Тақырыбы: «Қазақстан – ортақ үйіміз».

Мақсаты:

·        Оқушыларды Отанды, елді, жерді сүюге, туған ел тарихын білуге, еліміздің мемлекеттік рәміздерін қастерлеуге тәрбиелеу.

·        Қазақ қоғамының жиырмасыншы ғасыр тарихындағы Қонституцияларының ерекшеліктерін аңғарту, жетістіктеріне тоқталу.

·        Өз елінің, жерінің жетістіктеріне сүйсіне білуге, өз құқығын қорғай білуге баулу.

Көрнекілігі:

·        Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері, Н.Ә.Назарбаевтың портреті.

·        Шарлар, гүлдер, музыкамен жабдықталған.

Тәрбие сағатының барысы:

(Музыка ойнап, аяғын ақырын басып Ата шығады. Орындыққа келіп, демалып отырады. Осы кезде жүгіріп немересі шығады).

Немересі: Ата, не ойлап отырсыз?

Атасы: Ә, балам, атаң  не ойламайды дейсің! Сенің болашағыңды ойлаймын. Еліміздің болашағы жайлы, өткен өмір жайлы ойлаймын, қуанамын!

Немересі: Ата, «өткен өмір» деген не?

Атасы: Ә, балам, «өткен өмір» деген сонау ежелгі бабаларымыздан бергі өткен өмір жолы, тарихи емес пе?

Немересі: Ол қандай болған?

Атасы: Ендеше тыңда, балам, атаң бір сөйлесін:

        Болмаса да оқыған тарихшы атым,

        Жинадым ескілерден тарих хатын.

        Мақсатым – кейінгі ұрпақ ұмытпаса,

        Айтылған аталардың аманатын.

        Есімі еш адамның өшпейді екен,

       Артында ұрпақ жүрсе өздерінде,

Ұмыттырмас «Жеті атасын» парыз еткен,

Бұрынғылар ұрпақтың қамын жеген.

«Білмеген жеті атасын жетесіз» деп,

Өткендерін қалай да білсін деген.

     Сондықтан, балам, сен де өз тарихыңды, жеті атаңды білуге тиіссің. Сонау ерте кезде біздің ата - бабаларымыз 29 қазақ руының басын қосып, халық болып қалыптасуының негізі болғаннан басталмай ма бұл тарих? 

 

Мұғалім сөзі:

«Қазақстан – ортақ үйіміз» атты тәрбие сағатын бастамас бұрын, сіздерді бұл мерекенің маңызымен таныстырып өтейін. Алтайдан Алатауға дейін  жерді мекен еткен ата-бабаларымыз тәуелсіздікті арман еткен. Осынау кең даланы көк найзаның ұшымен, көк білектің күшімен қорғаған бабаларымыздың аманатын орындау үшін талай боздақтар жанкештілікке боранған. Қаракерей Қабанбай, Қанжығалы Бөгенбай батырлардан бастап, Бауыржан, Мәншүк, Әлия сынды  батырлар сол ел қорғауды ұран еткен, сол үшін құрбан болып, ел құрметіне бөленген батырлар. Тіліміз  бен дінімізден безіп, орыстанғалы тұрғанда Қайрат Рысқұлбеков, Ләззат Асанова сияқты қыршын жастардың құрбандыққа баруы арқасында ғана тәуелсіздік алып, егеменді ел болдық. 

 

         Қазақстан Республикасы – біздің туып өскен жеріміз, біздің Отанымыз. Бұл жерде қазақ халқы ертеден тұрып келеді.

Қазақтар мал өсіріп, жер игеріп, өз Отанын жаудан  қорғаған, жерін болашақ ұрпағына мұра етіп қалдырған, яғни біз үшін. Қазақ халқы еркіндікке жету үшін қаншама қиын-қыстау кезеңдерді бастан кешірді. Мыңдаған жылдық тарихы бар Қазақстан өз тәуелсіздігін алды. 

1-оқушы:

Атыңнан айналайын егемен ел,

Тәуелсіз күнің туды, кенеле бер.

Мерейің құтты болсын Қазақстан!

Ғасырлар тойы болшып келе берер.

2-оқушы:

Егемен елімнің ертеңі деп,

Елбасы баға берді жастарыма

Оқу оқы, білім ал,  елің үшін

Еңбек ет тыным таппай, жан аямай.

3-оқушы:Әйнегі – күн, шатыры аспан

Кең дала төсі толған егін

Көлдері көкке күмістер шашқан

Қазақстан республикам менің!

