Түсініктеме
Осындай даярлық топтарында балалар саны аз болса, оларды оқуға, жазуға үйрету, мектеп оқушысы өміріне бейімдеу жеңіл болады. Сонымен қатар, тәжірибе көрсеткендей, бастауыш мектепте білім, білік және дағдысы жеткіліксіз балалар көп емес, зияткерлік танытатын, жаңа нәрсе білуге талпынысы мен ынтасы жоқ балалар да көп қиындықтарды бастан кешуде.
Осы бағдарламаның мақсаты:
Баланың жан-жақты дамуы, бұл болашақ оқушының бастауыш мектепте оқуға дайындығын қалыптастыруды қамтамасыз етуге, бірінші сынып оқушысының бейімделуінің табыстылығын, оқудағы жетістіктерін және мектепке оң көзқарасын қамтамасыз ететін тұлғаның интеллектуалдық қасиеттерін, шығармашылық қабілеттерін және қасиеттерін дамытуға мүмкіндік береді.
Бағдарламаның негізгі міндеттері:
- осы жастағы балалардың қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, мектепалды білім беру кезеңінде балаларды оқыту, тәрбиелеу және дамыту процесін ұйымдастыру;
- баланың мектепке деген эмоциялық-жағымды қарым-қатынасын нығайту және дамыту;
- мектепке қолайлы бейімделуге қажетті болашақ бірінші сынып оқушысының әлеуметтік ерекшеліктерін қалыптастыру.
Бағдарлама 6 жастағы балаларға арналған. Ол баланың жеке ерекшеліктерін ескере отырып дамуын көздейді. Бағдарламаны іске асыру барысында балалардың шығармашылық, ойлап табуы, жеке тұлғалық қасиеттері қалыптасып, оның дербестігі мен танымдық әлемі дамиды. Осылайша, болашақ бірінші сынып оқушысымен жұмыс кезінде мұғалім мен оқушының танысуы ғана емес, сонымен қатар бағдарламаның басты міндеті де шешіледі: баланың мектепке түсу кезіндегі бейімделу кезеңін қысқарту.
«Зерделі» болашақ бірінші сынып оқушыларын даярлау бағдарламасының тұжырым дамасы келесі идеяға негізделген: мектепке дейінгі балалар тек жүйелі оқытуға дайындалады және осымен балаларға білім беру мазмұнын, әдістері мен нысандарын таңдау анықталады.
Болашақ бірінші сынып оқушылары мектебінің жұмысын ұйымдастыру тәртібі:
топтар 6 жастағы балалардан құрылады;
оқу ұзақтығы бір ай көлеміндегі сабақты құрайды ( тамыз)
топтардың толымдылығы 15 адамнан аспайды;
сабақ кестесі: аптасына 5 рет - 3 сабақ 25 минуттан.
Күніне екі сағат уақытты қамтиды. Сабақтар ретімен өткізіледі. Сабақты ашық алаңда да өткізуге болады.
Сабақ сағат 10.00 - 12.00 аралығында өтеді.
Бағдарламаның мазмұны қызметтің келесі бағыттарын қамтитын сабақтар кешенін көздейді:
"Қызықты математика". Курс сабақтарында болашақ бірінші сынып оқушылары сандар мен белгілер еліне саяхат жасайды, "сиқырлы шаршылармен" танысады, математикалық тапсырмалармен қозғалмалы ойындар ойнайды. Балалар түстерді сәйкестендіруді, геометриялық фигураларды эталон ретінде пайдалана отырып, пәндердің пішінін анықтауды, заттардың сандық сипаттамаларына бағдарлауды, сандарды тура және кері санауды, кеңістікте бағдарлауды үйренеді. Осы курста бастауыш мектепте оқытылатын математикалық түсініктердің негізінде жатқан базалық біліктерді қалыптастыру; сан ұғымын қалыптастыру негізін құрайтын логикалық біліктерді қалыптастыруды қамтитын логикалық пропедевтика; символдық пропедевтика – белгілермен операция жасауға дайындық жүзеге асырылады.
