргізілуін бақылайды, қажетті есептерді ұсынады.

       Білім алушылардың өндірістік жұмыстарының орындалу нәтижелерін талдайды.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

       Техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы қорғау талаптарын орындайды. Есептілік құжаттамаларды белгіленген нысан бойынша жүргізеді.

       288. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін, басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

       289. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі немесе техникалық және кәсіптік білімі (орта арнайы, орта кәсіптік), техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарындағы жұмыс өтілі немесе білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін ұйымдардағы орта басшы құрам лауазымдарындағы жұмыс өтілі үш жылдан кем емес.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-шебер үшін кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

      290. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын қолдану;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 18-параграф. Оқу өндірістік (оқу) шеберхананың меңгерушісі

       291. Лауазымдық міндеттері: Шеберхана қызметін басқарады, өндірістік оқыту бойынша оқу кестесінің сақталуын қамтамасыз етеді.

       Шеберхананы оқу процесі үшін қажетті жабдықтармен, материалдармен, аспаптармен, оқытудың техникалық құралдарымен, көрнекі құралдармен қамтамасыз етеді, сақтауға мүліктік материалдық құндылықтарды қабылдайды.

       Белгіленген тәртіппен олардың есебі мен есептілігін жүргізеді; жабдықтарды, аспаптар мен қарапайым құралдарды сабаққа дайындауды ұйымдастырады.

       Шеберхана мен қолда бар жабдықтарды, оқыту құралдарын дұрыс, әрі тиімді пайдалануды, арнайы киімдерді қолдану мен пайдалану ережелерін сақтауды қамтамасыз етеді.

       Станоктарды, машиналарды, жабдықтарды, аспаптарды, қарапайым құралдарды баптау мен жөндеуді ұйымдастырады, өндірістік оқыту сабақтарында техника қауіпсіздігі бойынша нұсқама өткізуді оқу-өндірістік шеберлерімен бірлесіп бақылайды.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

       Техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы қорғау талаптарын орындайды.

      Қажетті есептілікті дайындауды және ұсынуды қамтамасыз етеді.

       292. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      293. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарындағы жұмыс өтілі кемінде бір жыл немесе техникалық және кәсіптік білім (арнайы орта, кәсіптік орта), жұмыс өтіліне талап қойылмайды немесе білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін ұйымдардағы жұмыс өтілі кемінде 3 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-шебер үшін кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

      294. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі, сандық білім беру ресурстарын;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" біліктілігі жоғары деңгейдегі педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген, тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың,

       оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді, тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 19-параграф. Арнайы пән оқытушысы

      295. Лауазымдық міндеттері: Оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

       Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес оқу жоспарлары мен бағдарламаларының орындалуын қамтамасыз етеді.

      Білім алушылардың оқуын әдістемелік ғылыми деңгейде өткізеді, олардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырады және бақылайды.

       Оқу жоспарына және оқу процесінің кестесіне сәйкес оқыту бағдарламаларын әзірлеу және орындауға қатысады, білім алушылардың білім сапасына жауап береді.

       Оқу процесін жетілдіру жөнінде ұсыныс жасайды.

       Білім алушылардың жеке қабілеттерін, мүдделерін және бейімділіктерін зерделейді.

       Білім алушыларда кәсіптік шеберліктер мен дағдыларды қалыптастырады, алған білімдерді тәжірибелік қызметте қолдануға оларды дайындайды, бітірушілерді даярлаудың сапасын қамтамасыз етеді.

       Оқыту процесі кезінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

       Техника қауіпсіздігі мен өртке қарсы қорғау талаптарын орындайды.

       296. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы", Қазақстан Республикасының "Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы"Заңдарын, Қазақстан Республикасы азаматтарының әскери есеп мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық актілерін,

       білім алушыларға білім және тәрбие беру мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық актілерін,

       ғылыми-әдістемелік, ұйымдастыру-басқару мәселелерін шешу үшін қажетті көлемде жалпы теориялық пәндер негіздерін;

       педагогика, психология жастық физиология, гигиена негіздерін;

       тәрбие жұмысы мен оқытылатын пәннің әдістемесін, оқу жоспарлары мен бағдарламаларын;

       оқу кабинетін жарақтау мен жабдықтау талаптарын;

      оқу құралдары мен олардың дидактикалық мүмкіндігі; педагогтік ғылымның дамуының негізгі бағыттарын.

      297. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі және жұмыс стажына талап қойылмайды.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін-кемінде 2 жыл, педагог – сарапшы үшін-кемінде 3 жыл, педагог-зерттеуші кемінде 4 жыл, педагог – шебер үшін-5 жыл.

      298. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі, сандық білім беру ресурстарын;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

      білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды, аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген,

       білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

       "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады,

       ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 20-параграф. Өндірістік оқыту шебері

       299. Лауазымдық міндеттері: Өндірістік оқыту бойынша практикалық сабақтар мен оқу-өндірістік жұмыстарды, кәсіпорындарда кәсіптік тәжірибені ұйымдастырады және білім алушылардың тәрбие жұмысын өткізеді және олардың топтарда орындалуын қамтамасыз етеді.

       Сабақтарға құрал-саймандар мен тиісті жабдықтарды дайындайды, материалдық базаны жетілдіреді.

      Білім алушыларды еңбек қауіпсіздігін сақтауды, жұмыстарды орындаудың, жабдықтарды пайдалану мен қызмет көрсетудің, еңбек ұйымдарының озат нысандарын, материалдық және энергетикалық ресурстарды ұқыпты жұмсаудың тиімді тәсілдері мен амалдарына үйретеді.

       Оқу (өндірістік) практикасын өткізу жөнінде әлеуметтік серіктестіктермен жұмысқа қатысады.

       Білім алушыларды білікті жұмыстарды орындауға және біліктілік емтиханын тапсыруға дайындайды.

       Өндірістік оқытуды және кәсіптік тәжірибені жоспарлау, есепке алу және есеп беру, топта тәрбие жұмысын жоспарлау, есепке алу және есеп беру жөніндегі құжаттамаларды жүргізеді.

       Оқу шеберханаларын жабдықтармен және аспаптармен, материалдармен, қосалқы бөлшектермен және оқыту құралдарымен уақытында қамтамасыз ету жөнінде шаралар қолданады.

       Технологиялық құжаттамаларды, сызбаларды, нобайларды, эталондарды дайындайды.

      Оқу процесінде ғылыми-әдістемелік ұсынымдарды, озат педагогикалық және өндірістік тәжірибелерді қолданады.

      Білім алушылардың еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі, өндірістік санитария талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.

       Техника қауіпсіздігі бойынша нұсқамалар өткізеді.

       Әдістемелік комиссия, бірлестіктердің жұмысына қатысады.

       300. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін, әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін,

       баспалармен жұмыстың негіздерін, оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      301. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі немесе жұмыс стажына талап қойылмайды немесе білім беру ұйымының бейініне сәйкес келетін ұйымдарда кемінде 3 жыл жұмыс стажы болуы тиіс.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша педагог-шебер – 5 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

      302. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

      кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі, сандық білім беру ресурстарын;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады,

       білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген, тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды: білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

       облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебера":

       "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 21-параграф. Жатақхана тәрбиешісі

       303. Лауазымдық міндеттері: Сыныптан тыс тәрбие және мәдени-көпшілік жұмыстарын жатақхана өткізеді және ұйымдастырады.

      Жатақхананың жалпы тәрбиелеу процесінде педагогтік талаптардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

       Тәрбие жұмысының мазмұнын, нысанын және әдістерін жетілдіреді.

       Дене тәрбиесі процесінің, спорттық-сауықтыру және әскери-патриоттық тәрбиесі жұмысының дамуын үйлестіру жөнінде, білім алушыларға салауатты өмір салтының ережелерін енгізу жөнінде жұмысты жүзеге асырады.

       Бала құқығын іске асыруға ықпал етеді, жетім балалар мен ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған тәрбиеленушілермен жұмысты ұйымдастырады, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес олардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғайды.

       Жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады.

       Ата-аналармен немесе қамқоршылармен қарым-қатынасты үзбей жалғастырады.

      Білім алушылармен жеке жұмыс жүргізеді.

       Білім алушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етеді.

       Еңбекті қорғау мен техника қауіпсіздігі және өртке қарсы қорғау ережелерінің талаптарын орындайды.

      304. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын, білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын, білім алушылардың білім және тәрбие беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық актілерін;

       дидактика принциптерін, педагогика және жастық психология негіздерін,

       басқарудың инновациялық әдістерін,

       әдістемелік және ақпараттық материалдарды жүйелеу принциптерін, баспалармен жұмыстың негіздерін,

       оқу-бағдарламалық құжаттарды әзірлеу принциптері мен тәртіптерін;

      еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі және өртке қарсы ережелері мен нормаларын.

      305. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті бейін бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі, жұмыс стажына талап қойылмайды немесе техникалық және кәсіптік білімі (орта арнайы, орта кәсіптік), жұмыс стажына талап қойылмайды.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша педагог-шебер – 5 жыл.

      Және (немесе) біліктілігі орта және жоғары деңгейі болған кезде мамандығы бойынша жұмыс өтілі: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 4 жыл.

      305. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін білуі;

       білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбие процесін жоспарлай және ұйымдастыра білуі,

       білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етуі,

       білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатыса білуі,

       білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілдерді жүзеге асыруы,

       кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын игеруі,

      сандық білім беру ресурстарын қолдануы;

       2) "педагог-модератор":

      "педагог" педагогке қойылатын жалпы талаптарға сәйкес болуы тиіс, бұдан басқа:

       оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы тиіс.;

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       ұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын меңгерген,

       тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды:

       білім беру ұйымы деңгейінде жеке және әріптестерін, аудан/қала деңгейінде тәжірибені жинақтайды,

      аудан/қала деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылар болады;

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті анықтайды,

        облыс/республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары, республика деңгейінде тәжірибені жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін));

      облыс/ республикалық маңыздылығы бар және астаналық қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатының жалпы талаптарына сәйкес болуы тиіс, сонымен қатар:

       авторлық бағдарламасы бар немесе облыстық оқу-әдістемелік кеңесте немесе республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді,

      тәлімгерлікті жүзеге асырады және облыс деңгейінде кәсіби қоғамдастық желісін дамытуды жоспарлайды.,

      республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындады.

 22-параграф. Сурдоаудармашы (аудармашы-дактилолог)

       307. Лауазымдық міндеттері: Ымдау тілі арқылы ауызша сөйлеуді (оқу сабақтарын, телефон арқылы сөйлесулерді, радиотелевизиялық хабарларды, кеңестерді, жиналыстарды, әңгімелесулерді.) тікелей аударуды және ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж адамдар үшін ауызша сөйлеуді кері аударуды жүзеге асырады.

       Оқушылардың әлеуметтенуіне, олардың білім беру бағдарламаларын меңгеруіне ықпал етеді.

       Басқа ұйымдарға барған кезде ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж балалардың мүдделерін қамтамасыз етеді және сүйемелдейді.

       Оқытудың әртүрлі түрлерін, әдістерін, тәсілдерін және құралдарын қолданады.

       Ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж балалар арасында тәрбие, мәдени-демалыс және әлеуметтік-оңалту жұмыстарын ұйымдастыруды жүзеге асырады.

       Ата-аналармен (оларды алмастыратын тұлғалармен) байланысты жүзеге асырады, балаларға көмек көрсетудің арнайы әдістері мен тәсілдерін қолдану жөнінде оларға кеңес береді.

      Ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж балалардың қарым-қатынасының арнайы құралдарын меңгеру техникасын жетілдіреді.

       Жүйелі түрде өзінің кәсіби біліктілігін арттырады.

       Әдістемелік бірлестіктердің қызметіне және әдістемелік жұмыстың басқа да нысандарына, ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж оқушылар топтарына әлеуметтік зерттеулер жүргізуге қатысады.

       Компьютерлік сауаттылықты, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды меңгерген.

       Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

      Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

       308. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Бала құқықтары туралы конвенция", "Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы", "Тілдер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Қазақстан Республикасында мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері жөніндегі басқа да нормативтік құқықтық актілерді,

       арнайы педагогиканы, арнайы психологияны, жас ерекшелік физиологиясын және, тәрбиеленушілердің дамуындағы ауытқушылықтың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдері, мектеп гигиенасы,

       Оқыту құралдары және олардың дидактикалық мүмкіндіктері, бағдарламалар мен оқулықтар,

       оқыту құралдары және олардың дидактикалық мүмкіндіктері,

       білім беру мен педагогикалық ғылымды дамытудың негізгі бағыттары мен перспективалары,

      Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормалары.

       309. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      тиісті мамандық бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болуы тиіс, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші үшін кемінде 3 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс. педагог-шебер үшін-5 жыл.

      310. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

       педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, бұдан басқа:

      ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж балалардың зияткерлік деңгейін зерттеу және талдау;

      алдыңғы қатарлы тәжірибесі;

      оны тәжірибеде қолдану;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу.

       2) "педагог-модератор":

      педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      ымдау тілі маманының көмегіне мұқтаж балалардың зияткерлік деңгейін зерттеу және талдау;

      алдыңғы қатарлы тәжірибесі;

      оны тәжірибеде қолдану;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу.

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      даму мүмкіндігі шектеулі балалармен оқу-түзету жұмыстарын талдау әдістерін меңгеру;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу;

      арнайы білім беру мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      дактильді-ымдау тілінің грамматикалық және эстетикалық дамуы, оқыту және тәрбиелеу әдістемесі мәселелерімен жұмыс жасау;

      оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу;

      ғылыми-зерттеу, эксперименталды жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа оқу-әдістемелік және дидактикалық материалдарды әзірлеу;

      арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелерді әзірлеу бойынша шығармашылық топтарды басқару;

      арнайы білім беру мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      дактильдік-қимыл тілін грамматикалық және эстетикалық дамыту, оқыту және тәрбиелеу әдістемесі мәселелерімен жұмыс істеу, оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу;

      ғылыми-зерттеу, эксперименталды жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа оқу-әдістемелік және дидактикалық материалдарды әзірлеу;

      арнайы білім беру саласындағы өзекті мәселелерді әзірлеу бойынша шығармашылық топтарды басқару;

      арнайы білім беру мәселелері бойынша педагогикалық басылымдарда жарияланымдары болуы тиіс.

 23-параграф. Арнайы педагог (дефектолог)

       311. Лауазымдық міндеттері: мүмкіндігі шектеулі балалармен түзету жұмыстарын жүзеге асырады.

       Білім алушылардың психикалық, физикалық және физиологиялық бұзылуларын диагностикалайды, олардың құрылымы мен айқындылық дәрежесін анықтайды.

       Оқытушылармен және басқа да мамандармен тығыз байланыста мүмкіндігі шектеулі Білім алушыларды түзету, бұзылған функцияларды қалпына келтіру және әлеуметтендіру бойынша топтық және жеке қызметті жүзеге асырады.

       Педагог қызметкерлерге, білім алушылардың ата-аналарына немесе оларды алмастыратын тұлғаларға дамуында ауытқулары бар балаларға көмек көрсетудің арнайы әдістері мен тәсілдерін қолдану бойынша кеңес береді.

      Тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыруға, әлеуметтендіруге, кәсіби бағдарламаларды саналы таңдауға және игеруге ықпал етеді.

       Арнайы білім беру бағдарламаларын іске асырады.

       Білім алушылардың психикалық-дене жағдайына сәйкес дамуын қамтамасыз ету үшін жағдай жасау мақсатында олардың жеке ерекшеліктерін, қабілетін, мүдделері мен бейімділігін, танымдық уәждемесінің өсуін және оқу дербестігінің қалыптасуын, оқытудың әртүрлі нысандарын, тәсілдерін, әдістері мен құралдарын, ақпараттық, сондай-ақ сандық білім беру ресурстарын қоса алғанда, қазіргі заманғы білім беру технологияларын, білім алушылардың дайындық деңгейін қамтамасыз ете отырып, құзыреттілікті қалыптастыруды зерделейді., техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптарына сәйкес келетін білім беру ұйымдары жүзеге асырады.

       Жүйелі түрде өзінің кәсіби біліктілігін арттырады.

       Әдістемелік бірлестіктердің қызметіне және әдістемелік жұмыстың басқа да нысандарына қатысады.

       Қажетті құжаттаманы жүргізеді.

       Қоғамның мүмкіндігі шектеулі адамдарға толерантты қарым-қатынасын насихаттау бойынша ағартушылық қызметті жүргізеді.

       Білім алушылардың құқықтары мен бостандықтарын сақтайды.

       Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

       Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірін, денсаулығын және құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.

       312. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Бала құқықтары туралы конвенция", "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы", "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Арнаулы әлеуметтік стандарттар туралы" Заңдарын және білім беруді дамытудың бағыттары мен келешегін айқындайтын Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерін,

       балаларға арналған арнаулы әлеуметтік, және арнайы педагогика мен психологияны,

       дефектологияның анатомо-физиологиялық және клиникалық негіздерін,

       тәрбиеленушілердің дамуында ауытқушылықтардың алдын алу және түзету әдістері мен тәсілдерін, кәсіби және практикалық қызмет мәселелері бойынша нормативтік және әдістемелік құжаттарды,

      дамуында ауытқушылықтары бар тәрбиеленушілермен жұмыс істеу бойынша бағдарламалық-әдістемелік әдебиетті,

       дефектологиялық ғылымның ең жаңа жетістіктерін,

      еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын, санитарлық ережелерді.

      313. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Арнайы білім" бағыты бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша: педагог-модератор үшін-кемінде 2 жыл, педагог – сарапшы үшін-кемінде 3 жыл, педагог-зерттеуші және педагог-шебер үшін кемінде 5 жыл және ғылыми немесе академиялық дәрежесі болған жағдайда мамандығы бойынша жұмыс өтілі.

      313. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

       1) "педагог":

      "педагог" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       оқытудың жаңа әдістемелерін сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізуі,

       озық тәжірибені зерделеуі, оны практикада қолдануы,

       тәрбиеленушілердің жалпы мәдениетін қалыптастыру, оларды әлеуметтендіру, мониторинг және талдау дағдысының болуы.

       2) "педагог-модератор":

      санаты жоқ педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       оқытудың жаңа әдістемелерін сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізуі,

       озық тәжірибені зерделеуі,

       оны практикада қолдануы,

       тәрбиеленушілердің жалпы мәдениетін қалыптастыру, оларды әлеуметтендіру, мониторинг және талдау дағдысының болуы,

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы тиіс.

       3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған білім алушыларды оқытуды талдау әдістерін меңгеруі,

       шығармашылық семинарларды басқара білуі,

       озық педагогикалық тәжірибені енгізе білуі,

       дефектологияның қазіргі заманғы әдістерін меңгеруі,

       оларды пайдалану құқығына сертификаттары болуы,

       білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысуы,

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімі болуы тиіс.

       4) "педагог - зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу, эксперименттік жұмыс әдістерін меңгеруі,

       жаңа бағдарламалар әзірлеуі, оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстар жүргізуі,

       арнайы педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына жетекшілік етуі,

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімі болуы тиіс.

       5) "педагог - шебер":

      "педагог-зерттеуші" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сонымен қатар:

       ғылыми-зерттеу, эксперименттік жұмыс әдістерін меңгеруі,

       жаңа бағдарламалар әзірлеуі,

       оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстар жүргізуі,

       арнайы педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына жетекшілік етуі,

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімі болуы тиіс.

 24-параграф. Педагог-ассистент

      315. Лауазымдық міндеттері: Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес білім алушыларға оқу жоспарлары мен бағдарламаларының мазмұнын меңгеруге көмек көрсете отырып, оқуға жәрдемдеседі.

      Білім алушыларды білім беру процесіне қосылуға көмектесіп, шешім қабылдауға, лайықты ақпаратты таңдауға ықпал ете отырып, сондай-ақ оларға өз оқу процесін ойластыруды ұсына отырып және оны жақсарту тәсілдерін ұсына отырып басқарады.

      Білім алушының жетістіктерін, оның қызметін және жұмыс сапасын қадағалай отырып, оқу процесін басқарады және пайда болған қиындықтарды шешуге көмектеседі.

      Нақты пәнді және (немесе) модульді меңгеруде әдістемелік және консультациялық көмек көрсетеді, білім алушының оқу мақсаттарына қол жеткізуі үшін табысты оқыту критерийлерін белгілейді және түсіндіреді және оларға кедергілерді жеңуге көмектеседі.

      Білім алушыларға оқу уәждемесін ұсынады, оларды практикада қолдануға итермелейді, оларды ойлауды талап ететін талқылауларға және интерактивті пікірталастарға тарту, білім алушыларды олардың зерттеулері мен бастамаларына қолдау көрсетеді.

      Білім алушыларға түрлі жұмыстарды орындауға көмек көрсетеді, оларды тексеру мен бағалауды жүргізеді, оқуға байланысты академиялық немесе жеке мәселелерді шешуге көмектеседі.

      Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өндірістік санитария жөніндегі ережелердің талаптарын орындайды.

       316. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" Заңдарын және білім алушылардың білім және тәрбие мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді.;

      Педагогика және психология негіздері; пәннің мазмұны және оны практикалық қолдану;

      мамандық бейіні бойынша негізгі технологиялық процестер мен жұмыс тәсілдері;

      экономика және өндірісті ұйымдастыру және басқару негіздері, еңбек туралы заңнама;

      білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеудің түрлері, әдістері және прогрессивті технологиялары;

      оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру;

      еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау жөніндегі ережелер.

      317. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      "Арнайы білім" бағыты бойынша жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық білімі, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша: педагог-модератор үшін кемінде 2 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 3 жыл, педагог – зерттеуші кемінде 5 жыл. педагог-шебер үшін-5 жыл.

      318. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог":

      дефектологқа қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      оқытудың жаңа әдістемелерін апробациялау бойынша жұмыс жүргізу;

      озық тәжірибені зерттеу, оны тәжірибеде қолдану.

      2) "педагог-модератор":

      "педагог" санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      оқытудың жаңа әдістемелерін апробациялау бойынша жұмыс жүргізу;

      алдыңғы қатарлы тәжірибесі;

      оны тәжірибеде қолдану;

      тәрбиеленушілердің жалпы мәдениетін қалыптастыру, олардың әлеуметтенуін талдау және мониторинг дағдысы болуы;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу.

      3) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      дамуында ауытқуларды барынша түзетуге бағытталған білім алушыларды оқытуды талдау әдістерін меңгеру;

      шығармашылық семинарларды басқара білу;

      озат педагогикалық тәжірибені енгізуді;

      дефектологияның заманауи әдістерін меңгеру;

      оларды пайдалану құқығына сертификаттары болу;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу;

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімді меңгеру.

      4) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      ғылыми-зерттеу, эксперименталды жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа бағдарламаларды әзірлеу;

      оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстар жүргізу;

      арнайы педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына басшылық жасау;

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімді меңгеру.

      5) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      ғылыми-зерттеу, эксперименталды жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа бағдарламалар әзірлеу, оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыстар жүргізу;

      арнайы педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына басшылық жасау;

      өзінің кәсіби құзыреттілігі саласында тиісті теориялық және практикалық білімді меңгеру.

 25-параграф. Әлеуметтік педагог

      319. Лауазымдық міндеттері: жеке тұлғаның психологиялық-медициналық-педагогикалық ерекшеліктерін және оның шағын ортасын, өмір сүру жағдайларын зерделейді, мүдделер мен қажеттілікті, мәселелерді, даулы жағдайларды, білім алушылардың мінез-құлқындағы ауытқуларды анықтайды және оларға уақытылы әлеуметтік көмек пен қолдау көрсетеді.

       Әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың міндеттерін, нысандарын, әдістерін, баланың жеке және әлеуметтік проблемаларын шешу тәсілдерін айқындайды, білім алушылардың құқықтары мен бостандықтарын іске асыруда әлеуметтік қорғау және әлеуметтік көмек көрсету жөнінде шаралар қабылдайды.

       Білім алушылар және ұйым, отбасы, орта, түрлі әлеуметтік қызметтер, ведомстволар мен әкімшілік органдар мамандары арасында делдал болады.

       Білім беру ұйымдарында және жеке тұлғаның қоғам өміріне бейімделуін қамтамасыз ететін тұрғылықты жері бойынша білім алушыларды тәрбиелеу, білім беру, дамыту және әлеуметтік қорғау жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады.

       Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды, мүмкіндігі шектеулі балаларды, мүгедек балаларды, девиантты мінез-құлықпен оқитын бала кезінен мүгедектерді патронат, тұрғын үймен, жәрдемақылармен, зейнетақылармен, мүліктік және мүліктік емес құқықтармен қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты үйлестіреді.

