Баланың балабақшаға бейімділігін екі шарт бойынша анықтауға болады: Бала ББ –да өзін қалай ұстау керектігі жөніндегі ережелерді біледі, коммуникациялық дағды мен қажетті дағдылардың барлығын меңгере біледі. т.б
Бейімделу барысындағы ата-аналардың жіберетін типтік қателері:
1.Баланың бейімделу барысына көңіл аудармау, ББ –ға бірден әкелу. Бұл ата-ананың баланы бірінші күнінен бастап психологтың кеңесіне көңіл аудармай күні бойы балабақшаға қалдыру. Бұл кезде ата-ана балабақшаға жақын жерде болып шақырған уақытта дереу келу керек.
(Жылап көнбесе немесе қызуы көтерілсе).
2. Жүйелі түрде орындалатын қағидаларды орындамаса. (бүгін балабақшаға барамыз, ертен бармаймыз, еріндік, ұйықтап қалдық, «Ол бүгін қатты жылады, тастауға қорықтым»). Мұндай жағдайда балалар тұрақтылықты жоғалтады.
3. Шешесінің баласымен қоштасу кезінде бірден білдірмей кетіп қалатын жағдайда баланың бойында қорқыныш пайда болады, ондай жағдай болмау үшін міндетті түрде қоштасып, айтып кету керек.
4. Тамақтанудың қарама-қайшылығы. Кейбір ата-аналар балаларын ұзақ уақыт бойы «банкадағы» тамақпен тамақтандырады. Ондай балалар балабақшада берген тамақты шайнап жей алмайды.
5. ББ-ның ережесін үйде сақтамауы. Мысалы үйде жүріп жүргенде тамақ ішу, баланың балабақшада тамақтану барысында үстелден тұрып кетуі; бір жерде көп уақыт отыра алмауы. Жиі кездесетін жағдаят: баланы тербетпесе ұйықтамауы- тәрбиеші үшін ең қиын мәселе.
6. Күн тәртібінің бұзылуы, сәкес еместігі.
Баланы балабақшаға бермей тұрып ерте тұрғызып үйрету керек. Бала балабақшаға баратын кезде өзі оянуы керек, бұл артық күйзелістен аулақтандырады, ұйқысы қанбаған бала мазасыз болады.
7. Баланы толықтай өз бетімен жұмыс жасауға үйрету- бұл өте жақсы. Баланы көмек сұрауға және өз кезегін байыпты түрде күтуге үйрету.
8. Әлеуметтендіруге көңіл аудармау. Баланы алдын ала үлкен адамдармен және басқа балалармен сөйлесуге үйрету. Оның бойындағы ерекшелігін бақылау, тез тіл табысуға үйрету. Баланы әке-шешесінің жұмыс бабымен кетуіне және көп ұзамай қайтып келуіне дағдыландыру. Балабақшаға дейін бала ата-анасынан алыстай алуы тиіс.
9. Баланы балабақшаға баруға дұрыс бағыттамау. Кейбір ата-аналар баласы тыңдамағаны үшін жазалау түрінде балабақшаға апарып тастаймын деп қорқытады. Ата-ананың балабақша ережесіне көңілі толмағандығын баланың көзінше айтуға болмайды, ол балаға кері әсерін тигізеді. Баланың көзінше баланың көз жасы туралы басқа отбасы адамымен сөйлесуге болмайды.
10. Бұл қиын жағдайда баланың көңілін аулау үшін онымен циркке, хайуанаттар бағына, кафеге бару дұрыс емес, ол баланың жүйке жүйесіне кері әсер етеді. Мұндай жағдайда баланы тыныш жерде үйде ойнатып, сөйлескен дұрыс.
11.Дағдарыс болған жағдайда ата-аналардың жұмыс бабымен басқа жаққа ауысып кетуі немесе көшіп келуі мұның барлығы балаға кері әсерін тигізуі мүмкін. Мысалы, әкесі отбасын тастап кетсе, шешесінің жұмысқа шығуы керек болса. Немесе дүниеге басқа нәресте келсе. Баланы балабақшаға екінші бала дүниеге келмей беру керек. Өйткені бала басқа бала дүниеге келген соң оны алшақтату мақсатында істеп отыр деп ойламауы тиіс.
12. Әдеттен тыс беймазалық, уайымшылдық. Егер де анасы балам ауырып қалады деп алдын- ала уайымдаса, онда бала шынымен анасының үмітін ақтау үшін ауырып қалуы мүмкін. Егер анасы баласымен ұзақ уақыт қоштасып, әр нәрсеге алаңдаушылығы балаға әсер етеді. Ондай жағдайда ата-анасы ішкі сезімін өзгерту керек.
13. Балаға қараушы адамның бейімділікке көңіл аудармауы. Мысалы, баланы балабақшаға бір жарым жастан бастап күткен қараушысы апарса. Баланың басқа ортаға бейімделуі ұзақ болуы, бала қараушысының қасында болуын қажет етеді. Сонымен қатар әжесінің баланы балабақшаға баруына қарсы болып, өзі күтуге тіленсе.
14. Анасы жұмыс істейтін балалар балабақшаға тез бейімделеді.
15.Баланың ББ-ға бармауы. Ата-аналар «балабақша тәрбиесіне»көңілі толмаса немесе тағы басқа келеңсіздіктер танытса бала соны пайдаланып балабақшаға бармау үшін сылтау табуы мүмкін.
16. Баланың ББ-ға деген теріс назарлығына ата –аналардың дайын болмауы. Егер бала жыласа ата-ана уайымдап, өздерін кінәлі сезінетін болса, ол балаға кері әсерін тигізеді. Бұл оғаш естілгенмен баланың балабақшаға бейімделу кезінде жылауы –ол қалыпты жағдай болып есептеледі. Егер бала қатты жыласа, тез уанады. 3 жасынан балабақшаға баласын беруі бұл анасының жұмысқа шығуымен байланысты. Баланы сөйлетіп, ой-өрісін дамыту үшін баланы балабақшаға 3-4 жасынан беру керек. 2 жастағы бала өз қатарлы балалармаен ойнай алмайды, олар тек бір-бірінің қасында жүреді. Балалармен бірге ойнап, достықты түсініп, бағалайтын шағы 4 жас. Осы кезде балалар балабақшаның үйден қарағанда, қызықты екендігін түсінеді.
