«Мен өмірді таңдаймын!» атты тренинг элементтері

Мақсаты:    Өзін-өзі тану, тұлғалық даму тәсілдерін таба білу, көңіл-күйді және эмоцияны реттеу; байланыс және өзара  әрекеттесу мүмкіндігін қамтамасыз ету.

«Танысу» жаттығуы

 Жаттығу барысы:

 Жүргізуші: Ең алдымен таныспас бұрын  жартылай екіге бөлініп шеңбер жасалған орындыққа отырайық. Қолымдағы допты оқушыға беріп  есімдерін ататқыза отырып өз  бойындағы үш қасиетін кезекпен айтады.

Өміршеңдік ережесі.

   Әр адамның ережесі-өз жүрек қалауымен жүру және батыл әрекет жасау. Сол сияқты иығыңды тіктеп, жарқын көңілмен іштей табысқа  жетуге талаптанып,

Өміршеңдік ережелерін айтайық.

1. Жігер деген-Мен

2. Күш деген-Мен

3. Махаббат деген-Мен

4. Кешірім деген-Мен

5. Құдірет деген-Мен

6. Жасөспірім деген-Мен

7.Жастық шақ деген-Мен

8. Денсаулық деген-Мен

9. Адалдық деген-Мен

10. Жарқындылық деген-Мен

11. Бар ғажайып деген-Мен

  Хормен: Бәрі маған байланысты,

                  Бәрі менің қолымда.

 «Менің көңіл күйім қандай?»

   Балалар өз көңіл күйлеріне  сәйкес келетін  суретті тауып айтады. (Көңілді, көңілсіз, ренжеулі, қорқынышты, ...т.с.с.). Сол кездегі өздерінің көңіл күйлерін баяндайды.

«Ақиқат орындығы»

  Мақсаты: Оқушылардың қорқыныштары мен  стресстерінен  арылту, ашық болуға шақырту.

    Жүргізуші: Алдарыңызда  топтың ортасында  карточкалар жиыны тұр. Енді сендер кезекпен ортаға шығып, аяқталмаған ойлары бар карточкаларға жауап берулеріңді сұраймын.

    Карточкадағы сөйлемдер

-Ең үлкен қорқыныш –бұл...

-Мен мынадай адамдарға  сенбеймін...

-Мен ренжимін, егер...

-Мен ұмытпаймын, егер...

-Маған көңілсіз, егер...

-Егер маған дауыс көтерсе, мен...

-Мен қарсыласқанда...

-Егер мен сенімсіз болсам...

      Жүргізуші: Сөйлемді аяқтағанда сіз қандай сезімде болдыңыз? Әрине, әрқайсымыз қорқыныш, сенімсіздік, сәтсіздік сезімдерінен  өттік. Ренжіген, нашар көңіл-күй немесе көңілсізідік  болған шығар. Бұл сәтте қолдау мен сүйенішті  қажет етеміз. Ежелгі кезде адамдар өздеріне талисмандар ойлап табатын. Бүгін біз өзімізге қолдау ойлап табамыз. «Менің таңбам»

Сендер ең бірінші нені істей аласыңдар, екіншіден-өздеріңді жақсы сезінетін жер (отбасы, мектеп, достарыңның ортасы, т.б.).Үшіншіден- ең үлкен жетістігім. Төртіншіден-сенімді үш адам. Осының бәрін сөз, сурет, символ арқылы көрсетіңдер. Бесіншіден-өзің туралы  естігің келетін үш сөз.

  «Қонжыққа көмектесейік» Сіздің аяушылық қабілетіңіз.

  Мақсаты:  Сіздің жақыныңызға  көмектесуге қаншалықты қабілетті екеніңізді анықтау.

   Нұсқау: Мына суретте қонжық бейнеленген. Оның бақыты үшін анық бір нәрсе жетіспейді, бірақ атап айтқанда  не? Қонжықтың қасына барлық суретті салыңыздар, сіздің ойыңыз бойынша оның көңіл-күйін қалай көтересіз.

   Бұл қонжыққа тура келмейді-ау, бұл оған керек емес  деген ойлар сізге кедергі келтірмесін. Не қаласаңыздар, соны салыңыздар.

   «Сыйлық» жаттығуы

 Мақсаты: Оқушыларды өмірге деген ынтасын арттыра отырып  адамдарға, қоғамға керектігін сезіндіру  (ата-анасына, туыстарына, достарына т.б.).

-         Әр бала өзінің кімге керектігін айтады.

-         өзі жақсы көретін адамға қимыл мен ым арқылы қасында отырған оқушыға сыйлаған затты  көрсету керек, ал көршісі затты алып алғыс білдіре отырып қабылдайды.

Қосымша1

Өміршеңдік ережелерін айтайық.

1. Жігер деген-Мен

2. Күш деген-Мен

3. Махаббат деген-Мен

4. Кешірім деген-Мен

5. Құдірет деген-Мен

6. Жасөспірім деген-Мен

7.Жастық шақ деген-Мен

8. Денсаулық деген-Мен

9. Адалдық деген-Мен

10. Жарқындылық деген-Мен

11. Бар ғажайып деген-Мен

  Хормен: Бәрі маған байланысты,

                  Бәрі менің қолымда.

Ең үлкен қорқыныш –бұл...

Мен мынадай адамдарға  сенбеймін...

Мен ренжимін, егер...

Мен ұмытпаймын, егер...

Маған көңілсіз, егер...

Егер маған дауыс көтерсе, мен...

Мен қарсыласқанда...

