Ата-аналарға ұсыныс: «Кәне, бірге жасайық!»

Мақсатты жаттығулар баланың артикуляциялық аппаратын қажетті дыбыстарды дұрыс айтуға дайындауға көмектеседі. Бұл жаттығулар дыбыстың дұрыс артикуляциясы негізінде таңдалады, сондықтан оларды кешендерге біріктірген дұрыс. Әрбір кешен еріннің, тілдің белгілі бір қимылдары мен позицияларын дайындайды, дұрыс ауа ағынын жасайды, яғни дыбыстың дұрыс қалыптасуы үшін бәрі қажет нәрсенің. Артикуляциялық гимнастика әрдайым барлық дыбыстарды анық, дұрыс айту үшін қажетті еріннің, тілдің негізгі қимылдары мен позицияларын жаттықтырудан басталуы керек.

Бірінші кешен

1.Ерінді күлімсіреп ұстау, алдыңғы жоғарғы және төменгі тістер ашық.

2.Ерінді түтікше етіп алға созу.

3.Ерін позицияларын ауыстыру: күлімсіреу-түтікше етіп жинау.

4.Ауызды, ерінді күлімсіреу күйінде  ашу және жабу.

5.Тілді жалпайтып ұстау.

6.Тілді жіңішкертіп ұстау.

7.Тілдің ауыспалы позицияларын орындау: жалпақ тіл-жіңішке тіл.

8.Тілді жоғарғы тістерге көтеру.

9.Тілді жоғары - төмен қозғалтып кезектестіру.

10.Тілдің келесі қимылдарының кезектесуі (ұшы төмен түскенде): тілді ауыздың тереңіне тарту - алдыңғы төменгі азу тістерге жақындату.

Негізгі кешен

1.Ауызды ашып ұстау(а - а - а - а), жабу.

2. "Шарбақ" - еріндер күлімсіреп, жоғарғы және төменгі тістер көрінеді.

3. "Түтікше" – ерінді түтікше етіп алға қарай созу.

4. "Күрекше" - тілді жалпағынан шығарып, босаңсытып, төменгі ерінге қою. Тіл дірілдемейтініне көз жеткізу. 10 - 15 секунд ұстау.

5. "Ине" - аузы ашық. Жіңішке, шиеленісті тілді алға қарай шығару. Кезектесіп "Күрекше" - "Ине" жаттығуын жасау.

6. "Сағаттар" - аузы сәл ашық. Еріндер күлімсіреп созылған. Жіңішке тілдің ұшымен үлкеннің сангауына сәйкес екі езуге кезек-кезек жеткізу.

7. "Әткеншек" – тілді жоғары көтеріп мұрынға –төменге түсіріп иекке тигізу.

Ата-аналарға жаднама!

«Балада тұтығу байқалса,  ата-ана

өзін қалай ұстағаны дұрыс»

Өз-өзіңізді қолға алып, дүрбелеңге берілмеу;

Тіл ақауының басты себептерін анықтауға тырысу;

Оларды жою керек, ол үшін невролог, психолог, логопедтерден ақыл-кеңес алу;

Үйде тыныштыққа жағдай жасау;

Жағымды болсады қатты  эмоцияны тудыратын жағдайларға шектеу қою(туған күн тойлау, қуыршақ театрына бару және т.б.);

Қатты шулайтын ойындар мен балалардың шулы компанияларынан алыстату;

Ақыл-ойды қозғайтын тапсырмаларды азайту;

Қорқыныш сезімінен арылуға көмектесу;

Өзіне деген сенімін дамыту;

Бала тәрбиесінде әдіс-тәсілдерді қолдануда басқа туыстармен келіспеушіліетерді болдырмау;

Екінші сәби дүниеге келген жағдайда бірінші балаға көңіл бөлуді азайтпау;

Қонаққамүмкіндігінше сирек бару;

Үйге қонақты жиі шақырмау;

Жүйке кернеуін босаңсыту;

Баланың көңілінтіл ақауынаншама келгенше түрлі тәсілдермен аулату және зейінін тұрақтандыртпау;

«айта алмаған сөздерін» балаға бірнеше рет қайталатып айтқыза бермеу;

Баланың көзінше ақырын және баяу сөйлеу;

Онымен әңгімелесуді шама келгенше минимумға жеткізу;

Әртүрлі аурулармен ауырмау үшін баланың денсаулығын нығайту.

Дайындаған: №8ЖББМ логопеді Балдайкенова Г.С.

«Дышим и играем!»

