25.06.2012. «Біз салауатты өмір салтын қолдаймыз!» атты антиесірткілік акцияға байланысты өткізілген іс шара өтті.
Сабақтың тақырыбы: «Салауаттылық – денсаулық негізі».
Сабақтың мақсаты:Оқушыларды ізденімпаздыққа, белсенділікке, қосымша материалдарды пайдалануға дағдыландыру, ойлау қабілетін дамыту және есте сақтау қабілетін арттыру, ізгілікке, имандылыққа, адамгершілікке, қоғамдағы жат қылықтардан аулақ болуға, салауатты өмір сүруге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: фломастерлер, өмір, денсаулық, бақыт туралы сөздер, кестелер, сурет альбомдары, түрлі – түсті карандаш т.б
Жүргізуші:
- Біз, болашақ Қазақстан Республикасының азаматтары бүгінгі мектеп табалдырығындағы оқушылар денсаулығымызға жастайымыздан қамқор болуымыз қажет.
Қазіргі кезде жеткіншектердің денсаулығын сақтау және салауатты өмір сүруін қалыптастыру қажеттілігіне байланысты бүкіл оқу тәрбие жүйесін валеологизациалау қажеттілігі туындап отыр. Халықаралық денсаулық сақтау ұйымының есебі бойынша адам денсаулығына 10% дәрігерлік көмек, 15% - тұқымқуалаушылықтан, 25% - қоршаған ортадан, ал 50% - адамның өзіне, өмір сүру қалпына байланысты екен.
1
«Дені сау адам – табиғаттың ең бағалы туындысы»/ Т.Корлейль.
«Жер ғаламшары біздің үйіміз ғана емес, біз оның бөлінбейтін бөлшегіміз...»/ В.И.Вернадский
«Бірінші байлық – денсаулық, екінші байлық ақ жаулық, үшінші байлық он саулық»/ халық мақалы.
Тренинг. Аяқталмаған сөйлем
Бақытты өмір – бұл...
Автор орындығына отырып ойларын ортаға салады.
2
Біздің елімізде 14,5 млн адам бар дейді, 2050 жылдарда 10,5 млн қалуы мүмкін. Орташа өмір сүру: ерлер – 57 жыл, әйелдер – 72 жыл. Басты себептері жүрек – қан аурулары, онкологиалық өкпе ауруы, наркомандар, депрессияға ұшырағандар, салауатты өмір салтының ережелерін сақтамағандар, суицид болып отыр.
Халықта мынадай дана сөз бар:
«Ақша жоғалтқаның – ештеңе жоғалтпағаның,
Уақыт жоғалтқаның – көп нәрсе жоғалтқаның,
Денсаулық жоғалтқаның – бәрін жоғалтқаның».
3
Денсаулыққа кері әсер ететін факторларды атаңдар:
Қоршаған орта ластығы.
Дұрыс тамақтанбау.
Тұқымқуалаушылық.
Денсаулық сақтау шараларының төменгі сатыда болуы.
Зиянды заттарды қабылдау.
Тазалықты сақтамау.
Отбасындағы кері жағдайлар.
Адамда стресс жағдайы жиі болуы.
4
Денсаулыққа дұрыс әсерін тигізетін факторлар:
Дұрыс тамақтану.
Қоршаған орта тазалығы.
Дене шынықтыру.
Денсаулық сақтау, медициналық көмектің сапасының жоғары болуы.
Зиянды заттарды қабылдамау.
Жеке бастың тазалығын сақтау.
Қоршаған ортаға, табиғатқа, қоғамға, адамдарға деген дұрыс көзқараспен қарау.
Эмоциялардың оң болуы.
«Мен қандаймын...» сурет салу.(Күліп тұрған адамның беті)
Салған суреттеріне талдау жасайды.
5
Тест. «Менің өмір сүру қалпым».
Балдық жүйемен бағалау. Ең үлкен бал 30 мүлт қалдырмай әдетке айналған жағдайда. 25,20,15,10,5 бал қою арқылы ұпай жинайды. Дене қозғалысының бұл түрлері жасалмайтын жағдайда 0 бал қойылады. Жинаған ұпайдын нәтежесі төменде берілген.
60 – жоғары
45 – орташа
25 – төмен
Сабақтың барысы:
1 .Негізгі бөлім.
2. Асфальтта сурет салу.
2.Спорттық ойындар
3. Сахналық көрсетілім.
1.«Жас қыран» тобының көрінісі «Ажалыңа асықпа, айналайын»
Бала: Апа, кешір мені.Кешір. Мен осындай күйге ұшырадым. Білесіз бе.. мен –нашақормын.Мен үшін бұлд үниенің қызығы жоқ.Атып келе жатқан таңға қарап қуана алмаймын. Адамша, күліп, адамша сөйлей алмаймын...апа! Мен үшін бұл өмірдің қызығы наша, наша..,анаша. Анаша тауып берші, апа. Наша,наша... Мені аясаң, мені балам десең, наша тауып берші апа! (жылайды)
Құлыным- ай, құлыным! Қалай тап болдың бұл пәлеге? Анаша дегенің- көрісіп келген ажал ғой! Соны біле тұра.., сорлы балам, ажалмен ойнағаның нем болғаның? Өміріңнің бар қызығынан, қуанышынан айырып, сені қасіреттің қара құрдымына батырған қаныпезер кім? Сені осыншама сорлатқан қай тас жүрек?
