Білім алушылардың жетістігін халықаралық бағалау бағдарламасы
«Әлемде енді ешкім Сіздің не білетініңізге ақы төлемейді - Google бәрін біледі – енді сіз
білетініңізді қалай қолданатыныңызға байланысты»
Білім және дағды жөніндегі директорат директоры, Андрэас Шлейхер
PISA - 15-жастағы білім алушылардың математикалық, жаратылыстану және оқу сауаттылығы деңгейлерін бағалайтын халықаралық зерттеу.
Жобаның үйлестірушісі Экономикалық Ынтымақтастық және Даму ұйымы (ЭЫДҰ) болып табылады. Зерттеу білім беру саласындағы жетекші халықаралық ұйымдардың қатысуымен Консорциум арқылы іске асырылады.
PISA-2000 бірінші кезеңіне 43 ел қатысты, оның ішінде 34 ел ЭЫДҰ-ның мүшесі. PISA-2015 кезеңіне 71 елқатысты. 2018 жылы зерттеуге тағы да 11 елдің қосылуы жоспарланып отыр.
Зерттеу мақсаты: білім алушылардың қоғамда толыққанды қызмет атқарулары үшін алған жалпыға міндетті білімдері мен ептіліктерін қаншалықты меңгергенін бағалау (функционалдық сауаттылық).
Сонымен қатар, білім алушылардың оқу жетістіктеріне әсер ететін әртүрлі факторларды қарастырады. Бұл - әлеуметтік-экономикалық аспектілері, білім беру ұйымдары мен жасөспірімдердің мектептен тыс білім алу мүмкіндіктерінің сипаттамалары.
PISA жобасы әртүрлі білім беру жүйесін салыстыруға және ұлттық білім беру стратегияларын әзірлеуде ЭЫДҰ жетекші елдерінің тәжірибелерін пайдалануға мүмкіндік береді.
Зерттеу үш жылдық кезеңмен өткізіледі. Әрбір кезеңде басым бір бағыты анықталады.
Оқу сауаттылығы |
2000, 2009, 2018 |
Математикалық сауаттылық |
2003, 2012 |
Жаратылыстану сауаттылығы |
2006, 2015 |
Қазақстанның PISA- ға қатысуы
Қазақстан 2009 жылдан бастап қатысып келеді.
|
РISА - 2009 |
РISА - 2012 |
РISА - 2015 |
|
Барлық білім беру ұйымы |
200 |
218 |
232 |
|
Оның ішінде (типі бойынша) |
||||
Мектептер |
184 |
200 |
205 |
|
Колледждер |
16 |
18 |
27 |
|
Барлық білім алушылар |
5 590 |
5 808 |
7 843 |
|
Олардың ішінен: |
||||
қазақ тілінде оқытылатын |
3 194 |
3 522 |
4 806 |
|
орыс тілінде оқытылатын |
2 396 |
2 286 |
3 037 |
|
Қазақстандық 15-жастағы білім алушылар PISA-2012 қорытындысы бойынша ұпайларының айтарлықтай артқанын көрсетті: математика (+27), жаратылыстану (+25), (халықаралық 1000 ұпайлық шәкілге сәйкес 432 және 425 ұпай). Ал, оқу сауаттылығы жетістігінің көрсеткіші небәрі 3 ұпайға ғана көтерілген (393 ұпай).
2016 жылғы желтоқсанда ЭЫДҰ ресми түрде PISA-2015 нәтижелерін жариялайды.
PISA зерттеуінің келешегі
Зерттеуді өткізу технологиясы жетілдірілуде. PISA-2015 кезеңіне қатысушы 71 елдің 57-сі компьютерлік форматты таңдап, білім алушыларының IT-дағдылары негізінде математикалық, жаратылыстану және оқу сауаттылығы деңгейлерін анықтауға мүмкіндік алды. ЭЫДҰ келешекте жаңа төртінші «Ғаламдық құзыреттер» бағытын енгізу мүмкіндіктерін жоспарлап отыр. Тест 15-жастағы білім алушылардың креативтілігін, сыни ойлауын, көшбасшылық және алдын ала жобаланған стандарттарға сәйкес келмейтін жағдайларға бейімделуін бағалайды.
Толығырақ оқыңыздар:
- «PISA-2015 халықаралық зерттеуінің негізгі нәтижелері» Ұлттық есебі
- PISA-2018/компьютерлік формат Халықаралық зерттеуі құралдары
- «PISA 2009 нәтижелері» Халықаралық есебі (ЭЫДҰ);
- «PISA 2012 нәтижелері» Халықаралық есебі (ЭЫДҰ);
- Национальный отчет по итогам международного исследования PISA-2009 в Казахстане;
- Национальный отчет «Основные результаты международного исследования PISA-2012»;