«Қаралды» Педагогикалық кеңес
«___»_______2024ж № 1хаттама |
«Келісілді» Кәсіподақ кеңесінің төрағасы ___________Журавлева Н.Г. «___»___________2024ж
Қамқоршылық кеңесінің төрағасы ____________ «___»___________2024ж
|
«Бекітемін» «Шәкәрім атындағы гимназиясы» КММ директоры ________________ Ахметова А.Н.
№ ___бұйрық «__»_______2024ж |
ҚАРАҒАНДЫ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БӨЛІМІ
ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ
«ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ ГИМНАЗИЯСЫ» КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІНІҢ
ІШКІ ТӘРТІП ЕРЕЖЕЛЕРІ
І. Жалпы ережелер
1. Осы мектеп-гимназияның үлгілік ішкі ережелері «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 46-1 тармақшасына сәйкес және Білім министрінің бұйрығы негізінде әзірленді. «Білім беру ұйымдарының үлгілік ішкі қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының 2024 жылғы 28 тамыздағы №227, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 28 қаңтардағы №95 «Білім беру ұйымдарының үлгілік ішкі қағидаларын бекіту туралы» бұйрығы, педагог қызметкерлердiң бiлiктiлiгiн арттыру курстарын ұйымдастыру және өткiзу, сондай-ақ педагог қызметкерлердiң қызметiне курстан кейiнгi қолдау көрсету қағидалары, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрiнiң 2008 жылғы 18 наурыздағы N 125 бұйрығы, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2022 жылғы 12 қаңтардағы № 6 бұйрығы, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2017 жылғы 27 шілдедегі № 355 бұйрығы, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2017 жылғы 27 шілдедегі № 355 бұйрығы, Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 24 сәуірдегі № 160 бұйрығымен білім беру ұйымының ішкі тәртіп ережелерін ұйымдастыру және іске асыру тәртібі айқындалады.
2. Ішкі тәртіп қағидалары оқу сабақтарының ауысым режимін және жұмыстың басқа да ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру ұйымы қызметіне бірыңғай тәсілдерді қамтамасыз ету мақсатында әзірленді. Ережелер бүкіл гимназия ұжымының жұмысын ұйымдастыруды нақты реттеуге, жұмыс уақытын ұтымды пайдалануға, еңбек тәртібін нығайтуға, жұмысшылар үшін қолайлы микроклимат құруға арналған. Ішкі тәртіп ережелерін гимназияның педагогикалық кеңесі қарайды және қабылдайды.
3. Ішкі тәртіпті қамтамасыз ету мақсатында әкімшілік қызметкерлердің, сондай-ақ білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оларға Қазақстан Республикасының Білім беру саласындағы заңнамасымен жүктелген міндеттерді сақтауын қамтамасыз етеді.
ІІ. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің ішкі тәртібі
1. Гимназияда оқу процесін ұйымдастыру
- Жұмыс режимі
- Мектепте 5 күндік оқу аптасы белгіленген (қосымша білім беру бойынша сабақтарды сенбіде, бекітілген кесте және әкімшілікпен келісім бойынша өткізуге жол беріледі).
- Оқыту процесі санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, дәстүрлі форматта екі ауысымда жүзеге асырылады.
- Гимназияның жұмыс режимі
1 ауысым– 8.00 – 13.30,
2 ауысым– 14.00 – 19.35.
4) Факультативтік және үйірме қызметі сабақтан тыс уақытта жүзеге асырылады.
5) Оқу сыныптарын сабақтардың ауысымы бойынша былайша бөлуге:
1-ауысым: 31 сынып (1, 4, 8, 9, 10, 11)
2-ауысым: 29 сынып (2, 3, 5, 6, 7)
- Ерекше жағдайларда сыныптарды ауысымнан ауысымға ауыстыруға болады.
- Оқу жылының ұзақтығы «Орта білім беру ұйымдарында оқитын оқу жылының басталу және аяқталу мерзімдерін, сондай-ақ қорытынды аттестаттауды өткізу мерзімдерін айқындау туралы» ЖК бұйрығымен айқындалады.
- Гимназия әкімшілігінің, әкімшілік-шаруашылық, қызмет көрсету және оқу-тәрбие персоналының жұмыс күнінің ұзақтығы 40 сағаттық жұмыс аптасы есебінен жасалған жұмыс кестесімен айқындалады. Жұмыс кестесі мен режимін мектеп директоры кәсіподақ ұйымыменкелісе отырып бекітеді және жұмыстың басталу және аяқталу уақытын, демалыс пен тамақтану үшін үзілісті көздейді.
- Кезекші әкімші және мұғалім, ауысым бойынша кезекші 1 ауысымда – 7.30 – дан, 2 ауысымда-13.30-дан кезекшілікке қатысады.
- Қосымша сабақтар өткізу режимі (консультациялар, факультативтер, секциялар, үйірмелер) - директор бекіткен және қамқоршылық кеңеспен (немесе ата-аналар комитетімен) келісілген кестеге сәйкес дүйсенбіден сенбіге дейінбекітіледі.
- 2-11 (12) сыныптардағы сабақтың ұзақтығы – 40 минут. Бірінші сыныптарда оқу сабақтарының «Сатылы»режимі жүзеге асырылады: қыркүйекте – үш сабақ 35 минуттан, қазан айынан бастап-40 минуттан, сабақтарда санитарлық ережелерге сәйкес дене шынықтыру минуттары мен көзге арналған гимнастика өткізіледі. Ескертпе: сабақтың басталу және аяқталу уақыты еңбек жағдайларына, жыл мезгіліне, оқу жоспарына байланысты директордың бұйрығымен өзгеруі мүмкін.
- Санитариялық қағидаларға сәйкес қоңыраулар кестесі қамқоршылық кеңеспен келісіледі және директор бекітеді.
- Сабақтарды өткізу күні мереке күндерімен, ауа райы жағдайларына байланысты актіленген күндермен, карантин енгізіле отырып сәйкес келген кезде сабақтардың тақырыптары/оқу мақсаттары оқу пәні бойынша жақын/туыстық тақырыптармен/мақсаттармен біріктірілуі/ құрастырылуы, интеграцияны ескере отырып, көрсетілген күндерге дейін немесе одан кейін сабақтарда аз сағат ішінде зерделенуі қажет. Бұл жағдайда қосымша сағат бөлінбейді. Журналдарда біріктірілген сабақтардың тақырыптары бір жолда көрсетіледі. Бұл жағдайлар мұғалімдердің жалақысына әсер етпейді, оқу сағаттары орындалды деп саналады.
- Барлық педагогтердің жұмыс уақыты олармен еңбек шартында ескертіледі және директор бекіткен сабақ кестесінде айқындалады.
- Мектеп қызметкерлері кәсіподақ комитетінің келісімі бойынша мектеп директоры бекіткен кестеге, мектептің жұмыс режиміне, оқу кестесіне және оларға мектеп жарғысымен жүктелетін лауазымдық міндеттерге және ішкі тәртіп ережелеріне сәйкес жұмыс істейді. Педагогикалық қызметкерлер сабақ басталардан 20 минут бұрын келеді және олар аяқталғаннан кейін 20 минуттан кейін кетеді. Оқу сабақтары арасындағы қысқа үзілістер (үзілістер) педагог қызметкерлердің жұмыс уақыты болып табылады. Мектеп әкімшілігі жұмысқа келу және одан кету есебін ұйымдастырады.
- Педагогикалық қызметкерлердің оқу жылына арналған оқу жүктемесін кәсіподақ комитетімен және қызметкермен келісім бойынша мектеп директоры белгілейді. Бұл ретте сабақтардың (топтардың) сабақтастығы және оқу жүктемесінің көлемі ескеріледі; жас мамандарды оқуды бітіргеннен кейін еңбекақы мөлшерлемесіне сәйкес келетін сағаттар санынан кем емес оқу жүктемесімен қамтамасыз етіледі. Қызметкердің толық емес жұмыс уақыты оның келісімімен ғана мүмкін болады, ол жазбаша түрде көрсетілуі керек; Педагог қызметкердің жүктемесі оқу жылы бойына тұрақты болуы керек, оны азайту мектептегі оқушылар мен сыныптар санын қысқарту арқылы ғана мүмкін болады.
- Сабақ кестесін СанЕжн сақтай отырып, оқушылардың неғұрлым қолайлы еңбек және демалыс режимін және педагог қызметкерлердің уақытын барынша үнемдеуді ескере отырып, педагогикалық орындылығын негізге ала отырып, мектеп әкімшілігі жасайды.
-
Мектептегі сабақ кестесінің өзгеруі әртүрлі себептерге байланысты болуы мүмкін, соның ішінде:
- оқу жүктемесін күндер бойынша неғұрлым тиімді бөлу немесе жаңа пәндер мен элективтерді енгізу үшін кестені түзету қажеттілігі.
- эпидемия, мектептегі жөндеу немесе балалардың денсаулығына әсер ететін басқа факторлар жағдайында жүктемені азайту немесе оқушылардың мектепте болу уақытын өзгерту үшін кестені түзету қажет болуы мүмкін.
- мектеп мерекелерінде, олимпиадаларда, ата-аналар жиналыстарында немесе басқа да бұқаралық іс-шараларда оқу процесін бейімдеу үшін кесте өзгертілуі мүмкін.
- егер мұғалімдер жұмыстан шықса, ауруханаға барса немесе кәсіби дамудан өтсе бұл сабақты ауыстыруды немесе кестені түзетуді қажет етуі мүмкін.
- жаңа жобалар мен бағдарламаларды енгізу: оқу жоспарын кеңейту шеңберінде, мысалы, жаңа зертханаларды немесе үйірмелерді енгізу кезінде жаңа сабақтарды қосу үшін кесте түзетілуі мүмкін.
- - егер сауалнама нәтижелері бойынша ағымдағы кесте ыңғайсыз немесе оқушылардың шоғырлануында қиындықтар туғызатыны анықталса, оқу процесін жақсарту үшін өзгерістер енгізілуі мүмкін.
- Мектептегі сабақтарды ауыстыру әртүрлі себептерге байланысты болуы мүмкін: аурухана парағы, демалыс, біліктілікті арттыру курстары, іссапар және т. б.
- Егер мұғалім дәлелді себептермен сабақты негізгі кестеге сәйкес өткізе алмаса, онда ол бұл туралы әкімшілікке (директордың ОЖ жөніндегі орынбасары) алдын ала хабарлауға міндетті.
- Мұғалім ауырып қалған жағдайда аурухана парағын алып, директордың ОЖ жөніндегі орынбасарына таяу күндері сабақ өткізу мүмкін еместігі туралы дереу хабарлауға міндетті. Аурухана парағында көрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін жұмысқа кірісе отырып, ол бұл туралы әкімшілікке және ауыстыруды жасауға жауапты адамға бір күн бұрын хабарлауы керек.
- Аурухана парағы жұмыс басталған күні аурухана парақтарын ресімдеуге жауапты адамға (директордың ОЖ жөніндегі орынбасарына) тапсырылады.
- Мұғалімнің болмауы қандай да бір өзге себептермен ауыстыруды талап ететін жағдайларда (біліктілікті арттыру курстары, іссапар, олимпиада, конкурс және т.б.) әкімшілікті және ауыстыруларды жасауға жауапты адамды 3 жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етуге міндетті.
- Олимпиадаларға, конкурстарға, іссапарларға және т.б. жауапты қызметкерлер 3 жұмыс күнінен кешіктірмей әкімшілікті және дайындалып жатқан іс-шара туралы алмастырулар жасауға жауапты адамды хабардар етуге міндетті.
- Кестенің өзгеруі туралы ақпаратты директордың ОЖ жөніндегі орынбасары кәсіби топқа орналастырады, содан кейін педагогтар ата-аналарға мессенджерлер арқылы хабарлайды.
- Үзілістер, демалыстар, еңбек демалыстары.
- Мұғалімдер мен әкімшіліктің жұмыс үзілістері сабақ кестесіне сәйкес белгіленеді.
- Оқушылар үшін сабақ арасындағы үзіліс ұзақтығы 5 минуттан кем емес, ұзақ үзіліс (2 немесе 3 сабақтан кейін) 30 минутты құрайды. Бір үлкен үзілістің орнына екінші және төртінші сабақтардан кейін әрқайсысы 15 минуттан екі үзіліс жасауға рұқсат етіледі.
- Үзілістер таза ауа мен ашық ойындарды барынша пайдалану арқылы жүзеге асырылады.
- Оқушылар тамақтануды бекітілген кесте бойынша үзіліс кезінде, мұғалімдер мен көмекші қызметкерлер өздеріне ыңғайлы уақытта қабылдайды.
- Мереке күндеріндегі жұмыс гимназия директоры бекіткен мерекелік жұмыс жоспары мен кестесімен белгіленеді.
- Қызметкерлердің демалысының ұзақтығы мен уақыты Қазақстан Республикасының заңнамасына және еңбек шартына сәйкес айқындалады.
- Оқу жетістіктерін бағалау
- Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен (толықтырулармен және өзгерістермен) бекітілген орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізудің үлгілік қағидаларына сәйкес қалыптастырушы және жиынтық бағалау нысанында жүзеге асырылады.
- Қалыптастырушыбағалау, оның ішінде үй жұмысы білім алушылардың оқу мақсаттарына қол жеткізуіне мониторинг жүргізу және сабақта сараланған жұмысты одан әрі құру үшін жүргізіледі және педагогтың жазбаша нысандағы (дәптерлерде немесе күнделіктерде) немесе ауызша ұсынымдары (кері байланыс) арқылы жүзеге асырылады.
- Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылауды бөлімдерді (өтпелі тақырыптарды), тоқсанды зерделеу аяқталғаннан кейін оқу материалының мазмұнын меңгеру деңгейін анықтау және белгілеу үшін жиынтық бағалау нысанында педагогтер жүргізеді.
- 1-сыныпта білім алушылардың оқу жетістіктері бағаланбайды.
- 2-11 сынып оқушыларынақалыптастырушыбағалау, бөлімге/өтпелі тақырыпқа жиынтық бағалау (бұдан әрі – БЖБ) және тоқсанға жиынтық бағалау (бұдан әрі – ТЖБ) нәтижелері бойынша балл қойылады, олар тоқсанға оқу жетістіктерін бағалау кезінде ескеріледі.
- БЖБүшін ең жоғары балл 1-4 сыныптарда кемінде 7 және 15 балдан аспайды, 5-11(12) сыныптарда кемінде 7 және 20 балдан аспайды.
- Аптасына 1 сағат оқу жүктемесі кезінде БЖБ бөлімдерді біріктіре отырып, тоқсанына екі реттен артық өткізілмейді, қорытынды баға қалыптастырушы бағалау және БЖБ нәтижелері бойынша жартыжылдықта қойылады.
- БЖБ тоқсанына үш реттен артық емес жүргізіледі. Бөлімдер/тақырыптар тоқсандағы төрт немесе одан да көп бөлімдерді / тақырыптарды зерттеу кезінде тақырыптардың ерекшеліктерін және оқу мақсаттарының санын ескере отырып біріктіріледі. Оны екі кезеңде жүргізуге рұқсат етіледі.
