Дөңгелек үстелдің тақырыбы:  «Біз өз денсаулығымызға жауаптымыз!»

Дөнгелек үстелдің мақсаты: 1) Зиянды заттардың адам ағзасына қалай әсер ететіні туралы түсінік беру.

2) Өз ойларын, көзқарастарын айта білуге үйрету.

3) Зиянды әдеттерден аулақ жүруге, олардың қандай зиян екеніне тәрбиелеу.

Әдістер :слайд, түсіндіру, сұрақ – жауап

Дөңгелек үстелдің барысы:

Бірінші байлық-денсаулық» деп айтылғандай, «Қазақстан-2050» бағдарламасында көрсетілгендей, өркениетті елдің әрбір азаматының    денсаулығы мықты, хал-ақуалы жақсы болу қажет.  Зиянды әдеттерден нашақорлықлықтан  сақтану, денсаулыққа, болашақ ұрпаққа жау екендігін түсіндіру.  Жиынды бастамас бұрын, оқушылардан зиянды әдеттер жайлы не білетіндерін сұрақ қою арқылы анықтадық.  Оқушылар белсенділік таныта отырып төменде берілген сұрақтарға жауап берді.

Зиянды әдеттер дегініміз не?

1 сұрақ . Зиянды әдеттер дегініміз не?

2 сурақ . Адамға тигізер әсері ағзасына, өміріне, қоршаған ортаға әсері.

3- сурақ . Өміріне, қоршаған ортаға  әсері.

Оқушылар жауап берген соң ұстаздар қысқаша қосымша ақпарат берді. Алкоголь – қосындыларды ашытудан алынатын есірткі. Ол шарапта, сырада болатын масаңдататын элементтен тұрады.  Маскүнемдік (алкоголизм) — спиртті ішімдіктерге салынушылық. Бұл адамның денсаулығына, тұрмысына, еңбек қабілетіне және қоғам өміріне зиян келтіреді. Алкоголь бойынша соңында оқуышалар өз қорытындыларын ұсынды, және де ұстаздар электрондық түрде қорытындыны көрсетті. Қорытынды. Алкоголизм ол да бір ғасыр індеті. Біз бүгіннен бастап алкоголизмге ЖОҚ деп тойтарыс беріп, күресуіміз қажет.

     Темекіге жол жоқ!  Дәл осы ұранмен келесі бір нашақордың түріне тақырып ауыстырылды. Темекі жайлы ақпарат оқушыларға электрондық слайд көрсетілді. Темекі құрамындағы заттар.  Темекі түтінінде 400-нан астам химиялық элементтер бар, оның 40-тан астамы онкологиялық ауруларға себеп болатын улы заттар. Шайыр түтін арқылы адам өкепесіне түседі.   Өкпенің қатерлі ісігімен ауыратындардың 80% темекі тартатындар. Бүкіл дүние жүзінде 1 миллиард адам темекі тартады. Темекі зардабынан жылына 25 мың адам қайтыс болады. Жүрек ауруына шалдыққандардың өлімі 20%. Қатерлі ісік ауруынан болатын өлім 30%, өкпе рагы 90% темекі зардабынан болады. Темекінің зардабын өкпеден артық тартатын ешбір мүше жоқ. Шылым шегу барысында не нәрсе болады? Шылым шегу барысында оның жартысы жанып кетеді жұтылатын түтіннің құрамында никотин көміртек тотығы синил қышқылының бөліктері және басқада сол сияқты химиялық заттар бар. Оның ішінде ең улысы –никотин оның уы ағзаға еніп әуелі тітіркендіреді одан соң жүйке жүйесінде әсер етеді қан тамырлары тартылып сілекей қабаты зақымданады. Егер де никотин көп мөлшерде ағзаға енсе дене тырысып өліп қалуы мүмкін. Шылым шегуші түтінді ауыз арқылы жұтады сол кезде зиянды заттар шылым түтінімен бірге жоғары тыныс жолына түседі. Ұстаздар оқушылардың ойларын тындай отырып қорытынды жасалды.Қорытынды. Темекі шайыры ми мен жүрек тамырларын бұзады, өкпенің көпіршіктерін зақымдайды. Сондықтан да темекіге жол жоқ! «Есірткі- ғасыр тажалы» атты келесі бір тақырып оқушылардың осы күнге дейін білген, естіген ақпаратын бекітеді. Онымен қазір бүкіл әлем болып күресуде. Бірақ ол оңай алдырар жау емес екен. Күн өткен сайын шырмалып, ауруды ауыздықтауға қанша күш салса да, оның жарасы асқынып бара жатқан секілді.  Есірткі адамзат баласына құмарлық үшін ежелгі заманнан таныс. Ғалымдар сөзімен айтқанда, есірткіні алғаш рет Жерорта теңізін мекендеген халықтар пайдаланған екен. Көкнәр, зығыр т.б. құрамында есірткі заттары бар өсімдіктер дүниежүзінің кез-келген түкпірінде өсіріледі.

Қорытынды жасалды. Есірткі-адамның қас жауы. Осы әсерлі затты адамдар ортақ шприц арқылы пайдаланып, нәтижесінде қаһарлы ауруға ұшырайды. Жаман әдеттердің бірі болып табылатын есірткіні қолдана отырып, адам денсаулығына емес, рухани жан  дүниесіне де нұқсан келтіріп, хайуандарша ғұмыр кешіп, ақыл-ой жүйесі бұзылады

Миға зиянды заттардың әсері жайлы ұстаздар қысқаша ақпарат берді. Спирттың у концентрациясы 70-80%-ке дейін жетеді. Адам миының мишық бөлімі іс әрекетті басқара алмай адам өз денесіне ие бола алмайды. Темекі адамның ойлау қабілетін нашарлатады.  

Нашақорлық адамның өміріне клеткалық деңгейде әсер етеді.

1.     ДНК-ға әсері.

2.     Нерв жүйесіне әсер етеді.

Темекі, алкоголь, есірткі адамның ішкі ағзаларын улайды. Адамды баяу өлімге душар етеді.  «Мен есірткінің кез келген түріне ЖОҚ деймін!» деп келесі бір ұранмен дөңгелек үстөл аяқталды. Соңында ұстаздар келесі бір ерекше маңызы бар күндермен оқуышларды таныстырды.

29 қазан —дүниежүзілік алкогольден бас тарту күні болып жарияланғаны белгілі. 

26 шілде -дүниежүзілік  есірткіден бас тарту күні.

31 мамыр -темекіден бас тарту күні.

Қазақстан мен бүкіл әлемге қауіп төндіріп, жүйке-неврологиялық және басқа да инфекциялық аурулардың өршуіне әкеліп соқтыратын, бауыр циррозы, қатерлі ісіктің әр түрлері мен мезгілсіз, ерте өлімнің негізгі себебі боп табылатын есірткінің түрлері тәуелділіктің алдын алу мақсатында атап өтіліп жүрген даталы күн барын біреу білсе, біреу білмейді.  Дөңгелек үстөл өзінің мәресіне жетті.

«Біз өз денсаулығымызға жауаптымыз!»

                              дөңгелек үстел

                                           Өткізген: К.Б.Жаркеева, 

                                                             А.Б.Рахимжанова,Ж.Д.Айдарова