"Балалар арасында буллинг пен кибербуллингті болдырмау" тақырыбында мектеп педагог-психологының ата-аналарға арналған кеңестері.

АТА-АНАЛАРҒА АРНАЛҒАН КЕҢЕСТЕР

ОТБАСЫНДА БАЛАМЕН ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ҚҰРУДЫҢ ЕРЕЖЕЛЕРІ

• Жағымсызойларғаберілмеу;
• Күлкігеайналдырмау;
• Тергемеу, сенімділік таныту;
• Үйде тыныштық, сенімділік, қауіпсіздік ахуалын құру;
• Ашықтық қағидасы бойынша үйдегі қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру;
• Жеке тәжірибесін құру құқығын сақтау.

БАЛАЛАРДЫҢ ӨЗ-ӨЗІН СЫЙЛАУ СЕЗІМІН ДАМЫТУ

Мектепте:

• Жетістікке жетудегі шынайы мүмкіндігін жасау;
• Балаға деген үнемі қызығушылықты білдіру, оның бастауларын қолдап, қабылдау;
• Оның өткен қателеріне қайта-қайта тоқталмай, мінезінің оң жақтарына көңіл аудару;
• Үнемі сын көзбен қарамай, баланы үнемі қолдау, мадақтау;
• Балаға шамасына сай тапсырмаларды таңдау арқылы оның өз-өзіне деген сенімсіздігінің, жаңа істің қателері мен сәтсіздіктерінің алдын алу;
• Оның шамасына сай нақты мақсаттарды тұжырымдау және оның жетістіктеріне шынайы баға беру.

Отбасыда:

• Өзарақарым-қатынаста жылулық байқатып, барлық жағынан қолдау көрсету;
• Отбасыда эмоциялық жағымды ахуалын орнату;
• Балаға деген үнемі қызығушылық таныту, оған қамқорлық көрсету;
• Немқұрайлыққа қарағанда талап қоюшылықты қолға алу, бостандық қағидасына сүйеніп қарым-қатынас жүйесіндегі жылулық қатынастарын орнату;
• Балалармен қарым-қатынастағыавторитарлық   позициясын       болдырмау.
• Балалармен қарым-қатынасындағы қателіктерді мойындау.

ӨКПЕ- РЕНІШ,НЕГЕ АЛЫП КЕЛЕДІ?

Тез пайда болып, жиналған реніштер төмендегідей жағдайларға әкеліп соқтырады:

• Өзгелерден, қоғамнан оқшауланып қалуға;
• Тұлғааралық қарым-қатынастаөз-өзімен қалып қалуға;
• Қоршағанортаны «қаратүнекте» қабылдау ұмтылысына;
• Ақылғатоқталмай, эмоциясынаберіліпкетуге;
• Нервтік-психикалық күйзеліске;
• Белсенділіктің төмендеуіне;

Реніш объектісіндеөззейінінтымасырашоғырландырып, өзіндіктанымбелсенділігінжағымсызойларғабағыттап, түскенақпараттыдұрысбағалауғамүмкіншіліктердіңшектелуіне.

• БАЛА ҚАЙ КЕЗДЕРІ РЕНІШ БІЛДІРЕДІ?
• Егер бүкіл ауыртпалықтарды және кінәләрді саған артып қойса, бұл өте өкінішті;
• Егержетістіктеріеленбейқалса;
• Егерсенімсіздікбілдірсе;
• Егер басқа адамдарға өзін орындай алатын тапсырманы берсе;
• Егер басқа адамдарға өздері ұнататын ісімен айналысуға рұқсат етіп, өзіңді қызықсыз жұмысты орындауға мәжбүрлесе;
• Басқа адамдардан өзің туралы «болмаған жағдайды» естігенде, өте өкінішті;
• Ересек адамдар өз жұмыстарымен айналысып жүріп, баланы ұмытып қалған жағдайда, өте өкінішті;
• Егер ата-ана балаға күмәндана қарап, оған ақталуға мүмкіндік бермесе, онда бұл бала үшін өкінішті жағдай.
• Егер баланы үнемі жағымсыз тұрғыдан сынға алып отырса, онда ол қоршаған ортаны жек көруге үйренеді.
• Егер бала қатыгездік жағдайында өссе, онда ол агрессияға үйренеді.
• Егер баланыүнемікүлкігеалып, мазаққылса, ондаолтұйықболуғаүйренеді.
• Егербаланыңүнемі қателіктеріне көңілаударып, оны ұрсыпотырса, олөзінәркездекінәлісезініп, өмір сүреді.
• Егербаланыүнеміқолдап, оныңмерейінкөтеріпотырса, ондаолөз-өзінесенімді болуға үйренеді.
• Егербаланыүнемімадақтапотырса, ондаолрақымшылболуға үйренеді.
• Егер бала шындықтықолдаса, ондаоләділеттіболуға үйренеді.
• Егер бала әлемгесенімдіболыпөссе, ондаоладамдарғасенімбілдіругеүйренеді.
• Егер бала оныңөзінқабылдапотырғанортадаөссе, ондаоләлемдегісүйіспеншіліктітабады.

БАЛАНЫҢ СЕНІМІН АҚТАУ ҮШІН ҚАЖЕТТІ КЕҢЕСТЕР

• Күнделікті таңертең балаңызды «Қайырлы таң» деп оятып алу маңызды.
• Әрбір күніңізді жағымды ойлармен, жақсы көңіл-күймен және ешбір ұрыс-керіссіз бастау маңызды.
• Бала өзіне сенімді болу үшін кез-келген өмірлік жағдайда нақты позицияны ұстана біліңіз.
• Өз балаңыздың айналысып жүрген ісіне қызығушылық танытыңыз! Оның өміріне шынайы түрде белсене қатысыңыз!
• Өз балаңыздың шешімін қадірлей біліңіз! Оның командирінен гөрі кеңесшісі болуына тырысыңыз!
• Сіздерді біріктіретін ортақ бір істі таңдай біліңіз!
• Өз балаңызды жазалаудың шамаларын нақты қарастырыңыз және өз дегеніңізді сақтай біліңіз.
• Балаға оны жазалаудың себептерін нақты түрде түсіндіріңіз, жалпылама түрде оған «сен әрқашан осындайсың...», «сен үнемі...», «сен түзелмейсің ....» деген таңбаларды «таңбаңыз»!
• Сіздің балаңыз әр кезде жақсы екенін ұмытпаңыз! Ол тек бүгін ғана бір нәрсені дұрыс жасамаған шығар, ол жөнінде өзіне де айтыңыз.

Біз өз балаларымыздың өмірінің  қожайындары емеспіз. Біз олардың тағдырын алдын ала біле алмаймыз. Сондықтанда өз шешімдерімізді қабылдауда өте мұқият болуымыз керек, өйткені олар оның тұлғасының қалыптасуына ықпалын тигізуі мүмкін. Ұмытпаңыздар! Сенім арту дегеніміз – бақылау емес, бұл керісінше өзара түсінусу мен өзарасыйласуды білдіреді.