- ТЖБ оқу пәндерінің күрделілік деңгейін ескере отырып, бір күнде үштен артық өткізілмейді. ТЖБтоқсанды аяқтаудың соңғы күнінде және БЖБ-мен бір күнде бір оқу пәні бойынша өткізілмейді.
- ТЖБ және ТЖБ жүргізілмейтін пәндер бойынша тоқсан/жартыжылдық және оқу жылының қорытындылары бойынша «Есепке алу»(«Есепке алмау») қойылады.
- Вариативті компонент сағаттары бойынша таңдалған оқу пәндері бойынша жиынтық бағалау жүргізілмейді, оқу жылының соңында «Есепке алу» («Есепке алмау») қойылады;
- Қалыптастырушы және жиынтық бағалау тапсырмаларын Академиялық адалдық қағидаттарын сақтай отырып, педагогтер дербес жасайды. Педагогтердің әдістемелік бірлестігінің отырысында ТЖБ өткізер алдында тапсырмалардың оқу мақсаттарына, тапсырмалар көлеміне, тапсырмаларды орындауға арналған нұсқаулықтарға, орындалу уақытына сәйкестігі талқыланады.
- ТЖБ жазбаша нысанда өткізілетін оқу пәндері бойынша даулы мәселелер туындаған кезде оқыту нәтижелерін бағалаудың объективтілігін қамтамасыз ету үшін педагогикалық кеңестің шешімі бойынша педагогтар ТЖБ үшін баға қойылғанға дейін 1 (бір) күннен кешіктірмей модерация жүргізеді.
- БЖБжәне ТЖБ нәтижелері болмаған кезде білім алушы уақытша аттестатталмаған болып табылады.
- Ағымдағы оқу жылындағы білім алушылардың жазбаша жиынтық жұмыстары мектепте осы оқу жылының соңына дейін сақталады.
- Тоқсандық баға қалыптастырушы бағалау, БЖБ және ТЖБ нәтижелері негізінде 25%, 25% және 50% пайыздық арақатынаста қойылады.
-
2-11 сынып оқушыларына оқу пәндері бойынша жылдық баға ең жақын бүтінге дөңгелектей отырып, тоқсандық бағалар сомасының орташа арифметикалық мәні ретінде қойылады және қорытынды баға болып табылады.
- БЖБ және ТЖБ бағаларын , тоқсандық, жылдық және қорытынды бағаларды қайта қарауға жол берілмейді.
- Аралық және қорытынды аттестаттауды өткізу шарттары
1.Аралық және қорытынды аттестаттауды өткізу Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы №125 бұйрығымен (толықтырулармен және өзгертулермен) бекітілген орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізудің үлгілік қағидаларымен (бұдан әрі – аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгілік қағидалары) регламенттеледі.
- 1-8, 10-сынып оқушыларын аралық аттестаттау (қазақ тілі бойынша емтихан) білім алушылардың қазақ тілінде оқытатын сыныптарда «Қазақ тілі» пәні бойынша және орыс тілінде оқытатын сыныптарда «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәні бойынша бағдарламалардың мазмұнын меңгеруін бағалау мақсатында академиялық жыл аяқталғаннан кейін МЖМБС сәйкес (тыңдау, сөйлеу, оқу, жазу) жазбаша және ауызша нысанда өткізіледі.
- «Қазақ тілі», «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәндері бойынша қорытынды баға емтихан және жылдық бағалау нәтижелері негізінде 30-дан 70-ке пайыздық қатынаста қойылады. Қорытынды бағалауды дөңгелектеу ең жақын бүтінге жүргізіледі.
- Негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеру білім алушыларды міндетті қорытынды аттестаттаумен аяқталады және нысанда жүргізіледі:
- 9-сынып оқушыларына арналған қорытынды емтихандар;
- 11-сынып оқушыларына арналған мемлекеттік бітіру емтихандары.
- 9, 11-сынып оқушылары үшін пәндер тізбесі, өткізу нысаны, емтихан ұзақтығы аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгілік қағидаларына, сондай-ақ Білім Министрлігінің жыл сайынғы бұйрығына сәйкес белгіленеді.
- Қорытынды аттестаттауға МЖМБС талаптарына сәйкес үлгілік оқу бағдарламаларын меңгерген 9, 11 сынып оқушылары жіберіледі.
- 9 және 11-сыныптардың білім алушылары аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгілік қағидаларында көзделген жағдайларда білім басқармалары басшыларының бұйрықтарымен қорытынды аттестаттаудан босатылады. Қорытынды аттестаттаудан босатылған білім алушылар үшін қорытынды баға ағымдағы оқу жылының жылдық бағасы негізінде қойылады.
- 9 және 11 сынып оқушыларының шетелге оқуға түсуі немесе тұрақты тұрғылықты жеріне кетуі кезінде растайтын құжаттарды ұсыну кезінде білім алушыларды қорытынды қорытынды емтихандар немесе мемлекеттік бітіру емтихандары нысанында оқу жылы аяқталғанға дейін кемінде 2 ай бұрын мерзімінен бұрын қорытынды аттестаттау жүргізіледі.
- Қорытынды аттестаттау кезеңінде ауырған 9 және 11-сынып оқушылары сауығып кеткеннен кейін жіберіп алған емтихандарын тапсырады
- 9 және 11-сыныптар бойынша пән бойынша қорытынды бағаларды есептеу кезінде қорытынды баға емтихан нәтижелері мен оқу жылының тоқсандық бағалары бойынша 30-дан 70-ке дейінгі пайыздық қатынаста қойылады. Қорытынды баға бүтін санға дейін дөңгелектенеді.
- Жазбаша емтиханға қойылған бағамен келіспеген жағдайда оқушы емтихан бағасы жарияланғаннан кейін келесі күні сағат 13.00-ге дейін мектепте құрылған комиссияға, қалалық білім бөліміне апелляциялық шағым береді.
- Білім алушыларды қорытынды аттестаттау қорытындылары ағымдағы жылдың тамыз айында емтихан комиссиясының барлық мүшелерінің қатысуымен оқу жылының жұмыс нәтижелері бойынша педагогикалық кеңесте талқыланады. Педагогтар кеңесі оқу-тәрбие жұмысының сапасын арттыру бойынша шаралар қабылдайды.
1.5. Білім алушыларды пәндік олимпиадаларға, зияткерлік конкурстарға, өңірлік, республикалық және халықаралық деңгейдегі ғылыми жобалар жарыстарына дайындау шарттары.
- Гимназия педагогтары жекелеген оқу пәндері бойынша мотивациясы жоғары оқушылардың даму жоспарын жасауға және жүзеге асыруға, олардың дамуын келесі пәндер арқылы сүйемелдеуге міндетті:
- Жеке көзқарас: әр оқушының күшті жақтарын анықтау және олардың қабілеттері мен қызығушылықтарын ескеретін жеке дайындық бағдарламаларын құру.
- Қосымша сабақтар: олимпиадалық тапсырмалар бойынша білікті педагогтармен немесе жаттықтырушылармен тұрақты сабақтан тыс сабақтар.
- Тәлімгерлермен жұмыс жасау: жоғары оқу орындарының оқытушыларын, өз салаларындағы мамандарды және тәжірибелі педагогтарды даярлау және кеңес беру үшін тарту.
- Мамандандырылған зертханаларды пайдалану: зертханалар білімді практикалық қолдану және Олимпиада тапсырмаларына дайындық алаңы бола алады.
- Оқушылардың ой-өрісі мен дағдыларын кеңейту үшін оқу құралдарына, өткен жылдардағы олимпиадалық тапсырмаларға, заманауи ғылыми мақалаларға және цифрлық ресурстарға қол жеткізу.
- Психологиялық қолдау: олимпиадаларға дайындық тек оқыту ғана емес, сонымен бірге мотивациямен, стресске төзімділікпен және қысыммен күрделі мәселелерді шеше білумен жұмыс істейді. Балалардың өз қабілеттеріне деген сенімін дамыту маңызды.
- Мотивация беру: бәсекелестік атмосферасын құру, жетістіктерді тану және бәсекелестік ортаға біртіндеп үйрену үшін кішігірім конкурстар мен турнирлерге қатысу арқылы оқу процесіне қызығушылықты сақтау.
-
Оқу процесіне интеграция: олимпиадалық тапсырмалар мен оларға дайындық уақыт пен күш-жігерді оңтайландыруға мүмкіндік беретін ең ынталы оқушыларға арналған оқу бағдарламасына ішінара біріктірілуі мүмкін.
- Педагогикалық ұжым білім алушылардың әртүрлі деңгейдегі олимпиадаларға, конкурстарға, ғылыми жобаларға қатысуын ұйымдастыруға және барлық жағынан көтермелеуге міндетті.
- Қосымша ақылы қызметтер көрсету.
- Гимназия Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ақылы білім беру қызметтерін көрсетуге құқылы.
- Босатылған сабақтарды, үйірмелер мен секциялардың сабақтарын есепке алу және жіберілген күндерде бағдарламалық материалды толтыру шарттары.
- 49-баптың 4-тармағының 2-тармағына сәйкес балалардың ата-аналары немесе өзге де заңды өкілдері «Өз балаларының білім беру ұйымындағы сабаққа қатысуын қамтамасыз етуге» міндетті.
- Сабақты өткізіп жіберу тек дәлелді себептермен ғана мүмкін болады, олар құжатпен расталуы керек.
- Дәлелді себептер болып келесілер саналады:
- Оқушының ауырып қалуы(медициналық анықтамамен расталады).
- Спорттық, мәдени, оқу іс-шараларынақатысу (негізі-бұйрық, хат)
- Гимназия дәлелді себепдеп таныған отбасылық жағдайлар (мысалы, туыстарының қайтыс болуы) (ата-анасының немесе заңды өкілінің ескертуі)
- Форс-мажорлық жағдайлар (табиғи апаттар, апаттар және т.б.).
- Білім алушының ата-аналары немесе заңды өкілдері сынып жетекшісіннемесе мектеп әкімшілігін дәлелді себептермен (ауру, отбасылық мән-жайлар, жарыстар мен конкурстарға қатысу және т.б.) жоспарланған сабақты өткізіп алу туралы алдын ала хабардар етуге міндетті.
- Хабарлама жазбаша нысанда (өтініш немесе анықтама) немесе электрондық байланыс құралдары (телефон қоңырауы, электрондық хат) арқылы жасалуы мүмкін.
- Оқушы жоспарлы болмаған кезде (мысалы, отбасылық мән-жайлар бойынша) ата-аналар гимназия директорының атына өткізу себептері мен мерзімдерін көрсете отырып өтініш жазады. Өтініш болжамды болмағанға дейін 1-2 күннен кешіктірілмей берілуі тиіс.
- Күтпеген жағдайлар (ауру немесе басқа да шұғыл жағдай) болған жағдайда, ата-аналар мектепті өткізіп алған күні хабардар етуге, ал сауығып кеткен кезде медициналық анықтама беруге міндетті.
- Білім алушы ауырған кезде оның ата-анасы мектепке оралғаннан кейін бірден еңбекке уақытша жарамсыздық туралы медициналық анықтама беруі тиіс.
- Мектептен тыс іс-шараларға қатысқан жағдайда, іс-шараны ұйымдастырушылардан растайтын құжаттарды ұсына отырып, мектеп әкімшілігінен алдын ала рұқсат алу қажет.
- Отбасылық мән-жайлар бойынша өткізу кезінде дәлелді себептерді көрсете отырып, жазбаша өтініш талап етілуі мүмкін.
- Сабақтарды дәлелсіз себептермен өткізіп жіберуді мектеп әкімшілігі тіркейді және бақылайды.
- Дәлелсіз себептермен өткізіп алған кезде оқушы мен оның ата-анасы өткізіп алудың себептері мен салдарын талқылау үшін мектеп әкімшілігімен әңгімелесуге шақырылады.
- Бірнеше рет негізсіз сабақтан қалуболған жағдайда, білім беру Министрлігінің 2023 жылғы 3 наурыздағы № 61 бұйрығының негізінде білім алушы кейіннен полиция бөлімін хабардар ете отырып, мектепішілік есепке қойылады.
- Барлық сабақтан қалған күндерэлектрондық журналдарда және есеп журналында тіркеледі.
- Сынып жетекшілерісабақтан қалуесебін жүргізуге және ата-аналарды баласының сабақтан қалған күндердіңсаны мен себептері туралы үнемі хабардар етуге міндетті.
- Емтихандарды өткізіп жіберуге тек медициналық себептер немесе құжаттамамен расталған басқа да мән-жайлар бойынша ғана жол беріледі.
17) Форс-мажор жағдайларында (табиғи апаттар, авариялар және т.б.) оқушы сабаққа уақытша келмеуі мүмкін. Мұндай жағдайлар тиісті органдар берген ресми құжаттармен расталуы тиіс және мектеп әкімшілігімен жеке қарастырылуы тиіс.
18) Гимназия оқушыларына сабаққа және жоспарлы іс-шараларға сылтаусыз кешігуге және келмеуге тыйым салынады.
19) Оқушы ауырғанда немесе басқа сылтаулы себептермен сабаққа келмеген жағдайда, ауырған күні сынып жетекшісіне хабарлауға міндетті; ауырған жағдайда оқушының заңды өкілдері белгіленген үлгідегі емхана анықтамасын ұсынады.
20) Жиынтықбағалау күні объективті себептермен (денсаулық жағдайына байланысты, жарыстарға, конференцияларға, олимпиадаларға және барлық деңгейдегі ғылыми жобалар байқауларына қатысуына байланысты, қолайсыз метеорологиялық жағдайларға байланысты) қатыса алмаған оқушылар жеке график бойынша суммативті бағалаудан өтеді.
21) Жиынтықбағалау жұмысын осы тоқсанның/жарты жылдықтың соңына дейін тапсырмаған оқушыға электронды журналға суммативті жұмысты оң баға алғанға дейін «уақытша аттестатталмаған» деген баға қойылады. Суммативті жұмысты тапсырғаннан кейін тоқсандық/жарты жылдық баға қойылады.
22) Оқу ісі мен тәрбие жұмысы жөніндегі директордың орынбасарлары, әлеуметтік педагог, сынып жетекшілері оқушылардың сабаққа қатысуын бақылайды.
1.8. Абоненттік құрылғыларды пайдалану
Оқу-тәрбие үрдісіне қатысы жоқ ұялы байланыс құрылғыларын пайдалану
- Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-III «Білім туралы» Заңының 47-бабының 10-тармағына сәйкес, «оқу үрдісі кезінде оқушылар мен тәрбиеленушілердің қысқа мерзімді оқу жоспарларында көзделген жағдайлардан басқа, ұялы байланыс құрылғыларын пайдалануға тыйым салынады».
- Ұялы телефондарды ата-аналарымен байланысу қажеттілігі немесе төтенше жағдайларда пайдалануға рұқсат етілуі мүмкін.
- Оқу үрдісі кезінде телефондарды пайдаланғаны үшін оқушылар мен олардың ата-аналары өздері жауап береді. Бұл құрылғылардың сақталуына, сондай-ақ оларды дұрыс және қауіпсіз пайдалануға (мысалы, киберзорлық-зомбылықтың алдын алу және жағымсыз мазмұнды таратудан сақтану) жауапты болуды білдіреді.
- Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-III «Білім туралы» Заңының 49-бабының 1-1 тармағына сәйкес, оқушылардың ата-аналары мен басқа да заңды өкілдері балаларының ұялы байланыс құрылғыларын пайдалануын, сондай-ақ олардың денсаулығы мен дамуына зиян келтіретін ақпарат орналастырылған интернет ресурстарын пайдалануын бақылауға міндетті.
1.9. Психологиялық-педагогикалық қолдау жағдайлары
- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2022 жылғы 25 тамыздағы № 377 бұйрығына сәйкес «Орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің қызмет ережесін бекіту туралы» КГУ «Шакарим атындағы гимназияда» оқушылардың, педагогтардың, ата-аналардың немесе басқа да заңды өкілдердің психологиялық амандығын сақтауға және нығайтуға бағытталған психологиялық-педагогикалық қолдау жүзеге асырылады.
- Оқушыларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету процесіне сынып жетекшілері, пән мұғалімдері, медицина қызметкерлері, психологтар, әлеуметтік педагог қызметкерлері ата-аналармен және басқа да заңды өкілдермен өзара іс-қимыл жасаса отырып қатысады.
- Психологиялық-педагогикалық қолдауды қамтамасыз ететін мамандардың қызметтік міндеттері Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығымен бекітілген «Педагог қызметтерінің типтік біліктілік сипаттамалары»на сәйкес жүзеге асырылады.
- Психологиялық-педагогикалық қолдау шараларын ұйымдастыру және өткізу оқушылармен, педагогтармен және ата-аналармен немесе басқа да заңды өкілдермен өзара әрекеттесудің интерактивті формаларын, педагогикалық кеңестерді, семинарлар мен конференцияларды, пән мұғалімдерінің, психологтардың, әлеуметтік және арнайы педагогтардың пәнаралық өзара әрекеттесуін қамтиды.
- Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылар мен тәрбиеленушілерге психологиялық-педагогикалық қолдау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2022 жылғы 12 қаңтардағы № 6 бұйрығымен бекітілген «Білім беру ұйымдарындағы психологиялық-педагогикалық қолдау ережелерін бекіту туралы» қаулысына сәйкес жүзеге асырылады.
- Психологиялық-педагогикалық қолдауды қамтамасыз ететін мамандар оқушылар мен тәрбиеленушілердің құқықтары мен мүдделерін ескере отырып, алынған мәліметтердің құпиялылығын сақтайды.
- Психологиялық-педагогикалық қолдауды қамтамасыз ететін педагогтар Қазақстан Республикасының «Педагог мәртебесі туралы» Заңының 15-бабының 10-тармағына сәйкес, жасөспірімдердің немесе оларға қатысты қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бар әрекеттерді (әрекетсіздікті) жасағаны туралы фактілерді, соның ішінде білім беру ұйымдарында және (немесе) орта білім беру ұйымдарынан тыс жерде кәсіби қызметі барысында белгілі болған жағдайлар туралы құқық қорғау органдарына және мектеп-лицей әкімшілігіне уақытылы ауызша немесе жазбаша хабарлайды.
1.10. Алқалық органдардың жұмысын ұйымдастыру
1) Мектепте алқалық органдар басқару тиімділігін арттыру және білім беру сапасын жақсарту мақсатында құрылады. Олардың құрамы демократиялық және ашықтық принциптері негізінде қалыптасады. Бұл органдар білім беру және тәрбие мақсаттарына жетуге ықпал ететін негізгі функцияларды орындайды, сондай-ақ ұжымдық шешім қабылдауды, инновациялық бағдарламаларды әзірлеуді, нәтижелерді мониторингілеуді және барлық мүдделі тараптарды мектепті басқаруға тартуды қамтамасыз етеді.
2) Мектептегі алқалық органдарға мыналар жатады:
2.1)Педагогикалық кеңес
Педагогикалық кеңестің қызметіне мыналар кіреді:
- Білім беру процесінің негізгі бағыттарын анықтау.
- Білім беру сапасы мен оқу үрдісінің мәселелерін талқылау.
- Оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеу және бекіту.
- Білім беру қызметінің нәтижелерін талқылау және олардың тиімділігін талдау.
Педагогикалық кеңестің қызметі келесі іс-әрекеттер арқылы жүзеге асырылады:
- Пікір алмасу және өзекті мәселелерді талқылау үшін үнемі отырыстар өткізу.
- Білім беру процесін жақсарту бойынша мектеп әкімшілігіне ұсыныстар әзірлеу.
2.2)Әдістемелік бірлестіктер
Әдістемелік бірлестіктердің қызметіне мыналар кіреді:
- Мұғалімдерге әдістемелік көмек көрсету.
- Оқытудың жаңа әдістері мен технологияларын әзірлеу және енгізу.
- Педагогтардың біліктілігін арттыруды ұйымдастыру.
Әдістемелік бірлестіктердің қызметі келесі іс-әрекеттер арқылы жүзеге асырылады:
- Семинарлар мен шеберлік сабақтарын өткізу.
- Әртүрлі пәндер мұғалімдері арасында тәжірибе алмасу.
- Оқу нәтижелерін талдау және оларды жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.
2.3)Қамқоршылық кеңес
Қамқоршылық кеңестің қызметіне мыналар кіреді:
- Қаржылық және материалдық-техникалық мәселелерді шешуге қатысу.
- Оқу мен тәрбие жағдайларын жақсартуға көмектесу.
- Мектепті дамытуға бағытталған бастамаларды қолдау.
Қамқоршылық кеңестің қызметі келесі іс-әрекеттер арқылы жүзеге асырылады:
- Ата-аналармен және қоғаммен өзекті мәселелерді талқылау үшін жиналыстар өткізу.
- Мектеп инфрақұрылымын жақсарту бойынша жобаларды қалыптастыру және іске асыру.
- Қосымша ресурстар мен демеушілерді тарту.
2.4)Ата-аналар комитеті
Ата-аналар комитеті мектептегі алқалық органдарда ата-аналардың мүдделерін білдіреді.
Ата-аналар комитетінің құрамы әр сыныптан өкілдерді сайлау негізінде қалыптасады.
Ата-аналар комитетінің отырыстары қажет болған сайын, бірақ жылына кем дегенде екі рет өткізіледі.
Ата-аналар комитетінің негізгі міндеттері:
- Сыныптан тыс іс-шараларды ұйымдастыру және қолдау.
- Тәрбие процесі мәселелерін талқылауда ата-аналардың мүдделерін білдіру.
- Оқу және оқудан тыс қызметтерге байланысты өзекті мәселелерді шешуге қатысу.
2.5)Оқушылар өзін-өзі басқару органдары
Оқушылар өзін-өзі басқару органдарының қызметіне мыналар кіреді:
- Оқушылардың мүдделерін білдіру.
- Мектеп іс-шаралары мен акцияларын ұйымдастыруға қатысу.
- Оқушыларда белсенді азаматтық позицияны қалыптастыру.
- Ұсыныстар мен бастамаларды талқылау үшін жиналыстар өткізу.
- Мерекелерді, жарыстарды, акцияларды жоспарлауға және өткізуге қатысу.
- Оқу үрдісіне қатысты мәселелерді мектеп әкімшілігімен талқылау.
3) Алқалық органдардың отырыстары оқу жылының басында жоспарланады және мектептің жылдық жұмыс жоспарына енгізіледі.
4) Әрбір отырысқа алдын ала барлық қатысушыларға жеткізілетін күн тәртібі дайындалады.
5) Шешімдер алқалық түрде, ашық дауыс беру арқылы қабылданады. Шешімдерді қабылдау үшін орган құрамының 50%-дан астамының қатысуы қажет.
6) Отырыстардың хаттамалары жазылып, мектеп істерінде сақталады.
7) Алқалық органдардың жұмысын ұйымдастыруға директордың орынбасарлары жауапты болады.
8) Алқалық органдардың шешімдерінің орындалуын мектеп директоры бақылайды.
2. Тәрбие процесін ұйымдастыру
2.1. Білім беру үрдісіне қатысушылардың сырт келбеті, міндетті мектеп формасын бекіту және оны кию
- Оқушылардың міндетті мектеп формасын кию ережелері Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 14 қаңтардағы № 26 «Орта білім беру ұйымдары үшін міндетті мектеп формасына қойылатын талаптарды бекіту туралы» бұйрығымен реттеледі.
- Міндетті мектеп формасы (бұдан әрі – мектеп формасы) дүниеуи сипаттағы оқытуға сәйкес келеді. Мектеп формасының фасоны, түсі классикалық стильде, бірыңғай түсті гаммада, үштен аспайтын түсті араластыруға рұқсат етіле отырып таңдалады. Мектеп формасының түсі тыныш және жарқын емес реңктерден таңдалады.
- Мектеп формасы күнделікті, салтанатты және спорттық болып бөлінеді.
- Ұл балаларға арналған мектеп формасына: пиджак, жилет, шалбар, салтанатты көйлек, күнделікті көйлек немесе түйме немесе жармамен бекітілетін трикотаж көйлек/кардиган, поло көйлек немесе футболка (қыс мезгілі: трикотаж жилет, гольф) кіреді. Ұл балаларға арналған шалбар еркін үлгіде болып, ұзындығы тобықты жабады.
- Қыз балаларға арналған мектеп формасына: пиджак, жилет, юбка, шалбар, классикалық блузка немесе түйме немесе жармамен бекітілетін трикотаж көйлек/кардиган, поло көйлек немесе футболка (қыс мезгілі: трикотаж жилет, сарафан, гольф) кіреді. Қыз балаларға арналған шалбар еркін үлгіде болып, ұзындығы тобықты жабады.
- Ұл балаларға арналған салтанатты форма күнделікті формадан ақ көйлекпен, ал қыз балаларға арналған форма ақ блузкамен толықтырылады.
- Ұл балалар мен қыз балаларға арналған спорттық формаға: спорттық костюм (спорттық шалбар, футболка), спорттық аяқ киім (кроссовка, кед) кіреді.
- Бас киімдерді (орамал, қалпақ, таңба, түбетейка және басқалар) және әртүрлі діндерге тән атрибуттарды мектеп формасына қосуға рұқсат етілмейді.
- Ата-аналар және басқа да заңды өкілдер оқушылардың белгіленген үлгідегі мектеп формасын киюін қамтамасыз етеді.
- Тиісті мемлекеттік органдардың шектеу шараларын жүзеге асыру, төтенше жағдай енгізу, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың пайда болуы, форс-мажорлық жағдайлар жағдайларында ата-аналар балаларды шектеу шаралары алынып тасталғанға, төтенше жағдайдың әрекеті тоқтатылғанға, форс-мажорлық жағдайлар жоғалғанға дейін мектепке іскерлік, классикалық стильдегі ыңғайлы киіммен келуін қамтамасыз етеді.
- Педагогтар мен мектептің басқа қызметкерлері өздерінің кәсібилігі мен оқу үрдісіне құрметпен қарауын көрсететін іскерлік стильдегі киімді таңдау арқылы үлгі болуы тиіс. Педагогтардың сырт келбеті кәсіби этика стандарттарына сәйкес келуі және мектептің жоғары стандарттарын көрсетуі керек.
- Педагогтар мен мектептің басқа қызметкерлерінің киімі мен сырт келбеті жалпы қабылданған мораль және мәдениет нормаларын бұзбауы, оқу үрдісінен алаңдатпауы және мектепте ыңғайлы және қауіпсіз жағдай жасауға ықпал етуіне ерекше назар аударылады.
- Бас киімдерді (орамал, қалпақ, таңба, түбетейка және басқалар) және әртүрлі діндерге тән атрибуттарды мектеп формасына қосуға рұқсат етілмейді.
2.2. Оқушылар мен тәрбиеленушілердің демалысын ұйымдастыру
- Барлық түрдегі жалпы білім беретін ұйымдардың оқушылары үшін сабақ арасындағы үзіліс кем дегенде 5 минут, үлкен үзіліс (2 немесе 3 сабақтан кейін) – 30 минут құрайды. Бір үлкен үзіліс орнына екінші және төртінші сабақтан кейін әрқайсысы 15 минуттан болатын екі үзіліс жасауға рұқсат етіледі.
- Үзілістер таза ауаны максималды пайдаланумен, қозғалыс ойындарымен өткізіледі.
- Демалыс кезіндегі жұмыс директор бекіткен демалыс кестесі мен графигімен анықталады. Жұмыс мамандандырылған мектептерді, мектеп жанындағы лагерьлерді, көгалдандыру бригадаларын, еріктілер отрядтарын, еңбек бригадаларын ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады.
2.3. Оқу-тәрбие үрдісіне қатысушылардың сабақта, үзілісте, сыныптан тыс іс-шараларда, экскурсияларда, асханада, буфеттегі мінез-құлқы
Сабақ кезіндегі мінез-құлық
- Оқушылар сыныпта өз орындарын сынып жетекшісі немесе пән мұғалімі анықтағандай, оқушылардың психофизиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып алады.
- Әрбір мұғалім өзінің пәні бойынша сабақ өткізу кезінде ҚР заңдарына және нормативтік құжаттарына қайшы келмейтін ерекше ережелерді анықтайды. Бұл ережелер барлық оқушылар үшін міндетті болып табылады.
- Сабақ басталар алдында оқушылар өз жұмыс орнын және сабаққа қажетті барлық құрал-жабдықтарды дайындауы тиіс.
- Мұғалім сыныпқа кіргенде, оқушылар амандасу белгісі ретінде тұрып, мұғалім амандасып, отыруға рұқсат бергеннен кейін отырады. Оқушылар сабақ кезінде сыныпқа кірген кез келген ересек адамға да осылай амандасады.
- Сабақ уақыты тек оқу мақсаттары үшін пайдаланылуы тиіс. Сабақ кезінде шулауға, өзіңді және басқаларды бөтен әңгіме, ойын және сабаққа қатысы жоқ басқа істермен алаңдатуға болмайды.
- Мұғалімнің (сынып жетекшісінің) алғашқы талабы бойынша күнделік көрсетілуі тиіс. Оқушылар күнделіктегі барлық жазбаларды мұқият жазуы тиіс. Әр оқу аптасынан кейін оқушының ата-анасы күнделікке қол қояды.
- Сұрақ қоюға немесе жауап беруге дайын болған кезде қолыңды көтеріп, мұғалімнің рұқсатын алу керек.
- Сабақ аяқталғаны туралы сигнал қоңырау болып табылады. Мұғалім сабақ аяқталды деп жариялағаннан кейін ғана оқушылар тұрып, өз жұмыс орнын жинап, сыныптан шыға алады.
- Оқушылар дене шынықтыру сабақтарына спорттық форма мен аяқ киіммен келулері тиіс.
- Сабақ кезінде ұялы телефондар мен оқу үрдісіне қатысы жоқ басқа құрылғыларды пайдалануға тыйым салынады. Барлық техникалық құрылғыларды (плеерлер, наушниктер, ойын құралдары және т.б.) өшіріп, үстелден алып тастау, ұялы телефонды үнсіз режимге қою керек.
Үзіліс кезіндегі мінез-құлық
- Оқушылар үзіліс уақытын демалуға пайдалануға міндетті.