4-оқушы:Кемуді білмес кенішті өңір,

Құрсағы құтты сахара деймін.

Перзенті болат, қорғасын, көмір,

Қазақстан республикам менің!

 Оқушылар: Қазақстан республикасы Егеменді тәуелсіз, демократиялы, демократиялы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет.

Мұғалім: Біз Қазақстан республикасында тұрамыз. Біздің республикамыз ұлан-байтақ, бай мемлекет. Қазірде біздің мемлекетімізді әлем таныды. Олай болса біз мемлекетіміздің даму, өрендеуіне назар аударайық.

1 бекет. Қазақстан тарихы

1-оқушы:

Мен қазақпын мың өліп, мың тірілген

Жөргегімде таныстым мұң тіліммен.

Жылағанда жүрегім күн тұтылып

Қуанғанда  күлкімнен түн түрілген.

2-оқушы:

18-19 ғасырларда халқымыз еркіндік пен тәуелсіздігінен айрылды. Ұлан ғайыр даламыз империя меншігіне айналды.

3-оқушы. ХХ ,асырдың 1916 жылы Маусым жарлығына қарсылық көрсеткендер оққа ұшты. 1930-1932 жылдарда болған ашаршылықта 9 млн халықтың 3 млн опыт болды.

4-оқушы:1937-38 жылдары қазақ халқының зиялы  қауым өкілдерін қынадай қырды.

5-оқушы:1941-1945 жылдар аралығында болған Ұлы Отан  соғысында  қазақ ұландары ерекше ерлік көрсетті.

6-оқушы:  Ал, 1986 жылғы оқиға халықтаң есінде мәңгі сақталады.

16 – желтоқсандақазақ жастары Орталық алаңға шығып, Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігі туралы заң қабылдады.

1-ші жүргізуші :Осы құлдық шынжырда мезгілінен бұрын үзген өткір қылыштай болған оқиға 1986 жылдың 16-18 желтоқсанда Алматы қаласында болған қазақ жастарының көтерілісі еді. «Мен қазақпын» деген әрбір азамат мұны білуі тиіс.

      Әрине біз «Жетоқсан оқиғасы» туралы айтпай кетуіміз өте қате болар еді.  Сол күні бейбіт ереуілге шыққан қазақтың өрімдей жастары «нашақорлар», «бұзақылар» деген жала жабылып, 99 – ы сотталды, Алматы қаласы бойынша 2401 адам қамауға алынып, 309 студент оқудан шығарылды.99-ның ішінде 2 адам өлім жазасына кесілді. Олар Қайрат Рысқұлбеков, Мырзағали Әбдіқұлов.

Қайрат Рысқұлбековтың түрмеде отырып шығарған «Ақтық сөз» өлеңін тыңдасақ

 

Күнәдан таза басым бар,

Жиырма бірде жасым бар.

Қасқалдақтай қаным бар,

Бозторғайдай жаным бар.

Алам десең алыңдар!

Қайрат деген атым бар,

Қазақ деген затым бар.

Еркек тоқты құрбандық

Атам десең атыңдар!

- деп жырлаған Алматы сәулет – құрылыс институтының студенті Қайрат 21 жасқа келгенде түрменің 21 камерасында, 21 мамыр күні қапылыста дүниеден өтті.

Мінеки, осындай ардақты ерлердің қанымен келген келген тәуелсіздік қазақ еліне қайырлы болды.

Оқушы:

Елемепті қысқы ызғар суықты

Өне бойын жастардың қан жуыпты

Қайрат, Ләззат жас қырандар аяулы

Өз халқының бағы болып туыпты.

Оқушы:

20 жылдай тәуелсіздік туғалы

Қазақ елі бірлікке бел буғалы

20 жылдай Қазақстан халқының

Өз тағдырын өзі шешіп тұрғаны.

Оқушы:

Көніңде тұр байрағың желбреп

Елтаңбаға қараймыз біз елжіреп

Әнұранды шарықтата шырқаймыз

Бабаларды еске алып ержүрек

«Желтоқсан желі» әні орындалады (фильм)

Оқушы:

Тәуелсіздік аппақ таң атты,

Сейілді көктен бұлтты күн.

Үш ғасыр күткен азаттық

Қазағым үшін құт бүгін.

Оқушы:

Желтоқсаннан бастау алған теңдігі,

Қазағымның өркендеді ерлігі,

Құрбан болған Тәуелсіздік жолында, Ағалардың ұмытылмас ерлігі.

