"Қарағанды қаласы әкімдігінің "Қарағанды қаласының…
"№100 КМ" КММ

Қазақ тілін үйренеміз

Алдымен, әуелі
сначала, сперва.
Сұрақ-жауап
Барлық жауаптар: 19
Жаңа сұрақтар: 27

"ТЕРРОРИЗМ АКТІСІ ҚАТЕРІ ТӨНГЕН КЕЗДЕ ТТО ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ БАСШЫСЫ МЕН ПЕРСОНАЛЫНЫҢ АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ ЖӘНЕ ІС-ӘРЕКЕТТЕРІ"ЖАДЫНАМАСЫ

 
   А. зат табылған кезде,
ЖАРЫЛҒЫШ ҚҰРЫЛҒЫҒА ҰҚСАС
 
 
а)алдын алу шаралары:
Орындаушы-объектінің басшысы
ұйым аумағына өткізу режимін қатаңдату (соның ішінде аудио - және 
бейнебақылау және сигнализация жүйелерін орнату арқылы); күдікті 
заттарды табу мақсатында күзет қызметі субъектісінің 4 объектінің аумағы 
мен үй-жайларын күн сайын аралап шығуды және тексеруді жүзеге асыруды 
ұйымдастыру; келіп түсетін мүлікті, тауарларды, жабдықтарды заттардың 
саны, буып-түю жағдайы және т. б. бойынша мұқият тексеруді ұйымдастыру; 
күзет қызметіне қызметкерлерді, әсіресе күзет қызметі субъектісінің 
бөлімшелеріне, қызмет көрсетуші персоналға (кезекшілер, жөндеушілер, 
жинаушылар және т. б.) мұқият іріктеу;
4 күзет қызметінің субъектісі-ТТО объектісінің күзет қызметін жүзеге 
асыратын субъект (Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының 
мамандандырылған күзет бөлімшелері, жеке күзет ұйымдары, жеке 
күзетшілер, жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың күзет бөлімшелері 
және мемлекеттік органдардың ведомстволық күзет бөлімшелері).
 
 
ТЖ кезінде келушілерді, персоналды және зардап шеккендерді эвакуациялау 
жоспарын әзірлеу; ТЖ туралы келушілер мен персоналды хабардар ету 
құралдарын тиісті деңгейде ұстау; эвакуациялау және күдікті затты табу 
кезінде объектінің күзет қызметі субъектісінің міндеттерін айқындау 
(нақтылау); портативті объект объектісінің күзет қызметінің субъектісін 
(Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет 
бөлімшелері өздері қамтамасыз етеді) қамтамасыз ету (толық қамтамасыз 
ету); өзара байланысуға, резервті және құқық қорғау органдарын шақыруға 
арналған радиоаппаратурамен; үй-жайларды (аумақтарды) басқа ұйымдарға 
жалға беру кезінде объект әкімшілігінің қалауы бойынша тапсырылатын үй-
жайлардың жай-күйін және қоймаға қойылатын тауарлар номенклатурасын 
тексеруге әкімшіліктің функцияларын нақты айқындау; терроризм көрінісі 
жағдайындағы іс-қимылдар бойынша практикалық сабақтар арқылы Құқық 
қорғау органдарымен бірлесіп ұйымның күзет қызметі қызметкерлері мен 
персоналын даярлауды ұйымдастыру; өрт қауіпті орындарды көрсететін 
объектіні қарап-тексеру жоспарларын дайындау уақытша жинау орындарын, 
қоқыс жинау контейнерлерін, жәшіктерді және т. б. бақылау тексерулерінің 
тәртібі мен мерзімдері.; қызметтік үй-жайларды, саты торларын, техникалық 
қондырғылар орналасқан үй-жайларды артық заттардан босатуға; ғимараттан 
қалдықтарды үнемі алып тастауды қамтамасыз етуге, аумақты құрылыс 
ормандары мен металл қоқыстардан босатуға; қоқыс жинайтын контейнерлер 
мүмкіндігінше объект ғимараттарынан тыс жерлерде орнатуға; объект 
персоналына бөгде адамдардан қандай да бір қалдықтарды сақтауға 
қабылдауға тыйым салынатыны туралы нұсқау беруге; қоқыс жинайтын 
контейнерлер мен контейнерлерді сақтауғанемесе заттар мен заттар;
- терроризм актісі қатері бар телефон хабарламаларын қабылдау тәртібі 
туралы персоналға нұсқау беру;
- хатшының (диспетчердің) жұмыс орнын, объектінің телефон аппараттарын 
техникалық жете жарақтандыру нөмірдің сертификатталған Автоматты 
айқындағышын (АОН) және дыбыс жазу құрылғысын міндетті түрде 
орнатудан тұрады. Мұндай құрылғыны қолдану оңай болуы керек және оны 
телефон эфиріне қосқан кезде ешқандай кедергі болмауы керек;
- УТО объектісінің барлық персоналына күдікті заттар немесе террористік 
акт жүргізу қаупінің белгілері анықталған кезде ҰҚК, ІІМ және ТЖМ 
аумақтық органдарының кезекші бөлімдеріне хабарлау қажет телефон 
нөмірлерін жеткізсін.
 