"Сауаттылық негіздері". Бұл курс сабақтарында балалар сөз өзгерту және сөзжасам дағдыларын, сөздердің лексикалық және грамматикалық үйлесімін меңгереді, сөйлем құрылымын меңгереді. Бұл курстың басты міндеті-сөйлеу және тыңдау, баланың белсенді, пассивті және әлеуетті сөздігін байыту дағдыларын дамыту.
"Мені қоршаған әлем". Бұл курстың мақсаты мектепке дейінгі балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту және коммуникативтік дағдыларын жетілдіру болып табылады. Дамыту (талдау, синтез, салыстыру, жалпылау, жіктеу), пәндерді бірнеше белгілері бойынша топтастыра білу, оларды біріктіре білу, ұқсастықтар мен айырмашылықтар пәндерінде белгілеу, қолда бар материалды(желім, қайшылар, түрлі-түсті қағаз) пайдалана отырып, композициялар құру.
Сабақтар өткізу барсында күнтізбелік мерекелерге сәйкес бір әдеби туындыға арналған жалпы тақырыппен өтеді:
Танысу күні
Мерекелер
Ертегілер елінде
Сабақтардың мақсаты
- Есту және көру, қабылдауын дамыту
- Есте сақтау, назарды және байқағыштықты дамыту
- Есту және көру жадының дамуы
- Ойлау мен сөйлеуді дамыту
- Жалпы және ұсақ моториканы дамыту
- Коммуникативтік дағдыларды жетілдіру
- Айналасындағыларға мейірімді қарым-қатынасты тәрбиелеу
- Монологтық сөйлеу дағдыларын жетілдіру
- Диалогтік сөйлеу дағдыларын жетілдіру
- Мимика мен пантомимиканы дамыту
- Қиял мен қиялдауды дамыту
- Терең бейнелі ойлау қабілетін дамыту
- Себеп-салдарлық байланыстарды орнату қабілетін дамыту
- Шығармашылық қабілеттерін дамыту
- Эмоциялық-ерік саласын қалыптастыру
- Этикалық түсініктерді қалыптастыру
- Өзіне деген сенімділікті арттыру
- Шешім қабылдауға үйрету
Балалармен жұмыстың жетекші әдісі-ойын.
Қызметті ұйымдастырудың негізгі түрі-бұл сабақ. Әр түрлі сабақ түрлері – саяхат-сабақ, ойын-сабақ қолданылады.
Сабақ жоспары
"Қызықты математика"-10 сағат
"Cауаттылық негіздері"-10 сағат
"Қоршаған әлем"-10 сағат
"Қызықты математика" курсының тақырыптық жоспары”
|
№ |
Сабақтың тақырыбы |
Атқарылатын жұмыс мазмұны |
|
1 |
Есептеу. |
Кеңістікте бағдарлау. Өлең есептерін шешу. В және сөйлеуде жеке заттар мен жиынтықтардың ұқсастығы мен айырмашылықтарын көрсету |
|
2 |
Тура және кері бағытта санау. |
Кеңістікте бағдарлау. Зейінді дамыту заттар топтарын біріктіру, бөліктер арасындағы өзара байланысты орнату |
|
3 |
Санды бірнеше бірлікке арттыру және азайту |
Логикалық есептерді шешу. +1; -1 түріндегі мысалдарды шешу. Қосу және азайту түрінде берілген мысалдарды үйретуде ойынды басшылыққа алу. |
|
4 |
Заттарды санау.
|
Геометриялық фигуралар. Логикалық заңдылық. Геометриялық фигуралардың атауларын білу және оларды ажырата білу |
|
5 |
Реттік санау.