Қайрат сынды қазағымның ұлдары,

Ләззат сынды нәзік жандар теңдігі,

Қарсы шықты жауыздарға тайсалмай,

Басын қорғап,бұқпантайлап тұрмады. Бірде шырқап,бірде төмен құлаған, Өмір жолы болған қиын бұралаң. Қазағымды жарқын жолға бастады,

Елбасы боп сайланды да Нұрағам. Халқым менің, саған қарап жұбанам,

Тарих беті қатпар-қатпар бұралаң,

Егемендік алғаныма қуанам.

 

2 бекет.  Қазақстан елордасы – Астана.

Оқушы:

Көз тіккен төрткүл дүние алты алашы,

Бұл бүгін қазағымның бас қаласы.

Елордам халқым үшін ерен бөлек,

Тәуелсіз еліміздің астанасы.

 

Мұғалім:  Балалар, қазір біз сендермен еліміздің астанасы Астана қаласына саяхат жасаймыз. Саяхатқа аттанбас бұрын Елордамыз жайлы не білеміз , соны анықтап алайық.  

·        Астана туралы не білеміз?

·        Қазақстан қашан тәуелсіздік алды?

·        Астана Қазақстанның нешінші астанасы?

·        Елорда ажарын асқақтатар орындар?

·        Астанамыз он жасқа қашан толды?

Мұғалім: Жарайсыңдар, балалар! Астана жайлы біраз ақпарат біледі екенсіңдер.  Ал ендеше біз сендермен еліміздің ордасы Астана қаласы жайлы «Еңселі Елорда»бейнефиліміне назар аударайық.

 

 3 бекет.  Ұлттық рәміздер.

Оқушы:

Көк байрақ иілмесін, жығылмасын,

Көзге жас, кеудеге өксік тығылмасын.

Тұрғанда көкшіл туың көкті тіреп,

Қазағым, сен қашан да тұғырдасың.

Оқушы:

Батырлыққа уызынан жарыған

Ер  түркiнi байрағынан таныған

Өзi ақын,өзi әншi халықта

Кiм айта алар болмаған деп-Әнұран?

 

Мұғалім:  Балалар, біз еліміздің ұлттық рәміздері жайлы не білеміз? Ендеше маған мына сұрақтарға жауап беріндерші.

·        Елтаңба авторлары кімдер?

·        Тудың авторы кім?

·        Әнұран авторлары кімдер?

·        Еліміздің рәміздері қашан қабылданды?

·        Ата Заңымыз қашанқабылданды?

 

4 бекет.  Қазақстан-ғажапстан (презентация).

Сұлу дала менің сүйген еркемсің,

Жаны жайсаң жаратылған өлкесің.

Қандай жақсы қазақ болып туғаным,

О, туған ел, тамашасың, көркемсің!

Оқушыларға тақтадан презентацияны көрсете отырып өз еліміздің жетістіктерін айту.

Мұғалім: Біздің сыныбымыздың мың бұралған биші қыздарымыз бен жігіттеріміздің орындауында  «Қаражорға» биі.

Қорытынды.

Ту тігілді халқымның бүгін бағына  Жас өрендер желбіретіп нық ұста  Ғасырларға жалғастырып елдікті  Дақ түсірме ата баба рухына  Үлгі бізге аталардың ерлігі  Ұлағаты өнегесі еңбегі  Тәуелсіздік туын ұстап жоғары Бүгінгі ұрпақ болар елдің ертеңі,- дей келе бүгінгі Тәуелсіздік күніне арналған  «Қазақстан – ортақ үйіміз» атты шарамыз  өз мәресіне де келіп жетті.

Тәуелсіздігіміздің тұғыры биік, халқымыздың еңсесі жоғары, егемендігіміз баянды болсын!

 

 Ән «Атамекен».                                                  

                                                                4А сынып жетекшісі  Туткабекова Ш.Б.

 

 

«Казахстан-моя земля»

Форма проведения:Классный час с элементами викторины

Цель: Донести до учащихся ценность «любовь к Родине», прививать чувство гордости к своей стране, воспитывать патриотизм и гражданственность. 

Задачи:

Развитие познавательного интереса учащихся к истории страны;повышение интеллектуального уровня учащихся;

Активизировать творческое воображение детей;

Воспитывать чувство любви и гордости за свою страну, её богатую историю и нелёгкую судьбу, любовь к природе родного края.