ВУ болуын көрсететін белгілер:
табылған затта сымдардың, арқандардың, электр таспалардың болуы; зат 
шығаратын күдікті дыбыстар, шертулер, сағаттардың тықылдауы; заттан 
бадамға тән иіс немесе басқа ерекше иіс шығады; табылған затты ерекше 
орналастыру; табылған затқа орнатылған қорек көздерінің әртүрлі түрлері, 
сыртқы белгілері бойынша, антеннаға ұқсас сым және т. б.
 
Қорқынышқа себеп болатын себептер;
күдікті адамдардың осы затты анықтағанға дейін болуы; қауіп-қатер жеке, 
телефон арқылы немесе пошта жөнелтілімдерімен
б)жарылғыш құрылғыға (ЖҚ) ұқсас зат табылған кездегі іс-әрекеттер:
Орындаушы-объектінің персоналы
табылған күдікті затты ұстамаңыз, жақындамаңыз, жылжытпаңыз! 
Радиобайланыс құралдарын, оның ішінде ұялы байланыс құралдарын осы 
заттың жанында пайдаланудан тартынуға; күдікті заттың табылғаны туралы 
ҰҚК, ІІМ және ТЖМ аумақтық органдарының кезекші бөлімдеріне дереу 
хабарлауға; табылған уақыты мен орнын белгілеуге; мүмкіндігінше күзет 
бөлімшесінің күшімен күдікті зат пен қауіпті аймаққа бөгде адамдардың 
кіруін шектеуді ұйымдастыруға; қауіпсіздік қызметі органдарының дүрбелең 
жасаңыз. Қауіпті аймаққа іргелес аумақтан адамдарды ұйымдасқан түрде 
эвакуациялауды қамтамасыз ету (қамтамасыз етуге көмектесу);
- құқық қорғау органдары өкілдерінің келуін күту, күдікті заттың орналасқан 
жерін көрсету;
жарылғыш құрылғыға ұқсас заттың сыртқы түрін, оның табылған уақыты 
мен мән-жайын сипаттауға дайын болу; затты тексеру және ЖҚ 
залалсыздандыру үшін құқық қорғау органдары мамандарының жарылыс 
қаупі бар аймаққа кіруін қамтамасыз ету, олардың қызметіне қажетті жәрдем 
көрсету; бұдан әрі құқық қорғау органдары өкілдерінің нұсқауы бойынша 
әрекет ету; жарылыс қаупі туралы білуі қажет адамдардан басқа ешкімге 
хабарламау дүрбелең туғызбау үшін болған жағдай туралы; объектіні 
тексеруді жүзеге асыру үшін персоналдың қажетті санын бөлу және оған 
мінез-құлық ережелері туралы нұсқау беру (қауіпті заттар немесе қауіптер 
табылған кезде не іздеу керек және қалай әрекет ету керек); күдікті затты 
қорғау кезінде мүмкіндігінше қорғауды қамтамасыз ететін заттардың 
артында болу керек (ғимараттың бұрышы, баған, қалың ағаш, автомобиль 
және т. б.), бақылау жүргізуге; жарылғыш құрылғылар мен күдікті заттарға 
төменде көрсетілген қашықтыққа жақын жақындауға болмайды.
Заттың сыртқы түрі оның нақты мақсатын жасыруы мүмкін. Жарылғыш 
құрылғылар үшін камуфляж ретінде кәдімгі тұрмыстық заттар қолданылады: 
сөмке, түйіншек, пакет, қорап, ойыншықтар және т.б., автокөлік - ұрланған, 
тасталған, иесінің болу белгілері жоқ және т. б., көптеген адамдар болуы 
мүмкін жерде, жарылыс және өрт қауіпті орындардың жанында, әртүрлі 
коммуникациялардың орналасуында иесіз.
 
