Педагогтің өзін-өзі дамытуында белсендендіруі

19.09.2017. «Педагогтің өзін-өзі дамытуында белсендендіруі»тақырыбындапедагогтармен мектеп педагог-психологі Мукушева Г.С. әдістемелік сервис өткізді.

Мақсаты:Мұғалімдердің  өзін-өзі дамытуында белсендендіруі туралы кемелдендіру және мінез-құлықты тәрбиелеу түсініктерін кеңейту, мұғалімдердің тәжірибесіндегі  мұғалімнің белсендендіру ұғымының  маңыздылығын ашу; өзін-өзі дамытудағы кедергілерді жою жолдарын анықтау; қажеттілік пирамидасын жүзеге асыру.

“Өзіңді өзгелерге неғұрлым көбірек арнаған сайын, өзіңді соғұрлым

тани түсесің”. “Адамда нені  өзгерту қажет, ол – өзін-өзі ұғынуын өзгертуі”- американ психологы, гуманистік психологияның жетекшілерінің бірі Абраам Маслоу.

«Қажеттіліктер пирамидасы» ынтаның (қажеттіліктердің) иерархиялық теориясын жасаушы ретінде танымал ғалым. адамның қажеттілктерінің күнделікті және олардың ынталандыруға әсері туралы еңбегінен білген бихевиорисердің бірі болып А.Маслоу табылды.

Маслоудің іліміне сәйкес адам түрлі қажеттіліктерге ие, оларды негізгі 5 категорияға бөлуге болады:

1.     Биологиялық және физиологиялық қажеттіліктер:тамақ, су, баспана, жылу, жыныстық қатынас, ұйқы, физикалық тәуелсіздік сияқты қажеттіліктер келесі деңгейге ауыспай тұрып қанағаттандырылуы керек.

2.     Қауіпсіздікке және болашаққа сеніммен қарау қажеттілігі (экзистенциялық қажеттіліктер)қорғау, тәртіп, заң, шек қою, тұрлаулылық және т.б. болашағы болжанған және бірізділікке негізделген өмір болуын көздейді.

3.     Сүйіспеншілікке және қарым-қатынасқа деген қажеттіліктер (әлеуметтік қажеттіліктер).Адам ұжымның мүшесі болуға, бірлескен іс-шараларға қатысуға ұмтылады. Ол адамдардың көңілін өзіне аударғысы келеді, жақын араласушылық пен қолдауға, достық пен махаббатқа мұқтаж.

4.     Құрмет көрсетілуін қажет ету (беделді қажеттіліктер)Адам өзін сыйлауды, оның қол жеткізген жетістіктеріндегі шеберлікті мойындауды, құзыреттілікке ие болу ниетіне жол ашуды, қызмет сатысы бойынша өсуді, айналадағылардан сыйласушылықты, ұжымдағы лидерлік позицияны үстануды қажет етеді.

5.     Өзін-өзі таныту қажеттіліктері (рухани қажеттіліктер).Адам өзінің білімін, қабілеттіліктерінің, біліктілігі мен дағдыларын барынша толық пайдалануға ұмтылыс танытады. Бұл қажеттіліктер өз көрінісін өнер, тұлғаның өзін көрсетуі арқылы көрініс табады.

Тұлғаның дамуы- бұл өзінің«шынайы Менін» түсінудегі тенденция сияқты өзін-өзі белсендендіру мен өзінің «шынайы Менін» түсінудің жоғарылау, конкуренттіліктің жоғарылауы.
«Өзін-өзі белсендендіру» дегеніміз не? деген сұраққа А. Маслоу: «Өзін-өзі белсендіруде адамдар белгілі бір іс-әрекетке енгізіледі. Тұлға осы іске берілгендіктен, ол үшін құнды болып табылады».Өзін –өзі кемелдендіру мен жетілген мінез-құлықты тәрбиелеу үшін қадағалаңыз:

·        Сөзіңізді (шын сөйлеңіз, көп сөйлемеңіз, өзгелерді жазғырып, сынап-мінемеңіз, сүйіспеншілікпен, ілтипатпен сөйлеңіз) – АҚИҚАТ.

·        Іс-әрекетіңізді (ар-намысқа сәйкес, ұят болмайтындай әрекет етіңіз, көмектесіңіз, зиян келтірмеңіз) – ПАРЫЗ.

·        Ой-ниетіңізді (тек жақсылық ойлаңыз, қкпе-реніш, қызғаныштан аулақ болыңыз) – ІШКІ ТЫНЫШТЫҚ.

·        Мінез-құлқыңызды( өзіңіздің шынайы табиғатыңыз болып табылатын мейірімділік пен бақытты көрсетіңіз) – СҮЙІСПЕНШІЛІК.

·        ЖҮРЕГІҢІЗДІ (ӨЗІҢІЗДІҢ ШЫНАЙЫ РУХАНИ ТАБИҒАТЫҢЫЗДЫ ҰМЫТПАҢЫЗ) – ҚИЯНАТ ЖАСАМАУ.

Топтарға берілетін сұрақтар:

І – топ. «Өзін – өзі дамыту немесе жетілдіру » деген не? Өздігінен білім алудың мақсаты не? Өзін-өзібейіндікдамытудақандайжоспаржасадыңыз?

ІІ – топ. Мұғалімніңөзін – өзіжетілдіругетүрткіболатынмәселелерменқажеттіліктері? Өздігіненбілімалукөздері? Қалайжетістіккежетугаболады?

ІІІ – топ. Мұғалімнің өздігінен білім алуын және оны жетілдіруді қажет ететіннегізгі бағыттары қандай?Осы іс – әрекеттердің мұғалімнің кәсіби аймағындағы  рөлі қандай? Мұғалімдер постер жасап, қорғады. Қосымша сұрақтар қойылып өздерің іс-тәжірибесімен бөлісті.

«Жетістік құпиясы», «Көшбасшылық жігер» туралы бейнебаян көрсетілді.Жаттығу: «Лабиринт».

Өз оқушыларымыздың тазалығына тұрарлықтай болайық және Рухтың шыңына көтерілу мақсатындағы ұмтылыстарына қолдау көрсетейік!