Құндылықтарға негізделген білім беру мен тәрбие жоспарына сәйкес жүргізілген 2022-2023 оқу жылының І жартыжылдығында және ІІІ тоқсанында жүргізілген жұмыстар есебі
Мақсаты
Жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтарды бойына сіңірген, заманауи білімді меңгерген, бәсекеге қабілетті, салауатты ұрпақ тәрбиелеу.
Міндеттері
1)Ұлттық болмыстың өзегін сақтай отырып,оқушыларды патриотизмге, Отанына адал қызмет етуге және оның мүдделерін қорғауға тәрбиелеу;
2) Тұлғалық қасиеттерді дамыту; бәсекеге қабілеттілікті, сын тұрғысынан ойлауды және функционалдық сауаттылықты, проблемаларды өздігінен шешу қабілетін дамытуға, салауатты өмір салтын қалыптастыруға қажетті жағдайлар жасау;
3) Оқушыларды еңбекқорлыққа жетелей отырып өз-өзіне баға беру, өзін-өзі тәрбиелеу, жауапкершілік және табандылық дағдыларын қалыптастыру;
4) Оқушылардың да, ұжымның да табыстылығын және денсаулығы мен жан-жақты жетілуін қамтамасыз ету үшін, мектептің эмоционалды ахуалын жақсарту, білім беру ортасын дамыту;
5) Оқу-тәрбие процесінде ата-аналардың қатысу рөлін арттыру;
Биылғы 2022-2023 оқу жылының басында мектеп әкімшілігінің отырысында әр айға құндылықтар таңдалып,талқыланды. Осыған орай жоспар құрылып,өз жұмысын бастады.
Қыркүйекайы - «Денсаулық»
Мақсаты:денсаулықтың маңызын түсінетін, салауатты ұрпақ тәрбиелеу;
Қазанайы - «Құрмет»
Мақсаты: адами және ұлттық құндылықтарды құрметтеудің қажеттіліктерін ұғындыра отырып, жеке адамның, ұжымның және қоғамның құқықтары мен қадір-қасиетін құрметтеу
Қарашаайы - «Жауапкершілік»
Мақсаты:қоршаған орта мен қоғам алдында өз ісіне жауапкершілік алып, азаматтық міндетін дұрыс атқару
Желтоқсанайы - «Кемелдену»
Мақсаты: заман талабына сай үздіксіз дамуда жеке тұлға ретінде жоғарғы жетістікке жету
Қаңтарайы - «Әдептілік»
Мақсаты: әдептілік қағидаларын үйрете отырып, әдепті кісінің қоғамдағы орнын ұғындыру
Ақпанайы - «Адалдық»
Мақсаты: өз бойындағы адами құндылықтардан ауытқымай, отбасына, Отанына адал тұлға қалыптастыру
Наурызайы - «Ұлттық құндылық»
Мақсаты: адам өміріндегі ұлттық құндылықтардың маңызын ұғындыру арқылы сана-сезімі қалыптасқан саналы ұрпақ тәрбиелеу
Сәуірайы - «Табандылық»
Мақсаты: Кездескен қиыншылықтар мен кедергілерді жеңе отырып, мақсатқа жету.