Назар аударыңыз!!!
ВУ табылған жерде залалсыздандыруды тек ҰҚК, ІІМ мамандары ғана 
жүргізеді!!! 
 
Эвакуациялау туралы сигнал алу
Егер объект персоналы өз жұмыс орындарында болса, мынадай іс-
қимылдарды рет-ретімен орындау қажет:
қызметтік құжаттарды сейфке немесе кілтпен жабылатын үстел жәшіктеріне 
асықпай, үрей мен дүрбелеңсіз алып тастауға; жеке заттарды, құжаттарды, 
ақшаны, құндылықтарды өзіңізбен бірге алуға; терезелерді жабуға, 
ұйымдастыру техникасын, электр аспаптарын, жарықты сөндіруге; өзіңізбен 
бірге алып жүруге және қажет болған жағдайда жеке қорғаныс құралдарын 
(газтұтқыш, респиратор) пайдалануға; есікті кілтпен жабылатын жәшіктерге 
кілтті, кілтті құлыпта қалдыру; эвакуациялау схемаларында белгіленген 
маршруттармен қозғала отырып үй-жайдан шығу; ғимараттан кету және 
Эвакуаторлар командасын орындау; тастап кеткен үй-жайға жауапты 
адамдардың рұқсатынан кейін ғана оралу. 
 
Б. ҚАУІП ТӨНГЕН КЕЗДЕ
ТЕРРОРИЗМ АКТІСІ ТУРАЛЫ ТЕЛЕФОН АРҚЫЛЫ
 
Телефон-бұл қылмыскерлер жиі қолданатын байланыс құралы (бомбалар, 
адамдарды басып алу және саяси немесе өзімшіл төлем талаптарын ұсыну, 
бопсалау және басқа да қылмыстық көріністер туралы хабарламалар беру 
үшін) және "телефон бұзақылары" әртүрлі мағынадағы қиялды қауіп-
қатерлерді білдіреді.
Террористік шабуыл қаупі туралы ақпарат алғаннан кейін, кез-келген адам, 
әдетте, эмоциялар мен өзін-өзі сақтау инстинктінің әсерінен интуитивті түрде 
әрекет етеді немесе қажетті әрекеттер туралы Жеке идеяларды басшылыққа 
алады. Кейбір жағдайларда мұндай әрекеттер дұрыс емес және дүрбелең 
тудырады, бұл кейде айтарлықтай ауыр зардаптарға әкеледі, бұл террористке 
қол жеткізеді. Террористердің қауіп-қатерлерін ұқыпсыз орындау ақылға 
қонымды, саналы әрекеттермен болдырмауға болатын ауыр зардаптарға 
әкелуі мүмкін екенін есте ұстаған жөн.
Сондықтан, объектінің қызметкері телефон арқылы терроризм актісінің орын 
алу қатерін алған кезде абыржуы және қалыптасқан жағдайды барабар 
бағаламауы мүмкін екенін ескере отырып, телефон аппараты бар жұмыс 
орындарында жадынама түрінде "терроризм актісін жасау қатері телефон 
арқылы түскен кездегі іс-әрекеттерді"орналастыру қажет.
Терроризм актілерінің ықтимал жасалғаны туралы анонимді телефон 
хабарламасын қабылдай отырып, қоңыраулардың бұл түрі маңызды 
ақпаратты алып жүретінін есте сақтау қажет, сондықтан Анониммен 
сөйлескен кезде мүмкіндігінше көп ақпаратты есте сақтау және бекіту қажет: 
анонимді қоңыраудың күнін, уақытын және ұзақтығын белгілеу; қоңырау 
соғылған телефонды орнату орны, оның нөмірі, нақты бөлімшеге тиесілігі 
және т. б. қызметкерге.
Анонимдік қоңырау түскен кезде, Анониммен "әңгіме бастауға" және оның 
жеке басы, мамандығы, орналасқан жері туралы нақты ақпаратты анықтауға 
тырысу керек; және, мүмкін болса, жоспарланған акциядан өз еркімен бас 
тартуға көндіру керек.
 
