Омирбаева Дана Муратовна

Қарағанды қаласы №39 гимназия, қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі

6-сынып

Қазақ әдебиеті

Сабақтың тақырыбы: Мұхтар Мағауин «Бір атаның балалары»

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:

Оқушыларға шығарманың мазмұнын терең меңгерту, негізгі түйінін табу, көркемдік ерекшілігін талдауға үйрету.

Дамытушылық:.

Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып, өзінше ой түйе білуге, өзіндік көзқарасын қалыптастыруға дағдыландыру.

Тәрбиелік:

Шығарманы талдата отырып оқиғаларын ортаға салу, өз ойын тұжырымдай білуге,оқушыларды адамгершілікке, әдептілікке, бауырластыққа, парасаттылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі:  Жаңа білімді меңгерту сабағы

Сабақ типі: Іздендіру сабағы

Әдіс-тәсіл: Түсіндіру, іздендіру, ой қорыту,Қ.Бітібаева технологиясы, БжС технологиясы

Пәнаралық байланыс:  тарих, әдеп, өзін-өзі тану, музыка

Пайдаланған әдебиеттер:

1.М.Мағауин шығармалар жинағы

2.Қазақстан тарихы оқулығы

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

а) сәлемдесу

ә) түгендеу

2.Үй тапсырмасын сұрау   (Топтық тапсырмалар)

1.Мұхтар Мағауиннің өмірі, шығармашылығы (слайд)  1оқушы

  2.Ұлы Отан соғысы туралы дерек  (кинодан үзінді) 1оқушы

                                                                                                           /Мұғалім/                  

  Соғыстың алғашқы күндерінен бастап- ақ Кеңес халқы жан- тәнімен Отанын қорғады. Әрбір ауыл, әрбір қала неміс басқыншыларымен аянбай шайқасты.

Адамзатым ақиқатқа сеніңіз,

Соғыс деген болған емес тегін іс.

Соғыс деген – қиылған жан, аққан қан,

Соғыс деген –екі жаққа жеңіліс.

    Біздің Қазақстанда да соғыс оты шарпымаған шаңырақ кем де кем. Жүз мыңдаған ата, әкелеріміз соғыстың алғашқы сәтінде-ақ майданға аттанды. Жауға қарсы атылған он оқтың тоғызы Қазақстанда жасалды. Осы қан майданда мерт болған ерлердің рухына басымызды иіп тағзым етейік. Олардың ерлік істерін ешкім де, ешқашан да ұмытпауы тиіс.

 Біз қашаннан ер қаһарман халықпыз,

 Біз тарихта теңдесі жоқ алыппыз.

Біз күштіміз күштілердің бәрінен,

 Біз сөнбейтін күн тәрізді жарықпыз.

Біздер нағыз құдіретті елденбіз,

Ғасыр көшін бастау үшін келгенбіз!

3.Ұлы Отан соғысының батырларына арналған жыр-шумақтары  2-3 оқушы

 Ардақты ардагерлер, ақсақалдар,       /Мұғалім/

 Арайлы алдан тосар нұр шағың бар.

 Жатсынбай жарқын істі жалғастырар,

 Жас жігер жалындаған ұрпағың бар.

 Табыс ет соған сеніп Жеңіс туын,

  Ғарышты мекен жайға алмастырар,

Ұлы істі ұрпағың бар жалғастырар

4.Қазақстан – көп ұлтты мемлекет.  1оқушы  ( слайд)

Тест  (Activote арқылы)

1.Бұлғыртау ауданының тоғыз колхозына неше бала жіберілді?

А. 64

Ә. 54

Б. 24

2.-Өй, қалқабастар, қорықпаңдар, бері жүріңдер, -деді....Кімнің сөзі?

А. Дәуренбек

Ә. басқарма

В. бәйбіше

3.Нартай мен Ертай жасы нешеде?

А. 8,6

Ә. 7,5

Б. 6,8

4.Соғыстан аяғынан айырылып қайтқан кім?

А. Дәуренбек

Ә. Берден

Б. басқарма

5.Зигфридтің қай дыбысқа тілі келмейтін?

А. х

Ә. ө

Б. қ

6.Ахметтің балаларының есімдері?

А. Жолымбет, Келімбет, Нарымбет

Ә. Жолымбет, Нарымбет

Б. Келімбет, Жолымбет

7.Татар баласының есімі, жасы нешеде?