Мамырайы- Патриотизм»
Мақсаты: Ұрпаққа мұра – құндылықтарды қастерлеуді ұғындырып, патриотизмге және азаматтыққа тәрбиелеу
Осы құндылықтарды негізге ала отырып Қыркүйек айында «Денсаулық» құндылығына байланысты мектеп-гимназиямызда «Мектептің ішкі тәртіп ережесі» туралы әңгіме өткізілді.«Салауатты өмір салты» тәрбие сағаттары, «Толағай» отбасылық спорттық сайыс, «Өзін-өзі басқару ұйымы Мектеп презиндентін сайлау, «Оқуға құштар мектеп» жобасы, «Кітапхана — адамгершілік-рухани тәрбие орталығы» (кітапханаға саяхат), «Оқу пойызы» 20 минут кітап оқып, 10 минут эссе жазу әдісі, «Ұстазым-ұлағатым, үлгі-өнегем» музыкалық шара(Өзін-өзі басқару),«Жақсылық жасауға асығайық», «Адамға қуаныш сыйла»сынып сағаттары,«Қарты бар үйдің қазынасы бар» қайырымдылық акциясы атты іс-шаралар өткізілді. Қазан айында «Құрмет» құндылығына байланысты «Тәуелсіздік ел тұғыры» ақындар мүшайрасы, «Әлем балалардың көзімен» сурет байқауы, «Менің үлгі болар бір ісім» байқауы(әлеуметтік желіге үлгі болар бір ісімен таныстырады.) «Оқуға құштар мектеп» жобасы Қ.Жұмаділов «Қаздар қайтып барады» шығармасын оқып, талдау.Сайыс 25- Қазан Республика күніне арналған «Отаным үшін» челленджі. «Алтын күз» күзгі балл мерекелік іс-шараны ұйымдастыру, «Жол қозғалысының жас инспекторларының» клубына қатысушы оқушылардан сауалнама алу, «Таным сағаты» жобасы аясында «Амангелді» фильмін тамашалау, талқылау іс-шаралары жүргізілді. Қараша айы «Жауапкершілік» құндылығы негізінде «Жауапкершілік - адами құнды қасиет» саптық жиын, «Жас полиглот» сайысы, "Ата - ананың жұмысындағы 1 күн" жобасы челленджі, «Театрға қадам» жобасы аясында сахналық қойылым , «Жетістік формуласы» кездесу, «Таным сағаты» жобасы аясында «Балуан Шолақ» фильмін тамашалау, талқылау, Дебат ойыны. «Жауапкершілік айтқан нәрсені орындаумен шектеледі ме?» іс – шаралары өткізілді. Желтоқсан айы «Кемелдену» құндылығына байланысты «Адам өмірінің мақсаты – кемелдену мен жетілу» саптық жиын, «Жас ұлан» «Жас қыран» бірыңғай балалар мен жасөспірімдер ұйымына қабылдау, «Тарихи тұлғалар» суреттер байқау, «Менің қаламның тарихи ескерткіштері» дебат, «Өнегелі өмір» жобасы аясында «Табысты тұлға» кездесу, «Қазақстың Республикасының тәуелсіздік күні» концерттік бағдарлама, «Тәуелсіздік күнімен» челленджі өтті. Қаңтар айы «Әдептілік» құндылығына байланысты «Әдептілік» тақырыбында сынып сағаты, «Ең әдепті сынып» сайысы, «Қаңтарда туған қаламгерлер» конференциясы, «Менің үлгі болар бір ісім» байқауы (әлеуметтік желіге үлгі болар бір ісімен таныстырады.) «Таным сағаты» жобасы аясында «Томирис» фильмін тамашалау, талқылау болып өтті. Ақпан айы «Адалдық» құндылығына байланысты «Адалдық - адамдықтың белгісі» тақырыбында саптық жиын,«Адалдық деген не?» тақырыбында сынып сағаты, «Адалдық бұрышы» акциясы, «Таным сағаты» жобасы аясында «Анаға апарар жол» фильмін тамашалау, талқылау, Жол қозғалысының жас инспекторларының «Мен жас инспектормын» шығармашылық сайысы , Дебат ойыны "Жастарда патриоттық рух бар ма?", «Театрға қадам» жобасы аясында сахналық қойылым жұмыстары жүргізілді. Наурыз «Ұлттық құндылық» айында «Ұлттық құндылық» тақырыбында сынып сағаты, «Ұлттық құндылық – ел болашағы» тақырыбында саптық жиын, «Өнерлі отбасы» сайысы, «Наурыз – жыл басы, өмір бастауы» мектепішілік мерекелік әдеби-сазды кеш, «Қазақ халқының қолданбалы қолөнері – ұлт мақтанышы» көрме,. «Жас ақындар» мектебі оқушыларының «Армысың әз Наурыз» жыр сайысы болып өтті.
Құндылықтар негізінде оқу-тәрбие берудіжүзеге асырудың ең басты шарты – үлгі, өнеге болу. Ұжым мен ата-ананың бір мақсатта бірлесе жұмыс жасауы. Сабақтарды берілген құндылықтарға сәйкес өткізу. Әр айдың басында оқушыларға, ұжымға ай құндылығы жайында толық ақпарат беріледі. Әр сынып ай құндылығына қатысты көрнекіліктермен безендіріліп, Құндылық тақырыбына сай іс-шаралар ұйымдастырылып, оқушылардың құндылықтарды күнделікті өмірде қолдануына жағдай жасалады. Құндылықты дәріптеу жұмыстарында ата-аналарды қатыстырылып отырылады.Әр айдың соңында оқушылардан құндылықты меңгергендігін анықтау мақсатында кері байланыс алынады, сынып іші жұмыстарына анализ жасалады. Өткізілген құндылық айының қорытындысы жасалады.