- Дәліздермен, баспалдақтармен, өткелдермен қозғалғанда оң жақ жағын ұстану керек.
- Үзіліс кезінде оқушыларға тыйым салынады:
- шулауға, басқалардың демалуына кедергі келтіруге, баспалдақтармен, терезе тесіктерінің жанында және ойынға бейімделмеген басқа жерлерде жүгіруге;
- бір-бірін итеруге, заттар лақтыруға және кез келген мәселені шешу үшін физикалық күш қолдануға;
- кез келген адамға қатысты жағымсыз сөздер мен қимылдар жасауға, қорқытуға, талап-тонаумен айналысуға.
- Осы тармақты бұзғаны үшін ҚР заңнамасында көзделген шаралар қолданылады.
Асханадағы мінез-құлық
- Оқушылар гигиена ережелерін сақтайды: асханаға сырт киімсіз кіреді, тамақ ішер алдында қолдарын мұқият жуады.
- Комплекспен тамақтанатын оқушылар өздеріне бөлінген үстелдерді алады және тамақ ішіп болған соң лас ыдыстарды өздері алып кетеді.
- Оқушылар буфетте кезекпен қызмет көрсетіледі, асхана қызметкерлерінің талаптарын орындайды, тамақ сатып алғанда тәртіп сақтайды. Ыстық және сұйық тағамдарды алып, пайдаланған кезде сақ болып, назар аударады.
- Асханада және өзімен бірге әкелген тағамдар мен сусындарды асханада ғана ішуге рұқсат етіледі. Тамақ ішіп болған соң ыдыс-аяқты жинайды.
Сыныптан тыс іс-шаралар мен экскурсиялар кезіндегі оқушылардың мінез-құлқы
- Іс-шаралар басталмас бұрын оқушылар қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқаулықтан өтуге міндетті.
- Массалық іс-шаралар кезінде жетекшінің барлық нұсқауларын қатаң орындау қажет. Өз өмірі мен айналасындағылардың қауіпсіздігіне қатер төндіретін кез келген әрекеттен аулақ болу керек.
- Сыныптан тыс іс-шаралар мен экскурсиялар кезінде оқушылар тәртіпті сақтауға, қоғамдық тәртіпті бұзбауға, шулауға, жүгіруге тыйым салынады. Қауіпсіздік қызметкерлерінің рұқсатынсыз топтан шығып кетуге болмайды.
- Қозғалыс кезінде, транспортта болсын, жаяу жүргенде болсын, оқушылар қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтауға, өзін және басқаларды қауіп-қатерге салмауға міндетті. Белгіленген бағыттармен жүру керек және экскурсиялық топтан ажырауға болмайды.
- Оқушылар бір-біріне қолдау көрсетуі, көмекке мұқтаж адамдарға көмектесуі және кез келген мәселе немесе оқиға туралы қауіпсіздік қызметкерлеріне дереу хабарлауы тиіс.
- Жеке гигиена ережелерін қатаң сақтау, денсаулығының нашарлауы немесе жарақат алу туралы топ жетекшісіне дереу хабарлау қажет.
- Оқушылар жергілікті дәстүрлерге құрметпен қарауға, табиғатқа, тарихи және мәдени ескерткіштерге, жеке және топтық мүлікке абай болуға міндетті.
- Ашық отты пайдалануға (шұғыла, шам, фейерверк, хлопушка, отын және т.б.), химиялық, пиротехникалық және басқа да өрт шығаруы мүмкін құралдарды қолдану арқылы жарық эффектілерін жасауға тыйым салынады.
Оқушыларға тыйым салынады:
- Гимназияның жарлығынбұзуға;
- Мұғалімге, сынып жетекшіге, медицина қызметкеріне немесе мектеп әкімшілігіне хабарламай сабақтан шығып кетуге;
- Алдын ала рұқсат алмай мектепке бөтен адамдарды әкелуге;
- Қоқыс тастауға, мектеп мүлкін бүлдіруге;
- Кіші сынып оқушыларын кемсітуге, бір-бірін мазақтауға, буллингпен және кибербуллингпен айналысуға, зорлаумен айналысуға;
- Сынып жетекшісінің қатысуынсыз сыныптық іс-шаралар өткізуге;
- Асханадан тамақ алып шығып, коридорларда және мектеп бөлмелерінде жеуге;
- Аллергия немесе азық-түлік улануын тудыруы мүмкін азық-түлік өнімдерін (кремді өнімдер, салаттар, мороженое, газдалған сусындар және т.б.) мектепке әкелуге. Тамақты жеткізуге тапсырыс беруге тыйым салынады;
- Сабақ кезінде жүгіруге және шулауға;
- Сырт киіммен сабаққа, асханаға, акт және спорт залдарына кіруге;
- Өрескел сөздер қолдануға;
- Шылым шегуге, алкогольді ішімдіктер ішуге, уытты және наркотикалық заттарды қолдануға және таратуға;
- Өткір, кесуге арналған, ұсақтауға арналған заттарды, газ баллончиктерін, электрошокерлерді, жарылғыш және өрт қаупі бар заттарды, пневматикалық пистолеттерді және оларға ұқсас заттарды, сондай-ақ кез келген жарақат алу қаупі бар заттарды әкелуге;
- Мектеп аумағында кез келген коммерциялық қызметпен айналысуға;
- Мектептен тыс:
- Шатырларда, чердактарда және техникалық қабаттарда, өрт баспалдақтарында, жылу желілерінде, теміржол станцияларында және ойын-сауыққа арналмаған басқа жерлерде болуға;
- Өрт қаупі бар, жарылғыш, уытты, токсикологиялық препараттармен ойнауға;
- От жағуға және жапырақ пен ағаштарды өртеуге;
- Өрескел сөздер айтуға және айналасындағыларды мазақтауға;
- Балалардың, жасөспірімдердің, ересектердің және қарт адамдардың қадір-қасиетін кемітуге;
- Тарихи және мәдени ескерткіштерді ластауға, қоғамдық және мемлекеттік мүлікті бүлдіруге;
- Шылым шегуге және кез келген алкогольді ішімдіктерді ішуге, алкогольді ішімдіктер ішуге рұқсат етілген орындарға баруға;
- Құмар ойындар ойнауға;
- Үйлерде, подъезддерде, қоғамдық көлікте, кинотеатрларда, спорт залдарында және т.б. тыныштықты бұзуға және тұрғын үй ережелерін бұзуға;
- Кез келген материалдық құндылықтарды сатуға;
- Қоғамдық тәртіпті, жол және көшедегі қауіпсіздік ережелерін бұзуға, ересектермен бірге жүрместен және белгіленбеген жерлерде суға түсуге, аң аулауға және балық аулауға;
- Кез келген уақытта үйден және қоғамдық орындардан ата-анасының немесе үлкендердің қатысуынсыз болуға (жазғы уақытта сағат 22-ден кейін, қысқы уақытта сағат 21-ден кейін).
2.4. «Балдаурен» Республикалық оқу-сауықтыру орталығына және «Бөбек» Ұлттық ғылыми-практикалық, білім беру және сауықтыру орталығына демалуға жіберілетін оқушылар мен тәрбиеленушілерді іріктеу
- Гимназия «Балдаурен» Республикалық оқу-сауықтыру орталығына және «Бөбек» Ұлттық ғылыми-практикалық, білім беру және сауықтыру орталығына демалуға жіберілетін оқушылар мен тәрбиеленушілерді Қарағанды облысының білім басқармасы мен ҚР Міндетті әлеуметтік қор қызметі бөліп беретін орындар негізінде, оқуға деген ынтасы жоғары оқушылар мен басқа да оқушыларды нормативтік құқықтық актілер мен адалдық, әділеттілік принциптері негізінде іріктейді.
- Қамқоршылық кеңес жылына «Балдаурен» Республикалық оқу-сауықтыру орталығына және «Бөбек» Ұлттық ғылыми-практикалық, білім беру және сауықтыру орталығына жіберілетін оқушылар тізімін бекітеді.
2.5. Білім беру ұйымының ғимараты мен аумағының тазалығын оқушылар мен қызметкерлердің сақтауы
- Барлық оқушылар мен мектеп қызметкерлері сыныптарда, дәліздерде, оқу кабинеттерінде, спорт залдарында және мектептің барлық аумағында тазалық пен тәртіпті сақтауға міндетті. Әркім өз жұмыс орнының және жалпы кеңістіктің тазалығына үлес қосуы керек.
- Сабақ аяқталғаннан кейін оқушылар өз жұмыс орындарын жинастыруға міндетті: үстелдерді, орындықтарды ретке келтіру, қоқыс болса, лақтыру керек. Мұғалімдер мен қызметкерлер де өз жұмыс орындарындағы тазалық пен тәртіпті қадағалауы тиіс.
- Үзіліс кезінде оқушылар қоқыс шашпауға, жеке заттарын немесе тамақ қалдықтарын дәліздерде, кабинеттерде және басқа да жалпы пайдаланылатын орындарда қалдырмауға тиіс. Қоқысты арнайы орнатылған қоқыс жәшіктеріне лақтыру керек.
- Сыныптан тыс және мектептік іс-шаралар өткізгеннен кейін барлық қатысушылар іс-шара өткен бөлме немесе аумақты жинастыруға көмектесуге міндетті. Оқушылар мұғалімдердің басшылығымен қоқысты жинап, жабдықтар мен инвентарды ретке келтіреді.
- Барлық оқушылар мен қызметкерлер мектептегі жиһазға, техникаға, спорт инвентарына және басқа да заттарға мұқият қарауға міндетті. Мектеп мүлкін бүлдіргені үшін тәртіптік немесе әкімшілік жауапкершілікке тартылуы мүмкін.
- Оқушылар өз жеке заттарына ғана емес, басқа оқушылардың заттарына да құрметпен қарауы тиіс. Киімдерді, оқу құралдарын, аяқ киімдерді шашып тастауға және арнайы бөлінген орындардан тыс жерге қалдыруға тыйым салынады.
- Асханада тамақ ішіп болғаннан кейін оқушылар өздерінен кейін жинастыруға және пайдаланылған ыдыстарды арнайы бөлінген орынға қоюға міндетті.
- Осы ережелерді сақтау мектепте жайлы және таза атмосфераны сақтауға ықпал етеді, бұл тиімді оқу үрдісінің кепілі болып табылады және мектеп қауымдастығының барлық қатысушылары үшін сау ортаны қолдауға ықпал етеді.
- Мектеп оқушылары мен қызметкерлері қоғамдық орындарда тазалық пен тәртіпті сақтауға және қоғамдық орындарда болудың заңды талаптарына ешбір ескертусіз бағынуға міндетті.
2.6. Білім беру ұйымының дәстүрлерін сақтау
- Білім беру үрдісіне қатысушылардың барлығы мектептің тарихы мен дәстүрлеріне құрметпен қарауға міндетті. Мектеп дәстүрлерін білу және сақтау мектеп қауымдастығын нығайтуға және ұрпақтар сабақтастығын қамтамасыз етуге көмектеседі.
- Білім күні, Соңғы қоңырау, Тілдер күні, Мұғалімдер күні, Республика күні, Наурыз, ұлттық мәдениет пен символдар күндері, мәдениетке, спортқа және ғылымға арналған тақырыптық апталар мен айлықтар, мектептік концерттер, көрмелер, спорттық жарыстар және ашық есік күндері сияқты дәстүрлі мектеп іс-шаралары тәрбие үрдісінің ажырамас бөлігі болып табылады. Оқушылар мен қызметкерлердің осы іс-шараларға қатысуы міндетті.
- Оқушылардың ата-аналары мен заңды өкілдері мектеп мерекелері мен іс-шараларына қатысуға тартылады, бұл мектеп пен отбасы арасындағы байланысты нығайтуға және оқушылардың көз алдында мектеп дәстүрлерін қолдауға ықпал етеді.
- Жоғарғы сынып оқушылары кіші сынып оқушыларына қолдау көрсетуі, оларға білім мен мектеп дәстүрлерін беруі тиіс. Бұл ұстаздық, шеберлік сыныптарын ұйымдастыру және кіші сынып оқушылары үшін байқаулар өткізуді қамтуы мүмкін.
- Мектеп формасы мен сыртқы келбетінің бірыңғай стандарттарын сақтау барлық оқушылар үшін міндетті болып табылады және мектеп қауымдастығына тиістілікті және оның дәстүрлеріне құрметпен қарауды білдіреді.
- Мектеп дәстүрлерін сақтау және дамыту оқушыларда мектеп тарихына деген жауапкершілік сезімін, оның символдары мен құндылықтарына деген құрметті қалыптастыруға бағытталған тәрбие жұмысының маңызды бөлігі болып табылады. Білім беру үрдісінің барлық қатысушылары – педагогтар, оқушылар және ата-аналардың қатысуы мектеп дәстүрлерін сақтауға және мектеп қауымдастығын ұзақ жылдар бойы нығайтуға ықпал етеді.
3. Оқу үрдісі қатысушыларының қосымша білім алуын ұйымдастыру
3.1. Үйірмелер мен секция сабақтарын ұйымдастыру
-
Біздің мектептегі қосымша білім беру оқушыларды, педагогтарды және ата-аналарды қоса алғанда, оқу үрдісі қатысушыларының жан-жақты дамуына бағытталған. Қосымша білім беру бағдарламалары мыналарды қамтуы мүмкін:
- қызығушылыққа байланысты үйірмелер мен секциялар (өнер, спорт, ғылым және технологиялар);
- педагогтарға арналған біліктілікті арттыру курстары;
- оқу үрдісін қолдауға және дамытуға бағытталған ата-аналарға арналған іс-шаралар.
- Барлық бағдарламалар мектептің оқу жоспары негізінде, оқушылардың қызығушылықтары мен қажеттіліктерін, сондай-ақ білім берудегі заманауи үрдістерді ескере отырып іске асырылады.
- Қосымша білім беру іс-шараларына қатысу ерікті түрде жүзеге асырылады, дегенмен жеке және әлеуметтік дамуға ықпал ету үшін белсенді қатысуға ұсынылады.
- Қолжетімді қосымша білім беру бағдарламалары туралы ақпарат мектептің ресми сайтында және ақпараттық стендте жарияланады.
- Спорт секцияларының, үйірмелердің, қызығушылық бойынша сабақтардың жұмысы оқу жылының басында мектеп директоры бекіткен кестеге сәйкес жүргізіледі.
- Үйірме жетекшілері жұмыс жоспарларын тәрбие жұмысы жөніндегі директордың орынбасарына ұсынады және Bilimal АСУ-да үйірме жұмысы журналын уақытылы толтырады.
- Үйірме жетекшілері белсенді әдістер мен оқыту тәсілдерін қолдана отырып, үйірме сабақтарын сапалы өткізеді.
- Қосымша білім беруді ұйымдастыру туралы сұрақтарнемесе ұсыныстар болса, оқу үрдісінің қатысушылары мектеп әкімшілігіне жүгіне алады.
3.2. Бірыңғай оқу орталығын құру
- Гимназияда мектеп кітапханасы, қала/облыс кітапханалары және отбасының өзара әрекеттесуі арқылы бірыңғай оқу орталығын құру үшін жағдай жасалды.
