Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С.Саттаров атындағы №57 мектеп-лицейі

Мұғалімнің кәсіби еңбегін

бағалау өлшеуіштері туралы

 Ереже

Қарағанды - 2011

Мұғалімнің кәсіби еңбегін бағалау өлшеуіштері туралы Ереже С.Саттаров атындағы №57 мектеп-лицейінің педагогикалық кеңесінде талқыланып, бекітілді, хаттама №3 24.03.2011ж.

Педагогтардың кәсіби еңбегін  рейтингтік бағалау өлшеуіштерінің әзірлемесі

Инновациялық білім мекемесі мұғалімінің ғылыми-әдістемелік жұмысының басты құндылығы ұстаздың өз кәсіби шеберлігін жүзеге асыруға, өзін -өзі өзектілендіруге және өз ісін тиімді ұйымдастыруға әзір жеке тұлға бола алуымен анықталады.

Мұғалімнің ғылыми-әдістемелік жұмысының сапасын арттыру тек білімін тереңдетумен ғана шектелмейді, ол ең алдымен, білім сапасын арттыруға бағытталған жаңа технологиялардың астарына терең бойлай алу әрекеті болып табылады.

Кейбір статистикалық мәліметтер бойынша жаңа идеялар мен мақсаттар туындап, жаңа сапа мен инновацияға түрткі дәрежесі бойынша көшу кезінде педагогикалық ұжым мүшелері  төмендегідей топтарға  бөлінеді:

·        Көшбасшылар – 1-3 %;

·        Оң көзқарастағылар– 50–59 %;

·        Немқұрайдылар   – 30%;

·        Керітартпалар– 10–20 %.

Сондықтан да біздің алдымызда тұрған мақсат – немқұрайды және керітартпа топтағы  мұғалімдерді жоғары түрткі деңгейіне жеткізу. Мұғалім өзінің нақты миссиясын сезінген жағдайда ғана өз ісіне есеп беруі, өзін- өзі таныта алуы, өзін-өзі дамытып, жаңашылдыққа құлшыныс танытуы арта бастайды.

Жалпы ережелер:

1. Оқу-тәрбие үдерісін кадрлармен қамтамасыз ету – лицейді басқарудағы ең маңызды бөлімінің бірі.

2. Мұғалімнің еңбегін, нәтижесін бағалау үдерісі – педагогикалық кадрлармен жұмыстың бір бағыты

 Мақсаты: мұғалімдердің өз кәсіби тұрғыдағы мәселелерін өз тарапынан түйсініп,  өзіндік шешім қабылдай алуға белсендіру.

 Міндеттері:

1.     Мұғалімдер жетістіктерінің өзгеру динамикасының  мониторингісі.

2.     Нәтижелерін әріптестерінің нәтижелерімен салыстыру.

3.     Педагогтардың портфолиосы түріндегі мәліметтер базасын қалыптастыру

Іс-әрекеттің мазмұны

1.     Жыл бойы мұғалім іс-әрекетінің диагностикасын жүргізу.

2.     Бірінші жартыжылдықта және жылдың соңындағы қорытынды бойынша рейтинг шығару.

Педагогтың ғылыми-әдістемелік жұмысының рейтингісін есептеу әдістемесі.

 Rғәж алты көрсеткіш  өлшеуіштерінен құралады:

RI – өзі сабақ беретін пән бойынша сабақтан тыс әрекетінің жағымды нәтижелері; RII – жаңаша білім беру технологияларын пайдалану; RIII – өзінің педагогикалық тәжірибесін жалпылау және тарату; RIV – тәрбие жұмысы бойынша мұғалімнің еңбегін бағалау; RV – кәсіби сайыстарға қатысу; RVI –пән кафедрасына жетекшілік ету. RVIІ - мұғалімнің атқарушылық тәртібін бағалау.

1. Өзі сабақ беретін пән бойынша сабақтан тыс әрекетінің жағымды нәтижелері төмендегідей бағаланады:

Н1 – таңдау немесе электив курстарын жүргізу (2б – дайын бағдарламамен жұмыс істесе, 5б – егер бағдарламаны мұғалім өзі құрастырса, 15б – бағдарламаны өзі құрастырып, ОӘК жасаса); Н2 – оқушылардың ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізсе (2б); Н3 – оқушылардың ғылыми-практикалық конференциялардағы жетістіктері: ең үздік жұмысқа диплом, жеңімпаз дипломы (2б – мектепішілік деңгейде, 10б – қалалық, аймақтық деңгей, 15б – облыстық деңгей, 20б –республикалық деңгей, 25б –халықаралық деңгейде. Егер бір мұғалімнің екі немесе бірнеше деңгейде жеңістері болса балдары қосылады); Н4 – әр түрлі деңгейдегі олимпиадаларға (жоғары оқу орындары өткізетін) оқушыларды ұйымдастырса (10б – егер оқушылары 1,2,3 орын алса)  Н5 – оқушыларды әр түрлі деңгейдегі пән сайыстарына тартса: «Абай оқулары», “Русский медвежонок – языкознание для всех”, “Золотое руно”, “Кенгуру”, «Ақбота» т.б. (1б 1 оқушы үшін, егер оқушы жүлделі орын алса – 5б) Егер бір мұғалімнің екі немесе бірнеше деңгейде жеңістері болса балдары қосылады; Н6 –оқушылардың мемлекеттік пән олимпиадаларынан жетістіктері  (5б – мектепішілік деңгей (1, 2, 3 орын), 15б – қалалық деңгей (1, 2, 3 орын), , 20 б – облыстық деңгей, 30б – республикалық деңгей, 50б – халықаралық деңгей. Егер бір мұғалімнің екі немесе бірнеше деңгейде жеңістері болса балдары қосылады.