 
Қауіп төнген кездегі іс-әрекеттер
терроризм актісін жасауға телефон арқылы:
Орындаушы-объектінің персоналы 
келіп түскен әрбір телефон қоңырауына жауап беруге; жарылыс қаупі 
туралы, жарылғыш құрылғының бар екендігі туралы телефон арқылы 
хабарлағаннан кейін үрейленбеуге; ұстамды және сыпайы болуға, сөйлеушіні 
үзбеуге; телефонда дыбыс жазу құрылғысы болған кезде әңгімені жазып алу 
қажет; бұл қауіп туралы объект персоналының немесе күзет қызметінің 
жақын маңдағы қызметкеріне дереу хабарлауға тырысу, ол мүмкін болса 
сөйлесумен бір мезгілде басқа аппарат бойынша полицияның жедел 
кезекшісіне және ҰҚК аумақтық органының кезекшісіне келіп түскен қауіп 
туралы және террорист болжанып отырған адамға қоңырау шалған телефон 
нөмірін хабарлауға тиіс;
- тиісті органдарға басқа телефоннан келіп түскен телефон қоңырауы туралы 
хабарлау;
- телефон арқылы алынған ақпаратты құқық қорғау органдарына және объект 
басшысына дереу беруді қамтамасыз ету;
қажет болған жағдайда эвакуациялау жоспарына сәйкес адамдарды 
эвакуациялау; жедел-тергеу тобының, кинологтардың және т. б. кедергісіз 
жұмысын қамтамасыз ету.
Құқық қорғау органдарына келесі әрекеттер терроризм актісінің алдын алуға 
және қылмыскерлерді іздеуге айтарлықтай көмектеседі:
әңгімені сөзбе-сөз есте сақтауға және оны қағазға түсіруге тырысыңыз; 
әңгіме барысында қоңырау шалушының жынысына, жасына және сөйлеу 
ерекшеліктеріне назар аударыңыз; дауыс: қатты / тыныш, төмен/ жоғары; 
сөйлеу қарқыны: жылдам / баяу; айтылым: айқын, бұрмаланған, кекірген, 
кекірген, екпінмен немесе екпінмен сөйлеу мәнері: тілсіз, мазақ ете отырып, 
балағат сөздермен; міндетті түрде дыбыстық фонды белгілеңіз 
(автомашиналардың немесе теміржол көлігінің шуы, теле - немесе 
радиоаппаратураның дыбыстары, дауыстар, басқалар); қоңырау сипатын 
белгілеңіз (қалалық, ұялы немесе қалааралық); кез-келген сылтаумен оны 
қоңырауды қайталауға сендіруге тырысыңыз; сөйлесудің нақты басталу 
уақытын және оның ұзақтығын белгілеуді ұмытпаңыз.
Сіз және сіздің басшылығыңыз шешім қабылдау немесе қандай да бір іс-
әрекет жасау үшін қоңырау шалушыдан мүмкін болатын ең ұзақ уақытқа 
жетуге тырысыңыз.
Мүмкін болса, сөйлесу барысында ол туралы объектінің басшылығына 
хабарлаңыз, егер жоқ болса, оны аяқтағаннан кейін дереу.
Сөйлесу фактісі мен оның мазмұны туралы таратпаңыз. Алынған ақпаратқа 
ие адамдардың санын барынша шектеңіз.
Нөмірді Автоматты анықтағыш (АОН) болған жағдайда, анықталған телефон 
нөмірін дәптерге жазыңыз, бұл оны кездейсоқ жоғалтпауға мүмкіндік береді.
Сабырлы, сыпайы болыңыз, сөйлеушіге кедергі жасамаңыз. Болған жағдайда 
дыбыс жазу аппаратурасын қосыңыз (егер ол телефонға қосылған болса). 
Әңгімені толығымен жазу үшін аппараттың сапасыз жұмысына барыңыз.
Дыбыс жазу аппаратурасын пайдалану кезінде әңгіме жазылған кассетаны 
немесе ЭНИ-ді (электрондық ақпарат тасығышты) дереу шығарып алыңыз 
және оның сақталуына шаралар қолданыңыз. Оның орнына басқа кассета 
немесе ЭНИ орнатуды ұмытпаңыз.
 
