Қарағанды облысының білім беру ұйымдарында

«Мектеп парламенті» білімалушылардың

 өзін-өзі басқару органдарын дамыту

тұжырымдамасы

 

Қазақстанның балалары мен жастары – Қазақстан қоғамының стратегиялық құндылығы және болашақ адами капиталы.

Жаһандық тәуекелдер мен сын-қатерлер кезеңінде өмір сүретін жаңа буын белсенділігі мен қызығушылықтарының әртүрлілігімен сипатталады. Сондықтан мемлекет пен азаматтық қоғамның шынымен біртұтас балалар-жасөспірімдер және жастар қозғалысын құрудағы күш-жігерін біріктіру – заманауи мемлекеттің стратегиясы.

Соңғы онжылдықта республиканың қоғамдық-саяси өмірінде болып жатқан өзгерістер балалар мен жастар ортасындағы адамгершілік-рухани бағдарлар мен мұраттардың өзгеруіне алып келді. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, өскелең ұрпақ (балалар, жасөспірімдер, жастар) тәрбиелеудің қолданыстағы моделі трансформацияны және жаңа идеологиялық негізді талап етеді.

Бүгінгі таңда білім беру ұйымы қызметінің қазіргі жағдайында білім беру ұйымын демократиялық басқаруға жағдай жасауға байланысты мәселелер туындайды, онда тек басшы мен педагогикалық кеңес қана емес, сонымен қатар білім алушылар, студенттер мен ата-аналар білім беру үдерісінің толық субъектілері ретінде білім беру ұйымы ұсынатын қызметтердің сапасына әсер ете алады.

Қазіргі уақытта мемлекет пен азаматтық қоғам балалар мен жастардың құқықтық мүмкіндіктерін іске асыру мәселелерін белсенді түрде көтеруде. Осыған байланысты қазақстандық мектептердің, колледждер мен жоғары оқу орындарының алдында құқықтық мемлекет жағдайында шығармашыл, бастамашыл, өзі және қоғам үшін пайдалы әрекет ете алатын еркін, жауапты тұлғаны, мәдениетті адамды тәрбиелеу міндеті тұрды.

Бүгінгі таңда республикада балалар мен жастардың өз құқықтарын іс жүзінде қолдануға және қорғауға оқытатын оңтайлы тетік жоқ, бұл оқушылар мен студенттердің әлеуметтік маңызы бар қызметке уәждемелік дайындығын төмендетуге әкеп соғады. Білім беру ұйымының қабырғасынан шыққан білім алушылар нақты өмірде көбіне мүлдем дәрменсіз болып қалады.

Қазақстан Республикасының балалар-жасөспірімдер және жастар қоғамдық қозғалысы шеңберіндегі мектеп кеңестерінің, старостаттардың, жоғары сынып оқушылары кеңестерінің, мектеп әкімдіктерінің және т.б. орнына мектеп Парламенті (бұдан әрі – Парламент) түріндегі бірыңғай құрылымдық моделі бола алады.

Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарында білім алушылардың «Мектеп парламенті»  өзін-өзі басқару органдарын дамыту тұжырымдамасы «Білім туралы», «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар саясаты туралы» Қазақстан Республикасының заңдары, «Қазақстан 2020: болашаққа жол» 2020 жылға дейінгі мемлекеттік жастар саясатының тұжырымдамасы (екінші кезең-2016-2020 жылдар), Жастар жылын өткізу жөніндегі жол картасы негізінде әзірленді.

Парламент – оқу-тәрбие процесінің мәселелерін шешуде мектеп әкімшілігінің таптырмас көмекшісі.

Парламентте оқушылар мен педагогтер бірлесіп ынтымақтасуға үйренеді, маңызды мәселелерді шешуде толық құқылы әріптес болады.

Парламент–бұл білім алушылардың білім беру ұйымын бірлесіп басқаруға, оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру кезіндегі мәселелерді шешуге қатысу нысаны.

