Қазақстан Республикасы жалпы білім беретін мектептерде критериалды бағалау жүйесін енгізу бойынша үйлестірушілердің әрекетін ұйымдастыру туралы нұсқаулық хат
Қазақстан Республикасы мектептерінде жаңартылған білім беру мазмұнының ажырамас бөлігі болып табылатын білім алушылардың оқу жетістігін критериалды бағалауды енгізуді ұйымдастыру және үйлестіру мақсатында «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ «Педагогикалық шеберлік орталығы» ЖМ (ары қарай – «НЗМ» ДББҰ ПШО) критериалды бағалауды енгізу бойынша үйлестірушілер дайындады:
- Өңірлік үйлестірушілер (аудандық/қалалық білім беру бөлімдері әдіскерлерінің қатарынан);
- Мектеп үйлестірушілері (жаңартылған білім беру мазмұнын апробациялауға қатысатын 30 пилоттық және білім алушылар контингенті 15 адамнан аз шағын жинақталған бастауыш мектептерді қоспағанда әр мектептің директор орынбасарлары қатарынан).
Өңірлік үйлестірушілер іс-әрекеті аймақтық деңгейде бағалау жүйесінің сапасын жалпы басқаруды қамтамасыз етуге, бағалау рәсімін жүзеге асыруда мектепке әдістемелік қолдау көрсетуге бағытталған. Міндеттері:
1 Өңірлік үйлестіруші аталмыш үдеріске жұмылдырылған барлық тұлғаларға критериалды бағалау жүйесінің нормативтік және әдістемелік құжаттарын таратады, дер кезінде құжаттарды жібереді және жаңартады, ресурстарға онлайн қолжетімділікті ұсынады, талқылау алаңдарын ұйымдастырады.
2 Өңірлік үйлестіруші мектептің бағалау рәсімін жүргізу үдерісіне бақылау жасайды, жоспарларды және мерзімдерді сәйкестендіреді, дер кезінде білім алушылардың нәтижесіне мониторинг жасайды, мәліметтерді талдауға және есепті рәсімдеуге қатысты кеңес береді.
3 Өңірлік үйлестіруші педагогтерге бағалау құралдары, әдістері, түрлері, стандарттарын орнату және бағалау рәсімдерінің мазмұнын анықтауда әдістемелік көмек көрсетеді.
4 Өңірлік үйлестіруші өз аймағындағы мектеп үйлестірушілерінің базасын жасайды, мектеп үйлестірушілеріне өздігінен кеңес береді, немесе кеңестік қызмет көрсету үшін сыртқы сарапшыларды тарту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
5 Өңірлік үйлестіруші мектепте бағалау тәжірибесін жақсартуға қатысты ұсыныстар мен пікірлерді қалыптастыру үшін әр тоқсан мектеп үйлестірушілері ұсынған білім алушылардың оқу нәтижелері бойынша құрылған есебін жинақтайды және талдайды.
6 Өңірлік үйлестіруші жартыжылдық қорытынды бойынша мектеп үйлестірушілері ұсынған ақпаратты, тәжірибелерді, мектептегі критериалды бағалау жүйесін енгізу бойынша өзінің бақылауы негізіндегі ақпараттарды жинақтайды, өңдейді және талдайды.
7 Өңірлік үйлестіруші бағалау құралдарының стандарталған бірыңғай базасын (бағалаудың қалыптастырушы, жиынтық түрлеріне қатысты тапсырмалар, тоқсандық жиынтық бағалаудың спецификациясы, білім алушылар жұмысының үлгілері, рубрикалар, кері байланыс түрлері, т.б.) қалыптастыруды және жинақтауды қамтамасыз етеді.
8 Өңірлік үйлестіруші кәсіби ортада жемісті өзара әрекет етеді, көшбасшылық қасиеттерін көрсетеді, білім алушылардың оқу жетістігін критериалды бағалау сұрақтарына байланысты басшылық шешім қабылдайды.
Мектеп үйлестірушілерінің іс-әрекеті мектепте қалыптастырушы және жиынтық бағалау рәсімдерін, үдерістерін үйлестіруге және ұйымдастыруға бағытталған. Міндеттері:
1 Мектеп үйлестірушісі нормативтік және әдістемелік құжаттардағы өзгерістерді қадағалайды, педагогикалық ұжымда таныстыру жұмыстарын жүргізеді, мұғалімдерді дер кезінде ақпараттандырып отырады.
2 Мектеп үйлестірушісі қалыптастырушы, жиынтық бағалау рәсімдерін жүзеге асыруда мұғалімдерге әдістемелік қолдау көрсетуді қамтамасыз етеді. Бағалаудағы озық іс-тәжірибелермен алмасуда және/немесе жетілдіруде коучингтер, оқу семинарларын өткізеді. Өңірлік үйлестіруші ұйымдастырған іс-шараларға белсенді қатысады. Тәлімгерлік арқылы мектеп мұғалімдерінің өзара әрекеттесуіне жағдай жасайды.
3 Мектеп үйлестірушісі сабақта қалыптастырушы бағалауды қолдану тәжірибесінің тиімділігіне жүйелі талдауды қамтамасыз ету үшін сабақты үнемі бақылайды. Бақылау нәтижесіне сәйкес әдістемелік бірлестік жетекшілеріне және мұғалімдерге оқу үдерісінде қалыптастырушы бағалау рәсімдерін жүзеге асырудың реттілігі мен дұрыстығына қатысты сындарлы (конструктивті) кері байланыс ұсынады.
4 Мектеп үйлестірушісі әдістемелік бірлестіктердің кестелерін есепке ала отырып мектепте оқу жылында өткізілетін жиынтық бағалаудың кестесін жасайды. Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу материалдарын құрастыруды, сараптама жасауды ұйымдастыруға жауап береді.
5 Мектеп үйлестірушісі бағалаудың дәлдігін, әділдігін қамтамасыз ететін балл қоюды стандартау мақсатында әр тоқсан соңында жиынтық бағалау жұмыстарын модерациялауды ұйымдастыру және өткізу үдерісін басқарады.
6 Мектеп үйлестірушісі жиынтық бағалаудың балдарын қою кезеңінде арнайы кестесіне сәйкес мұғалімдердің балл қою үдерісіне қатысты мониторинг жүргізеді. Электронды журналдың толтырылуын жүйелі түрде қадағалайды.
7 Мектеп үйлестірушісі тоқсанның соңында білім алушылардың нәтижелеріне талдау жасайды, есепті рәсімдейді және оны өңірлік үйлестірушіге жібереді.
8 Мектеп үйлестірушісі бағалау рәсімдерін жүзеге асыру аясындағы мұғалімдердің, білім алушылардың, ата-аналардың қажеттіліктеріне қатысты ақпаратты өңдейді, жинақтайды, талдау жүргізеді. Аталған ақпаратты өңірлік үйлестірушіге ұсынады.
9 Мектеп үйлестірушісі тоқсан барысында білім алушылардың ілгерілеуі туралы ақпараттың ата-аналарға жеткізілуін ұйымдастырады және қадағалайды. Критериалды бағалауға қатысты сұрақтар бойынша ата-аналармен түсіндіру жұмыстарын жүргізеді.
10 Мектеп үйлестірушісі бағалауға қатысты әртүрлі шараларды ұйымдастырады және өткізеді. Ол басқа мектеп үйлестірушілерімен белсенді өзара әрекеттестікте болады.