- Бірыңғай оқу орталығы (БОО) – оқушылар мен педагогтар арасында оқуға деген қызығушылықты арттыруға байланысты іс-шаралар өткізуге, сонымен қатар өзіндік дайындық және оқу үшін арналған мектептің арнайы ұйымдастырылған аймағы.
- БОО құрудың мақсаты – оқу мәдениетін дамыту, сауаттылық деңгейін арттыру, сондай-ақ әдебиет пен ғылыми-танымдық басылымдарға деген қызығушылық қалыптастыру.
БОО-ға кіру және оны пайдалану тәртібі:
4) БОО мектеп әкімшілігі бекіткен кестеге сәйкес оқу күні бойы оқушылар мен мектеп қызметкерлері үшін қолжетімді.
5) Пайдаланушылар БОО-дағы жабдықтар мен әдебиеттерге құрметпен қарауға міндетті.
6) БОО-ға тамақ пен сусын әкелуге тыйым салынады.
7) Өздік дайындық немесе оқу кезінде үнсіздікті сақтау, ұялы телефондармен сөйлесуге және басқа келушілерге кедергі келтіретін әрекеттер жасауға тыйым салынады.
БОО-дағы іс-шараларды ұйымдастыру:
8) Бастауыш сыныптардың әрбір сыныбында әртүрлі жас санатына арналған қолжетімді әдебиеттермен жабдықталған кітап бұрыштары болуы тиіс. Оқушылар үзіліс кезінде және бос уақыттарында оқуға арналған кітаптарды ала алады.
9) Мектеп кітапханасында жайлы жиһазбен және сапалы жарықтандырумен жабдықталған, кітаппен жағымды уақыт өткізуге арналған арнайы оқу аймақтары жасалған.
10) «Оқырман мектеп» жобасы аясында дүйсенбі күні сынып сағаттарында мінбетті түрде оқу енгізіледі. Барлық оқушылар мен педагогтар өз жасы мен қызығушылығына сәйкес көркем немесе танымдық әдебиетті оқуға 10 минут бөледі.
11) Әрбір сынып оқушылары оқыған кітаптары туралы ойлары мен әсерлерін жазатын оқу күнделіктерін жүргізуі тиіс.
12) Қазақ тілі мен әдебиеті, орыс тілі мен әдебиеті, ағылшын тілі мұғалімдері және бастауыш сынып мұғалімдері оқуға деген қызығушылықты арттыруға бағытталған мектептік іс-шараларды үнемі өткізіп тұруы тиіс: әдеби викториналар, үздік шығарма байқаулары, кітаптар мен авторларға арналған тақырыптық күндер. Сонымен қатар, педагогтар оқушылардың көзқарасын кеңейтуге және кітаптарға деген қызығушылығын арттыруға көмектесетін көркем және ғылыми мәтіндерді пайдалана отырып, оқу процесіне оқу элементтерін енгізуге ұсынылады; ата-аналарды отбасылық әдеби кештер, балалармен бірге кітап оқу және оқығандарын талқылау арқылы жобаға қатысуға шақыру.
13) БОО-да әдеби кештер, авторлармен кездесулер, оқырман клубтары, әдебиет сабақтары және оқуға деген қызығушылықты арттыруға бағытталған басқа да білім беру іс-шаралары өткізілуі мүмкін.
14) Барлық іс-шаралар мектеп әкімшілігімен келісілуі тиіс.
15) Іс-шаралар өткізіліп жатқан кезде қатысушылар БОО-дағы тәртіп ережелерін сақтауға және тәртіпті сақтауға міндетті.
Кітапханалық және электрондық ресурстарды пайдалану:
- БОО-да оқу, көркем және ғылыми-танымдық әдебиеттерді қамтитын мектеп кітапханасының қорына еркін қол жеткізу қамтамасыз етілген.
- Оқушылар оқу, жобалар дайындау және үй тапсырмаларын орындау үшін электрондық ресурстарды (планшеттер, компьютерлер) пайдалануға құқылы.
- Ресурстарды (баспа және электронды) пайдалану кітапханашы немесе БОО-ға жауапты қызметкермен келісілуі тиіс.
Тәртіпті сақтауға жауапкершілік:
19) Әрбір оқушы мен мектеп қызметкері осы ережелерді сақтауға және БОО-да тәртіпті сақтауға міндетті.
20) Ережені бұзған жағдайда пайдаланушылар мектеп әкімшілігінің шешімімен БОО-ға уақытша кіру құқынан айырылуы мүмкін.
21) Бұл бөлім оқушылар мен персоналда оқу орталығындағы мінез-құлық ережелері мен жауапкершілік туралы нақты түсінік қалыптастыруға, сондай-ақ оны тиімді пайдалануға ықпал етеді.
22) Кітапхана меңгерушісі жыл сайын оқу сапасын жақсарту және оқу белсенділігін арттыру бойынша мектептік, қалалық, облыстық және республикалық жобаларды қамтитын бірыңғай оқу орталығын құру жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеп, іске асырады.
3.3. Педагогтарды кәсіби байқауларға іріктеу
- Гимназия педагогтары әртүрлі деңгейдегі кәсіби байқаулар мен олимпиадаларға қатысуға міндетті.
- Байқауларға қатысушыларды іріктеу байқаудың ұйымдастыру комитеті әзірлеген регламентке сәйкес және әдістемелік бірлестік жетекшілері мен мектеп әкімшілігінің ұсынысы бойынша жүзеге асырылады.
- Бәсекеге қабілетті ортаны қалыптастыру мақсатында әдіскер педагогтар мен ғылыми-зерттеуші педагогтарға қалалық, облыстық және халықаралық кәсіби байқауларды әзірлеуге, ұйымдастыруға және өткізуге қатысуға, сондай-ақ осы байқауларға қатысуға ұсынылады.
3.4. Қызметкерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру
- Педагог өз кәсіби шеберлігін, зерттеушілік, интеллектуалдық және шығармашылық деңгейін үздіксіз жетілдіру мақсатында мемлекеттік тапсырыс есебінен де, басқа көздер есебінен де біліктілікті арттыру курстарына қатысуға тең құқылы.
- Гимназия жыл сайын:
- педагогтардың біліктілігін арттырудың перспективалық жоспарын жасайды және өтінім дайындайды;
- Педагогтар білім беру ұйымдарының, білім бөлімдерінің, білім басқармаларының бұйрықтары негізінде курстарға жіберіледі.
- Курстарға жіберілген педагог курстарды аяқтағаны туралы сертификаттың көшірмесін мектепке ұсынады.
3.5. Оқу, тәжірибеден өту, семинарлар, конференциялар, олимпиадалар, байқаулар жұмысына қатысу бойынша жұмыстарды жүзеге асыру
- Мектепте оқушылардың да, педагогтардың да семинарларға, конференцияларға, олимпиадаларға, байқауларға қатысуы, тәжірибеден өтуі үшін жағдай жасалады. Ол үшін гимназияның әдістемелік қызметі ұйымдастырылады.
- Әдістемелік қызметтің басты қызметі – педагогикалық шеберлік байқауларына қатысушыларға әдістемелік көмек көрсету болып табылады.
- Мұғалімдер кәсіби дағдыларын жетілдіруге және оқу үрдісіне заманауи білім беру технологияларын енгізуге ықпал ететін біліктілікті арттыру курстарына қатысуға міндетті.
- Оқушыларға мектеп бағдарламасы аясында немесе сыртқы ұйымдарды тарту арқылы ұйымдастырылатын қосымша білім беру бағдарламаларына, элективті курстарға, оқу жобаларына қатысу мүмкіндігі беріледі.
- Педагог құрамы мен оқушылар тәжірибе алмасу және профильді салалар бойынша практикалық дағдылар алу үшін білім беру мекемелерінің, кәсіпорындардың немесе ғылыми ұйымдардың базасында тәжірибеден өтуге қатыса алады.
- Тәжірибеден өту педагогтардың біліктілігін арттыруға және оқушылардың практикаға бағытталған оқытуын күшейтуге бағытталған.
- Педагогтар тәжірибе алмасу және педагогикалық шеберлікті арттыру мақсатында барлық деңгейдегі семинарларға, конференцияларға және форумдарға қатысуға міндетті.
- Оқушылар өз білімдерін кеңейту және зерттеу қабілеттерін дамыту үшін профильді конференциялар мен ғылыми семинарларға қатыса алады.
- Мектеп оқушылардың барлық деңгейде ұйымдастырылатын пәндік олимпиадаларға, байқауларға және жарыстарға қатысуын қолдайды.
- Педагогтар оқушылардың білім беру және шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал ететін іс-шараларға қатысуын ұйымдастыруға және қолдау көрсетуге міндетті.
4. Гимназиядағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету
4.1. Оқушыларға медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз ету және медициналық пункттің жұмысын ұйымдастыру
- Оқушыларға дәрігерге дейінгі медициналық көмек медбикемен қамтамасыз етіледі, ол әкімшілік пен педагогикалық персоналмен бірге оқушылардың денсаулығы мен физикалық дамуына, емдеу шараларын жүргізуге және санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтауға жауапты. Дәрігерлік медициналық көмекті жергілікті деңгейдегі денсаулық сақтау органдары (емхана) жүзеге асырады. Оқушылар кестеге сәйкес медициналық тексеруден өтеді.
- Мектепте оқушыларға емдеу шаралары заңды өкілдерімен келісіліп жүргізіледі.
4.2. Білім беру ұйымының асханасында және буфетінде тамақтандыруды ұйымдастыру
- Сабақ арасындағы үзіліс кезінде мекеме оқушыларды тамақтандыруды ұйымдастырады, ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ата-аналардың қаражаты, жергілікті бюджет қаражаты және жалпы білім беру қоры есебінен мектеп асханасында жүзеге асырылады.
4.3. Оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету (ғимараттар мен аумаққа кіру режимі, сырттан келген адамдардың болу жағдайлары, мектеп бойынша кезекшілікті ұйымдастыру)
Кіру тәртібі
- Кіру режимі – гимназия аумағына немесе аумағынан санкциясыз адамдардың өтуіне, көлік құралдарының өтуіне, мүліктің әкелінуіне (алынуына) жол бермейтін шаралар мен ережелердің жиынтығы. Мектеп ғимаратына кіру режимі гимназияның белгіленген тәртіптегі қызметін қамтамасыз етуге бағытталған арнайы шаралар кешенін қарастырады және оқушылардың, қызметкерлердің және азаматтардың ғимаратқа өту тәртібін анықтайды.
- Мектептегі кіру режимін жүзеге асыру жауапкершілігі кезекші әкімшіге, күзетшіге жүктеледі.
- Осы Ереженің талаптарын орындау мектепте тұрақты немесе уақытша жұмыс істейтін барлық қызметкерлерге, оқушыларға және олардың ата-аналарына, гимназия аумағында өз қызметін жүзеге асыратын немесе басқа себептермен болатын барлық заңды және жеке тұлғаларға міндетті болып табылады.
- Мектеп персоналы, оқушылар және олардың ата-аналары (заңды өкілдері) әзірленген және бекітілген Ережелермен танысуға тиіс.
Оқушылардың кіру тәртібі
- Мектеп вестибюлінде бақылау пульті (БП), телефон байланысы бар күзет орны орнатылады;
- Оқушылар ғимаратқа басты (парадтық) кіреберістен өтеді
- Оқушылар кестеге сәйкес бірінші сабаққа бағытталады
- Мектепке және оның аумағына кез келген мақсатта әкелуге және кез келген тәсілмен пайдалануға қару-жарақ, жарылғыш, жарылғыш немесе өрт қаупі бар заттар мен материалдар; алкогольді ішімдіктер, наркотиктер, басқа да есірткі заттар мен улар, газ баллончиктері, сондай-ақ оқу процесіне қатысы жоқ басқа да заттар мен бұйымдарды әкелуге тыйым салынады.
- Оқушылар оқу кабинеттеріне өз бетінше барады.
- Үзіліс кезінде оқушылар бос, бірақ мектеп кешенінің аумағында болады.
- Сабақ аяқталмай тұрып мектеп ғимаратынан шығуға оқушыларға тек қана дәлелді себептермен, мұғалімнің, кезекші әкімшінің, медицина қызметкерінің жеке рұқсатымен рұқсат етіледі.
- Мұғалім, кезекші әкімші, медицина қызметкері оқушының мектеп ғимаратынан уақытынан бұрын шығуы туралы (ауызша немесе жазбаша түрде) күзетке хабарлауға міндетті.
- Мектептік іс-шаралар (концерттер, спорттық жарыстар және т.б.) өткізілген кезде кіруді кезекші мұғалімдер мен кезекші әкімші арнайы қауіпсіздік шараларын ескере отырып жүзеге асырады.
- Педагогтардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) мектепке келуі тек соңғы сабақ аяқталғаннан кейін, мұғаліммен алдын ала келісіп, жүзеге асырылады. Жедел жағдайларда кіру кезекші әкімшінің рұқсатымен жүзеге асырылады, бұл ретте келушілер журналында ата-аналардың (заңды өкілдерінің) келу және кету уақыты, сондай-ақ келушінің келген мұғалімі немесе мектептің басқа қызметкерінің теріс атауы тіркеледі;
Мектеп қызметкерлерінің кіру тәртібі
- Педагогтар мектепке келгенде кіреберіс аймағынан (басты кіреберіс) өтеді. Бұл кезде педагогтар міндетті түрде кіру журналына тіркеледі.
- Педагогтарды ата-аналар мен заңды өкілдердің келуі тек соңғы сабақтан кейін, мұғаліммен алдын ала келісіп және ол өз кәсіби қызметін атқармайтын кезде жүзеге асырылады. Жедел жағдайларда кіру кезекші әкімшінің рұқсатымен жүзеге асырылады, бұл ретте келушілер журналында ата-аналардың (заңды өкілдерінің) келу және кету уақыты, сондай-ақ келушінің келген мұғалімі немесе мектептің басқа қызметкерінің теріс атауы тіркеледі. Педагог әрбір келу туралы күзет орнына хабарлауға міндетті.
- Директордың жеке рұқсатынсыз немесе кезекші әкімшінің жазбаша рұқсатынсыз педагогтарға мектепке жеке және мемлекеттік мүлікті әкелуге (алып шығуға) тыйым салынады.
- Мектепке тәулік бойы директор, кадрлар жөніндегі орынбасар, күзет қызметкерлері кіре алады.
- Мереке күндері, демалыс күндері және жұмыс істемейтін күндері директор, әкімшілік, кадрлар жөніндегі орынбасар мектепке кедергісіз кіре алады.
Ата-аналардың (заңды өкілдердің) мектепке кіру тәртібі
- Ата-аналар мұғалімдермен сабақтан кейін немесе үзіліс кезінде кездеседі (жедел жағдайларда).
- Мұғалімдер ата-аналармен кездесу уақыты туралы, сондай-ақ ата-аналар жиналысының уақыты мен орны туралы күзетке хабарлауға міндетті.
- Ата-аналардың жеке мәселелері бойынша әкімшілікке келуі әкімшілікпен алдын ала келісіп, күзет алдын ала хабардар етілуі тиіс.