Парламенттің мақсаты:білім алушылардың бойында азаматтық белсенділік, әлеуметтік құзыреттілік, азаматтық жауапкершілік дағдыларын дамыту, әлеуметтік шығармашылыққа қабілетті, өзінің жеке басын, қоғам мен мемлекетті жетілдіру мүддесінде әрекет ете алатын жоғары мәдениетті, гуманистік бағыттағы азаматты тәрбиелеу.

Парламенттің міндеттері:

- білім алушылардың қабілеттері мен мүдделерін, мектепте, колледжде, ЖОО-да бірыңғай құқықтық кеңістікті дамыту үшін жағдай жасау, білім беру ұйымын басқаруға қатысуға нақты мүмкіндік беру;

- ұжымдық өмір нормаларына, мемлекет заңдарына, адамдарға пайда әкелгісі келетіндігіне, достары мен құрдастарына қиындықтарды жеңуге көмектесуге оң көзқарас қалыптастыру;

- әрбір білім алушыны білім беру ұйымының қоғамдық өміріне тарту;

- өзіндік ойлау мен өзіндік сана-сезімді, көшбасшылық мінез-құлық дағдыларын, ұйымдастырушылық білімді, іскерлікті, ұжымдық және басшылық қызмет дағдыларын дамыту.

Парламент өзара көмек және сенім, дамуға ұмтылу, барлық оқушылардың тең құқылығы, шешімдер қабылдаудың ұжымдылығы, оқушылардың құқықтары мен мүдделерінің басымдығы, әрбір жеке тұлғаға қатысты ізгілік, ашықтық, еріктілік, адалдық және серіктестерді құрметтеу қағидаттарына негізделеді.

Парламент құрылымы 8 фракциядан тұрады:

1.Құқық және тәртіп фракциясы.

2. Ақпарат фракциясы.

3. Спорт жәнесалауаттыөмірсалтыфракциясы.

4. Өзін-өзітанужәнебақытфракциясы (психология).

5. Қамқорлықфракциясы (еріктілік).

6. Мәдениетжәнеөнерфракциясы (музыкалық, көркемшығармашылық).

7. Дебатқозғалысыныңфракциясы.

8. Экология жәнееңбекфракциясы.

Парламенттің жоғарғы органы – фракциялар көшбасшыларының жалпы жиналысы.

Парламенттің мектептегі қызметін директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, колледж бен ЖОО-да Жастар ісі жөніндегі комитетінің (бұдан әрі – ЖІК) төрағасы үйлестіреді.

Білім беру ұйымының әр сыныбында, әр тобында барлық 8 фракцияға депутаттар сайланады.

Парламент Президенті қажет болған жағдайда білім беру ұйымының түрлі алқалы органдарының отырыстарына қатысады.

Парламентті басқарудың негізгі нысаны–жобалықменеджмент тетіктерді тиімді басқарудың әмбебап технологиясы.

Мектеп оқушылары, колледж, ЖОО студенттері Парламент депутаттары бола алады.

Парламенттің жобалық қызметінің бағыттары: экологиялық, еріктілік, өлкетану, туристік, зияткерлік, экономикалық, спорттық, дебаттық, этномәдени, көркем-эстетикалық, музыкалық және басқа да шығармашылық жобалар.

Парламенттердің жобалау қызметін жүзеге асыру үшін мектептер, колледждер мен жоғары оқу орындары базасында жобалау кеңселері (бұдан әрі – жобалау кеңселері) құрылады.

Жобалық кеңселер:

- жыл бойы парламент фракцияларының жобалық қызметін;

- мектеп, колледж, ЖОО Президентін сайлау және өзін-өзі басқару күндерін;

- алқалы органдардың жұмысына қатысуды үйлестіреді.

Әр жобаға түрлі іс-шаралар, жарыстар, акциялар, флешмобтар, экскурсиялар, жорықтар, турнирлер және т. б. кіреді.

Парламент Президентінің сайлауы жылына 1 рет қыркүйек айында өткізіледі.

