Қарағанды облысы білім басқармасының Қарағанды…
"Сәкен Сейфуллин атындағы гимназиясы" КММ
Вопрос-ответ
Всего ответов: 237
Новых вопросов: 0

Советы по здоровому питанию

Қымбатты, жас дос!

Өз денсаулығыңыз өз қолыңызда...

Дұрыс тамақтану

       Тамақтану – адам ағзасы үшін аса маңызды қажеттілік. Біздің денсаулығымыз көбінесе қалай тамақтануымызға байланысты. Адам үнемі күш-қуат жұмсайды, соны қалпына келтіру үшін ол дұрыс тамақтана білуі тиіс.

            Дұрыс тамақтану-денсаулық негізі.

             Даналар: «Біз тамақ ішу үшін өмір сүрмейміз, өмір сүру үшін тамақтанамыз» деген екен.

  Сондықтан дұрыс тамақтану дегеніміз бұл аз-аздан әр түрлі тамақтарды қабылдау. Ағза үнемі жұмыс атқарады, сондықтан уақтылы тамақтануды талап етеді. Ағзада қоректі заттар қарапайым заттарға ыдырайды да, қуат бөліп шығарады. Осы қуаттың арқасында адам жұмыс істейді, қозғалады, спортпен айналысады.

Тамақ өнідері өсімдік және жануартекті болады. Өсімдіктекті тағамдарға: жемістер мен көкеністер, қант,нан, өсімдік майы жатады. Жануартекті тағамдарға : ет, жұмыртқа,ірімшік, сүзбе, балық,құс еті сары майы жатады. Тамақта әртүрлі тағам өнімдері болуы керек, олардың біреулері (сүт, бал, мейіз) қуат береді, басқалары (жемістер мен көкеністер)ағзаның өсуіне көмектеседі.

  Тамақты жеткіліксіз мөлшерде ішу немесе мөлшерден артық ішу де ағза үшін зиянды.

  Дұрыс тамақтанудың денсаулық үшін маңызы өте зор. Дұрыс тамақтанғаныңды бақылау үшін өз салмағыңды қадағала. Салмақ артық, не кем болса, дәрігерге көрінген жөн.

 

Тамақтану ережесі

     Жас дос,денсаулығың жақсы болсын десең тамақтану ережесін сақта.

   Тамаққа әр түрлі тағам өнімдерін пайдаланған  тиімді. Олардың бірінің құрамында витаминдер көп болса, екіншісі ағзаның күшті болуына көмектеседі.

Пайдалы тағамдар

Пайдасыз тағамдар

Балық

Кока кола

Майы аз ет

Фанта

Айран

Чипсылар

Нан

Майлы ет

Өсімдік майы

Бәліштер

Сәбіз

Сникерс

Пияз

Тәтті нандар

Орамжапырақ

Шоколад

 

Тамақтанудың негізгі ережелері:

  • Тамақтану режимін сақтау;
  • Тамақ ішер алдында қолыңды сабындап жу;
  • Тамақ рационы әртүрлі жаңа өнімдер мен жеміс    жидектерден тұруы тиіс;
  • Қант пен тәтті тағамдарды көп пайдаланба;
  • Еш уақытта артық тамақ жеме;
  • Тамақты асықпай, жақсылап шайна;
  • Тамақтанып отырған кезде қатты сөйлеме, қолды  сермеме;
  • Тамақ ішіп болған соң, рахметайтуды ұмытпа!

 

Тамақтану мәдениеті

 

      Дұрыс тамақтану үшін тамақтанудың гигиеналық ережелерін сақтау керек.

    Тамақ ішер алдында қолыңды жуу керек. Тамақты жиі қабылдау, майлы, тәтті, тұзды тағамдарды пайдалану зиянды әдеттерге жатады. Оладың бірі семіздікке,  кейбіреуі асқазан, бауыр, бүйрек ауруларына әкеп соқтырады,

    Тамақтың жақсы сіңіруіне тағамның сыртқы түрі, иісі, үстел әзірленгені де әсер етеді.

   Үстелде отырғанда өзіңді жақсы ұста.

   Тамақ ішкен кезде сөйлеме, тамақты жақсылап шайна, әдептілік сақта.

   Ретсіз тамақтану ( кейде ерте, кейде кеш) көбінесе асқазан ауруына шалдықтырады. Белгіленген уақытқа сәйкес тамақ ішіп үйренсе, сол уақытқа сәйкес ас қорыту сөлдерінің бөлінуі қалыптасады. Бұл ағзаның жұмысын жеңілдетіп астың жақсы қорытылуына жағдай туғызады.

  Тамақты ұйқыға дейін екі сағат бұрын ішу керек.

Жас дос, дұрыс тамақтану үшін тамақтанудың гигиеналық ережелерін сақта.