Есірткі тартушы: Ол қаныпезер кім деймісің? Ол мен.., менмін. Не істейсің маған, байғұс?
Анасы:Сен бе едің? Сен бе едің,, жүзіқара? Құлынымды адамдық жолдан тайдыратындай не істеп еді ол саған? Не жазығы бар еді?
. Рас, оның маған еш жазығы жоқ.Сенің балаңда өшім, қысқада кегім жоқ.Бірақ... Қазір дүниені ақша билеген заман. Оны өзің жақсы білесің.Ақша, ақша..! Балаң сияқтылар болмаса, сол ақшаны мен қайдан алам? Кім береді маған оны?
Анасы: Ақша, дейсің, ақшаңдап қалғыр! Қай заманда адамнан ақша қымбат болып еді? Ақшаның жолында құрбандыққа шалынардай не күнәсі бар еді, құлынымның?
Есірткі тартушы Күнәсі деймісің? Күнәсә- әлсіздігі. Балаң «жоқ» деген сөзді айта алмайды екен. «жоқ» деген сөзді үйретпепсің балаңа. Маған да керегі – сондай адам!
Мен оны, дискотекада қармаққа ілдім. Қасында үріп ауызға салғандай қыз бар екен. Мен оған экстази ұсындым. Ақша сұраған жоқпын, тегін бердім. Әуелі ол алғысы келмей қашқақтады, бірақ мен жеңдім.
Анасы: Экстази бердім деймісің , ол не тағы?
Есірткі тартушы: Ол жас баларға арналған есірткінің түрі. Оны қабылдаған бала шаршағанды, қарны ашқанды, шөлдегенін білмейді. Таңды таңға ұрып, билей береді, билей береді.
Анасы: Құлынынымның мойнына тұзақты осылай ілдім десеңші, жүзіқара!
Есірткі тартушы : Иә, балаңның мойнына алғашқы тұзақ осылай салынды.Кейін тұзақты тарта бердім, тарта бердім. Балаң осылайша құлыма айналды. Ол есірткіден ақша аямайтын.Бірте- бірте есірткінің ең күшті түрлеріне ауысты. Тамырына шприц сұғып барып, жаны жай табатын боллды. Ол үшін көп ақша керек еді. Ақша!
Міне, көрдің бе? Балаңның түбіне өзінің көрсеқызарлығы, әуесқойлығы жетті.»Жоқ, болмайды» деген сөзді айта алмайтын табансыздығы жетті!
Анасы: Оғал қарабет! Сен ажал әкелуші, ұрпаққа өлім себуші нағылетсің! Мен жалғызымды қандықол шеңгеліне тастай алмаймын! Жоғал!
Есірткі тартушы Ей, бейшара әйел! Сенікі құр далбаса. Көрдің бе балаңның халін? Өлгелі тұр ғой. Оған қазір кергі анаша. Сен оған анаша бере алмайсың, ал мен тегін беремін.
Есірткі тартушы: Егер анаша алғың келсе, тас кенедей жабысқан шешеңді әрі алып кет! (шешесін итеріп, жібереді)
1.Бақыттысың шара түспей көңілге,
Шылым шекпе, арақ ішпе өмірде.
Арақ деген апарады өлімге,
Шылым де дерт, іліп алған ерінге
Адам болу, ел болудың жолы да.
Оңай емес ойлау керек оны да.
Ел қатарлы тірлік етіп, кем болмай.
Бақыт құсын қондыруда қолыңда.
2.Әрқашан да ашық болсын аспаның
Өрге қарай өрмелесін тастарың.
Салауатты өмір салтын қолдаңдар,
Жамандыққа әуес болма достарым.
Сынып жетекшінің сөзі:Қазіргі кезде көптеген жасөспірімдер жеке өміріндегі сәтсіздіктерден, ата-аналарымен шиеленіскен қарым-қатынастан, жолдастарына сеніп, олардың айтқанына көнгеннен темекі шегіп, арақ ішіп және есірткі қабылдаудың керегі жоқ. Әрбір адам таңдауға құқылы, және ол өз денсаулығы үшін, өз өмірі ұшін өзі жауап тартады. Сондықтан қазірден бастап өмірдің шынайы қызығын көріңдер. Ол үшін салауатты өмір салтын қадағалау керек. Оның негізгі компоненттерін өздерің де білесіңдер: дұрыс дем алу, дұрыс және рационды тамақтану, қозғалу белсенділігі, жақсы эмоциялар, шынығу, табиғатқа деген сүйіспеншілік, жаман әдеттердің қалыптасуынан арылу. Сендер қазір Қазақстан Республикасының азаматтарысыңдар, сендерге болашақта сәтілік тілеймін!