       Сабақтан тыс уақытта білім алушылардың, тәрбиеленушілердің ақыл-ой және дене қабілеттерін дамыту үшін жағдай жасайды.

       Әлеуметтік ортада адамгершілік қарым-қатынас орнатуға ықпал етеді.

       Бала мен мемлекеттік, қоғамдық ұйымдар, әлеуметтік қызметтер арасындағы байланысты қамтамасыз етеді.

       Мұғалімдермен, ата-аналармен және білім алушылардың өзге де заңды өкілдерімен өзара іс-қимыл жасайды.

       Білім беру процесі кезеңінде білім алушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

      Білім беру ұйымдарында білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және іске асыруға қатысады.

       320. Білуге міндетті:

       Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Педагог мәртебесі туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Заңдарын және білім беру мәселелері бойынша басқа да нормативтік құқықтық актілерді;

      әлеуметтік саясат негіздері;

      жалпы және әлеуметтік педагог;

      Педагогика және психология, әлеуметтік-педагогикалық және диагностикалық әдістемелер;

      әлеуметтік-педагогикалық жұмыс;

      еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау ережелері; санитарлық ережелер мен нормалар.

      321. Біліктілікке қойылатын талаптар:

      жоғары педагогикалық білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

      Және (немесе) бар болған жағдайда біліктілігі жоғары деңгейдегі жұмыс өтілі мамандығы бойынша: педагог-модератор үшін кемінде 3 жыл, педагог-сарапшы үшін кемінде 4 жыл, педагог – зерттеуші және педагог-шебер лауазымында кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы тиіс.

      322. Кәсіби құзыреттілікті анықтай отырып, біліктілікке қойылатын талаптар:

      1) "педагог-модератор":

      әлеуметтік педагогке қойылатын жалпы талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      алдыңғы қатарлы тәжірибесі;

      оны тәжірибеде қолдану;

      оқу-тәрбие жұмысын талдау дағдысының болуы;

      білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына қатысу.

      2) "педагог-сарапшы":

      "педагог-модератор" біліктілігіне қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      тәрбие жұмысын талдау әдістерін меңгеру;

      шығармашылық семинарларды басқара білу;

      озық тәжірибені енгізу.

      3) "педагог-зерттеуші":

      "педагог-сарапшы" біліктілігіне қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      тәжірибелік-эксперименттік жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа әлеуметтік-педагогикалық бағдарламаларды, педагогикалық технологияларды әзірлеу;

      оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу;

      Әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына басшылық жасау.

      4) "педагог-шебер":

      "педагог-зерттеуші" біліктілігіне қойылатын талаптарға жауап беруі, сондай-ақ:

      тәжірибелік-эксперименттік жұмыс әдістерін меңгеру;

      жаңа әлеуметтік-педагогикалық бағдарламаларды, педагогикалық технологияларды әзірлеу;

      оларды сынақтан өткізу бойынша жұмыс жүргізу;

 

      Әлеуметтік педагогиканың өзекті мәселелерін әзірлеу бойынша шығармашылық топтардың жұмысына басшылық жасау.

 

"Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы" Казақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қантардағы № 83 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 14 мамырдағы № 202 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 15 мамырда № 20636 болып тіркелді

       Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы № 83 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13317 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 11 наурызда жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

       Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім беру мен ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

       1) "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өту үшін құжаттар қабылдау бойынша Мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 21 желтоқсанда № 632 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12449 болып тіркелген, 2015 жылғы 31 желтоқсанда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

       2) "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 11 қаңтардағы № 13 бұйрығы.

       3) "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру бағдарламаларын іске асыратын республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өткізуге құжаттар қабылдау "Мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 15 қаңтардағы № 31 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2016 жылғы 15 ақпанда № 13075 болып тіркелген, 2016 жылғы 25 ақпанда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Цифрлық даму, қорғаныс және

      аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары (бұдан әрі - Қағидалар) 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына сәйкес әзірленді және мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді аттестаттаудан өткізу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) апелляция - ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы берілетін ұлттық біліктілік тестілеу нәтижелерін қайта қарауға педагогтің сұрау салуы;

      2) аттестаттау комиссиясы - педагогтерді аттестаттау рәсімін жүргізетін уәкілетті алқалы орган (бұдан әрі - комиссия);

      3) апелляцияларды қарау жөніндегі республикалық комиссия (бұдан әрі – республикалық апелляциялық комиссия) – білім беру саласындағы уәкілетті орган құратын комиссия, ол педагогтер ұлттық біліктілік тестілеудің нәтижелерімен келіспеген жағдайда даулы мәселелер бойынша шешім қабылдайды;

      4) біліктілік санаты - осы Қағидаларда және Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларында айқындалатын біліктілік талаптарына сәйкес келетін педагогтердің кәсіптік құзыреттілік деңгейі;

      5) мемлекеттік көрсетілетін қызмет – көрсетілетін қызметті алушылардың өтініші бойынша жеке тәртіппен немесе өтініш жасамай жүзеге асырылатын және олардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруға, оларға тиісті материалдық немесе материалдық емес игіліктер беруге бағытталған жекелеген мемлекеттік функцияларды іске асыру нысандарының бірі;

      6) мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты – мемлекеттік қызмет көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету ерекшеліктерін ескере отырып, өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптар тізбесі;

      7) педагог - тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар және педагогтің білім алушыларды және (немесе) тәрбиеленушілерді оқыту және тәрбиелеу, әдістемелік сүйемелдеу немесе білім беру қызметін ұйымдастыру жөніндегі кәсіптік қызметін жүзеге асыратын, "Педагог лауазымдарының тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің бұйрығына сәйкес көрсетілген лауазымдарды атқаратын тұлға;

      8) Ұлттық біліктілік тестілеу – білім беру саласындағы уәкілетті орган әзірлеген тестілер бойынша педагогтердің кәсіби құзыреттілік деңгейін айқындау мақсатында өткізілетін рәсім.

 2-тарау. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары

      3. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдар атқаратын педагогтерді аттестаттау (бұдан әрі – педагог) мынадай кезеңдерді қамтиды:

       педагогтер үшін:

      1) Ұлттық біліктілік тестілеу;

      2) біліктілік санатын беру (растау) рәсімі;

      білім беру ұйымдары басшысының орынбасарлары үшін:

       1) біліктілік бағалау;

      2) қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.

      білім беру ұйымдарының басшылары үшін:

      1) Ұлттық біліктілік тестілеу;

       2) біліктілік бағалау;

      3) қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.

       4. Педагогтерді аттестаттау бес жылда кемінде бір рет, білім беру ұйымдарының басшыларын – "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 44-бабының 5-тармағына сәйкес үш жылда бір рет өткізіледі.

       5. Педагогтер аттестаттаудан өту үшін ұлттық біліктілік тестілеуді осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйымға өтініш беру жолымен тапсырады және ұлттық біліктілік тестілеуден электрондық форматта өтеді.

      6. Ұлттық біліктілік тестілеу педагог өтінішінде көрсетілген мерзімде өткізіледі.

      7. Педагогтердің өтініштерін қабылдау кемінде күнтізбелік 15 күн бұрын, білім беру ұйымдары басшыларының өтініштерін қабылдау тестілеу басталғанға дейін кемінде күнтізбелік 30 күн бұрын жүргізіледі.

       8. Ұлттық біліктілік тестілеуден өтуге өтініш берген кезде педагогтер тапсыру тілін (қазақ, орыс, ұйғыр, өзбек, тәжік), күнін, уақытын таңдайды және білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым дайындайтын ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу жөніндегі нұсқаулықпен танысады.

       9. Ұлттық біліктілік тестілеу:

       1 (бір) рет – тегін,

      қайта 1 рет және сынақ (педагогтің қалауы бойынша) - күнтізбелік жыл ішінде ақылы негізде,

      білім беру ұйымдарының басшылары үшін - ақылы негізде тиісті күнтізбелік жылдың 1 айлық есептік көрсеткіші (АЕК) мөлшерінде өтеді.

       10. Өтініш деректер базасына енгізілгеннен кейін осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге рұқсаттама беріледі.

      11. Ұлттық біліктілік тестілеу келесі тест тапсырмаларынан тұрады:

      1) мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология" - отыз тапсырма;

      "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      2) Жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

       "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" - жетпіс тапсырма;

      Бастауыш білім беру педагогтері тестілеуді қазақ немесе орыс тілі (оқыту тілі), әдеби оқу, математика пәндері бойынша тапсырады.

      3) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін:

      Жалпы білім беретін пәндер бойынша педагогтер:

       "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      "Оқу пәнінің мазмұны" - жетпіс тапсырма;

      Арнайы пәндер бойынша педагогтер:

       "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      "Қызмет бағыты бойынша" - жетпіс тапсырма;

      Өндірістік оқыту шеберлері:

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      "Қызмет бағыты бойынша" - отыз тапсырма;

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

       "Психология негіздері" - отыз тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма;

      5) Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері үшін:

       "Оқу пәнінің мазмұны" - жетпіс тапсырма;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" - отыз тапсырма.

      6) Білім беру ұйымдарының басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша - 80 (сексен) сұрақ;

       Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі - 20 (жиырма) сұрақ;

       "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексі - 20 (жиырма) сұрақ;

       "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы - 20 (жиырма) сұрақ;

       "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы - 10 (он) сұрақ;

       "Қазақстан Республикасындағы Баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы - 10 (он) сұрақ;

      "Басқару құзыреті" бағыты бойынша - 20 (жиырма) сұрақ.

      12. Ұлттық біліктілік тестілеудің жалпы уақыты екі жүз он минутты, "Математика", "Физика", "Химия", "Информатика" пәндері үшін екі жүз қырық минутты құрайды.

      13. Ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу операторы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ұлттық тестілеу орталығы (бұдан әрі – ҰТО) болып табылады.

      14. ҰТО тест тапсырмаларының базасын әзірлейді. Ұлттық біліктілік тестілеуді ҰТО не білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым өткізеді.

      15. Аудиторияға ұлттық біліктілік тестілеуін өткізудің ашықтығы мен объективтілігін қамтамасыз ету үшін және әрбір педагогтің өткізу пункттеріндегі орны бейнебақылау жүйесімен қамтамасыз етіледі.

       16. Осы Қағидалардың 19-тармағы бұзылған жағдайда заттарды табу және аудиториядан аудиторияда өзін-өзі ұстау ережесін бұзған педагогті шығару актісі және (немесе) осы Қағидаларға 3 және 4-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша тестілеуге жалған тұлғаны анықтау актісі жасалады.

      17. Ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу кезінде ережелерді бұзу фактілері анықталған, сондай-ақ қарау кезінде анықталған бейнежазбаны тапсыру мерзіміне қарамастан, акт жасалады және нәтижелердің күші жойылады.

       18. Педагог тестілеу өткізу пунктінің ғимаратына кірген кезде жеке басын куәландыратын құжат және рұқсаттама негізінде оның жеке басын сәйкестендіру жүргізіледі.

      19. Ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу кезінде аудиториядан кезекшінің рұқсатынсыз және ертіп жүруінсіз шығуға, бір-бірімен сөйлесуге, бір орыннан орнына ауысуға, материалдармен алмасуға, аудиториядан материалдар шығаруға, аудиторияға кіргізуге және заттарды (оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, цифрлық смарт-аппаратураны) пайдалануға жол берілмейді.

      20. Отырғаннан кейін тестілеу басталғанға дейін тестілеу кезінде мінез-құлық ережелері бойынша аудиожазба жүргізіледі.

      21. Тест тапсырмаларының жауаптарын бағалау былайша жүзеге асырылады:

      1) ұсынылған бес жауаптан бір дұрыс жауапты таңдау бар тапсырмалар үшін бір балл, қалған жағдайларда - нөл балл беріледі;

      2) ұсынылған жауаптардан бірнеше дұрыс жауаптарды таңдаумен тапсырмалар үшін:

      барлық дұрыс жауаптар үшін -екі балл;

      бір қате үшін - бір балл;

      жіберілген екі және одан да көп қателіктер үшін - нөл балл.

      22. Тестілеу кезінде білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын, ұлттық біліктілік тестілеуді өткізуге жауапты ұйым Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ұлттық біліктілік емтихандарын өткізуді жүзеге асырады:

      1) педагогтер базасын қалыптастыру (өтініштерді қабылдау, ақпараттандыру үшін дербес деректерді енгізу: ЖСН, Т.А.Ә. (болған жағдайда), өтініш берілген біліктілік санаты, тапсыру тілі);

      2) компьютерлік кабинеттердің дайындығын бақылау;

      3) аудиторлық қорды ұсыну;

      4) тестілеу кезінде пайдаланылатын компьютерлерді тестілеу өткізілгенге дейін бір күн бұрын дайындау;

      5) педагогтерді компьютерлік кабинетке рұқсаттама, жеке басын куәландыратын құжат бойынша кіргізу және оларды отырғызу;

      6) өтініш қабылдау, тестілеу өткізу, апелляциялық рәсімдер кезінде бағдарламалық қамтамасыз етуді дайындау;

      7) тестілеу аяқталғаннан кейін тестілеу нәтижелерін өңдеу және беру;

      8) апелляцияны есепке ала отырып, апелляция жүргізу және нәтижелерді беру.

      23. Ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу кезінде білім беру саласындағы уәкілетті органның өкілдері бақылаушы ретінде қатысады.

      24. Тестілеу аяқталғаннан кейін педагог компьютер экранында көрсетілген тестілеу нәтижелерімен танысады.

       25. Тестілеу нәтижесі – осы Қағидалардың 5-қосымшасына сәйкес нысан бойынша ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы анықтама – педагогтің жеке кабинетінде көрсетіледі. Педагогтің талабы бойынша тестілеу нәтижесі басып шығарылады, ұлттық біліктілік тестілеуді өткізуге жауапты білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйымы қызметкерінің қолымен және мөрімен куәландырады, қолына беріледі.

      26. Келесі балл алған жағдайда тестілеу нәтижесі оң болып саналады:

      1) Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Мектепке дейінгі педагогика және психология":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту әдістемесі":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % ;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 35 %;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 40 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 45 %.

      2) Жалпы орта білім беру педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % ;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 35 %;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 40 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 45 %.

      3) Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны" бағыты бойынша:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Қызмет бағыты бойынша":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі" бағыты бойынша:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % ;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 35 %;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 40 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 45 %.

      4) Қосымша білім беру ұйымдарының педагогтері үшін:

      "Психология негіздері":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % ;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 35 %;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 40 %;

       "педагог-шебер" біліктілік санаты - 45 %.

      5) Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері үшін:

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 50%;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 60%;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 65 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 70 %;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % ;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - 35 %;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - 40 %;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты - 45 %.

      6) Жоғары оқу орындарының және техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының бітірушілері үшін жұмысқа алғаш рет қабылданғанда:

      "Оқу пәнінің мазмұны":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 60%;

      "Педагогика, оқыту әдістемесі":

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - 30 % .

      7) білім беру ұйымдарының басшылары үшін:

      "Заңнаманы білу" бағыты бойынша:

      үшінші біліктілік санатты басшы - 60%;

      екінші біліктілік санатты басшы - 65%;

      бірінші біліктілік санатты басшы - 70 %;

      "Басқару құзыреті" бағыты бойынша:

      үшінші біліктілік санатты басшы - 55%;

      екінші біліктілік санатты басшы - 60%;

      бірінші біліктілік санатты басшы - 70 %;

      27. Ұлттық біліктілік тестілеудің нәтижесі бір жылға жарамды.

      28. Ұлттық тестілеу аяқталғаннан кейін педагог нәтижелерімен (негіздемелермен дұрыс және дұрыс емес жауаптармен) танысады және негіздемелермен келіспеген жағдайда республикалық апелляциялық комиссияға ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляция береді.

      29. Бірыңғай өлшемшарттардың сақталуын қамтамасыз ету және тест тапсырмаларын бағалау кезінде даулы мәселелерді шешу, тестілеу өткізу кезеңінде тестіленетін құқықтарды қорғау мақсатында ақпараттық коммуникациялық технологиялар арқылы апелляцияларды қабылдауды қамтамасыз ететін Республикалық апелляциялық комиссия өз қызметін жүзеге асырады.

      30. Республикалық апелляциялық комиссияның төрағасы мен құрамы білім беру саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітіледі.

      31. Республикалық апелляциялық комиссия өкілеттігінің қолданылу мерзімі бір жылды құрайды.

      32. Апелляция мынадай жағдайларда қаралады:

      1) тест тапсырмаларының мазмұны бойынша:

      дұрыс жауаптың жоқтығын негіздей отырып келіспеймін;

      дұрыс жауап жоқ;

      барлық ұсынылған жауаптардың ішінен бір дұрыс жауапты таңдау арқылы тест тапсырмаларында біреуден артық дұрыс жауап бар (дұрыс жауаптардың барлық нұсқалары көрсетіледі);

      дұрыс құрастырылмаған тест тапсырмасы.

       2) техникалық себептер бойынша:

      тест тапсырмаларында фрагменттің немесе мәтіннің болмауы.

      33. Тест тапсырмаларының мазмұны бойынша апелляция берген кезде педагог дәлелді негіздемені (толық түсініктеме) көрсетеді. Әрбір тапсырма бойынша дәлелді негіздемені көрсетпей (толық түсініктеме, тапсырмаларды қадамдық шешу) барлық тест тапсырмаларын қайта қарау бойынша апелляцияға өтініш қарауға жатпайды.

      34. Республикалық апелляциялық комиссияның шешімдері хаттамамен ресімделеді, оған төраға, хатшы және комиссия мүшелері қол қояды. Республикалық апелляциялық комиссия отырыстарының хаттамалары тестілеуді өткізуге жауапты ұйымда бір жыл бойы сақталады.

      35. Онлайн-қабылдау режимінде қаралған апелляция нәтижелері бойынша жеке кабинетте апелляцияны есепке ала отырып, нәтижелер көрсетіледі.

      36. Тестілеудің теріс нәтижесін көрсеткен аттестатталушылар аттестаттаудың екінші кезеңіне жіберілмейді.

      37. Ұлттық біліктілік тестілеудің оң нәтижесі болған жағдайда педагогтің өтініші негізінде (қолданыстағы санат мерзімі өткенге дейін) одан әрі аттестаттау рәсімі:

       педагогтер үшін – "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына сәйкес біліктілік санатын беру (растау);

      білім беру ұйымдарының басшылары үшін - осы Қағидалардың 3-тарауына сәйкес жүргізіледі.

      38. Аттестаттау бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша:

      Педагог облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына (бұдан әрі - ЖАО) немесе білім беру ұйымдарына не "Азаматтарға арналған үкімет "Мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамы арқылы;

      республикалық білім беру ұйымдарының педагогі Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігіне, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарына не Мемлекеттік корпорация арқылы өтініш ұсына алады.

      39. "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өткізуге құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметті (бұдан әрі - педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) жөніндегі мемлекеттік көрсетілетін қызметті) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары, мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары көрсетеді.

      40. "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өткізуге құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметті (бұдан әрі - республикалық білім беру ұйымдары педагогтерінің біліктілік санаттарын беру (растау) жөніндегі мемлекеттік қызметті) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі және республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары көрсетеді.

       41. Мемлекеттік қызметтер көрсету процесінің сипаттамасын, нысанын, мазмұны мен нәтижесін, сондай-ақ мемлекеттік қызметтер көрсету ерекшеліктерін ескере отырып өзге де мәліметтерді қамтитын мемлекеттік қызметтер көрсетуге қойылатын негізгі талаптар тізбесі осы Қағидаларға 7, 8-қосымшаларға сәйкес педагогтерді, оның ішінде республикалық білім беру ұйымдарының педагогтерін аттестаттау жөніндегі мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің тиісті стандарттарында келтірілген.

      42. Көрсетілетін қызметті алушының жеке басын куәландыратын құжаттардың мәліметтерін Мемлекеттік корпорация қызметкері тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден "электрондық үкімет" шлюзі арқылы алады.

       43. Өтініш беруші мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында көзделген құжаттар топтамасын толық ұсынбаған және (немесе) қолданылу мерзімі өткен құжаттарды берген жағдайда, ЖАО-ның, білім беру ұйымының, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымының, білім беру саласындағы уәкілетті органның жауапты қызметкері не Мемлекеттік корпорация қызметкері осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді.

      44. Мемлекеттік корпорация арқылы ұсынылған құжаттар толық болған жағдайда, өтініш берушіге дайын құжаттарды беру күнін көрсете отырып, құжаттардың қабылданғаны туралы қолхат беріледі. Қалыптастырылған өтініштерді (құжаттар топтамасымен бірге) Мемлекеттік корпорация тиісті ЖАО-ға, білім беру ұйымына, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымына не білім беру саласындағы уәкілетті органға жібереді.

      45. Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік қызмет көрсету кезінде өтініштер мен құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызмет көрсету мерзіміне кірмейді.

       46. ЖАО, білім беру ұйымы, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдары немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган арқылы құжаттарды қабылдау кезінде ұсынылған құжаттардың толықтығы және өтініш берушінің осы Қағидалардың талаптарына сәйкестігі тексеріледі, қорытындысы бойынша осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініштің және тиісті құжаттардың қабылдағаны туралы қолхат не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту беріледі.

      47. Мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту негіздері тиісті мемлекеттік қызмет стандартында көзделген.

      48. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген жағдайда 46-тармақта көрсетілген іс-әрекет тиісті ЖАО-ға, білім беру ұйымдарына, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарына, білім беру саласындағы уәкілетті органға құжаттар келіп түскен және тіркелген күні жүзеге асырылады.

      49. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін тиісті ЖАО, білім беру ұйымы, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымы, білім беру саласындағы уәкілетті орган Мемлекеттік корпорацияға мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі аяқталғанға дейін бір тәуліктен кешіктірмей жеткізеді.

      50. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген жағдайда дайын құжаттарды беру жеке басын куәландыратын құжаттарды не Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес берілген құжат негізінде әрекет ететін оның өкілін ұсынған кезде Мемлекеттік корпорацияның жұмыс кестесіне сәйкес жүзеге асырылады, онда өкілдің тиісті өкілеттіктері көрсетіледі.

       51. ЖАО, білім беру ұйымы, республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымы, білім беру саласындағы уәкілетті орган "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 2-тармағының 11) тармақшасына сәйкес ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен мемлекеттік қызметтер көрсету мониторингінің ақпараттық жүйесіне мемлекеттік қызмет көрсету сатысы туралы мәліметтерді енгізуді қамтамасыз етеді.

      52. Мемлекеттік қызметтер көрсету мәселелері бойынша көрсетілетін қызметті берушінің шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым көрсетілетін қызметті беруші басшысының атына, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органға берілуі мүмкін.

       53. "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-бабының 2) тармақшасына сәйкес мемлекеттік қызметті тікелей көрсеткен көрсетілетін қызметті берушінің атына келіп түскен көрсетілетін қызметті алушының шағымы тіркелген күнінен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

      54. Педагогтерді аттестаттау үшін тиісті саланың уәкілетті органдарында, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) білім беруді басқару органдарында (бұдан әрі - аттестаттаушы орган) осы мемлекеттік органдардың бірінші басшысының бұйрығымен комиссиялар құрылады.

       55. Комиссия құрамына мемлекеттік органдардың, оның ішінде жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның, мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті органның, құқық қорғау органдарының өкілдері, кәсіподақтардың, үкіметтік емес ұйымдардың білім беру ұйымдарының алқалы басқару органдарының, қоғамдық кеңестердің өкілдері, сондай-ақ аттестаттаушы органның құрылымдық бөлімшелерінің қызметкерлері кіруі мүмкін.

       56. Комиссия мүшелерінің тақ санынан тұрады, бұл ретте құрамы жеті мүшеден кем болмауы тиіс. Комиссия мүшелері Комиссия отырысына алмастыру құқығынсыз қатысады.

       57. Комиссия төрағасы педагогтерді аттестаттаудан өткізетін мемлекеттік органның басшысы болып табылады. Төрағаның орынбасары комиссия мүшелерінің арасынан сайланады.

       58. Хатшы оның комиссия мүшесі болып табылмайды. Комиссия хатшысы комиссия отырысына материалдарды, қажетті құжаттарды дайындайды, хаттаманы ресімдейді және қол қояды және дауыс беруге қатыспайды.

      59. Комиссияның отырысы, егер оған оның құрамының кемінде 2/3-сі қатысса, заңды деп есептеледі.

      60. Дауыс беру нәтижелері Комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыстар тең болған жағдайда Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

       61. Комиссия отырыстарында аудио және бейне жазба жүргізіледі. Аудио және бейне жазбалар архивте кемінде үш жыл сақталады.

 3-тарау. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының басшылары мен басшыларының орынбасарларын аттестаттаудан өткізу тәртібі

       62. Білім беру ұйымдарының басшылары мен басшыларының орынбасарлары (бұдан әрі – аттестатталушы) Комиссияға осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша үміткердің біліктілік санатын көрсете отырып өтініш береді.