Парламент мүшелерін, мектеп және студенттік өзін-өзі басқару көшбасшыларын ынталандыру үшін көтермелеудің мынадай түрлері мүмкін: мадақтамалар, дипломдар, «Мектеп Парламентінің көшбасшысы», «Студенттік Парламенттің көшбасшысы» медальдары, стипендиялар, табысты жобаны «Платиналық идеялар» әлеуметтік бастамаларының ұлттық базасына енгізу, Қазақстан бойынша сапарлар, «Балдәурен» РОСО сауықтыру және басқа да лагерьлерде балаларды сауықтыру.

Мектеп және студенттік жобалау кеңселерінің жобалар рейтингтері, Парламент туралы толық ақпарат мектеп, колледж және ЖОО-ның сайттарында орналастырылады.

Жыл сайын балалар мен жастар қозғалысы көшбасшыларының азаматтық қоғамды дамыту және жас ұрпақтың Отанды нығайту және өркендетудегі рөлі мәселелері жөніндегі бірегей республикалық диалог алаңы –Қазақстан Республикасы білім беру ұйымдарының мектеп және студенттік парламенттері көшбасшыларының республикалық слеті өткізіледі.

Күтілетін нәтижелер:

- адал, мейірімді және белсенді тұлғалардың тәрбиелі жас ұрпағы;

- қоғамдық (балалар мен жастар) сананы трансформациялау мен жаңғыртуда оқушылар мен студенттердің өзін-өзі басқару органдарының мәртебесі мен рөлін арттыру;

- білім алушылардықызығушылықтары бойынша жобалық қызметке тарту;

- барлық деңгейлердегі бюджеттерден тұрақты және жүйелі қаржыландыру.

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрлігінің Балалардың құқықтарын қорғау комитеті төрағасының            

2020 жылғы «___»___________

№______________________

бұйрығына қосымша

 

Қазақстан Республикасында балалардың құқықтарын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі балалар өкілдіктерінің жұмысы туралы

ЕРЕЖЕ

 

1. Жалпы ережелер

 

1.Қазақстан Республикасында балалардың құқықтарын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі балалар өкілдіктері (бұдан әрі – Балалар өкілдіктері) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Балалардың құқықтарын қорғау Комитетінің (бұдан әрі – БҚҚК) жанынан құрылады және Қазақстан Республикасы балаларының қоғам мен мемлекет өміріне қатысу құқығын іске асыратын балалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі бірлестіктер болып табылады.

2. Балалар өкілдіктері өз қызметін БҰҰ-ның Бала құқықтары туралы Конвенциясына, Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы», «Білім туралы» Заңдарына, қолданыстағы заңнамаға, балалар мүддесіндегі мемлекеттік саясатқа және осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.

3. Балалар өкілдіктерін құрудың негізгі мақсаттары:

 1) балалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау;

 2) балалардың қоғам мен мемлекет өміріне қатысуының өзекті проблемаларын шешуге жәрдемдесу;

3) балалардың, қоғамның және мемлекеттің игілігі үшін балалардың әлеуметтік бастамаларын және балалардың қоғамдық бірлестіктерін қолдау.

4. Негізгі міндеттер:

1) балалар мүддесінде мемлекеттік саясатты қалыптастыруға қатысу;

2) балалар бірлестігін, балалардың әлеуметтік бастамаларын және балалардың, қоғам мен мемлекеттің игілігі үшін жобалық қызметті мемлекеттік қолдау бойынша бастамалар енгізу;

3) балалардың өзекті мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге қатысуға балалардың ғылыми және шығармашылық әлеуетін тарту;

4) «Мәңгілік ел» ұлттық идеясына сәйкес балалар ортасында жоғары адамгершілік-рухани және құқықтық мәдениетті, патриоттық сезімді, азаматтық жетілуді және әлеуметтік жауапкершілікті қалыптастыру.