Ход  классного часа

Эпиграф: «Не спрашивай, что страна может сделать для вас, а спрашивайте, что вы можете сделать для страны».

                                                                                                          Дж. Кеннеди.

I.     Орг. момент.

( слайд №2)

II.  Круг радости «Огонек моей души». Звучит музыка.

У меня в руках маленький огонек, огонёк моей души (свечка). Он обладает замечательным магическим волшебным свойством, исполняет наши желания. Каждому из вас удастся подержать его в руках и, передавая огонёк своей души, вы пожелаете что-то хорошее и светлое друг другу! При передаче вы приговариваете: «Я дарю тебе огонек моей души и желаю ... »:

Учитель начинает:

- Я дарю тебе огонек моей души и от всей души желаю везенья и удачи во всем…

Учитель: Хочется, чтобы все эти пожелания сбылись, чтобы вам сопутствовала удача, хорошее настроение, чтобы вас окружали добрые и отзывчивые люди. ( слайд №3)

Дети садятся за парты.

III.  Составление карты РК.

Сегодня мы будем говорить о замечательной, удивительной красивой стране, стране с древней культурой, стране контрастов, в которой соседствует море и пустыни, степи и горы, вечные снега и таёжные леса, стране, которая вот уже 20 лет свободна и независима.

( слайд №4)-  Начнём наш классный час  с  игры «Волшебные пазлы». Вы должны ответить на вопросы, чтобы составить полную картину.

·         Национальный напиток казахов, приготовленный из молока кобылицы. (кумыс)

·         Его называют «кораблем пустыни». (верблюд)

·         Еще в стародавние времена этим словом называли самый главный город страны, в котором жили и работали самые важные люди государства. Как называется такой город? Как звучит это слово по-казахски? (Столица- Астана.)

·         Казахский национальный музыкальный инструмент. (домбра)

·         Переносное жилище казахов. (юрта)

·         Напиток, приготовленный из молока верблюдицы. (шубат)

·         Какая песня исполняется стоя? (гимн)

·         Какой язык является государственным в РК?

·         Кто является Президентом Республики Казахстан? (Н.А.Назарбаев)

·         У одних на нем орел, у других корона, а у нас уыки, шанырак, мифологические кони. (герб)

·         Герой юмористических рассказов казахского фольклора, народных сказок (Алдар Косе)

IV.         Вступительное слово учителя.   ( слайд №5)-  

 

21 год назад весь мир облетела весть о рождении нового независимого государства, имя которому – Республика Казахстан. Новое имя украсило древнюю страну, раскинувшуюся на широких просторах Евразийских степей.

От гор Алтая до песков Атырау и Мангыстау, от многоводного Иртыша до широкого Каспия раскинулась Великая Степь – наш Казахстан! Десять часов понадобится быстрому "Боингу-707" или "ТУ- 154", чтобы пролететь ее с Востока на Запад. Пять Франций, почти вся территория Европы, легко поместятся на этой земле.

(( слайд №6)-  – Эмблема «20-летие независимости РК»)

 2011 год был  объявлен Годом  независимости  и прошел под девизом          «20 лет мира и созидания».

 

- Ребята, как вы понимаете , что такое « независимость»?

Сегодня в будущее смотрим смело

 И верим – все, что сделано, не зря.

 Но многое, чего уже достигли, -

  Когда-то начиналось с декабря!

Казахстан, встав на новый путь развития, воплотил вековые мечты народа о свободе. Народ впервые вновь приобрел возможность развивать свою культуру, язык, веру, религию и традиции. Сегодня каждый гражданин республики гордится своей независимостью.

  VМонтаж стихов.

( дети читают стихи на фоне видео ролика « Казахстан- моя земля» )

Ученик 1:  Сүйікті туған ел,  Шарықтап өсе бер.  Ардақты ұл — қызы  Азаттық күресіне Бекініп буған бел.  Ученик 2:  Бақытты ел — бұл Отан,  Бәріне менбас   иемін.  Біздің  Отан — ұлы Отан,  Ұлы Отанды сүйемін. 

Ученик 3: 

Моя Родина – это красоты природы,  Это счастья, любви большой океан.  Это символ богатства, символ свободы,  Моя Родина – мой независимый Казахстан! 

VIТворческое задание «Собери пословицы» . (слайд 7 8)

Тот герой…                                                              кто за Родину горой.

Одна у человека родная мать -  ….                        одна у него  Родина. 

Если дружба велика …..                                         будет Родина крепка.

 

 VIIИсторические даты

Вспомним основные даты становления независимого государства Республики Казахстан.