Бағдарламаның басым бағыттары
Қазақстанның білім беру ұйымдарындағы тәрбие берудің қазіргі жағдайының ерекшелігі оның мазмұнын әлеуметтік сұранысқа орай, "Рухани жаңғыру" бағдарламасында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздері, тәрбиенің жаңартылған базалық мазмұны басты бағыт ретінде анықталған.
1. Қазақстандық Патриотизм
Мақсаты: Мемлекетке, туған жерге, өзінің мәдени ортасына сүйіспеншілігін қалыптастыру. Жас буынның бойындағы күш-қуатын, білімін Отан игілігі мүддесіне жұмсауға, жерін, тілін, тарихын, салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын құрмет тұтуға тәрбиелеу.
2. Ұлттық сана-сезімнің көкжиегін кеңейту
Мақсаты: Жас ұрпақтың санасы мен көзқарасында ұлттық болмыстың өзегін сақтай отырып, оларды заманауи жаһандық даму ағынымен келетін өзгерістердің бәріне ашық болуына дайындау.
3. Білімнің салтанат құруы
Мақсаты: Білімді, көзі ашық, көкірегі ояу, жаңашылдыққа жақын, үздіксіз білім алуға құштар, саналы әрі сапалы тұлға қалыптастыру.
4. Бәсекеге қабілеттілік
Мақсаты: Жаңа дәуір ұрпағын 21 ғасырға лайықты қабілеттерге, сандық сауаттылыққа, шет тілдерін үйренуге, мәдени ашықтыққа бағыттау.
5. Еңбекқорлық
Мақсаты: Тұлғаның бойында ерік-жігер мен еңбексүйгіштік, мақсаткерлік қасиеттерін сіңіруге, салауатты өмір салтын ұстануға, кәсіби тұрғыдан жетілуге басымдық беру, осы жолда әр нәрсені ұтымды пайдалануға ықпал ету.
6. Функционалдық сауаттылық
Мақсаты: Білім алушының алған білімін практикалық жағдайларда және әлеуметтік бейімделу процесінде сәтті әрі тиімді пайдалануға мүмкіндік жасау.
Бағдарламаны ұйымдастырудың принциптері
Құндылықтарға негізделген білім беруді ұйымдастырудың келесі принциптері, бағдарламаны жүзеге асыру барысында сақталуы міндетті болып табылатын бастапқы және маңызды ережелер болып саналады:
- ізгілік принципі – білім алушының еркін даму құқығының, ішкі адамгершілік дүниесінің неғұрлым толық дамуын мойындау;
- құндылықты бағдар принципі – білім алушылар мен мұғалімнің адамгершілік тәрбиесіне бағытталған құндылықтандыру;
- шынайылық принципі – білім алушы адамгершілік әрекеттің субъектісі ретінде шынайы өмірде мәдениетке жетуінің жолын өздігінен таңдайды;
- рефлексивті бағдары принципі – мұғалім білім алушылардың ойын, сезімдерін және іс-әрекеттерін дұрыс түсінуге және мақсатты түрде реттеуге ұмтылады;
- cубъектілік принципі – педагог білім алушы қабілетінің дамуына, басқа адамдармен және алуан түрлілігін қоса алғандағы әлеммен байланысындағы өзінің «Менін» түсінуіне, өз әрекеттерін ұғынуына, өзінің және басқа адамдардың тағдыры үшін де олардың себеп-салдарын алдын-ала болжауына, өзін білімнің, сонымен қатар өз таңдауының субъектісі ретінде бағалауына барынша көмектеседі;
Бағдарламаны жүзеге асырудың негізгі кезеңдері:
1-кезең. Білім беру ұйымы әкімшілігінің жауапкершілігімен ұйымдастыру тобы құрылады.