Егер мен сенімсіз болсам...

«Мен сенімдімін...!» 

Мақсаты:

Оқушылардың бойындағы алаңдаушылық, қорқыныш сезімдерінің деңгейін түсіру, өзі-өзіне деген сенімділікті арттыру, қобалжуды басу.

І. Сәлемдесу:

Уақыты: 10-15 минут

Барлық қатысушылар дөңгеленіп отырады. Әр бір қатысушы бір-екі сөзбен өзін таныстырып, бүгінгі көңіл-күйімен бөліседі. Мысалы: «Менің атым .............. Мен – психологпын. Бүгін көңіл-күйім өте тамаша!»

ІІ. «Қарлар» ойыны

     Оқушыларға барлық жаман, негативті энергияларын екі қолдарына шоғырландыру сұралынады. Әрбір оқушының алдында тұрған газет беттерін қолдарына алып, оны бар күштерін сала отырып, ең кішкентай дөңгелекке дейін умаждап салады. Бұл ойын да оқушылардың бойындағы қорқыныш, алаңдау сезімін біршама түсіру өз септігін тигізеді.

ІІІ.Тыныштық үйіне саяхат. Әуен қойылады, оқушылар көзін жұмып әуеннің ырғағымен мәтінді тыңдайды.

«Тыныштық үйі.»

«Өздеріңді адамы көп, шулы қаланың шетінде қыдырып жүргеніңізді елестетіңіз.. Аяқтарыңыз тротуар бойымен жүріп  келе жатқандай сезініңіз... Өтіп бара жатқан адамдарға назар аударыңыз... олардың бет-бейнесіне , фигураларына ...Кейбірі ренішті .... кейбірі сабырлы  және қуанышты... Транспортқа назар аударыңыз... оның шуылына , жылдамдығына... Мүмкін сіз басқа да дыбыстарды естіп тұрған шығарсыз... Дүкен... кітап сөрелеріне..., гүлдер дүкеніне назар аударыңыз... Мүмкін сіз көпшілік арасынан таныс адамдарды көрген шығарсыз ? Сіз ол адамға жақындап амандасарсыз... немесе жанынан өте шығарсыз ба? Тоқтаңыз және ойланыңыз... Мына шулы көшеден не сезіндіңіз ? Енді бұрышқа қарай бұрылып , тыныш көшеде қыдырыңыз... Біраз жүргенен кейін басқалардан ерекшеленіп тұрған үлкен ғимаратты көресіз... Үлкен тақтайда жазылған : «Тыныштық үйі » Бұл үй-ешқандай дыбыс естілмейтін ,ешқашанда бір ауыз сөз естілмеген орын екенін сіз түсінесіз...

Сіз жақындап келіп ағаш есікті қозғайсыз... есікті ашасыз , кіресіз және сол мезетте терең , әрі ауыр тыныштыққа тап боласыз.../ 1-2 минут  үзілестен кейін / :

                Тыныштық үйінен қайту үшін сіз ағаш есікті  ашасыз да, көшеге  шығасыз...Енді қандай сезімдесіз?... Өзіңіз қалаған жерге қайтып келу үшін...Тыныштық  үйіне апаратын  жолды есіңізге  мәңгі сақтаңыз...»

Сұрақтар:

1.     Сіз тыныштық үйіне қалай барып келдіңіз?

2.     Ол үйге барғанда қандай сезімде болдыңыз?

3.     Тыныштықты сезіндіңз бе?

ІV. « Сиқырлы айна» жаттығу

Мақсаты:  Өзі-өзіне деген сенімділікті арттыру, қобалжуды басу

Құрал жабдықтар:   А4, түрлі түсті қарындаштар

Қатысушылар 3 айнаға өздерінің сүретін салады. 1 айнаға  кішкентай және қорыққан түрін салады, 2 айнаға үлкен  және қөңілді кезін салады,  3 айнаға қорқынышсыз   ештеңеден қорықпайтын, мықты кезін салады.

Сұрақтар:

1.Қай сурет сымбатты көрінді?

2. Қазір сіз қай айнадағы суретке ұқсайсыз?

3. Қай  айнадағы сүретке ұқсағыңыз келеді?

4.  Сурет салу барысында қандай сезімде болдыңыз?

V. Қорытынды

«Тітіркену» мультфильм көрсету, оны талқылау.

1.     Мультфильм сізге түсінікті ме?

2.     Сіздің өміріңізде мульфильмдегідей жағдай кездесті ме?

3.     Дядя Корнейдің орнында болсаңыз қандай іс-әрекет жасар едіңіз?

4.     Алдағы уақытта осыған ұқсас жағдай кездесіп жатса Дядя Корнейдің сөзін қолданасыз ба?

VI. Тренингті аяқтау

Жағымды сабақ үшін рахмет

l  Балаларды бір шеңберге тұрады

l  Кішкене рәсімге қатысуларын сұраңыз, осы рәсім олардың достық сезімдерінжәнебірбірінедегенразылығынбілдіругекометеседі.

l  Бірбалаортағакеліптұрады, оғанкелесібалакеліп, бір-бірініңқолынқысып: «Жағымдысабақүшінрахмет!» депайтады.

l  Екеуіортадақолұстасыптұрады.

l  Сосын келесіқатысушы келіп, бірінші және екінші қатысушының қолынан ұстап: «Жағымды сабақ үшін рахмет!» депайтады. 

l  Топқа ақырғы қатысушы келіп, шеңбер жабылып рәсім үнсіз үш қол қысуымен аяқталады.