1 декабря 1991 г. –    впервые в истории прошли всенародные выборы первого президента республики. При абсолютном большинстве голосов им стал Н.А. Назарбаев.(слайд8)

· 16 декабря 1991 год Президент Республики Казахстан Н.А. Назарбаев подписал  конституционный Закон  «О государственной независимости РК».Ежегодно 16 декабря мы отмечаем праздник - День независимости Республики Казахстан. (слайд10)

В 1992 году  Как и все государства, Республика Казахстан имеет свои государственные символы. День рождения государственной символики - 4 июня 1992 года. . (слайд 9, 10, 11)

   Ученик 4: 

               У казахов - своя страна,

                Своя земля на все времена.

                У казахов - свой флаг,

               У казахов - свой герб,

               У казахов, как сбывшийся сон,

               Свой счастливый и мудрый закон.

 Наш флаг, это голубое безоблачное небо – символ единения всех народов Казахстана.

(Слайд  – автор флаг РК)

Автором его является Шакен Ниязбеков. ·        

 Авторами государственного герба являются архитекторы Жандарбек Малибеков и Шота Уалиханов.

·           Гимн – торжественная песня, отразившая всю жизнь казахского народа. В нём поется о трудностях, борьбе за независимость. Гимн призывает к единению, к сплочённости.

(Слайд  – гимн РК)

·         Авторами государственного гимна являются Жумекен  Нажимеденов, Шамши  Калдаяков и Нурсултан Абишевич Назарбаев.

       

 VIIIВикторина.                                                                                    

- Ребята, а сейчас мы проверим, что вы знаете о нашей Республике. Проведем небольшую викторину, проверим ваши знания.

1.Основной закон государства (Конституция)

2. Государственные символы республики Казахстан (Флаг, герб, гимн) 3. Город – центр по изучению космоса (Байконур) 4.Первый летчик-космонавт Республики Казахстан (Т. Аубакиров) 5. Национальное жилище казахов (Юрта)

6. Казахский воин – герой (Батыр)

7. Состязание акынов (Айтыс) 8.День Конституции Республики Казахстан (30 августа1995 г.)

9. Мифологические скакуны, изображенные на гербе Казахстана (Тулпар).

10. Праздник единства народов Казахстана (1 мая)

11. Животное – символ Казахстана (Барс).

12. Новый год по восточному календарю (Наурыз). 13. В каком году наша страна стала независимой?(1991г.)

IX Культурные традиции

Мы с вами родились и живём на древней казахской земле. И нам, гражданам Казахстана, необходимо знать и уважать историю, традиции и культурное наследие.

По казахскому обычаю в каждом доме должна быть домбра, и люди, пришедшие в гости, сидят за достарханом, играют на домбре, поют песни, так как жизнь казахского народа всегда сопровождает песня.

-У каждого народа есть свои обычаи и традиции. Каждый гражданин должен с уважением относиться к ним, передавая их из поколения в поколение.

           Какие казахские народные игры вы знаете?

Предлагаю вам сыграть в игру «Кыз-куу» . 

 Ребята в этой игре мы узнаем, как вы знаете казахский язык.  Условия игры: под звуки домбры мальчик приглашает девочку на игру. На доске задание, перевести слова на казахский язык, когда музыка останавливается, игра заканчивается. Если победит девочка, то мальчик получит плеткой, а если мальчик, то он может ее поцеловать или угостить конфетой.  Слова для перевода:  Родина – (отан) Язык – (тіл)  Народ – (халық , ел) Государство – (мемлекет)  Семья – (отбасы) Единство – (бірлік)  Дружба – (татулық) Родная земля – (туған жер)

Игра «ИТЕРІСПЕК»  Условия игры. Для игры нужно прочертить круг. И чем больше его размеры, тем увлекательнее и сложнее состязание. Соперники выталкивают друг друга из круга, прыгая на одной ноге. Касание земли второй ногой засчитывается как поражение.

 Ученик 4: 

Слышишь песенку ручья?  Это – Родина твоя.  Слышишь голос соловья?  Это – Родина твоя.  Школа, где твои друзья, -  Это – Родина твоя.  Руки матери твоей,  Звон дождей и шум ветвей,  И в саду смородина –  Это тоже Родина.

А наша Родина – Республика Казахстан. Страна, в которой мы родились, живём и учимся. Быть гражданином РК – это высокое почётное звание.

 

                                                          Классный руководитель  3Б класса Титова Е.Н.