Күні

05.03.2016

Сыныбы

6 сынып

Тақырыбы

№ 48

Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы

Мақсаты

1.      Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы, егіншілік, мал шаруашылығы жəне қосалқы кəсіптер, металл өңдеу, сауда, қаңлылардың мəдениеті жəне діни сенімдерінің  пайда болуы  туралы ежелгі адамдардың түсінігі,  көзқарастарын   білу, түсіну.

2.      Оларда қандай еңбек құралдары болғаны, олар қалай аталған және тас дәуірінің үшке бөлінгендігі туралы саралау, талдау.  

3.      Қазақстан аумағындағы алғашқы тайпалардың  бірі  қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмыстық  өмірін    анықтау, айқындау

Жалпы мақсат

7 модульді ықпалдастыра отырып, әр дәуір кезеңдерінің ерекшеліктерін ажырату бойынша тарихи деректерді пайдаланып саралай алатын, сыни тұрғыдан ойлауға қабілетті оқушы тұлғасын қалыптастыру.

Күтілетін нәтиже

 1.   Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы, (егіншілік, мал шаруашылығы жəне қосалқы кəсіптер, металл өңдеу, сауда), қаңлылардың мəдениеті жəне діни сенімдерінің  пайда болуы  туралы ежелгі адамдардың түсінігі,  көзқарастарын     біліп түсінеді.

2. Оларда қандай еңбек құралдары болғаны, олар қалай аталған және тас дәуірінің үшке бөлінгендігі туралы саралап, талдайды.

3. Қазақстан аумағындағы алғашқы тайпалардың  бірі  қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмыстық  өмірін    анықтап,ойларын жинақтайды. 

7 модульдің қолданылуы

“Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер”, “Оқыту үшін  бағалау және оқуды  бағалау”, “Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету”,  “Оқытуды басқару және көшбасшылық”. АКТ.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

 «Миға шабуыл».  «Бір қадам артқа» .   «ЖИКСО». Сергіту сәті «Жылжымалы сурет».    «Желпуіш».  Кері байланыс

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі

Тренинг

   Амандасу. Түгендеу.  Оқушыларды шаттық шеңберіне шығарып  «Киіз үй» құрғызу.

  Жағымды ахуал туғызу.

Дөңгеленіп тұрайық.

Керегені құрайық.

Уықтай болып иіліп,

Шаңыраққа киіліп,

Киіз үйді құрайық.

(Моделдеу үлгісі арқылы қимыл-қозғалыспен киіз үйді құрастыру). Киіз үй бөліктерінің суреттерін дайындау арқылы топқа бөледі. 

Топтың ережесін оқушылардың естеріне түсіру

 Шаттық шеңберіне шығып қимылдармен көрсете отырып «Киіз үйді» құрайды.

Киіз үй бөліктерінің суреттерін таңдау арқылы топқа бөлінеді

Сыныптың белсенді бір оқушы топтың ережесін  дауыстап оқып шығады.

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

«Миға шабуыл»

әдісі  бойынша сұрақ- жауап сәті.

Мақсаты:

 Оқушыларды сындарлы ойлауға,  ой шоғырландыруына әсер етеді.

Өткен  материалдағы білімді еске түсіру үшін,  диалог арқылы  сұрақ- жауап сәтін өткізу

Миға шабуыл стратегиясында қойылатын сұрақтар:  

1. Қолдарыңыздағы суреттерде не бейнелеген?

2. Киіз үйдің қаңқасы неше бөліктен тұрады?

3. Киіз үйдің шығу тарихына тоқтал.

4. Киіз үйді қалай безендірген?

5. Киіз үйдің қандай атауларын білесіңдер?

6. Киз үй  неше қанатты болып бөлінеді?

7. Киіз   уйге байланысты қандай нақылсөз, мақалдар білесіңдер?

Үй тапсырмасына берілген жұмыстарын тексереді.

Әр оқушы жеке сыни тұрғыдан ойлану арқылы, сұрақтарға жауап береді. 

Оқушылар үй тапсырмасына берілген құрастырған әңгімесін, жазған эссесін, жасаған слайдтарын, киіз үй макеттерін көрсетеді.

Түсіну

 «Бір қадам артқа» стратегиясы.

Мақсаты: алдыңғы

сабақтан алған білімдерін анықтау, ойларын жинақтау

 «Бір қадам артқа»  стратегиясында қойылатын сұрақтар (Оқушылар арасында доп лақтыр, сауал қою арқылы диологқа түсіру)

- Қаңлылар туралы тарихи деректерде  қандай мәліметтер келтірген?

-Қаңлы қоғамында кімдер билік етті?

- Сыма Цянның деректерінде қаңлылар туралы қандай дерек келтірілген?

-Қаңлылардың құқық қорғау жүйесі қалай болды?

- Астанасын ата.

Сыни тұрғыдан ойлану арқылы, сұрақтарға жауап береді. 