      63. Білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарларын (бұдан әрі – аттестатталушы) аттестаттау портфолио негізінде біліктілік бағалауды және қызмет қорытындыларын кешенді талдамалық жалпылауды ғана қамтиды.

      64. Аттестатталушы аттестаттау кезінде алғаш рет кез келген біліктілік санаттарына өтініш бере алады. Әрі қарай - бірізділікті сақтай отырып береді.

      65. Аттестаттау қабылданған сәттен бастап үш жыл кезең өткеннен кейін алты айдан кешіктірілмей өткізіледі.

      66. Қызметкердің жүктілігі және босануы бойынша демалыста, бала үш жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты демалыста, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алған қызметкерлерге арналған демалыста, сондай-ақ егер ауру Денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітетін еңбекке қабілетсіздіктің анағұрлым ұзақ мерзімі белгіленген аурулар тізбесіне кіретін болса, еңбекке жарамсыздық парағында болуын қоспағанда, білім беру ұйымдарының барлық басшылары мен басшының орынбасарлары аттестаттауға жатады.

      67. Бала күтімі бойынша демалыста жүрген аттестатталушы қызметке шыққаннан кейін кемінде алты ай өткен соң аттестатталады. Осы тармақта көрсетілген басқа да тұлғаларды аттестаттау аталған тұлғаның қызметке шығуы бойынша аттестаттау кестесімен айқындалады.

      68. Білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарларын аттестаттау портфолио ұсынған аттестатталушының кәсіби шеберлігі мен жетістіктерін ескере отырып жүзеге асырылады.

      69. Білім беру ұйымдарының басшыларын аттестаттауды өткізуге дайындықты білім беру ұйымдарындағы жауапты орындаушылар, аттестаттаушы органның кадр қызметі ұйымдастырады және келесі іс-шараларды қамтиды:

      1) басшыларға (бұдан әрі-аттестатталушы) қызметтік мінездемені, ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы анықтаманы, жұмыс тиімділігінің көрсеткіштері бойынша талдамалық есепті қамтитын қажетті құжаттарды дайындау;

      2) аттестация өткізу кестесін бекіту.

      70. Аттестаттаушы органның кадр қызметі жыл сайын 20 желтоқсанға дейін келесі жылы аттестаттауға жататын аттестатталушылардың тізімін айқындайды.

      71. Аттестаттаушы органның басшысы органның кадр қызметінің ұсынысы бойынша жыл сайын 25 желтоқсаннан кешіктірмей бұйрық шығарады, онда аттестатталушылардың тізімі, аттестаттауды өткізу кестесі және комиссияның құрамы бекітіледі.

      72. Аттестаттаушы органның кадр қызметі жыл сайын 30 желтоқсаннан кешіктірмей аттестатталушыларды аттестаттауды өткізу мерзімі туралы жазбаша хабардар етеді.

      73. Аттестатталушыларға қызметтік мінездеме қамқоршылық кеңеспен және аттестаттаушы органның кадр қызметімен ресімделеді. Қызметтік мінездеме аттестатталушының кәсіби, жеке қасиеттері мен қызметтік іс-әрекетінің нәтижелеріне негізделген, объективті бағалауды қамтиды.

       74. Аттестатталушы органның кадр қызметі аттестатталушыға осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестаттау парағын ресімдейді.

      75. Аттестаттаушы органның кадр қызметі аттестаттауға құжаттарды қабылдау кезінде біліктілік баға береді.

      76. Құжаттар топтамасы толық болмаған жағдайда аттестаттаушы органның кадр қызметі құжаттарды қабылдамайды және аттестатталушыға дәлелді бас тартуды ұсынады.

      77. Аттестаттаушы органның кадр қызметі жиналған аттестаттау материалдарын комиссияға жібереді.

      78. "Білім беру ұйымы басшысының орынбасары", "білім беру ұйымының басшысы" біліктілік санаты лауазымға тағайындалған кезде автоматты түрде беріледі.

       79. Аттестатталушы тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі не педагогикалық қайта даярлаудан өткен жағдайда "үшінші біліктілік санатты басшының орынбасары" біліктілік санатына үміткер болады.

      Бұл ретте:

       төменде көрсетілген кемінде үш көрсеткіштің орындалуы қамтамасыз етіледі:

      білім беру ұйымының мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес мектепішілік бақылаудың (сапаны бақылаудың) алуан түрлерін пайдаланудың нәтижелілігі;

      оқу/сабақ талдауының (оқуды/сабақты бақылау журналы (парақтары) оқуды/сабақты бақылау бағдарламасына сәйкестігі;

      педагогтердің біліктілік санаттарын, мектепішілік бақылауды (сапаны бақылауды) жүзеге асыру үшін білім алушылардың ерекшеліктерін ескере отырып деңгейлік дескрипторларды пайдаланудың нәтижелілігі;

       жетекшілік ететін бағыт бойынша аудандық/қалалық деңгейде жұмыс тәжірибесін жалпылау және тарату.

      80. Аттестатталушы тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі не педагогикалық қайта даярлаудан өткен жағдайда "екінші біліктілік санатты басшының орынбасары" біліктілік санатына үміткер болады.

      Бұл ретте:

      төменде көрсетілген кемінде үш көрсеткіштің орындалуы қамтамасыз етіледі:

      мектепішілік бақылау (сапаны бақылау) үшін білім беру ұйымдарының ресурстарын (цифрлық, кадрлық, материалдық-техникалық) ұтымды пайдалану;

      бақылау-өлшеу материалдарының алуан түрлерін пайдалану және олардың ақпараттылығы: оқу жетістіктерінің көрсеткіштері;

      мектепішілік бақылауды ұйымдастыруда кері байланыс пен түзету қызметінің тиімділігі: "тігінен" (әкімшілік - мұғалім) және "көлденеңінен" (басқару субъектілері арасында);

      облыстық деңгейде жетекшілік ететін бағыт бойынша жұмыс тәжірибесін жалпылау және тарату.

      81. Аттестатталушы тиісті бейіні бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіби білімі не педагогикалық қайта даярлаудан өткен жағдайда "бірінші біліктілік санатты басшының орынбасары" біліктілік санатына үміткер болады.

      Бұл ретте:

      төменде көрсетілген кемінде үш көрсеткіштің орындалуы қамтамасыз етіледі:

      мектепішілік бақылау (сапаны бақылау) нәтижелерінің объективтілігі мен пәрменділігі: өлшенетін көрсеткіштердің динамикасы;

      мектепішілік бақылауды ұйымдастырудағы инновациялық тәсіл;

      талдамалық материалдардың сапасы;

      жетекшілік ететін бағыт бойынша жұмыс тәжірибесін республикалық немесе халықаралық деңгейде жалпылау және тарату;

       педагогтердің әртүрлі санаттарымен сараланған жұмыс жүйесі.

       82. Тиісті деңгейдегі комиссиясы мынадай біліктілік санаттарын береді:

      "үшінші санатты басшы", "үшінші санатты басшының орынбасары" - аудандардың (қалалардың) білім бөлімдерінің, республикалық маңызы бар және астаналық қалалары білім басқармаларының аттестаттау комиссиясы; облыстық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін - облыстық білім басқармаларының аттестаттау комиссиясы; республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін - білім беру саласындағы уәкілетті органның аттестаттау комиссиясы;

       "екінші санатты басшы", "бірінші санатты басшы", "екінші санатты басшының орынбасары", "бірінші санатты басшының орынбасары" - облыстардың, республикалық маңызы бар және астаналық қалалары білім басқармаларының аттестаттау комиссиясы; республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін - білім беру саласындағы уәкілетті органның аттестаттау комиссиясы.

      83. Комиссия аттестатталушы білім беру ұйымдары басшыларының қатысуымен аттестаттауды өткізеді.

      84. Аттестатталушы дәлелді себеп бойынша комиссия отырысына келмеген жағдайда, оны аттестаттау мәселесін қарау күнтізбелік жеті күннен аспайтын мерзімге ауыстырылады.

       85. Аттестатталушы дәлелсіз себептермен болмаған жағдайда аттестаттаудың белгіленген күнінен бастап күнтізбелік жеті күн өткен соң қайта аттестаттау тағайындалады. Дәлелсіз себептермен қайта келмеген жағдайда білім беру ұйымдарының басшылары аттестатталмаған деп есептеледі және Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 52-бабы 1-тармағының 4) тармақшасы тәртібімен жұмыс берушінің бастамасы бойынша жұмыстан шығарылады.

      86. Отырыс барысында Комиссия ұсынылған материалдарды зерделейді, аттестатталатын адамды тыңдайды.

       87. Ұсынылған материалдарды зерделеу және аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесімен әңгімелесу нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша аттестатталушыға бағалау парағы толтырылады.

       88. Осы Қағидаларға 14-қосымшада белгіленген көрсеткіштердің орындалуын аттестатталушы әңгімелесуде ұсынады.

      89. Білім беру ұйымдары басшыларының орынбасарларын аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген санатты растаумен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      90. Комиссия "өтініш берілген санатқа аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде білім беру ұйымы басшысының орынбасары осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өткен күннен бастап бір жылдан ерте емес уақытта қайта аттестаттауға өтеді.

      91. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген санатты растаумен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      92. Қайта аттестаттау кезінде Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда қолда бар біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді.

      93. Білім беру ұйымдарының басшыларын аттестаттау нәтижелері бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына ротациямен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына растаумен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      еңбек шартты бұзуымен өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      94. Комиссия "өтініш берілген санатқа аттестатталмады" деген шешім қабылдаған кезде аттестатталушы осы Қағидаларға сәйкес аттестаттаудан өткен күннен бастап үш айдан ерте емес (аттестатталатын кезең үшін бір реттен артық емес) уақытта қайта аттестаттауға өтеді.

      95. Комиссия қайта аттестаттауды өткізу кезінде мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына ротациямен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына растаумен аттестатталды;

      өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады;

      еңбек шартты бұзуымен өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады.

      96. Комиссия "бірінші біліктілік санатты басшы" немесе "екінші біліктілік санатты басшы" біліктілік санаты бар аттестатталушыда қайта аттестаттау кезінде "өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады" деген шешім қабылдаған жағдайда, біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді; "үшінші біліктілік санатты басшы" біліктілік санаты бар басшылармен еңбек шарты бұзылады.

      97. Аттестатталушы комиссияның шешімімен танысады.

       98. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес хаттамамен ресімделеді, оған Комиссия хатшысы мен оның отырысына қатысқан Комиссия мүшелері қол қояды.

      99. Комиссия шешімі аттестатталушылардың аттестаттау парақтарына енгізіледі.

      100. Аттестаттаудан өткен аттестатталушының аттестаттау парағы және оған қызметтік мінездеме жеке ісінде сақталады. Комиссияның шешімі аттестатталушының қызметтік тізіміне енгізіледі.

       101. Комиссияның шешімі жыл сайын ағымдағы жылдың 15 шілдесінен және 25 желтоқсанынан кешіктірілмей аттестаттаушы органның бұйрығымен ресімделеді. Тиісті бұйрықтың негізінде осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес біліктілік бере отырып (растай отырып) аттестаттау туралы куәлік беріледі.

       102. Біліктілік берілетін (расталатын) аттестаттау туралы куәлік осы Қағидаларға 17-қосымшаға сәйкес куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі.

	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын 1-қосымша
	Нысан
	____________________________ (тестілеуді өткізу бойынша ұйымның басшысына)

 Ұлттық біліктілік тестілеуге қатысуға өтініш

      Мен, __________________________________________________,

                              (педагогтің Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

ЖСН _______________________________________________________

      ____________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны)

      мені келесі тест тапсырмалары бойынша ұлттық біліктілік тестілеуге қатысуға рұқсат беруіңізді сұраймын:

      ________ аттестаттауға 20___ жыл. Бүгінгі таңда ____(күні) ___ (айы) ______ жылғы дейін жарамды біліктілік санатына иемін:

      ____________________________________________________________

      ____________________________________________________________

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын:

      Білімі:

Оқу орнының атауы	Оқу кезеңі	Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)

      Жұмыс өтілі:

Жалпы	Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша	Педагогикалық	Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары)

       Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған жылын көрсете отырып____________________________________________

      Тестілеуді тапсыру тілі (қажеттісінің астын сызу): қазақ/орыс

      Білім беру ұйымының басшысы жұмыс істейтін білім беру ұйымы (қажеттісінің астын сызу): мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, арнайы білім беру.

      Аттестаттау қағидаларымен, Ұлттық біліктілік тестілеу туралы нұсқаулықпен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 2-қосымша

Нысан

 Ұлттық біліктілік тестілеуге қатысуға рұқсаттама

Облыс/Аудан/Мектеп
ПЕДАГОГКЕ РҰҚСАТТАМА  Т.А.Ә.:______________________ АКТ: ___________________ ЖСН: ___________________ Жоспарланған біліктілік санаты: ___________________ Педагог қызметкер жұмыс істейтін білім беру ұйымының деңгейі: ___________________ Тестілеу орны: ______________________________________________________________________ Мекенжайы: ________________________________________________________________ Аудитория: ________________________________ Тестілеудің тапсыру тілі: ________________________________ Тестілеу күні: ________________________________ Тестілеуге тіркелудің басталу уақыты: ________________________________ Тестілеу пәндері: 1. _____________________________________________ 2. _____________________________________________ Аттестаттау комиссиясының төрағасы: ___________ ________________________________ (қолы) (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) Педагог: ___________ ________________________________ (қолы) (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда) Рұқсат беру күні: __________________________________________________
Педагогке жадынама:  Педагогтің өзімен бірге тестілеуге рұқсат қағазы және жеке басын куәландыратын құжаттың түпнұсқасы (жеке куәлік немесе паспорт) болуы тиіс. Педагогті тіркеу аяқталғанға дейін тестілеу орнына келуі қажет. Педаготі тіркеу 45 минут жүзеге асырылады және тестілеу басталғанға дейін 15 минут қалғанда аяқталады.	Педагогке: Өзімен бірге анықтамалық әдебиеттерді, жазба кітаптарын, диктофондарды, ұялы телефондарды, электрондық құрылғыларды және сол сияқтыларды, сондай-ақ тестілердің мазмұнын және оларға дұрыс жауаптар кодтарын ашатын мәліметтерді алып жүруге немесе пайдалануға; басқа педагогтермен сөйлесуге; орнынан орын ауыстыруға; кезекшінің рұқсатынсыз аудиториядан шығуға жол берілмейді. Ереже бұзылған және тыйым салынған заттар анықталған жағдайда тиісті акт жасалады, педагог аудиториядан шығарылады, нәтижелері жойылады. Нәтижелері бейне материалдарды зерттеу шеңберінде тестілеу аяқталғаннан кейін де жойылуы мүмкін. Жұмыс істеу үшін әрбір педагогке А4 форматындағы үш парақ беріледі. Тестілеу аяқталғаннан кейін Министрлік өкіліне парақтарды тапсыру қажет.
Мен жадынамамен таныстым және наразылығым жоқ. Рұқсаттамадағы деректер дұрыс екенін растаймын _______________________________________________________________________ (Педагогтің қолы)
		Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 3-қосымша
		Нысан

 Аудиторияда тәртіп ережесін бұзған педагогті аудиториядан шығару және заттарды табу актісі

      Тестілеуді өткізу орны

      ____________________________________________________________

      ____________________________________________________________

      "______"_______________20____ж. ______сағ._______мин.

      Осы акт _____________________ туралы

      ___________________________________________________________

      педагог______________________________________________________,

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      АКТ_________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      (аудитория № ___, орны № ____, нұсқа № _______) тестілеу уақытында аудиторияда жүріс-тұрыс ережесін бұзды):

      _____________________________________________________________

      ____________________________________________________________,

      бұзушылық фактісі. Осы фактінің негізінде материалдар алынды, білім беру ұйымының басшысы аудиториядан шығарылды, тестілеу қорытындысы жойылды.

      Актімен таныстым: ______________________________________

      (педагогтің Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Аудитория бойынша кезекші ______________________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

       Тестілеуді өткізуге жауапты ____________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Комиссия төрағасы _______________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Күні:________

      Мөр орны

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 4-қосымша

Нысан

 Тестілеуде бөгде адамды анықтау актісі

      Тестілеуді өткізу орны

      _________________________________________________________

      "______"_______________20____ж. ______сағ._______мин.

      Осы акт __________________________________________________ жасалды

      (Т.А.Ә. бар болған жағдайда)

      азамат тестілеу тапсыру барысында

      _________________________________________________ фактісі анықталды.

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      _________________________________________________ педагогтің орнына

      АКТ_________________________________________________________

      Т.А.Ә.(бар болған жағдайда)

       Осы фактінің негізінде аудиторияға кірген жағдайда материал алынды, білім беру ұйымының басшысы аудиториядан шығарылды, тестілеу нәтижелері жойылды; ғимаратқа кірген кезде жалған тұлғаны анықтаған жағдайда-тестілеуді тапсырғанға дейін жіберілмеуі.

      Актімен таныстым: __________________________________

      (педагогтің Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Аудитория бойынша кезекші __________________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Тестілеуді өткізуге жауапты ______________________________

      (Т.А.Ә.) (бар болған жағдайда), қолы)

      Комиссия төрағасы _______________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Күні:________

      Мөр орны

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 5-қосымша

Нысан

 Ұлттық біліктілік тестілеуден өткені туралы анықтама

      _____________________біліктілігі бойынша _____________ қаласында 20______жылғы _____айы_____күні ұлттық біліктілік тестілеуге қатысты

      _____________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

Үлгі атауы	Тест тапсырмаларының саны	Ең жоғарғы балл саны	Жиналған балл
Заңды білуі
Барлығы

      Жауапты тұлға: _____________________________

      (Т.А.Ә., (бар болған жағдайда), қолы)

	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 6-қосымша
	Нысан
	Аттестаттау комиссиясының төрағасы ____________________________ (білім беру ұйымының атауы), аудандық (қалалық) бөлімдері, облыстардың, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармалары, уәкілетті орган)

 Біліктілік санатын беру (растау) рәсіміне қатысуға өтініш Аттестаттауға қатысуға өтініш

       Мен, ______________________________________________,

      ЖСН _____________ (педагогтің Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      ____________________________________________________________

      (лауазымы, жұмыс орны)

       Лауазым (мамандығы) бойынша________20___жылғы біліктілік санатына аттестаттауға қатысуға рұқсат беруді сұраймын.

      Бүгінгі таңда _____ (күні) ___ (айы) ______ жылға дейін жарамды біліктілік санатым бар

      _____________________________________________________________

     Мына жұмыс нәтижелерін негіз деп есептеймін:

      ___________________________________________________________.

      Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын

      ______________________________ .    

Жұмыс өтілі:

Жалпы	Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша	Педагогикалық	Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары)

      Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған жылын көрсете отырып

      __________________________________________________________________________

      ____________________________________________________________.

       Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары) жұмыс істейтін білім беру ұйымы (қажеттісінің астын сызу): мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, арнайы, қосымша білім беру.

       Кезекті біліктілік санатын бері (растау) тәртібімен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)

			Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске
			асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 7-қосымша
			Нысан
"Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагогтеріне біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өткізуге құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты
1	Көрсетілетін қызметті берушінің атауы
2	Мемлекеттік қызметті ұсыну тәсілдері
3	Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі
4	Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны
5	Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі
6	Мемлекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері
7	Жұмыс кестесі
8	Мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі
9	Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер
10	Мемлекеттік қызметті, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар
			Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 8-қосымша
			Нысан
"Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын республикалық ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарының педагогтеріне біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестаттаудан өткізуге құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты
1	Көрсетілетін қызметті берушінің атауы
2	Мемлекеттік қызметті ұсыну тәсілдері
3	Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі
4	Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны
5	Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі
6	Мемлекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері
7	Жұмыс кестесі
8	Мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі
9	Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер
10	Мемлекеттік қызметті, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар
			Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 9-қосымша
			Нысан
			____________________________ /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)/

 Аттестаттаудан өту үшін білім беру ұйымдарында лауазым атқаратын педагогтердің құжаттарын қабылдаудан бас тарту туралы қолхат

       Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы № 83 бұйрығымен бекітілген Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында қызмет атқаратын педагогтерді және білім беру мен ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарының 2-тарауының 43-тармағын басшылыққа ала отырып,

      _____________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті берушінің немесе Мемлекеттік корпорацияның атауын, мекенжайын көрсету/

       педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) рәсіміне қатысу үшін құжаттарды қабылдаудан бас тартады

      _____________________________________________________________

       / көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (бар болған жағдада) көрсету/

      _____________________________________________________________

      /білім беру ұйымының атауын көрсету/

       байланысты_____________________________________________, атап айтқанда /жоқ немесе сәйкес келмейтін құжаттардың атауын көрсету/:

      1) _________________________________;

      2) _________________________________;

      3) _________________________________.

      Осы қолхат әр тарапқа бір-бірден 2 данада жасалды.

      "____"___________20___жыл _______________________________

      (Мемлекеттік корпорация қызметкерінің Т.А.Ә.)

      _______________________________

      (қолы, байланыс телефоны)

      Алды:                              __________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.

      (бар болған жағдайда) /

      "____"___________20___жыл                  ______________/қолы

	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша,
	мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 10-қосымша
	Нысан
	____________________________ /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.(бар болған жағдайда)/

 Аттестаттаудан өту үшін білім беру ұйымдарында лауазым атқаратын педагогтердің құжаттарын қабылдау туралы қолхат

       _____________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә.(бар болған жағдайда) /

      _____________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті берушінің атауын көрсету/

      Педагогтерді аттестаттау рәсіміне қатысу үшін қабылданған құжаттар тізбесі:

      1.__________________________________________________________

      2.__________________________________________________________

      3.__________________________________________________________

      Қабылдады:

      _____________________________________________________________

      (орындаушының Т.А.Ә.) (қолы, байланыс телефоны)

      "____"___________20___жыл

	Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 11-қосымша
	Нысан
	Аттестаттау комиссиясының төрағасы ____________________________ (білім беру ұйымының атауы), аудандық (қалалық) бөлімдер, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармалары, уәкілетті орган)

 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының басшыларын (басшыларының орынбасарларын) аттестаттауға қатысу туралы өтініш

       Мен,________________________________________________________,

                            (педагогтің Т.А.Ә.(бар болған жағдайда)

      ЖСН________________________________________________________          (лауазымы, жұмыс орны)

       Лауазым (мамандығы) бойынша________20___жылғы біліктілік санатына аттестаттауға қатысуға рұқсат беруді сұраймын.

       ____________________________________________________________.

      Бүгінгі таңда _____ (күні) ___ (айы) ______ жылға дейін жарамды біліктілік санатым бар

      _____________________________________________________________

      Мына жұмыс нәтижелерін негіз деп есептеймін:

      _______________________________________________________

                 Өзім туралы мынадай мәліметтерді хабарлаймын

  ____________________________________________________________    

      Білімі:

Оқу орнының атауы	Оқу кезеңі	Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік)

      Жұмыс өтілі:

Жалпы	Білімі туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандық (біліктілік) бойынша	Педагогикалық	Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары)

       Марапаттары, атағы, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми атағы алған жылын көрсете отырып

      _____________________________________________________________

       Білім беру ұйымының басшысы (басшының орынбасары) жұмыс істейтін білім беру ұйымы (қажеттісінің астын сызу): мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, арнайы, қосымша білім беру.

       Аттестаттау қағидаларымен таныстым.

      "____" __________ 20 ___ жыл __________________

      (қолы)

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтарды және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 12-қосымша

Нысан

 Білім беру ұйымының басшысына аттестаттау парағы

      Аттестаттау түрі: кезекті -☐; қайталама -☐

      (X белгісімен белгілеу қажет)

      Т.А.Ә. (болған жағдайда әкесінің аты)__________________________________

      Туған жылы "___" __________ _______ жыл.

      Қайта даярлау, біліктілікті арттыру жөніндегі білімі туралы анықтама (қашан және қандай оқу орнын аяқтады, білімі бойынша мамандығы және біліктілігі, біліктілікті арттыру, қайта даярлау, ғылыми (академиялық) дәрежесі, ғылыми дәрежесі, оларды растағаны туралы күні жөніндегі құжаты)

      _____________________________________________________________

      4. Атқарып отырған лауазымы және қабылднған күні, біліктілік санаты

      _____________________________________________________________

 Жалпы еңбек өтілі ________________________________________________

       6. Мемлекеттік және азаматтық қызмет лауазымында, басшылық лауазымында жалпы еңбек өтілі

      _____________________________________________________________

      7. Аттестаттау комиссиясы мүшелерінің жолдаған ұсыныстары мен ескертпелері:

      _____________________________________________________________

      8. Аттестатталушының пікірі:

      _____________________________________________________________

           9. Аттестатталушының тікелей басшысының қызметтік мінездемесене сәйкес қызметін бағалау

      _____________________________________________________________

      10. Отырысқа қатысқандар ___аттестаттау комиссиясының мүшелері.