- Мұғалімдермен немесе мектеп әкімшілігімен кездесу үшін ата-аналар күзетке тіркеу журналына өздерінің теріс атауын, аты-жөнін, баласының теріс атауын, оның оқитын сыныбын хабарлайды.
- Ата-аналарға ірі габаритті заттармен мектепке кіруге рұқсат етілмейді, әйтпесе олар оларды күзет орнында қалдырады немесе тексеруге рұқсат береді.
- Ата-аналар күтпеген жағдайда мектепке келген жағдайда күзет олардың келу мақсатын анықтайды және әкімшіліктің рұқсатымен ғана өткізеді.
- Балаларын сабақтан кейін алып кетуге келген ата-аналар мектептің бірінші қабатындағы вестибюльде немесе көшеде күтеді.
Сырттан келген қонақтардың кіру тәртібі
- Мектеп қызметкерлеріне сырттан келген қонақтардың келуі қызметкердің күзет қызметкеріне хабарлауымен алдын ала келісім бойынша жүзеге асырылады.
- Педагогтарға тек сабақтан тыс уақытта келуге рұқсат етіледі. Жедел жағдайларда сырттан келген қонақтарға кіру кезекші әкімшінің рұқсатымен жүзеге асырылады. Бұл ретте журналда келушілердің келу және кету уақыты, паспорттық мәліметтері және қонақтың келген мұғалімі немесе мектептің басқа қызметкерінің теріс атауы тіркеледі;
- Қонақтар үшін кіру құжаты болып фотосуреті бар жеке басын куәландыратын құжат саналады;
Көлік құралдарын мектеп аумағына кіргізу тәртібі
- Көлік құралдары мектеп аумағына алдын ала келісім бойынша және ТК туралы алдын ала берілген мәліметтер негізінде: мемлекеттік нөмірі, түсі және маркасы бойынша жіберіледі;
- Арнайы көліктің мектеп аумағына кіруі ТЖ жағдайында жүзеге асырылады; ТЖ жағдайында күзет немесе әкімшілік арнайы көлікті қарсы алып, ТЖ орнына жеткізуі тиіс;
4.4. Кезекшілікті ұйымдастыру
- Мектепте кезекшілік әр ауысым басталғанға 30 минут қалғанда басталады.
- Кезекші мұғалім мен әкімші балаларды қарсы алады, ауыспалы аяқ киімнің болуын тексереді (жылу және санитарлық режимді ескере отырып), кешіккендерді тіркейді.
- Кезекші әкімші вестибюльде тәртіпті қамтамасыз етеді, қызметкерлердің болуын және келуін тексереді. Кезекші сыныптың міндеттері:
- Сынып кезекшілігі директор бекіткен кестеге сәйкес басталады;
- Сынып кезекшілігі ауысым басталғанға жиырма минут қалғанда басталады;
- Кезекші оқушының айырмашылық белгісі – бейдж.
- Кезекші оқушылар сабаққа дейін, үзіліс кезінде және сабақтан кейін кезекшілік аяқталғанға дейін өз орындарында болып, бекітілген учаскеде тәртіп пен тазалықты қамтамасыз етеді;
- Кезекші оқушы сабаққа шақыру қоңырауымен өз орнынан кетеді;
- Кезекші оқушылар барлық бұзушылықтар және экстремалды жағдайлар туралы кезекші мұғалімге немесе кезекші әкімшіге хабарлайды;
- Кезекші мұғалім ауысым басталғанға дейін және екінші ауысым аяқталғаннан кейін фойеде болады;
4.5.Күзетшініңміндеттері
- Оқу үрдісі кезінде кіру режимін жүзеге асырады;
- Мектепте сырттан келген адамдардың болуына жауапты;
- Сабаққа кіру және сабақтан шығу белгілерін береді;
- Келісімшартқа сәйкес өз қызметтік міндеттерін атқарады. Ескерту: Мектептегі қауіпсіздік қызметінің жұмысын оқу-өндірістік бөлім басшысының орынбасары және қауіпсіздік мәселелерін бақылайтын директордың орынбасары үйлестіреді.
4.6. Кезекші әкімшінің міндеттері:
- Сабақ басталғанға 30 минут қалғанда мектепке келеді;
- Ауысым аяқталғаннан кейін, барлық бөлмелербосатылғаннан кейін мектептен кетеді;
- Жылытуды, температура режимін, жарықтандыруды, үй-жайлардың санитарлық жағдайын тексереді.
- Кезекші мұғалімнің бар екенін тексереді;
- Қоңыраулардың уақытылы берілуін бақылайды;
- Үзіліс кезінде және оқу үрдісі кезінде мектепті аралайды.
- Асхананың, кітапхананың жұмысын және Smart Time үзілістерін өткізуді бақылайды.
- Рұқсатсыз мектепте сырттан келген адамдардың болуына жол бермейді;
- Сабақ аяқталғанға дейін оқушыларды мектептен шығаруға тыйым салады;
- Жарықтың уақытылы қосылуын (өшірілуін) бақылайды;
- Педагогикалық ұжымның және көмекші персоналдың жұмысқа шығуын бақылайды;
- Дәлелді себептер болған жағдайда оқушыны сабақтан босатып, оны жазбаша түрде ресімдейді.
Кезекші әкімші келесілерді орындауға міндетті:
- Оқушылармен, ата-аналармен, қызметкерлермен және қонақтармен қарым-қатынаста әдепті және мейірімді болуы тиіс;
- Педагогтар мен оқушылардың сабаққа кешігуіне жол бермеуі тиіс;
- Мұғалімдердің оқушыларға қойылатын бірыңғай талаптарды, соның ішінде сыртқы түріне қойылатын талаптарды, оқу үрдісі кезіндегі санитарлық-гигиеналық талаптарды орындауын бақылауы тиіс.
4.7.Еңбек қауіпсіздігі, өндірістік санитария және гигиена, өрт қауіпсіздігі техникасы және еңбек қорғау туралы нұсқаулар мен ережелердің орындалуын бақылау.
1) Мектепте еңбек қауіпсіздігі, өндірістік санитария және гигиена, өрт қауіпсіздігі техникасы бойынша ережелерді сақтау жөнінде қызметкерлермен жүйелі түрде нұсқаулар мен сабақтар өткізіледі.
Еңбек қорғау саласындағы қызметкер мыналарға құқылы:
1) Еңбек қауіпсіздігі және қорғау талаптарына сәйкес жабдықталған жұмыс орнына;
2) Санитарлық-тұрмыстық бөлмелермен, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарымен еңбек қауіпсіздігі және қорғау талаптарына, сондай-ақ еңбек және ұжымдық шарттарға сәйкес қамтамасыз етуге;
3) Жұмыс орнындағы еңбек жағдайлары мен қорғауды тексеру туралы жергілікті еңбек инспекциясы органына жүгінуге;
4) Жеке немесе өкілі арқылы еңбек жағдайларын, қауіпсіздікті және еңбек қорғауды жақсартумен байланысты мәселелерді тексеруге және қарауға қатысуға;
5) Жұмыс беруші қызметкерді жеке және (немесе) ұжымдық қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етпеген жағдайда және оның денсаулығы мен өміріне қауіп төндіретін жағдай туындаған жағдайда жұмысты орындаудан бас тартуға және бұл туралы тікелей басшысына немесе жұмыс берушіге жазбаша хабарлауға;
6) Еңбек міндеттерін қауіпсіз орындау үшін қажетті білім мен кәсіби дайындықты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен алуға;
7) Жұмыс орны мен ұйым аумағының сипаттамасы, еңбек жағдайларының, қауіпсіздіктің және еңбек қорғаудың жай-күйі, бар кәсіби қауіп-қатер туралы және зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен қорғау шаралары туралы жұмыс берушіден сенімді ақпарат алуға;
8) Еңбек қауіпсіздігі және қорғау талаптарына сәйкес келмеуіне байланысты ұйымның жұмысы тоқтатылған кезеңде жалақысы сақталуға құқылы.
Гимназия қызметкері мыналарға міндетті:
1) Еңбек қауіпсіздігі және қорғау туралы нормаларды, ережелерді және нұсқауларды сақтауға;
2) Әрбір өндірістік жарақат және қызметкерлердің денсаулығына басқа да зиян келтіру, кәсіби ауру (улану) белгілері, сондай-ақ адам өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін жағдай туралы жұмыс берушіге немесе жұмысты ұйымдастырушыға дереу хабарлауға;
3) Міндеттіалдын ала және мерзімді медициналық тексеруден өтуге;
4) Жұмыс берушінің талабы бойынша жұмыс берушінің актісінде көзделген жағдайларда, сондай-ақ басқа жұмысқа ауыстырылған кезде профилактикалық медициналық тексеруден өтуге;
5) Мүгедектік белгіленген немесе еңбек міндеттерін орындауға кедергі келтіретін денсаулық жағдайының басқа да нашарлауы туралы жұмыс берушіге хабарлауға;
6) Жұмыс беруші берген жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын міндетті түрде қолдануға және оларды тағайындалған мақсатта пайдалануға;
7) Еңбек инспекторының, еңбек қауіпсіздігі бойынша техникалық инспекторының, ішкі бақылау мамандарының талаптарын орындауға және медициналық мекемелер тағайындаған емдік және сауықтыру шараларын орындауға;
8) Жұмыс беруші белгілеген және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен еңбек қауіпсіздігі және қорғау бойынша оқытудан, нұсқаудан өтуге және білімін тексеруден өтуге міндетті.
- Гимназияның оқу процесіне қатысушылардың өзара әрекеттесуі
1) Оқушылардың, мұғалімдердің және ата-аналардың өзара қарым-қатынасы қолайлы білім беру ортасын құруға бағытталған құрметті және сындарлы қарым-қатынас шеңберінде жүзеге асырылады.
2) Мұғалімдер оқушылармен қарым-қатынаста ашықтықты қамтамасыз етуге, олардың белсенділігі мен бастамасын ынталандыруға, сондай-ақ оқу жетістіктері туралы дер кезінде кері байланыс жасауға міндетті.
3) Оқушылар мұғалімдердің пікірлері мен беделін құрметтеуге, оқу процесіне белсенді қатысуға және туындаған кез келген оқу қиындықтары туралы хабарлауға тиіс.
4) Ата-аналар (немесе заңды өкілдер) мұғалімдермен өзара іс-қимыл жасау, ата-аналар мен мұғалімдер конференцияларына қатысу және балаларының оқу үлгеріміне әсер ететін оқиғалар туралы мектепті хабардар ету арқылы оқу процесін қолдауға міндетті.
5) Өзара әрекеттесу сапасын арттыру мақсатында ата-аналармен кездесулер, коммуникативті дағдылар мен ынтымақтастықты дамытуға бағытталған оқушылар мен мұғалімдерге арналған семинарлар мен тренингтер тұрақты негізде өткізіліп тұрады.
6) Білім беру процесінің барлық қатысушылары сенім мен ынтымақтастық атмосферасын құруға ықпал ететін этикалық нормалар мен ішкі тәртіп ережелерін сақтауға міндеттенеді.
- . Мұғалімнің тәлімгерлік жұмысын ұйымдастыру.
1) Орта білім беру ұйымында кәсіптік жұмысты алғаш рет бастаған педагогке бір оқу жылы мерзіміне тәлімгер-мұғалім (бұдан әрі – тәлімгер) тағайындалады.
2) Тәлімгердің кандидатурасы педагогикалық кеңестің отырысында қаралады және оқытушы жұмысқа қабылданған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей гимназия директорының бұйрығымен бекітіледі.
3) Бір мұғалімге бір тәлімгер бекітіледі.
4) Тәлімгерлік қызметті ұйымдастыруды үйлестіруді директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары жүзеге асырады, ол:
- тәлімгерді тағайындау туралы бұйрықты жариялай отырып, оқытушыны таныстыру;
- бейімделу жоспарын құруға практикалық көмек көрсету;
- оның орындалуын бақылауды қамтамасыз ету;
- тәлімгерлік қызметті ұйымдастыру тәжірибесін зерделеу және қорытындылау, орта білім беру ұйымының басшысына тәлімгерлік қызметті одан әрі жетілдіру бойынша негізделген ұсыныстар енгізу.
5) Тәлімгерлік үдерісін ұйымдастыру негізгі үш кезеңді қамтиды.
Бірінші кезең (кіріспе): тәлімгер 10 (он) күнтізбелік күн ішінде оқытушының кәсіби даярлық деңгейін анықтайды.
Бірінші кезеңнің нәтижелері бойынша тәлімгер 5 (бес) жұмыс күні ішінде оқытушының дайындық деңгейін және жеке қажеттіліктерін анықтау үшін диагностика жүргізеді, сондай-ақ диагностикалық нәтижелерді ескере отырып, Тәлімгерлік бір оқу жылының мерзімі жоспарын әзірлейді,ол директордың оқу ісі жөніндегі орынбасарымен келісіледі және директормен бекітіледі.
Екінші кезең (негізгі): тәлімгер Тәлімгерлік жоспарын жүзеге асырады және бір оқу жылы ішінде біліктілігін арттыру және психологиялық-педагогикалық қолдау бойынша жұмыс жүргізеді.
Үшінші кезең (қорытынды): тәлімгер Тәлімгерлік жоспарының іс-шараларын орындау нәтижелерін көрсететін тәлімгерлік нәтижелері бойынша оқу жылының соңында педагогикалық кеңес отырысына есеп дайындайды және ұсыныстар жасайды. іс-әрекеттегі тәжірибені жетілдіру үшін.
1) Тәлімгерлік кезеңінде мұғалім:
- өзінің кәсіби деңгейін, ұйымшылдығын, тәртібін, практикалық дағдыларды меңгеруін үнемі арттыруға жұмыс жасайды;
- тәлімгерден жұмыстың тиімді формалары мен әдістерін қабылдайды;
- еңбек міндеттерін орындау кезінде тәлімгердің ұсыныстарын орындайды;
- орта білім беру ұйымының тәлімгері мен басқа мұғалімдерінің сабақтарын бақылайды және оларды талқылауға қатысады;
- ынтымақтастықтың аралық нәтижелерін бағалау бойынша әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестердің отырыстарында өз жұмысын таныстырады;
- басшы орынбасарының қарауына тәлімгермен жұмысты жақсарту бойынша ұсыныстарды енгізеді;
- ұжымның қоғамдық өміріне белсене қатысады;
- Тәлімгерлік жоспарында қарастырылған іс-шараларды жүзеге асырады.
2) Тәлімгерлік жоспарына мыналар кіреді:
- мұғалімнің сабақтарына қатысу және кері байланыс (айына кемінде 2 рет);
- мұғалімдердің жекелеген санаттарының, оның ішінде сынып жетекшілерінің жүргізуге қажетті құжаттарды бірлесіп тіркеу және толтыру;
- біліктілікті арттыру мәселелері бойынша мұғалімдерге кеңес беру:
- қызметтік міндеттерін орындау кезінде қолданылатын нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге үйрету;
- мұғалім мамандығын, сабақты сапалы өткізудің практикалық әдістері мен әдістерін меңгеру;
- оқу процесін ұйымдастыруда оқытудың белсенді формалары мен әдістерін қолдану;
- оқытушымен кәсіби әңгімелесу және/немесе жеке коучинг;
- сабақты зерттеу, әдістемелік семинарлар, шеберлік сыныптары мен тренингтер бойынша мектеп топтарына қатысу;
- мұғалімнің кәсіби дамуын, адамгершілік және іскерлік қасиеттерін, оның еңбекке, ұжымға және оқушыларға қатынасын бақылау;
- орта білім беру ұйымдарының әдістемелік бірлестіктерінің отырысында аралық есеп (соның ішінде электронды) және бейнематериал (1 жартыжылдық бойынша).
