Қарағанды облысы білім басқармасының Қарағанды…
Мағжан Жұмабаев атындағы гимназиясы

Қазақ тілін үйренеміз

қараңғы
тёмный
Сұрақ-жауап
Барлық жауаптар: 253
Жаңа сұрақтар: 8
Наурыз - жыл басы

 

Мағжан Жұмабаев  атындағы  №39  гимназия

 

 

 

 

       

 

Тақырыбы: Наурыз-  жыл басы

 

 

 

 

 

                    Өткізген:   4 «б «сынып  мұғалімі   Нухридинова Ж.Д

 

 

 

 

 

 

 

                                      Қарағанды қаласы – 2013 ж

 

Тақырыбы:                   Наурыз- думан !!!

Мақсаты:

 

Оқушыларға халқымыздың мейрамдарының бірі – Наурыз туралы түсінік беру.

Оқушыларды ұлтжандылыққа, ана тілін құрметтеуге,халқымыздың салт-дәстүрін дәріптеу  ұлттық мерекелерін құрметтеуге тәрбиелеу.
Түрі: тәрбие сағаты.

 


Көрнекілігі:

Нақыл сөздер, ұлттық киімдер, ұлттық салт дәстүрлер, бесікке салу, тоқымқағар, тұсау кесер. 
Өту барысы

Тазша бала.     Дәрібаев Ерасыл

Тыңдаңыздар! Тыңдаңыздар!

Той дабылын қағып тұрған біз бар!

Естемеген – естіңіздер!

Тыңдамаған – тыңдаңыздар!

Наурыз тойы басталды

Бір орында тұрмаңыздар!

1 ж-ші:Асқар

Армысыздар құрметті қонақтар, ұстаздар, ата-аналар, оқушылар. Наурыз мерекесіне Қош келдіңіздер.

2 ж-ші:  Лашын

Уа, жараңдар, жараңдар!

Бәрің бері қараңдар.

Наурыз думан басталды.

Бір сәт зейін салайық.

Ұштасқан оймен мәңгілік

Біздерде бар сан ғұрып

Ғасылардан ғасырға

Келе жатқан жаңғырып

Бермен жақын тұрыңдар

Сөзіме көңіл бұрыңдар

Жауқазындай наурыздың

Жарапазан жыры бар.

Жарапазан орындалады.

«Жарапаз деген де жарапазан » -деп  айта отырып ұлдар төс қағыстыра Наурызға тілек айтады.

 

1 ж-ші:

Наурыз мерекесі – ежелден тойланып келе жатқан мереке. Бұл – жыл басы, Наурыз – көктем мерекесі.

Дияна

Ежелгі заманнан бері шығыс халықтары Наурыз мерекесін тойлап келеді. Шығыс күнтізбесі бойынша жыл басы болып саналатын Наурыз күн мен түн теңелетін 22 наурызға, жер бетін тіршілік біліне бастайтын мезгілмен тұтас келетін мереке.21 наурыз даланы халқымыздың діни түсінігі бойынша Қыдыр ата аралайды. Сондықтан әр отбасына дәулет дарып, бақ қонсын деген түсінікпен есіктерін ашып қойған. Наурыз негізінен адамдардың көрісуімен басталады.
Жомарт

Жақындатып өткенге, кеткенге енді,
Көктем келді, балбырап, көктем келді.
Суық сорған жаныма шуақ қонған,
Осы еді ғой күткенім көптен бергі,

2 ж-ші:

Жасы үлкен қария Наурыз батасын береді

Бата Арсен

Бата
Ұлыс оң болсын!
Ақ мол болсын!
Қайда барсаң жол болсын.
Ұлыс береке берсін.
Бәле-жала жерге енсін!
Ұлы халқым тең болсын,
Қайғы-уайым жоқ болсын,
Қуанышың көп болсын!
Әумин!

1 ж-ші:Асқар

Қашанда құт-береке орнасын деп,

Тойларда шашу шашу салты елімнің

Уа, халайық, теріп ал несібеңді

Қабыл болсын халқымның ақ тілегі.

Ән  « Балбөбек»   ән  Исина Дамира

 

 

Әже: Наурыз саған жол болсын

Тілегім анық сол болсын.

Деген ырым білгенге

Халықта ақ мол болсын.

2 ж-ші:Тойларда шашу шашу салты елімнің

Көңілім дарқан.

Несібем мол болсын деп,

Дәм тат мынау шашылған көп шашудан.

1 ж-ші:Аластау – халқымыздың ғұрпы бойынша өткен күндердегі ауырлық, реніш, сырқат – бәрі ескі жылда, басқан ізде, жанған отта қалсын.