      11. Аттестаттау комиссиясының әрбір мүшесі толтыратын қоса беріліп отырған бағалау парағына сәйкес дауыс беру нәтижелері бойынша аттестатталушының қызметін бағалау:

      _____________________________________________________________

      (дауыс саны)

      1) өтініш берген біліктілік санатына аттестатталған

      _____________________________________________________________

      (дауыс саны)

      _____________________________________________________________

      (әрбір біліктілік санаты бойынша бөлек)

      2) өтініш берілген біліктілік санатына ротациямен аттестатталды

      _____________________________________________________________

      (дауыс саны)

      3) өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады _____________________

      (дауыс саны)

      Қорытынды бағалау_________________________________________________

      (цифрлық белгісі бар біліктілік санаты жазбаша көрсетіледі)

       12. Аттестаттау комиссиясының ұсынымдары

       (олар бойынша берілетін уәждерді көрсете отырып)

      _____________________________________________________________

      13.Ескертпе __________________________________________________________

      

      Аттестаттау комиссиясының төрағасы:__________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының хатшысы:__________________________________

      (қолы)

      Аттестаттау комиссиясының мүшелері:

      _________________________________

      (қолы)

      _________________________________

      (қолы)

      _________________________________

      (қолы)

      _________________________________

      (қолы)

      Ұйым басшысы                        _________________________________

      (қолы)

      Мөр орны

      Аттестаттаудың өткізілген күні "____" ___________ 20 _____ жыл.

       Аттестаттау парағымен таныстым:

      _____________________________________________________________

      (аттестатталушының қолы және күні)

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 13-қосымша

Нысан

 Аттестаттауға жататын білім беру ұйымының басшысының бағалау парағы

      (аттестаттау комиссиясының мүшесі толтырады)

      Аттестаттау түрі: кезекті -☐; қайталама -☐

      (X белгісімен белгілеу қажет)

      Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      _____________________________________________________________

      Лауазымы____________________________________________________

            Аттестаттау комиссиясы мүшесінің шешімі (аталғандардың бірі: өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталды, өтініш берілген біліктілік санатына ротациямен аттестатталды, өтініш берілген біліктілік санатына аттестатталмады):

      _____________________________________________________________

      Аттестаттау комиссиясы мүшесінің өз шешімін негіздеуі:

      _____________________________________________________________

      Біліктілік санатына сәйкес __________________________________________________

      Біліктілік санатын белгілеу үшін негіздер жоқ

      _____________________________________________________________     Негіз:_______________________________________________________   Аттестаттау комиссиясының мүшесі ______________________________________

      (Т. А. Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

       Аттестаттау комиссиясының хатшысы _________________________________

      (Т. А. Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Күні "____" __________ 20 ______ жыл

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім және ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 14-қосымша

Нысан

 Білім беру ұйымдары басшылары қызметтерінің тиімділік көрсеткіштері

№	Өлшемшарттар	Көрсеткіштер	Балдар
Сапалы білім берудің қолжетімділігін қамтамасыз ету тиімділігі (өлшемшарттар бойынша ең жоғарғы сандық балл – _____) "үшінші санатты басшы" - 6-7 балл; "екінші санатты басшы" - 8-9 балл; "бірінші санатты басшы" - 10-12 балл;
1.	Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайттың болуы (web-беттер), - апта сайын жаңартылып отыратын әлеуметтік желілердегі беттің болуы	Бағаланатын көрсеткіші бар;  Бағаланатын көрсеткіші  жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ.	1 балл 0,5 балл 0 балл
2.	Білім алушылар контингенті	1000 жоғары білім алушы; 501–1000 білім алушы; 500-ден төмен білім алушы	3 балл 2 балл 1 балл
3.	Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы: 3.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылардың үлесі (контингент); Тосқауылсыз ортаның болуы: пандус, лифт, көтергіш, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары; Дефектологтың сүйемелдеуін ұйымдастыру; Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтердің үлесі Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалардың, оның ішінде үйде оқитын балалардың бос уақытын ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып)	жоқ; білім алушылардың жалпы санынан кемінде 1%-ы; білім алушылардың жалпы санынан 1% астамы; жоқ бар жоқ бар жоқ жалпы санынан 10%-дан жоғары; жалпы санынан 10%-дан жоғары;  жоқ бар	0 балл; 1 балл; 2 және одан да көп балл; 0 балл; Санына байланысты 0,5 балл бойынша 0 балл 1 балл 0 балл 1 балл; 2 балл 0 балл; 1 балл
4.	Қолайлы жағдай және қауіпсіз орта жасау: - бейнебақылаумен қамтамасыз ету; - адамдар жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және қадағалау мүмкіндігі (ҚР Үкіметінің 2015 жылғы 3 сәуірдегі №191 қаулысына сәйкес); - істен шыққан камералардың болмауы; - ұрлық пен бұзушылықтардың болмауы; - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)	жоқ бар болуы	0 балл  бар болуына байланысты 1 балл
5.	Білім беру ұйымының ғимаратына кіруді бақылауды ұйымдастыру: - кіруді бақылау және басқару жүйесі (турникеттердің болуы (қарапайым, бет тану, білезікпен, саусақ ізімен); - хабарландыру жүйесінің болуы ("дабыл түймесі"); - күзет қызметі субъектілерінің болуы: күзетшілер, вахтерлер (ауылдық жерлер үшін)	жоқ  бар	0 балл 5 балл
6.	Алдыңғы жылмен салыстыру бойынша қосымша білім берумен қамтылған оқушылар мен тәрбиеленушілердің өсу динамикасы	Өсу - 15%; Өсу – 10%; Өсу – 5%; Алдыңғы деңгейде; Бағаланатын көрсеткіші жоқ	4 балл; 3 балл; 2 балл; 1 балл; 0 балл
Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі (өлшемшарттар бойынша ең жоғарғы балл саны – 14; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін-4) "үшінші санатты басшы" - 8-9 балл; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін – 2 балл; "екінші санатты басшы" - 10-11 балл; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін – 3 балл; "бірінші санатты басшы" - 12-14 балл; мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін-4 балл;
7.	Білім сапасының динамикасы (мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды ұйымдастыру үшін - білім мен дағдының қалыптасу деңгейінің динамикасы)	Өсу – 16-20%; Өсу - 11-15%; Өсу - 7-10%; Өткен жылдың деңгейіне сәйкес;  Бағаланатын көрсеткіші жоқ	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
8.	"Алтын белгі" алған түлектер саны	Өткен жылғы деңгейден жоғары;  Өткен жылғы деңгейге сәйкес;  Өткен жылғы деңгейден төмен	2 балл 1 балл 0 балл
9.	Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына, жоғары оқу орындарына түскен бітірушілердің үлесі (мамандандырылған білім беру ұйымдары үшін – бюджеттік негізде оқуға түсу)	80% және одан жоғары; 70-79%; 60-69%; 50-59%;  Бағаланатын көрсеткіші жоқ	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
10.	Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған тәрбиеленушілердің/оқушылардың саны	халықаралық деңгей; республикалық деңгей; облыстық деңгей; аудандық деңгей;  Бағаланатын көрсеткіші жоқ	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі (өлшемшарттар бойынша ең жоғарғы балл саны-24) "үшінші санатты басшы" - 10-15 балл; "екінші санатты басшы" - 16-20 балл; "бірінші санатты басшы" - 21-24 балл;
11.	Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі	91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%; 70%-дан төмен	4 балл 3 балл 2 балл 0 балл
12.	Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі	кемінде 30%; 20-29 %; 15-19%; 1-14%;  Жоқ	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
13.	Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі	кемінде 60%; 40-59%; 30-39%; 25-29%; 1-24%;  Жоқ	5 балл 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
14.	Жас мамандардың болуы	Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ	2 балл 0 балл
15.	Білім беру ұйымы басшысының менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификатының болуы	Бағаланатын көрсеткіші бар;  Бағаланатын көрсеткіші жоқ	1 балл; 0 балл
16.	Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
17.	Оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы	Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланатын көрсеткіші жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
18.	Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысу	Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланатын көрсеткіші жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
Материалдық-техникалық қамтамасыз етудің тиімділігі (өлшемшарттар бойынша балдың ең жоғарғы саны-4) "үшінші санатты басшы" - 3 балл; "екінші санатты басшы" - 3 балл; "бірінші санатты басшы" - 4 балл;
19.	Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, цифрлық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттері мен т.б. сатып алу)	Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жоқ; Қосымша;  Бюджеттен тыс қаражат есебінен алу	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
Балл төмендеуінің көрсеткіштері  (өлшемшарттар бойынша балды төмендетудің ең жоғарғы саны –14 балдан төмен)
20.	Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/ тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан тіркелген жарақаттану жағдайларының болуы	Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар	2 балл кем; 1 балл кем
21.	Суицидтік әрекеттердің саны	Аяқталған суицид; Суицид әрекеті	3 балл кем; 1 балл кем
22.	Білім алушылар жасаған құқық бұзушылықтардың болуы	Бағаланатын көрсеткіштер бар	5 балл кем; 1 балл кем
23.	Кадрлар тұрақтамауының болуы	20% жоғары тұрақтамау; 10 – 19% тұрақтамау; 3 – 9% тұрақтамау	3 балл кем; 2 балл кем; 1 балл кем
24.	ҰББД сапасыз толтыру (облыстық білім басқармасының талдауы бойынша)	Мәліметтердегі қателіктер – 5 балл кем	5 балл кем
25.	Электрондық журналдар жүйесінде кері байланыстың болмауы (облыстық білім басқармасының талдауы бойынша)	Оқу пәндері бойынша мұғалімдердің тұрақтылығы мен пікірлерді толтыру сапасының болмауы	3 балл кем
26.	5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" ҚР Заңына сәйкес)	Бағаланатын көрсеткіш бар;	3 балл кем
Б а р л ы ғ ы	"үшінші санатты басшы" - 40-49 балл; "екінші санатты басшы" - 50-59 балл; "бірінші санатты басшы" - 60-64 балл. Мектепке дейінгі, қосымша білім беру ұйымдары үшін: "үшінші санатты басшы" - 30-39 балл; "екінші санатты басшы" - 40-49 балл; "бірінші санатты басшы" - 50-54 балл.

      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде (аттестаттау арасындағы кезең) ескеріледі.

 Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері

№	Өлшемшарттар	Көрсеткіштер	Балл
Сапалы білімнің қолжетімділігін қамтамасыз ету тиімділігі (өлшемшарт бойынша ең жоғары балл саны-10) "үшінші санатты басшы" - 5-6 балл; "екінші санатты басшы" - 6-8 балл; "бірінші санатты басшы" - 8-10 балл;
1.	Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайттың болуы (web-беттер), - апта сайын жаңартылып отыратын әлеуметтік желілердегі беттің болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар;  Бағаланатын көрсеткіш жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ.	1 балл 0,5 балл 0 балл
2.	Білім алушылар контингенті	1000–нан жоғары білім алушы; 501–1000 білім алушы;  500-ден аз білім алушы	5 балл 4 балла 3 балл
3.	Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар контингентіне сәйкес арнайы жағдайлардың болуы: 3.1. Білім алушылардың жалпы санынан ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылардың үлесі (контингенті); Тосқауылсыз ортаның болуы: пандус, лифт, көтергіш, кіру тобы, шақыру батырмасы, жабдықталған санитарлық-гигиеналық бөлме, ұтқырлықты қолдау үшін бағдарлау жүйесі, дыбыс сигнал, жарық сигнал, тактильді жолдар, Брайль тақтайшалары; Құрал-жабдықтар мен жиһаздармен жарақтандыру (ҚР БҒМ 2016 жылғы 22 қаңтардағы бұйрығына сәйкес.) Логопед, дефектолог, тифлопедагогты сүйемелдеуді ұйымдастыру; Педагогтердің жалпы санынан инклюзивті білім беру бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен педагогтардың үлесі  Ерекше білім беру қажеттілігі бар балалардың, оның ішінде үйде оқитын балалардың бос уақытын ұйымдастыру (жеке дене ерекшеліктерін ескере отырып) Үкіметтік емес ұйымдармен ынтымақтастықта болу|: - оқыту семинарларын ұйымдастыру; - тәжірибе алмасу (мастер-кластар); - мәдени-көпшілік шараларды ұйымдастыру; - бюджеттен тыс қаражат есебінен кабинеттерді оқыту, жабдықтау; - балалардың шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыру (жәрмеңкелер, көрмелер, мұражайлар)	жоқ; білім алушылардың жалпы санынан 1%;  білім алушылардың жалпы санынан 1 %-дан аса  жоқ бар жоқ бар жоқ жалпы санынан 10%-ға дейін;  жалпы санынан 10%-дан астам  жоқ бар жоқ бар	0 балл; 1 балл; 2 және одан да көп балл 0 балл;  Бар болуына байланысты 1 балл 0 балл;  Бар болуына байланысты 1 балл 0 балл; 1 балл 2 балл 0 балл; 1 балл 0 балл; Бар болуына байланысты 1 балл
4.	Қолайлы жағдай және қауіпсіз ортаны жасау: - бейнебақылаумен қамтамасыз ету;  - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы (ҚР Үкіметінің 2015 жылғы 3 сәуірдегі № 191 қаулысына сәйкес); - істен шыққан камералардың болмауы; - ұрлық пен бұзушылықтардың болмауы; - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болмауы (ІІД және ТЖД талдауы бойынша)	жоқ  Бар	0 балл; болуына байланысты 1 баллдан
5.	Жұмыс берушілермен келісілген оқу жұмыс жоспарларының үлесі	барлық мамандықтар бойынша бар; бірнеше мамандық бойынша бар; бағаланатын көрсеткіш жоқ	2 балл; 1 балл; 0 балл
Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі (өлшемшарттар бойынша балдың ең жоғары саны – 27) "үшінші санатты басшы" - 15-20 балл; "екінші санатты басшы" - 20-25 балл; "бірінші санатты басшы" - 25-27 балл;
6.	Түлектердің жалпы санынан өткен оқу жылында жұмыспен қамтылған және жұмысқа орналастырылғандардың үлесі	Жұмысқа орналастырылды және бос емес – 95%; Жұмысқа орналастырылды және бос емес – 75%; Жұмысқа орналастырылды және бос емес – 60%;  Жұмысқа орналастырылды және бос емес –60%-дан төмен	5 балл 4 балл 3 балл 2 балл
7.	Білім сапасының динамикасы	16 – 20%-ға өсу; 11 - 15%-ға өсу;  7 - 10%-ға өсу; Өткен жылғы деңгейге сәйкес; Бағаланатын көрсеткіштер жоқ	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
8.	Дуальды оқыту нысаны бойынша білім алушыларды ұлғайту үшін	5% -ға өсу; 3%-ға өсу; Өткен жылғы деңгейге сәйкес; Бағаланатын көрсеткіштер жоқ	4 балл 2 балл 1 балл 0 балл
9.	Белгілі бір оқу мерзіміне қабылданған білім алушылардың жалпы санынан оқуды жалғастыратын білім алушылардың үлесі	Оқу жылының соңындағы контингент-90%; Оқу жылының соңындағы контингент-80%; Оқу жылының соңындағы контингент-70% және төмен;	5 балл 3 балл 0 балл
10.	Облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, конкурстардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) болған оқушылардың саны	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Областық деңгей; Аудандық деңгей	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
11.	Білім беру ұйымының халықаралық жобаларға қатысуы	Бірнеше жобаларға қатысуы; Бір ғана жобаға қатысуы; бағаланатын көрсеткіш жоқ	5 балл 3 балла 0 балл
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі (өлшемшарттар бойынша балдың ең жоғарғы саны – 24) "үшінші санатты басшы" - 10-15 балл; "екінші санатты басшы" - 16-20 балл; "бірінші санатты басшы" - 21-24 балл;
12.	Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан жоғары кәсіптік білімі бар педагогтердің үлесі	91 - 100%; 81 – 90%; 70 – 80%; 70% және төмен	4 балл 3 балл 2 балл 0 балл
13.	Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі	30%-дан төмен; 20-29%; 15 — 19%; 10 — 14%; 10% және төмен	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
14.	Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі	60%-дан төмен емес; 40 — 59%; 30 — 39%; 25 — 29%;  25% және төмен	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
15.	Жас мамандардың болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ	1 балл 0 балл
16.	Білім беру ұйымы басшысының менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификатының болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ	1 балл 0 балл
17.	Кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Областық деңгей; Аудандық деңгей	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
18.	Оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың болуы	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Областық деңгей;  Аудандық деңгей бағаланатын көрсеткіш жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
19.	Инновациялық-эксперименттік қызмет, әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысу	Республикалық деңгей; Областық деңгей; Аудандық деңгей бағаланатын көрсеткіш жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
Материалдық техникалық қамтамасыз ету тиімділігі (өлшемшарттар бойынша балдың ең жоғарғы саны – 4) "үшінші санатты басшы" - 3 балл; "екінші санатты басшы" - 3 балл;  "бірінші санатты басшы" - 4 балл;
20.	Материалдық-техникалық базаны жақсарту (қазіргі заманғы жабдықтарды, сандық зертханаларды, интерактивті жабдықтарды, оқу кабинеттері мен т. б. сатып алу)	бағаланатын көрсеткіш бар бағаланатын көрсеткіш жоқ қосымша:  бюджеттен тыс қаражат есебінен тыс иелену	3 балл 0 балл 1 балл
Балды төмендету көрсеткіштері (өлшемшарттар бойынша балды төмендетудің ең жоғарғы саны–13 балдан кем)
21.	Оқу-тәрбие процесі кезінде білім беру ұйымының аумағында білім алушылардың/тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің денсаулығына зиян келтіруге әкеп соққан тіркелген жарақаттану жағдайларының болуы	бағаланатын көрсеткіш бар бағаланатын көрсеткіш жартылай бар	2 балл кем; 1 балл кем
22.	Суицид жағдайларының болуы	Аяқталған суицид;  Суицид әрекеті	3 балл кем; 2 балл кем
23.	Қылмыстардың, құқық бұзушылықтардың болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жартылай бар	2 балл кем; 1 балл кем
24.	Қолайлы жағдайлар мен қауіпсіз ортаны құру: - бейнебақылаудың болмауы;  - жаппай жиналатын жерлерде балаларды бақылау және бақылау мүмкіндігінің болмауы (ҚР Үкіметінің 2015 жылғы 3 сәуірдегі № 191 қаулысына сәйкес); - істен шыққан камералардың болуы; - ұрлық және бұзу; - басқа мемлекеттік органдар тарапынан айыппұл санкцияларының болуы (ІІД және ТЖД мониторингі бойынша)		2 балл кем 1 балл кем 1балл кем 1 балл кем 1 балл кем
25.	Кадрлар тұрақтамауының болуы	20%-дан жоғары тұрақтамау; 10 – 19%-тұрақтамау; 3 – 9%- тұрақтамау	3 балл кем; 2 балл кем; 1 балл кем
26.	ҰББД сапасыз толтыру	Сандық көрсеткіштерде анықтықтың болмауы	5 балл кем; 4 балл кем; 5 балл кем
27.	5 жылда 1 рет біліктілікті арттыру курстарынан өтпеген педагогтердің болуы ("Педагог мәртебесі туралы" ҚР Заңына сәйкес)	Бағаланатын көрсеткіш бар	1 балл кем;
барлығы	"үшінші санатты басшы" - 33 – 44 балл; "екінші санатты басшы" - 45-56 балл; "бірінші санатты басшы" - 57-65 балл.

      * Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде ескеріледі (аттестаттау арасындағы кезең)

 Әдістемелік кабинет (орталық) басшысы қызметінің тиімділік көрсеткіштері) (ең жоғарғы балл саны-24)

№	Өлшемшарттар	Көрсеткіштер	Балл
1.	Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайттың болуы (web-беттер), - апта сайын жаңартылып отыратын әлеуметтік желілердегі беттің болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар;  Бағаланатын көрсеткіш жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ.	1 балл 0,5 балл 0 балл
2.	Ғылыми/академиялық дәрежесінің болуы	Ғылыми дәреже; Академиялық дәреже; Бағаланатын көрсеткіш жоқ	2 балл; 1 балл 0 балл
3.	Әдіскерлер санынан ғылыми / академиялық дәрежесі бар әдіскерлердің үлесі	50 — 60%; 40 — 59%; 30 — 39%; 20 — 29%;  20% және төмен	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
4.	Әдіскерлер санынан "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар әдіскерлердің үлесі	90% дан кем емес; 80 — 89%; 70 — 79%; 65 — 69%; 65% төмен	4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
5.	Әдістемелік жұмыс тәжірибесін трансляциялау бойынша республикалық/халықаралық іс-шараларда басшының сөйлеген сөзі	Халықаралық деңгей;  Республикалық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ	2 балл 1 балл 0 балл
6.	Республикалық оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешеннің, әдістемелік жұмыс жөніндегі әдістемелік ұсынымдардың/ құралдардың авторы/тең авторы	Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ	1 балл 0 балл
7.	Әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысқан кәсіби конкурстарда жеңімпаз/жүлдегер болған әдіскерлердің, оның ішінде МК басшысының саны	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Областық деңгей  Бағаланатын көрсеткіш жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
8.	Әдістемелік жұмыс бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы	Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ	1 балл 0 балл
9.	Белсенді жұмыс істейтін пән педагогтері қауымдастықтарының саны	кемінде 6 қауымдастық; 3-5 қауымдастық; кемінде 3 қауымдастық	2 балл 1 балл 0 балл
10.	Әдістемелік кабинет (орталық) басшысының жұмыс немесе сараптамалық топтарға қатысуы	Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Областық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ	3 балл 2 балл 1 балл 0 балл
Балдың төмендеу көрсеткіші (өлшемшарттар бойынша балды төмендетудің ең көп саны –4 балл кем)
11.	Педагогтердің, әдістемелік кабинет (орталық) қызметкерлерінің негізделген шағымдарының, өтініштерінің болуы)	Бағаланатын көрсеткіш бар	1 балл кем;
12.	Кадрлар тұрақтамауының болуы	20%-дан жоғары тұрақтамау; 10 – 19%-тұрақтамау; 3 – 9%- тұрақтамау	3 балл кем; 2 балл кем; 1 балл кем
барлығы	"үшінші санатты басшы" - 17-19 балл; "екінші санатты басшы" - 20-21 балл; "бірінші санатты басшы" - 22-24 балл.

      *Көрсеткіштерге қол жеткізу аттестаттау аралық кезеңде ескеріледі (аттестаттау арасындағы кезең)

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім беру мен ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 15-қосымша

Нысан

 Аттестаттау комиссиясы отырысының хаттамасы

      "___"___________________ 20____ жыл

      Комиссия төрағасы:_____________________________

      Комиссия мүшелері:

      1.________________________________________________________

      2. _______________________________________________________

      Аттестаттау кезеңдерінің қорытындысы бойынша комиссияның ШЕШІМІ:

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталды:

№	Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)	Лауазымы	Біліктілік санаты	Өтініш берілген біліктілік санаты	Берілген біліктілік санаты

      Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына ротациямен аттестатталды:

№	Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)	Лауазымы	Біліктілік санаты	Өтініш берілген біліктілік санаты	Берілген біліктілік санаты

       Білім беру ұйымдарының келесі басшылары өтініш берілген біліктілік санаттарына аттестатталмады:

№	Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)	Лауазымы	Біліктілік санаты	Өтініш берілген біліктілік санаты	Берілген біліктілік санаты	Себебі

      Комиссия төрағасы __________________________ (қолы)

      Комиссия мүшелері:

      1. ___________________________ (қолы)

      2. ___________________________ (қолы)

      3. ___________________________ (қолы)

      4. ___________________________ (қолы)

      Хатшы: ___________________________ (қолы)

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім беру мен ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 16-қосымша

Нысан

 Біліктілік санатын беру (растау) арқылы аттестаттау туралы КУӘЛІК

      _____________________________________________________________

      (Білім беру ұйымының немесе білім беруді басқару органының толық атауы)

      Осы куәлік 20_____жылғы _____ № "___" бұйрығымен аттесттаттау комиссиясының шешіміне сәйкес

      _____________________________________________________________     ____берілді.

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      20_____жылғы ___ ___________№ "___" біліктілік санаты берілді.

      _________ ________бойынша лауазымы ______________ (лауазым атауы)

      Осы аталған куәлік 20____жылғы "____" ______________дейін жарамды.

       Білім беру ұйымының басшысы ______________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда), қолы)

      Мөр орны

      Тіркеу нөмірі __________________

      Берілген күні "____" __________ 20 ____ жыл

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша, мамандандырылған және арнайы білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында лауазымдарды атқаратын педагогтерді және білім беру мен ғылым саласындағы өзге де азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарына 17-қосымша

Нысан

 Аттестаттау туралы куәлікті тіркеу және беру журналы

 

р/н

Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

Біліктілік талаптарын беру/растау лауазымының атауы

Комиссия шешімінің күні

Біліктілік талаптарын беру/растау туралы бұйрықтың нөмірі мен күні

Куәлік берілген күні

Табыстау туралы қолы

 

Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 11 мамырдағы № 192 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 12 мамырда № 20618 болып тіркелді.