|
Қағаз парағындағы шаршылармен ,жолмен жұмыс жасау. Шаршылар бойынша кеңістіктік бағдарлау. |
|
6 |
Оқиғалар реттілігін анықтау.
|
Аптадағы күндер тізбегі. Уақыт бағдары |
|
7 |
Көрнекі негіздегі заттардың санын салыстыру.
|
Реттік және есептік сандарды қолдана отырып, есептер құрастыру және мәнін табу |
|
8 |
Бөліктерден фигураларды құрастыру және фигураларды бөліктерге бөлу
|
берілген үлгі бойынша фигураларды құрастыру. |
|
9 |
Бүтін және бөлік арасындағы өзара байланыс.
|
Бір немесе бірнеше нәрселерді, заттарды біріктіру, бір бөлігі мен бір бөлігі арасындағы өзара байланысты орнату |
|
10 |
Логикалық есептерді шешу. |
Заттарды санау. Заттар тобын салыстыру, әртүрлі мөлшердегі топтарда заттарды салыстыру. Жас ерекшеліктеріне сай логикалық тапсырмалар орындау және шешу. |
"Сауаттылық негіздері" курсының тақырыптық жоспары”
|
№ |
Сабақтың тақырыбы |
Атқарылатын жұмыс мазмұны |
|
1 |
Сөз. Сөйлеу не үшін қажет. Сөйлеу ауызша және жазбаша. Берілген үлгі бойынша бастыру. |
Сызба, басу, сызу ережелерімен танысу |
|
2 |
Сөйлемдегі сөздер. Сөйлем және сөз. |
Бояу және сызу, сөйлеу кезінде дұрыс тыныс алуды дамыту, жазу жолымен танысу |
|
3 |
Сөздерді буынға бөлу. Екпін. |
Берілген үлгі бойынша жиектеу. Фонематикалық есту және көру қабілетін дамыту |
|
4 |
Дыбыстарды естуге және оларды атауға үйренеміз. |
Белгілер. Дыбыстар мен белгілердің ара қатынасы |
|
5 |
Дауысты дыбыстарды әріптермен таңбалау. |
Әріптерді басу. Жаңылтпаштар жаттау. Халық ауыз әдебиетімен танысу. Бастыру, жазудың жалғасы |
|
6 |
Дауыссыз дыбыстар. |
Жаңалтпаштар. Үлгі бойынша сурет салу. Сызылған қағазда кеңістіктік көріністі дамыту |
|
7 |
Дауыссыз дыбысты дауысты дыбыспен қосу. |
Жұмбақ жасыру. Үлгілеу, заттың оң және сол жағын анықтау |
|
8 |
Сюжеттік сурет бойынша сөйлем, мәтін құрастыру.
|
Балалардың сөздік қорын анықтап, жұмыстар жүргізу, сөздік қорларына нақты сөздер енгізу, байыту және белсендіру. |
|
9 |
Сөзжасам бойынша жұмыс.
