«  Плохой учитель преподносит истину, хороший учит ее находить».

А.Дистервег

Қалай өз ісінің шебері болу керек, ұстаздарға арналған ұсыныстар. 

Өз оқушыларыңның табысы кішкене болса да, бірге қуана, сәтсіздіктерін бірге уайымдай біл. 

Сен өз оқушың үшін ең жақын адамсың. Ол сенімен әрдайым ашық сөйлесу үшін бәріне тырыс. Оған дос және тәлімгер бола біл. 

Өзіңнің қандай да бір сұрақты білмегеніңді мойындауға қорықпа. Олармен бірге ізденісте бол. 

Оқушының өзіне, өзінің жетістігіне сенуді ұялатуға тырыс. Сонда да ғана асқақ тауларға қол жеткізе алады. 

Сабақта «мінсіз тәртіпті» талап етпе. Әмірлі болма. Есіңде болсын, сабақ – бала өмірінің бір бөлігі. Ол шырмалған және қысылған болған болмауы керек. Оның тұлғасынан ашықтықты, қызықтыруды, еркіндікті,жасай алу қабілетін, жан-жақты дамушылықты қалыптастыр. 

Сенің «мөр» бойынша өткізген сабағыңның тек үлгі болып қалмауына тырыс. Сабақта ылғи жаңалықтар ашылып, ақиқат орын алып, асқақ таулар алынып, ізденістер жалғасын тапсын. 

Ұстазбен болған әр кездесулер ата-аналар үшін пайдалы және тиімді болуы тиіс. Әр жиналыс – педагогика, психология, оқыту барысындағы жаңа біліммен қаруландыру болып табылсын. 

Сыныпқа күліп кір. Кездесу кезінде әрқайсысының көзіне үңіл, егер ол мұңайып тұрса, оның көңіл-күйі мен сүйенішін біл. 

Балаларға қайырымды жылылықты ұялата біл және әрдайым есіңде сақта, «оқушы – толтыра беретін құты емес, керісінше лаулатып жанатын алау».  

Есіңде болсын, екілік баға мінез-құлықтың қалыптасуына өте зиянды. Бұл бағаға қызықпайтын мүмкіндік ізде. Сәтсіздікті жеңе алатын мүмкіндік жолын іздену үстінде бол. 

Есіңде болсын, сенің әр сабағың кішкене болса да, жаңалықты, белгісіздікті білу адымың алда болсын. 

Оқушы әрқашан оқыту кезінде қиындықтарды жеңе білуі тиіс. Тек қиындық кезінде ғана жеңе білетін қажетті қабілеттер дамиды. Қиындықтың «жұқалығын» анықтай біл. Ол жоғары немесе төмен болмауы керек.  

Өз оқушыларыңды еңбектенуге үйрет. Оқытудың жеңіл жолын іздеме. Бірақ, есіңде болсын, қиын жағдайда қасында болып, демеп жіберу, жігерлендіру қажет. Сенің сүйенетін иығың, сенің білімің, сенің өтілің қай жерде қажет екенін сезін.  

Екі ұпайдың ішінен қайсын таңдайтыныңды білмесең, күмәнданбай,  жоғарғысын қой. Балаға сен. Оны қанаттандыр. Оған алау үмітін ұялат.  

Өзіңнің мейірімді сезімдеріңлі балалардан жасырма, дегенмен, есіңде болғай, олардың ішінен «еркеге» еш орын болмауы қажет. Әр баланың алдын ала жазмышын көре біл, бұны ол өзі аша алатындай жағдай жаса, бұл туралы ол сезбеген.  

Сабақ балаға қызықты болу керектігін есіңде сақта. Қызықты болғанда ғана бала зейінді болады. 

Өз оқушыларыңның ата-аналарымен сөйлескенде, балалар олардың өмірдегі ең қымбаттысы екенін есіңде сақта. Ақылды және әдепті бола біл. Қажетті сөздерді таба біл. Оларды ренжітпеуге және олардың құндылығын төмендетпеуге тырыс. 

Егер бұрыс болса, кешірім сұрауға қорықпа. Сенің беделің оқушылар алдында көтеріледі.  Олардың жіберген қателіктеріне де төзе біл. 

Балалармен бірге барынша өмір сүр. Олармен бірге қуанып, бірге ренжі. Қызыға да, таңқала да біл. Әзілдеп, тәлім бере біл. Жалған мен зорлыққа шыдамсыздық танытуға үйрет. Әділдікке, табандылыққа, шынайылылыққа үйрет. 

Тым өркөкіректікке тәрбиелеме, олардан бәрі қашатын болады; тым қарапайымдылыққа үйретсең, сыйлайтын болады; тым сөзшеңдікке тәрбиелеме, оларға ешкім көңіл бөлмейді; тым үндемеске тәрбиелеме, олармен санаспайды; тым қатыгездікке тәрбиелеме, оларға қолын бір сілтейді; тым мейірімділікке тәрбиелеме, оларды таптайды. 

Әрдайым өзіңді ұстай біл, төзімді бол, салмақты бола біл. 

№8 ЖББОМ мұғалімдерінің портфолиосы туралы

ҚАҒИДА 

I. Жалпы қағида

Аталмыш қағида ұстаздардың өзін-өзі жетілдіру, өзін-өзі тану, өзінің өзектілігін белсендіретін құрал ретінде ұстаз портфолиосының қалыптасу мақсаттарын, міндеттерін, принциптерін анықтайды.  