       "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына, 15-бабының 1-тармағының 3) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

       1. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

 Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Педагогтерге біліктілік санатын беру (растау) қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабына сәйкес әзірленді және педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) тәртібін айқындайды.

      2. Білім беру ұйымы жыл сайын 1 қыркүйекке дейін алдағы қаржы жылына біліктілік санаттарын берудің (растаудың) перспективалық жоспарын жасайды және бекітеді, ол қажеттілігіне қарай түзетіледі.

 2-тарау. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру тәртібі

       3. Біліктілік санаттарын "Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагогтерді және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы" (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13317 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 11 наурызда жарияланған) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 27 қаңтардағы № 83 бұйрығымен (бұдан әрі - № 83 бұйрық) бекітілген комиссия (бұдан әрі - Комиссия) береді.

      4. Мәлімделген біліктілік санатына сәйкестігіне біліктілік санаттарын беру (растау) рәсімін жүргізу үшін сараптамалық кеңес құрылады:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты үшін - білім беру ұйымының деңгейінде ұйымдастырылатын сараптамалық кеңес, құрамында: білім беру ұйымының жоғары білікті педагогтері, білім беру саласындағы қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері;

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты үшін - қала (аудан), облыстар, республикалық маңызы бар қалалар мен астана, білім беру саласындағы уәкілетті орган (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органы деңгейінде ұйымдастырылатын сараптамалық кеңес, құрамында: әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, білім беру ұйымдарының, қаланың (ауданның) жоғары білікті педагогтері, біліктілікті арттыру ұйымдарының, білім беру саласындағы қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері;

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты үшін - облыстар, республикалық маңызы бар қалалар мен астана, білім беру саласындағы уәкілетті орган (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органы деңгейінде ұйымдастырылатын сараптамалық кеңес, құрамында: әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім беру ұйымдарының, республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдардың жоғары білікті педагогтері, тиісті саланың уәкілетті органының, біліктілікті арттыру ұйымдарының, білім беру саласындағы қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері;

      "педагог-шебер" біліктілік санаты үшін - облыстың, республикалық маңызы бар қалалар мен астана, білім беру саласындағы уәкілетті орган (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органы деңгейінде ұйымдастырылатын сараптамалық кеңес, құрамында: әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) әдіскерлері, облыстың білім беру ұйымдарының жоғары білікті педагогтері, облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім беруді басқару органы, білім беру саласындағы уәкілетті орган (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органы басшысының бұйрығымен бекітілетін біліктілікті арттыру ұйымдарының, қамқоршылық кеңестердің, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, жұмыс берушілердің өкілдері.

      5. Сараптамалық кеңестің құрамына сараптамалық кеңестің төрағасы мен мүшелері кіреді. Сараптамалық кеңес мүшелерінің тақ санынан, бірақ кемінде бес адамнан тұрады.

       6. Комиссия осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беруге (растауға) педагог портфолиосын қабылдау-табыстау актісі бойынша материалдарды сараптамалық кеңеске жылына екі рет (ағымдағы жылдың 15 мамырына және 15 қарашасына дейін тиісінше) жібереді.

       7. Сараптамалық кеңес осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша бақылау парақтарын ескере отырып, осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру (растау) үшін педагогтердің портфолиосын бағалау өлшемшарттарына сәйкес біліктілік санаттарын беру (растау) үшін педагогтердің портфолиосын қарайды және бағалайды.

       8. Сараптамалық кеңес осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру (растау) үшін педагогтердің портфолиосын бағалау парағын және осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ағымдағы жылдың 15 маусымына және 15 желтоқсанына дейінгі мерзімде Комиссияға біліктілік санатын алу үшін педагог қызметінің қорытындыларын кешенді талдамалық қорыту жөніндегі ұсынымдарды жібереді.

      9. Әрбір педагог бойынша біліктілік санаттарын беру (растау) үшін сараптамалық кеңес сәйкестік немесе сәйкессіздік туралы ұсынымдар шығарады.

      10. "Педагог" біліктілік санаты тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдарға, сондай-ақ жұмыс өтіліне талаптар қойылмай, қайта даярлау курстарынан өткен, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдарға беріледі:

      оқу пәнінің мазмұнын, оқу-тәрбие процесін, оқыту және бағалау әдістемесін біледі; оқу-тәрбие процесін білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып жоспарлайды және ұйымдастырады, білім алушының жалпы мәдениетін қалыптастыруға және оны әлеуметтендіруге ықпал етеді, білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады, білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбие мен оқытуда жеке тәсілді жүзеге асырады, кәсіптік-педагогикалық диалог дағдыларын меңгерген, сандық білім беру ресурстарын қолданады.

 1-параграф. Педагогтерге кезекті біліктілік санаттарын беру тәртібі

      11. Біліктілік санатын беру сараптамалық кеңестің ұсынымдарын ескере отырып, Комиссияның шешімімен қабылданады:

      1) "педагог-модератор" біліктілік санатына:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, кемінде екі жыл педагогикалық өтілі бар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      "педагог" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар оқытудың инновациялық түрлерін, әдістері мен құралдарын пайдаланады, білім беру ұйымы деңгейінде тәжірибе жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;

      2) "педагог-сарапшы" біліктілік санатына:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, кемінде үш жыл педагогикалық өтілі бар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      "педагог-модератор" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар ұйымдастырылған оқу әрекетін, оқу-тәрбие процесін талдау дағдыларына ие, білім беру ұйымы деңгейінде өзінің және әріптестерінің кәсіби даму басымдықтарын конструктивті анықтайды, аудандық/қалалық деңгейде тәжірибе жинақтайды, аудандық/қалалық деңгейдегі олимпиадаларға, конкурстарға жарыстарға қатысушылары бар;

      3) "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына:

      тиісті бейін бойынша педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, кемінде төрт жыл педагогикалық өтілі бар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      "педагог-сарапшы" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар сабақты зерттеу және бағалау құралдарын әзірлеу дағдыларын меңгерген, білім алушылардың зерттеу дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді, тәлімгерлікті жүзеге асырады және педагогикалық қоғамдастықта аудан, қала деңгейінде даму стратегиясын конструктивті айқындайды, облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана, республика деңгейінде тәжірибе жинақтайды (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін); облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана, республика деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылардың болуы (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін);

      жоғарыда аталған көрсеткіштер бойынша талаптар қоюсыз, оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендердің және оқу-әдістемелік құралдардың республикалық сараптамасына қатысқан адамдар.

      4) "педагог-шебер" біліктілік санатына:

      тиісті бейін бойынша жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі бар адамдар, сондай-ақ қайта даярлау курстарынан өткен, кемінде бес жыл педагогикалық өтілі бар, мынадай кәсіби құзыреттерге сәйкес келетін адамдар:

      "педагог-зерттеуші" біліктілік санатының жалпы талаптарына сәйкес келеді, сонымен қатар Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлдау алған авторлық бағдарламасы бар немесе уәкілетті орган бекіткен оқулықтар, оқу-әдістемелік кешендер мен оқу-әдістемелік құралдар тізбесіне енгізілген басып шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (тең авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді, тәлімгерлікті жүзеге асырады және кәсіби қоғамдастық желісін облыс деңгейінде дамытуды жоспарлайды, республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылады немесе білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын даярлаған.

      12. Педагогтерге біліктілік санатын беру педагогтердің біліктілік сипаттамаларына сәйкес жүргізіледі. Педагогтерге біліктілік санаттарын беру рәсімі білім берудің келесі деңгейлерінде жүргізіледі:

      "педагог-модератор" біліктілік санаты - мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында (бұдан әрі - білім беру ұйымдары);

      "педагог-сарапшы" біліктілік санаты - аудандардың (қалалардың) білім бөлімдерінде, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларында, білім беру саласындағы уәкілетті органдарда (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органдарында;

       "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты - республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларында, білім беру саласындағы уәкілетті органдарда (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органдарында;

      "педагог-мастер" біліктілік санаты - республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларында, білім беру саласындағы уәкілетті органдарда (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органдарында.

      13. Білім беру ұйымы біліктілік санатын беру үшін педагогтердің тізімдік құрамын (қағаз немесе электрондық жеткізгіштерде) аудандардың (қалалардың) білім бөлімдеріне, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларына, республикалық ұйымдар - білім беру саласындағы уәкілетті органға (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін), тиісті саланың уәкілетті органына ұсынады.

      14. Әрбір педагог бойынша Комиссия мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келеді;

      2) өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді;

      3) өтініш берілген біліктілік санатынан бір саты төмен санатқа сәйкес келеді.

       15. Комиссияның шешімі осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес хаттамамен ресімделеді.

      16. Комиссия "өтініш берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді" деген шешім қабылдаған кезде біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

       17. Комиссияның педагогтерге біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешімі осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделеді.

      18. Біліктілік санаты педагогтердің өтініші негізінде, бірақ келесі жағдайларда үш жылдан аспайтын мерзімге ұзартылады:

       1) "Әлеуметтік мәні бар аурулардың және айналадағылар үшін қауіп төндіретін аурулардың тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 21 мамырдағы № 367 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11512 болып тіркелген) бекітілген әлеуметтік мәні бар аурулардың және айналадағылар үшін қауіп төндіретін аурулардың тізбесіне сәйкес педагогтің уақытша еңбекке жарамсыздығы;

      2) жүктілікке және босануға, бала күтіміне байланысты демалыста болу;

      3) Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде қызметтік іссапарда, мамандығы бойынша оқуда (тағылымдамада) болу;

      4) біліктілік санаты берілген лауазымдағы жұмысты тоқтату себептеріне қарамастан қайта бастау;

      5) Қазақстан Республикасының шегінде жұмыс орнын ауыстыру;

      6) білімі, еңбек өтілі және біліктілік санатын растайтын құжаттары болған жағдайда жақын және алыс шетелдерден Қазақстан Республикасына келген адамдардың педагогикалық қызметті жүзеге асыруы;

      7) білім беру саласындағы уәкілетті органнан, білім беруді басқару органдарынан, әдістемелік кабинеттерден, біліктілікті арттыру институттарынан білім беру ұйымдарына ауысу.

      19. Осы Қағидалардың 18-тармағында көрсетілген және жұмысқа шыққан педагогтерге біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы мәселені шешу үшін білім беру ұйымдары Комиссияға мынадай құжаттарды ұсынады:

      1) біліктілік қағидаларының қолданылу мерзімін ұзарту туралы өтініш (еркін нысанда);

      2) жеке басын куәландыратын құжат (жеке басын сәйкестендіру үшін талап етіледі) (иесіне қайтарылады);

      3) білімі туралы дипломның немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжаттың көшірмесі;

      4) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісілген бағдарламалар бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткені туралы құжаттың көшірмесі;

      5) педагогтің еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі;

      6) кезекті біліктілік санаттарын беру туралы куәліктің көшірмесі (жоғары білім беру ұйымдарынан ауысқан және біліктілік санаты жоқ педагогтерден басқа);

      7) біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзартудың негізділігін растайтын құжат.

      20. Комиссияның біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту жөніндегі отырысы өтініш түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде өткізіледі.

       21. Тиісті деңгейдегі біліктілік санатын беру туралы бұйрық ағымдағы жылдың 15 шілдесінен және 25 желтоқсанынан кешіктірілмей шығарылады. Тиісті бұйрықтың негізінде білім беру ұйымы осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес біліктілік беру туралы куәлік береді.

      22. Төменде көрсетілген біліктілік санаттары берілген педагогтерде біліктілік санаттары берілген кезден бастап лауазымдарының мынадай біліктіліктері сақталады немесе беріледі, сондай-ақ теңестіріледі:

      "екінші санат" - "педагог-модератор";

      "бірінші санат" - "педагог-сарапшы";

      "жоғары санат" - "педагог-зерттеуші" және "педагог-шебер".

      23. Біліктілік санатын беру туралы куәліктерді беруді Комиссиялардың шешімдері мен тиісті бұйрықтар негізінде білім беру ұйымдары жүзеге асырады.

       24. Педагогтерге біліктілік санатын беру туралы куәліктерді беру осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санаттарын беру туралы куәліктерді тіркеу және беру журналында тіркеледі.

      25. Қазақстан Республикасының шегінде педагогикалық салада жаңа жұмыс орнына ауысқан кезде педагогтердің қолданыстағы біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      26. Біліктілік санатының қолданылу мерзімі өткен жағдайда жасына байланысты зейнетке дейін төрт жылдан аспайтын уақыт қалған педагогтерге біліктілік санатын кезекті беруден (растаудан) босату туралы өтінішіне (еркін нысан) сәйкес оларда бар біліктілік санаттары зейнеткерлік жасқа толғанға дейін сақталады. Біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы бұйрықты білім беру ұйымының басшысы шығарады.

      27. Зейнеткерлікке шыққаннан кейін педагогикалық қызметті жалғастырушы зейнеткерлік жастағы педагогтерге біліктілік санатын беру (растау) рәсімі жалпы негізде жүргізіледі. Жалпы негізде біліктілік санатын беру (растау) рәсімінен бас тартқан жағдайда біліктілік санаты бір деңгейге төмендейді.

      28. Педагогтерге біліктілік санатын беру білім туралы дипломда немесе атқаратын лауазымы бойынша тиісті біліктілік бере отырып, қайта даярлау туралы құжатта көрсетілген мамандыққа (біліктілікке) сәйкес жүзеге асырылады.

      29. Білім туралы дипломда бір мамандық ретінде көрсетілген пәндерді оқытқан жағдайда, біліктілік санатын беру оқытатын пәнді/пәндерді (таңдау бойынша) көрсете отырып, негізгі лауазым бойынша жүргізіледі және негізгі лауазым бойынша санат беріледі.

      30. Шағын жинақты мектептердің педагогтері үшін дипломда көрсетілмеген пәндерді оқыту жағдайында кезекті біліктілік санатын беру біліктілікті арттыру курстары (кемінде 72 сағат) немесе пәнаралық (аралас) пәндер бойынша тиісті біліктілік бере отырып қайта даярлау туралы құжат болған жағдайда атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      31. Педагог жоғары оқу орындарында немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында мамандарды кәсіптік даярлау жүзеге асырылмайтын пәндерді оқытқан жағдайда, онда бұрын алынған санат сақталады; кезекті біліктілік санатын беру біліктілікті арттыру туралы тиісті құжат болған кезде жалпы негіздерде жүргізіледі.

      32. Арнайы білім беру ұйымдарында сабақ беретін педагогтерге кезекті біліктілік санатын беру дипломға сәйкес, бейіні бойынша немесе қайта даярлау туралы құжатқа сәйкес, білім беру ұйымдарындағы тиісті бейін бойынша жүргізіледі.

      33. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтеріне кезекті біліктілік санаты оқытатын бейініне сәйкес беріледі.

      34. Әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), қосымша білім беру ұйымдарының педагогтеріне (әдіскерлеріне) біліктілік санаттары диплом бойынша және атқаратын лауазымы ескеріле отырып беріледі.

      35. Білім беру ұйымынан әдістемелік сүйемелдеуді жүзеге асыратын ұйымдарға ауысқан немесе білім беру қызметін ұйымдастырған кезде педагогте қолданыстағы "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты оның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады (теңестіріледі).

      36. "Өзін-өзі тану" пәнін оқыту кезінде педагогте біліктілік санаты "Өзін-өзі тану" пәні бойынша біліктілікті арттыру курстары туралы құжат болған жағдайда бұрын оқытқан пән бойынша біліктілік санатына теңестіріледі және қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін сақталады.

      37. Кезекті, мерзімінен бұрын біліктілік санаттарын беру (растау) кезінде "Өзін-өзі тану" пәні бойынша педагогтер дипломындағы мамандығы бойынша немесе "Өзін-өзі тану" пәні бойынша ұлттық біліктілік тестілеуінен өтеді.

      38. Бейініне сәйкес келмейтін педагогикалық білімі бар мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының педагогтеріне мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту мәселелері бойынша біліктілікті арттыру (немесе қайта даярлау) курстары туралы құжат болған жағдайда біліктілік санаты беріледі.

      39. Психологиялық, диагностикалық (білім алушылардың ерекше білім алу қажеттіліктерін айқындау бөлігінде), түзету, әлеуметтік-педагогикалық қызметті жүзеге асыратын педагогтерге дипломда көрсетілген мамандыққа сәйкес немесе біліктілікті арттыру немесе қайта даярлау курстарынан өтуді ескере отырып, "педагог-модератор", "педагог-сарапшы", "педагог-зерттеуші", "педагог-мастер" біліктілік санаты беріледі.

      40. "Көркем еңбек" пәні бойынша педагогтерге кезекті біліктілік санатын беруде "Технология", "Бейнелеу өнері", "Сызу" мамандықтары бойынша диплом, сондай-ақ бұрын берілген біліктілік санатын ескере отырып, кәсіптік оқыту негізге алынады.

      41. Арнайы білім беру ұйымдарында немесе арнайы сыныптарда (топтарда) білім туралы дипломда көрсетілгеннен басқа мамандық бойынша қызмет жүргізген жағдайда кезекті біліктілік санатын беру біліктілікті арттыру курстары немесе қайта даярлау курстары туралы құжат негізінде атқаратын лауазымы бойынша жүргізіледі.

      42. Арнайы білім беру ұйымдарында дипломда көрсетілген пәндерді оқытатын педагогтерге кезекті біліктілік санатын беру біліктілікті арттыру курстары немесе қайта даярлау курстары туралы құжат негізінде оқытатын пәндері бойынша жүргізіледі.

      43. Инклюзивті білім беруді іске асыратын жалпы білім беретін мектептерде сабақ беретін педагогтерге кезекті біліктілік санаты дипломда көрсетілген мамандыққа сәйкес беріледі, бұл ретте портфолиода ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен жүргізілген жұмыстар бойынша материалдар көрсетіледі.

 2-параграф. Педагогтерге біліктілік санаттарын мерзімінен бұрын беру тәртібі

       44. Біліктілік санаттарын мерзімінен бұрын алатын педагогтер осы Қағидалардың 11-тармағының талаптарына сәйкес келеді және № 83 бұйрыққа сәйкес ұлттық біліктілік тестілеуін тапсырады.

      45. Біліктілік санаттарын мерзімінен бұрын алуға мынадай санаттағы адамдар қатысады:

      1) "педагог-модератор" біліктілік санатына:

      жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарын бітіргеннен кейін білім беру ұйымдарына алғаш рет жұмысқа қабылданған, педагогикалық практикаға оң баға алған, диплом бойынша орташа балы:

      жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім туралы диплом - GPA көрсеткішінің 3 балынан төмен емес;

      техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім туралы диплом - GPA көрсеткішінің 4,5 балынан төмен емес.

      пәнді (пәнді) ағылшын тілінде оқыту құқығымен жоғары оқу орнын бітірген, ағылшын тілін С1 (CEFR шкаласы бойынша) деңгейінен төмен емес білетінін растайтын сертификаты (куәлігі) бар адамдар;

      2) "педагог-сарапшы" біліктілік санатына:

      қалалық (аудандық) деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын дайындаған адамдар;

      қалалық (аудандық) деңгейдегі кәсіби конкурстардың жеңімпаздары болып табылатын адамдар;

      облыстық (республикалық маңызы бар қалалар және астана) деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған адамдар;

      ағылшын тілін С1 (CEFR шкаласы бойынша) деңгейінен төмен емес деңгейде меңгерген және пәндерді ағылшын тілінде оқытатын адамдар;

      жоғары оқу орнынан білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде екі жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар адамдар;

      білім беру ұйымдарына өндірістен, бейінді ұйымдардан педагогикалық жұмысқа ауысқан, мамандығы бойынша кемінде бес жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

      бейінді пән бойынша халықаралық дәрежедегі спорт шебері болып табылатын адамдар.

      3) "педагог-зерттеуші" біліктілік санатына:

      облыстық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық конкурстардың, ғылыми, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларды дайындаған адамдар;

      облыстық деңгейдегі кәсіптік конкурстардың жеңімпаздары немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылар болып табылатын адамдар;

      республикалық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған адамдар;

      ғылым кандидаты/доктор немесе PhD докторы ғылыми дәрежесі және кемінде үш жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар адамдар;

      кәсіпорыннан, бейінді ұйымнан педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл, оның ішінде басшы лауазымында кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар адамдар.

      4) "педагог-шебер" біліктілік санатына:

      білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен республикалық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық конкурстардың, ғылыми, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларды дайындаған адамдар;

      республикалық деңгейдегі кәсіби конкурстардың жеңімпаздары немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылар болып табылатын адамдар;

      педагогикалық практикада ғылыми негізделген әдістерді, сондай-ақ Республикалық оқу-әдістемелік кеңес бекіткен оқыту мен тәрбиелеудің авторлық технологияларын жүйелі түрде пайдаланатын халықаралық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған адамдар.

       46. Комиссияның педагогтің біліктілік санатын мерзімінен бұрын беру бойынша шешім қабылдау жөніндегі жұмыс тәртібі осы Қағидалардың 6, 7, 8, 9, 14, 15, 16, 17-тармақтарында реттелген.

 3-параграф. Педагогтерге біліктілік санатын беру рәсімінсіз біліктілік санатын беру тәртібі

      47. Жоғары оқу орындарының, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының түлектеріне жұмысқа алғаш рет қабылданғанда "педагог-модератор" біліктілік санатын алу үшін ұлттық біліктілік тестілеуі теріс нәтиже көрсетсе, "педагог" біліктілік санаты беріледі.

      48. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі оқу орнын "үздік" бітірген адамдарға "педагог-модератор" біліктілік санаты ұлттық біліктілік тестілеуінен өтпей беріледі.

      49. "Болашақ" бағдарламасының түлектері болып табылатын адамдарға, сондай-ақ Президенттік кадрлық резервке енген адамдарға, "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқу үшін ұсынылған тізімге кіретін шетелдік жоғары оқу орындарының түлектеріне жеке өтініші негізінде біліктілік санатын беру рәсімінсіз "педагог-зерттеуші" біліктілік санаты беріледі.

      50. "Педагог-модератор" біліктілік санаты CLIL әдістемесі және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаты бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің:

      ағылшын тілі бойынша: IELTS - 6,5 балл; TOEFL - 60-65 балл;

      француз тілі бойынша: DELF - С1;

      неміс тілі бойынша: Goethe Zertifikat - С1 менгерген педагогтеріне жеке өтініші негізінде біліктілік санатын беру рәсімінен өтпей беріледі.

      "Педагог-сарапшы" біліктілік санаты CLIL әдістемесі және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаты бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің:

      ағылшын тілі бойынша: IELTS - 6,5 балл; TOEFL - 66-78 балл;

      француз тілі бойынша: DELF - С1;

      неміс тілі бойынша: Goethe Zertifikat - С1 менгерген педагогтеріне жеке өтініші негізінде біліктілік санатын беру рәсімінен өтпей беріледі.

      "Педагог-зерттеуші" біліктілік санаты CLIL әдістемесі және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаты бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің:

      ағылшын тілі бойынша: IELTS - 7 балл; TOEFL - 79-95 балл;

      француз тілі бойынша: DELF - С2;

      неміс тілі бойынша: Goethe Zertifikat - С2 менгерген педагогтеріне жеке өтініші негізінде біліктілік санатын беру рәсімінен өтпей беріледі.

      "Педагог-шебер" біліктілік санаты CLIL әдістемесі және шет тілін меңгеру деңгейі бойынша сертификаты бар шетел (ағылшын, неміс, француз) тілдерінің:

      ағылшын тілі бойынша: IELTS -7,7 балл; TOEFL - 96 - 110 балл;

      француз тілі бойынша: DELF - С2;

      неміс тілі бойынша: Goethe Zertifikat - С2 менгерген педагогтеріне жеке өтініші негізінде біліктілік санатын беру рәсімінен өтпей беріледі.

      51. Жоғарыда аталған сертификаттары жоқ шет тілдерінің педагогтері біліктілік санатын беру рәсімінен жалпы негізде өтеді.

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 1-қосымша
	нысан

 Портфолионы қабылдау-табыстау актісі

      "___" ________ 20__ ж.