А. Яков,9-да

Ә. Рәшит, 7-де

Б. Нартай 8-де

8.Әскери гимнастеркалы, қара галифе шалбарлы жігіт

А. Басқарма

Ә. Дәуренбек

Б. Берден

              

 Интерактивті тақтамен жұмыс (пердешені қолдану)

2.Шығарма үзінділерін жалғастырып, мазмұндау

1-топ   Ал, ағайын, сабыр,-деді басқарма қолын көтеріп.- Менің әкелгенім алты-ақ  бала.Бәріңе жетпейді. Және, қазір  бауырыма салдым деп алып, ертең өгейсітіп жүрсек тағы қазақшылыққа жатпайды. 

2-топ  Ахмет шал жұртты киіп-жарып балалардын алдына барды да қалт бөгелді. Қайсысын алсам екен деп ойланғандай. Жетімдерді жағалай шолып шықты да, ең баста тұрған ағайынды қазақ балаларының қасына келді.

3-топ - Үш төрт аптаның ішінде аяғын күс басқан қара сирақ, қара торы бала болды да шықты. Шашы ұстарамен алынған тақыр басы да қарақұйқа. Бірақ түр-тұлғасы әлі де бөлек. Тұнық көкпеңбек көзі, ақшыл сары кірпігі мен қасының өзінен бұл баланың бөтен расаның өкілі екені айқын танылатын.

4-топ  Неше жыл жатқан сандық түбінен апасы әперген, атыла- атыла әбден мүжілген, бірақ әлі де қолда ойнап тұрған үлкен қоңыр құлжа.   

(Зигфрид пен қонақ бала диалогы)  ( сахналық қойылым)

Сөздікпен жұмыс

1. Зәузатынан-

2. Раса-

3. Лобогрейка-    

 

3. Шығарма кейіпкерлеріне талдау  Қ.Бітібаева технологиясы

 

4. Проблемалық сұрақтар:

 

1-топ    Ахмет пен Дәуренбек арасындағы түсінбеушілік неден басталды?

2-топ    Ахметтің таңдауында қандай сыр бар?

3-топ    Шығарманың «Бір атаның балалары» деп аталуының себебі?

4-топ Зекен мінезінен Ахметтің үмітін ақтарлық қандай нышан байқадыңдар?

5. Шығармадағы ұлттық ойын, салт-дәстүрдің көріністеріне талдау         (суретпен жұмыс)

·        Тілін кәлимаға келтіру

·        Сүндетке отырғызу

·        Асық-жілік ұстар тойы

·        Аттың тізгінін ұстау

·        Асық ату  (видео)

 

6.Тақырыбы мен идеясын ашу

Ахмет сөзі:  -Неміс деп, орыс, қазақ деп бөлу пайғамбарға шет, құдайға күнә,-деді Ахаң. – Алдымен тиянақсыз көк аспан, содан соң тұрлаусыз қара жер жаратылды. Аспандағы ауа қойылып, бұлтқа айналды. .....................................................................................................................................................................................................  Өйткені жер бетін қоныстанған алғашқы адамдардың барлығы бір атаның баласы еді...

                     Бауырластық. Достық. Қайырымдылық.  

7. Көркемдік тіліне талдау (сандықшаға жинақтап салу)

ØКірме сөздер

ØЭпитет

 

Кірме  сөздер

Эпитет

 8. Шығармашылық жұмыс   

 

1-топ  Зигфридтің Ахметке алғыс арнауы

2-топ  Зигфридтің Дәуренбекке түсінбеушілік хаты                                     

3-топ  Зигфридтің соғысқа қарсылық жолдауы

4-топ  Адам баласын бауырым деу- жүрек ісі.

9. Бүгінгі бейбіт заманда өз отбасында тәрбиеленбей, шетелге асып жатқан балалар туралы не айтуға болады? (Видео «Жетім», статистикаға сүйену)

Себептері:  (оқушылар жауабы)

1.

2.

3.

4.

                 Ахмет сияқты адамдар қазір кездесе ме?

10. Қорытынды сөз

    Өз тарихымыз туралы білімімізді кеңейттік.

    Каһарман батырларымызға тағзым.

    Еліміздегі бейбіт өмір.

    Ұлттық құндылықтар.

    Бір-бірімізге туыс, дос, бауырмал болу.

    Шығарманың құндылығы.

11.Бағалау  (БжС)  (матрица)

 

      a                         b                           c                              d

   1                       1                            1                             1

   2                         2                          2                             2

   3                         3                            3                             3

   4                         4                            4                             4

   5                         5                            5                             5

 

12. Үйге  тапсырма

ØШығармаға компазициялық талдау

Ø«Шығармадан алған әсерім» ой қорыту