Ұйымдастырушы-жетекші топтың құрамында бола алады:
• педагогтар
• педагог-психолог
• әлеуметтік педагог
• әдіскерлер
• техникалық қызметкерлер
• ата-аналар
• білім алушылардың өкілдерінен тұратын жауаптылар
Жұмыс тобы білім беру ұйымында бағдарламаның орындалуына, мектеп оқушыларының құндылықтарды меңгеруіне педагогикалық жетекшілік жасауға, мазмұнына құндылықтар қамтылған қарым-қатынас орнатуға және қайта жаңғыртуға жауапты.
2-кезең. Оқу жылы барысында қолға алынатын құндылықтар таңдалады.
- Таңдау оқу-тәрбие процесіне қатысы бар барлық қызметкерлер, білім алушылар, ата-аналар пікірімен санасу арқылы жасалады.
- Бір құндылық кемі бір ай бойы дәріптеледі.
-
Таңдауға төмендегі құндылықтар тізімі ұсынылады.
1) Патриотизм
2) Ұлттық құндылықтар
3) Құрмет
4) Ынтымақтастық
5) Жауапкершілік
6) Адалдық
7) Еңбекқорлық
8) Тазалық
9) Кішіпейілділік
10) Әділдік
11) Денсаулық
12) Батылдық
13) Жомарттық
14) Табандылық
15) Сүйіспеншілік
16) Эмпатия
17) Әдептілік
18) кемелдену
3-кезең. Ұйымдастырушы-жетекші топ құндылықтарды білім беру ұйымының оқу-тәрбие бағдарламасындағы барлық жоспарларына кіріктіруге атсалысады.
• Оқу бөлімі процестерінің барлық жоспарында мақсатты түрде орындалуына
• Тәрбиелік шаралардың басты мақсаттары сол айдың құндылығына сай болуына
• Пәндік бірлестік шараларының мақсаттарында және орындалу барыстарында
• Ұжымдық шараларда
• Ата-аналармен бірлескен барлық шараларда
• Күнделікті айналымды жұмыс барысында - Бағдарламаны жүзеге асырудың шарттары мен механизмдері
- Шарттары:
-
1. Бағдарламаны жүзеге асырудың ең басты шарты – үлгі, өнеге болу.
2. Ұжым мен ата-ананың бір мақсатта бірлесе жұмыс жасауы.
3. Сабақтарды берілген құндылықтарға сәйкес өткізуі.
4. Жақсы қасиеттер «Мен айтқандай істе» тұрғысынан емес, «Мен сияқты істе» тұрғысынан берілуі тиіс. - Механизмдері:
-
• Әр айдың басында оқушыларға, ұжымға ай құндылығы жайында толық ақпарат беріледі.
• Білім беру ордасын ай құндылығына қатысты көрнекіліктермен безендіреді.
• Құндылық тақырыбына сай іс-шаралар ұйымдастырылады.
• Оқушылардың құндылықтарды күнделікті өмірде қолдануына жағдай жасалады.
• Құндылықты дәріптеу жұмыстарында ата-аналарды қатыстырады.
• Әр айдың соңында оқушылардан құндылықты меңгергендігін анықтау мақсатында кері байланыс алынады, сынып іші жұмыстарына анализ жасалады.
• Өткізілген құндылық айының қорытындысы жасалады.
• Білім беру ұйымында құндылықтарды дамытуға арналған жазбаша жоспар болады.
• Мектеп құндылықтарының жоспары жыл сайын қайта қаралып, талқыланады. Қажет болған жағдайда өзгерістер енгізіледі.
• Құндылықтарға негізделген білім берудің оқушыларға әсерін бағалауда әртүрлі тәсілдер қолданылады (есеп карточкалары, анкета, әңгімелесу, ата-аналар конференциясы және т.с.с).
• Оқу жылының басында және соңында оқушылардың эмоционалды портреті шығарылады.
• Әр айдың соңында құндылықтарға негізделген білім беру процесін қорытындылау нәтижесі шығарылады.
«Құндылықтарға негізделген білім беру» бағдарламасын жүзеге асыру нәтижесінде білім беру ұйымдарында оқушы жастардың бойында
• қазақстандық патриотизм
• азаматтық сана-сезім
• толеранттылық
• жалпы және құқықтық мәдениет
• салауатты өмір салты
• шығармашылық қабілеттерін жүзеге асыру
• өзін-өзі кәсіби анықтауды қалыптастыру
• бос уақытын тиімді қамтамасыз ету
бойынша даму сатыларының көрінісі күтіледі.