Телефон арқылы қауіп төнген кезде ыңғайлы болу үшін сіз осы визуалды 
кестені пайдалана аласыз.
Вопросы которые следует задавать: Голос звонящего ___________
1. Куда, кому, по какому телефону звонит этот человек? Спокойный Гнусавый
Рассерженный С заиканием
2. Когда взорвется взрывное устройство? Возбужденный Шепелявит
3. Одно взрывное устройство или несколько? Говорит медленно Скрипучий
4. Где оно сейчас находится? Быстро Низкий
5. Каково выглядит? Тихо Дребезжащий
6. Какой это тип взрывного устройства? Громко Откашливается
7. Что вызывает детонацию взрыва? Смеется Тяжело дышит
8. Взрывное устройство установлено
Вами? Плачет Трескучий
9. Зачем? (или) Для чего заложено
взрывное устройство? Нормальный Замаскированный
Отчетливый С акцентом
10. Каков характер угрозы и время её
реализации? (стимулируя анонима,
рассказать как можно больше) Невнятный Знакомый
 
11. Какой у Вас адрес?
12. Как Вас зовут?
13. Какие Ваши требования? Вы выдвигаете требования лично, выступаете в роли посредника или представляете какую-либо группу лиц?
14. На каких условиях Вы согласны отказаться от задуманного?
15. Как и когда с Вами можно связаться?
16. Кому можно или необходимо сообщить об этом звонке?
 
Фоновый шум
Уличный шум Завод
Посуда Животные
Голоса Без помех
Система громкоговорящей связи Стагика
Местный звонок Междугородний
Музыка Из телефон, будки
Домашний шум Сотовый телефон
Мотор Другие
Офис
 
 
  Язык угрозы   
  Говорит правильно
  Неразборчиво
 
 
Дословная формулировка угрозы
_______________________________
Пол:мужской___ женский___ раса___       Возраст___         Язык угрозы___
 
Продолжительность звонка___ Дата_____ Время_____ 
                       Говорит правильно
  
                                                                                                   Неразборчиво
 
Г.   ТЕРРОРИСТІК АКТІЛЕР КЕЛІП ТҮСКЕН КЕЗДЕ
ЖАЗБАША ТҮРДЕ
 
Қауіп-қатерлер объектіге жазбаша түрде пошта және/немесе электрондық 
арна арқылы да, әртүрлі анонимді материалдарды (жазбалар, жазбалар, 
электрондық тасымалдағышта жазылған Ақпарат және т.б.) табу нәтижесінде 
де түсуі мүмкін.
Бұл ретте ұйым персоналының жасырын материалдармен жұмыс істеу 
қағидаларын нақты сақтауы қажет.
Террористік сипаттағы қауіп-қатері бар анонимді материалды алған кезде, 
оны барынша абайлап ұстаңыз, оны таза тығыз жабылатын полиэтилен 
пакетке салыңыз да, жеке қатты қалтаға салыңыз.
Оған саусақ іздерін қалдырмауға тырысыңыз.
Егер күдікті құжат конвертте келіп түссе, оны ашу шеттерін қайшымен 
мұқият кесіп, тек сол немесе оң жағынан жүргізіледі.
Барлығын сақтаңыз: мәтіні бар құжаттың өзі, кез-келген тіркеме, конверт 
және қаптама, ештеңені тастамаңыз.
Құжаттың мазмұнымен таныс тұлғалар тобын кеңейтпеңіз.
Анонимдік материалдарды құқық қорғау органдарына ілеспе хатпен 
жіберіңіз, онда анонимдік материалдардың нақты белгілері (Түрі, саны, 
қандай тәсілмен және немен орындалғаны, мәтін қандай сөздермен 
басталады және қандай сөздермен аяқталады, қойылған қолдың болуы және 
т. б.), сондай-ақ оларды таратуға, табуға немесе алуға байланысты жағдайлар 
көрсетілуі керек.
Жасырын материалдар тігілмеуге, желімделмеуге тиіс, оларға қол қоюға, 
мәтіндегі жекелеген жерлерді сызуға немесе сызуға, қарарлар мен нұсқаулар 
жазуға, оларды майыстыруға және майыстыруға тыйым салынады.
Қарарларды және басқа да жазуларды орындау кезінде ілеспе құжаттарда 
жасырын материалдарда басылған іздер қалмауы тиіс.
Тіркеу мөртабаны ұйымның ілеспе хаттарына және жасырын материалдарды 
инстанцияға берген азаматтардың өтініштеріне ғана қойылады
 
а)алдын алу шаралары (алдын алу шаралары):
хатшылықта (хатшыларда) келіп түсетін барлық жазбаша өнімді мұқият 
қарап шығу, магниттік таспаларды тыңдау, электрондық тасығыштарды 
қарап шығу; бандерольдерге, посылкаларға, ірі орамаларға, қаптама 
футлярларға және т.б., оның ішінде жарнамалық проспектілерге ерекше 
назар аудару қажет.
Тексерудің мақсаты-террористік актінің қаупі туралы ықтимал хабарламаны 
жіберіп алмау.
 