 

5. Балалар өкілдіктерінің құзыреттерін:

1) білім беру ұйымдарында, қалалар мен аудандарда балалардың құқықтарын қамтамасыз етудің өзекті мәселелерін шешуге қатысу;

2) көмекке мұқтаж балаларды анықтау;

3) балалар мүддесінде мемлекеттік саясатты дамытуға бағытталған іс-шаралардың жобалары мен жоспарларын әзірлеу және орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарға ұсыну;

4) балалардың құқықтарын қорғау мәселелерін талқылау және ұсынымдар әзірлеу үшін конференциялар, дөңгелек үстелдер, семинарлар, тренингтер және басқа да іс-шаралар ұйымдастыру;

5) бала мүддесі үшін мемлекеттік саясаттың басымдықтарына сәйкес балалардың қоғам мен мемлекет өміріне қатысуын жандандыруға жәрдемдесетін әдістемелік, ақпараттық және басқа да материалдарды әзірлеу;

6) Қазақстан Республикасының әртүрлі балалар қоғамдық бірлестіктері мен мемлекеттік және қоғамдық құрылымдар арасындағы байланыстарды кеңейту және нығайту;

7) балалар мүддесінде Халықаралық балалар қоғамдық қозғалысы мен халықаралық әріптестікті дамыту;

8) әлеуметтік желілерде Балалар өкілдіктерінің қызметін, білім беру ұйымдарындағы, қалалар мен аудандардағы балалық шақтың өзекті мәселелерін жариялау;

6. Балалар өкілдіктерінің мүшелері келісім бойынша орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың Балалардың құқықтарын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі комиссияларының жұмысына қатыса алады.

7. Балалар өкілдіктері балалардың мүдделерін қозғайтын проблемалар бойынша қажетті зерттеулер мен талқылауларды жүзеге асырады.

8. Балалар өкілдіктерінің мүшелері білім беру ұйымдарының, қалалар мен аудандардың мүдделерін білдіретін Қазақстан Республикасының кәмелетке толмаған азаматтары бола алады.

9. Балалар өкілдіктерінің мүшелері жас өлшем шартына және осы Ереженің өзге де талаптарына сәйкес келген жағдайда кейіннен қайта сайлау құқығымен бір жыл мерзімге сайланады немесе оның құрамына жіберіледі.

10. Балалар өкілдіктерінің қызметі оның мүшелерінің жеке жұмысы нысанында жүзеге асырылады, олар келсідей анықталған мәселелерде орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарын хабардар етеді:

1) балалар құқықтарының бұзылуы туралы ақпарат;

2) әрбір білім беру ұйымындағы балаларға қатысты мәселелердегі балалар өкілдіктерінің пікірлері мен шешімдері;

3) әрбір білім беру ұйымындағы әлеуметтік және басқа да мәселелерді шешуге балалар өкілдіктерінің ұсыныстары;

4) балалар өкілдіктерінің мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес келетін өзге де жұмыс нысандары.

 

2.Балалар өкілдіктерін құру тәртібі

 

11.Балалар өкілдіктері барлық білім беру ұйымдарында неғұрлым белсенді және жауапты балалар, балалары өкілдігі мүшелерінің арасынан сайлау жолымен қалыптастырылады. Білім беру ұйымының Балалар өкілдігі мүшелерінің саны дербес айқындалады.

12. Балалар өкілдіктерінің құрамын қалыптастыру:

1) 1-30 қыркүйек аралығында білім беру ұйымдарында.

Балалар өкілдіктерінің құрамына қатысушы – кандидаттар туралы ақпарат, сондай-ақ олар ұсынған бағдарламалық тезистер мен әлеуметтік бастамалар Білім беру ұйымының сайтында не (немесе) олардың әлеуметтік желілердегі ресми беттерінде жариялануы тиіс.

Сайлау білім беру ұйымдарының ұжымдарында дауыс беру арқылы өтеді;

2) 1-31 қазан аралығында қалалық, аудандық өкілдердің кандидаттары бекітіледі (саны облыстағы аудандар мен қалалардың санына байланысты, әр ауданнан, қаладан бір өкіл)

Сайлау білім беру ұйымдары ұсынған балалардың қатысуымен конкурстық негізде өтеді.

Байқау 3 кезеңнентұрады:

1. «Тұлғалықтаныстыру»(кандидаттыңжекебасынтаныстыру);
2. кандидат бағдарламасыныңтұсаукесері;
3. брифинг (кандидаттарғасұрақтар).