Қолдану

  ЖИКСО стратегиясы:

Мақсаты: өзін-өзі реттеуге,

бір-бірімен бөлісу, пікіралмасу, әлеуметтік қарым-қатынасқа түсу.

  -  Оқушыларға ой туғызу.

-  Жаңа сабақтың тақырыбын ашу

-  Өз мақсатын түсіндіре отырып, оқушылардың мақсаттарын айқындау

2. ЖИКСО стратегиясы

Бөлінген 5 топты «Бас бармақ, балан үйрек, шылдыр шүмек, ортан терек, кішкене бөбек» арқылы мәтін

бойынша:

1.      Егіншілік

2.      Мал шаруашылығы

3.      Металл өңдеу

4.      Сауда

5.      Мәдениет және дін

 Әр топ постерге түсінгендерін түсіреді. «Аялдама» әдісі арқылы сағат тілі бойынша ауысып отырып, бір-біріне түсіндіреді.

Топ мүшелері бөлінген тақырып бойынша:

-          мәтінді оқиды

-          мәтінді саралайды

-          талдайды, талқылайды

Топ мүшелері өз «Отбасына» қайта оралады.

-          Топ ішінде бір-біріне түсіндіреді.

-          Ой бөліседі.

-          Өз пікірлерін ортаға салады.

      -     Мәтіннің мазмұнын айқындап, тұжырымдайды. Сұраққа сыни тұрғыдан ойлана отырып жауап береді.

Кейіпкерлерге сипаттама береді

Тақырып туралы өз ойларын жазады. Өз ойларын айтады.

Сергіту сәті: . 

«Жадыда жаттаймыз»атты жаттығу жасау.

Мақсаты:Есте сақтау қабілеттерін дамыту

Оқушылармға 10 тірексөзді 3 рет қайталап айтып, тыңдап болған оқушыларға дәптерге жазғызу.

Мысалы:

1.      Қаңлы

2.      Егіншілік

3.      Мал шаруашылығы

4.      Сауда

5.      Теңге

6.      Қыстау

7.      Мәдениет

8.      Отырықшы

9.      Қолөнер

10.   Суару

 Есте сақтау  жаттығуларын жасайды. 10 тірек сөзді артынша талдап, талқылайды.

Талдау

  «Бесшеңбер»әдісі.

Мақсаты:Оқушылардың зейіндерін шоғырландыру.

 Алған мәліметтердің нәтижесін 5 тұжырымдамамен оқушылардың ойын түйіндеу.

1. Қаңлылардың егін шаруашылығы қалай дамыған?

2. Мал шаруашылығының ерекшелігі қандай?

3. Қаңлылардың шетелдермен сауда байланысы болғанын дәлелдейтін заттарды атаңдар.

4. Қаңлыларда мәдениеттің қандай түрлері жақсы дамыған?

5. Қаңлылардың металл өңдеудің ірі орталығы болған қала.

  Сұрақтарға топ болып ақылдасып әр шеңберге 5 жауаптан жазады.

Жинақтау

   « Мен тақырыпты былай түсінемін...»(кітап,суретпен жұмыс, жинақтау, бағалау)  

Тақырыпты жинақтау

 Мұғалім  әр топқа заттар таратады. Ермексаз, түрлі-түсті қағаз, флипчарт қағаздары, визуалды айғақтар, маркер таратады

Тапсырма:

1 топ. Егіншілік.  Сурет салу арқылы түсіндіреді. (акварель краска беріледі).

2 топ. Мал шаруашылығы. Турлі-түсті қағаздардан тақырыптың мәнін ашатындай қима қағаздардан қию арқылы түсіндіру.

3топ. Металл өңдеу. Постер жасау.

4 топ. Сауда. Өлең шығару.

5 топ. Визуалды айғақтардан жаңа тақырыптың мәнін ашу.(Суреттер)

Оқушы желпуішті жасап, оның қайтарылған бөліктеріне сұрақ жазады да, келесі топтың балаларына береді. Келесі бала қойылған сұрақтың жауабын желпуіштің келесі бөлігіне жауабын жазып, иесіне қайтарады. Желпуіш иесі бағалайды. Жауабы жоқ сұрақтар міндетті түрде талқыланады.  

Бағалау

 «Жапондық бағалау»

Әр топқа бағалау  парақтарын тарату

Бағалау шкаласы арқылы өз білімдерін топпен жеке бағалау

Рефлексия

Кері байланыс жүргізу

 Бүгінгі сабақ ұнады ма?

-          Мен үшін қиын болды?

-          Мен үшін неге қиын болды?

-          Бұл қиындықтарды ненің көмегімен еңсердім/ еңсере аламын?

Оқушыларға өз сабақтардан алған білімін саралайды. Әсерлерін жазады.

Сыныптастарымен ой бөліседі.

Ұсынылған стикерді толтыру