      Біз, төменде қол қоюшылар, Сараптамалық кеңестің төрағасы

      __________________________________________________________________________

      (тиісті деңгей) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      бір тараптан және Комиссия төрағасы

       _______________            ________________________________________

      (тиісті деңгей)                  (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      екінші тараптан, портфолио (электрондық/қағаз түрінде) тапсырылғаны және қабылданғаны туралы акт жасадық:

№	Т.А.Ә. (болған жағдайда)	Лауазымы	Біліктілік санаты
			Қолданыстағы	Өтініш берілетін

       Тапсырды: _______ ___________________ Сараптамалық

      (қолы) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      комиссияның төрағасы

       Қабылдады: ______ ___________________ Біліктілік санатын

      (қолы) (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

      беру комиссиясының төрағасы

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 2-қосымша
	нысан

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейі	Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-3%	Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-7%	Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-10%	Тәрбиеленушілердің біліктері мен дағдыларының қалыптасу деңгейін арттыру динамикасы-15%
Сабақ өткізу сапасы	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (аудан/қала) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/республикалық маңызы бар қалалар мен астананың) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-тен кем емес)	Сабақтарды бақылау парақтары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/ республикалық маңызы бар қалалар мен астананың) өкілдерінің ұсынымдарымен) (3-тен кем емес)
Тәрбиеленушілердің жетістіктері	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі (бар болған жағдайда)	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі (бар болса)	Республикалық/ халықаралық деңгей (бар болған жағдайда)
Педагогикалық тәжірибені жалпылау 1	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық деңгей (өз авторлық идеясын іске асыру негізінде)
Педагогтің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға және өзге де іс-шараларға қатысу

      1 Тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат, конференцияларда сөз сөйлеу (іс-шара бағдарламасы және іс-шара жинағында жарияланған сөз сөйлеу мәтіні қоса беріледі), әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған), семинарлар, мастер-кластар өткізу

      Ескерту: біліктілік санатын беруге (растауға) арналған педагог портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін жалпы орта білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Білім алушылардың білім сапасы	Білім сапасының өсу динамикасы - 3%	Білім сапасының өсу динамикасы - 7%	Білім сапасының өсу динамикасы - 10%	Білім сапасының өсудинамикасы - 15%
Оқыту сапасы	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (аудан/қала) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-тен кем емес)	Сабақтарды бақылау парақтары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) өкілдерінің ұсынымдарымен) (3-тен кем емес)
Білім алушылардың жетістіктері	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық/ халықаралық деңгей
Педагогикалық тәжірибені жалпылау 2	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық деңгей (өз авторлық идеясын іске асыру негізінде)
Педагогтің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға қатысу

      1 Егер білім сапасы кемінде 70% құраса, бұл өлшемшарт міндетті емес;

      2 Тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат, конференцияларда, симпозиумдарда сөз сөйлеу (іс-шара бағдарламасы және іс-шара жинағында жарияланған сөз сөйлеу мәтіні қоса беріледі), әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған), семинарлар, мастер-кластар өткізу

      Ескерту: біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Білім алушылардың білім сапасы 1	Білім сапасының өсу динамикасы - 3%	Білім сапасының өсу динамикасы - 7%	Білім сапасының өсу динамикасы - 10%	Білім сапасының өсу динамикасы - 15%
Біліктілікті арттыру курстарынан өту (онлайн-курстарды және қашықтықтан оқытуды есептемегенде)	Жалпы сағат көлемі 72 сағаттан кем емес	Жалпы сағат көлемі 144 сағаттан кем емес	Жалпы сағат көлемі 216 сағаттан кем емес	Жалпы сағат көлемі 288 сағаттан кем емес
Оқытудың инновациялық білім беру технологияларын енгізу	Педагог қолданатын оқыту технологиялары көрсетілген әдіскердің пікірі (біреуден кем емес)	Педагог пайдаланатын оқыту технологияларын көрсете отырып, ТжКБ ұйымы басшысы орынбасарының пікірі (біреуден кем емес)	Педагог пайдаланатын оқыту технологиялары көрсетілген ТжКБ ұйымы басшысының пікірі (екуден кем емес)	Педагог пайдаланатын оқыту технологиялары көрсетілген ТжКБ ұйымы басшысының пікірі (үшеуден кем емес)
Оқыту сапасы	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-ден кем емес)	Білім беруді басқару органдары өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана) (3-тен кем емес)	Білім беруді басқару органдары өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (облыс/республикалық маңызы бар қалалар және астана) (3-тен кем емес)
Білім алушылардың жетістіктері	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық/ халықаралық деңгей
Педагогикалық тәжірибені жалпылау 2	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық деңгей (өз авторлық идеясын іске асыру негізінде)
Педагогтің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға және өзге де іс-шараларға қатысу

      1 Егер білім сапасы кемінде 70% құраса, бұл өлшемшарт міндетті емес;

      2 Тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат, конференцияларда, симпозиумдарда сөз сөйлеу (іс-шара бағдарламасы және іс-шара жинағында жарияланған сөз сөйлеу мәтіні қоса беріледі), әдістемелік материалдарды әзірлеу, семинарлар, мастер-кластар өткізу

      Ескерту: біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін қосымша білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейі (әзірленген диагностикалық құралға сәйкес 1)	Бағдарлама 40% меңгерілді	Бағдарлама 60% меңгерілді	Бағдарлама 80% меңгерілді	Бағдарлама 90% меңгерілді
Оқыту сапасы	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (аудан/қала) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-тен кем емес)	Сабақтарды бақылау парақтары (әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) өкілдерінің ұсынымдарымен) (3-тен кем емес)
Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жетістіктері	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық/халықаралық деңгей
Педагогикалық тәжірибені жалпылау 2	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық деңгей (өз авторлық идеясын іске асыру негізінде)
Педагогтің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға қатысу

      1 Әрбір білім беру бағдарламасы үшін диагностикалық құралдарды қосымша білім беру ұйымы әзірлейді;

      2 Тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат, конференцияларда, симпозиумдарда сөз сөйлеу (іс-шара бағдарламасы және іс-шара жинағында жарияланған сөз сөйлеу мәтіні қоса беріледі), қызмет бағыты бойынша білім беру бағдарламаларын немесе оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған), семинарлар, мастер-кластар өткізу

      Ескерту: біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалау өлшемшарттары (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін)

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру жөніндегі маман қызметінің нәтижелілігі (ПМПК педагогтерін қоспағанда))	Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру 40%-50%	Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру 50%-60%	Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру 60%-70%	Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру 70%-80%
Түзету-дамыту сабақтарының сапасы (ПМПК педагогтерін қоспағанда)	Білім беру ұйымы өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (аудан/қала) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (2-ден кем емес)	Әдістемелік кабинеттер (орталықтар) (облыстың/ республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-тен кем емес)	Облыстық әдістемелік кабинеттер (орталықтар) өкілдерінің ұсынымдары бар сабақтарды бақылау парақтары (3-тен кем емес)
Педагогикалық тәжірибені жалпылау 2	Білім беру ұйымының деңгейі	Аудан/қала деңгейі	Облыстың/республикалық маңызы бар қалалардың және астананың деңгейі	Республикалық деңгей (өз авторлық идеясын іске асыру негізінде)
Педагогтің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға қатысу

      1 Тиісті деңгейдегі деректер банкіне тәжірибе енгізу туралы құжат, конференцияларда, симпозиумдарда сөз сөйлеу (іс-шара бағдарламасы және іс-шара жинағында жарияланған сөз сөйлеу мәтіні қоса беріледі), әдістемелік материалдарды әзірлеу (тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған), семинарлар, мастер-кластар өткізу.

      Ескерту: біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау өлшемшарттары

Бағалау өлшемшарттары	Біліктілік санаты
	Педагог-модератор	Педагог-сарапшы	Педагог-зерттеуші	Педагог-шебер
Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген әдістемелік құралдардың, ұсынымдардың, оқу-әдістемелік кешендердің болуы (авторы/тең автор)		1-ден кем емес (аудан/қала деңгейі)	2-ден кем емес (облыс деңгейі)	3-тен кем емес (республикалық/ халықаралық деңгей)
Психологиялық-педагогикалық басылымдардағы жарияланымдар, ғылыми-практикалық конференцияларда, семинарларда, съездерде, форумдарда сөз сөйлеу	2-ден кем емес	3-тен кем емес	4-тен кем емес, оның ішінде 2-і республикалық деңгейде	5-тен кем емес, оның ішінде 3-і республикалық и халықаралық деңгейде
Педагогтердің сабақтарын бақылау	Сабақтарды бақылау парағы (5-тен кем емес)	Сабақтарды бақылау парағы (10-нан кем емес)	Сабақтарды бақылау парағы (15-тен кем емес)	Сабақтарды бақылау парағы (20-дан кем емес)
Жобаларға, зерттеу, инновациялық, эксперименталды қызметке қатысу (эксперименталды/инновациялық алаңның қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларға (әдістемелік, дипломдық және т. б.) рецензия беру	Білім беру ұйымының басшысы қол қойған аралық/қорытынды нәтижелерді ұсыну арқылы қатысу туралы анықтама; рецензиялардың көшірмелері
Әдіскердің кәсіби жетістіктері	Кәсіби конкурстарға, олимпиадаларға (аудандық/қалалық әдістемелік кабинеттердің әдіскерлері - облыстық деңгейден төмен емес; облыстық әдістемелік кабинеттердің әдіскерлері - республикалық деңгейден төмен емес) немесе республикалық деңгейдегі жұмыс топтарына қатысу

      Ескерту: біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалаудың барлық өлшемшарттары санат беру (растау) рәсімдері арасындағы кезең ішінде ұсынылады, міндетті болып табылады.

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 3-қосымша
	нысан

 Сабақтарды бақылау парағы (сабақтың бейнежазбасы рұқсат етіледі)

Сабақты бақылау күні:
Сынып:
Пәні: Тақырыбы:
Педагог:
Бақылаушы:
№	Бақылау элеметтері	Бағалау (v)
1.	Сабақтың жоспары ұсынылды
2.	Күтілетін нәтижесі: оқыту мақсатына сай келеді:
	білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін ескереді
	зерттеу дағдыларын дамытуға бағытталған
3.	Педагог білім алушыларды сабақтың мақсатын және күтілетін нәтижелерді қоюға тартады
4.	Сабақтың әр кезеңінде педагог барлық білім алушыларды белсенді оқуға тартады
5.	Оқу материалын зерделеуді ұйымдастыру кезінде педагог мыналарды қамтамасыз етеді:
	білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қажеттіліктерін қанағаттандыру
	білім алушылардың/тәрбиеленушілердің қабілеттерін дамыту
6.	Сабақ барысында педагог АКТ ресурстарын пайдаланады:
	білім беру нәтижелеріне қол жеткізу үшін дайын сандық білім беру ресурстарын пайдаланады
	меншікті сандық білім беру ресурстарын пайдаланады
	оқушылардың бірлескен жұмысы үшін желілік ресурстарды іске қосады
7.	Педагог әрбір білім алушының/тәрбиеленушінің оқу мақсаттарына қол жеткізу бойынша прогресін қадағалайды
8.	Педагог білім алушыларды/тәрбиеленушілерді бағалау процесіне тартады
9.	Педагог білім алушыларға/тәрбиеленушілерге сындарлы кері байланыс беру үшін жағдай жасайды
Қосымша бақылау элементтері
10.
11.
12.
Кері байланыс және ұсынымдар:

      Бақылаушы: _______________________________________________________________

      Қолы, Т.А.Ә. (болған жағдайда)

 Сабақтарды бақылау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін (сабақтың бейнежазбасы рұқсат етіледі)

Сабақты бақылау күні:
Баланың тобы немесе жасы:
Диагнозы:
Пәні: Тақырыбы:
Педагог:
Бақылаушы:
№	Бақылау элементтері:	Бағалау (v)
1.	Жеке дамыту бағдарламасы немесе жеке/топтық жұмыстың түзету-дамыту бағдарламасы ұсынылған
2.	Күтілетін нәтижелер: қойылған мақсаттарға сәйкес
	баланың (балалардың) жас ерекшеліктерін және кемістіктің көріну дәрежесін ескереді
	баланың (балалардың) дамуының бұзылуын түзетуге бағытталған
3.	Сабақты жоспарлау кезінде баланың (балалардың) даму аймағы мен жеке ерекшеліктері ескерілді
4.	Педагог тапсырмаларды орындауға психологиялық көңіл-күйді пайдаланады
5.	Дағдыларды қалыптастыру кезінде педагог мыналарды ескереді:
	бұзылысы
	баланың жасы
	баланың ең жоғарғы мүмкіндіктері мен қабілеті
	баланың даму деңгейі
	пәндік орта (кабинетте және үйде)
6.	Сабақ барысында педагог: дидактикалық материал мен АКТ ресурстарын қолданады
	нәтижелерге жету үшін дайын компьютерлік бағдарламаларды қолданады
	жеке әдістемелік құралдарды, бағдарламаларды қолданады
	ата-аналарды оңалту процесінде бірлесіп жұмыс істеуге қатыстырады
7.	Педагог баланы тапсырмаларды орындау кезінде ынталандырады
8.	Педагог баланың қызметін бағалайды
	Қосымша бақылау элементтері
10.
11.
12.
	Кері байланыс және ұсынымдар:

      Бақылаушы: _______________________________________________________________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 4-қосымша
	нысан

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

       __________________________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: __________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері	Түсініктеме
Біліктер мен дағдылардың қалыптасу деңгейінің көрсеткіштері
Тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері, тәжірибені қорытуды растайтын құжаттардың көшірмелері
Сабақты бақылау парақтары
Педагогтің кәсіби жетістіктерін, сондай-ақ тәлімгерлігін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог-модератордан" басқа)
Ұсыным

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін жалпы орта білім беру ұйымы педагогінің портфолиосын бағалау парағы

       _______________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: __________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері	Түсініктеме
Білім алушылардың барлық кезеңдегі оқу жетістіктерін сырттай бағалау, оқушыларды қорытынды аттестаттау нәтижелерін қамтитын білім сапасының көрсеткіштері
Білім алушылардың жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері, тәжірибені қорытуды растайтын құжаттардың көшірмелері
Сабақты бақылау парақтары
Педагогтің кәсіби жетістіктерін, сондай-ақ тәлімгерлігін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог-модератордан" басқа)
Ұсыным

       Біліктілік санатын беру (растау) үшін қосымша білім беру ұйымы педагогінің _______________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: __________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері	Түсініктеме
Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің таңдаған білім беру бағдарламасын меңгеру деңгейінің көрсеткіштері (әзірленген диагностикалық құралдарға сәйкес)
Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің жетістіктерін растайтын құжаттардың көшірмелері, тәжірибені қорытуды растайтын құжаттардың көшірмелері
Сабақты бақылау парақтары
Педагогтің кәсіби жетістіктерін, сондай-ақ тәлімгерлігін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог-модератордан" басқа)
Ұсыным

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін педагогтің портфолиосын бағалау парағы (арнайы білім беру ұйымдарының, білім беру ұйымдарындағы арнайы сыныптардың (топтардың) педагогтері үшін)

       _______________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: __________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері	Түсініктеме
Жеке дамыту бағдарламасын іске асыру бойынша маман қызметінің нәтижелілік көрсеткіштері (ПМПК педагогтерін қоспағанда)
Тәжірибені қорытуды растайтын құжаттардың көшірмелері
Түзету-дамыту сабақтарын бақылау парақтары (ПМПК педагогтерін қоспағанда))
Педагогтің кәсіби жетістіктерін, сондай-ақ тәлімгерлігін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог-модератордан" басқа)
Ұсыным

 Біліктілік санатын беру (растау) үшін әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерінің портфолиосын бағалау парағы

       _______________________________________________________

      (өтініш берілген біліктілік санаты)

      Педагог: __________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Портфолио бөлімдері		Түсініктеме
Тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңес мақұлдаған әзірленген әдістемелік құралдардың, ұсынымдардың, оқу-әдістемелік кешендердің болуы (авторы/тең авторы)
Әдіскердің кәсіби жетістіктерін, сондай-ақ тәлімгерлігін растайтын құжаттардың көшірмелері ("педагог-модератордан" басқа)
Психологиялық-педагогикалық басылымдарда жарияланымдары, ғылыми-практикалық конференциялар мен семинарларда сөйлеген сөздері
Жобаларға, зерттеу, инновациялық, эксперименталды қызметке қатысу (эксперименталды/инновациялық алаңның қызметін ұйымдастыру және үйлестіру, зерттеулер жүргізу, жобаларды (әдістемелік, дипломдық және т. б.) рецензиялау
Ұсыным
	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 5-қосымша
	нысан

 Сараптамалық кеңестің педагог қызметінің қорытындыларын кешенді талдамалы жинақтау бойынша ұсынымдары

      Өтініш берілген біліктілік санаты _____________________________________________

№	Т.А.Ә. (болған жағдайда)	Лауазымы	Өтініш берілген деңгей	Сараптамалық кеңестің ұсынымдары

      Сараптамалық кеңестің құрамы:

       _______________________ _______________________ _________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

       _______________________ _______________________ _________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

       _______________________ _______________________ _________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

       _______________________ _______________________ _________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

       _______________________ _______________________ _________

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) жұмыс орны, лауазымы (қолы)

      Күні : "__" _________ _____ ж.

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 6-қосымша
	нысан

 Біліктілік санатын беру (растау) жөніндегі Комиссия отырысының хаттамасы

      "___" ___________________ 20____жыл

      Комиссия төрағасы:

      __________________________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1. ________________________________________________________________________

      2. ________________________________________________________________________

       Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің нәтижелері бойынша Комиссия ШЕШІМІ:

      1. Өтініш берілген біліктілік санатына мына педагогтер сәйкес келеді:

№	Т.А.Ә. (болған жағдайда)	Лауазымы	Міндетті/мерзімінен бұрын	Қолда бар біліктілік санаты	Өтініш берілген біліктілік санаты	Берілген біліктілік санаты

      2. Өтініш берілген біліктілік санатына мына педагогтер сәйкес келмейді:

№	Т.А.Ә. (болған жағдайда)	Лауазымы	Міндетті/мерзімінен бұрын	Қолда бар біліктілік санаты	Өтініш берілген біліктілік санаты	Берілген біліктілік санаты	Себебі

       Комиссия төрағасы ______________________________

      (қолы)

       Комиссия мүшелері: ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       Хатшы:            ______________________________

      (қолы)

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 7-қосымша
	нысан

 Біліктілік санатының қолданылу мерзімін ұзарту туралы

      Комиссия отырысының хаттамасы

      "___"___________________ 20____ жыл

      Комиссия төрағасы: ________________________________________________________

      Комиссия мүшелері:

      1. ________________________________________________________________________

      2. ________________________________________________________________________

       Біліктілік санатын беру (растау) кезеңдерінің қорытындысы бойынша Комиссияның ШЕШІМІ:

      Мына педагогтердің біліктілік санатының мерзімі ұзартылсын:

№	Т.А.Ә. (болған жағдайда)	Лауазымы	Қолда бар біліктілік санаты		Игеру
			Жарамдылық мерзімі	Ұзартылған мерзімі

       Комиссия төрағасы ______________________________

      (қолы)

       Комиссия мүшелері: ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       ______________________________

      (қолы)

       Хатшы:            ______________________________

      (қолы)

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 8-қосымша
	нысан

 Педагогке біліктілік санатын беру (растау) туралы КУӘЛІК

      Осы куәлік ________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Біліктілік санаттарын беру (растау) жөніндегі комиссияның 20___ жылғы "___" ________ шешіміне сәйкес

      __________________________________________________________________________

      (білім беру ұйымының немесе білім басқармасы органының толық атауы)

      20___ жылғы "___" ________ № _____ бұйрығымен

      __________________________________________________________________________

      (лауазымның аталуы)

      лауазымы бойынша _______________________________ біліктілік санаты берілгені (расталғаны) үшін берілді.

      Осы куәлік 20____жылғы "____"______________ дейін жарамды.

      Білім беру ұйымының басшысы _______________________________________________

      (Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы)

      Мөр орны

      Тіркеу нөмірі __________________

      Берілген күні "____" __________ 20 ____ ж.

	Педагогтерге біліктілік санаттарын беру (растау) қағидаларына 9-қосымша
	нысан

 Біліктілік санатын беру (растау) туралы куәліктерді тіркеу және беру журналы

 

р/с

Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Лауазым атауы және берілген/расталған біліктілік санаты

Комиссия шешімінің күні

Біліктілік санатын беру/растау туралы бұйрықтың күні мен нөмірі

Куәліктің берілген күні

Педагогтің алғанын растайтын қолы

"Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мектепке дейінгі, орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 21 ақпандағы № 57 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 21 мамырдағы № 213 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 21 мамырда № 20686 болып тіркелді

      БҰЙЫРАМЫН:

       1. "Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мектепке дейінгі, орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 21 ақпандағы № 57 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №7495 болып тіркелген, "Егемен Қазақстан" газетінің 2012 жылғы 26 мамырдағы № 269-273 (27347) санында жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

       көрсетілген бұйрықтың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

       "Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларын бекіту туралы";

       бұйрықтың кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

       "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 35) тармақшасына және 44-бабының 3-тармағының үшінші абзацына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:";

      "1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидалары бекітілсін";

       Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мектепке дейінгі, орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидалары осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.

       2. Осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің кейбір бұйрықтарының күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Мектепке дейінгі және орта білім беру комитеті Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Техникалық және кәсіптік білім департаментімен бірлесіп Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

       3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

       4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым вице-министріне жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

 Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидалары

 1-тарау. Жалпы ережелер

       1. Осы Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 35) тармақшасына және 44-бабы 3-тармағының үшінші абзацына, "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабының 1) тармақшасына сәйкес әзірленді, мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының (бұдан әрі - Мемлекеттік білім беру ұйымдары) басшысы лауазымына конкурстық тағайындау тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік көрсетілетін қызметтер тәртібін айқындайды.

      2. Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары басшыларының орнына орналасуға конкурсты және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта білім беру, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымдарының басшысын мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына тағайындауға конкурсты бос лауазымы бар білім беру ұйымы ведомствосы мен қарамағында орналасқан білім беруді басқару органы жүргізеді.

      3. Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары басшыларының орнына орналасуға арналған конкурсты және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта білім беру, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымдарының басшысын мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына тағайындау мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшысы лауазымына біліктілік талаптарына сай келетін кәсіптік және жеке сипаттамалары бар басшыны іріктеу үшін жүргізіледі.

      4. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшылары мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қорытындылары бойынша бес жыл мерзімге тағайындалады.

       5. Мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының және Республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының басшысы лауазымына орналасуға үміткерлер құжаттарды Мемлекеттік корпорацияға, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдарына және тиісінше Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігіне береді.

       6. Мемлекеттік мектепке дейінгі, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру, қосымша білім беру ұйымдарының басшысы лауазымына орналасуға үміткер кандидаттар конкурс жариялаған білім беруді басқару органына құжаттарды тапсырады.

      7. "Мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін облыстардың, қалалардың, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген мемлекеттік қызметтерді көрсету стандартына сәйкес көрсетеді.

       "Мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін алу үшін жеке тұлғалар (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушылар) осы Қағидаларға 1-қосымшаның 8-тармағына сәйкес өтініш пен құжаттар топтамасын ұсынады.

      8. "Республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі осы Қағидаларға 2-қосымшада көрсетілген мемлекеттік қызметтерді көрсету стандартына сәйкес көрсетеді.

       "Республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызметін алу үшін көрсетілетін қызметті алушылар осы Қағидаларға 2-қосымшаның 8-тармағына сәйкес өтініш пен құжаттар топтамасын ұсынады.

 2-тарау. Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру тәртібі

      9. Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру (бұдан әрі- Конкурстық орналастыру) бірқатар дәйекті кезеңдерден тұрады:

      1) конкурс өткізу туралы хабарландыруды жариялау;

     2) конкурсқа қатысуға ниет білдірген адамдардан құжаттарды қабылдау;

     3) конкурсқа орналастыру қатысушылардың біліктілігін бағалау;

     4) заңнаманы және педагогика, психология негіздерін білу үшін тестілеу (тестілеуден өткені туралы анықтама болған жағдайда талап етілмейді);

     5) кандидаттарды мемлекеттік білім беру ұйымының қамқоршылық кеңесімен (бұдан әрі – қамқоршылық кеңес) келісу;

     6) кандидаттарды облыстың білім беруді басқару органдарымен келісу (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда);

     7) білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясының отырысында әңгімелесу.

     10. "Болашақ" бағдарламасының түлектері болып табылатын тұлғалар, сондай-ақ Президенттік кадрлар резервіне енгізілген тұлғалар, "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқуға ұсынылған тізімге енгізілген шетелдік жоғары оқу орындарының түлектері тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе педагогикалық қайта даярлықты растайтын құжаты, сондай-ақ осы Қағидалардың 38-тармағының 8), 9), 10) тармақшаларында көрсетілген құжаттары болған жағдайда конкурстың төртінші, бесінші және алтыншы кезеңдерінен өтуден босатылады және жетінші кезеңге жіберіледі.

