«Сыбайлас жемқорлық» түсінігі (латынша corruptio) — ақшаға сатып алу және саяси қайраткерлерді, мемлекеттік шенеуніктерді, лауазымдық тұлғаларды сатып алу дегенді білдіреді. Сыбайлас жемқорлық (лат.соrrumpere) біреуді ақшамен немесе басқа да материалдық құндылықтармен сатып алу.
Рим құқығында «соrrumpere» түсінігінің мағынасы – жалпылап айтқанда «сындыру, бүлдіру, бұзу, зақымдау», «параға сатып алу» және сот процесінде заңсыз әрекеттенуді білдірді. Нәтижесінде мақсаты - сот процесіне немесе қоғамдағы істерді басқару процесіне бөгет болатын, бірігіп әрекет жасайтын (екі адамнан кем емес) тұлғалардың әрекеті деген түсінік пайда болады.
Ғылыми, оқу және қоғамдық публицистикалық әдебиеттерден сыбайлас жемқорлыққа әртүрлі анықтама алуға болады. Орыс тілінің түсіндірме сөздігінде сыбайлас жемқорлық пара беріп, сатып алу, лауазымды тұлғалардың, саяси қайраткерлердің сатқындығы ретінде сипатталады.
Сыбайлас жемқорлық бұл жеке адамның немесе бір топ адамдардың қызмет жағдайын өз басының мүддесіне қарай пайдалануы және мемлекеттік қызметкерлердің қызмет бабын заңсыз пайда алуға бағыттауы.
Сыбайлас жемқорлыққа: парақорлық, непотизм (жеке байланыстар, немесе «өз адамдары» негізінде туысқандарын пайдалы орындарға немесе лауазымдарға орналастыру) және жеке бас мүддесі үшін мемлекет қаржысын иемдену кіреді.
Сыбайлас жемқорлық түсінігіне анықтама беруде әртүрлі көзқарастардың болуы осы құбылыстың өте күрделі мәселе екенін білдіреді және оны жан-жақты зерттеуді талап етеді.
Біздің түсінігіміз бойынша сыбайлас жемқорлық әлеуметтік-экономикалық категория ретінде лауазымдық тұлғалар мен қоғамның жекелеген мүшелері арасындағы үшінші тараптың мүддесіне зиян келтіре отырып, пайда алу мақсатында өз лауазымын пайдалану болып табылады.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы
Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы туралы
№82ЖББОМ директорының 2019 жылғы қыркүйектің № бұйрығымен бекітілген
Қарағанды қаласы әкімдігінің«Қарағанды қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№ 82 жалпы білім беретін орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемедегі 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын іске асыру және көлеңкелі экономикаға қарсы іс-қимыл жөніндегі 2019-2020 оқу жылына арналған іс-шаралар жоспары
|
№ п/п |
Іс-шаралар атауы |
Орындау мерзімдері |
Жауапты тұлғалар |
Аяқталу нысаны |
|
.1 |
Қызметкерлер үшін дөңгелек үстелдер, семинарлар, кеңестер ұйымдастыру |
Тоқсан сайын |
Альмагамбетова У.А., мектеп директоры, Мажикенова М.И., директордың ТЖ орынбасары |
Дөңгелек устелдер, семинарлар, кеңестер, ақпаратты қалалық білім бөліміне ұсыну |
|
2. |
Мектеп интернет-ресурстарына сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі жұмысы туралы ақпарат орналастыруды қамтамасыз ету |
Оқу жыл бойынша |
Мажикенова М.И., директордың ТЖ орынбасары |
Мектеп сайтында рубрика жасау |
|
3. |
Сыбайлас жемқорлықты тудыратын себептер мен жағдайларды болдырмау туралы бұйрық шығару |
2019 ж қыркуйек айында |
Альмагамбетова У.А., мектеп директоры |
Мектеп бойынша бұйрық |
|
4. |
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы бойынша ата-аналар жиналыстарын, «Ашық есік» күндерін өткізу |
График бойынша |
Альмагамбетова У.А., мектеп директоры, Ильясов А.Ж., Мажикенова М.И., директордың ТЖ орынбасары |
Мектеп сайтында ақпарат, ата-аналаржиналысының хаттамалары |
|
5. |
Мектеп директорының оқушылардың ата-аналары ұжымы алдында, оның ішінде орта білім беру ұйымдарын ұстауға бюджеттен бөлінген қаржының жұмсалуы жөнінде есеп беру кездесулерін өткізу |
2020 жылдың, мамыр айы |
Альмагамбетова У.А., мектеп директоры, Гончаренко Н.В., бас есепші |
Ақпарат, хаттамалар |
|
6. |
«Сенім телефонымен» және мектеп әкімшілігінің жеке қабылдау кестелерімен ақпараттық стендтер орнату, сол сияқты жеке және заңды тұлғалар үшін «сенім телефоны» мен арыз-шағымдарға арналған пошта жәшігі жұмыс істеуін жалғастыру |
2019 жылғы қыркуйек, оқу жыл бойынша |
Мажикенова М.И., директордың ТЖ орынбасары, Жакашова Л.Х., мектеп хатшысы |
Ақпарат |
|
7. |
Мемлекеттік сатып алу рәсімдеулерін өткізудің ашықтығын арттыру |
әрқашан |
Альмагамбетова У.А., мектеп директоры, Гончаренко Н.В., бас есепші |
Ақпарат |
|
8. |
Мектеп және сыныптағы әр түрлі шығыстарға ақша жинауды туралы ата-аналар арасында сауалнама өткізу |
2019 ж. қазан айында, 2020 ж. сәуір айында |
Ильясов А.Ж.,директордың ТЖ орынбасары |
Сауалнама, ақпарат |
|
9. |
2019-2020 оқу жылына сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша тәрбие жұмысының жоспарын бекіту |
2019 ж. қыркуйек айы |
Мажикенова М.И., Ильясов А.Ж.,директордың ТЖ орынбасары |
Жұмыс жоспары ақпарат |
|
10. |
«Адал ұрпақ» ерікті клубтарының өңірлік слеттеріне қатысу |
2019-2020 жж 3 тоқсаны |
Мажикенова М.И., Ильясов А.Ж.,директордың ТЖ орынбасары |
Ақпарат |
|
11. |
Мектеп ғимаратында азаматтар тарапынан сыбайлас жемқорлық көріністерінің профилактикасына және мемлекеттік қызметкерлердің сыбайлас жемқорлық әрекеттерінің алдын алу бойынша әлеуметтік жарнама, шағын плакаттарын орналастыру |
2019 ж. қыркуйек айы |
Мажикенова М.И., директордың ТЖ орынбасары |
Ақпарат |