Д. КҮДІКТІ ЗАТТАР ТАБЫЛҒАН ЖАҒДАЙДА
ПОШТА ЖӨНЕЛТІЛІМДЕРІНДЕ
Кеңсеге келіп түсетін хаттар мен бандерольдерді сыртқы қарау кезінде пошта 
жөнелтілімінің ішінде жарылғыш құрылғының немесе өзге де жарылыс қаупі 
бар объектінің болуы мүмкін белгілеріне назар аудару қажет
а) күдік тудыратын хаттардың (бандерольдердің) белгілері:
хат-хабар күтпеген; пошта жөнелтілімінің қаптамасын жасаудың қолдан 
жасалған (қолдан жасалған) тәсілі: стандартты емес қорап, пакет немесе 
конверт, желімдеудің кәсіби емес тәсілі, тұрмыстық жабысқақ немесе электр 
оқшаулағыш таспаларды, қосымша желімді пайдалану; пошта жөнелтілімінің 
ішкі қуысын ерекше ауыр салмақ және біркелкі толтырмау; кері мекенжайы 
жоқ, қате мекенжайы, мекенжайды жазудағы дәлсіздік, қате көрсетілген және 
пошта жөнелтілімінің ішкі қуысын адресат; салмағы, өлшемі, пішіні 
бойынша стандартты емес, бүйірлерінде емес, жабысқақ таспамен 
желімделген; пошта маркаларының көп санының болуы, ерекше жазулар 
және/немесе шектеулермен белгіленген ("жеке", "осында ашыңыз", "құпия" 
және т. б.), жіберуші мен алушының мекен-жайы жазуларының баспа 
әріптерімен немесе газет мәтінінің кесілген әріптерін жапсыру арқылы 
орындалуы; қаптаманың үзілуі және өз мақсаты бойынша оғаш заттар 
(фольга, электр коммутациялық бұйымдар және т. б.); сондай-ақ үзілістерде 
оқ-дәріге немесе өзге де жарылғыш затқа ұқсайтын бөлшектердің болуы; 
біртүрлі иісі, түсі бар, конверттерде пошта жөнелтілімдеріне тән емес 
салынымдар пальпацияланады; пошта жөнелтілімінің ішінде объектіні 
аудару кезінде анықталатын сусымалы заттардың болуы;
- пошта жөнелтілімінің ішінде жарылғыш құрылғы конструкциясының 
элементтері болуы мүмкін металл заттардың, сымдардың, ток көздерінің 
болуы;
ішінде тиісті қасиеттері бар заттардың болуын көрсететін бетіндегі майлы 
және өзге де дақтар; жөнелтушінің кері мекенжайының болмауы немесе 
пошта кәсіпорнының штемпелі бойынша жөнелтудің нақты орнына сәйкес 
келмеуі; пошта бөлімшелерінің тиісті маркалары немесе мөртабандары жоқ.
Құрамында белгісіз заттар бар (ұнтақ тәрізді, сұйық немесе аэрозольдық 
күйдегі) күдікті сыйымдылықтар анықталған жағдайда:
- контейнерді, пакетті, контейнерді және т. б. өздігінен ашуға тырыспаңыз.;
мүмкіндігінше күдікті хатты немесе бандерольді қолға алмауға; бұл факті 
туралы Мемсанэпидқадағалаудың, ТЖМ, ҰҚК, ІІМ аумақтық органдарына 
хабарлауға; күдікті поштаның басқа хаттар мен бандерольдерден бөлінгеніне 
көз жеткізуге; күдікті хат-хабар табылған және бұл ретте орамының бүтіндігі 
бұзылған үй-жайда желдету жүйесі, оның ішінде ішкі істер министрлігі, Ішкі 
істер министрлігі, ғимараттың желдету жүйесіне Белгісіз заттардың түсу 
мүмкіндігін болдырмайтын шаралар қолдану; мамандар келгенге дейін 
күдікті сыйымдылықтар мен заттарды герметикалық ыдысқа (қақпағы тығыз 
жабылатын шыны ыдыс немесе көп қабатты пластикалық пакеттерге) салу 
қажет. Бұл ретте қолда бар теріні жеке қорғау құралдарын (резеңке 
қолғаптар, полиэтилен пакеттер) және тыныс алу жолдарын (респиратор, 
мақта-дәке таңғыш) пайдалану керек; мамандар келгенге дейін герметикалық 
жабылған ыдысты балалар мен үй жануарларының қолы жетпейтін жерде 