Іскерлікойынныңүшкезеңініңқорытындысыбойыншаеңкөп балл жинағанүміткерқала, ауданбалаларыныңөкіліболадыптағайындалады.

БҚҚК балаларөкілдіктеріменбайланыстыаудандықжәнеқалалықөкілдерарқылыжүзегеасырады.

Қалалық, аудандықөкілдердіңтізімі БҚҚК төрағасыныңбұйрығыменбекітіледі.

13. Білім беру ұйымдарыныңбалаларөкілдіктерініңқұрамынасайланғанқатысушы, қала, ауданөкілікезкелгенуақыттакерішақырылыпалынуымүмкін, сондай-ақөзеркінемесеөзге де мән-жайларбойыншамүшелерқатарынаншығыпкетуімүмкін.

 

3. Балаларөкілдіктерініңреспубликалықкеңесі

 

14. Қалалар мен аудандардыңөкілдеріБалаларөкілдіктерініңреспубликалықкеңесініңқұрамынакіреді.

15. Балаларөкілдіктерініңреспубликалықкеңесітоқсансайынөткізіледі. еңесөкілдерікездесулердіөткізумерзімдерітуралыалдын ала хабардаретіледі.

16. Кеңестіңөзлоготипі, позициясы, әлеуметтікжелілердегі аккаунты жәнеқалалар мен аудандардыңәрөкілітуралытолықақпарат бар.

17. Балаларөкілдіктерініңжұмысынұйымдастыруүшін БҚҚК төрағасыменкелесіқұрамдареспубликалықұйымдастырукомитетін (бұданәрі – комитет) құрушешіміқабылданады: БҚҚК қызметкерлері, қалалар мен аудандардыңөкілдері (әроблыстан 2 адамнанартықемес), ғылымиқызметкерлер, ҮЕҰ.

18. комитеттіңқұрамы БҚҚК төрағасыменбекітіледі.

19. комитет балаларөкілдіктерініңқызметінебайланыстыбарлықмәселелербойыншаүйлестірудіжүзегеасырады:

1) жергіліктіатқарушыоргандарға, ҮЕҰ-ғаақпараттықхаттаржіберу;

2) бұқаралықақпаратқұралдарындақажеттіақпараттыорналастыру;

3) балаларөкілдіктерініңреспубликалықкеңесініңотырыстарынұйымдастыру;

4) балаларөкілдіктерініңжұмысжоспарынәзірлеужәнебекіту;

4) балаларөкілдіктерініңқызметінұйымдастыруғабайланыстыөзге де қажеттіфункциялардыжүзегеасыру.

 

1. Қорытындыережелер

20. Осы Ережегеөзгерістер мен толықтыруларкомитеттіңшешіміменбекітіледі.

 

21. Балаларөкілдіктеріқызметінкомитеттіңшешімібойынша, балаларөкілдіктерініңреспубликалықкеңесініңкелісімібойыншатоқтатады.

  

ХАБАРЛАНДЫРУ!

 

       Балалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау, №18 Жалпы білім беретін мектебінде  өзекті мәселелерді шешуге көмек көрсету мақсатында балалар өкілдігінің кеңесі құрылуда.

 Осыған сәйкес 2021 жылдың 15-25 қыркүйек аралығында оқушылары  9-10 сынып оқушыларына мектеп кеңесіне кандидаттар ұсына алады.

 Онлайн дауыс беру 2021 жылдың 25​ қыркүйек аралығында өтеді.

 Балалар өкілдіктері өз қызметін БҰҰ-ның Бала құқықтары туралы Конвенциясына, Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы», «Білім туралы» Заңдарына, қолданыстағы заңнамаға, балалар мүддесіндегі мемлекеттік саясатқа және осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.

 Балалар өкілдіктерін құрудың негізгі мақсаттары:

 1) балалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау;

 2) балалардың қоғам мен мемлекет өміріне қатысуының өзекті проблемаларын шешуге жәрдемдесу;

 3) балалардың, қоғамның және мемлекеттің игілігі үшін балалардың әлеуметтік бастамаларын және балалардың қоғамдық бірлестіктерін қолдау.