«Аластау»   көрініс

2 ж-ші:Уа, ағайын, ағайын,

Жырламай қалай қалайын

Осынау күнді үмітпен

Зарыға күттің талайың.

Шаттанып бүгін Жаңа жыл

Халқына шашып жаңа нұр

Келеді Қыдыр атамыз

Жүректен төгіп жаңа жыр.

10 бала  Нурыз өлең жыр оқиды

Алия :
Ежелгі шығыс еліміз,
Аңсаған арман, ойы бар.
Тарқайтын шары жерінің
Дәстүрлі Наурыз тойы бар

Даурен:
Кеңінен елге таралған,
Негізі ерте қаланған.
Еңбек, шаттық, жыл басы,
Наурыздан басталған.

мадина :
Шырқап салған әнімен,
Мерекелік сәнімен.
Топталып ойнап, қыдырып,
Бөлісіп ішкен дәмімен.

 

 

Асанәлі :
Су сылдырлап, жер көктеп,
Наурыз келсе жыл басы.
Бау-бақша ішін өрнектеп,
Өзгерер өңір тұлғасы.

Мадияр :
Наурыз келсе, құт келгені,
Халайық!
Есік ашып, шашу шашып,
Ел болып қарсы алайық.
Би «Құстар» Қыздар тобы.
 Алибек :
Жаңғырған дәстүр салтымыз,
Төгілген бұлақ жылғасы.
Қастерлі менің халқымның,
Мереке, Наурыз – жыл басы.

Ерасыл:
Бақта құстар сайрайды,
Жайнап көктем нұрымен.
Жаңа дәстүр жырымен,
Ел наурызды тойлайды.

Асылан:
Наурыз келді салтымыз,
Көгерсін деп халқымыз.
Көшеге тал егеміз,
Жарқырады күніміз.

Санжар :
Малдар төлдеп, қой қоздап,
Сүттен бұлақ ағызған.
Жаңа жылдың сипаты,
Молшылыққа аңыз болып,
Басталыпты наурыздан.

Ән Дюсембаева Дияна,Кадкен Аминаның Ертегілер әлемінде әні

Аяулым

Көктем:Амансың ба, халқым!  Есен бе, халқым!

Сағынып бар баланы келдім міне

Жаңартып жаңа күнді тұрмын міне.

 

1 ж-ші:Көріңдер көңіл бөліңдер

Ақ әжелер ыдысқа

Ақ құяды көріңдер.

Әже: Наурыз саған жол болсын

Тілегім анық сол болсын.

Деген ырым білгенге

Халықта ақ мол болсын.

2 ж-ші: Бойңа бар сұлулық жиналғандай

Мүсінің ақ мәрмәрдан құйылғандай

Жарқ етіп келдің ел алдына

Бишілер ғажап еді биі қандай.

Би «Қара жорға «

1 ж-ші:Құрманғазы күйінің күмбірлеген

Төгіледі әуені сізге деген.

Толқиды домбырадан шыққан күй

Жырлайды қазағымның сырын шертіп.

Назды әуен, сырлы сезім, сиқырлы күй.

Домбырашылар күй

Балтабаев Асқар

2 ж-ші:Армысың ауылымның асылдары

Жайнасын көңілімнің жасыл бағы

Сендер үшін ән мен күй, өлең мен би.

Сендер үшін Наурыз той шашулары.

Қазақ халқының салт – дәстүрлерін көрсету.

1 топ «Бесікке салу» - 1топ

2 топ «Тұсау кесу» - 2 топ

3 топ тоқымқағар » - 3 топ

1ж-ші:Ұлыстың ұлы күні құтты болсын!

2 ж-ші:Жердің тойы – Наурызым!

1 ж-ші:Елдің тойы – Наурызым!

2 ж-ші:Төлдің тойы – Наурызым!

1 ж-ші:Көңіл тойы – Наурызым!

2 ж-ші:Көктем тойы – Наурызым.

Шаттанып бүгін жаңа жыл,
Халқына шашып жаңа нұр.
Келді Қыдыр атамыз,
Жүректен төгіп жаңа жыр.

Енді, балалар, сендерге Қыдыр атамыз бата береді.
Қыдыр ата – Аслан :

Дастарханы халқымның тола берсін,
Бақыт құсы қолыңа қона берсін.
Ұлы тойдың төресі – наурыз тойы,
Жылдан жылға құт тойы бола берсін!
Наурыз мерекесіне арналған тәрбие сағатымызды аяқтаймыз.