     11. Білім беруді басқару органы конкурстың өту мерзімін, орнын және тәртібін анықтайды, конкурстық орналастыру туралы хабарландыру мәтінін жасайды, хабарландырудың бұқаралық ақпарат құралдарында немесе білім беруді басқару органының ресми сайтында жариялануын қамтамасыз етеді.

     12. Хабарландыру мәтіні мынадай ақпаратты қамтиды:

     1) конкурс жариялаған білім беруді басқару органының атауы;

     2) конкурс жарияланатын лауазымның атауы;

     3) орналасқан жерін, оның қызметінің қысқаша сипаттамасын көрсете отырып, мемлекеттік білім беру ұйымының толық атауы;

     4) білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидатқа қойылатын біліктілік талаптары;

     5) мемлекеттік білім беру ұйымы басшысының лауазымдық міндеттері;

     6) лауазымдық жалақының мөлшері;

     7) конкурстың өткізілетін күні мен орны;

     8) конкурсқа қатысуға өтінімдерді берудің мерзімі мен орны;

     9) конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар тізбесі;

     10) ақпаратты нақтылау үшін байланыс телефондары, электрондық мекенжайлары.

      13. "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабында көрсетілген адамдар конкурсқа қатысуға жіберілмейді.

      14. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары осы Қағидаларға 1-қосымшаның 8-тармағына сәйкес хабарландыру шыққан күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыруға құжаттар қабылдауды жүзеге асырады.

      15. Облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органы мемлекеттік қызметтерді алуға құжаттарды қабылдау кезінде осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті және тиісті құжаттарды қабылдағаны туралы қолхат не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту туралы жауап береді.

     16. Мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауап өтініш қабылданған күні ұсынылады.

     17. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген кезде көрсетілетін қызметті алушыға дайын құжаттарды беру күні көрсетілген құжаттарды қабылдау туралы қолхат беріледі. Қалыптасқан өтініштерді (болған жағдайда құжаттар топтамасымен) Мемлекеттік корпорация облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың тиісті жергілікті атқарушы органына жолдайды.

      18. Өтініш беруші мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында қарастырылған құжаттар топтамасын толық ұсынбаған және (немесе) мерзімі өткен құжаттарды ұсынған жағдайда, Мемлекеттік корпорацияның қызметкері осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді.

     19. Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызметті көрсету мерзіміне кірмейді. Бұл ретте облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органының мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін Мемлекеттік корпорацияға мемлекеттік қызмет көрсету мерзімінің аяқталуынан бір күн бұрын ұсынады.

      20. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органы "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 2-тармағының 11) тармақшасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметтерді көрсету мониторингінің ақпараттық жүйесіне мемлекеттік қызметтерді көрсету сатысы туралы мәліметтердің енгізілуін қамтамасыз етеді.

      21. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органының мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның басшысының атына, мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органға берілуі мүмкін және "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-бабының 2-тармағына сәйкес тіркелген күнінен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

     22. Мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органның атына келіп түскен шағым тіркелген күнінен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

     23. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижелерімен келіспеген жағдайда көрсетілетін қызметті алушы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сотқа жүгінеді.

      24. Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі осы Қағидаларға 2-қосымшаның 8-тармағына сәйкес хабарландыру шыққан күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыруға құжаттар қабылдауды жүзеге асырады.

      25. Мемлекеттік қызметтерді алуға құжаттарды қабылдау кезінде Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтінішті және тиісті құжаттарды қабылдағаны туралы қолхат не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту туралы жауап береді.

     26. Мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауап өтініш қабылданған күні ұсынылады.

     27. Мемлекеттік корпорация арқылы жүгінген кезде көрсетілетін қызметті алушыға дайын құжаттарды беру күні көрсетілген құжаттардың қабылданғаны туралы қолхат беріледі. Қабылданған өтініштерді (болған жағдайда құжаттар топтамасымен) Мемлекеттік корпорация Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігіне жібереді.

      28. Өтініш беруші мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартында қарастырылған құжаттар топтамасын толық ұсынбаған және (немесе) мерзімі өткен құжаттарды ұсынған жағдайда, Мемлекеттік корпорацияның қызметкері осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді.

     29. Мемлекеттік корпорацияға жүгінген кезде құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызметті көрсету мерзіміне кірмейді. Бұл ретте мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Мемлекеттік корпорацияға мемлекеттік қызмет көрсету мерзімінің аяқталуынан бір күн бұрын ұсынады.

      30. Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 2-тармағының 11) тармақшасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметтерді көрсету мониторингінің ақпараттық жүйесіне мемлекеттік қызметтерді көрсету сатысы туралы мәліметтердің енгізілуін қамтамасыз етеді.

      31. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның басшысының атына, мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органға берілуі мүмкін және "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 25-бабының 2-тармағына сәйкес тіркелген күнінен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

     32. Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын бағалау және бақылау жөніндегі уәкілетті органның атына келіп түскен шағым тіркелген күнінен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде қаралуға жатады.

     33. Мемлекеттік қызметтер көрсету нәтижелерімен келіспеген жағдайда көрсетілетін қызметті алушы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сотқа жүгінеді.

      34. Білім беруді басқару органы хабарландыру шыққан күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде мемлекеттік білім беру ұйымдары басшысының бос лауазымына орналастыру үшін мынадай құжаттарды қабылдауды жүзеге асырады:

      1) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;

     2) жеке басын куәландыратын құжат (сәйкестендіру үшін);

     3) білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттың көшірмесі;

     4) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі;

     5) кадрларды есепке алу жеке парағы және фото;

     6) алдыңғы жұмыс орнынан өндірістік мінездеме;

     7) қолданыстағы біліктілік санаты және ғылыми дәрежесі туралы құжаттың көшірмесі (болған жағдайда);

      8) "Денсаулық сақтау ұйымдарының алғашқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген) бекітілген нысан бойынша денсаулық жағдайы туралы анықтама;

     9) соттылығының жоқ екендігі туралы анықтама;

     10) сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасағаны туралы мәліметтің болуы не болмауы туралы анықтама;

     11) тестілеуден өткені туралы құжат (болған жағдайда);

     12) біліктілікті арттыру, қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (болған жағдайда);

     13) білім берудегі менеджмент бойынша жетпіс екі сағаттан кем емес біліктілікті арттыру курстарынан өткенін растайтын құжат;

     14) Білім беру ұйымын дамытудың перспективалық жоспары.

      35. 3), 4), 5), 6), 7) тармақшаларда көрсетілген құжаттарды жұмыс орнынан кадр қызметі немесе білім беру ұйымының жауапты қызметкері мөрмен растайды.

      36. Конкурсқа қатысу үшін кандидат білім беруді басқару органының қарауына оның кәсіби жетістіктері, біліктілігін арттыру, ғылыми зерттеулер, өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтау, наградалары туралы материалдарды, тиімділік көрсеткіштеріне қол жеткізу туралы ақпаратты ұсынады.

      37. Бұрын сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасаған адамдарды жұмысқа қабылдаудың алдын алу мақсатында білім беруді басқару органының кадр қызметі кандидаттың құжаттарын қабылдағаннан кейін үш жұмыс күні ішінде құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасағаны туралы мәліметтердің болуы не болмауы туралы қосымша сұрау жібереді.

     38. Конкурс жариялаған білім беруді басқару органы бос лауазымға кандидаттарды іріктеу үшін конкурстық комиссия құрады.

     39. Конкурсқа қатысушылардың құжаттары бойынша біліктілігін бағалау үш жұмыс күні ішінде білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясының отырысы арқылы жүзеге асырылады.

     40. Конкурстық комиссияны осы Қағидаларда айқындалған тәртіппен білім беруді басқару органының басшысы құрады.

     41. Конкурстық комиссияның төрағасы конкурстық комиссия мүшелерінің бірі болып табылады және осы Қағидалардың 28-тармағында көрсетілген, конкурстық комиссияның құрамын бекіткен тұлғаның шешімімен тағайындалады.

     42. Конкурстық комиссия төрағаны қосқанда кемінде жеті адамнан тұрады. Бұл ретте комиссия құрамына облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандық/қалалық білім бөлімдерінің, әдістемелік құрылымдардың, қамқоршылық кеңестердің, ата-аналар қоғамының өкілдері, азаматтық қоғам өкілдері, бір тәуелсіз сарапшы кіреді.

     43. Сарапшылар ретінде мемлекеттік органның қызметкерлері болып табылмайтын адамдар, басқа мемлекеттік органдардың мемлекеттік қызметшілері, мәслихаттардың депутаттары, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысады.

     44. Конкурстық комиссияның хатшысы конкурстық комиссия мүшелерінің қатарынан тағайындалады, оның жұмысын ұйымдастырушылық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, оның мүшесі болып табылмайды және дауыс беруге қатыспайды.

     45. Конкурстық комиссияның жоқ мүшелерін алмастыруға жол берілмейді.

     46. Конкурстық комиссияның қызметінде мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда конкурстық комиссияның құрамы қайта қаралады.

     47. Конкурстық комиссияның құрамын өзгерту уәкілетті тұлғаның шешімімен жүзеге асырылады.

     48. Комиссияның әрбір отырысы төраға, отырысқа қатысқан комиссия мүшелері және хатшы қол қойған хаттамамен ресімделеді.

     49. Комиссияның отырысы, егер оған комиссия мүшелерінің жалпы құрамының кемінде үштен екісі қатысса өтті, ал оның шешімі заңды болып есептеледі.

     50. Конкурстық комиссияның шешімі ашық дауыс беру жолымен көпшілік дауыспен қабылданады.

     51. Конкурстық комиссияның қызметі аудио- немесе бейнежазбамен сүйемелденеді. Аудиобейнежазбалар архивте бір жыл бойы сақталады.

     52. Конкурсқа қатысушылардың біліктілігін бағалау қорытындысы бойынша білім беруді басқару органының комиссиясы кандидаттарды тестілеуден өтуге жібереді.

      53. Тестілеуді ұйым (бұдан әрі – тестілеуді өткізетін ұйым) облыстың жергілікті атқарушы органының жасасқан шарттарының негізінде білім беруді басқару органының жауапты тұлғаларының және өзге де тартылған тұлғалардың қатысуынсыз өткізеді.

      54. Білім беруді басқару органының жауапты тұлғаларының, сондай-ақ тестілеуді өткізу процесіне қатысы жоқ үшінші тұлғалардың кандидаттарды тестілеу рәсіміне араласуына жол берілмейді.

     55. Тестілеуді өткізу кезінде қоғамдық ұйымдардың өкілдері арасынан тәуелсіз бақылаушы тартылады.

     56. Тестілеу электрондық форматта және кәсіби құзыреттілік деңгейін анықтау мақсатында өткізіледі.

     57. Тестілеуден конкурсқа қатысуға ниет білдірген кандидаттар, сондай-ақ конкурс жарияланғанына қарамастан (бұдан әрі – конкурстан тыс) өтеді.

     58. Кандидаттар тестілеуден өту үшін осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуді өткізетін ұйымға өтініш береді.

     59. Тестілеуден өтуге өтініш берген кезде кандидаттар тапсыру тілін (қазақ, орыс), күнін, уақытын таңдайды және тестілеу өткізетін ұйым дайындайтын тестілеу өткізу жөніндегі нұсқаулықпен танысады.

      60. Тестілеу өткізетін ұйым осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге қатысатын адамдардың тізімін қалыптастырады.

     61. Ашықтық пен құпиялылықты қамтамасыз ету мақсатында тестілеу өткізілетін орын бейне-аудио жазба камераларымен жабдықталады.

      62. Кандидат тестілеуді өткізу пунктінің ғимаратына кірген кезде жеке басын куәландыратын құжат және рұқсаттама негізінде оның жеке басын сәйкестендіру жүргізіледі.

      63. Тестілеу басталғанға дейін жауапты тұлға кандидаттарға тестілеу кезінде кандидаттардың жүріс-тұрыс ережесін түсіндіреді.

      64. Тестілеуді өткізу кезінде кандидатқа аудиториядан жауапты тұлғаның еріп жүруінсіз шығуға, сөйлесуге, орнын ауыстыруға, аудиторияға шпаргалкаларды, оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, калькуляторды, фотоаппаратты, ұялы байланыс құралдарын кіргізуге және пайдалануға рұқсат етілмейді.

      65. Кандидаттар 1995 жылғы 30 тамыздағы Қазақстан Республикасының Конституциясын, 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын, "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" 2015 жылғы 18 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңын, "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңын және педагогика, психология негіздерін білуге арналған тестілеуден өтеді.

     66. Тестілеуден өту кезінде кандидат 120 сұраққа жауап беруі қажет:

     нормативтік құқықтық актілер бойынша – 100 сұрақ;

      педагогика және психология негіздері бойынша – 20 сұрақ.

      67. Тестілеуден өту үшін шекті деңгей әр бағыт бойынша 50%-ды құрайды.

      68. Тестілеуге берілген уақыт аяқталғанда бағдарламалық қамтамасыз ету автоматты түрде жабылады.

     69. Дұрыс жауаптар коды қалыптастырылады.

      70. Тестілеу аяқталғаннан кейін бағдарламалық қамтамасыз етуде кандидатқа осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеу нәтижесі – тестілеуден өткені туралы анықтама беріледі.

     71. Тестілеуден өткені туралы анықтама тестілеу тапсырған күннен бастап бір күнтізбелік жыл бойы қолданыста болады және комиссия конкурс қатысушыларының біліктілігін бағалау кезеңінде ескереді.

     72. Шекті деңгейді ала алмаған кандидаттар комиссияның шешімімен конкурстың келесі кезеңдеріне жіберілмейді.

     73. Шекті деңгейді ала алмаған білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидаттар, тестілеу тапсырған күннен бастап бір ай өткеннен кейін қайта тестілеуден өтеді.

      74. Тестілеу қорытындылары бойынша білім беруді басқару органы екі жұмыс күні ішінде қамқоршылық кеңеске бос лауазымға орналасуға кандидаттардың тізімін жолдайды.

      75. Қамқоршылық кеңес құжаттар келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде кандидаттарды қамқоршылық кеңес отырысының өткізілу күні, уақыты және орны туралы хабардар етеді.

     76. Қамқоршылық кеңес кандидаттарды хабардар еткен күннен кейін үш жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттарды зерделейді және бос лауазымға орналасуға кандидаттардың қатысуымен отырыс өткізеді. Қамқоршылық кеңесінің (оның барлық отырыстарының) отырыстары аудио бейне жазбамен сүйемелденеді. Аудио бейне жазба білім беру ұйымында бірінші отырыс өткізілген күннен бастап бір жыл бойы сақталады.

     77. Қамқоршылық кеңестің отырысында кандидаттар Мемлекеттік білім беру ұйымын дамытудың перспективалық жоспарын ұсынады.

      78. Отырыс қорытындысы бойынша қамқоршылық кеңес әрбір кандидатура бойынша хаттамалық шешім шығарады және білім беру ұйымы басшысының бос лауазымына екі кандидаттан артық емес кандидатқа келісім береді.

     79. Қамқоршылық кеңес отырысының хаттамасы отырыс өткізілгеннен кейін келесі күні білім беруді басқару органына ұсынылады.

     80. Егер қамқоршылық кеңес әрбір кандидатура бойынша хаттамалық шешім шығарған және кандидаттар келісілмеген жағдайда, білім беруді басқару органы конкурсты өтпеді деп таниды және қайтадан конкурс өткізу туралы шешім қабылдайды.

     81. Қамқоршылық кеңес білім беру ұйымы басшысының бос лауазымына орналасуға кандидаттарды қайта келіспеген жағдайда білім беруді басқару органы барлық кандидатты келесі кезеңге өткізеді.

      82. Мамандандырылған білім беру ұйымдары басшысының бос лауазымына үміткер кандидаттар "Дарын" Республикалық ғылыми-практикалық орталығымен келісудің қосымша кезеңінен өтеді. "Білім-инновация" лицейлері басшысының бос лауазымына орналасуға үміткер кандидаттар конкурстың төртінші, бесінші және алтыншы кезеңдерінен өтпей "Білім-инновация" халықаралық қоғамдық қорымен келісуден және конкурс жариялаған білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясының отырысында әңгімелесуден өтеді.

     83. Конкурстың алтыншы кезеңі облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім басқармасы өткізетін кандидатпен әңгімелесу өткізу арқылы жүзеге асырылады.

      84. Кандидаттарды облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім беруді басқару органдарымен келісу кезеңін өткізу үшін конкурстық комиссия құрылады. Комиссияның өкілеттігі мен құрамы осы Қағидалардың 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51 -тармақтарымен айқындалады.

      85. Әрбір кандидатқа осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес "Мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидатты бағалау парағы" толтырылады және мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы бос лауазымына кандидатпен әңгімелесу үшін тақырыптық бағыттар осы Қағидаларға 10-қосымшада көрсетілген.

     86. Конкурс қатысушыларын облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім беруді басқару органдарымен келісу нәтижесі комиссия отырысының хаттамасынан үзінді түрінде ресімделеді және екі жұмыс күні ішінде білім беруді басқару органына жіберіледі.

     87. Конкурстың қорытынды кезеңін конкурстың барлық кезеңдерінің нәтижелерін ескере отырып, білім беру ұйымы ведомствосында және қарамағында болып табылатын комиссия өткізеді.

     88. Конкурстың қорытынды кезеңін өткізудің мақсаты кандидаттың Қазақстан Республикасының бала және жасөспірім жасындағы психология, ұжымдағы басқару мен іскерлік өзара іс-қимыл психологиясы, кадрлық менеджмент және қызметтік этика саласындағы заңнамасы бойынша теориялық білімдерінің деңгейін анықтау, сондай-ақ кандидаттың педагогикалық жетістіктеріне, кәсіби және жеке қасиеттеріне, ұйымдастырушылық қабілетіне қатысты ақпаратты нақтылау, болжамды лауазымдағы қызмет перспективаларын айқындау болып табылады.

     89. Әңгімелесу өткізу тәртібін комиссия дербес айқындайды.

     90. Конкурстың барлық кезеңдерінің қорытындысы бойынша комиссия үш жұмыс күні ішінде бір үміткерді анықтайды және білім беру ұйымының басшысы лауазымына тағайындау үшін оның кандидатурасын білім беруді басқару органы басшысының атына енгізеді.

     91. Конкурстан өтпеген кандидаттарға білім беруді басқару органы үш жұмыс күні ішінде конкурстың қорытындылары туралы жазбаша хабарлайды.

     92. Конкурс нәтижелеріне конкурсқа қатысушылар заңнамада белгіленген тәртіппен шағымдана алады.

     93. Конкурстан өтпеген кандидаттардың құжаттары конкурс өткізген білім беруді басқару органының архивіне тапсырылады және бес жыл бойы сақталады.

 3-тарау. Мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау тәртібі

     94. Мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау (бұдан әрі - Конкурстық тағайындау) тәртібін конкурс жариялаған білім беруді басқару органы жүзеге асырады және бірнеше дәйекті кезеңдерді қамтиды:

     1) конкурс өткізу туралы хабарландыруды жариялау;

     2) конкурсқа қатысуға ниет білдірген адамдардан құжаттарды қабылдау;

     3) конкурсқа қатысушылардың біліктілігін бағалау;

     4) заңнаманы және педагогика, психология негіздерін білу үшін тестілеу (тестілеуден өткені туралы анықтама болған жағдайда талап етілмейді);

     5) кандидаттарды мемлекеттік білім беру ұйымының қамқоршылық кеңесімен (бұдан әрі – қамқоршылық кеңес) келісу;

     6) кандидаттарды облыстың білім беруді басқару органдарымен келісу (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда);

     7) білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясының отырысында әңгімелесу.

     95. "Болашақ" бағдарламасының түлектері болып табылатын тұлғалар, сондай-ақ Президенттік кадрлар резервіне енгізілген тұлғалар, "Болашақ" бағдарламасы бойынша оқуға ұсынылған тізімге енгізілген шетелдік жоғары оқу орындарының түлектері тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білімі немесе педагогикалық қайта даярлықты растайтын құжаты, сондай-ақ осы Қағидалардың 102-тармағының 8), 9), 10) тармақшаларында көрсетілген құжаттары болған жағдайда конкурстың төртінші, бесінші және алтыншы кезеңдерінен өтуден босатылады және жетінші кезеңге жіберіледі.

     96. Білім беруді басқару органы конкурстың өту мерзімін, орнын және тәртібін анықтайды, конкурстық тағайындау туралы хабарландыру мәтінін жасайды, хабарландырудың бұқаралық ақпарат құралдарында немесе білім беруді басқару органының ресми сайтында жариялануын қамтамасыз етеді.

     97. Хабарландыру мәтіні мынадай ақпаратты қамтиды:

     1) конкурс жариялаған білім беруді басқару органының атауы;

     2) конкурс жарияланатын лауазымның атауы;

     3) орналасқан жерін, оның қызметінің қысқаша сипаттамасын көрсете отырып, мемлекеттік білім беру ұйымының толық атауы;

     4) білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидатқа қойылатын біліктілік талаптары:

     Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдары үшін: жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық білім педагогикалық жұмыс өтілі бес жыл, оның ішінде соңғы екі жыл мектепке дейінгі ұйымда педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының немесе педагог - сарапшының, педагог - зерттеушінің, педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі бес жылдан кем емес жоғары оқу орындарының оқытушыларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың), біліктілікті арттыру жүйесінің әдіскерлерін қоспағанда).

     Бастауыш, негізгі орта, орта, шағын жинақты мектептерді қоспағанда білім беру ұйымдары үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат; педагогикалық жұмыс өтілі бес жылдан кем емес, бұл ретте соңғы екі жыл үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі, орта білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы өтілі бір жылдан кем емес; педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының немесе педагог - сарапшының, педагог - зерттеушінің, педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі бес жылдан кем емес жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін қоспағанда).

     Арнайлы білім беру ұйымдары үшін: "Арнайы білім" бағыты бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық білімі немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат; педагогикалық жұмыс өтілі бес жылдан кем емес, бұл ретте соңғы екі жыл үздіксіз педагогикалық өтілі, Арнайы білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы кемінде бір жыл өтілі; педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының, педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі кемінде бес жыл жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін қоспағанда).

     Мамандандырылған білім беру ұйымдары үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат; педагогикалық жұмыс өтілі кемінде бес жыл, оның ішінде соңғы екі жыл үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі, облыстық немесе республикалық, немесе халықаралық олимпиадалардың, орындаушылар конкурстарының және спорттық жарыстардың жүлдегерлерін және жеңімпаздарын дайындаған жалпы білім беретін мектептерде, гимназияларда, лицейлерде басшының орынбасары лауазымындағы; педагогтың жоғары біліктілік санатының, педагог – зерттеуші немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі бес жылдан кем емес жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін қоспағанда).

     Шағын жинақты мектептер үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат; педагогикалық жұмыс өтілі үш жылдан кем емес, оның ішінде білім беру ұйымдарындағы соңғы екі жылда педагогикалық жұмыс өтілі; педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының, педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі кемінде бес жыл жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін қоспағанда).

     Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық білім немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлауды растайтын құжат; білім беру саласындағы педагогикалық жұмыс өтілі соңғы бес жылдан кем емес, оның ішінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы басшысының орынбасары лауазымындағы жұмыс өтілі бір жылдан кем емес немесе тиісті бейін бойынша; педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының, педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі кемінде бес жыл жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін, өндірістен өткен тұлғаларды қоспағанда).

     Жетім балалар мен ата – анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткені туралы құжат; білім беру ұйымдарындағы педагогикалық жұмыс өтілі кемінде бес жыл, оның ішінде соңғы екі жыл үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі, білім беру ұйымдары басшысының орынбасары лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде бір жыл; педагогтің бірінші немесе жоғары біліктілік санатының, педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі кемінде бес жыл жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру жүйесін қоспағанда).

      Қосымша білім беру ұйымдары үшін: тиісті бейін бойынша жоғары (жоғары оқу орнынан кейінгі) педагогикалық немесе өзге де кәсіптік білім немесе педагогикалық қайта даярлаудан өткені туралы құжат; білім беру ұйымдарындағы педагогикалық жұмыс өтілі кемінде бес жыл, оның ішінде соңғы екі жыл үздіксіз педагогикалық жұмыс өтілі, білім беру ұйымдары басшысының орынбасары лауазымындағы жұмыс өтілі кемінде бір жыл; педагогтың бірінші немесе жоғары біліктілік санатының, педагог – сарапшының немесе педагог – зерттеушінің немесе педагог - шебердің біліктілік санатының болуы (мемлекеттік қызметшілерді, педагогикалық өтілі бес жылдан кем емес жоғары оқу орындары оқытушыларының қызметкерлерін, әдістемелік кабинеттер (орталықтар) әдіскерлерін, біліктілікті арттыру институттарының мамандарын қоспағанда).