 

 

Рекомендации социального педагога поддержки развития личности ребенка с ООП

1.Относитесь к ребенку спокойно и доброжелательно, так же, как к другим детям.

2.Учитывайте индивидуальные возможности и особенности ребенка при выборе форм, методов, приемов работы на занятии.

3.Сравнивайте ребенка с ним самим, а не с другими детьми.

4.Создавайте у ребенка субъективное переживание успеха.

Приемы:

1.Снятие страха – «Ничего страшного...»

2.Скрытая инструкция – «Ты же помнишь, что...»

3.Авансирование – «У тебя получится...», «Ты сможешь...»

4.Говорите это искренне и уверенно.

5.Усиление мотива – «Нам это нужно для...» («Будешь лучше читать, сможешь найти в книге ответы на свои вопросы»).

6.Педагогическое внушение – «Приступай же...»

7.Высокая оценка детали – «Вот эта часть у тебя получилась замечательно...»

(«Сегодня ты хорошо рассказал о..., отвечал на вопросы и т.д.»)

Помогайте ребенку почувствовать свою интеллектуальную состоятельность.

Приемы:

1.Отмечайте достижения ребенка, а не неудачи.

2.Делайте ошибки нормальным и нужным явлением.

3.Формируйте веру в успех.

4.Концентрируйте внимание на уже достигнутых в прошлом успехах (на прошлом занятии ты смог сделать..., сможешь и сейчас).

Дайте, ребенку возможность делать выбор, решать самому, высказывать свою  точку зрения.

Работа социального педагога с семьей, воспитывающей ребенка с ОПП

            Рождение ребенка с нарушениями в развитии зачастую является стрессом для семьи. Проблема воспитания и развития ребенка с ограниченными возможностями становится причиной глубокой и продолжительной социальной дезадаптации всей семьи.

Психологи выделяют четыре фазы психологического состояния родителей, когда рождается ребенок с особыми потребностями.

1-я фаза — шок, растерянность, беспомощность, страх, возникновение чувства собственной неполноценности.

2-я фаза — «неадекватное» отношение к дефекту ребенка, характеризующееся негативизмом и отрицанием поставленного диагноза, это является своеобразной защитной реакцией.

3-я фаза — «частичное осознание дефекта ребенка», сопровождаемое чувством «хронической печали», депрессивное состояние, которое является следствием постоянной зависимости родителей от потребностей ребенка, отсутствием у него положительных изменений в развитии.

4-я фаза — начало социально-психологической адаптации всех членов семьи, вызванного принятием дефекта, установлением адекватных отношений со специалистами и следование их рекомендациям.

Семьи с детьми с особыми потребностями переживают страх, неуверенность, пессимистичные взгляды на будущее ребенка довольно долгое время. Чтобы выйти из длительной психотравмирующей ситуации, семье, имеющей ребенка-инвалида, необходимо специальная помощь специалистов, в частности, социального педагога, поддержка родных, близких и окружающих.

Развитие ребенка с ограниченными возможностями невозможно без наличия широких сознательных контактов, постоянного общения с различными людьми. Он, как и здоровые дети, нуждается в общении. Опасаясь, что отношения ребенка-инвалида с обычными детьми не сложатся, что ребенка будут обижать, родители стараются оградить круг его общения. В будущем это может стать причиной, развития депрессивного состояния, так как окружающие его не понимают, избегают, он не умеет и не знает, как нужно устанавливать контакт, строить дружеские отношения.

Включение семьи в поле взаимодействия с социумом — основной стабилизирующий фактор. Индивидуальная программа реабилитации инвалида обязывает предоставить ребенку технические средства реабилитации, услуги по медицинской, социальной, профессиональной, психолого-педагогической реабилитации.

Предоставление индивидуальной программы реабилитации инвалида не является обязательным условием приема ребенка с ограниченными возможностями в общеобразовательную школу, однако это в большинстве случаев является желательным, т. к. там могут быть даны рекомендации по обучению и созданию наиболее эффективных условий для этого.

Кроме очной формы обучения в общеобразовательной школе образование ребенка-инвалида может осуществляться в очно-заочной, заочной форме, в форме надомного обучения.

Возможно также обучение ребенка в интернате или коррекционной школе. Для этого необходимо заключение психолого-медико-педагогической комиссии и согласие родителей.

Успешность решения этих проблем напрямую связана с целенаправленной социально-педагогической работой, включающей широкий спектр долгосрочных мер помощи семье комплексного характера.

Задача работы социального педагога — разрешение кризисных ситуаций, создание благоприятных условий для личностного развития ребенка (физического, социального, духовно-нравственного, интеллектуального), оказание ему комплексной социально-психологической помощи, защита в его жизненном пространстве.