 Негізгі міндеттер:

 1) балалар мүддесінде мемлекеттік саясатты қалыптастыруға қатысу;

 2) балалар бірлестігін, балалардың әлеуметтік бастамаларын және балалардың, қоғам мен мемлекеттің игілігі үшін жобалық қызметті мемлекеттік қолдау бойынша бастамалар енгізу;

3) балалардың өзекті мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге қатысуға балалардың ғылыми және шығармашылық әлеуетін тарту;

4) «Мәңгілік ел» ұлттық идеясына сәйкес балалар ортасында жоғары адамгершілік-рухани және құқықтық мәдениетті, патриоттық сезімді, азаматтық жетілуді және әлеуметтік жауапкершілікті қалыптастыру.

Балалар өкілдіктерінің құзыреттерін:

1) білім беру ұйымдарында, қалалар мен аудандарда балалардың құқықтарын қамтамасыз етудің өзекті мәселелерін шешуге қатысу;

2) көмекке мұқтаж балаларды анықтау;

3) балалар мүддесінде мемлекеттік саясатты дамытуға бағытталған іс-шаралардың жобалары мен жоспарларын әзірлеу және орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарға ұсыну;

4) балалардың құқықтарын қорғау мәселелерін талқылау және ұсынымдар әзірлеу үшін конференциялар, дөңгелек үстелдер, семинарлар, тренингтер және басқа да іс-шаралар ұйымдастыру;

5) бала мүддесі үшін мемлекеттік саясаттың басымдықтарына сәйкес балалардың қоғам мен мемлекет өміріне қатысуын жандандыруға жәрдемдесетін әдістемелік, ақпараттық және басқа да материалдарды әзірлеу;

6) Қазақстан Республикасының әртүрлі балалар қоғамдық бірлестіктері мен мемлекеттік және қоғамдық құрылымдар арасындағы байланыстарды кеңейту және нығайту;

7) балалар мүддесінде Халықаралық балалар қоғамдық қозғалысы мен халықаралық әріптестікті дамыту;

8) әлеуметтік желілерде Балалар өкілдіктерінің қызметін, білім беру ұйымдарындағы, қалалар мен аудандардағы балалық шақтың өзекті мәселелерін жариялау;

Балалар өкілдіктерінің мүшелері келісім бойынша орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың Балалардың құқықтарын қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі комиссияларының жұмысына қатыса алады.

Балалар өкілдіктері балалардың мүдделерін қозғайтын проблемалар бойынша қажетті зерттеулер мен талқылауларды жүзеге асырады.

 Балалар өкілдіктерінің мүшелері білім беру ұйымдарының, қалалар мен аудандардың мүдделерін білдіретін Қазақстан Республикасының кәмелетке толмаған азаматтары бола алады.

 9. Балалар өкілдіктерінің мүшелері жас өлшем шартына және осы Ереженің өзге де талаптарына сәйкес келген жағдайда кейіннен қайта сайлау құқығымен бір жыл мерзімге сайланады немесе оның құрамына жіберіледі.

 10. Балалар өкілдіктерінің қызметі оның мүшелерінің жеке жұмысы нысанында жүзеге асырылады, олар келсідей анықталған мәселелерде орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарын хабардар етеді:

 1) балалар құқықтарының бұзылуы туралы ақпарат;

 2) әрбір білім беру ұйымындағы балаларға қатысты мәселелердегі балалар өкілдіктерінің пікірлері мен шешімдері;

 3) әрбір білім беру ұйымындағы әлеуметтік және басқа да мәселелерді шешуге балалар өкілдіктерінің ұсыныстары;

 4) балалар өкілдіктерінің мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес келетін өзге де жұмыс нысандары.

 2.Балалар өкілдіктерін құру тәртібі

 11.Балалар өкілдіктері барлық білім беру ұйымдарында неғұрлым белсенді және жауапты балалар, балалары өкілдігі мүшелерінің арасынан сайлау жолымен қалыптастырылады. Білім беру ұйымының Балалар өкілдігі мүшелерінің саны дер бес айқындалады.