Бірінші өлшеуіш бойынша мұғалімнің рейтингісін есептеу әдісі:

RI = Н1 + Н2 + Н3 + Н4 + Н5 + Н6 + Н7

2. Жаңаша білім беру технологияларын пайдалану келесі өлшеуіштер бойынша анықталады:

Т1 – педагогикалық зерттеулер  (0 б –егер педагог өзінің жеке педагогикалық зерттеуін жүргізбесе, 1б –зерттеу тақырыбы, бағдарламасы (бекітілген) болса,  5б – аралық немесе соңғы нәтижесі болса). Т2 –оқу жетістіктерін бағалау және жүйелеу әдістерін, жаңа сандық білім беру ресурстарын пайдалану (оқу-әдістемелік кешендер, жұмыс дәптерлері, жобалар, зерттеулер, тестілеу нәтижелері)(10б. дейін). Т3 – Жаңа білім беру технологияларын пайдалану нәтижелігі (баспа өнімдерінің болуы, тәжірибежалпылау және тарату(10б). Т4 –Өткізген ашық сабақтарының саны (пән апталығы шеңберінде – 3б., қалалық деңгейде – 5б., облыстық деңгейде – 10б., республикалық деңгейде – 15б.).

Екінші  өлшеуіш бойынша мұғалімнің рейтингісін есептеу әдісі:

RII = Т1 + Т2 + Т3 + Т4

3. Педагогтың өзіндік  педагогикалық тәжірибесін жалпылау және тарату;

Ж1 – аймақтық және қалалық деңгейде іс-тәжірибе жалпылау және тарату ( 2 б – лицейдің педагогикалық кеңесінде немесе семинарларда, кафедра отырысында тәжірибе бөлісуі;  5б –пән мұғалімдерінің қалалық деңгейде әдістемелік бірлестік отырыстарында тәжірибесімен бөлісу баяндамалары, оқу жылы бойы шебер-класс жүргізу, қалалық семинарларда, дөңгелек үстелдерде және т.б. проблемалық отырыстарда  тәжірибе бөлісу баяндамалары, жинақтар, ғылыми-әдістемелік басылымдарының жариялануы, ОҒҚ немесе кафедраға жетекшілік жасауы. Егер педагог оқу тоқсанында не жыл бойында бірнеше рет тәжірибесімен бөліссе немесе ОҒҚ ,  кафедраға жетекшілік жасаса, балдары қосылады.); Ж2 – облыстық деңгейде іс-тәжірибе жалпылау және (10б – облыстық семинарларда баяндамаларымен қатысса, ғылыми-әдістемелік мақалалары еңбектер жинағында, облыстық басылымдарда, педагогикалық ақпараттар қорында жарияланса); Ж3 – республикалық және халықаралық деңгейде іс-тәжірибе жалпылау және тарату (20б – республикалық және халықаралық деңгейдегі семинарларда баяндамаларымен қатысса, ғылыми-әдістемелік мақалалары еңбектер жинағында, облыстық басылымдарда, педагогикалық ақпараттар қорында жарияланса, 5б – егер баяндама енді ғана жіберіліп, ол туралы куәландыратын құжат болса). Мұғалім бірнеше педагогикалық сайыстарға бір кезеңде қатысып, бірнеше баспаға іс-тәжірибесін жалпылау үшін жіберген болса, балдары қосылады.

Үшінші өлшеуіш бойынша мұғалімнің рейтингісін есептеу әдісі:

RIII = Ж1 + Ж2 + Ж3

4. Тәрбие жұмысы бойынша мұғалімнің еңбегін бағалау:

С1 – Сынып ұжымының бірлескен іс-әрекетін басқару деңгейі (3б – құқық бұзушылыққа жол берілмесе, 5б – тәрбиелік іс-шаралар ұйымдастырып, жоғары дәрежеде өткізсе)

 С2 – мұғалім мен отбасының бірлесіп жұмыс істеу дәрежесі (2б – оқушының отбасы жайлы /үйінде болып/ толық мәліметі болса, 3б – жүйелі диагностика жүргізсе, 5б – ата-ана сынып өміріне тікелей араласса)

С3 –тәрбие жүйесінде инновацияның болуы (3б – сынып жетекшісі қазіргі тәрбие технологияларын меңгеріп, іс-шараларда пайдаланса, 10б – егер мұғалім тәрбиеге байланысты бағдарлама құрастырса және сараптама кеңесімен бекітілсе)

Төртінші өлшеуіш бойынша мұғалімнің рейтингісін есептеу әдісі:

RIV = С1 + С2   + С3.