Социальный педагог выступает посредником между ребенком и взрослым, ребенком и его окружением, а также в роли наставника при непосредственном общении с ребенком или его окружением.

При работе с семьей выступает в трех ролях:

Советник — информирует семью о важности и возможности взаимодействия родителей и детей в семье; рассказывает о развитии ребенка; дает педагогические советы по воспитанию детей.

Консультант — консультирует по вопросам семейного законодательства; вопросам межличностного взаимодействия; информирует о существующих методах воспитания, ориентированных на конкретную семью; разъясняет родителям способы создания условий, необходимых для нормального развития и воспитания ребенка.

Защитник — защищает права ребенка в случае, когда приходится сталкиваться с полной деградацией личности родителей (алкоголизм, наркомания, жестокое отношение к детям) и вытекающими из этого проблемами неустроенности быта, отсутствие внимания, человеческого отношения родителей к детям.

                   Формы социально-педагогической помощи семье

      Одной из основных форм является индивидуальная работа с каждым родителем. Изучение специфики семьи, беседы со взрослыми, наблюдение за общением родителей с детьми намечает конкретные пути совместного воздействия на ребенка.

Социальный педагог изучает семейную микросреду ребенка-инвалида. В разговоре можно узнать много нужной информации, о пристрастиях и интересах, здоровье, привычках, умениях и навыках малыша в различных формах деятельности.

Посещение позволяет социальному работнику познакомиться с условиями, в которых живет ребенок, с общей атмосферой в доме. Кроме того, такая форма работы дает возможность общаться не только с матерью, отцом, но и с другими членами семьи, которые принимают участие в воспитании детей.

Одной из форм дифференцированной работы являются консультации. Они помогают, с одной стороны, ближе узнать жизнь семьи и оказать помощь там, где она больше всего нужна, с другой — побуждают родителей серьезно присматриваться к своим детям, выявлять черты их характера, задумываться над тем, какими путями их лучше воспитывать. Давая консультации, социальный педагог отвечает на вопросы взрослых и детей, стремится дать им квалифицированный совет.

Очень действенны при работе с семьей индивидуальные беседы. Находясь наедине с социальным педагогом, родители откровеннее рассказывают ему о своих проблемах внутрисемейных отношений, о которых никогда бы ни сказали при посторонних.

При индивидуальных беседах необходимо придерживаться главного правила: содержание должно быть достоянием только беседующих, оно не должно разглашаться.

Очень внимательно следует относиться к просьбам родителей. Не выполнить просьбу можно только в том случае, если ее выполнение может нанести вред ребенку.

Таким образом, социальный педагог осуществляет поддержку семье по индивидуальному плану социальной адаптации, что ускоряет процесс социализации детей с ограниченными возможностями здоровья в общество.

2023-2024 оқу жылында ата-аналарға мұғалім дефектологтың онлайын түрінде берілетін кеңестердің жарты жылдық жоспары

№	Жұмыстың мазмұны		Уақыты	Жұмыстың өткізілу мақсаты	Орындалу түрі	Жауапты
1		Білім алуға ерекше қажеттілігі бар балалардың ата-аналарымен тығыз байланыс орнату, түзеу- дамыту көмегін көрсету туралы шартқа отыру	Жыл ішінде	Ата-аналарға түзеу-дамыту көмегін көрсету	Бұйрық, шарт	Дефектолог
2		Ата-аналарға, қамқоршыларға білім  алуға  ерекше қажеттілігі бар балаларды түзете- дамыта оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша жеке кеңес беру	Үнемі	Жеке кеңес беру	Кеңес	Дефектолог
3		Консультативтік пункт ашу, ата — аналармен біріккен жұмысты жандандыру	Үнемі	Ата-аналармен жұмыс жандандыру	Сауалнама Кеңес	Дефектолог
4		Ата-аналарынаң келісімімен қажет болған жағдайда баланы ПМПК ұйымына, невропотолог, лор,т.б  мамандарға жіберу	Қажет болған жағдайда	ПМПК-ның қорытындысы негізінде ЕБҚ – балалардың психологиялық даму ой-өрісін зерттеу	Келісім	Директор Әдіскер Дефектолог
5		Ата – аналар жиналысына қатысу	Қазан, сәуір	Ата-аналарды баланың даму динамикасымен, диагностика қортындылары мен таныстыру, туындаған мәселелер бойынша ата-аналарға кеңес беріп отыру	Баяндама	Психолог Дефектолог
6		Ата-аналарға арналған бұрыш жасақтау, уақытылы жаңартып отыру	Жыл ішінде	Ата-анаға бала тәрбиесі туралы мәселелерді хабардар ету	Ақпарат	Дефектолог

«Ата-аналарға мұғалім – дефектологтан жаднама.»