Портфолио деген не?

Мектеп мұғалімінің портфолиосы – оқыту нәтижесі, өз оқушысының тәрбиесі мен дамуы, білім дамуына ұстаздың қосқан үлесі, білім беру қызметіндегі мектеп мұғалімдерінің жеке кәсіби жетістіктері белгіленіп, жинақталып, бағаланатын жеке папка. Портфолио бағалаудың, сондай-ақ өзін-өзі бағалаудың жаңа формаларына бағытталған, жекеленген бағалардың «түпнұсқасы» тобына жатады. 

Портфолиоға кіретіндер:

• кәсіби дамуы белгіленген құжаттар жиынтығы (дипломы, сертификаттары, мақтау қағаздары, мінездемелер, аттестаттау комиссиясының қорытындысы, ұсыныстар және т.б.); 

• әдістемелік «портфель» - өз ісінде қолданылған әдістердің нәтижесі, оның талдамасымен бірге , сәтті әдістеме даярламалары, балаларының шығармашылық жұмысы  мысалдарының сипаттамасы; 

• тәлімгермен бірге жасаған жұмыс барысы мен нәтижесінің сипаттамасы (алдын ала көздеген жұмысының мақсаты, жоспары, бағдарламалары, қадағалау нәтижесі). 

II. Мақсаттары мен міндеттері

Мақсаты: Мектептің педагогика қызметкерлерінің білім беру сапасы мен құзырлық деңгейі және кәсібилілігін бағалау  

Міндеттері:

1. Өзін-өзі дамытуда ұстаздардың дәлелін демеу және жағдай жасау. 

2. Ұстаз қызметінің рефлексті, бағалау (өзін-өзі бағалау) дағдыларын дамыту. 

3. Ұстаздың кәсіби ісін дамытуға мүмкіндік беру. 

4. Портфолионы аттестаттаудан өтудің бір түрі ретінде қолдану. 

5. Ұстаз біліктілігін жоғарылатуда жинақталған жүйесін тәжірибе барысында іске асыру.  

III. Қалыптасу принциптері

• қол жеткізуде (ұстаздың білім берудегі құжаттық жетістіктеріне қол жеткізуге болады, яғни барлық қызығушыларға ашық); 

• персонификация;

• ұсынатын құжаттар (ұстаз өзінің кәсіби жетістері және нәтижелерін растайтын барлық құжаттарды ұсынуға құқылы).

IV. Рәсімдеудің талаптары

Мұғалім портфолиосы ұстаздың жеке жетістіктері бар файлды жинақтау папкасында рәсімделеді. Портфолиоға тіркелген әр материалдың күні белгіленуі тиіс. Портфолионың құрамы мұғалімнің алдына қойған нақты міндеттерге бағынады. Портфолио бірнеше бөлім бойынша салыстыра отырып, мақсатты жүргізіледі.   

  ПОРТФОЛИОНЫҢ  МАЗМҰНЫ.

1. Алғашқы беті

2. «Ресми құжаттар» бөлімі 

Құжаттар тізімдемесі   (форма бойынша)

Құжаттар көшірмесі:

• білім туралы дипломы 

• мақтау құжаттары 

• аттестаттау парағы

• біліктілігін арттыру курстары туралы куәліктер 

• түрлі деңгейдегі марапаттар 

• басқасы (нақты көрсетілсін)

3. «Ұстаздың кәсіби шеберлігі» бөлімі

Курстық қайта даярлау арқылы біліктілігін арттыру   (форма бойынша)

Ұсыныстар, мінездемелер

Ұстаздық қызметін өзі талдау 

Өзін-өзі жетілдіру тақырыбы бойынша шығармашылық есеп берулер 

Басылым

Түрлі деңгейдегі кәсіби бірлестіктердегі сөйлеген сөзі  (педагогикалық кеңесте, семинарларда, конференцияларда, әдістеме бірлестіктері мәжілісінде және т.б.)

Сабақ, сабақтан тыс шараларды даярлау моделдер тізімдемесі (форма бойынша)

Әдістемелік, дидактикалық және басқа да авторлық материалдар тізімдемесі (форма бойынша)

Басқасы (нақты көрсетілсін)

4. «Кәсіби қызметінің нәтижелері» бөлімі 

Пән бойынша үлгірімі   (динамикада)

Мектеп бітірушілерінің жетістіктері («Алтын белгi», «4» пен «5» үлгірушілер, ҰБТ қатысу және нәтижелері, аталған мамандық бойынша ЖОО түсуі және т.б.) 

Оқушылардың түрлі деңгейдегі пәндік олимпиадаларға қатысуы және жетістіктері 

Оқушылардың түрлі деңгейдегі конференцияларға қатысуы және жетістіктері 

Басқасы (нақты көрсетілсін)

Қосымша  (әр бөлімге қосуға болады)

Өзін-өзі талдау үлгісі:

Ұстаз өзін-өзі талдау жұмысын төмендегі жоспар бойынша орындауға болады: 

• Белгіленген уақыт ішінде мен мына нәтижелерге қол жеткіздім... 

• Аталған нәтижелер төмендегі педагогикалық әрекеттер арқылы алынды... 

• Қол жеткізе алмағаным... 

• Осы жағдайды қандай жолдармен өзгертуге ниетім бар... 

•Менің қызметімде мен қандай нәтижелерге қол жеткізуді жоспарлаймын, ол үшін маған қандай жолдар, қандай қор қажет болады...