5. Кәсіби сайыстарға қатысу деңгейін бағалау:

К1– аймақтық және қалалық деңгейдегі кәсіби сайыстарға қатысуы(20 б-ға дейін: 5б – таңдау турына өтініш беру және қатысу, 10б –финалға шығу, 15 – финалға қатысу, бірақ  үштікке енбеу, 20б – сайыстың жеңімпазы немесе сыйлық иесі болуы); К2 – облыстық деңгейдегі кәсіби сайыстарға қатысуы(50 б-ға дейін: 15б – таңдау турына өтініш беру және қатысу, 25б – финалға шығу, 35 – финалға қатысу, бірақ  үштікке енбеу, 50б – сайыстың жеңімпазы немесе сыйлық иесі болуы); К3 – республикалық және халықаралық деңгейдегі кәсіби сайыстарға қатысуы(100б-ға дейін: 50б – таңдау турына өтініш беру және қатысу, 85б – республикалық, халықаралық деңгейдегі таңдау турының жеңіспазы, 100б – сайыс жеңімпазы).

RV = К1 + К2   + К3.

6. Пән кафедрасына жетекшілік жасау.

Оқу-әдістемелік кафедра– мұғалімдердің әдістемелік бірлестігі дамуының жоғарғы деңгейі, ал пән кафедрасына жетекшілік ету – ол, ең алдымен,  типтік оқу бағдарламаларына авторлық бағдарлама құрастыру бойынша мұғалімдермен жекелеген жұмыстарды ұйымдастыру және бағыттау, кафедра мұғалімдерінің біліктілігін арттыру бойынша туындаған мәселелерді шешудегі мақсатты әрекеті, кафедра бойынша инновацияның дамуына талдау жасау.Сондықтан да бұл өлшеуіш ерекше көрсетілген  (Нкж) және оған 10 балл беріледі.

7.  Мұғалімнің атқарушылық тәртібін бағалау

·        Ә1 – ұсыныстарға сәйкес құжаттардың рәсімделуін бағалау ( 3 балға дейін);

·        Ә2 – еңбек тәртібінің сақталуын бағалау  ( "-1" балдан "+1" балға дейін);

·         Ә3 – кабинеттің санитарлық жағдайын бағалау ( "-1" балдан "+1" балға дейін);

·         Ә4 –ата-аналар мен оқушылардың тарапынан негізделген шағымдардың болмауын бағалау  ( "-1" балдан "+1" балға дейін);

·         Ә5– тапсырмалардың уақытылы орындалуын бағалау  ( "-1" балдан "+1" балға дейін);

·         Ә6 – мектепішілік іс-шараларға қатысуын бағалау  (педагогикалық кеңес, жиын,  семинар, мерекелік іс-шаралар) – 100%-дық  қатысу болғанда 5 балға дейін.

Нәтижесінде мұғалімдердің рейтингісін бағалау төмендегі формуламен есептелінеді:

Rғәж = RI (Н1 + Н2 + Н3 + Н4 + Н5 + Н6 + Н7) + RII (Т1 + Т2 + Т3 + Т4) + RIII (Ж1 + Ж2 + Ж3) + RIV (С1 + С2   + С3.) + RV (К1 + К2   + К3) + RVI (Нкж 10 балл)+ RVII(Ә1 + Ә2 +Ә3 +Ә4 +Ә5 +Ә6 ).

Педагогтың ғылыми-әдістемелік жұмысының рейтингісі әр тоқсан (жартыжылдық) сайын есептелініп отырады.  Лицейдің әр педагогіне арнайы есеп тапсыру формасы әзірленген (қосымша). Қорытынды рейтинг әр тоқсан сайынғы жиналған балдардың жиынтығы негізінде оқу жылының соңында анықталады.  Мәліметтер жиынтық кестеге енгізіліп, диаграмма құрылады және С.Саттаров атындағы №57 мектеп-лицейі мұғалімдерінің кәсіптік біліктілігін әрі қарай дамыту үшін нәтижелер талданады.

Сөйтіп, әзірленген мұғалімнің ғылыми-әдістемелік жұмысын рейтингтік бағалау әдісі мұғалімнің кәсіби өсуіне жан-жақты мүмкіндік береді.

Қорытындылай келе, заманауи мұғалімнің ерекше белгілерін атап өткім келеді: әділ, ізгі ниетті, моралдық-этикалық принциптерді қатаң сақтайды, өз ісінің нәтижелілігіне өзі жауапты,  ұжымда үлгілі жұмыс істей алады және өзінің айрықша кәсіби тәжірибесімен бөлісе алады. Сондықтан да ғылыми-әдістемелік жұмысын рейтингтік бағалау әдісі педагогтерді осындау заманауи мұғалім болуға ынталандырады.

Қосымша 1

Мұғалімнің ғылыми-әдістемелік жұмысын рейтингтік бағалау өлшеуіштері 

___________________________ кафедрасы

Аты-жөні _________________________________________________________(                         санат) 

Әдістемелік тақырыбы                          оқу жылы. __________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________соңғы аттестатталу  мерзімі _______________________(ай, оқу жылы)