сақтау керек; күдікті хат-хабармен (олардың мекенжайлары, телефондары) 
тікелей байланыста болған барлық адамдардың тізімін жасау керек); күдікті 
хат-хабармен байланыста болған адамдарға жеке гигиена іс-шараларын 
(қолдарын сабынмен жуу, мүмкіндігінше душ қабылдау) және аурудың 
алдын алу бойынша медицина қызметкерлерінің ұсынымдарын мүлтіксіз 
орындау қажет.
Дополнительное образование
Е. ТЕРРОРИСТЕР БАРЫМТАҒА АЛҒАН КЕЗДЕ
а)алдын алу шаралары (алдын алу шаралары):
- жалпы сипатқа ие және қырағылықты арттыруға, қатаң өткізу режиміне, 
әртүрлі мақсаттағы бақылау және сигнал беру жүйелерін орнатуға 
бағытталған. Сонымен қатар, ұйым қызметкерлері осындай жағдайлардағы 
іс-әрекеттерге нұсқау беріп, оқытылуы керек. Мұның бәрі белгілі бір 
дәрежеде аумақта және ұйымның орналасқан жерінде барымтаға алу 
ықтималдығын азайтуға көмектеседі.
б) кепілге алу кезіндегі іс-әрекеттер:
Орындаушы-объектінің басшысы (әкімшілігі)
орын алған жағдай туралы Құқық қорғау органдарына дереу хабарлауға; өз 
бастамасы бойынша террористермен келіссөз жүргізбеуге; мүмкіндігінше, 
егер бұл адамдардың өмірі мен денсаулығына зиян келтірумен байланысты 
болмаса, қылмыскерлердің талаптарын орындау қажет; шабуылдаушыларға 
қару қолдануға және адам құрбандығына әкеп соғуы мүмкін іс-әрекеттерге 
жол бермеу; ІІМ қызметкерлеріне көмек көрсету, ҰҚК оларды 
қызықтыратын ақпаратты алуда.
Объект қызметкерлерін оқыту кезінде олардың назарын мамандардың келесі 
ұсыныстарына аудару керек.
Кез келген адам кездейсоқ террористер мен бандиттерге кепілдік бере алады. 
Сонымен қатар, барымтадағы адамдардың өмірі сауда-саттықтың 
тақырыбына айналады: саяси немесе өзімшілдік.
в) кепілге алынған кездегі іс-әрекеттер:
Орындаушы-объектінің персоналы
Барымтаға алу қаупінің белгілері пайда болған жағдайда:
олардың санына кірмеуге тырысыңыз. Дереу қауіпті аймақтан шығыңыз 
немесе жасырыңыз; жасырынып, террористердің кетуін күтіңіз, егер мүмкін 
болса, баспанадан кетіп, кетіңіз.
Ерекше жағдай-кез-келген ықтимал барымташылар террористердің 
назарында болған немесе олармен кездесу ықтималдығы жоғары болған 
жағдайлар.
- болған жағдай туралы Құқық қорғау органдарына және объектінің 
басшысына (әкімшілігіне) дереу хабарлауға ;;
адамдар объектісіне кіруді және автокөліктің жүріп-тұруын тоқтату; 
мүмкіндігінше оқиға орнын басқа күзет қызметкерлерінің күшімен оқшаулау; 
барлық бекеттерде күзет қызметкерлерінің қырағылығын арттыру. Объектіні 
бейнебақылау жүйесін жазу режиміне көшіру; өз бастамасы бойынша 
террористермен келіссөздерге кірмеу; қажет болған жағдайда, егер бұл 
адамдардың өмірі мен денсаулығына зиян келтірумен байланысты болмаса, 
басқыншылардың талаптарын орындау, террористерге қайшы келмеу, 
айналасындағылардың өміріне және өз өміріне қауіп төндірмеу; 
террористердің қару қолдануына әкеп соғуы мүмкін әрекеттерді арандатпау; 
адамдарды кепілге алу орнынан тыс қалған персоналды эвакуациялауды 
қамтамасыз ету; күштік құрылымдардың тиісті органдары қызметкерлерінің 
оқиға орнына кедергісіз өтуін (өтуін) қамтамасыз ету; ҰҚК және ІІМ арнайы 
бөлімшелері жауынгерлерінің келуімен олардың командирлерінің 
сұрақтарына толық жауап беру және олардың жұмысын қамтамасыз ету.
 