|
Байланысты әңгімелер құрау. Сөйлеудің дыбыстық жағына, дыбыстарды дұрыс айтуға жаттықтыру. Өзінің және басқалардың назар аударуын дамыту. Естілуіне қарай дыбыс санын анықтау. |
|
10 |
Сөздерді оқу. тіл дамыту. |
Мазмұндау. Жалпы сөйлеу дағдыларын жетілдіру: екпін мен сөйлеу ырғағын, дұрыс сөйлеулерін, тыныс алуын, орташа дауыс қаттылығын (орташа күшпен дауыспен, кернеусіз сөйлей білу) және дұрыс интонацияны (дауысты төмендетіп, көтере білу) үйрету. |
"Қоршаған әлем" курсының тақырыптық жоспары”
|
№ |
Сабақтың тақырыбы |
Атқарылатын жұмыс мазмұны |
|
1 |
Біздің айналамыздағы әлем. |
Менің мекен-жайым. Менің отбасым, мұғаліммен танысу. Мектепте «Өзін-өзі ұстау ережелерін» таныстыру және талқылау. Отбасы, үй шаруашылығы, отбасы мүшелерінің мамандықтары туралы әңгіме дайындау |
|
2 |
Орман және жануарлар әлемі. Жабайы жануарлар. Ағаштар. |
Табиғатта өзін-өзі ұстау ережелері белгілі жабайы өсімдіктер мен жабайы жануарлардың атаулары бойынша топтастыру. Топтарда талқылау және әр түрлі жағдайларда өзін-өзі ұстау ережелерін түсіндіру |
|
3 |
Үлкендерді сыйлаймыз |
Жақындарға қамқорлық жасау, отбасы мүшелеріне қамқорлық көрсету мысалдарын келтіру. Әртүрлі жастағы адамдармен қарым-қатынас жағдайын сахналау |
|
4 |
Үй жануарлары. |
Жануарлар туралы қамқорлық. «Менің сүйікті жануарым» тақырыбына коллаж жасау, әңгіме құрастыру |
|
5 |
Көкөніс. Жеміс-жидектер, мәдени өсімдіктер туралы түсініктерін кеңейту. |
Жұмбақтарды шешу белгілі мәдени өсімдіктерді атаулары бойынша топтастыру. Сурет салу, сипаттау, әңгіме құрастыру |
|
6 |
жыл мезгілдері. Уақыт есебі. Сағаттар. |
Жыл мезгілдерін белгілері бойынша ажырату. Жыл мезгілін сипаттау. «Маған ұнайтын жыл мезгілі» |
|
7 |
Үй (ыдыс, киім, аяқ киім, жиһаз) |
Заттарды үйде пайдалану бойынша топтастыру, жүйелеу. «Менің бөлмем» сипаттау, суреттеу. |
|
8 |
Күн жүйесі. |
Ай – Жердің серігі. Ғарыш. Ғарыштық денелермен танысу. |
|
9 |
Мамандық |
Адам өміріндегі әр түрлі мамандық иелерінің рөлін түсіндіру. «Барлық мамандық жақсы» дәлелдеу |
|
10 |
Көлік. |
Көлік түрлері, жіктелуі, біріктіру. Жолда жүру ережелері. Көліктің әртүрлі түрлерін сипаттау. Оқу ойынында әртүрлі көлік түрлерін пайдалану ережелерін көрсету. Көше қозғалысы ережелерін сақтау |
Аталған сабақтарда оқушылардың барлық дағдыларын дамыту жағына көңіл бөлінеді. Сонымен қатар осы сабақтарда оқушылардың белсенді әрекеттері, пәнаралық байланыс ескеріледі.
“Бүлдіршіндер“ мектепалды даярлық сыныбының
тақырыптық-күнтізбелік жоспары
|
№ |
күні |
Сабатың тақырыптары |
||
|
Қоршаған әлем |
Сауаттылық негіздері |
Қызықты математика |
||
|
1 |
|
Танысу күні. |
||
|
Бізді қоршаған орта. Менің мекен-жайым. |
Менің отбасым сөйлеу. Сөйлеу не үшін қажет. Сөйлеу ауызша және жазбаша. Сызба бойынша жиектеу. |
Есептеу. Кеңістікте бағдарлау. Өлең есептерін шешу. |
||
|
2. |
|
“Бауырсақ”ертегісі |
||
|