     5) мемлекеттік білім беру ұйымы басшысының лауазымдық міндеттері;

     6) лауазымдық жалақының мөлшері;

     7) конкурстың өткізілетін күні мен орны;

     8) конкурсқа қатысуға өтінімдерді берудің мерзімі мен орны;

     9) конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар тізбесі;

     10) ақпаратты нақтылау үшін байланыс телефондары, электрондық мекенжайлары.

      98. "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабында көрсетілген адамдар конкурсқа қатысуға жіберілмейді.

     99. Білім беруді басқару органы хабарландыру шыққан күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде бос лауазымға орналасуға мынадай құжаттарды қабылдауды жүзеге асырады:

      1) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;

     2) жеке басын куәландыратын құжат (сәйкестендіру үшін);

     3) білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттың көшірмесі (ЖОО жеке үлгісіндегі құжат);

     4) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі;

     5) кадрларды есепке алу жеке парағы және фото;

     6) қолданыстағы жазалаулары мен көтермелеулерін көрсете отырып, алдыңғы жұмыс орнынан өндірістік мінездеме;

     7) қолданыстағы біліктілік санаты және ғылыми дәрежесі туралы құжаттың көшірмесі (болған жағдайда);

      8) "Денсаулық сақтау ұйымдарының алғашқы медициналық құжаттама нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген) бекітілген нысан бойынша денсаулық жағдайы туралы анықтама;

     9) соттылығының жоқ екендігі туралы анықтама;

     10) сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасағаны туралы мәліметтің болуы не болмауы туралы анықтама;

     11) тестілеуден өткені туралы құжат (болған жағдайда);

     12) біліктілікті арттыру, қайта даярлау курстарынан өткені туралы құжат (болған жағдайда);

     13) білім берудегі менеджмент бойынша жетпіс екі сағаттан кем емес біліктілікті арттыру курстарынан өткенін растайтын құжат;

     14) Білім беру ұйымын дамытудың перспективалық жоспары.

      100. 3), 4), 5), 6), 7) тармақшаларда көрсетілген құжаттарды жұмыс орнынан кадр қызметі немесе білім беру ұйымының жауапты қызметкері мөрмен растайды.

      101. Конкурсқа қатысу үшін кандидат білім беруді басқару органының қарауына кәсіби жетістіктері, біліктілігін арттыру, ғылыми зерттеулер, өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтау, наградалары туралы материалдарды, тиімділік көрсеткіштеріне қол жеткізу туралы ақпаратты ұсынады.

      102. Бұрын сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасаған адамдарды жұмысқа қабылдаудың алдын алу мақсатында білім беруді басқару органының кадр қызметі кандидаттың құжаттарын қабылдағаннан кейін үш жұмыс күні ішінде құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне сыбайлас жемқорлық сипатында қылмыс жасағаны туралы мәліметтердің болуы не болмауы туралы қосымша сұрау жібереді.

     103. Конкурсқа қатысушылардың құжаттары бойынша біліктілігін бағалауды білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясы үш жұмыс күні ішінде жүзеге асырады.

     104. Конкурстық комиссияны осы Қағидаларда айқындалған тәртіппен білім беруді басқару органының басшысы құрады.

     105. Конкурстық комиссияның төрағасы конкурстық комиссия мүшелерінің бірі болып табылады және осы Қағидалардың 101-тармағында көрсетілген, конкурстық комиссияның құрамын бекіткен тұлғаның шешімімен тағайындалады.

     106. Конкурстық комиссия төрағаны қосқанда кемінде жеті адамнан тұрады. Бұл ретте комиссия құрамына облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, аудандық/қалалық білім бөлімдерінің, әдістемелік құрылымдардың, қамқоршылық кеңестердің, ата-аналар қоғамының өкілдері, азаматтық қоғам өкілдері, бір тәуелсіз сарапшы кіреді.

     107. Сарапшылар ретінде мемлекеттік органның қызметкерлері болып табылмайтын адамдар, басқа мемлекеттік органдардың мемлекеттік қызметшілері, мәслихаттардың депутаттары, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысады.

     108. Конкурстық комиссияның хатшысы конкурстық комиссия мүшелерінің қатарынан тағайындалады, оның жұмысын ұйымдастырушылық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, оның мүшесі болып табылмайды және дауыс беруге қатыспайды.

     109. Конкурстық комиссияның жоқ мүшелерін алмастыруға жол берілмейді.

     110. Конкурстық комиссияның қызметінде мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда конкурстық комиссияның құрамы қайта қаралады.

     111. Конкурстық комиссияның құрамын өзгерту уәкілетті тұлғаның шешімімен жүзеге асырылады.

     112. Комиссияның әрбір отырысы төраға, отырысқа қатысқан комиссия мүшелері және хатшы қол қойған хаттамамен ресімделеді.

     113. Комиссияның отырысы, егер оған комиссия мүшелерінің жалпы құрамының кемінде үштен екісі қатысса өтті, ал оның шешімі заңды болып есептеледі.

     114. Конкурстық комиссияның шешімі ашық дауыс беру жолымен көпшілік дауыспен қабылданады.

     115. Конкурстық комиссияның қызметі аудио- немесе бейнежазбамен сүйемелденеді. Аудиобейнежазбалар архивте бір жыл бойы сақталады.

     116. Конкурсқа қатысушылардың біліктілігін бағалау қорытындысы бойынша білім беруді басқару органының комиссиясы кандидаттарды тестілеуден өтуге жібереді.

      117. Тестілеуді ұйым (бұдан әрі – тестілеуді өткізетін ұйым) облыстың жергілікті атқарушы органының жасасқан шарттарының негізінде білім беруді басқару органының жауапты тұлғаларының және өзге де тартылған тұлғалардың қатысуынсыз өткізеді.

      118. Білім беруді басқару органының жауапты тұлғаларының, сондай-ақ тестілеуді өткізу процесіне қатысы жоқ үшінші тұлғалардың кандидаттарды тестілеу рәсіміне араласуына жол берілмейді.

     119. Тестілеуді өткізу кезінде қоғамдық ұйымдардың өкілдері арасынан тәуелсіз бақылаушы тартылады.

     120. Тестілеу электрондық форматта және кәсіби құзыреттілік деңгейін анықтау мақсатында өткізіледі.

     121. Тестілеуден конкурсқа қатысуға ниет білдірген кандидаттар, сондай-ақ конкурс жарияланғанына қарамастан (бұдан әрі – конкурстан тыс) өтеді.

      122. Кандидаттар тестілеуден өту үшін осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуді өткізетін ұйымға өтініш береді.

     123. Тестілеуден өтуге өтініш берген кезде кандидаттар тапсыру тілін (қазақ, орыс), күнін, уақытын таңдайды және тестілеу өткізетін ұйым дайындайтын тестілеу өткізу жөніндегі нұсқаулықпен танысады.

      124. Тестілеу өткізетін ұйым осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге қатысатын адамдардың тізімін қалыптастырады.

     125. Ашықтық пен құпиялылықты қамтамасыз ету мақсатында тестілеу өткізілетін орын бейне-аудио жазба камераларымен жабдықталады.

      126. Кандидат тестілеуді өткізу пунктінің ғимаратына кірген кезде жеке басын куәландыратын құжат және рұқсаттама негізінде оның жеке басын сәйкестендіру жүргізіледі.

      127. Тестілеу басталғанға дейін жауапты тұлға кандидаттарға тестілеу кезінде кандидаттардың жүріс-тұрыс ережесін түсіндіреді.

      128. Тестілеуді өткізу кезінде кандидатқа аудиториядан жауапты тұлғаның еріп жүруінсіз шығуға, сөйлесуге, орнын ауыстыруға, аудиторияға шпаргалкаларды, оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, калькуляторды, фотоаппаратты, ұялы байланыс құралдарын кіргізуге және пайдалануға рұқсат етілмейді.

      129. Кандидаттар 1995 жылғы 30 тамыздағы Қазақстан Республикасының Конституциясын, 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңын, "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" 2015 жылғы 18 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңын, "Педагог мәртебесі туралы" 2019 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңын және педагогика, психология негіздерін білуге арналған тестілеуден өтеді.

     130. Тестілеуден өту кезінде кандидат 120 сұраққа жауап беруі қажет:

     нормативтік құқықтық актілер бойынша – 100 сұрақ;

      педагогика және психология негіздері бойынша – 20 сұрақ.

      131. Тестілеуден өту үшін шекті деңгей әр бағыт бойынша 50%-ды құрайды.

      132. Тестілеуге берілген уақыт аяқталғанда бағдарламалық қамтамасыз ету автоматты түрде жабылады.

     133. Дұрыс жауаптар коды қалыптастырылады.

      134. Тестілеу аяқталғаннан кейін бағдарламалық қамтамасыз етуде кандидатқа осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеу нәтижесі – тестілеуден өткені туралы анықтама беріледі.

     135. Тестілеуден өткені туралы анықтама тестілеу тапсырған күннен бастап бір күнтізбелік жыл бойы қолданыста болады және комиссия конкурс қатысушыларының біліктілігін бағалау кезеңінде ескереді.

     136. Шекті деңгейді ала алмаған кандидаттар комиссияның шешімімен конкурстың келесі кезеңдеріне жіберілмейді.

     137. Білім беру ұйымының басшысы лауазымына үміткер, бірақ шекті деңгейді ала алмаған тұлғалар тестілеуді тапсырған күннен бастап бір ай өткеннен кейін қайта тестілеуден өтеді.

      138. Тестілеу қорытындысы бойынша екі жұмыс күні ішінде білім беруді басқару органы бос лауазымға орналасуға үміткерлердің тізімін Қамқоршылық кеңеске жібереді.

     139. Қамқоршылық кеңес кандидаттарды хабардар еткеннен кейін үш жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттарды зерделейді және бос лауазымға орналасуға кандидаттардың қатысуымен отырыс өткізеді. Қамқоршылық кеңесінің (оның барлық отырыстарының) отырыстары аудио бейне жазбамен сүйемелденеді. Аудио бейне жазба білім беру ұйымында бірінші отырыс өткізілген күннен бастап бір жыл бойы сақталады.

      140. Қамқоршылық кеңес үміткерлерге хабарланғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттарды зерделейді және бос лауазымға орналасуға үміткерлердің қатысуымен отырыс өткізеді.

     141. Қамқоршылық кеңестің отырысында кандидаттар Мемлекеттік білім беру ұйымын дамытудың перспективалық жоспарын ұсынады.

     142. Отырыс қорытындысы бойынша қамқоршылық кеңес әрбір кандидатура бойынша хаттамалық шешім шығарады және білім беру ұйымы басшысының бос лауазымына екі кандидаттан артық емес кандидатқа келісім береді. Қамқоршылық кеңес отырысының хаттамасы отырыс өткізілгеннен кейін келесі күні білім беруді басқару органына ұсынылады.

      143. Егер қамқоршылық кеңес әрбір кандидатура бойынша хаттамалық шешім шығарған және кандидаттар келісілмеген жағдайда, білім беруді басқару органы конкурсты өтпеді деп таниды және қайтадан конкурс өткізу туралы шешім қабылдайды.

     144. Қамқоршылық кеңес білім беру ұйымы басшысының бос лауазымына орналасуға кандидаттарды қайта келіспеген жағдайда білім беруді басқару органы барлық кандидатты келесі кезеңге өткізеді.

     145. Мамандандырылған білім беру ұйымдары басшысының бос лауазымына үміткер кандидаттар "Дарын" Республикалық ғылыми-практикалық орталығымен келісудің қосымша кезеңінен өтеді. "Білім-инновация" лицейлері басшысының бос лауазымына үміткер үміткерлер "Білім-инновация" халықаралық қоғамдық қорымен келісудің қосымша кезеңінен өтеді. "Білім-инновация" лицейлері басшысының бос лауазымына орналасуға үміткер үміткерлер конкурстың төртінші, бесінші және алтыншы кезеңдерінен өтпей "Білім-инновация" халықаралық қоғамдық қорымен келісуден және конкурс жариялаған білім беруді басқару органының конкурстық комиссиясының отырысында әңгімелесуден өтеді.

     146. Конкурстың алтыншы кезеңі облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім басқармасы өткізетін кандидатпен әңгімелесу өткізу арқылы жүзеге асырылады.

      147. Кандидаттарды облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім беруді басқару органдарымен келісу кезеңін өткізу үшін конкурстық комиссия құрылады. Комиссияның өкілеттігі мен құрамы осы Қағидалардың 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115-тармақтарымен айқындалады.

      148. Әрбір кандидатқа осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес "Мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидатты бағалау парағы" толтырылады және мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы бос лауазымына кандидатпен әңгімелесу үшін тақырыптық бағыттар осы Қағидаларға 10-қосымшада көрсетілген.

     149. Конкурс қатысушыларын облыстың (республикалық маңызы бар қалаларды, астананы қоспағанда) білім беруді басқару органдарымен келісу нәтижесі комиссия отырысының хаттамасынан үзінді түрінде ресімделеді және екі жұмыс күні ішінде білім беруді басқару органына жіберіледі.

     150. Конкурстың қорытынды кезеңін конкурстың барлық кезеңдерінің нәтижелерін ескере отырып, білім беру ұйымы ведомствосында және қарамағында болып табылатын комиссия өткізеді.

     151. Конкурстың қорытынды кезеңін өткізудің мақсаты кандидаттың Қазақстан Республикасының бала және жасөспірім жасындағы психология, ұжымдағы басқару мен іскерлік өзара іс-қимыл психологиясы, кадрлық менеджмент және қызметтік этика саласындағы заңнамасы бойынша теориялық білімдерінің деңгейін анықтау, сондай-ақ кандидаттың педагогикалық жетістіктеріне, кәсіби және жеке қасиеттеріне, ұйымдастырушылық қабілетіне қатысты ақпаратты нақтылау, болжамды лауазымдағы қызмет перспективаларын айқындау болып табылады.

     152. Әңгімелесу өткізу тәртібін комиссия дербес айқындайды.

     153. Конкурстың барлық кезеңдерінің қорытындысы бойынша комиссия үш жұмыс күні ішінде бір үміткерді анықтайды және білім беру ұйымының басшысы лауазымына тағайындау үшін оның кандидатурасын білім беруді басқару органы басшысының атына енгізеді.

     154. Конкурстан өтпеген кандидаттарға білім беруді басқару органы үш жұмыс күні ішінде конкурстың қорытындылары туралы жазбаша хабарлайды.

     155. Конкурс нәтижелеріне конкурсқа қатысушылар заңнамада белгіленген тәртіппен шағымдана алады.

     156. Конкурстан өтпеген кандидаттардың құжаттары конкурс өткізген білім беруді басқару органының архивіне тапсырылады және бес жыл бойы сақталады.

			Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 1-қосымша
"Мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты
1	Көрсетілетін қызметті берушінің атауы
2	Мемлекеттік қызметтерді ұсыну тәсілдері
3	Мемлекеттік қызметтерді көрсету мерзімдері
4	Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны
5	Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесі
6	Мемлекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері
7	Жұмыс кестесі:
8	Мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі
9	Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер
10	Мемлекеттік қызметті, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар
			Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 2-қосымша
"Республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты
1	Көрсетілетін қызметті берушінің атауы
2	Мемлекеттік қызметтерді ұсыну тәсілдері
3	Мемлекеттік қызметті көрсету мерзімдері
4	Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны
5	Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесі
6	Мемлекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті алушыдан алынатын төлем мөлшері және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда оны алу тәсілдері
7	Жұмыс кестесі:
8	Мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттар тізбесі
9	Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту үшін негіздер
10	Мемлекеттік қызметті, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар
			Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 3-қосымша
			____________________________ конкурстық комиссияның атауы ____________________________ __________________________ кандидаттың тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда) ____________________________ ___________________________ (лауазымы, жұмыс орны) ____________________________ ____________________________ нақты тұратын жері, тіркелген мекенжайы, байланыс телефондары

 Өтініш

      Мені_________________________________ басшысы бос лауазымына

       білім беру ұйымының атауы

      орналасуға арналған конкурсқа қатысуға жіберуіңізді сұраймын.

      Қазіргі уақытта _________________________________ жұмыс жасаймын.

       білім беру ұйымының атауы

      Келесі жұмыс нәтижелерін негізге аламын

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      Өзім туралы келесі мәліметті хабарлаймын:

      Білімі:

Оқу орнының атауы	Оқу кезеңі	Диплом бойынша мамандық

      Жұмыс өтілі:

Жалпы	Мамандық бойынша	Педагогикалық	Осы білім беру ұйымында

      Алынған (берілген) жылын көрсете отырып, наградалары, атағы, ғылыми дәрежесі, ғылыми атағы

      ________________________________________________________________________________

      Конкурс қағидаларымен таныстым *

      Ақпараттық жүйелерде қамтылған заңмен қорғалатын құпияны құрайтын мәліметтерді пайдалануға келісім беремін.

      20____жылғы "____" _______________ __________________________

      (Қолы)

	Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 4-қосымша
	Нысан
	___________________________ (көрсетілетін қызметті алушының тегі, аты,әкесінің аты (болған жағдайда)

 Құжаттардың қабылданғаны туралы колхат

      ________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (бар болса) көрсетіңіз/

      ________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті берушінің атауы/

      Мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің (республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің) (қажеттісінің астын сызу керек) басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін қабылданған құжаттар тізбесі

      1.__________________________________________________________

      2.__________________________________________________________

      3.__________________________________________________________

      Кабылдады:

      ________________________________                  20__ жылғы "___" _________

      (Орындаушының Т.А.Ә.) (қолы, байланыс телефоны)

	Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 5-қосымша
	Нысан
	____________________________ (көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (болған жағдайда)

 Құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат

      Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларының 23 (26)-тармағын басшылыққа ала отырып,

      ___________________________________________________________________

      /көрсетілетін қызметті берушінің немесе Мемлекеттік корпорацияның атауын, мекен-жайын көрсетіңіз/

      ___________________________________________________________________

      /жоқ немесе сәйкес келмейтін құжаттардың атауын көрсетіңіз/ атап айтқанда:

      1) _________________________________;

      2) _________________________________;

      3) ________________________________________________ байланысты

      __________________________________________________________________

      / көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә көрсетіңіз (бар болса) /

      Мемлекеттік білім беру ұйымдарының (республикалық маңызы бар мемлекеттік білім беру ұйымдарының) басшыларын орналастыру конкурсына қатысу үшін құжаттарын қабылдаудан бас тартады.

      Осы қолхат әр тарапқа бір данадан 2 данада жасалды.

      20__ жылғы "___" _________ ____________________________

      (Мемлекеттік корпорация қызметкерінің

      Т.А.Ә. (болған жағдайда) (қолы, телефоны)

      Қабылдадым: ________________________________________

      /көрсетілетін қызметті алушының Т.А.Ә. (болған жағдайда) /қолы

      20__ жылғы "___" _________

	Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 6-қосымша
	Нысан

      _________________________________________________________________ (Комиссия төрағасының Т.А.Ә. (болған жағдайда))

      (тестілеуден өтетіндер үшін) ұйым басшысының Т.А.Ә. (болған жағдайда))

 Өтініш

      __________________________________________________________________ (конкурсқа қатысатын/конкурстан тыс кандидаттың Т.А.Ә. (болған жағдайда), жеке басын куәландыратын құжатқа сәйкес толтырылады)

      ЖСН _____________________________________________________________

     Байланыс телефон нөмірі _________________________________________

     "____" _______________ 20__ жыл

     __________________________ (қолы)

	Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 7-қосымша
	Нысан

       Мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшыларын орналастыру және мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшыларын лауазымға тағайындау бойынша конкурс шеңберінде/конкурстан тыс тестілеуге қатысатын кандидаттардың тізімі

№	ТАӘ (болған жағдайда) (толық)	ЖСН*	конкурста/ конкурстан тыс

      * Ескерту: Тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) жеке басын куәландыратын құжатқа сәйкес толтырылады.

      Мөр орны

Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 8-қосымша

 Мемлекеттік ұйымдардың басшыларын орналастыруға және мемлекеттік білім беру ұйымдарының басшыларын лауазымға тағайындауға арналған конкурстық/ конкурстан тыс қатысушының тестілеуден өткендігі туралы анықтама

      _________________________________________________

      аттестатталушының Т.А.Ә. (бар болған жағдайда)

      ________________қаласында мемлекеттік ұйымның басшысы лауазымына

      ________________________________________

      конкурстан/ конкурстан тыс

     тестілеуге қатысқанын растайды

НҚА атауы	Тестік тапсырмалар саны	Шекті балл саны%	Жинаған балл саны
1. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңын, "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының Заңын, "Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңын білуге арналған тестілеу	100 сұрақ	50%
2. Педагогика және психология негіздерін білуге арналған тестілеу	20 сұрақ	50%
Барлығы	120

      Комиссия төрағасы: _______________________________

      (Т.А.Ә.(бар болса), қолы)

      Конкурстан тыс қатысушылар үшін кадр қызметінің маманы: _____________

      (Т.А.Ә., қолы)

      Мөр орны

Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 9-қосымша

 Мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидатты бағалау парағы

      ________________________________________________________

      (Тегі, аты, әкесәнің аты (болған жағдайда))

№	Өлшемшарттар	Балл саны (1-ден 10-ға дейін)
1	Қазақстан Республикасы заңнамасы бойынша теориялық білім деңгейі
2	Білім берудегі менеджменттің негізгі қағидаттарын білу
3	Кандидаттың жеке кәсіби қасиеттері
4	Қазіргі білім беру міндеттерін іске асыру жөніндегі идеялардың бірегейлігі мен негізділігі
5	Білім беру ұйымдарын табысты дамыту бойынша практикалық көзқарасы
6	Жағдаяттық тапсырмаларды ұтқыр, икемді шеше білу
7	Белсенді, жағымды педагогикалық ортаны құра білу
8	Білім беру ұйымдарын басқаруда шығармашылық әлеуетті пайдалану
9	Педагогикалық әдеп және сөйлеу мәдениеті
Қорытынды:

      Ескерту: Мемлекеттік білім беру ұйымының басшысы лауазымына кандидаттың өлшемшарттарын комиссия мүшелері 10 балдық шкала бойынша бағалайды:

      0-3 – жеткіліксіз деңгей;

      4-7 – жеткілікті деңгей;

      7-10 – өте жақсы деңгей.

Мемлекеттік орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшыларын конкурстық орналастыру және мемлекеттік мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және қосымша білім беру ұйымының басшысы лауазымына конкурстық тағайындау қағидаларына 10-қосымша

 Мемлекеттік білім беру ұйымы басшысының бос лауазымына кандидатпен әңгімелесудің тақырыптық бағыттары

      __________________________________________________________________

      (Тегі, аты, әкесінің аты (болға жағдайда)

      1. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің негізгі нормативтік құқықтық құжаттары.

      2. Білім берудегі менеджменттің заманауи тәсілдері.

      3. Білім беру саласындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары.

      4. Білім беру ұйымын басқарудағы инновациялар.

      5.Табысты білім беру ұйымының, табысты басшының, табысты білім алушылар/тәрбиенушілердің, табысты педагогтің өлшемшарттары.

      6. Қазақстандық білім берудегі халықаралық зерттеулердің рөлі.

      7. Білім беру ұйымындағы ғылыми-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру жүйесі.

      8. Жаңартылған білім беру мазмұнын енгізу ерекшеліктері.

      9. Әкімшілік пен Қамқоршылық кеңестің өзара әрекеттесу жүйесі.

      10. Кадрларды даярлауда әлеуметтік әріптестік пен халықаралық ынтымақтастықтың рөлі.

      11. Білім беру ұйымын білікті кадрлармен қамтамасыз ету міндеттері.

      12. Білім беру ұйымының қаржылық өзін-өзі қамтамасыз ету мүмкіндігі мен нәтижелері.

      13. Экономика саласы үшін кадрлар даярлаудың жаңа тәсілдері.

      Мөр орны

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 21 мамыры № 213 бұйрығына 2-қосымша

      Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің күші жойылған кейбір бұйрықтарының тізбесі:

       1) "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшылары лауазымдарына орналасу конкурстарына қатысу үшін құжаттарды қабылдау бойынша мемлекеттік қызметтер стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 8 cәуірдегі № 173 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2015 жылғы 15 мамырда № 11058 болып тіркелген, 2015 жылғы 22 мамырда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

       2) "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 16 тамыздағы № 366 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2019 жылғы 20 тамызда № 19264 болып тіркелген, 2019 жылғы 10 қыркүйекте ҚР Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде электрондық түрде жарияланған);

       3) "Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 11 қаңтардағы № 13 бұйрығы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 9 сәуірде № 16727 болып тіркелген);

       4) "Республикалық маңызы бар мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшылары лауазымдарына орналасу конкурсына қатысу үшін құжаттар қабылдау" мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 29 мамырдағы № 340 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2015 жылғы 1 шілдеде № 11516 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 15 шілдеде жарияланған).