3) Тәлімгер келесі жағдайларда ауыстырылады:
- тәлімгерді жұмыстан босату немесе басқа жұмысқа ауыстыру;
- тәлімгердің дәлелді себептермен екі аптадан астам жұмыста болмауы;
- тәлімгердің тәлімгерліктен босату туралы негізделген жазбаша өтініші;
- тәлімгерді ауыстыру туралы оқытушының негізделген жазбаша өтініші.
4) Тәлімгерді тәлімгерліктен босату және оқытушыға жаңа тәлімгерді тағайындау арасындағы кезең бес жұмыс күнінен аспайды.
5) тәлімгерлік қызметі үшін тәлімгерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы төленеді.
6) Тәлімгерлер резервін орта білім беру ұйымының басшысы мен басшының орынбасарларын қоспағанда, барлық жұмыс істейтін педагогтар арасынан әдістемелік бірлестіктердің өкілдігі бойынша педагогикалық кеңес қалыптастырады.
7) Тәлімгерлік қызметті жүзеге асыратын мұғалімдерге қойылатын талаптар
- «мұғалім-зерттеуші» немесе «мұғалім-шебер» біліктілік санаты;
- педагогикалық этиканың негізгі принциптері мен нормаларын сақтау;
- соңғы үш жылда оқытылатын пән бойынша о0ушылардың білім сапасы кемінде 60-70% құрайды.
5.2. Білім беру үдерісіне қатысушыларды ынталандыру жүйесі.
Жұмыстағы табыс үшін марапаттар
1) Ерекше еңбек сіңірген еңбегі үшін қызметкерлер жоғары тұрған органдарға көтермелеу, марапаттау және атақ беру үшін ұсынылады.
2) Еңбек міндеттерін үлгілі орындағаны, жұмыстағы жаңашылдығы, педагог рейтингтік көрсеткіштері және еңбектегі басқа да жетістіктері үшін мынадай көтермелеу шаралары қолданылады:
3) Алғыс айту; бағалы сыйлықпен марапаттау; Құрмет грамотасымен марапаттауды ұсыну; «Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі», «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мұғалімі» атақтарына ұсыну, Қазақстан Республикасының орденімен және медалімен марапаттау.
4) Көтермелеуді әкімшілік бірлесіп немесе мектептің тиісті кәсіподақ органымен келісім бойынша қолданады.
5) көтермелеу директордың бұйрығымен жарияланады және ұжымның назарына жеткізіледі, қызметкердің еңбек кітапшасына көтермелеу туралы жазба жасалады.
- Білім беру ұйымы әкімшілігінің және педагогтардың оқушылармен, ата-аналармен және басқа да заңды өкілдермен өзара әрекеттесуі.
1) Мектеп әкімшілігі оқу-тәрбие үдерісінің сапалы өтуін қамтамасыз ету және қолайлы білім беру ортасын құру мақсатында педагогикалық ұжыммен, оқушылармен, олардың ата-аналарымен (немесе заңды өкілдерімен) жүйелі өзара іс-қимылды ұйымдастырады.
2) Мектеп әкімшілігі үйлестіру және басқару қызметін атқарады.
3) Әкімшіліктің негізгі міндеттеріне мыналар жатады:
• Ыңғайлы білім беру ортасын құру: Әкімшілік қажетті ресурстармен, материалдық-техникалық базамен қамтамасыз етуге және тиімді оқыту үшін жағдай жасауға жауапты.
• Стратегияларды әзірлеу және жүзеге асыру: Білім беру мекемесін дамытудың мақсаттары мен басымдықтарын анықтау, сонымен қатар білім сапасын арттыруға бағытталған бағдарламалар мен іс-шараларды әзірлеу.
• Өзара әрекеттесуді ұйымдастыру: Оқу процесінің барлық қатысушылары арасында кездесулер, дөңгелек үстелдер, семинарлар сияқты қарым-қатынас алаңдарын құру.
Мұғалімдер білім беру үдерісінде орталық рөл атқарады, білім беруді қамтамасыз етеді және оқушылардың жеке тұлғасын қалыптастырады. Олардың міндеттеріне мыналар жатады:
• Оқу сабақтарын өткізу: Пәндерді оқыту, оқытудың инновациялық әдістерін қолдану, бағдарламаны оқушылардың қажеттіліктеріне бейімдеу.
• Психологиялық қолдау: оқуға және әлеуметтенуге байланысты мәселелерді шешуге көмектесу, сыныпта сенімді атмосфераны құру.
• Ата-аналармен ынтымақтастық: ата-аналарды балаларының жетістіктері мен проблемалары туралы үнемі хабардар ету, оларды оқу процесіне тарту.
4) Оқушылар білім беру процесінің белсенді қатысушылары ретінде олардың оқуы мен дамуына жауапты. Олардың рөліне мыналар кіреді:
• Оқу процесіне белсенді қатысу: Сабаққа қатысу, үй тапсырмасын орындау, оқуға қызығушылық таныту.
• Кері байланыс: Оқыту әдістері туралы пікірлерін білдіру, талқылаулар мен іс-шараларға қатысу, бұл мұғалімдердің жұмысын жақсартуға көмектеседі.
• Ата-аналар және мұғалімдермен ынтымақтастық: оқу мен дамуға қатысты мәселелерді талқылау үшін мұғалімдермен және ата-аналармен ашық қарым-қатынас орнату.
5) Ата-аналар балаларын қолдауда және білім беру мекемесімен қарым-қатынаста маңызды рөл атқарады. Олардың міндеттеріне мыналар жатады:
• Оқу үрдісін қолдау: үйде оқуға жағдай жасау, үй тапсырмасын орындауға көмектесу, тәрбиелік іс-шараларға қатысу.
• Мектеп өміріне араласу: ата-аналар жиналысына қатысу, балаларды оқыту мен тәрбиелеуге қатысты мәселелерді талқылау.
• Мұғалімдермен ынтымақтастық: баланың проблемалары мен жетістіктері туралы ақпарат алмасу, оның дамуына қатысты мәселелерді бірлесіп шешу.
5.4. Еңбек тәртібін бұзғаны үшін жауапкершілік.
1) Еңбек тәртібін орындамау, яғни қызметкердің кінәсінен өзіне жүктелген Еңбек міндеттерін орындамау немесе тиісінше орындамау тәртіптік жаза қолдануға әкеп соғады: ескерту, сөгіс, қатаң сөгіс, жұмыстан босату немесе қоғамдық ықпал ету шараларын қолдану (мектеп кәсіподағының, педагогикалық кеңестің және т.б. отырысында мінез-құлықты талқылау).
Қабылдау және жұмыстан шығару:
1) жұмысқа қабылдауды Конкурстық комиссия жүзеге асырады;
2) Жұмысқа қабылдау еңбек шарты негізінде жүзеге асырылады
3) Шарт жасасу кезінде қызметкер Жарғыны және ішкі тәртіп ережелерін сақтауға өз келісімін береді;
4) Функционалдық міндеттері, гимназияның қоғамдық өміріне қатысуы, Орындалатын жұмыстардың көлемі мен мазмұны, жұмысқа қабылдау мерзімі, ақы төлеу, демалу, әлеуметтік қорғау шарттары еңбек шартында, ұжымдық шартта, ішкі тәртіп қағидаларында және жарғыда ҚР заңнамасы негізінде ескеріледі;
5) )ызметкерлердің ҚР «Білім туралы» Заңында айқындалған құқықтары мен міндеттері сақталады.
6) Жас мамандар жұмысқа қабылдау қағидаларына сәйкес конкурстық негізде жұмысқа қабылданады
7) Жұмыстан шеттету:
8) жұмыстан шеттетуді гимназия директоры немесе директордың орынбасары жүргізеді;
9) педагог немесе гимназия қызметкері оқу сабақтарын қоса алғанда, ол қылмыс жасаған немесе жұмыста мас күйінде келген, оқушыларға немесе әріптестеріне физикалық зорлық-зомбылық қолданған жағдайда, оқушылар жарақат алған жағдайда, сабақтарды өткізуді орынсыз ететін ауыр жағдайға байланысты, медициналық қарап-тексеруден уақтылы өтпеген жағдайда жұмыстан шеттетілуі мүмкін;
10) Оқушылардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін оқу сабақтарын өткізу кезінде;
11) Жұмыстан барлық шеттетулер мектеп бойынша бұйрықпен және кәсіподақ комитетінің келісімі бойынша тиісті актілермен ресімделеді.
12) 3.17. Қызметкерді жұмыстан шығару:
13) Еңбек шартында көрсетілген тармақтар негізінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргізіледі.
5.5. Ата-аналардың (заңды өкілдердің)құқықтары мен міндеттері
Ата-аналардың (заңды өкілдердің) құқығы бар:
1) Балалардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға міндетті.
2) Жарғымен және білім беру процесін ұйымдастыруды регламенттейтін басқа да құқық белгілейтін және нормативтік құжаттармен, оның ішінде осы Қағидалармен танысады.
3) Білім беру процесінің барысымен және мазмұнымен, білім алушылардың белгілерімен танысуға міндетті.
4) Мектеп ұсынатын қосымша білім беру қызметтерінің түрлерін таңдауға құқылы.
5) Қайырымдылық ретінде қолданыстағы заңнама шеңберінде сыныпты, мектепті дамыту үшін ерікті негізде материалдық көмек көрсетуге міндетті.
6) мектеп Жарғысын және шарттарды, осы Қағидаларды орындауды талап етуге міндетті.
Ата-аналар (заңды өкілдер) міндетті:
14) өз балаларын тәрбиелеуге жауапты болуға, олардың негізгі орта және орта (Толық) жалпы білім алуы үшін қажетті жағдайлар жасауға, білім алушылардың сабаққа қатысуын ұдайы бақылауға міндетті.
15) ата-аналар мектепке барар жолда және мектептен шыққан кезде балаларының қауіпсіздігі үшін жауап береді.
16) мектепке білім алушы туралы қажетті ақпаратты уақтылы беруге, баланың сабақта болмау себептері туралы хабарлауға міндетті.
17) баланы табысты оқыту мен тәрбиелеу үшін қажетті құралдармен қамтамасыз етуге жауапты болуға міндетті.
18) шақырылуына қарай сыныптық және жалпы мектептік ата-аналар жиналыстарына қатысуға, педагогтердің, әкімшіліктің шақыруы бойынша мектепке келуге міндетті.
19) балалардың үйде қажетсіз ақпаратқа қол жеткізуін шектеу жөнінде шаралар қабылдауға жауапты болуға міндетті.
20) қолданыстағы заңнамада көзделген тәртіппен білім алушыларға мектептің мүлкіне келтірілген залалды өтеуге міндетті.
21) мектеп қызметкерлерінің еңбегі мен құқықтарын құрметтеуге, олардың беделін сақтауға міндетті.
22) ҚР қолданыстағы заңнамасының нормаларын, Жарғының және осы Қағидалардың талаптарын орындауға міндетті.
5.6. Педагогтердің құқықтары мен міндеттері
Педагогикалық қызметкерлер
1) мектеп ұйымдастыратын сабақтарды, сыныптан тыс және мектептен тыс іс-шараларды өткізу кезінде балалардың өмірі мен денсаулығына толық жауапты болады.
2) білім алушылардың жарақаттануының барлық жағдайлары туралы әкімшілікке, сондай-ақ құзыретті органдарға (жедел жәрдем, өрт сөндіру бөлімі және т.б.) дереу хабарлайды.
3) әдеп нормаларын сақтайды және ұжым арасында әдепті сақтауды дамытады.
Мектептің педагог қызметкерлері міндетті:
4) педагог кадрларды аттестаттау қағидаларына сәйкес 5 жылда бір рет аттестаттаудан өтуге, біліктілігін жүйелі түрде арттыруға, жұмыс сапасын арттыру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыруға, озық педагогикалық тәжірибені таратуға және енгізуге міндетті.
5) сабақ кестесіне қарамастан мектепте өткізілетін барлық іс-шараларға қатысуға міндетті.
6) бір жылға бекітілген тақырыптық жұмыс жоспары, сынып сағаттарын қоса алғанда, әр сағатқа арналған сабақ жоспарлары болуға; мектеп құжаттамасын уақтылы және сапалы ресімдеуге міндетті.
7) ҚР Білім беру жүйесі мекемелері қызметкерлерінің кәсіптері мен лауазымдарының тізбесіне сәйкес кәсіптер мен лауазымдар бойынша жұмысты қоса атқаруға міндетті. Кәсіптерді (лауазымдарды) қоса атқаруға рұқсатты әкімшілік кәсіподақ комитетімен келісім бойынша береді.
8) директордың барлық бұйрықтарын және директор орынбасарларының өкімдерін дәл уақытында орындауға міндетті. Бұйрықпен келіспеген жағдайда оған еңбек даулары жөніндегі комиссияға шағымдануға құқығы бар.
9) адал және әділ жұмыс істеуге, оларға ҚР заңнамасымен, Жарғымен, ішкі еңбек тәртібі қағидаларымен, ережелермен және лауазымдық нұсқаулықтармен жүктелген міндеттерді қатаң орындауға міндетті.
10) еңбек тәртібін – мектептегі тәртіптің негізін сақтауға, жұмысқа уақтылы келуге, өзіне жүктелген міндеттерді шығармашылық және тиімді орындау үшін оны барынша пайдалана отырып, жұмыс күнінің белгіленген ұзақтығын сақтауға, қызметкерлердің өз Еңбек міндеттерін орындауға кедергі келтіретін әрекеттерден аулақ болуға міндетті.
11) жұмыста, тұрмыста және қоғамдық орындарда лайықты мінез-құлық пен жоғары моральдық борыштың үлгісі болу. Балаларға мұқият болу, оқушылардың ата-аналарымен, топ мүшелерімен сыпайы болу.
12) тиісті қағидалар мен нұсқаулықтарда көзделген қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды сақтауға, жарақаттанудың барлық жағдайлары туралы әкімшілікке дереу хабарлауға;
13) бастауыш сынып оқушыларын пәндік кабинеттерге алып жүруге міндетті.
14) мемлекеттік меншікті (жабдық, мүкәммал, Оқу құралдары және т.б.) сақтауға және нығайтуға, материалдарды, электр энергиясын үнемді жұмсауға, білім алушыларда мемлекеттік мүлікке ұқыпты қарауға тәрбиелеуге міндетті. Жұмыс орынды таза және ұқыпты ұстауға міндетті.
15) Төтенше және стандартты емес жағдайлар орын алған жағдайда оқиға туралы дереу мектеп әкімшілігіне, сондай-ақ құзыретті органдарға (жедел жәрдем, өрт сөндіру бөлімі және т. б.) хабарлауға міндетті
16) жыл сайын белгіленген мерзімде медициналық қарап-тексеру жүргізу туралы нұсқаулыққа сәйкес медициналық қарап-тексеруден өтуге міндетті.