Орман және жануарлар әлемі. Жабайы жануарлар. Ағаштар. Табиғатта өзіңді ұстау ережелері
|
Сызба арқылы сөйлемдегі сөздерді ажырату. Ұсыныс және сөз. Бояу және сызықтарды бастау. Қаламды, қарындашты дұрыс ұстау ережелері. |
Тура және кері бағытта сану. Кеңістіктік бағдарлау. Есте сақтауды дамыту
|
||
|
3 |
|
«Мақта қыз бен мысық» ертегісі |
||
|
Үй жануарлары, оларға қамқорлық. Күту, қамқорлық жасау ережелері. Пайдасы |
Сөздерді буынға бөлу. Екпін түсіру. Шеті бойынша сызықтар жүргізу. Штрихтау. |
Санның бірнеше бірлікке өсуі және азаюы. Логикалық есептерді шешу. +1; -1түрінде берілген мысалдары шешу |
||
|
4 |
|
«Қарттың ұлына өсиеті» ертегісі |
||
|
«Біздің ата – әжелеріміз» қамқорлық жасау, жеті ата туралы түсінік. Қоршаған ортадағы алуан түрлі дыбыстар |
Дыбыстарды есту және атауды үйренеміз.. Заттарды штрихтау. Мнемотехника арқылы өлеңдер үйрену |
Заттарды санау. Геометриялық фигуралар. Логикалық заңдылық. Өлең есептерін шешу. |
||
|
5 |
|
«Жеміс – жидектер» туралы жұмбақтар шешу |
||
|
Көкөністер. Жеміс – жидектер, мәдени өсімдіктер. Жұмбақтар шешу. Палитрадағы бояу арқылы саусақпен сурет салу. |
Дауысты дыбыс әріптерімен танысу. Әріп элементтерімен жұмыс (баспа, жазба түрлерімен таныстыру) . Жаңылтпаштар жаттау |
Есептік санау. Шаршылы тор көз дәптерінің жолымен жұмыс жасау. |
||
|
6 |
|
«Жыл басына таласқан хайуандар» ертегісі . |
||
|
Жыл мезгілдері. Жыл мезгілердінің ретімен санау, айту. Сағат |
Дауыссыз дыбыстар. Жаңылтпаштар жаттау. . Үлгі бойынша сурет салу. |
Оқиғалар реттілігін орнату, сызықтармен бастыру, жазу. Аптадағы күндер тізбегі. |
||
|
7 |
|
«Үй жиһаздары» суретті көрмесі |
||
|
Үй (ыдыс, киім, аяқ киім, жиһаз) |
Дауыссыз дыбысты дауысты дыбыспен қосу. Жұмбақ жасыру. Сызбаларды жүргізу, бояу |
Көрнекі құралдарды басшылыққа ала отырып, заттар тобын санау арқылы салыстыру |
||
|
8 |
|
«Ай мен Күн» ертегісі https://www.youtube.com/watch?v=sTuXdg_GCHEсілтемесі арқылы |
||
|
Күн жүйесі. Ай – Жердің серігі. Космос |
Сюжеттік сурет бойынша ұсыныстар, мәтін құрастыру. Сызба бойынша бастыру, бояу жұмыстары |
Бөліктерден фигураларды құрастыружәне фигураларды бөліктерге бөлу. |
||
|
9 |
|
“Айболит” К.Чуковский https://www.balakai.kz/ertegler/311-aybolit-korney-chukovskiy.htmlсілтемесі |
||
|
Адамдар мамандығы |
Сөз жасау, дыбыстар бойынша талдау жасау. Бір – бірімен байланысты бөліктерден әңгіме құрастыру. Сызба бойынша бастыру, бояу жұмыстары |
Бүтін мен бөлік арасындағы байланыс. «Бір – көп» ұғымдары |
||
|
10 |
|
«Ұшқыр кілем» ертегісі |
||
|
Көліктер. Көліктердің түрлері. Топтастыру, бөліктерге бөлу. Жолда жүру ережелерін қайталау, үйрету. |
Буын бойынша қысқа сөздерді оқу, сөйлеу тілін дамыту. Әңгімелеу. Сызба бойынша бастыру, бояу жұмыстары |
Логикалық есептерді шешу. Заттарды санау, заттар тобын салыстыру, теңестіру. |
||
|
11 |
|
Қорытынды сабақтар |
||
|
Жақында мектепке барамын, Мен оқушы боламын! |
|
|
||