Құрметті ата-аналар!

Баланың сөйлеу дағдыларының дамуымен байланысты проблемалар, егер олардың елеулі себептері болмаса, егер оның жалпы дамуына көп көңіл аударса, сондай-ақ логопедтердің күрделі емес ұсыныстарын пайдаланса, жойылуы мүмкін.

Баланың сөйлеу дамуындағы бұзылулар жақ бұлшық еттерінің дамуындағы кемшіліктермен байланысты, олар балалардың артикуляциялық аппаратының жай-күйіне тікелей әсер етеді. Үшін бұл бұлшық нығайту қажет жиі заставлять баланың шайнаған бүтін көкөністер мен жемістер, кептірілген нан, қабыршағын нан және бүтін тілімдері ет. Сондай-ақ, баламен және тіл бұлшық еттерін дамытумен айналысу керек, ол үшін оны шаю қозғалыстарын жасауға мәжбүр ету, жақтарын үрлеу, ауызда ауа ұстап тұру, сондай-ақ оны ауыздың бір жартысынан екіншісіне домалату керек.

Сөйлеудің дамуына және жалпы ақыл-ойдың дамуына қол саусақтарының ұсақ моторикасы өте үлкен әсер етеді, оны ерте жастан бастау қажет. Баланың саусақтары қозғалмалы және мойынсұнғыш болуы үшін, оны жиі киімдегі түймелерді түймелеп, бауды байлап, жеңдерін қысып қою керек. Мұндай сабақтарды бала үшін қызықты жасауға болады, егер оларды қуыршақтарда өткізуді ұйымдастырса.

Пластилиннен мүсіндеу моторикасын дамытуға жақсы көмектеседі, ол өзі өте қызықты сабақ болуы мүмкін, сондай-ақ баланың шығармашылық дамуы мен дұрыс сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға көмектеседі.

Ата-аналар балалардың сөйлеу тілін дамытудағы бұзылуларды ерте жаста, балалардың дұрыс сөйлеуінің тұрақты әдеті қалыптаспағанша, оны түзету айтарлықтай қиын болады.

Мұғалім-дефектолог кеңесі қажет белгілер:

- баланың шағын сөздік қоры;

- фонетикадағы кейбір дыбыстардың дұрыс айтылмауымен сипатталатын кемшіліктер;

- сөздің әр түрлі реңктерін ажыратуға байланысты қиындықтар;

- сылтауларды дұрыс қолданбау, босану бойынша сөздерді басқару мен келісудегі бұзушылықтар;

- көптеген сөздердің мағынасын түсінбеу және сөйлем құрастыра алмау;

Балаларда осындай белгілер болған кезде ата-аналардың бірінші кезектегі міндеті баламен белсенді сөздігін байытуға, грамматикалық құрылым мен байланыстырылған және түсінікті сөйлеуді құру ережелеріне үйретуге бағытталған тұрақты жұмыс болып табылады.

Баланың зат есімдерінен сөздік қорын қалыптастыруды бастау керек, біртіндеп оларға етістіктер мен сын есімдерді қосу керек. Ең төменгі сөздік қоры қалыптасқаннан кейін, тұрақты қайталау арқылы ғана қол жеткізіледі, ең жиі қолданылатын сылтаулармен сөздерге көшуге болады, олардың көмегімен сөздерді сөйлемдерге қосу механизмін меңгеруге болады.

Өз балаларымен оқыту және дамыту сабақтарын жүргізетін ата — аналарға шыдамдылық танытуы керек: осындай сабақтардың әрбір кезеңінде көп уақыт пен күш кетуі мүмкін, бірақ олардың нәтижелері сізді ғана емес, сондай-ақ Сіздің балаңызды да қуанта алады.

Жалпы моториканың және саусақтың қозғалуы жетіспеуі тілдік функциясына байланысты. Жазуға бейімделмеген, жалпы моториканың және саусақтың қозғалуы жетіспеуі мектептің төменгі сыныптарынан бастап, оқуға деген негативтік әсерін тигізуі мүмкін. Қолдың ұсақ моторикасы баланың дамуына, оқуына өте маңызды. Мектепке дейінгі ұйымда жазу емес, жазуға дайындықтың маңызы зор.

     Родителям на заметку!

 

Подготовила: логопед  ОШ№8 Балдайкенова Гульден Сериковна