Педагогикалық қызметкерлерге тыйым салынады:
17) сабақ кестесін және жұмыс кестесін өз қалауы бойынша өзгертуге; сабақтардың (сабақтың) және олардың арасындағы үзілістердің ұзақтығын жою, ұзарту немесе қысқартуға;
18) Оқыту кезінде оқушыларды сабақтан шығарып, оқушылардың назарын оқу процесіне қатысы жоқ жұмысқа аударуға;
19) Оқушыларды кабинетте қараусыз қалдыруға;
20) Үзіліс уақытын қысқартуға;
21) Ата-анасының келісімінсіз оқушыларды сабақтан кейін ұстауға тыйым салынады.
22) Қоғамдық тапсырмаларды орындау, спорттық және басқа да іс-шараларға қатысу үшін оқушыларды мектеп жұмысынан босатуға тек директордың бұйрығымен ғана жол беріледі.
23) Мектеп аумағында және оның маңайында темекі шегуге және алкогольдік ішімдіктерді ішуге тыйым салынады.
5.7. Сынып жетекшісі міндетті:
1) тәрбие жұмысының кестесі мен жоспарына сәйкес аптасына бір рет сынып сағаттарын өткізуге міндетті.
2) бекітілген тәрбие жұмысының жоспарына сәйкес сыныптан тыс тәрбие жұмысымен айналысуға міндетті. Мерзімді түрде жылына кемінде төрт рет ата-аналар жиналысын өткізуі тиіс.
3) сынып оқушыларының үлгерімін бақылау және ата-аналардың назарына жеткізуге міндетті.
4) 1-4 сыныптардың сынып жетекшілері мектепте сынып оқушыларының бірінші және соңғы сабақтарына дейін болады.
- Әкімшіліктің құқықтары мен міндеттері
Әкімшілік міндетті:
1) әдеп нормаларын қатаң сақтауға және ұжым арасында әдепті сақтауды дамытуға міндетті.
2) білім алушылардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) ұжымда моральдық-психологиялық жағдай мен салауатты микроклимат құруға құқылы.
3) мектеп қызметкерлерінің еңбегін олардың мамандығы мен біліктілігіне сәйкес ұйымдастыруға, әрқайсысына белгілі бір жұмыс орнын бекітуге, сабақ кестесімен және жұмыс кестесімен уақтылы таныстыруға міндетті.
4) денсаулық пен қауіпсіз еңбек және оқу жағдайларын, үй-жайлардың, жылытудың, жарықтандырудың, желдетудің, Мүкәммалдың және басқа да жабдықтардың жарамды жай-күйін қамтамасыз етуге міндетті.
5) тәртіптің қатаң сақталуын қамтамасыз етуге, жұмыс уақытының ысырабын жоюға, Еңбек ресурстарын ұтымды пайдалануға, мектеп жұмысы үшін тұрақты, еңбек және қолайлы жағдайлар қалыптастыруға бағытталған ұйымдастырушылық және тәрбие жұмысын ұдайы жүзеге асыруға міндетті.
6) еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал ету шараларын уақтылы қабылдауға міндетті.
7) еңбек ұжымында іскерлік, шығармашылық жағдай жасауға жәрдемдесу, қызметкерлердің бастамасын жан-жақты қолдау және дамытуға міндетті. Мектеп қызметін жақсартуға бағытталған қызметкерлердің ұсыныстарын уақтылы қарау қажет.
8) сабақтарға қатысу және талдау, әкімшілік бақылау жұмыстарын жүргізу және т.б., сабақ кестесін сақтау, білім беру бағдарламаларын, оқу жоспарларын, күнтізбелік оқу кестелерін орындау арқылы білім беру процесінің сапасын бақылауды жүзеге асыруға міндетті.
9) педагог қызметкерлерге сабақ өткізу кезінде білім алушылар мен басқа да адамдардың қатысуымен олардың жұмысына қатысты ескертулер жасауға рұқсат етілмейді.
10) қызметкерлер мен білім алушылардың қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі, Санитария және гигиена жөніндегі барлық талаптар мен нұсқаулықтардың білімі мен сақталуын ұдайы бақылауға міндетті. Қызметкерлер мен білім алушылардың жарақаттануының, кәсіптік және басқа да ауруларының алдын алу бойынша қажетті шараларды қабылдау.
11) мектептің педагогикалық және басқа да қызметкерлерінің біліктілігін жүйелі түрде арттыруды қамтамасыз етуге міндетті. Жұмыс сапасын арттыру, қызметкерлердің озық тәжірибесін тарату және енгізу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыра отырып, еңбекті ғылыми ұйымдастыруды енгізу үшін жағдайлар жасау. Педагог қызметкерлерді белгіленген мерзімде аттестаттаудан өткізу.
12) еңбек ұжымының жиналыстарын, өндірістік кеңестерді және қоғамдық өзін-өзі басқарудың басқа да нысандарын толық көлемде пайдалана отырып, қызметкерлердің басқаруға қатысуын қамтамасыз етуге міндетті. Қызметкерлердің сын ескертулерін уақтылы қарау және оларға қабылданған шаралар туралы хабарлауға міндетті.
13) Еңбек міндеттерін үлгілі орындағаны, еңбектегі жаңашылдықтары және жұмыстағы басқа да жетістіктері үшін мектептің кәсіподақ комитетінің келісімі бойынша көтермелеу жүйесі қолданылады. Көтермелеулер директордың бұйрығымен жарияланады, ұжымның назарына жеткізіледі және қызметкердің еңбек кітапшасына енгізіледі.
14) белгіленген тәртіппен директордың бұйрығымен оқу жұмысына қосымша мұғалімге сыныптық басшылық, әдістемелік бірлестікке, әдістемелік жұмыстың басқа да құрылымдық бөлімшелеріне басшылық ету, оқу кабинеттерін, оқу шеберханаларын меңгеру, кәсіптік бағдарлауды ұйымдастыру, басқа да оқу-тәрбие функцияларын орындау жүктелуі мүмкін. 15) төтенше жағдайларда мектеп әкімшілігі болған оқиға туралы жоғары тұрған және құзыретті органдарға (жедел жәрдем, өрт сөндіру бөлімі және т.б.) дереу хабарлауға міндетті. Қажет болса, алғашқы медициналық көмек көрсетіп, жедел жәрдем бригадасын шақыруы қажет.
16) мектеп әкімшілігі міндеттерін атқару кезінде қабылданған шешімді кәсіподақ комитетімен және қамқоршылық кеңеспен келісуге құқылы.
- Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шарттары
1) оқу жылының басында білім беру үдерісінен бастап іс-шараларды ұйымдастыруға дейінгі мектеп өмірінің барлық аспектілерін қамтитын Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт әзірленеді және бекітіледі. Стандарт білім беру процесінің барлық қатысушылары, соның ішінде мұғалімдер, оқушылар және олардың ата-аналары үшін ашықтық пен жауапкершіліктің негізгі принциптерін белгілейді. Сондай-ақ педагогтар мен оқушылар үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырып бойынша тұрақты ақпараттық кездесулер мен тренингтер өткізу маңызды.
2) жыл сайын педагогтер үшін мінез-құлық пен өзара қарым-қатынас стандарттарын белгілейтін кәсіптік әдеп кодексі әзірленеді және бекітіледі. Кодекс мүдделер қақтығысының алдын алу, жұмыстың этикалық әдістерін ілгерілету және мұғалімдер, оқушылар мен ата-аналар арасындағы сенімді қатынастарды нығайту жөніндегі нормаларды қамтиды. Тәрбиешілер өскелең ұрпаққа үлгі көрсете отырып, әдеп кодексін сақтауға міндетті.
3) оқушылардың ата-аналары мен заңды өкілдерінің мектептің сыбайлас жемқорлыққа қарсы бастамаларына қатысуы ашықтық пен сенім мәдениетін қалыптастыруға көмектеседі. Ата-аналар өткізілетін іс-шаралар туралы хабардар етіледі, проблемаларды талқылауға қатысады және мектепте Салауатты моральдық ахуалды қалыптастыруға белсенді қатысады.
4) қабылданған шаралардың тиімділігін бағалау үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттың іс-шараларының орындалуына үнемі мониторинг жүргізіледі, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы әдеп нормаларын сақтау контекстінде оқушылар мен педагогтердің мінез-құлқы мен тәртібі бағаланады.
5) әр күнтізбелік жылдың басында директордың оқу-тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне талдау жүргізеді.
6) педагог қызметкерлер табыс туралы анықтаманы Салық комитетінің органдарына жылына кемінде 1 рет ұсынуға міндетті.
7) мектеп қызметкерлері басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс. Егер мектеп қызметкерінде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы дұрыс ақпарат болса, ол мұндай құқық бұзушылықтың алдын алу және тоқтату жөнінде қажетті шаралар қабылдауы тиіс.
8) қажетті шараларға уәкілетті мемлекеттік органдарды хабардар ету және жоғары тұрған басшыны хабардар ету жатады.
9) білім алушыларды сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбиелеу мақсатында мектепте «Адал Ұрпақ» ерікті клубы жұмыс істейді.
10) мектептің Қамқоршылық кеңесі білім беру ұйымының әкімшілігіне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларды өткізуге жәрдемдеседі.
5.10. Демеушілермен, меценаттармен және қайырымдылықтармен өзара әрекеттесу.
1) демеушілік, меценаттық немесе қайырымдылық көмек көрсететін ұйымдармен және жеке тұлғалармен өзара іс-қимыл мектеп әкімшілігі ресімдейтін тиісті шарттар мен келісімдер негізінде жүзеге асырылады.
2) меценаттармен және демеушілермен барлық келісімдерді мектептің ағымдағы қажеттіліктері мен көмектің нысаналы бағыттарын ескере отырып, мектеп директоры бекітеді.
3) демеушілік және қайырымдылық көмек мектептің материалдық-техникалық базасын жақсартуға, білім беру, мәдени, спорттық және басқа да мектеп жобаларын қолдауға жіберіледі.
4) меценаттық қызмет талантты оқушыларды қолдауға, қосымша білім беру іс-шараларын өткізуге, марапаттау материалын қамтамасыз етуге бағытталуы мүмкін.
5) мектеп демеушілердің немесе меценаттардың құпиялылыққа қатысты тілектерін құрметтей отырып, мектеп қоғамдастығын (оқушыларды, ата-аналарды және қызметкерлерді) берілген демеушілік немесе қайырымдылық көмек туралы хабардар етуге міндеттенеді.
6) демеуші немесе қайырымдылық жасаушы тарапынан келісілген жағдайда олардың үлесі мектеп іс-шараларында жария түрде белгіленуі, сондай-ақ мектеп медиасында (мектеп сайтында, әлеуметтік желілерде, стендтерде) аталуы мүмкін.
7) демеушілер мен қайырымдылықтарды тарту жөніндегі бастамалар мектеп әкімшілігінен, қамқоршылық кеңестен де, ата-аналар комитетінен немесе мектеп Парламентінен де туындауы мүмкін.
8) жаңа демеушіні немесе меценатты тартпас бұрын, мектеп әкімшілігі қайталанатын немесе артық шығындарды болдырмау үшін ұсынылатын көмек түрлерінің қажеттілігі мен орындылығына талдау жасауы керек.
9) қаржылық және материалдық есептер демеушілерге олардың сұрау салуы бойынша беріледі.
10) мектеп әкімшілігі демеушілік және қайырымдылық көмекті мақсатты пайдаланғаны үшін жауап береді және жыл сайын мектептің жалпы жиналысында немесе ата-анасының талабы бойынша қаражат пен ресурстарды пайдалану туралы есеп беруге міндетті.
11) демеушілермен және қайырымдылықтармен өзара іс-қимыл жасау кезінде мектеп қызметкерлері әдеп нормаларын сақтай отырып, құрмет пен әдептілік танытуға міндетті. Демеушілерге қысымның кез келген түріне немесе оларды көмек көрсетуге мәжбүрлеуге жол берілмейді.
12) қайырымдылықтармен өзара іс-қимыл еріктілік және ашықтық қағидаттарына негізделуге тиіс. Көмектің барлық түрлері ұсынылған шарттарға демеушілердің келісімі болған жағдайда ғана қабылданады.
13) мектеп маңызды мектеп жобаларына, іс-шараларына және бастамаларына қатысуды ұсына отырып, демеушілермен және қайырымдылықтармен ұзақ мерзімді және өзара тиімді ынтымақтастықты дамытуға ұмтылады.
14) мектеп демеушілерге бірлескен білім беру және мәдени бағдарламаларға қатысуды ұсына алады, сондай-ақ мұндай серіктестіктердің білім беру процесі мен тәрбие жұмысының одан әрі дамуына ықпал етуі үшін жағдайлар жасай алады.
15) мектептің Қамқоршылық кеңесі білім беру ұйымына қайырымдылық көмек түрінде түскен қаржы қаражатын бөлу жөнінде келіседі және хаттамалық шешім шығарады, оның нысаналы жұмсалуы туралы, демеушілік, қайырымдылық және өзге де көмекті пайдалану бағыттарын, нысандарын, мөлшері мен тәртібін таңдау жөнінде шешім қабылдайды.
16) Қамқоршылық кеңес өмірлік қиын жағдайға тап болған білім алушыларға қолдау көрсету және материалдық-техникалық базаны нығайту үшін білім беру ұйымының шотына түсетін демеушілік қаражаттың жұмсалуын бақылауды жүзеге асырады.
- Білім алушылардың туыстарының келу шарттары
1) ата-аналар мұғалімдермен сабақтан кейін немесе үзіліс кезінде (төтенше жағдайда) кездеседі.
2) мұғалімдер күзетке ата-аналармен кездесу уақыты, сондай-ақ ата-аналар жиналыстарын өткізу уақыты мен орны туралы ескертуге міндетті.
3) әкімшілікке жеке мәселелері бойынша ата-аналардың мектебіне өту әкімшіліктің өзімен алдын ала уағдаластық бойынша мүмкін болады, бұл туралы күзетшіге алдын ала хабарлануы тиіс.
4) мұғалімдермен немесе мектеп әкімшілігімен кездесу үшін ата-аналар күзетке «Келушілер журналына»тіркелу үшін олар жіберілетін мұғалімнің немесе әкімшінің тегін, атын, әкесінің атын, баласының тегін, өзі оқитын сыныпты хабарлайды.
5) ата-аналарға мектепке ірі көлемді заттармен баруға рұқсат етілмейді, әйтпесе оларды күзет бекетінде қалдырады немесе оларды қарауға рұқсат етіледі.
6) ата-аналар мектепкежоспарламайкелген жағдайда, күзетшілер олардың келу мақсатын анықтайды және оларды әкімшіліктің рұқсатымен ғана өткізеді.
7) сабақ аяқталғаннан кейін балаларын қарсы алуға келген ата-аналар оларды көшеде немесе мектептің «Кіру тобында»күтеді.
6.Білім беру ұйымының әкімшілігі білім беру процесінің барлық қызметкерлері мен қатысушыларын ішкі тәртіп Ережелерімен таныстырудың қолжетімділігін қамтамасыз етеді.