Егер сізді кепілге алған болса:
Өзіңізді алыңыз, тыныштандырыңыз, үрейленбеңіз. Тыныш дауыспен 
сөйлеңіз. Террористердің айырылуы мен қорлауына табанды да ұстамды 
түрде төзу, қылмыскерлердің көзіне қарамау, өзін қиқулықпен ұстамау 
қажет. Қылмыскерлерді физикалық күш немесе қару қолдануға итермелейтін 
әрекеттерге жол бермеңіз. Қылмыскерлердің талаптарын орындау, оларға 
қайшы келмеу, толқулар мен дүрбелеңге жол бермеу. Мүмкін болатын қатал 
сынаққа физикалық және психикалық тұрғыдан дайындалыңыз. 
Ұрлаушыларға жеккөрушілік пен немқұрайлылық танытпаңыз. Басынан 
бастап (әсіресе бірінші сағатта) бандиттердің барлық нұсқауларын 
орындаңыз. Басқыншылардан кез-келген әрекетті жасауға рұқсат сұраңыз: 
отыру, тұру, ішу, дәретханаға бару және т.б. террористердің назарын 
олардың мінез-құлқына аудармаңыз, белсенді қарсылық көрсетпеңіз. Бұл 
сіздің жағдайыңызды нашарлатуы мүмкін. Егер қашудың сәттілігіне толық 
сенім болмаса, жүгіруге тырыспаңыз. Террористер туралы мүмкіндігінше көп 
ақпаратты есте сақтаңыз (саны, қару-жарағы, сыртқы келбеті, дене бітімі, 
екпіні, әңгіме тақырыбы, темпераменті, мінез-құлық мәнері). Орналасқан 
жеріңізді анықтауға тырысыңыз. Мүмкіндік болған жағдайда, кез келген 
қолжетімді байланыс тәсілін пайдалана отырып, өмірге қауіп төндірмей, 
сақтық таныта отырып, болған жағдай туралы Құқық қорғау органдарына, 
қауіпсіздік бөлімшесіне немесе объектінің күзет қызметіне хабарлауға 
тырысу керек. Тамақты елемеңіз. Бұл күш пен денсаулықты сақтауға 
көмектеседі. Жарақат алған кезде өзіңізге алғашқы медициналық көмек 
көрсетуге тырысыңыз. Ең бастысы-бандиттер өздерін бақылауды тоқтатса да, 
дүрбелең болмау. Терезелерден, есіктерден және террористердің өздерінен 
алыс тұрыңыз. Бұл үй-жайға шабуыл жасау, қылмыскерлерді жеңу үшін 
мергендерді ату жағдайында сіздің қауіпсіздігіңізді қамтамасыз ету үшін 
қажет. Арнайы бөлімше қызметкерлері кепілге алынған адамдарды босату 
жөніндегі операцияларды жүргізген кезде мынадай талаптарды сақтау қажет: 
еденге төмен қаратып жату, мүмкіндігінше қабырғаға басып, басын қолмен 
жабу және қозғалмау; ешқандай жағдайда да арнайы бөлімше 
қызметкерлеріне қарсы немесе олардан қашып құтылмау, өйткені олар 
жүгірушіні қылмыскер ретінде қабылдай алады; егер мүмкіндік болса, жолда 
қалып, жолда жүру, жолда жүру, жолда жүру, жолда жүру, жолда жүру, 
жолда жүру, жолда жүру, жолда есіктер мен терезелердің ойықтарынан алыс;
- егер шабуыл жасау және басып алу кезінде зардап шеккен адаммен (жеке 
басын анықтағанға дейін) ықтимал қылмыскер сияқты біршама дұрыс әрекет 
етпесе, ашуланбаңыз. Босатылған барымтаға алынған адамды тінтуге, 
қолдарына кісен салуға, байлауға, эмоциялық немесе физикалық жарақат 
келтіруге, жауап алуға болады. Бұған түсіністікпен қарау керек, өйткені 
мұндай жағдайларда шабуылдаушылардың мұндай әрекеттері (барлық 
адамдарды түпкілікті сәйкестендіруге және шынайы қылмыскерлерді 
анықтауға дейін) негізделген.
Есте сақтаумен бірге жүретін барлық оқиғаларды есте сақтауға тырысу керек. 
Бұл ақпарат құқық қорғау органдары үшін өте маңызды болады.
Қосымша білім беру